Heffing Winstbelasting ingevoerd
BINNENLAND
RECHTZAKEN
Eerste heffingsjaar
eindigt 31 December 1939
De Dividend- en
Tantièmebe las ting
afgeschaft
Bedraagt 10 pCt. van de belastbare som van
vennootschappen, coöperaties en andere onder
nemingen. De gemeenten mogen 15 opcenten heffen
HAAGSCHE COURANT VAN MAANDAG 5 AUGUSTUS 1940 TWEEDE BLAD, PAGINA S
Verkoop
Wat onder winst wordt verstaan
Actief
Duitsche krijgsraad.
ONDERWIJS EN KERK
Besluit Zaterdag j.l. in
werking getreden
De Ryksgebouwendienst in de
tegenwoordige omstandig
heden
Voor ƒ12 millioen aan werk
onderhanden
Bevolking van aan te wijzen ge*
meenten verplicht zich te
doen inenten
Een proclamtie tot de Nederlandsche
padvinders
Openbare hichtbeschermings-
verlichting
Betaling van door de Duitsche
overheid gevorderde
motorrijtuigen
Er worden twee categorieën
onderscheiden
TEGEN DE DUITSCHE WEER
MACHT GESTOOKT
van textielproducten
verboden
Overgangsbepalingen
Tien procent van de belastbare som
Nederlandsch-Zuidslavisch handels
verkeer geregeld
De 15 opcenten
De betaling van de belasting
Ook Gelderland neemt Rotterdam-
sche kinderen op
In de week van 4 tot en met
11 Augustus
Inenting tegen typhus en
paratyphus
De gewijzigde omstandig
heden
den
nomen.
en
behoefte
ruimte
heil-
i
1
l
1
ver-
ons
i
i
f
s
c
z
s
h
e
h
k
o
h
u
V
R'
R
k
d
k
De vraag, in hoeverre de tegenwoordige
omstandigheden invloed hebben doen gel-
Rijksgebou-
van
van
ge-
van
Aan de overgangsbepalingen ontleenen
we nog:
De wet op de Dividend- en tantième-
belasting 1917 vervalt, behalve ten aan
zien van boekjaren, welke eindigen vóór
31 December 1939.
De dividend- en tantièmebelasting, voor
het in werking treden van dit besluit
wordt teruggegeven, zoodra voor het
eerste boekjaar, waarover de winstbelas
ting wordt geheven, de aangifte is be
handeld.
In gemeenten, die daarvoor in aan
merking komen.
Ter nadere toelichting op zijn circu
laire d.d. 29 Juli deelt de secretaris
generaal, waarnemend hoofd van het
departement van Binnenlandsche Zaken
aan de burgemeesters mede, dat het
gebruik van de openbare straatverlich
ting in beginsel verboden blijft; ter
verkrijging van een minimale straat
verlichting op enkele punten zal echter
in daarvoor in aanmerking komende
gemeenten door de rijksinspectie lucht,
bescherming de mogelijkheid worden
bezien een openbare luchtbeschermings-
verlichting tot stand te brengen. Dit
zal in overleg met den betrokken bur
gemeester c.q. met het hoofd van den
betreffenden dienst ter plaatse geschie
den.
Zoolang dit overleg niet heeft plaats
gehad, mag geen wijziging in den hul
digen stand van zaken ten aanzien van
de openbare straatverlichting worden
gebracht en moeten geen plannen daar
toe worden ingezonden.
De eischen, waaraan de openbare
luchtbeschermingsverlichting moet vol
doen, zullen binnen enkele dagen door
de inspectie aan de burgemeesters van
de voor deze verlichting in aanmerking
komende gemeenten worden toegezon
den.
of zij bedongen is of niet, met uitzonde
ring slechts van winstaandeelen.
Aftrek wegens dubbele be
lasting.
Indien het lichaam tevens in Ned.-In-
dië, in Suriname, in Curacao of in het
buitenland aan een landsbelasting is on
derworpen, die in eenigen vorm naar de
winst wordt geheven, wordt op zijn be
lastbare winst, alvorens het tarief van
artikel 9 wordt toegepast, een aftrek in
rekening gebracht ten bedrage van negen/
tienden van de belastbare winst, welke
geacht moet worden aldaar te zijn verkre
gen. Bij het berekenen van laatstbedoelde
belastbare winst wordt niets toegeschre
ven aan de hoofdleiding.
De bestuurders van de hiervoor bedoel
de lichamen zijn verplicht aangifte te
doen van de belastbare som binnen een
maand, nadat de winst over een jaar is
vastgesteld, doch uiterlijk binnen 6 maan
den na het einde van dat jaar.
De termijn van aangifte.
De bestuurders van de lichamen die
aan de winstbelasting onderworpen zijn,
zijn verplicht aangifte te doen van de be
lastbare som binnen een maand, nadat
de winst over een jaar is vastgesteld,
doch uiterlijk binnen zes maanden na
het einde van dat jaar. De termijn voor
de inlevering van de aangifte kan door
den inspecteur worden verlengd
De bestuurders leveren, met de aangif-
en een gewaarmerkt afschrift In van de
balans en van de winst- en verliesreke
ning of van de daarvoor in de plaats tre
dende rekening, welke met die aangifte
verband houdt Voor de ingeleverde ge
schriften geeft de inspecteur desverlangd
een ontvangbewijs af.
Indien er meer dan twee bestuurders
zijn, kan de onderteekening van het aan
giftebiljet en de waarmerking geschieden
door slechts twee bestuurders.
De besprekingen, die in de afgeloo-
pen dagen te Berlijn zijn gevoerd tus-
schen de voorzitters van Duitsche en
Zuidslavische regeeringscommissies
over een aantal vraagstukken van het
Duitsch-Zuidslavische handelsver
keer, zijn afgesloten met de ondertee
kening van een overeenkomst. Door
deze overeenkomst zijn de maatregelen
getroffen, die nog noodzakelijk waren
geworden om in den huidigen toestand
het handelsverkeer tusschen beide lan
den te vergrooten. O.a. is ook het han
delsverkeer tusschen Zuid-Slavië en de
door Duitschland bezette Nederland
sche gebieden geregeld.
Ten behove van de gemeenten wor
den op de Winstbelasting geheven 15 op
centen.
Aanspraak op vermelde opcenten heb
ben: a. de gemeente van aanslag; b. elke
andere gemeente, op welker grondgebied
de vennootschap, vereeniging of maat
schappij gedurende het geheele jaar.
waarop de aanslag betrekking heeft, een
of meer kantoren, winkels of andere
vaste inrichtingen bezigde, mits daaraan
tezamen geregeld meer dan 10 personen
verbonden en werkzaam waren.
hebben wij
we hebben
slechts te leeren met stroom mee te varen
en ook niet door deze te worden meege
sleurd. Het versnelde tempo maakt velen
wat duizelig en doet hen pogen zich vast
te grijpen aan den wal. Zij mistrouwen de
snelheid, staren zich blind en hebben kri.
tiek op hetgeen haar teweeg bracht, oor
zaken echter die niet liggen in onze hand.
Het kan niet genoeg gezegd worden, dat
in een bepaald tijdperk, wanneer nieuwe
ideeën zich met groote kracht baanbre
ker!, het nutteloos en dwaas is zich blind
te staren op bijkomstigheden. Het is niet
voldoende te zeggen: „we doen gewoon,
we gaan kalm door met de oude, bekende
programma’s en werkzaamheden en we
zullen wel zien waar het op uitloopt”.
Onze programma’s moeten bevrucht wor
den door het inzicht en de overtuiging,
dat nieuwe en betere kansen geboden
worden om onze jeugd op te voeden tot
een gelukkiger samenleving. De Nationale
Padvindersraad moet zich gedragen weten
door den wil van allen om actief en be
wust te willen medewerken.
Welke consequenties de nieuwe omstan
digheden zullen hebben wat betreft uiter
lijke vormen en technische bijzonderhe.
den, is nog niet te zeggen. Dit kan ech
ter gerust aan de leiding van de Bewe
ging worden overgelaten, indien deze
slechts weet, dat er in eigen gelederen in
de hiervoor aangegeven zin het verlan
gen en de bereidheid leven om mede te
werken, en de leiding van de Beweging
loyaal te volgen.
Allen, die na deze bekendmaking hun
krachten aan de Beweging willen blij
ven wijden, worden geacht met het hier
ontwikkelde standpunt accoord te gaan.
A. A. baron Sweerts de Landas
Wyborgh overleden
In den ouderdom van 74 jaar is Zondag
te Rotterdam overleden A. A. baron
Sweerts de Landas Wyborgh, lid van de
assurantie-firma A. van Marie en presi-
dent-thesaurier van de Zuidhollandsche
Mij. tot redding van schipbreukelingen.
De overledene was officier in de orde
van Oranje Nassau. De ter aarde bestel
ling zal geschieden op 7 Augustus te 12
uur op Oud-Eik en Duinen in den Haag.
Bij het vaststellen van het zuivere ver
mogen van het lichaam worden de activa
en passiva geschat overeenkomstig goed
koopmansgebruik.
Voor de toepassing wordt niet als uit-
deeling aan deelgerechtigden in de winst
aangemerkt: het bedrag, waarmede de
betaling, door een lichaam op coöperatie
ven grondslag, aan zijn aandeelhouders of
leden, naar den maatstaf van aan dat
lichaam geleverde goederen of ten be
hoeve van dat lichaam verrichten arbeid,
de marktwaarde van die goederen of van
dien arbeid te boven gaat.
Het bedrag, door een lichaam op coö
peratieven onderlingen grondslag toege
kend aan aandeelhouders, leden of deel
nemers, uit en naar den maatstaf van de
hun in rekening gebrachte, tot hun be-
drijfs- of beroepskosten, behoorende pro
visies, huren of premies.
Met afwijking van artikel 8 van de wet
van 22 Mei 1845 moeten de aanslagen
in de winstbelasting, daaronder begrepen
voorloopige aanslagen opgelegd krach
tens de wet van 13 Januari 1922, worden
voldaan binnen een maand na de dag-
teekening van het aanslagbiljet.
Hoofdelijk aansprakelijk zijn:
voor de belasting, verschuldigd door
een vennootschap of vereeniging, die niet
in het bezit is van rechtspersoonlijkheid:
de bestuurders;
voor de belasing, verschuldigd door
lichaam, dat wordt ontbonden: de met
de vereffening belaste personen, behou
dens voor zoover zij kunnen aantoonen,
dat de niet-voldoening niet aan hen te
wijten is.
betonconstructie
bescherming van
aanwijzing is ingeënt of dat hij een
geldige reden van verhindering heeft.
Indien een minderjarige staat onder
voogdij van een vereeniging, stichting of
instelling van weldadigheid, geldt het in
dit artikel bepaalde voor de bestuur
ders van die vereeniging, stichting of
instelling.
De hier strafbaar gestelde feiten wor
den beschouwd als overtredingen.
Dit besluit treedt in werking op
dag zijner afkondiging.
Onder winst over eenig jaar wordt
verstaan het verschil tusschen het
zuivere vermogen bij het einde van
het jaar en het zuivere vermogen
bij het begin van dat jaar, vermeer
derd met de geldswaarde van het
geen in den loop van het jaar als
terugbetaling van kapitaal, als uit-
deeling aan deelgerechtigden in de
winst, en, in het algemeen, anders
dan voor bedrijfsdoeleinden aan het
vermogen is onttrokken en vermin
derd met de in den loop van het
jaar ontvangen stortingen van ka
pitaal. Uitsluitend voor de toepas
sing van dit artikel geldt de Winst
belasting als een uitdeeling aan
deelgerechtigden in de winst.
Na Drente en Groningen is ook Gel
derland begonnen om de plaatsing van
kinderen uit Rotterdam centraal te rege
len. De stichting Gelderland voor Maat
schappelijk werk, Provinciehuis, Arnhem,
heeft in navolging van de verwante Noor
delijke zusterorganisaties deze zaak zich
aangetrokken.
Door hare bemiddeling zijn vanaf
25 Juli tot 2 Augustus in 55 gemeenten
reeds 2600 kinderen aangekomen Er zijn
nog verschillende transporten op komst.
Daarnaast is van kerkelijke zijde even
eens voor plaatsing gezorgd. De Gelder-
sche bevolking bevestigt hiermede op
nieuw haar goeden naam van hartelijke
gastvrijheid Alle deelen der provincie
doen gelijkelijk mee in onderlinge wed
ijver.
Genootschap voor
gymnastiek en massage.
Geslaagd alhier voor het voor-examen
Ned. genootschap voor heilgymnastiek en
massage, de heer Schutter, Den Haag.
De examens zijn afgeloopen. Geëxami-
neerd werden 47 candidates Geslaagd 25.
en in welken vorm zij wordt genoten en l Afgewezen 22,
Veel oorlogsschade
Op de vraag hoe het voor de rijksge-
bouwen gesteld is met de oorlogsschade
antwoordde de heer Lynden, dat die
schade niet gering is geweest. Men denke
aan het verloren gaan van een vrij groot
aantal rijkseigendommen te Rotterdam en
aan de beschadiging van tailooze P.T.T.-
gebouwen in vele deelen des lands, het
verlies van het complex van het Oost-
Indische huis te Middelburg, in welke stad
ook andere rijksgebouwen werden geteis
terd. De ramp van de Abdij is wel alge
meen bekend. Wat deze laatste betreft,
reeds de eerste week na het bombarde
ment is een aanvang gemaakt met de
plannen tot herbouw en restauratie van
dit monument, dat wel een van de mooi
ste bouwwerken uit onze historie mag
worden genoemd. In verband hiermede is
een speciaal bouwbureau voor de Abdij
te Middelburg opgericht
De secretaris-generaal, wnd. hoofd
van het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart, maakt be
kend, dat in verband met de uitvoe
ring van de algemeene inventarisatie
van de hier te lande aanwezige voor
raden textielproducten, de verkoop en
aflevering aan den verbruiker van alle
textielproducten, met uitzondering van
sanitaire textielproducten, pitten en
petroleumbranders, speelgoederen, touw
en poetsdoeken, gedurende de week
van 4 tot en met 11 Augustus 1940 is
verboden. Dit verbod geldt zoowel
voor de industrie, den groothandel als
voor den kleinhandel.
Reserves.
Tot de passiva, welke bij de bereke
ning van het zuivere vermogen in min
dering van de activa worden gebracht,
behooren reserves tot dekking van risi
co’s, welke plegen te worden verzekerd,
doch die niet verzekerd zijn, alsmede
reserves tot gelijkmatige verdeeling van
kosten en lasten.
Tot de passiva worden mede gerekend
naar goed koopmansgebruik gevormde
reserves tot correctie van op de balans
voorkomende activa, reserves tot registra
tie van verplichtingen, reserves als voor
ziening tegen aanwijsbare risico’s en reser
ves met een bestemming van soortgelij
ken aard.
Het hiervoor omschreven berekende
bedrag wordt, ter berekening van de be
lastbare winst:
verminderd met het gedeelte van
de winst, dat toekomt aan:
den Staat als zoodanig; anderen dan
commissarissen, gecommitteerden of be
stuurders. terzake van buiten het Rijk ver
richten arbeid; de voor het geheel aan
sprakelijke vennooten van commandi
taire vennootschappen op aandeelen als
zoodanig;
vermeerderd met de over het des
betreffende jaar aan commissarissen, ge
committeerden, bestuurders en binnen
het Rijk werkzaam verder personeel uit
betaalde salarissen, indien en voor zoover
het jaarlijksche bedrag van deze salaris
sen de som te boven gaat, die in ver
band met het maatschappelijk kapitaal bij
het einde van het jaar hierna wordt
bepaald, te weten:
Bij een maatschappelijk kapitaal van
500.000 of minder bedraagt de belasting
vrije som voor commissarissen, gecommit
teerden ƒ200, vermeerderd met 1/10 pro
cent van het bedrag, waarmede het maat
schappelijk kapitaal 200.000 te boven
gaat; bij een maatschappelijk kapitaal van
meer dan 500.000, doch niet meer dan
één millioen is de belastingvrije som 500
vermeerderd met 1/20 procent van het
bedrag, waarmede het maatschappelijk
kapitaal ƒ500.000 te boven gaat; bij een
maatschappelijk kapitaal van meer dan
één millioen doch niet meer dan 31 mil
lioen, bedraagt de belastingvrije som 750
vermeerderd met 1/50 procent van het
bedrag, waarmede het maatschappelijk
kapitaal één millioen te boven gaat; bij
een maatschappelijk kapitaal van meer
dan 3| millioen als de belastingvrije sona
1250.
In alle gevallen bedraagt voorts de be
lastingvrije som voor bestuurders en ver
der personeel 10.000.
Onder salaris wordt verstaan elke be-
loening, onverschillig onder welken naam
Belangrijke ervaringen
Belangwekkende ervaringen zijn op
bouwkundig gebied in de oorlogsdagen op
gedaan. Zoo is gebleken, dat een gedeelte
van de Abdij voor de vernieling door
brand gespaard is gebleven, dank zij de
belegging der vloeren met onbrandbaar
materiaal. Voorts hebben lichtgeconstru-
eerde betonnen kappen, welke met leien
of pannen waren afgedekt, diverse ge
bouwen voor brand behoed, terwijl de
bominslag zeer nabij het nieuwe automa
tische telefoongebouw in den Helder de
juistheid heeft aangetoond van de daar
toegepaste zware betonconstructie met
stalen luiken ter bescherming van de
raamopeningen.
De gewijzigde omstandigheden hebben
eveneens grooten invloed gehad op het
adviesbureau van den Rijksgebouwen-
EXAMENS
Notarieel examen.
Geslaagd voor deel 1 de heer: S. G.
Crol te Twello en voor deel 2 de heer: F.
Kuijser te Hilversum.
Boekhouden M. O. K. 12:
Geslaagd: J. Alsema, Amsterdam, M.
Boelens, Koog aan de Zaan, G. B. A. M.
Smulders, Hilversum, H. B. H. Weijs,
Venlo, J. F. Wientjes, Groningen en J. de
Wind te Sappemeer.
Staatsexamen ter toelating
tot de universiteiten: (art. 12
der hooger-onderwijswet):
Geslaagd voor diploma a: de dames W.
Lokhorst, J. H. A. Folpmers, A. E. Berger,
E. Oosterholt en W. Schoen en de heeren
F. J. M. Hol, jhr. C. F. J. J. M. van Nispen
tot Sevenaer en A. Oliemans. Voor diplo
ma b: de dames W. Portheine en N. de
Raadt en de heer H. A. J. Wolters.
Employé van groot bedrijf tot
jaar gevangenisstraf veroordeeld
Een employé van een groot bedrijf
te ’s-Gravenhage stond Zondagochtend
terecht voor den Duitschen Krijgs
raad.
Hem was ten laste gelegd: le. Na
den wapenstilstand met Holland open
lijk de Duitsche weermacht beleedigd
te hebben.
2e. opzettelijk onware en verdraai
de feiten verbreid te hebben, welke
het welzijn van het Duitsche rijk na
deel kunnen berokkenen, namelijk het
verspreiden van een brief van beleedi-
genden aard voor het Duitsche rijk.
Uit het verhoor bleek, dat de be
schuldigde in tegenwoordigheid van
twee andere employe’s beleedigingen
tegen de Duitsche weermacht en den
Rjjkscommissaris geuit had. Tevens
was het dezen beiden medewerkers
bekend, dat hij een brief, welke het
Duitsche Rijk nadeel kon berokkenen,
had laten overschrijven in drie exem
plaren.
Tengevolge van hun aanklacht bij
de Duitsche autoriteit werd beklaag
de gearresteerd, evenals eenige ande
ren van ditzelfde groote bedrijf, welke
laatsten echter na eenige dagen arrest
in vrijheid werden gesteld.
De beschuldigde gaf grootendeels
de feiten toe en deze bekentenis, aan
gevuld door de beëedigde verklarin
gen van den bewusten medewerker
(een was er niet) gaf het wettig en
overtuigend bewijs.
De vervolgende autoriteit eischte
twee jaar en zes maanden gevangenis*
straf.
De verdediger, mr. R. Paehlig»
voerde ten aanzien van het geincrim1*
neerde geschrift aan, dat dit reeds
duizenden exemplaren vóór het begin
van den oorlog in Nederland was ver
spreid en dat derhalve wat reeds vet'
breid was en bekend in grooten krinë
het strafbare element van de tenlaste*
gelegde handeling deed vervallen-
Ten aanzien van de beleediginëeI1
der Duitsche weermacht en den Rijk®
commissaris voerde pleiter aan, ua
deze slechts waren geuit tegenover
twee medewerkers in zeer beperkten
kring zonder dat beschuldigde het oP“
zet had dit in grooten kring te doen-
De krijgsraad -ging direct in raad
kamer en na een kwartier beraadsla
ging werd het vonnis uitgesproken.
De beklaagde werd schuldig bevon
den aan het hem tenlaste gelegde en
werd voor beide feiten tot een jaar en
zes maanden gevangenisstraf veroor
deeld.
De Rüstungsinspektion Niederlande
maakt het volgende bekend:
Motorrijtuigen, welke door de Duitsche
Weermacht zijn gevorderd, zijn in twee
categorieën te onderscheiden en wel:
I. Motorrijtuigen, waarvoor een z.g. Ab-
schatsungsurkunde is afgegeven.
II. Motorrijtuigen, waarvoor geen be
wijs van overname is afgegeven, dan wel
een bewijs van overname in den vorm
van een kwijtschrift, Ablieferungsbeschei-
nigung, Empfangsbescheinigung, e.d.
Ten aanzien van de eerste categorie van
motorrijtuigen is de betaling reeds aange
vangen. De houders van de Abschatzungs-
urkunden ontvangen van den inspecteur-
generaal van het verkeer tijdig een op
roeping, waar en wanneer de betaling
plaats vindt.
Slechts zal de uitbetaling aan een ander
kunnen plaats vinden, indien de oorspron
kelijke houder van de Abschatzungsurkun-
de hem dit stuk ter hand heeft gesteld en
hem gemachtigd heeft de uitbetaling in
ontvangst te nemen. De machtiging kan
op de Abschatzungsurkunde zelf worden
aangebracht.
Huurverkoopers, die er de voorkeur
aan geven zelf de uitbetaling in ontvangst
te nemen, dienen zich tijdig met de huur-
koopers te verstaan met betrekking tot de
afgifte van de Abschatzungsurkunden en
van de te geven machtiging.
Wie het uitbetaalde bedrag in ontvangst
neemt en daarbij verzwijgt, dat hij het
motorrijtuig wederom in bezit heeft gekre
gen, stelt zich bloot aan een strafrechte
lijke vervolging.
Ten aanzien van de tweede categorie
van motorrijtuigen zal betaling plaats vin
den overeenkomstig de verordening van
den Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied van 17 Juli 1940, stuk
11, no. 49 betreffende de vergoeding voor
verrichtingen ten behoeve van de Duitsche
Weermacht in Nederland.
Het Verordeningenblad bevat een be
sluit van den secretaris-generaal van
Financiën, inzake het heffen van een
Winstbelasting, en tot afschaffing van
de dividend- en tantième-belasting.
Aan de Winstbelasting zullen onder
worpen zijn de binnen het Rijk geves-
tiede naamlooze- en commanditaire
vennootschappen op aandeelen, coöpe
raties, onderlinge verzekeringsmaat
schappijen en andere vereenigingen op
coöperatieven of onderlingen grondslag;
die een bedrijf uitoefenen.
Zij zijn belastingplichtig naar hun
belastbare winst.
De Winstbelasting bedraagt tien pro
cent van de belastbare som.
De /belasting wordt geheven over elk
jaar, dat eindigt met of na 31 Decem
ber 1939.
Een afzonderlijk besluit van den se-
cretarissen-generaal van Financiën en
van Binnenlandsche Zaken inzake het
heffen van 15 opcenten op de Winst
belasting ten behoeve van de gemeen
ten, is in het Verordeningenblad opge-
dienst, welk bureau ten dienste staat van
het departement van Onderwijs bij alle
bouw-, verbouw- en onderhoudswerken
ten behoeve van de gesubsidieerde scho
len voor voorbereidend hooger en middel
baar onderwijs en nijverheidsonderwijs.
Van deze scholen zijn er verschillende
door oorlogshandelingen getroffen, zoodat
het adviesbureau zijn diensten kon geven
voor het herstelwerk. De districtsbureaux
van den Rijksgebouwendienst hebben het
noodige te doen niet alleen met het nor
male verbouwings- en onderhoudswerk en
de exploitatie-verbeteringen der rijksge
bouwen, doch bovendien met het herstellen
van oorlogsschade.
Tenslotte heeft de Duitsche overheid
overal in den lande den Rijksgebouwen
dienst ingeschakeld bij het huren en in
richten van bureaux en woningen voor de
autoriteiten en functionarissen der be
zettende macht.
De Rijksgebouwendienst telt buiten den
staf van den rijksbouwmeester en den di
recteur van onderhouds- en uitbreidings
werken, ongeveer 500 man personeel, in
hoofdzaak ingenieurs, architecten, opzich
ters en teekenaars. Hun arbeid is voor
namelijk van leidenden en architectoni-
schen aard, daar de uitvoering der wer
ken met uitzondering van het kleine
onderhoudswerk aan particuliere aan
nemers pleegt te worden opgedragen.
Intusschen hebben de gewijzigde om
standigheden haar invloed ook op het
werk van onzen dienst gehad, zoo ging de
heer van Lynden verder.
Vooreerst is het werk voor de marine-
gebouwen vrijwel tot stilstand gekomen
door de bezetting in den Helder en andere
marinebases.
Anderzijds is het dank zij de mede
werking van den regeeringscommlssaris
dr. ir. Ringers, tot nog toe mogelijk ge
maakt om nagenoeg alle reeds onder
handen genomen werken voort te zetten.
Hoe de situatie zal zijn voor het doen
aanvangen van nieuwe rijkswerken, zal
voor een groot deel afhangen van de mo
gelijkheid om de benoodigde bouwma
terialen te verkrijgen. Dr. Ringers heeft
als regeeringscommissaris voor den we
deropbouw het laatste woord bij de be
paling van de volgorde voor deze werken.
Met het oog op de werkverruiming is het
natuurlijk gewenscht zooveel mogelijk
nieuwe bouwwerken te ondernemen, doch
daarbij spelen, naast de tot beperking
nopende materialenpositie, de beschik
bare financiën een niet te onderschatten
rol. Met vrij groote zekerheid kan even
wel worden aangenomen, dat de automa-
tiseering van het telefoonnet ten volle
voortgang zal hebben.
Overal met herstel aan
gevangen
Overal waar rijksgebouwen werden be
schadigd of vernield, is het herstel aan
gevangen, of, waar de schade van minder
ernstigen aard was, reeds volbracht Bij
zwaarder getroffen objecten, zooals het
hoofdpostkantoor te Rotterdam en het
Huis van Bewaring in den Haag, wordt
met volle kracht aan het herstel gewerkt,
terwijl in een aantal gevallen van totale
vernietiging, zooals die van het kanton-
gerechtsgebouw te Wageningen, plannen
voor nieuwbouw onderhanden zijn. Bij
het herstel van schade wordt in vele ge
vallen tevens, waar noodig, tot uitbrei
ding en verbetering van ruimte en in
richting voor de betrokken rijksdiensten
overgegaan. O.a. kwam hiervoor het ge
rechtsgebouw te Rotterdam in aanmer
king, waar door aanbouw van een vleu
gel in de groote behoefte aan ruimte
wordt voorzien.
den op den arbeid van den
wendienst, vormde het onderwerp
een persgesprek, dat een redacteur
het A.N.P. had met het hoofd van
noemden dienst, J. C. E. baron
Lynden.
De Rijksgebouwendienst, zoo vertelde
de heer van Lynden, had op den tienden
Mei bijzonder veel werk onder handen,
alles bijeen aan nieuwbouw, verbouw en
onderhoud om in 1940 te worden uitge
voerd, voor ongeveer 12 millioen.
In de eerste plaats zij genoemd de auto-
matiseering van het telefoonnet met de
daaraan verbonden verbouwing en mo-
derniseering van postkantoren. Dit auto-
matiseeringsplan, met de uitvoering waar
van een aantal jaren geleden werd be
gonnen, omvat in het geheel niet minder
dan 1200 nieuwe gebouwen, groot en
klein tezamen, waarvan thans ongeveer
de helft, met inbegrip van welhaast alle
groote plaatsen, gereed is gekomen.
In voorbereiding of uitvoering zijn op
het oogenblik 460 werken, welke uit deze
automatiseering voortvloeien.
In iedere plaats waar P.T.T.-gebouwen
voor de automatiseering van het telefoon
net moeten worden ingericht, wordt na
gegaan of die gebouwen niet tevens in
andere opzichten voor moderniseering in
aanmerking komen. Het gevolg van dit
onderzoek is, dat een groot aantal post
kantoren door nieuwe moet worden ver
vangen of grondig moet worden
bouwd, de efficiency, waarvoor
P.T.T.-bedrijf beroemd is, viert nieuwen
triomf.
De Rijksgebouwendienst, die om zoo te
zeggen als architectenbureau voor alle
P.T.T.-gebouwen optreedt, mag onze pos
terijen als zijn grootste klant beschouwen,
want dit wijdvertakte staatsbedrijf be
zorgt hem jaarlijks voor eenige millioenen
aan opdrachten, in het loopende jaar
zelfs voor vier millioen, d.i. een derde
van het totaal van alle departementen,
waarvoor de Rijksgebouwendienst als
bouwkundig adviseur zijn opdrachten
over 1940 mocht ontvangen
Ook de belastinggebouwen des rijks
maken een belangrijk deel van de klan
dizie van den Rijksgebouwendienst uit,
omdat naast nieuwbouw in vele plaatsen
belastingkantoren moeten worden gemo
derniseerd. gemechaniseerd of uitgebreid.
Verder waakt de Rijksgebouwendienst
over de rijksuniversiteiten en hoogescho-
len, de justitiegebouwen, de gebouwen
van den Rijkswaterstaat, van de marine,
enz. Alleen voor het leger placht de genie
als bouwmeester op te treden. Ook alle
huur-aangelegenheden voor rijkskantoren
enz. verzorgt de Rijksgebouwendienst.
Bij besluit van den secretaris-gene
raal van het Departement van Sociale
Zaken betreffende de inenting tegen ty
phus en paratyphus, dat Zaterdag in het
verordeningenblad is verschenen, is be
paald, dat de geneeskundig inspecteur
van de volksgezondheid kan bepalen, dat
de bevolking van een door hem aan te
wijzen gemeente in zijn ambtsgebied ver
plicht is zich binnen een door hem te
bepalen termijn te doen inenten tegen
typhus en paratyphus (typheuze vorm en
gastro-enteristische vorm).
De bevolking eener gemeente wordt ge
acht te bestaan uit hen, die zijn opgeno
men in het bevolkingsregister der ge
meente.
De geneeskundig inspecteur kan bepa
len, dat bovenbedoelde verplichting niet
geldt ten aanzien van hen, die in een
door hem aan te wijzen gedeelte der ge
meente wonen.
Deze verplichting eveneens geldt ten
aanzien van door hem aan te wijzen per
sonen of groepen van personen, die in de
gemeente verblijven en niet in het bevol
kingsregister zijn opgenomen.
De genoemde verplichting geldt niet:
1. Voor personen, die op den dag der
bovenbedoelde aanwijzing den leeftijd
van zes jaren niet hebben bereikt.
2 Voor personen, die op grond van
geneeskundige of godsdienstige motieven
overwegende bezwaren tegen de inenting
hebben.
3 Voor personen, die in het bezit zijn
van een verklaring van een genees
kundige, waaruit blijkt, dat zij binnen
een jaar voor den dag der aanwijzing,
zijn ingeënt
De geneeskundige inspecteur van de
volksgezondheid doet van aanwijzingen
als hiervoor bedoeld, terstond mededee-
ling aan den secretaris-generaal van het
departement van Sociale Zaken en aan
den burgemeester der aangewezen ge
meente. Deze draagt onverwijld voor pu
blicatie in de gemeente op de meest
doelmatige wijze zorg.
Van de eerstgenoemde aanwijzing kan
de burgemeester der aangewezen gemeen
te binnen zeven dagen na den dag der
aanwijzing in beroep komen bij den
secretaris-generaal van het Departement
van Sociale Zaken. Deze neemt zijn met
redenen omkleede beslissing binnen ze
ven dagen na ontvangst van het beroep
schrift en doet haar onverwijld toekomen
aan den burgemeester en den genees
kundig inspecteur van de volksgezond
heid.
Het beroep schort de werking der aan
wijzing niet op.
De secretaris-generaal van het Depar
tement van Sociale Zaken kan eigener
beweging een dergelijke aanwijzing on
gedaan maken bij een met redenen om
kleede beslissing. Hij zendt deze beslis
sing onverwijld toe aan den burge
meester en den geneeskundig inspecteur
van de volksgezondheid.
Vanwege de aangewezen gemeente
wordt zorg gedragen, dat zoo spoedig mo
gelijk beschikbaar zijn:
1. Een voldoende voorraad vaccin, de
noodige instrumenten en al hetgeen ver
der noodig is voor het inenten.
2 Een voldoend aantal geneeskun
digen en zoo noodig geschoold verple
gend en administratief personeel.
3. Localiteiten. waar de inenting kan
plaats vinden.
Tijd en plaats van de gelegenheid tot
inenting worden door de zorg van den
burgemeester bij openbare aankondiging
ter algemeene kennis gebracht.
In de gemeente wordt gedurende den
in den aanhef bedoelden termijn dage
lijks (behalve op Zon- en feestdagen)
gelegenheid tot kostelooze inenting ge
geven.
Met inachtneming van de artikelen
269273 en 287 der Gemeentewet kan
van de personen, die vanwege de ge
meente zijn ingent, met uitzondering van
on- en minvermogenden, een bijdrage in
of vergoeding van de kosten van inenting
worden gevorderd. De invordering daar
van wordt geregeld door een plaatselijke
verordening overeenkomstig de bepalin
gen van de artikelen 291—295 dier wet.
In de kosten, door de gemeente wegens
het bepaalde in dit artikel gemaakt, kan
aan die gemeente een bijdrage uit ’s Rijks
kas worden verleend op den voet van het
bepaalde in artikel 20, lid 3, van de Be
smettelijke-ziektënwet
Zoodra de inenting is voltooid, geeft
de geneeskundige, die de inenting heeft
verricht, daarvan aan den betrokkene
een schriftelijk verklaring af. Deze ver
klaring kan geschieden in den vorm van
een aanteekening op de distributiestam-
kaart.
Mede wordt een schriftelijke verkla-
ring afgegeven aan hem. die tegenover
een vanwege de gemeente aangewezen
geneeskundige voor zich zelf of voor het
kind, waarover hij de ouderlijke macht
or de voogdij uitoefent, op grond van
geneeskundige of godsdienstige motieven
overwegende bezwaren tegen de inenting
inbrengt.
De geneeskundige doet uiterlijk binnen
acht dagen na afloop van den in den aan
hef bedoelden termijn aan den burge
meester een opgave toekomen van de
aoor hem ingeente personen en van de
personen, aan wie een verklaring als
hiervoor bedoeld is uitgereikt.
die na afloop van den in den aan
hef bedoelden termijn, na daartoe door
of vanwege den burgemeester gedane
vordering niet overlegt een te zijnen
r‘ame ten name van het kind, waar-
jY.er de ouderlijke macht of de voog
dij uitoefent, gestelde verklaring als
hierboven bedoeld, wordt gestraft met
hechtenis van ten hoogste zes dagen of
geldboete van ten hoogste 100 gulden.
A iet strafbaar is hij, die aantoont, dat
hij binnen een jaar voor den dag der
Strafbepalingen.
Hij, die een aangifte opzettelijk onjuist
of onvolledig doet wordt, indien daaruit
nadeel voor het Rijk kan ontstaan, ge
straft met gevangenisstraf van ten hoog
ste zes maanden.
Hij, die aan den inspecteur, den raad
van beroep, aan een door den inspecteur
aangewezen ambtenaar of aan een door
den voorzitter van den raad van beroep
aangewezen persoon opzettelijk een
valsch of vervalscht boek of ander ge
schrift overlegt of ter inzage aanbiedt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste twee jaren.
Hij. die opzettelijk de opgelegde ge
heimhouding schendt, wordt gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste zes maan
den of geldboete van ten hoogste 600.
Hij, aan wiens schuld schending van
de geheimhouding te wijten is, wordt ge
straft met hechtenis van ten hoogste drie
maanden of geldboete van ten hoogste
ƒ300.
en bewust medewerken aan een
nieuwe samenleving
In „Weest Paraat”, het officieele orgaan
van „de Nederlandsche Padvinders” is een
proclamatie afgedrukt van den Nationalen
Padvindersraad, waarin o.m. het volgende
wordt gezegd:
In een wereld vol gescheidenheid naar
klassen, politieke inzichten en gods
dienstige richtingen, hebben wij naar
beste weten getracht de Nederlandsche
Padvindersbeweging te maken tot een
terrein, waar de jeugd van één volk el
kander kon ontmoeten met de juiste
godsdienstige vrijheid.
Nu het getij is gekeerd,
geen bakens te verzetten;
