De oorlog
in
Middellandsche Zee
De kabinetscrisis
Japan
m
Woensdag 17 Juli.
1940.
No. 17622.
Luchtaanval op Haifa
kwam onverwacht
De Nationale Concen-
tratie-beweging
REGEERING-PETAIN
NAAR PARIJS
Naar een nieuwe politieke
structuur
PRIJS DEZER COURANT:
geneigdheid
den
van
Naar een spoedige oplossing?
daar
Haifa
(Zie verder le blad, pap. 2.)
Het wapenverbod
1
De Engelsche verliezen.
De verliezen, die het Britsche eska
der by den zeeslag bij de Balearen
heeft geleden, wordt thans uit Gibral
tar bevestigd, meldt het D.N.B. Of
schoon bij het ontschepen van de doo-
den en gewonden van het Britsche es-
Een gezicht op Malta, het Britsche eiland in de Middellandsche Zee, dal reeds vele malen door de Italianen
gebombardeerd is.
eenheidsorganisatie,
moet staan,
Heropening der banken in
Parijs.
Krachtens een verordening van het
ministerie van financiën zijn Maan
dag in het geheele Seine-departe-
ment de banken en openbare kassen
weer geopend. Tegelijkertijd zijn alle
beperkingen ten aanzien van het op
nemen van credieten opgeheven. Ook
de rentedienst alsmede de rentebeta
ling op schatkistpapier en oorlogslee-
ningen begint weer te functioneeren.
stegen
doch
De Italiaansche defensie.
Door een in het Italiaansche staats
blad gepubliceerde wet is het ministe
rie van oorlog gemachtigd, tot aan
het einde van het jaar voor buiten
gewone defensieuitgaven te beschikken
over 16 milliard lire, naast de reeds
goedgekeurde bedragen.
Het schiereiland Salentina (Apulië)
en de Oostkust van Calabrië zijn even
als alle steunpunten voor de vloot en
de luchtmacht tot oorlogsgebied ver
klaard.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels ƒ1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct, daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post
10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct.
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad 10 ct meer.
Konojes drieledige taak.
Konoje staat dan voor de volgen
de drie groote taken: de vorming
Geheel Engeland gelijkt heden ten
dage op een van alle kanten ingesloten
vesting.
Zonder een speciale vergunning van
de regeering komt niemand uit deze
vesting weg. Iedere verbinding met het
Europeesche vasteland is verbroken.
Over den in Engeland heerschenden
toestand verneemt het buitenland zoo
goed als niets. De enkele nog in Enge
land overgebleven buitenlandsche jour
nalisten zijn aan een strenge censuur
onderworpen. De verlammende vrees
voor het Duitsche offensief drukt zijn
stempel op het leven.
Onder de oppervlakte begint onder
het volk een tegen de regeering gerichte
stemming merkbaar te worden. Het
vertrouwen in de verdedigingsmaat
regelen der regeering is overal buiten
gewoon gering. De steden zijn welis
waar vol soldaten, doch slechts een deel
daarvan is militair geoefend. Volgens
deskundige ramingen beschikt Engeland
over nauwelijks meer dan 10 tot 12 ge
heel geoefende divisies.
De neutrale waarnemers ramen, dat
50% van de voor de verdediging genomen
maatregelen volkomen nutteloos is en
in geval van een bezetting zullen leiden
tot een chaotische verwarring.
De communiqué’s, welke ter kalmee-
ring van de bevolking uitgegeven wor
den, bereiken het tegendeel van het
gewenschte effect. Zij hebben zelfs een
„collectieve paniekstemming” gewekt,
waar de regeering machteloos tegenover
staat.
Het is duidelijk, dat lieden, die meer
retische voorkeuren, als de feitelijke
toestand een verwerkelijking daarvan
toch volkomen uitsluit. Beter is het,
dat men, afziende van dergelijke theo
retische punten en uitgaande van de
feiten, het welzijn van bet volk voorop
stelt. Want dit alleen kan leidend be
ginsel bij een concentratie zijn.
Intusschen blijft men van Duitsche
zijde een afwachtende houding aan
namen. Wellicht is de tijd nog te kort
geweest om de geesten te doen rijpen.
rschen. Niettemin
vliegtuigen het bombar-
Weldra hadden zij alle ge-
°elen, de haven, het vlieg-
groote petroieumopslag-
Een zeer hevige
uit. Engelsche vliegtuigen
kader het publiek door troepen ach
teruit werd gedrongen, opdat de aan
land gebrachte slachtoffers niet geteld
zouden kunnen worden, is dit plan mis
lukt. Twee Spaansche dokwerkers
hebben de ontscheping bij gewoond en
zijn daarna met verschillende arbei
ders ontsnapt. Zij hebben minstens 128
dooden en 23 gewonden geteld en deelen
mede, dat bijna alle Engelsche sche
pen duidelijke sporen van den strijd
vertoonden. De ,,Hood” vertoonde
slagzij.
De Petit Dauphinois” heeft in goed
ingelichte kringen te Vichy vernomen,
dat het overbrengen van de regeering-
Pétain naar Parijs dringend noodza
kelijk is, omdat in bepaalde Parijsche
kringen uitingen zijn waargenomen,
die wijzen op een illoyale houding
tegenover Pétain en zijn kabinet. Het
is mogelijk, dat nog deze week een
lid der regeering zich naar Parijs
zal begeven om den toestand op te
helderen. Bovendien beschouwt de
regeering het noodzakelijk zich naar
Parijs te begeven, daar dringende
economische vraagstukken van Vichy
uit moeilijk kunnen worden opgelost.
De Fransche ministerraad is gis
teravond te Vichy wederom bijeen
geweest ter bespreking van commer
cieel en economische vraagstukken.
Minister Baudoin gaf aan de leden
van de Kamercommissie van buiten
landsche zaken een uiteenzetting van
de Britsch-Fransche betrekkingen.
dat Konoje in het
begin zich zelf zal belasten met het
ministerie van buitenlandsche zaken,
totdat definitief opheldering is ver
kregen omtrent de nieuwe richtlijnen
der buitenlandsche politiek.
Ook hoort men wat den post van
minister van buitenlandsche zaken be
treft, de namen van den vroegeren
ambassadeur in Rome, Sjiratori en
den vroegeren ambassadeur in Ber
lijn, generaal Osjima noemen.
Voor den post van minister van oor
log, treden de generaals Tojo, Oemet-
soe en Tada op den voorgrond. Als
minister van marine worden behalve
Yosjida, die tot dusverre die functie
bekleedde, de admiraals Oikawa en
Nasegawa gedoodverfd.
Algemeen verwacht men van den
nieuwen koers als eerste punt, dat
deze zal streven naar een beëindiging
Zij dient vóór alles een
vernieuwingsbeweging te zyn
Ter aanvulling van zijn verklaringen
onlangs over het vraagstuk van de
Nationale Concentratie afgelegd, heeft
de persdezernent van het Rijkscom-
missar iaat, de heer Janke, heden in de
dagelijksche persconferentie nog eenige
beschouwingen aan dit onderwerp ge
wijd.
Er is de laatste dagen, zoo zeide de
heer Janke, zeer veel gesproken en ge
schreven over Nationale Concentratie.
Er is zeer veel drukinkt aan gewijd,
zooveel zelfs, dat het van het goede
teveel is geworden. Er bestaat over
dit onderwerp ondanks de vele be
schouwingen, welke er over gehouden
zijn, toch veel onduidelijkheid en ver
warring. De weg. die naar Nationaje
Concentratie leiden moet, wordt nog
niet helder onderscheiden. Ook is er
te veel concurrentie tusschen de ver
schillende concentratiepogingen, zoodat
men geneigd is te zeggen, dat er wat
concentratie in de concentratiebewe-
gingen moet komen.
Het spoorwegverkeer.
De Fransche staatsspoorwegen heb
ben in overeenstemming met de Duit
sche bezettingsautoriteiten het trein
verkeer Parijs-Toulon eenerzijds
Parijs-Clermont Ferrand-Lyon ander
zijds weer hersteld. Dit treinverkeer
dient in de eerste plaats voor het
herstel van het postverkeer tusschen
beide zones. Het publiek kan van dit
treinverkeer geen gebruik maken.
van het Chineesche conflict en een
vastberaden opheffen van den En-
gelsch-Amerikaanschen politieken en
economischen invloed op Tsjoengking.
Konoje premier?
Welingelichte kringen zijn, naar de
„Tokio Nitsji Nitsji” meldt, van mee-
ning, dat Prins Konoje alleen dan de
functie van minister-president zal aan
vaarden, wanneer de militairen zekere
voorwaarden accepteeren. Daarmede
wil Konoje een goede samenwerking
met de militairen voor de toekomst
verzekeren. Mocht de weermacht echter
een afwijzende houding aannemen, dan
zal Konoje de kabinetsformatie van de
hand wijzen. Men zou dan evetueel
een overgangskabinet moeten verwach
ten.
De luchtaanvallen op Gibraltar
en Malta.
Naar uit Algeciras en La Linea
wordt gemeld, is het moeilijk te we
ten te komen, welke schade de door
onbekende vliegtuigen op Gibraltar
ondernomen luchtaanvallen veroor
zaakt hebben, doordat de Britsche
autoriteiten strenge maatregelen heb
ben genomen om te voorkomen, dat
berichten het buitenland bereiken. Het
is den havenarbeiders te Gibraltar on
der bedreiging met zware straffen
verboden, met de bevolking te spre
ken over de uitwerking der aanvallen.
Onder de bevolking neemt de zenuw
achtigheid toe. Er is nog niets met
zekerheid bekend van het lot der uit
Marokko teruggekeerde geëvacueerde
gezinnen, die, na een verblijf van vier
dagen, naar een Engelsche kolonie
gezonden zouden worden.
Zondag hebben granaatscherven van
het Engelsche afweergeschut, welke
in de straten van La Linea terecht
kwamen, schade veroorzaakt. Eenige
menschen liepen hoofdwonden op.
Ook gisterochtend heeft, naar de
vlootcorrespondent van Stefani meldt,
een Italiaansch vliegtuigeskader een
verkenningsvlucht boven Malta ge
maakt. Daarbij werden 2 Britsche ja
gers neergehaald.
Gisteravond heeft wederom een
vreemd vliegtuig boven Gibraltar ge
vlogen. Het werd door het Engelsche
luchtafweergeschut beschoten.
De Italiaansche operaties
In een speciaal bericht van het
Italiaansche leger worden de volgende
bijzonderheden medegedeeld over het
verloop van de Italiaansche oorlogs-
operaties in de Middellandsche Zee,
voornamelijk in de afgeloopen week.
Van bijzondere beteekenis zijn de
gegevens over de bedrijvigheid, die
door het Italiaansche luchtwapen in
het Westelijke en Oostelijke gebied
van de Middellandsche Zee is ontwik
keld, teneinde den terugtocht van de
Engelsche eskaders naar Gibraltar
en Alexandrië te belemmeren. Vol
gens deze gegevens werd de vijand
niet minder dan veertig maal aange
vallen, waarbij de vijandelijke eska
ders door vijftig bommen, waaronder
van het zwaarste kaliber, werden ge
troffen en zichtbare schade opliepen.
Tien vijandelijke jachtvliegtuigen
werden neer geschoten. Uit ooggetui-
geberichten, fotografische documen
ten, de langzaamheid, waarmede de
vijandelijke schepen zich op den
terugtocht bewogen en het zwijgen
van de vijandelijke luchtdoelartillerie
blijkt met zekerheid, dat deze schade
aanzienlijk is. Een torpedojager en
een vrachtschip zijn, naar vaststaat,
tot zinken gebracht. Twee slagsche
pen, vier kruisers, twee vliegtuigmoe-
derschepen en twee torpedojagers
zwaar getroffen. Twaalf vliegtuigen
zijn neergeschoten. Van de vliegtui
gen aan boord van de vliegtuigmoe-
derschepen zijn er ongeveer tien ver
nield of beschadigd. Het staat onom-
stootelijk vast, dat het slagschip
„Hood” door drie bommen is ge
troffen en wel de centrale plaats van
de vuurleiding voor het zwaarste ge
schut en in de meetkamer.
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
van een politieke eenheidsorgani
satie, welke gesteund wordt door
alle volkslagen zoowel als door de
weermacht en het zakenleven. De
vorming van een regeering, waar
in de nieuwe politieke structuur
haar eenheidsuitdrukking vindt.
Uitvoering van de op grond van
den veranderden toestand in de
wereld noodzakelijk geworden bin
nen- en buitenlandsch politieke
hervormingen, gesteund op een
eenheidspartij in den rijksdag.
Lordgrootzegelbewaarder. markies
Kido, die heden in zijn ambtswoning in
het keizerlijke paleis in Tokio talrijke
besprekingen heeft gevoerd met een
grooten kring van personen, zal naar
bekend wordt reeds hedenavond den
keizer voorstellen prins Konoje te be
lasten met de vorming van een kabi
net.
De keizer wordt vanmiddag te Tokio
verwacht. Naar het schijnt wordt de
grootste waarde gehecht aan de houding
van het leger.
Kringen, welke in contact staan met
Konoje verzekeren, dat hij bereid is
zich te belasten met de kabinetsforma
tie.
Prins Konoje de aangewezen man
Het plotseling aftreden van het ka
binet Yonai heeft in Tokio algemeene
verrassing gewekt, ofschoon sinds lan
gen tijd een reconstructie der regee
ring werd verwacht. Men vermoedde,
dat Yonai tenminste zou probeeren
het huidige kabinet met nieuwe func
tionarissen voor de portefeuilles van
buitenlandsche zaken en oorlog voor-
loopig bijeen te houden. Een dien
overeenkomstig verzoek aan den mi
nister van oorlog, Hata, zijn opvolger
aan te wijzen, werd van de hand ge
wezen, daar het leger niet in staat
was een nieuwen minister aan te wij
zen, waarop het geheele kabinet tot
aftreden was gedwongen.
Van officieele zijde verluidt, dat
toen de minister van oorlog, Hata, in
verband met den huidigen politieken
toestand besloten had af te treden,
Yonai besloot den keizer het ontslag
aan te bieden van het geheele kabi
net.
In politieke kringen te Tokio, is men
algemeen van opvatting, dat de eeni
ge staatsman, die de moeilijke bin
nen- en buitenlandsche politieke pro
blemen van het oogenblik tot oplos
sing kan brengen prins Konoje is. Men
beschouwt de houding van het leger
en de politieke partijen als beslissend
zijn verwachte benoeming tot
De politieke par-
hebben zich uitgesproken ten
de z.g. nieuwe politieke
De betreffende verordening kent geen
enkele uitzondering. Zij geldt tegen
over iedereen. Overtredingen zullen
dan ook van Duitsche zijde op geen
enkele wijze worden geduid.
De Italiaansche vliegers, die onge
veer vijf uur over zee hebben gevlo
gen, hebben het bewijs geleverd, dat
de Middellandsche Zee voor de Ita
liaansche luchtmacht een groot meer
is geworden, waar zij vrijelijk kan
opereer en en tot de verst verwijderde
vijandelijke bases kan doordringen.
De „Corriere della Sera” brengt
naar voren, dat de luchtaanval op de
installaties van Haifa, afgezien van
het ernstige moreele effect, een op
merkelijke verzwakking teweegbrengt
van de Britsche militaire organisatie
in Palestina en Egypte. De voorzie
ning belemmeren van vloeibare brand
stoffen voor de Engelsch-Indische
troepen, die optreden tegen onze gren
zen in Libye, beteekent al hun strijd
kracht vernielen, zoo schrijft het blad,
dat verder wijst op het belang van
de bezetting door de Italianen van het
gebied rond Dolo in Afrika, waardoor
de volgende operaties aan de grens
van Kenya gemakkelijker worden.
Engeland als ingesloten vesting
Op grond van berichten van uit
Londen aangekomen diplomaten van
neutrale mogendheden ontwerpt de
„Popolo di Roma” vandaag een beeld
van de op het oogenblik in Engeland
heerschende toestanden.
Een Nationale Concentratie zal uit
het gedachtenleven van het Neder-
landsche volk zelf moeten voort
komen en zal door Nederlanders
tot stand moeten worden gebracht.
Toch is het niet overbodig, zoo
zeide de heer Janke, dat van deze
zijde nu en dan een duidelijk
woord wordt gesproken om te voor
komen, dat zekere lieden domheden
begaan- Nogmaals, een Nationale
Concentratie is niet te bereiken
door vast te houden aan verouder
de begrippen. Dit geldt ook voor
den staatsvorm. Het is niet in het
belang van het Nederlandsche
volk, dat men over hel vraagstuk
van staatsvorm em monarchie
lange debatten houdt of dat men
zelfs pogingen tot Nationale Coo>
eentratie van deze punten afhan
kelijk stelt.
Geen wapens dragen en geen
wapens in huis!
Bij herhaling is reeds gebleken, dat
de Duitsche autoriteiten hier te lande
zich scherp stellen tegenover het ple
gen van wanordelijkheden en tegen
over pogingen rust en orde te versto
ren, van welke zijde deze ook onderno
men worden.
Aansluitend op hetgeen wij gisteren
reeds hierover schreven, zijn de mede-
deelingen heden op de dagelijksche
persconferentie gedaan met betrekking
tot de verordening, welke deze ma
terie regelt.
Op den dag der bezetting werd on
middellijk het verbod uitgevaardigd
wapens te dragen of zelfs ook maar
wapens in huis te hebben. Dit verbod
is nog steeds ten volle van kracht.
Controleschepen verdwijnen.
Spaansche visschers, die in Valen
cia teruggekeerd zijn, melden, dat de
Engelsche controleschepen dagelijks
meer verdwijnen uit de Middelland
sche Zee en dat in plaats daarvan een
druk verkeer van Italiaansche ver
kenningsvliegtuigen is begonnen. Ter
wijl eenige weken geleden de Engel
sche controle nog in den scherpsten
vorm ten uitvoer werd gelegd, hebben
de controleschepen zich thans in de
havens teruggetrokken, daar zij lucht
aanvallen vreezen.
voor
minister-president.
tijen
gunste van
structuur.
Met is duidelijk, dat lieden, die mee
nen bewegingen te kunnen organisee-
ren, waarin langs omwegen of onder
ander etiket oude idealen worden na
gestreefd, zich op een doodloopenden
weg bevinden.
De praktische resultaten, tot nu toe
door dergelijke concentratiebewegingen
bereikt, strekken wel tot bewijs van
het voorgaande. Men kan vaststellen,
dat de Nationale Concentratie, waarop
breede kringen in het volk blijkbaar
hebben gehoopt en waarnaar zij ver
hangend uitgezien hebben, daarom niet
tot stand gekomen is, omdat de
initiatiefnemers geprobeerd hebben
reëele feiten te omzeilen en oude
paardjes van stal hebben gehaald.
Het vliegtuigmoederschip ,,Ark
Royal” is door een bom getroffen,
waardoor het aan den rechter-
boeg uitstekende gedeelte van zijn
vliegtuigbaan werd vernield en
zeven vliegtuigen werden vernie
tigd.
Het vliegtuigmoederschip Eagle”
vertoont aan den boeg een groote
scheur in den scheepswand.
Uit het bericht met de bijzonder
heden van den zeeslag blijkt, dat het
vuur van de Italiaansche slagschepen
Cesare” en Cavour”, op een af
stand van 2600 meter werd geopend
en snel op het doel werd gericht,
zoodat verschillende treffers konden
worden waargenomen. Een van de
vijandelijke schepen helde sterk voor
over en staakte het vuren. Ook het
vuren van den vijand was goed ge
richt, want een 38,1 centimeter gra
naat heeft een Italiaansch slagschip
midden op het dek in de buurt van
een schoorsteen getroffen. Hierdoor
v-erd het Italiaansche slagschip ech-
er niet gehinderd het vuren met on-
ermmderde snelheid voort te zetten,
aar geen vitaal deel was getroffen.
Het bombardement van
fa^ne^tCitle corresP°ndent van Ste-
Italiaanq h bijzonderheden over den
schen tni 1 na’ dle door de Engel
en luchth een Zeer belangrijke vloot-
ste netr TS1S gernaaI<t *s en het groot-
Middel-
dernnrv,» Ue aanval werd on-
stegen van d? kï” vlie«tui8en- °P«e'
zee 7ii ^>ases in de Egeische
Engelsch erden’ z°odra zij door de
tscho^" °P«emerkt werden, hevig
langs de kusT 3’ het afweer«eschut
de stad k ^St en op de heuvels, welke
gonnen ^^en. Niettemin be-
dement en
stelde
veld en de r—
Plaats bereikt
brand brak i
U1C ziph /-v i
°P het vliegveld bevonden,
°P om den stryd aan te binden,
middam iden de Italianen, die on-
tenlt Uk na het werpen der bommen
terug eerden’ niet bereiken. Op den
Itaij Weg bonden de bemanningen der
king33080*16 vliegtuigen de uitwer-
g ïan bet bombardement rustiger
braPj aan- Zü constateerden, dat de
reund *n de petroleum-voorraden een
HetSacat*^en omvang had aangenomen
m succes van den aanval is onder
een gevol« van bet feit, dat de
adn< scben verrast waren. De Britsche
Haiflraliteit Was er van overtuigd, dat
omrA n'et kon wordrn aangevallen,
Va '?et.op aanzienlijken afstand
e Italiaansche luchtbases ligt.
Aangezien de ontbinding van de
meeste partijen reeds is geschied en
de ontbinding van de Minseito, de
grootste partij, binnenkort verwacht
wordt, houdt men de vorming van een
politieke eenheidsorganisatie, aan
welker hoofd Konoje
voor ophanden.
Men verwacht,
Het belangrijkste in deze materie
is, dat niet voldoende begrepen
wordt, dat een concentratiebe-
weging tevens een vernieuwings
beweging moet zijn. In veel hoof
den heerscht hieromtrent misver
stand. Er is een geneigdheid om
reëele feiten te ontwijken en een
afkeer om den werkelijken toe
stand onder oogen te zien. Het is
verkeerd te probeeren over de
vaststaande feitelijkheden heen te
praten. Men moet niet trachten
ontwikkelingen, welke haar loop
genomen hebben, op papier of in
redevoeringen ongedaan te maken.
Dit zou beteekenen, dat men de
klok terug wilde zetten en zulk een
poging zou bij voorbaat tot misluk
king zijn gedoemd.
Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”,
Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.—. Franco per post met Mode-
”lad 4 zonder Modeblad 3.75. Buitenland 9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is f7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, fr. p. post 10 ct.
COURANT
HAAGSCIIE
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr„ There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187