BINNENLAND
FINANCIEEL
HAAGSCHE COURANT VAN DINSDAG 30 JULI 1940 TWEEDE BLAD. PAGINA 2.
s
De vooruitzichten in de textiel*
industrie
Centrale Werkgevers Risico Bank
ONDERWIJS EN KERK
Commissie voor oudheidkundig
bodemonderzoek
Waarom zij noodig is en hoe
zij geschiedt
Schriftelijke vergunning dient te worden
aangevraagd
Werkgemeenschap der wetenschap
opgericht
De Ruyter’s tocht naar Chattam in
de herinnering teruggeroepen.
BETALINGEN VAN NEDERLANDSCHE
SCHULDENAREN AAN DUITSCHE
SCHULDEISCHERS
De beperking van den veestapel
TOT OFFICIEELE NOTEERING
TOEGELATEN FONDSEN
Een Nederlandsche studenten
federatie opgericht
Turf mag niet meer verkocht
en afgeleverd worden
e n
de
Hulp aan Rotterdam.
te
ds.
Aflevering mengvoeder.
Samenwerking Nederlandschen Bond tot
het redden van drenkelingen en
Nederlandsche Centrale
Reddingsbrigade.
Medewerking van het publiek een
eerste voorwaarde voor het
welslagen.
Voor het verkrijgen van een zooda
nige vergunning dient men zich te
wenden tot de N.V. Verkoopkantoor
Fabrieksturf te Assen, welke deze ver
gunning namens den directeur van het
Rijkskolenbureau zal afgeven.
Overtreding van dit verbod kan in
gevolge artikel 18 der Distributiewet
1939 gestraft worden met gevangenis
straf van ten hoogste 4 jaren of geld
boete van ten hoogste 10.000.
Werkverruiming te Groningen.
De gemeenteraad van Groningen heeft
besloten tot aanleg van een nieuwe be
graafplaats in het Noorden der stad,
waarmede een bedrag van 2.000.000 is
gemoeid en een voordracht aangenomen
tot het verbeteren van een aantal straten
in het Westen der stad, waarvoor 422.000
zal worden besteed.
ze geweldige gebeurtenis doet
terugdenken aan den Tweeden En-
gelschen oorlog, dien Nederland had
uit te vechten.
500 - betb.'
Geldersche Westfaalsche Tramweg Mij.
De Regeeringscommissaris van het
Bureau Hulpverleening aan Rotterdam,
geeft met bijzonderen dank en groote
erkentelijkheid kennis, van een aantal
sedert 22 Juli ontvangen giften, ten
behoeve van de geëvacueerden.
Teneinde tevens te voldoen aan de
verschillende verzoeken om publicatie
van het gironummer van het bureau,
zij vermeld, dat eventueele gelden
kunnen worden gestort op giro-num-
mer 386000, ten name van „Bureau
Hulpverleening aan Rotterdam”, Laan
Copes van Cattenburch 11, den Haag.
Rijkscommissie voor de machinisten
examens.
De rijkscommissie voor de machinisten
examens, bedoeld in art. 2 der wet op de
zeevaartdiploma’s 1935 (Staatsblad no.
456) zal, aanvangende 2 September a.s.,
zitting houden te ’s-Gravenhage, Nassau-
plein 27.
Het bestuur der Vereeniging voor den
Effectenhandel bericht, dat krachtens be
schikking van den wnd. secretaris.gene.
raai, wnd. hoofd van het Departement van
Financiën, met ingang van 30 dezer de
koersen mogen worden openbaar gemaakt
van de navolgende nog niet tot de offi-
cieele noteering toegelaten fondsen.
Aandeelen Kon. Petroleum, Alg. Kunst,
zijde Unie, Philips Gloeilampen, An.ster.
dam Rubber, Nederl. Scheepvaart Unie,
Gew. Unilever, Handelsverg Amsterdam,
van Gelder’s Papierfabrieken, Senembah
Tabak, Anaconda Copper, Beth. Steel, Re
public Steel, Curtiss Wright, Shell Union.
Behalve bovenstaande koersen mogen de
koersen van de overige nog niet tot de
officieele noteering toegelaten fondsen
derhalve nog niet worden gepubliceerd.
Ir. A. H. Boerma deelde nog mede,
dat de kalvertoewjj zing met wat daarbij
behoort zooals de kalverachetsen, kan
worden afgeschaft. De grond daarvan
is, dat men alle mogelijkheden thans
open wil houden voor het weder-
opbouwen van den veestapel. Voor
stierkalveren blijft een beperking be
staan.
De bjggenmerken zullen echter wor
den gehandhaafd.
Landwirtschafsrat Dr. Schönbeck
zeide ter nadere toelichting van de
mededeelingen van de heeren Siebers
en Boerma, dat de ten opzichte van den
veestapel genomen maatregelen daarom
zoo ingrijpend zijn, omdat de overheid
zich dekken wil op het ongunstigste
geval van een langen duur van den
oorlog. Niemand weet bovendien, hoe
na den oorlog de wereldhandel zich zal
ontwikkelen en of ook dan niet eenigen
tijd noodregelingen noodig zullen zijn.
Men kan in deze zaken beter in iets te
langere periode denken dan in te korte.
Het Nederlandsche Perskantoor te
Berlijn meldt: De „Deutsche Allge-
meine Zeitung” schrijft in een arti
kel over Michiel de Ruyter: „Sinds
enkele weken bevindt het Britsche
rijk zich in denzelfden toestand, dien
het in den loop van zijn geschiedenis
maar één keer beleefde, nl. 273 jaar
geleden, toen de Ruyter in den zomer
van 1667 Londen blokkeerde. De
Theems, de stroom van de hoofdstad,
is door de inneming van Calais en
door de bezetting van de kusten thans
eveneens practisch geblokkeerd. De-
ons
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in oorlogstijd deelt mede, dat het
zal zijn toegestaan, de verschillende soor
ten mengvoeder, welke zijn vermeld op
den bestelbon voor de periode van 22 Juli
tot 19 Augustus, af te nemen in andere
dan de op den bon aangegeven hoeveel
heden, mits het totaal gelijk blijft en met
dien verstande, dat nooit meer ochtend-
voeder, opfok- en overgangsvoeder voor
kippen en kuikene, alsmede gemengd een-
denvoeder mag worden afgenomen, dan de
van deze soorten op den bon vermelde
hoeveelheden.
Deze regeling geldt ook voor volgende
toewijzingsperioden.
De oorlog heeft binnen de grenzen van
ons land veel veranderd. Ook de Neder
landsche studenten willen toonen, dat zij
de beteekenis van deze verandering ten
volle begrijpen en dat zij de gevolgen
hiervan met zin voor de werkelijkheid
zullen aanvaarden.
In de overtuiging, dat de toestand van
ons vaderland ook voor de Nederlandsche
studenten een nationale samenwerking
eischt. voelen zij de noodzakelijkheid en
mogelijkheid om deze samenwerking tot
stand te brengen in vaderlandschen zin,
eerbiedigende de traditioneele geestelijke
vrijheid en verdraagzaamheid. Ter verwe
zenlijking hiervan hebben de besturen van
die studentenorganisaties, welke tezamen
geacht mogen worden alle Nederlandsche
studenten momenteel te vertegenwoordi
gen. een lichaam opgericht, genaamd ,.De
Nederlandsche Studenten Federatie” Deze
Nederlandsche Studenten Federatie heeft
thans haar richtlijnen aan alle Nederland
sche studenten toegezonden.
Rem. Geref. Gemeente te ’s-Gravenhage-
Tot nieuwe leden van het vertegenwoor
digend college der Rem. Geref. gemeente
te ’s-Gravenhage, werden gekozen de
dames, dr. J. Th. M. v. 't Sant, A. J. v.
Paasschen, mr. A E. de Vries, mr. H. J.
D. Revers, C. M. J. Bouscholte en mevr.
E S. Saltet-Ver ster en de heeren E. Can-
neman, G. Bos A. H. Schirm, D. W. Dett-
meijer L. M de Haan, M. A. v. d. Sluys,
dr. A. Hendriks, mr W. Locker de
Bruyne, jhr. C. J. A. de Ranitz en D. J.
v. Dijk.
DIVIDENDEN.
Eerste Nederl. Electr. Trammij. (Haar
lem). Nihil.
Mij. de Fijnhouthandel (A’dam). Div.
bew. 17-6 pCt zijnde /30 per aand. van
De varkens.
Wat den varkensstapel betreft, deze
is evenals die der kippen, betrekkelijk
snel weder op te bouwen. Van het var
ken geldt, dat het in zekeren zin de
vijand van den mensch is. het eet n.l.
voor een deel hetzelfde voedsel Dit is
de reden dat men reeds van 1 Septem
ber 1939 af hier te lande tot een aan
zienlijke vermindering van den varkens
stapel is overgegaan. Sinds genoemden
datum is de varkensstapel met 30 pro
cent teruggeloopen. Met de aanwezig
heid van Duitschers hier te lande heeft
dit feit niets te maken.
De vermindering van den varkenssta
pel zal dan het meest rationeel geschie
den indien de groote veelvraten en de
minst productieve dieren worden weg
genomen. Daarom wordt een prijspoli
tiek gevolgd, die het slachten van de
zwaarste varkens bevordert. Tot 1 Octo
ber zullen de varkens met meer dan 130
kilogram slachtgewicht betere prijzen
maken, hetgeen de boeren er toe zal
brengen dat hoopt men althans
om hun zwaarste dieren van de hand te
doen. Na 1 October zal de prijspolitiek
juist in omgekeerde richting gaan en
dit is een prikkel te meer.
Bij dit alles waakt de overheid er
voor, dat de varkensstapel niet meer
dan noodig is, wordt verkleind.
De aldus ontstane grootere voorraad
van geslacht varkensvleesch zal voor
een deel worden geëxporteerd naar
Duitschland, en voor een ander deel in
de volksprovisiekast worden opgebor
gen. Voor zoover koelhuisruimte aan
wezig is zal het worden ingevroren, en
overigens ingeblikt, zoodat het vleesch-
verbruik in het voorjaar van 1941 daar
mee voor een groot deel zal kunnen
worden gedekt
Contactcommissies.
Voor de coördinatie der studentenorga
nisaties zijn in alle studenten-steden con
tactcommissies gevormd, welke eenerzjjds
met de stedeiijke vertegenwoordigers, an
derzijds met de aanwezige studentenver-
eenigingen samenwerken De eerste po
gingen der N.S.F., om de mogelijkheden
Initiatief van de
Koninklijke Nederlandsche Akademie
van Wetenschappen.
Gisteren heeft in het Trippenhuis te
Amsterdam op uitnoodiging van de Kon
Nederl. Akademie van Wetenschappen
plaats gehad een vergadering van afge
vaardigden van een groot aantal van de
belangrijkste wetenschappelijke genoot
schappen en instellingen hier te lande Be
sloten is over te gaan tot de vorming van
een werkgemeenschap der wetenschap in
Nederland. Een voorloopig bestuur, is
benoemd tot het ontwerpen van statuten.
Wetenschappelijke vereenigingen of in
stellingen, die wenschen atoe te treden,
kunnen zich aanmelden bij'het bureau der
Kon. Akademie van Wetenschappen te
Amsterdam.
Nader zal dan kunnen worden beoor
deeld of deze vereenigingen aan de te
stellen eischen voldoen.
tot het bedrijven van sport door studen
ten meer algemeen te makken, hebben
het aanzien van volledig succes bekroond
zullen worden. De mogelijkheden tot het
medewerken aan den wederopbouw wor
den onderzocht. Ook het zoeken naar
arbeidsobjecten In deze richting kan iedere
student zich reeds nu persoonlijk tot taak
stellen. Voor het bevorderen van contact
met andere lagen der bevolking wordt
gewerkt aan de uitbreiding van het insti
tuut der volkshoogescholen. Tot de orga-
niseerende studenten behooren voorname
lijk diegenen, welke niet in de stad van
hun academie wonen. De N.SF. heeft een
uit Delft stammend idee opnieuw opge
vat tot het stichten van studentenhuizen,
waarin studenten zouden kunnen worden
ondergebracht, welke tot nu toe wegens
financieele redenen niet in de stad hun
ner „alma mater” konden leven.
EXAMENS
Hoogduitsche taal (M. O. a).
Geëxamineerd voor de huisakte 4 can-
didaten, toegelaten: J. Th. van Lunenburg
te Nijmegen, R. ten Voorde te Zwolle.
Afgewezen 2 candidaten.
Geëxamineerd voor de huisakte drie
candidaten. Geslaagd: mej. A. J. Vreeling,
's-Gravenhage en J. Sijtsma, Winterswijk.
Geëxamineerd voor de schoolakte vijf
candidaten. Geslaagd mej. R E. Heintz en
mevr. C. de Haas, beiden te ’s-Graven
hage, en de heeren A. de Jong, Hillegers-
berg en R. ten Voorde, Zwolle.
Hoogduitsche taal (L. O.).
Toegelaten de heeren: J. Dekkers, Am
sterdam, J. W. A Meeuws, den Haag, M.
Baaijene, Rotterdam, C. W. v. d. Wilk,
Rotterdam. J. Gordijn, Amsterdam, A. J
Höppener, Vaassen, A. Prins, Wormerveer
C. v. d. Reepe, Wassenaar, H. Roest, Roo
sendaal (N.-Br.), H. van Velthuijzen,
Edam, A. Verploegh, Amersfoort en de
dames C. W Beis, den Hoorn, C. A Com
mandeur, den Haag, H. M. Gerner, Steg-
gerda (Fr.).
Geslaagd de heeren: J. A. Hardonk,
Amsterdam, C. Kooijman, Heerlen. L. M.
Punt, H. I. Ambacht, F J. Seegers, Eer-
eel. J. van Vuuren, Rotterdam, P. J. N.
Wijker. Amsterdam, W. A U J. Clab
bers, Waalre, G. Dil, Oostzaan, P. van der
Waal, Olst en M van der Ploeg. Hauler-
wijk en de dames: C. A. de Boer, Amster
dam en H. Jongeling, Rotterdam.
Hoofdakte.
Geslaagd voor beide gedeelten: M P.
Boender, Eliden en mej. A. H M. Friet-
man, Scheveningen.
Voor gedeelten B: mej. A. A. de Groot,
Leidschendam en Tj. K. Lingsma, Leiden
Machiniste n-e x a m e n.
Geslaagd voor diploma C de heeren: C
Zijp te Heemstede en G. Klem te Delft
Boekhouden M.O K 12.
Geslaagd de dames: A. M van Bent
veld, Rotterdam, C. J. Groenenboom Rot
terdam, J. Hess-Molier, ’s-Gravenhage. M
M. Huisinga, Rotterdam. M Langrchmidt
Bilthoven, E M. B van Niekerk. Arnhem
en J J. Schuurman, Rotterdam, en de
heeren: A. Alblas, Scheveningen en C
Dassen, Amby.
R a d i o t e le g r a f i s t
f o n i s t.
Bij hét in de maanden April, Mei, Juni
en Juli 1940 alhier gehouden examen
voor het verkrijgen van certificaten als
radiotelegrafist le en 2e klasse en radio-
telefonist zijn geslaagd voor het certifi
caat le klasse de heeren F Dunnebier,
L. H. de Fauwe, F Quak, J Schoester en
J. J Sijbrands voor het certificaat 2e
klasse de heeren G Adrian, C. J. Boek-
holt, J. J. Brandjes H Colenbrander, R.
H. van Dijk, N. J. Elemans. H. M. Faber.
W. A. de Geus, T. J. den Hartog, A. Ch.
L. van der Heydt, G Hogewoning, J. van
der Kaaij, A. Koenes, W. A. Kuyven*
hoven, P. J van der Lee, Th. J. A. Ligt-
hart, L. van Maarsen, J. Mammen, W A-
van der Mark, J. Mohr, H. van der Molen,
C. Ploeger, M. J. Polak, M. P. de Pree,
A. Rozendal, K. Schouten, H. G. Steen-
hagen, M. van den Steenhoven, L. A-
Stomp, A. Tamminga, H. W. E. Tuijten,
M. van der Valk, G. M. Veenendaal, M.
Verrijp, M. Vleugel, H. L. Vos, M. Waale-
wijn, P. de Wit, J. J. Zandbergen en K.
Visservoor het beperkt certificaat als
radiotelefonist de heerenL. Zwaan, G,
Korving, J den Breems, D. van der
Harst, C. A. van de Ree, P. J. Brasser,
H. J. van Leeuwen, W. Plokker, M van
Duijn, D. Roeleveld, P. Varkevisser, A.
Taal, A. van Roon, G. H. Kustner, G.
Kuyt, A. Bot, J. den Hollander, J. Ch.
Bot, W. Schaar, W de Vreugd, C. van
Rooijen, W L. C. Luyendijk, J. Onnes, C.
J. van der Niet, H. W. van Zelm, K.
Hoogvorst, D. den Hond, P, van Dorp, A.
Poot, G. van der Snoek, J Drop, B. van
Dorp, A. L. Platteel en D W. Wijnveen;
voor het beperkt certificaat radiotelefo
nist, uitsluitend voor de uitoefening van
den radiotelefoondienst aan boord van
vaartuigen in een Nederlandsche haven
de heerenG. W. Keppel, G. Bijvank en
G. Struijk.
Staatsexamen ter toelating
tot de u n i v e r s i t e i t e n
Geslaagd alhier voor diploma A de da
mes: E. M. J. de Jong en S. Zwart en de
heeren: W. A. Hoek, N. H. Verdonk, J.
F. G. Hox, W. J. Tops, O. Collaert en F.
A. Stein.
Voor diploma B: mej. A. F. Schlimmer
en de heer M. H. Stam.
Met ingang van gisteren is de dis
pensatie van het verbod tot het ver-
koopen, afleveren en vervoeren van
alle soorten turf ingetrokken, zoodat
het mitsdien verboden is turf te ver-
koopen, af te leveren en te vervoeren
zonder schriftelijke vergunning van
den directeur van het Rijkskolenbu
reau, die bevoegd is ontheffing te ver-
leenen van dit verbod.
Wat men wil bereiken-
De federatie wil bereiken:
1. Een nauwe doeltreffende samenwer
king tusschen alle bestaande studenten
organisaties op zuiver Nederlandsche
basis.
2. De bevordering en concentratie van
opbouwend initiatief op elk gebied van
het studentenleven als zoodanig en als
onderdeel van het Nederlandsche volks
leven.
3. Versterking van het geestelijk en ze
delijk leven en bevordering van de licha
melijke ontwikkeling der Nederlandsche
studenten
4. Het zoeken naar en bevorderen van
den meest doelmatigen vorm van acade
mische opleiding.
5. Het actief deelnemen aan den weder
opbouw van Nederland.
6. Het behartigen der belangen van die
studenten, welke tot nu toe niet tot een
der studentenvereenigingen behoorden, en
het bevorderen van hun verbondenheid
aan de academie.
7 Het zoeken van intens contact met
andere lagen van het Nederlandsche volk
Ned. Herv. Kerk.
Benoemd tot hulppred. te Delft de heer
L. A. Snijders, cand. aldaar.
Aangenomen naar Zaltbommel de heer
J. van Dijk, cand. en hulppred. te Eind
hoven.
Beroepen te Jukwerd-Krewerd (Gr.)
de heer C. v. d. Linde, cand. te Zwarte-
waal.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal te Gorinchem ds. I, v- d.
Knijff te de Krim (O.) en de heer H.
van Leeuwen, cand. te Rijswijk (Z.H.).
Doopsgez. Broederschap.
Beroepen te Ternaard de heer A. J.
Snaayer, proponent te Rotterdam, die be
dankte voor Giethoorn en den Horn.
(Lichtenvoorde). Nihil.
Gerofabriek (Zeist). Div.-bew. 9 der
pref. aand. - 5 pCt - div.bew. 3 der gew.
aand. - 10 pCt. - bet. Ned. Handel Mij.,
en bij Teixeira de Mattos. A’dam.
Nat. bez. van aand. Gerofabriek (Zeist).
Div.bew. 1 der gew. aand. - 10 pCt. -
bet. Nederl. Handel Mij. en bij Teixeira
de Mattos, A’dam.
Groninger Locaalspoorw. Mij. (Gronin
gen). voorgest. nihil.
Holland China Handelscomp. Nihil.
■Hollandsche Aanneming Mij. (Haag).
Div.-bew 32 - 15 pCt., zijnde ƒ300 pq/
onderaand. voor /2000 - betb. Rotterd.
Bankver., Haag en ten kant der Venn.
Köler en Ankersmit (Deventer) Nihil
Lahad Datu Cult. Mij. Div.-bew. 3 der
pref. aand. - 5 pCt. zijnde f 50 - betb. ten
kant, der Venn, en bij Kol en Co., A'dam.
Nederl. Credietverz. Mij. Nihil.
Nederl. Electrolasch Mij. (Leiden). Div,
bew. 10 aand. Serie A en B - interim div.
- ƒ100 - betb ten kant, der Venn.. Rot
terd. Bankver., Leiden. Div.-bew 11 -
aand. Sene A en B - slotdiv. - 75 - betb.
15 Juni ’40 - ten kant, der Venn.. Rot
terd. Bankver., Leiden.
Ned. Staalfabr. v.h. J. M. de Muinck
Keizer (Utrecht). 8 pCt. (onv.).
Reineveld (Machinefabr. (Delft). Pref,
aand. 6 pCt. - prior aand. 6 pCt. - gew.
aand. 4 pCt
Rotterd Verz Soc. (RV.S.) (Levens-
verz. Mij.) (R'dam). Div.bew. 44 der aand.
A - 5 pCt - div.bew. 17 der aand. B. ver
plichte en onverplichte storting - 5 pCt. -
div.bew. 17 der winstbew. 1 ƒ40.02 - betb.
ten kant, der Venn
Bouw-Mij. De Vriendschap. Nihil (onv.),
Woldjer Spoorweg Mij. voorgest Nihil.
KOERSEN NEDERLANDSCH
CLEARINGINSTITUUT.
Koersen voor stortingen op 30 Juli 1940
tegen verplichtingen luidende in: Reichs-
marken 75.43; Lires 9.55; Turksche ponden
1.45J, Deensche kronen 36,40, Noorsche
kronen 42,80.
N.V. Petroleum Maatschappij „Moeara
Enim”.
In de te Amsterdam gehouden jaarlijk-
sche algemeene vergadering van aandeel
houders werd verslag uitgebracht over
het boekjaar 1939 en werden de balans
en winst- en verliesrekening goedgekeurd.
Het dividend voor aandeelhouders werd
vastgesteld op 911/15 pCt. (waarvan
reeds uitgekeerd interim-dividend 8 pCt.
voor houders van winstbewijzen op 5.20
waarvan reeds uitgekeerd interim-divi
dend 4.50) en voor houders van oprich
ter saandeelen op ƒ50 per stuk (waarvan
reeds uitgekeerd interim-dividend ƒ40),
betaalbaarstelling op 31 Juli a.s.
Algemeene ledenvergadering.
Gisteren is te Amsterdam, onder voor
zitterschap van mr. J. N. J. E. Heerkens
Thijsseen, de jaarlijksche algemeene
ledenvergadering gehouden van de Cen
trale Werkgevers Risico Bank.
De heer van Schaik lichtte eenige ge
deelten van het jaarverslag toe Het ver
zekerd loonbedrag naar schatting over
1939 uitbetaald, vertoont ten opzichte van
het over 1938 geschatte loon een stijging
van 3.7 pCt. Het aantal aangesloten werk
gevers bleef nagenoeg gelijk.
De in 1936 aangevangen stijging van
het aantal ongevallen is nog niet tot
staan gekomen. Met voldoening kon spr.
echter constateeren, dat terwijl over het
afgeloopen jaar de ongevallen, genomen
over de geheele portefeuille der Rijks-
verzekeringsbank, met 13 pCt. toenam,
dit percentage ten aanzien van de voor
het risico der Risico Bank komende on
gevallen slechts ruim 10 is. Spr. wees op
de wenschelijkheid van voorkoming van
ongevallen.
Aan het slot der vergadering wijdde
het lid der directie, jhr. mr. P. A. van
Holthe tot Echten, eenige beschouwingen
aan de moeilijkheden welke het bedrijfs
leven thans ondervindt als gevolg van
den twijfel die bij veleen gerezen is aan
de waarde van in het buitenland gesloten
verzekeringen, Sprekennde over de wen
schelijkheid van oversluiten van posten,
verdedigde spr. het onderlinge stelsel en
wees op de evenals de Centrale Werk
gevers Risico Bank bij „centraal beheer”
aangesloten verzekeringsvereenigingen
„Vervoer risico” „Wet risico en brand
risico”.’
Voorts wijdde spr. aandacht aan het
feit, dat de vorige week door een groot
aantal belanghebbenden besloten is tot
oprichting van de vereeniging „Nieuw
molestrisico”, welke haar werkzaamheden
zal aanvangen, zoodra bekend is, dat van
de zijde van de justitie geen bezwaar
tegen haar optreden bestaat.
De vergadering keurde een statutenwij
ziging goed, waardoor kosten, die het ge
volg zijn van oorlogsongevallen, worden
om geslagen over alle leden naar den
maatstaf van het door ieder lid verzeker
de loon. Tot lid van het college van com
missarissen werden herkozen de heer dr.
E P. Heineken te Amsterdam, terwijl in
de vacature-van Bommel werd benoemd
de heer E. G. van Stigt, te 's-Gravenhage.
De besturen van den „Nederlandschen
Bond tot het redden van Drenkelingen"
en de „Nederlandsche Centrale Reddings
brigade” zijn in beginsel besloten tot in
tensieve samenwerking te geraken.
In 1939 zijn beide bonden in nader con
tact met elkaar getreden, teneinde de mo
gelijkheid tot nauwer samenwerking te
onderzoeken, welke het gemeenschappe
lijke doel slechts ten goede kan komen.
Vergaderingen in Maart en Juli van dit
jaar gehouden brachten beide bonden nau->
wer tot elkaar, waarbij van beide zijden
sterk de wensch naar voren trad tot een
groote organisatie te geraken. Er wordt
naar gestreefd dit plan zeer binnenkort te
verwezenlijken.
Betalingen wegens levering van goede
ren enz. aan ingezetenen van België.
Het Deviezeninstituut deelt mede, dat
betalingen wegens het leveren van roe
rende goederen, het verrichten van dien
sten en het afstaan van rechten, alles voor
zoover zulks middellijk of onmiddellijk
geschiedt aan of voor ingezetenen van het
bezette Belgische gebied, slechts in Belga’s
(Belgische francs) mogen worden over
eengekomen.
Aanvragen om vergunning tot het over
eenkomen van betaling in een andere geld
soort dan de bovengenoemde dienen bij
met redenen omkleed schrijven tot het
Deviezeninstituut te worden gericht
Het rundvee.
Ondanks al deze voorzorgsmaatrege
len blijft er voor het onderhoud van
het rundvee toch nog slechts een frac
tie over van hetgeen als veevoeder be-
noodigd is. Daarom zal de rundveesta
pel aanzienlijk moeten worden inge
krompen. Dit heeft natuurlijk ook zijn
weerslag op de melkproductie, doch,
naar men ons verzekerde, niet zooveel,
dat de volksvoorziening daarvoor ge
vaar loopt. Het is zeer moeilijk te zeg
gen in welke mate de rundveestapel
moet worden ingekrompen. Iedere boer
kan slechts voor zichzelf uitmaken, hoe
veel koeien hij weg
Globaal genomen^ n
rundveestapel zooveel moeien
gehaald, als de voedselsituatie noodig
maakt Men kan er
van overheidswege
aan een
stapel. 1
Bij beschikking van den Secretaris-
Generaal, waarnemend hoofd van het
Departement van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, is dd. 24 Mei j.l. ingesteld
een commissie voor het oudheidkundig
bodemonderzoek in Nederland, terwijl te
gelijkertijd werd ingesteld een Rijks
bureau voor het oudheidkundig bodem
onderzoek. tot welks directeur werd be
noemd dr. F. C. Bursch. conservator aan
het Rijksmuseum van Oudheden te
Leiden. Als voorzitter der commissie voor-
noemd, treedt op prof. dr. N. J. Krom,
hoogleeraar aan de Leidsche universiteit.
In tegenwoordigheid van dr. W. D. van
Wijngaarden, directeur van het museum
van oudheden en lid der commissie, heb
ben wij dezer dagen een onderhoud met
deze heeren gehad, waarin zij ons doel en
werkwijze der commissie en van het
bureau nader hebben uiteengezet.
Het gelijktijdig afgekondigde wetje, al
dus dr. Bursch, bedoelt in de eerste plaats
een verbod te zijn voor onbevoegden om
opgravingen te verrichten en heeft onge
veer dezelfde strekking als de wet voor
de monumentenzorg.
De voorwerpen, welke in Nederland
schen bodem worden gevonden, zijn voor
de bestudeering van de oudste geschiede
nis van ons land van evenveel belang als
de archiefstukken uit den lateren tijd en
hebben derhalve recht op dezelfde be
handeling. De eerste taak, welke de com
missie zich ten doel stelde, was om na te
gaan, welke instellingen in ons land be
voegd zijn tot het verrichten van weten
schappelijk bodemonderzoek, om vervol
gens te komen tot coördinatie op dit ge
bied. Weliswaar werd totdusverre in die
richting ook wel gewerkt door de ge
westelijke en plaatselijke musea, maar
zonder samenhang.
Momenteel zijn daartoe gerechtigd het
Rijksmuseum te Leiden en het Biologisch-
archaeologisch Instituut te Groningen
voor het geheele land en het Rijksmuseum
G. M. Kam te Nijmegen voor die omge
ving. althans zoolang dit museum onder
leiding staat van dr. J. H. Holwerda, den
vroegeren directeur van het Leidsche
Museum. Alle locale musea en provinciale
genootschappen zullen erkenning moeten
aanvragen voor het verrichten van op
gravingen. welke erkenning alleen wordt
verleend, nadat de Rijkscommissie daar
over haar advies heeft uitgebracht.
Het Rijksbureau is thans bezig een lijst
samen te stellen van alle terreinen in ons
land, welke in oudheidkundig opzicht van
belang zijn, opdat bijtijds maatregelen
kunnen worden genomen, wanneer het in
cultuur brengen van deze gronden de
daarin verborgen archiefstukken dreigt
verloren te doen gaan. Voorts ligt het in
de bedoeling, ook eventueele vroegere
vondsten te inventariseeren.
Daarnaast geven typische, oude namen
van grondstukken vaak aanwijzingen, dat
er overblijfselen uit het verleden te vin
den zijn, zoodat het aanbeveling verdient
ook daarvan een lijst aan te leggen. Ten
slotte zijn er in bijna elke plaats wel
enkele voorwerpen in particulier bezit,
zooals steenen, bijlen, pijlspitsen, e.d.,
welke eveneens in teekening en foto vast
gelegd dienen te worden.
Deze omvangrijke inventarisatie, aldus
Dr. Bursch, kan niet tot stand komen
zonder de medewerking van het groote
publiek. Wij moeten overal over het ge
heele land verspreid onze vrijwillige
medewerkers hebben, die ons van het be
staan der hierboven bedoelde terreinen in
kennis stellen en ons inlichten over de
in hun omgeving zich bevindende oudheid
kundige vondsten. Het liefst hadden wij
in élke gemeente zoo’n medewerker, het
is best mogelijk, dat ons dan de vondst
van de zooveel-duizendste Germaansche
urn wordt gerapporteerd, maar per slot
van rekening kan ook die weer aanwijzin
gen geven over de verbreiding der Ger
maansche cultuur, enz.
Binnenkort zal hiervoor de medewer
king van alle burgemeesters in Nederland
worden ingeroepen.
Maar daarmede zijn wij er niet, al kun
nen zij ons grootelijks van dienst zijn.
Wat wij noodig hebben, zijn medewerkers
uit het volk zelf, die ons regelmatig op de
hoogte houden, wanneer zich in hun ge
meente iets bijzonders op oudheidkundig
gebied voordoet.
Begrijpt u mij goed: het is allerminst
onze bedoeling om eventueele vondsten
voor ons museum te winnen; integendeel,
de verspreiding van materiaal over de
bestaande oudheidkamers, gewestelijke en
locale musea, kan de aantrekkelijkheid
ervan slechts verhoogen en evenmin wil
ier wij. dat de rechtmatige eigenaars ons
hun bezit afstaan.
Natuurlijk, het liefst zien wij deze voor
werpen geplaatst in een museum, omdat
wij daar de grootste waarborgen hebben,
dat ze deskundig bewaard zullen blijven,
maar deze overname zal alleen mogelijk
zijn met volledige instemming van den
eigenaar en tegen een billijke vergoeding.
Betreft het daarenboven unieke vond
sten van waarlijk nationale beteekenis,
dan zullen wij vanzelfsprekend moeite
doen om deze voorwerpen een plaats te
geven in het Rijksmuseum van Oudheden
te Leiden, eventueel door ruiling met an
dere museumstukken, maar de hoofdzaak
waarom het ons te doen is. is een volledig
overzicht te hebben van hetgeen de Ne
derlandsche bodem aan archaeologica
heeft opgeleverd en nog zal opleveren.
Het is de bedoeling, dat vondstmeldin-
gen in de drie Noordelijke provinciën
worden gericht tot prof. dr. A. E. van
Giffen te Groningen en voor de rest van
het land tot dr. F. C. Bursch, directeur
van het Rijksbureau voor het Oudheid
kundig Bodemonderzoek, Rapenburg 28,
Leiden.
GAAN ALLEEN OVER NEDER
LANDSCH CLEARING
INSTITUUT
Het Nederlandsch Clearinginstituut
deelt mede, dat, voorzoover niet anders
wordt bepaald, alle betalingen van Ne.
derlandsche schuldenaren aan Duitsche
schuldeischers thans door storting in de
Nederlandsch-Duitsche clearing dienen te
geschieden. Dit betreft dus o.a. ook beta
lingen voor rente en andere financieele
verplichtingen, pensioenen e.d. en voor
eventueele overmaking van kapitaals,
bedragen naar Duitschland.
De bemoeiingen van het Nederlandsch
Clearinginstituut blijven in het boven
genoemde Kader op de gebruikelijke wijze
gehandnaafd
De bijzondere regeling voor den ver
koop van reis, cheques en registermarken
voor ondersteuning etc. blijft bestaan.
Het onderzoek naar vervangings-
stoffen.
Hier en daar zijn stemmen opgegaan
die eventueele vervangingsstoffen opnoe
men, zooals kunstzijde, stapelvezel. melk-
wol en vlas, zoo schrijft het textielvak-
blad „De Manufacturier”. Inderdaad zou
den deze grondstoffen zeer goed kunnen
dienen om het tekort aan te vullen of al
thans te verkleinen. Bij nadere beschou
wing blijkt echter deze bate zeer proble
matisch te zijn. De kunstzijde, die in ons
land geproduceerd wordt, bestaat uitslui
tend uit continu-garen en dit is niet de
geschikte vorm om de katoenvezel te
vervangen of bij wol te worden gebruikt.
De daaruit gefabriceerde goederen geven
verruiming op een gebied, waar de be
hoefte niet het grootst is.
Beter ware het indien de kunstzijde, in
den vorm van stapelvezel ter beschikking
zou staan. Deze zou zoowel bij katoen
als wol kunnen worden gebruikt, maar
import is niet te verwachten en wij heb
ben geen inrichtingen voor stapelvezel of
melkwol, behalve een proeffabriek van
de A.K.U., waarook een kleine hoeveel
heid melkwol wordt geproduceerd. Of het
mogelijk zou zijn een deel onzer kunst
zijde te ruilen tegen stapelvezel of melk
wol, is een vraag, die nog niet te beant
woorden is
Tenslotte hebben wij nog vlas. De op
pervlakte. die dit jaar met vlas bezaaid
is. bedraagt circa 20 000 hectare Volgens
het rapport van den Rijkslandbouwcon-
sulent. ir. L. J. A. de Jonge te Wagenin-
sen, is de vlasoogst in het geheele Zuid
westen van ons land half mislukt, terwijl
deze in het Noorden voldoende tot goed
is te noemen. De opbrengst dreigt dus
eerder tegen dan mee te vallen en zal ver
moedelijk de raming van 10.000 ton lin-
nengarens niet halen
ïntusschen is het met de verwerking
van vlas tot lint de grondstof voor de
garenspinnerij bij ons nog lang niet
in orde Wel worden sedert het vorig
iaar krachtige pogingen in het werk ge
steld om hierin verbetering te brengen,
maar een achterstand van jaren wordt nu
eenmaal niet in een handomdraai inge
haald. Slechts een vijfde van het geoog
ste vlas werd hier bewerkt en al het an
dere ging over de grenzen. Groote kapi
talen aan arbeidsloon gingen daardoor
voor ons land verloren.
Gelukkig heeft men ingezien, dat met
de verouderde werkmethoden gebroken
moet worden en zoowel in Groningen als
Noord-Brabant wordt hard gewerkt om
de productiemethoden te verbeteren en
zoo een meer waardevol product te ver
krijgen. Zoolang de voorbewerking van
het hier geteelde vlas niet geheel in eigen
land kan plaats vinden, zal een groot ge
deelte naar België moeten gaan ter be
werking.
Indien gezorgd wordt, dat het lint weer
naar ons land teruggaat, kan de garen-
«ninnerij in Tilburg het verdere doen.
Volgens een mededeeling van deze fabriek
is zij in staat om de geheele productie
van ons land aan linnengarens te ver
zorgen.
Zoodra het zoover is, zal het wensche-
1 ijk zün. dat de consumenten en de was-
scheriien op de hoogte gebracht worden
van de goede waschmethode van heel- of
halflinnen stoffen. Want wel is linnen
sterker dan andere stoffen, maar dit geldt
alleen, indien het op de juiste wijze wordt
behandeld. Anders wordt het een groote
teleurstelling en een schadepost voor den
gebruiker.
Het goede vee zal behouden blijven
Omtrent de beperkingen, welke aan
onzen veestapel zullen worden of zijn
epgelegd, hebben de veeteeltdeskundige
van het Rijkscommissarlaat de heer
Siebers en de afdeelingschef van het
Rijksbureau Voedselvoorziening in Oor
logstijd ir. A. H. Boerma, eenige be
schouwingen gehouden in een gister
middag gehouden persconferentie.
De heer Siebers vertelde, dat
Duitsche deskundigen met de Neder
landsche landbouwinstanties in nauwe
samenwerking hebben gearbeid. Be
gonnen is met de opstelling van een
soort balans van de voedingsmiddelen,
welke in ons land voor de menschen, en
die welke voor den veestapel beschik
baar zullen zijn. De behoeften van den
mensch hadden vanzelfsprekend voor
rang. Nadat een splitsing was gemaakt
tusschen hetgeen noodzakelijk geacht
moest worden en hetgeen nuttig ofwel
alleen maar aangenaam is, heeft men
als grondslag aangenomen, dat het
eerst noodige voedsel het brood is.
Daarna komen in afdalende graad van
onontbeerlijkheid aardappelen, dan
melk, dan vet en dan pas vleesch. Hier
uit volgt dus, dat het vleesch wel aan
het graan, doch het graan niet aan het
vleesch mag worden opgeofferd.
Eerst de broodverzorging,
daarna veevoeder.
Van deze beginselen uitgaande, heb
ben degenen, die met de verzorging
van de volksvoeding zijn belast, dan
ook allereerst het koren voor de brood
verzorging afgezonderd, en daarna ook
dat gedeelte van den aardappeloogst,
dat voor den mensch benoodigd is.
Wat er dan voor het vee overbleef,
was niet veel. Dit restant is allereerst
bestemd voor df trekdieren, die in den
landbouw onontbeerlijk zijn en die bij
het uitvallen van motortractie juist in
dezen tijd zulk een groote rol spelen.
Daarna is overwogen, welke dieren het
gemakkelijkst voor de volksvoeding te
ontberen zijn. Ons land had een zeer
groote productie van eieren, welke in
de gewone hoeveelheid slechts voor een
klein deel aan de volksvoeding ten goe
de kwam. De pluimveestapel kon dan
ook sterk worden beknot. Zooals men
weet, wordt deze tot 30 procent terug
gebracht, hetgeen voldoende is voor de
eierenverzorging in Nederland. Deze
maatregel zal vóór 1 October ten uit
voer worden gelegd Tegen het voeren
der kippen met graan zal streng ge
waakt worden.
Zij, die enkele kippen houden en
deze met keukenafval voederen, blijven
voorloopig buiten de beperkingsmaat-
regelen. Mocht echter blijken, dat in
deze klein-kippenhouderij graan wordt
verknoeid, dan zal ook hier moeten
worden ingegrepen.
Richtlijnen.
1. De basis van de studentensamenleving
ligt besloten in de Nederlandsche univer-
siteiten en hoogescholen, welke zich in
vereeniging met de verschillende studen
tenorganisaties tot taak moeten stellen de
vrije ontplooiing van de persoonlijke capa
citeiten der studenten ter algeheele voor
bereiding op het maatschappelijke leven.
2. De veranderde omstandigheden eischen
eenerzijds een snelle ontwikkeling van
ideeën en initiatief, reeds voor den oorlog
opgekomen of ondernomen, anderzijds een
herziening onzer houding ten aanzien van
de maatschappij, waarvan wij een onder
deel vormen.
3. Wij willen trouw blijven aan ons
volk en aan zijn waardige tradities.
4. Wij willen handhaven van de bij ons
volkskarakter aansluitende geestelijke vrij
heid in het openbare leven, met volledige
erkenning van de noodzakelijke handha
ving van orde en gezag.
5. Wij erkennen het bestaan van enkele
waardevolle instellingen en gewoonten uit
het verleden, welke ook, nadat de omstan
digheden geheel gewijzigd zijn, hun waar
de geenszins hebben verloren. Voor het
behoud hiervan zullen wij waken.
moet doen.
zal er dus uit den
rundveestapel zooveel moeten
gerust op zijn, dat
niet wordt gedacht
uitplundering van den run‘JvJ^
Wel zal overal aan de me
voorrang moeten worden gegev
ven het jonge vee.
