BWTENLAND HET DUITSCHE LEGERBERICHT HET ITALIAANSCHE LEGERBERICHT VERGADERING VAN „NATIONAAL FRONF KUNST EN LETTEREN GEMENGD NIEUWS TELEGRAMMEN SPORT LAATSTE BERICHTEN KURHAUS VIERDE BLAD, PAGINA 2, RUSLAND. De waterweg Zwarte Zee-Oostzee D£ MOORDAANSLAG TE VENLO Dader ONDEBWUS EN KERK DE BROODDISTRIBUTIE HAAGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1940 - IV/MR BEMOEIDE BURGEMEESTER ZICH MEE Engelsche vliegtuigen boven Nederland neergeschoten JONGEMAN UIT HILVERSUM VERMIST VERANDERINGEN VAN GEMEENTEGRENZEN IN HET ALGEMEEN BELANG NIEUWELINGENWEDSTRIJDEN DER H.A.C. DE RIJKSPOSTSPAARBANK EN DE DEVIEZENVERORDENING 1940 RENNERSCLUB „HOLLANDIA” MINISTERRAAD TE VICHY DE BELGISCHE KONINGSKINDEREN WEER TE BRUSSEL Meisje verdronken Ongeveer 150 deelnemers COMPETITIE VAN DEN N.C.B. en voortvluchtige vrouw aangehouden LLOYD GEORGE IN HET KABINET JAPAN EN DE ASMOGENDHEDEN DE HEER ARNOLD MEYER OVER „NEDERLAND EN HET NIEUWE EUROPA” Kortom de basis van het economisch ver- j Zuilen gevonden. SYMPHONIE-CONCERT. WIELRENNEN ATHLETIEK duurzaam bij, dat zou de den J. H. BOS t Hier ter stede is in den ouderdom van 58 jaar overleden de heer J. H. Bos, techn. hoofdambtenaar bij het Gem. Bouw- en Woningtoezicht. De teraarde bestelling zal plaats hebben Dinsdag 6 Augustus op de begraafplaats Oud Eik en Duinen. Vertrek van het sterfhuis, Fuchsiastraat 84, te 2 uur. De leden van ,,Klein-Hollandia” komen morgenochtend om 9 uur bijeen in het clubhuis voor het verrijden van een tijd- race. van die :e beeld van Nederland mis- daartegenover krachtig aangetrokken tot BERN, 3 Augustus. (D.N.B.) Onder voorzitterschap van maarschalk Pétain is gisteravond in Vichy een minister raad gehouden. Naar Havas meldt, nam de ministerraad een rapport aan over den internationalen toestand. Dit rapport houdt zich bezig met de inci denten in Kameroen en Madagascar en met de door de Engelschen afge- kondigde blokkade over de Fransche gebieden. De ministerraad gaf den mi nister van justitie opdracht een wet op te stellen, welke de ontbinding van de geheime vereenigingen behelst. Voorts vaardigde de ministerraad ee|i decreet uit, waarbij een begin gemaakt wordt met het naar huis sturen van de lichtingen der strijdkrachten te land, in de lucht en op zee. ERGENS IN ITALIË, 3 Augustus (Stefani). Legerbericht no. 57 van het Italiaansche hoofdkwartier luidt als volgt Zooals kon worden vastgesteld, woedt de te Haifa als gevolg van ons jongste bombardement uitgebroken brand na drie dagen tijds nog voort. In den Soe dan hebben onze vliegtuigen de spoor- wegwerken van Port Soedan gebom bardeerd en één opslagplaats, alsmede het vliegveld van Gebeit, in brand ge schoten. Op het vliegveld werd zware schade aangericht en werd een tiental op den grond staande toestellen getrof fen. In Kenya werden nabij Buna troepenconcentraties en automobielen gebombardeerd en met machinegeweren beschoten. In Noord-Afrika vlogen vijandelijke Vliegtuigen naar Bardia, zonder schade aan te richten. Aan de troepen werden verliezen toegebracht. Tijdens een aan val van den vijand op het vliegveld van Cagliari, waarbij een persoon werd ge dood en 3 gewond en zeer lichte mate- rieele schade werd aangericht, werden 2 vijandelijke vliegtuigen neergehaald. De bemanning van één dezer machines werd krijgsgevangen gemaakt, Secretaris-generaal van binnenlandsche zaken door den Rijkscommissaris gemachtigd om voorschriften uit te vaardigen Het heden verschenen Verordeningen blad bevat de derde verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied betreffende bij zondere maatregelen op administratief rechtelijk gebied. Hierbij wordt de secretaris-generaal van het departement van Binnen landsche Zaken gemachtigd ten aanzien van die veranderingen in de grenzen van gemeenten, die door het algemeen belang worden ge vorderd, te beslissen en de voor de uitvoering van een en ander nood zakelijke voorschriften uit te vaar digen. Hij kan daarbij zoo noodig van de op dat stuk geldende bepa lingen van de Gemeentewet afwij ken. BRUSSEL, 3 Augustus. (D.N.B.) De 3 kinderen van koning Leopold, die na het uitbreken van de vijandelijkheden in het Westen eerst naar Frankrijk en later naar Spanje in veiligheid ge bracht waren, zijn thans, naar van be trouwbare zijde vernomen wordt, weer naar Brussel teruggebracht. van de besloot Waarschijnlijk bij het zwemmen verdronken Bij de familie Feenstra, woonachtig te Hilversum, heerscht groote ongerustheid omtrent het lot van hun 17-jarigen zoon. De jongeman is vermoedelijk op de Loosdrechtsche plassen bij het zwemmen verdronken, doch zekerheid hieromtrent bestaat momenteel nog niet, aangezien men het lijk nog niet heeft kunnen vin den. De jongeman heeft 3 dagen geleden onder Loosdrecht bij een bootenverhuur der een roeiboot gehuurd en hiermede is hij alleen de plassen opgegaan. Men heeft een dag later de boot onbemand drijvende aangetroffen en in het bootje vond men kleedingstukken, welke er op wezen, dat een mansprsoon hierin had gezeten en waarschijnlijk was gaan zwem men. De ouders te Hilversum, die ongerust waren geworden, door het uitblijven van hun zoon, deden van de vermissing aan gifte bij de politie en toen uit Loosdrecht bericht binnenkwam, dat men aldaar een roeiboot had gevonden, waarin zich klee dingstukken bevonden, heeft men de ouders hiervan in kennis gesteld. De kleedingstukken werden door de ouders herkend als die van hun 17-jarigen zoon. Thans dregt de politie zoowel de pl/ssen te Loosdrecht als de Breukeler- veensche plassen af met behulp van een „zegen”, om te trachten het lijk van den jongeman, zoo het zich in de plassen mocht bevinden, op te halen. VERSPREIDE BERICHTEN Aan den buitengewonen Zweed- schen Rijksdag is een aanvullende begrooting voorgelegd, waarin uitga ven zijn opgenomen tot een bedrag van rond 110 millioen kronen; o.a. voor den bouw van versterkingen 41 millioen en voor de vloot 6 millioen kronen. In den nacht van 2 op 3 Augustus vlogen Britsche vliegtuigen Noord- en ★Vest-Duitschland binnen en wierpen hun bommen weer uitsluitend uit op niet militaire doelen. Zij vernielden woonhuizen en doodden en verwond den burgers. In Ehra (district Gif horn) in welks wijde omgeving geener- lei militaire doelen liggen, is een boe renhoeve door een aantal brisantbom men vernield. Het uit 4 personen be staande boerengezin, waaronder 2 kin deren in den ouderdom van 1 en 2 jaren, werd gedood. Twee andere per sonen werden zwaar gewond. Met de fiets gevallen en overleden Gisteravond omstreeks zes uur keer de de 19-jarige J. C. A. Clemens per fiets van zijn werk uit Mierlo naar zjjn huis te Helmond tefug. Dicht bij zijn woning nam hij een bocht te scherp, zoodat hij met een trapper het voetpad raakte en kwam te vallen, waarbij hij op slag werd gedood. Het stoffelijk overschot is naar de ouderlijke woning gebracht. EXAMENS Fransch L. O. Geslaagd te Utrecht o.a. mej. v. d. Noordt en de heer J. G. Kertzman, beiden alhier. Engelsch L. O. Geslaagd te Utrecht o.a. de dames A. V. d. Steeg en C. James, beiden alhier. Fransch M. O. a. Geslaagd de dames mevr. J. A. Leysèn- Both, Almelo, H. v. d. Zanden, Reusel en de heeren A. P. J. Louman, Amsterdam, T. Meyer, Leeuwarden, J. W. Verhoeven, Bladel. Engelsch M. O. a. Geslaagd de dames M. C. Dyserinck, Aerdenhout, J. van Eijk, Loplkerkapel en de heeren R. Götz, Utrecht, K. A. Hoo- gerwerf, Amsterdam, L. A. Wassenberg, Amsterdam. keer wordt verlegd van het geld naar den arbeid. Naar aanleiding van hetgeen dr. Seyss Inquart over den opbouw beeft gezegd, tnerkte spr. op, dat er voor onze vrijheid geen ander fundament blijft, dan het door den rijkscommissaris genoemdenationale eer en gemeenschappelijke arbeid. In het Nationale Front zal ieder de taak verrichten, welke hem wordt aan gewezen. Slechts wie toont een man te zijn van karakter en een man van be kwaamheid. hij zal zich handhaven. Godsdienstige verschillen zullen nauw gezet worden geëerbiedigdmaar mogen geen rol spelen in de politiek. Nationaal Front is hét begin nationale wederopstanding, zoo spr, Het 10-jarig meisje K. te Oud-Zuilen werd sedert Maandagavond j.L vermist. Zij Was per fiets weggegaan en om half negen voor het laatst gezien. Gisteravond i6 het lijkje bij de Vechtbrug te Oud- De inschrijving voor de nieuwelingen en junioreswedstrijden der H.A.C., welke morgenmiddag van 24.30 uur op de sin- telbaan aan de Laan van Poot, alhier, zullen worden gehouden, is verrassend groot. Niet minder dan een 150-tal gega digden, dames, heeren, meisjes, jongens, hebben zich aangemeid. Alle nummers, zoowel de vele loop- ale de technische nummers, zijn uitstekend bezet en aangezien ook meerdere jeugd kampioenen van de partij zullen zijn, be loven het aardige wedstrijden te worden, welke goede belangstelling van de zijd® van het publiek rechtvaardigen. CRICKET De behandeling van vijandelijke vermogens tn verband met de deviezenverordening 1940 en de verordening betreffende de be handeling van vijandelijke vermogens wordt met betrekking tot de Rijkspost- spaarbank het volgende medegedeeld Op postspaötbankboëkjes ten name vati niet-ingezeteneti (personen, die niet bin nen het Nederlandsche bezette gebied woonplaats hebben, niet gewoonlijk daar* verblijven, noch aldaar kantoor houden) mag zonder vergunning van het Deviezen instituut niet worden ingelegd. Terugbeta ling op deze boekjes mag zonder eert det- gelijke Vergunning alleen plaats vinden aan ingezetenen. Ten aanzien van spaar bankboekjes, waarvan het tegoed als vijandelijke vermogen wordt beschouwd, gelden de volgende regelen: Als vijandelijk vermogen moet worden beschouwd het tegoed van een spaarbank boekje, hetwelk rechtens of economisch toekomt aan een persoon, die onderdaan is van of zijn woonplaats of verblijf heeft in Groot-Brittannië, Noord-Iérland (mét de oyerzeesche bezittingen koloniën, pro tectoraten en mandaatsgebieden. evenals de dominions, Canada, Australische bond, Nieuw Zeeland en Zuidarfikaansche Unie met hun mandaatsgebieden), Frankrijk (met inbegrip van zijn bezittingen, kolo niën, protectoraten en mandaatsgebieden), Egypte, Soedan, Irak en Monaco. In geval van twijfel of een persoon als •bovenbedoeld in de genoemde landen ver blijft, moet worden aangenomen, dat dit het geval is. Inleg mag op dergelijke boek jes alleen worden aangenomen, indiên de gene te wiens name het boekje staat bin nen het bezette Nederlandsche gebied ver blijft. Is dit laatste niet hét geval dan kan de commissaris-genefaal voor finan ciën en economische zaken toestemming verleenen. Terugbetaling mag op deze boekjes niet J over het tegoed noodig is binnen het kader van het bestuur van-een bedrijf of onroerend goed of ter voortzetting van een huishouding, kan een aanvraag om terugbetaling met de noodige toelichting worden ingediend. Op boekjes ten name van gehuwde vrouwen van Nederlandsche nationaliteit en verblijvend binnen het bezette Neder landsche gebied mag worden terugbetaald ook al verblijft haar echtgenoot in een vijandelijk land. De regeling van 13 Juli is hiermede ver vallen. De marechaussee te Horst (L.) is er gis teren in geslaagd de hand te leggen op den ongeveer 28-jarigen arbeider D. B. uit Venlo en de echtgénootë van het slacht offer van den moordaanslag in de Schut- toestraat te Venlo, waarbij een zekere X., tijdens den slaap, zware verwondingen met een bijl werden toegebracht. De vrouw van het slachtoffer en B. waren sedert de ontdekking van den aanslag Voortvluchtig. De aanhouding geschiedde naar aanlei ding van een signalement, dat door de politie van Venlo omtrent de beide voort- Vluchtigen Was verspreid. De béide aangehoudenen zijh aan een lahgdurig Vérhoor onderworpen. Na aanvankelijk ontkend te hebbèn. heeft B. tenslotte toegegeven den aanslag te hébben gepleegd, zoó meldt de „Crt.". Dé dader bévond zich in de woning van X., die bij den OpboUWdieHst werkzaam Was, toén déze vorige week Zaterdagmid dag met bewegingsvrijheid in zijn woning terugkeerde. B. hééft zich toén verstopt en zich gedurende dén geheélen avond schuil gehouden. Geleende bijl teruggehaald Op verzoek van B. heeft de vrouw van het slachtoffer er nog voor gezorgd, dat de bijl, welke door haar aah buren was Uitgeleend, in huis werd gehaald. Zij ver klaart echter niet te hebben geweten wat de dader voornemens was met deze bijl te doen. Nadat het echtpaar zich ter ruste had begeven, heeft de dader het slacht offer verscheidene slagen met de bijl op het hoofd toegebracht, waarna hij met de vrouw van den verslagene de woning heeft verlaten. Aanvankelijk hebbeh beiden zich gedu rende een dag en eeh nacht in de bos- scheh in de omgeving schuil gehouden, doch daarna zijn zij via de Maasbrug ge vlucht in de richting Horst, waar de mare chaussee hen heeft ingerekend. Dader werd al door de politie gezocht. De dader staat bij de politie niet gunstig bekend en heeft reeds enkele jaren gevan genisstraf achter den rug. Hij werd thans wederom gezocht wegens diefstal van een rijwiel en heeft bij dit verhoor ook bekend den rijwieldiefstal te hebben gepleegd. Zoowel de dader als de echtgenoote van hét slachtoffer zijn op transport gesteld naar Roermond, teneinde ter beschikking van de Justitie te worden gesteld. In den toestand van het slachtoffer, dat in het Ziekenhuis wordt verpleegd, is eenige ver betering ingetreden. WIELRENVEREENIGING „DE SPARTAAN” De uitslag van de door „De Spartaan* gehouden Woensdagavondrltten was als volgt: A-klasse: C. v. d. Star, C. Mooi* mah, J. de Visser, P. Vogelzang, M. Wes- terduin. B-klasse: G. Ravenstein, H. Schuurman, L. Mittertreiner, H. Huf, G. Hol. Morgen wordt ér om half acht bijeen gekomen in café „Bijhorst” voor het hou den van training sritten over een afstand van 10Ö k.m. Vertrek 8 uur precies. RENNERSCLUB „DE KAMPIOEN”. De uitslag van den Woensdagavondwed- strijd van „De Kampioen” luidt: A. klasse: 1. Deijs, 2. de Bruin, 3. P. Eindhoven, 4. W. Eindhoven, 5. Verhoeve. B. klasse: 1. v« Metelen, 2. J. Galjaard, 3. v. d. Ende, 4. Ferbu. Zondag wordt om 7 uur van de tunnel en om 7.20 uur van het Rijswijkscheplein naar Rotterdam vertrokken. Maatregelen, uit dezen hoofde ge troffen, moeten in de Nederlandsche Staatscourant openbaar worden ge maakt. STOCKHOLM, 3 Augustus. (D.N.B.) De Londensche correspondent van „Dagens Nyheter” meldt, dat Lloyd George thans bereid is een post in het kabinet op zich te nemen. Chamber- lain overweegt inderdaad af te treden. De minister van buitenlandsche zaken, lord Halifax, zal waarschijnlijk door den liberaal Sinclair vervangen wor den, Vader kreeg een verzoek om zijn zoon meer zakgeld te geven Het gebeurde dezer dagen in een van de dorpen in West-Frlesland. dat een vader van den burgemeester zijner woonplaats een brief kreeg, met het wel ongewoon Verzoek, zijn zoon toch vooral met meer zakgeld te bedeelen. Toen de ingezetene den inhoud van dit schrijven las, werden zijn oogen dub bel zoo groot De vader toog onmiddellijk naar het gemeentehuis om den 'burgervader eens te vragen, waarom hij zich met zijn za ken bemoeide, aldus meldt de „Crt.”. De burgemeester las het document en keek niet-begrijpend naar den man. Gespannen stilte. Toen barstte de burge meester in een schaterlach uit. Volko men helder, als beleefde hij de geheele toedracht, stond hem deze ineens geheel voor oogen. Immers: een zoon van den vader had dienst als luchtwacht ten ge- meentehuize. Deze dienst werd in ’s bur gemeesters kamer uitgeoefend; zij was niet zwaar, bood veel vrijen tijd, in welk geval men al eens wat doet om den tijd om te krijgen. De zoon zag een schrijfma chine, een gemeentelijk vel papier, een gemeentelijke enveloppe en ’s burgemees ters stempel.En toen tikte hij en postte hij correct het schrijven van den „burge meester". Het gemeentelijk schrijfgereedschap is thans buiten bereik van den nachtwacht gestéld. BEVAARBAAR TOT DE DUITSCH— RUSSISCHE BELANGENGRENS Naar „Krasny flot” meldt, is 202 KM lange waterweg, welke Dnjept met den Boeg en daarmede de Zwarte Zee met de Oostzee verbindt dezer dagen gereed gekomen. Het Dnjepr-Boegkanaal heeft, naar be kend is, ook in het kader van het Duitsch-Russische goederenverkeer aanzienlijke beteekenis. In 8 maanden tijd is het verouderde en dééls on bruikbaar geworden z.g.n. Oginskyka- naalsysteem in het vroegere Oostélij- ke Polen volkomen gereorganiseerd. Bij het aanleggen van het Dnjepr- Boegkanaal hebben 200.000 menschen meegewerkt. De waterweg is thans van Kief tot Brest Litowsk, dus tot aan de Duitsch-Russische belangen- grens bevaarbaar. Op het traject tus- schen Brest Litowsk en Plhsk zijn 8 sluizen gebouwd. De plechtige opening van het kanaal door een regeerings- commissié zal spoedig geschieden. Doodelijke val van loodgieter Gistermiddag is een 25-jarige loodgieter, die werkzaamheden verrichtte op het dak van een woning in de Spaarnwouderstraat, te Haarlem uitgegleden en van een hoogte van 9 meter op straat gévallen. Hij kreeg een schedelbasisfractuur en werd naar de Mariastichting aldaar overgebracht, waar hij 's avonds omstreeks 8 uur is overleden. TOKIO, 3 Augustus. (D.N.B.) Vol gens de „Asahi Sjimboen” heeft de ambassadeur Shiratori, wien de post Van adviseur voor buitenlandsche poli tieke aangelegenheden is aangeboden, gisteren in een onderhoud met den ministerpresident Konoje dringend ge adviseerd te streven naar een entente met Duitschland en Italië. Shiratori zou het standpunt hebben weerge geven, dat Japan door samenwerking met de asmogendheden zijn internatio nale positie moet verstevigen, onge acht de crltiek, welke hieruit wellicht kan ontstaan. Shiratori zou ook* heb ben aangeraden, Matsoeoka, den minis ter van buitenlandsche zaken, voor be sprekingen naar Berlijn, Rome en Moskou te zenden. Het programma voor morgen Het programma der competitie ven den Ned. Cricketbond luidt voor morgen aldus: Noord I: Haarlem—-VVV; VRA—SCHC- Noord II: VVV 2—CVH; ACC 2—VRA 2Kampong—UW. Zuid IHCC 2—HCC 1Hermes DVS— VOC ExcelsiorSparta. Zuid II: HBS 2—VCC; LCC—HCC 3; QuickAjax. Zuid IIIASVExcelsior 3. Zuid IV: HCC 4—Quick 2; VCC Quick 3; LMCC—NLCC. Eenige overdag in Nederland en Noord-Frankrijk binnengevlogen vijan delijke vliegtuigen ontmoetten overal krachtig vuur van jachttoestellen en luchtdoelgeschut, zoodat zij hun bom men lukraak in het veld wierpen. Bij luchtgevechten boven het ÏJsselmeer en het zeegebied van IJmuiden gelukte het 2 Bristol-Blenheim-vliegtuigen en bij Le Havre een ander toestel van hetzelfde type door de luchtdoelartil- lerie neer te schieten. BON 91 T/M ÏOO GELDIG VAN 5 T/M. 15 AUGUSTUS De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van Land bouw en Visscherij maakt bekend, dat gedurende het tijdvak van 5 Augustus tot en met 11 Augustus a.s. de met „91” tot en met „100” genummerde bons vna het broodbonboekje recht geven op het koopen van 2500 gram roggebrood of 2000 gram ander brood. Elk der en kele bons geeft derhalve recht op het koopen van 125 gram roggebrood of 100 gram brood. De bons, welke 11 Augustus nog niet gebruikt zijn, blijven voorts nog tot en met 15 Augustus a.S. geldig. Dertien opvarenden van het Grieksche vrachtschip „Panama”,-dat met een lading schroot van Norfolk in Virginia naar Engeland zou ver trekken, hebben geweigerd de reis méde te maken. Zij kwamen op de kade bijeen en verklaarden in voed- selstaking te zullen gaan; indien hun de overtocht naar Griekenland niet mogelijk gemaakt zou worden. V ragenbespreking Na een pauze was er gelegenheid tot hét schriftelijk stellen van vragen, welke door den heer Meyer werden beant woord. Uit deze beantwoording stippen we aan het standpunt van „Nationaal Front” ten opzichte van samenwerking met de „Nederlandsche Unie” en de N.S.B. Spr. antwoordde hierop, dat de N.S.B. het vertrouwen van het Nederland sche volk heeft verspeeld en dit nooit weer terugkrijgt. Wat „Nationaal Front” en de N.S.B. scheidt, is een kwestie van mentaliteit. In een Nederlandsche Unie, aldus spr„ kunnen wij geen vertrouwen hebben, omdat deze menschen thans ge dachten zeggen voor te staan, welke zij voorheen nooit hebben verkondigd. T.a.v. het Jodenvraagstuk beriep spr. zich op hét bekende standpunt. Hier wordt niets nieuws gesteld. Doe alles volgens de na tuur der dingen. Joden assimlleeren zich hooit, zij blijven altijd vreemden. Wij zullen hen altijd als gasten beschouwen en hen nimmer vervolgen. Dat heeft ech ter bepaalde gevolgen. Zoo zullen wij hooit een Jood als lid aannemen. Ook Zullen zij nooit een leidende positie in het staatkundige, sociale en economische leven kunnen hebben. Tenslotte zeide spr., dat er menschen Zijn, die beweren, dat „Nationaal Front” een verlengstuk is van de R. K. Staats partij. Als er iemand is, die de R. K. Staatspartij om zijn beginselen heeft aan- -revallen, dan ben ik het aldus Arnold -Jeijer. De bijeenkomst werd gesloten met het zingen van twee coupletten van het Wil helmus. Richard StraussaVond Het programma Van dit symphöniecon- cert was geheel aan Richard Strauss ge wijd. Het werd ingeleid met het voorspel van ’s meesters hier te lande nog nim mer in zijn geheel opgevoerd muziek drama „Guntram” waarin de componist nog bijna niet afwijkt van de Waghersche paden. Schuricht en ons orkest waren Ver tolkers, die de instrumentale schoonheden van deze in coloristisch en melodisch op zicht boeiend eti gemakkelijk bij de hoor der aansprekende „ouverture” tot veel zijdige expressie brachten. Hierna volgde de reeds vrij bekend geworden walsen uit „Der Rosenkavalier”, welke het ook in de concertzaal altijd uitstekend doen, vooral wanneer zij zóó geacheveerd en met zoo veel zwierig élan worden uitgevoerd als dezen avond. Op de vertolking van beide werken werd, geestdriftig door de talrijke toehoorders gereageerd. Het belangrijkste gedeelte van dit con cert was echter dat na de pauze. Dit was gereserveerd voor de door Strauss in 1915 voltooide Alpensymfonie. De oudere gene ratie zal zich uitvoeringen van dit werk hier ter stede onders ’s componisten per soonlijke leiding weten te herinneren. Sindsdien kwam het niet meer op ónze concertprogramma’s voor. Wat begrijpelijk is, omdat de Uitvoering aan de samenstel ling van het orkest zeer bijzondere eischen stelt, waaraan slechts bij uitzondering kan worden voldaan. Niet minder dan 34 hou ten en koperen blaasinstrumenten, twee harpen (zoo mogelijk vier), orgel, celesta Pauken (twee bespelers), een strijkkwintet bestaande uit tenminste 18 eerste, 16 tweede violen, 12 altviolen, 10 violoncelli, piaats vinden. Indien evenwel beschikking acht contrabassen, maken de kernbezetting - uit. Daarbij komen o.m. nog een wind machine, een dondermachine, klokkenspel, groote én kleine trommel, triangel, tam tam, en tenslotte nog'12 hoorns, 2 trom petten en twee trombones, bij voorkeur buiten het orkest te bezetten. Laat ons aanstonds vaststellen dat bij deze uitvoe ring dit orkestraal apparaat niet volledig aanwezig Was. Men had het met een Wat minder sterke bezetting moeten doen, wat intusschen geen beletsel is geweest om het geweldige werk op waarlijk indrukwek kende wijze tót den hoorder te brengen. Strauss is, zooals men weet, tot dit op. 64, geïnspireerd geworden, door indruk ken, die op zijn tochten in de Alpen tot hem kwamen. In tonen heeft de meester ons de indrukken geschilderd, die het ge weldige natuurschoon rondom hem in het ontvankelijk gemoed van den kunstenaar wekte. Een landschapsdiorama in symfo- hischen vorm van een als het ware tast bare plastiek, zoo karakteriseert ’s Com ponisten biograaf Richard Specht dit mees terwerk, een omzetting van landschaps beelden in tonen. Daarin schildert Strauss de beklimming na zonsopgang van een hoogen berg, jachthoorns klinken rondom, de tocht gaat door een woud, langs beek en Waterval, over bebloemde weiden en langs hellingen; dwars door het kreupel hout, langs dwaalwegen en gletschers wordt eindelijk de top bereikt. Visioen. Nevelen komen op, de zon wordt lang zamerhand verduisterd. Stilte voor den storm. Tocht naar het dal temidden van een hevig onweer. Zonsondergang. Aus- klang. Nacht. Dat is zoo ongeveer de pro grammatische inhoud van het machtige toondicht, dat de hoorder intusschen, zich daarvan abstraheerend, zeer goed als ab solute muziek op zich kan laten inwer- kèh. Terecht merkt Specht in dit verband óp, dat dit programma de bergbestijging „auf thematisch markierten Wegen” en de heerdalihg tijdens den storm tenslotte slechts de beteekenis heeft van een ,,for- menbildendë Anregung”, terwijl de Alpen symfonie „durchaus, Musik an sich” is. De herschepping döor Schuricht Was die van een congenialen vertolker. Zij Was impo sant, majestueus, in hooge mate bezield, beheerscht ook bij de geweldigste uitbar stingen van het enorme orkestapparaat. Terecht liet hij het orkest, dat zijn zware taak zoo kranig volbracht, deelen in de ovationeele, langdurige toejuichingen aan het slot In de Dierentuinzatn heeft de leider van „Nationaal Front”, de heer Arnold Meyer gisteravond een rede gehouden over het onderwerp „Nederland en hét nieuwe Europa”, De zaal was geheel bezet, toén de leider Van de afd. den Haag,' de heer F. K. Grotjoharln de aanwezigen Welkom heette. Na een kort openingswoord was het woord aan den heer Meyef, die met applaus werd begroet. Ook zijn redevoe ring, die anderhalf uur duurde, werd her haaldelijk door applaus onderbroken. Aan de rede van den heer Meyer ontleenen wij het volgende: Een oude wereld is onherroepelijk ver dwenen. Wij staan thans niet meer op een keerpunt van twee werelden, doch wij staan reeds geheel in de nieuwe wereld. Aan den eenen kant waren het de ver worden democratische denkbeelden een ondergaande Westersche wereld, het politiek* vormden, maar anderen voelden zich zoo het jeugdig opbloeiende Duitschland van Adolf Hitler, dat zij nu dit, dan dat, er van wilden overnemen, zonder het eigene van ons Nederlandsche volk nog te zien. Zoo waren wij niet! Wat wij wilden, was een hernieuwing van Nederland van bin nen uit, door eigen kracht en aanknoopend aan eigen vaderlandsche tradities, maar in overeenstemming met de dynamiek van dezen tijd. De democratie, zoowel in binnen- als buitenland, schoot te kort. Onze soldaten zij streden heldhaftig. Met groote erken telijkheid en diepe ontroering gedenken wij hen. Zij bewezen, dat er in ons volk nog offervaardigheid en heldhaftigheid leeft. Met groote dankbaarheid gedenken wij de gesneuvelden, gewonden en allen die heldhaftig streden. Zij zijn het onderpand van de heropstanding van ons volk. ge Wij allen moeten hen erkentelijk blijven Mi en dit toonen door een nationaal monu ment, door ons zorgen voor de nabestaan den, doch bovenal door met óns werk te waarborgen, dat hun offer niet tever geefs zij. Hierop werden eenige oogenblikken stilte in acht genomen, terwijl de aanwe zigen zich van hun zitplaatsen verhieven. Deze oorlog mag niet tevergeefs zijn. Dan zou het offer van onze dooden en gewonden om niet gebracht worden. Ne derland moet uit dit leed herrijzen. Heel Nederland! Ik bedoel: „Groot-Nederland". Wanneer Zuid en Noord dezelfde oor sprong hebben van nationale beschaving, dezelfde cultuurtaal, ja, wanneer wij onzen Vader des Vaderlands, onze nationale hymne en onzen grootsten nationalen dich ter gemeen hebben, dan Is het overbodig om op een groot aantal andere gemeen schappelijke banden te wijzen, dan is er maar één gevolgtrekking mogelijk: voor de verdere ontwikkeling van ons eigen wezen hebben we elkander noodig, daar We zonder elkander zelfs geen volk meer genoemd kunnen worden. Het was de poging van Napoleon om Frankrijk te vergrooten met een aantal Nederlandsche, Düitsche en Italiaansche gebieden, én de rëst van het continent te verdeelen in vazalstaten, dynastiek met Frankrijk verbonden. Deze onnatuurlijke vorming kostte stroomen bloeds en spatte uiteen als eën zeepbel. Duitschland en Italië waren de eerste gróóte mogend heden, die, althans gedeeltelijk, op volk- schen grondslag, werden vereénigd. Maar oók in déze landen was hét voornamelijk de liberale burgerij, die zich aarzelend in de niéuwe richting waagde, zondêr de consequenties aan te durven. In alle lan den ontstond een valsCh nationalisme, dat slechts een dekmantel was voor plutocrati sche winzucht Zoo stonden de zaken bij het uitbreken van den vorigen oorlog, die geen beslissing bracht, geen beslissing brengen kon, omdat de groote vragen bij den vrede niet zuiver werden gesteld. Eerst de brutale verminking van Duitsch land bij den vrede van Versailles opende veler oogen. Zeer Velen in ons volk spra ken toen Onomwonden hun sympathie Uit voor het bevriende nabuurvolk, waaraan dit groote onrecht was gepleegd. Wel had men algemeen in het verdrag van Versailles de kiemen van een nieuwen oorlog gezien, maar toen de toestand na eenigen tijd oppervlakkig gestabiliseerd scheen, wendde men er aan, en vOnd, dat de Duitschers er nu ook maar aan moesten wennen. Zij, die met forsche kracht de werke lijkheden aanpakten en hun volk, naar eigen wezen in een organische gemeen schap ordenden, eerst Mussolini en later Hitler, dat werden dé „rustverstoorders”. De door mij geleide beweging heeft nooit op willen treden als pleitbezorger voor een- vreemde mogendheid. Wij ken nen slechts Nederland. Wel verzetten wij ens tegen het systematisch haatzaaien en logenstraften menig valsch bericht over Duitschland en Italië. Natuurlijk moesten wij telkens weer een richtinggevende daad van de geniale regeerders dier landen aan ons volk ten voorbeeld stellen. Wij wilden niet met de armen over elkaar gaan zitten als hét uur van den strijd had geslagen, maar met alle kracht die in ons was, vechten voor ons land, welke bezwaren wij ook mochten hebben tegen de regeering. Deze nationale hou ding geeft ons het recht, thans de leiding te nemen, die ons stuurloos volk behoeft Duitschland heeft reeds verscheidene malen te kennen gegeven, dat het als „ordenaar” van Europa geen nieuwe Ver sailles wil maken. Dat het niets wil weten van het najagen van Napoleontische con- septies. Door toe te laten, dat naast het groote Düitsche Rijk een onafhankelijken Groot- Néderlandschen staat ontstaat, waarborgt Duitschland zich onze vriendschap, om dat ons volk dan met het Düitsche een gemeenschappelijk belang zal hebben bij de nieuwe orde van Europa. Geen vriendschap is meer dan die, welke stoelt op een gemeen schappelijk belang. Duitschland kan ech ter niet de gansche wereld herordenen. Het reikt niet tot in den Stillen Oceaan. Heeft Duitschland er nu belang Ned.-Indië voor Nederland verloren gaan en in handen zou vallen van hetzij Amerika hetzij Japan Duitschland heeft er alle belang bij, dat wij onze positie in het Verre Oosten handhaven, ja zelfs nog Versterken. Wij zijn een maritiem volk en het Düitsche is een continentaal volk. Het mag dus verwacht Worden, dat wij, nu we van den kruideniersgeest der democratie zijn bevrijd, in staat zullen zijn, in het Verre Oosten een genoeg zaam sterke maritieme macht op te bouwen. Reeds vóór den oorlog voerde een groot gedeeelte van de Nederlandsche koopvaardijvloot producten aan voor Duitschland en verzorgde deze vloot ook het vervoer van de exportproducten van Duitschland, hetgeen spr. met cijfers aan- toondê. Ook onze landbouw zal zich weer te richten hebben op Duitschland. De in dustrie zal bij de nieuwe verhoudingen deze planmatiger kunnen uitbouwen, we tende, welke grondstoffen, halfproducten enz. wij gedurende langen termijn uit Duitschland kunnen betrekken en welke producten wij aldaar kunnen afzetten. BERLIJN, 3 Augustus (D.N.B.). Het Opperbevel van de Weermacht maakt bekend Een duikboot onder bevel van den luitenant-kapitein Kretschmer, heeft op een angdurige reis 7 bewapende vijandelijke koopvaardijschepen, met een inhoud van 56.118 bruto registerton tót zinken gebracht, waaronder 3 in convooi varende tankschepen. Daarmee heeft deze boot tot dusver in totaal 117.367 bruto registerton vijandelijke koopvaardijscheepsruimte en den Brit- schen torpedojager „Daring” tot zin ken gebracht. Aan de Oostkust van Engeland voor Harwich, en de monding van de Theems, alsmede voor de Hebriden, werden op 2 Augustus Verscheidene bewapende vijandelijke koopvaardij schepen inet bommen bestookt. Drie der aangevallen schepen met tezamen 16.000 bruto registerton inhoud, wer den tot zinken gebracht. In den nacht van 2 op 3 Augustus werden enkele aanvallen op benzine- opslagplaatsen en luchtdoelstellingen in Engeland ondernomen. In de ben- zine-opslagplaats van Thameshaven Werden hierbij groote branden waar genomen.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 14