HET DUITSCHE LEGERBERICHT HET ITALIAANSCHE LEGERBERICHT UIT DE PERS TELEGRAMMEN GEMENGD NIEUWS BINNENLAND KUNST EN LETTEREN PAGINA 2 TTAAGSCHE COURANT VAN DONDERDAG 8 AUGUSTUS 1940 DERDE BLAD, s KUNSTZAAL ’T CENTER DE Zij had geldgebrek BEROOVING IN DE MAASSTAD ONDERWIJS EN KERK Over vrijlating van de krijgs gevangenen LEIDER VAN DE FRANSCH- Amsterdamsch hulpcomité 1940 ontbonden FRANSCH-DUITSCHE BESPREKINGEN TE PARIJS VERMIST MEISJE TE RIJSWIJK TERUGGEVONDEN KUNSTHANDEL MARTINUS LIERNUR KETTINGHANDEL IN LEVENS MIDDELEN SCHUUR MET 800 MUD ROGGE AFGEBRAND DOODELIJK ONGELUK MET EEN LIFT DE VAL VAN BERBERA SPOEDIG TE VERWACHTEN? DRIEJARIG KIND SLOEG OVERBOORD CANADEEZEN GEARRESTEERD VERBODEN RADIOZENDERS BELUISTERD BRITSCHE BLOKKADE EN DE EUROPEESCHE VOEDSEL VOORZIENING GROOTE VERWOESTINGEN IN GIBRALTAR I Hoofdpijn en Kiespijn Aanvallen op verschillende wapenfabrieken GENERALE SYNODE DER GEREF. KERKEN GEEN VERLENGING VAN DEN WERKTIJD IN FRANKRIJK ARGENTINIË EN DE EUROPEESCHE OORLOG Vader wist het te redden, maar verdronk zelf Amsterdammer aangehouden RECLAMES. De Nederlandsche Unie. Het voor- Konüt uit tractor de oorzaak te Ziekte van Weil NEW YORK. 8 Augustus (Stefani.) Uit Ottawa wordt gemeld, dat de lei der der Fransche Canadeezen, die een anti-Engelsche propaganda voert, voor den duur van den oorlog is gearres teerd. bij Ply- DJEDDA, 8 Augustus. (D.N.B.) Uit Aden wordt gemeld, dat men in mili taire kringen der kroonkolonie het erg ste vreest voor de situatie van de Brit- sche strijdkrachten in Somaliland. De bezetting van Zeila aan de Golf van Aden is een volkomen verrassing ge weest voor de Engelschen. De kustweg van Zeila naar Berbera vormt, van zee gezien, den eenigen terugtochtsweg. Het door een Italiaansche colonne ver overde stadje Hargeisa ligt reeds ver achter het Italiaansche front De 2e colonne trekt van Qoadreina de rivier dalen in naar het gebergte, naar de waterscheiding van den 1700 m. hoogen Cahnnibah, die naar het Noorden Ber bera beheerscht. De 3e colonne mar cheert langs den weg van Bohotleh over Garrero eveneens in de richting van Berbera. In Aden vreest men, dat Ber bera binnen 48 uur zal vallen. Twee arrestaties In een café in het Westelijk stadsdeel van Rotterdam heeft Zaterdagavond de 28-jarige mej. S. N. L. met een Rotterdam mer den avond doorgebracht. De man zou het verteerde betalen, maar toen hij zijn portefeuille, waarin zich 300 bevond, te voorschijn wilde halen, bleek deze spoor loos te zijn verdwenen. Er volgde aangifte bij de politie en de juffrouw werd eens danig aan den tand gevoeld. Het gevolg was, dat men den 25-jarigen zeeman A. T. A. kon arresteeren. Een huiszoeking had tot resultaat, dat het geld bij hem gevon den werd. Mej. L. zal terecht staan wegens berooving en A. wegens mede plichtigheid daaraan. Beiden zijn ter be schikking van de justitie gesteld en zullen naar het huis van bewaring worden over gebracht. GENEVE, 8 Augustus. (A.N.P.) Naar gemeld wordt, zouden er te Parijs be langrijke Fransch-Duitsche besprekin gen hebben plaats gehad. Pierre Laval, vergezeld van zijn dochter de Comtesse de Chambrun, zou de Duitsche linies gepasseerd zijn om onderhandelingen te voeren met den ambassadeur Abetz, die uit Berlijn is aangekomen. Abetz heeft de volmacht van den rijksminister van buitenlandsche zaken rechtstreeks uit naam van de Duitsche regeering te onderhandelen. Het belangrijkste punt van deze bespreking is de mogelijke vrijlating van 1.5 millioen Fransche krijgsgevangenen, die zich in het be zette Fransche gebied bevinden. Hun vrijlating is van groot belang met het oog op den komenden oogst. Wellicht is ook gesproken over den terugkeer van de Fransche regeering naar Parijs. Tenslotte zou nog op het program gestaan hebben het geheele vraagstuk der aanvoeren voor Frankrijk in het bijzonder van grondstoffen. Hamsteraars gesnapt Gemeente- en Rijkspolitie zijn te Pijn- acker een uitgebreiden kettinghandel in levensmiddelen op het spoor gekomen. Flinke partijen thee, koffie, olie, vet en rijst zijn in beslag genomen. Tegen een zestal ingezetenen alsmede tegen een in woner van den Haag is proces-verbaal op gemaakt wegens overtreding van de hamster-, opdrijvings- en distributiewet, aldus de N. R. Crt. Dat de gevraagde prijzen belangrijk afweken van de nor male blijkt wel hieruit het duidelijkst, dat voor thee niet minder dan 5 per pond werd verlangd; voor koffie 2 per pond, enz. NEW YORK, 8 Augustus (D.N.B.) De waarschuwing, dat zich mogelijk voedingsmoeilijkheden in Europa zul len voordoen, tengevolge van de Brit- sche blokkade, welke waarschuwing is uitgesproken door den vroegeren Ame- rikaanschen ambassadeur in België, Cudahy, heeft hier een krachtige reac tie gewekt. De afgevaardigde Kennedy heeft een resolutie ingediend, waarbij de president moet worden gemachtigd een hulpcommissie in te stellen tot le niging van mogelijke levensmiddelen- schaarschte in Europa. De „New York Daily News” verklaart, dat de open bare meening van Amerika moet op staan en de Engelsche regeering moet dwingen levensmiddelenschepen voor de burgerbevolking der door de Duit- schers bezette gebieden door te laten. De „New York Herald Tribune” ech ter merkt op, dat noch president Roo sevelt noch minister Huil de neiging vertoonen om druk uit te oefenen op Engeland. ALGECIRAS, 8 Augustus. (D.N.B.) Naar uit Gibraltar wordt gemeld, is het aspect van de Engelsche stad door de bombardementen en de versterkings- werken volkomen veranderd. Vooral de bomaanval van 25 Juli heeft groote verwoestingen aangericht. Verscheidene fabrieken aan den Westelijken oever, vooral de gieterijen van Haynes en Bland, zijn door bommen zwaar be schadigd en voor een deel volkomen vernield. Ook alle industrie-installaties, die in de nabijheid van deze gieterijen liggen, werden zwaar beschadigd. Op het midden van de rots Gibraltar en achter de z.g. Punt van Europa zijn bijzondere zware vernielingen te zien. Talrijke villa’s van rijke Engelschen werden het slachtoffer van het hou weel, aangezien ter plaatse luchtafweer geschut is opgericht. Onder het lucht bombardement hebben talrijke kazer nes ook zeer zwaar te lijden gehad, evenals de benzine-opslagplaatsen. De voetbalvelden en een deel der renbaan van Gibraltar zijn in vliegvelden ver anderd. Expositie van werk door jongeren In den kunstkelder *t Center, hoek TorenstraatGeest, alhier, exposeert een aantal kunstenaars, meerendeels be- hoorende tot de jongere generatie. Het peil van hun tentoonstelling is een, over het algemeen genomen, vrij hoog en trekt zeker de aandacht. Het is een frissche geest, die uit dit werk spreekt. Paul van Eeden, dien wij nu reeds eenige jaren vol gen en die een veelbelovend talent is, schijnt zijn sterke romantische neiging ietwat in te toornen, zijn werk wordt min der allure, maar wint aan diepte en be zonkenheid. Een opmerkelijk doek als „de verloren zoon”, waarin toch de echte van Eeden spreken blijft, is voor die winst naar binnen, maar ook naar buiten, een sterk bewijs. Van Wiggers spreekt heel sterk een fijne winterochtend, een stem mingsbeeld in ijle kleur en tint, sugge- reerend pril licht en vries-koude, in een nobele, transparante sfeer gehouden. Ver der hangen er twee goede portret-schilde- ringen van hem. J. D. Ros is er met een „liggend meisje”, met een kleurig en fijn van sfeer gehouden, stemmig landschap, „de Ourthe te Esneux” en met een bijzon der knap en sterk werkend portret van den heer W. Van Ab Toetenel noemen wij een paar zeer fraaie bloemenschilderin- gen. „Aronskelken”, wit en paars, decora tief opgevat en toch met een diep-levende, mysterieuze eigen sfeer prachtige „Witte tulpen”, gezien in een fraai, stroomend rhythme en „irissen”, die in dezelfde stemming en met dezelfde verrassende uitdrukkingsmiddelen zijn gegeven. Werk, dat een gevoeligen en poëtischen inslag bezit, zonder literair te worden. Van een geheel ander karakter is het werk van P. C. Eversteijn, interieurs, die door hun compositie, kleur en behandeling van het onderwerp, iets van binnenhuis-ontwer- pen hebben, maar tevens het boeiende van illustratieven arbeid van de goede soort bezitten. Een drietal studies naar danseressen van W. Straatman bezit voor treffelijke kwaliteiten en verdient ten vol le de aandacht van den bezoeker, evenals de fraaie, kleurgevoelige aquarellen van Edmond Wingen, die hier weer opvallend voor den dag komt. Mej. Tromp tast in haar aquarellen nog ietwat onzeker rond, hoewel een blad met haar „gele bloemen” duidelijk getuigt van veelbelovend talent en een fijne, gevoelige visie. Zoo vormt deze groep, in zijn onderling verschil en uiteenloopende geaardheid een hoopvolle uiting van kunstzinnig zoeken en serieus werken. Op rekening van de Nationale inzame ling werd 325.000 overgemaakt In tegenwoordigheid van den eere-voor- zitter, burgemeester dr. W. de Vlugt, is gisteren te Amsterdam, ten stadhuize onder-voorzitterschap van mr. Chr. P. van Eeghen de slotvergadering gehouden van het Amsterdamsche hulpcomité 1940. De secretaris-penningmeester, de heer C. G. Vattier Kraane, bracht verslag uit over de werkzaamheden van het comité een deelde mede, dat de collecte en in zameling te Amsterdam ten behoeve van de getroffen landgenooten in de geteis terde gebieden van ons vaderland 323.581.23 hebben opgebracht. Er werd besloten een bedrag van 325.000 over te schrijven op de rekening van den pen ningmeester van de nationale inzameling 1940 te ’s-Gravenhage. Dr. W. de Vlugt en de heer van Eeghen gaven vervolgens ieder in hun eigen woorden uitdrukking aan hun voldoening over het resultaat van deze inzameling. Nadat de voorzitter speciale woorden van dank had gesproken tot den heer C. G. Vattier Kraane, onder wiens bezielende leiding deze inzameling tot een succes is geworden en tot dr. J. Eijkman, die de leiding had van de straatcollecte, werd het Amsterdamsche hulpcomité 1940 ont bonden. Gistermorgen heeft de politie te Rijs- wyk (Z.-H.) het sedert 1 Augustus ver miste meisje Frederika Nieuwenhuizen aangehouden en aan de ouders te Amster dam overgegeven. Het meisje had financieele moeilijkhe den, doordat zij in den loop van enkele maanden verschillende malen Voorschot op haar salaris, dat zij als jongste bedien de had, had opgenomen. Op 31 Juli was zij er op attent gemaakt, dat zij dit geld moest aflossen en inder daad had zij h.et geheele bedrag van haar salaris laten aftrekken. Zij durfde dit echter haar ouders niet te zeggen. Op den avond van den lsten Augustus kocht zij een klein hondje, dat zij hoopte aan een tante van haar in Haarlem te kunnen geven en op deze wijze het ontbrekende geld te kunnen krijgen. Zij ging op de fiets naar Haarlem, zonder hiervan haar familie in kennis te stellen. Het meisje is echter nooit in Haarlem aangekomen. Op den 2en Augustus bevond zij zich te Vlaardingen, waar zij in een hotel een kamer huurde. Zij heeft van de kamer echter geen gebruik gemaakt, maar stuur de nog denzelfden dag uit Rijswijk een briefje aan den hotelier, waarin zij hem verzocht, haar een nota te zenden, opdat zij hem per giro de schade kon vergoe den. Een juist adres gaf zij echter niet op, zoodat de man argwaan kreeg en naar de politie ging. De nasporingen kregen hierdoor vaster vormen en thans is het dan ook gelukt, het meisje in Rijswijk, waar zij vermoedelijk al dien tijd geweest is, aan te houden. Op aanraden van de kinderpolitie in Amster dam ging haar vader gistermorgen naar Rijswijk en daar heeft hij zijn dochter van de politie overgenomen. Uiteraard is de familie, die in groote bezorgdheid ver keerde, door deze ondoordachte daad van het meisje, thans zeer blij, dat zij weer thuis is. Gistermiddag is tengevolge van brand de opbrengst van 25 ha. rogge verloren gegaan, naar schatting een hoeveelheid van 800 a 900 hectoliter. Deze broote hoe veelheid graan was opgeslagen in een schuur op Groenendaal tusschen Terlet en Woestehoeve, even buiten Hoenderloo en behoorde in eigendom aan jhr. Repelaer van Spijkenisse, aldus het „Handelsblad”. Groote heidevelden zijn daar de laatste jaren ontgonnen en waar eerst woeste grond was, golfden de laatste jaren ko renvelden als vrucht van deskundige ont ginning. Tet plaatse zelf wordt de rogge machinaal gedorscht en in een groote schuur opgeslagen. De opbrengst van cifca 25 ha. was daarin thans ondergebracht en een vonk uit een tractor was oorzaak, dat het kostelijke graan verloren ging De vrijwillige brandweer uit Apeldoorn heeft zich met spoed naar het terrein van den brand begeven, doch zij kon niet verhinderen, dat de schuur met inhoud verloren ging. De schade wordt door ver zekering gedekt. Jongeman met het hoofd bekneld geraakt In het gebouw van de Rijksverzekerings- bank aan de Apollolaan te Amsterdam, heeft zich gistermiddag een tragisch onge val voorgedaan dat aan een 19-jarigen jongeman het leven gekost heeft. De jongeman wenschte gebruik te ma ken van de goederenlift en had zich in de liftschacht voorovergebogen in afwachting van de lift. Op hetzelfde oogenblik kwam deze omlaag. De man geraakte met het hoofd bekneld tusschen den muur en de lift. Met een schedelfractuur en een ern stige hoofdwonde is hij naar het Wilhel- mina-Gasthuis aldaar vervoerd, waar hij korten tijd later is overleden. In de gemeente Woudrichem is bij een 25-jarigen jongeman de ziekte van Well geconstateerd. ERGENS IN ITALIË, 8 Augustus (Stefani). Legerbericht no. 60 luidt als volgt Eén onzer colonnes, die drie dagen geleden de grens van Britsch-Somali- land had overschreden, is aan zee aan gekomen en heeft Zeila bezet. In Oost-Afrika hebben onze bombar- dementsformaties het vliegveld van Waijr aangevallen en 3 vliegtuigen op den grond vernield, terwijl ernstige schade werd aangericht en branden gesticht in de installaties der basis. Tijdens een gevecht werd een vijande lijk jachttoestel neergehaald. Vijandelijke luchtaanvallen op Dire- daoea en Massaoea hebben geen be langrijke schade aangericht In het Oosten van de Middellandsche Zee is een vijandelijk convooi van 5 vrachtschepen, geëscorteerd door oor logsbodems, gebombardeerd door ons luchtwapen. Twee vrachtschepen wer den geraakt en ernstig beschadigd. Veilig en vlug als geen ander helpen lierbij altijd een poeder of cachet van Mijnhardt. - Mijnhardt’s Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct. Cachets, genaamd „MijnhardtJes”. Doos 10 en 50 ct. 810 BERLIJN, 8 Aug. (D.N.B.). opperbevel van de Weermacht maakt bekend: Een van onze duikbooten heeft 3 gewapende vijandelijke koop vaardijschepen met ruim 16.000 br. registerton tot zinken gebracht. Duit sche vliegtuigen hebben in den nacht van 7 op 8 Augustus voor verscheide ne Engelsche havens mijnen gelegd en aanvallen ondernomen op verschil lende wapenfabrieken alsmede op luchtdoel- en schijnwerpersstellingen. Zoo werden in Leyland motorenfa- brieken, bij Chester de motorenfabrie- ken van Vickers-Armstrong en Yeovil vliegtuigfabrieken, bij mouth industrie-complexen alsmede luchtdoel- en schijnwerpersstellingen bij Manchester, Cardiff, Dorchester en Plymouth met bommen bestookt. De vijand vloog in den nacht van 7 op 8 Augustus met eenige toestellen Noord- en West-Duitschland binnen en wierp bommen uit zonder schade van beteekenis aan te richten. In een voorstad van Essen alsmede bij Datteln werden woonhuizen bescha digd. De ontstane branden konden door de luchtbescherming snel ge- bluscht worden. Een schuur brandde af. Twee vijandelijke vliegtuigen wer den neergeschoten. In de te Utrecht voortgezette zitting van de Generale Synode der Geref. Kerken bracht de commissie, benoemd om het besluit der synode inzake het door den heer S. J. P. Goossens ingediende appèl tegen zijn afzetting door de classis-Ap- pingedam, gehandhaafd door de Parti culiere Synode van Groningen, met hem te bespreken, rapport uit. Daaruit blijkt, dat de heer Goossens niet wenscht te er kennen het rechtmatige van het besluit der synode, waarbij zijn appèl in alle dee- len ongegrond werd verklaard. De synode neemt met leedwezen hiervan kennis en constateert, dat hiermede de zaak-Goos- sens tot haar einde is gekomen. De Sy node is echter van oordeel, dat het verlofs. tractement aan den heer Goossens behoort te worden uitgekeerd tot den datum, waar op hem het besluit der synode aan de In- landsche gemeenten van geheel Soemba zal worden medegedeeld door een kort communiqué in de landstalen. De commissie voor de zaak-Drachten rapporteerde voorts, dat zij de beslissin gen der synode heeft medegedeeld aan de gemeente-leden, die bezwaarschriften had den ingediend en aan den kerkeraad en dat zij een samenkomst met de gemeente heeft gehouden, waarin zij de besluiten der synode heeft bekend gemaakt en een herderlijk schrijven van de synode heeft voorgelezen en aangedrongen op veroot moediging en bekeering, De commissie ontving opdracht, om de zaak verder af te wikkelen en op de volgende synode hierover te rapporteeren. De voorstellen van deputaten voor de behartiging van de geestelijke belangen onzer militairen werden aanvaard. Eenheid der Gereformeerden* Op voorstel van deputaten voor de be vordering van de eenheid onder de Geref. belijders, besloot de synode nogmaals een schrijven te richten tot de generale synode der Chr. Geref. Kerk, waarin er bij haar met name met een beroep op den nood der tijden opnieuw op werd aangedron gen, tot een samenspreking te besluiten. Prof, dr. H. H. Kuyper deed eenige mededeelingen betreffende de werkzaam heden van het comité oorlogsschade-Ger. kerken. Op zijn voorstel besloot de sy node, de leden van dit comité te benoe men tot deputaten der generale synode voor deze zaak. Mr. dr. J. Donner te ’s-Gravenhage, secunous-deputaat voor de correspondentie met de Hooge Over heid, werd tot primis-deputaat benoemd. Na breede bespreking werden de voor stellen van de kerk van Arnhem en de Met betrekking tot het programma der Nederlandsche Unie zijn verschillende perscommentaren verschenen mede naar aanleiding van haar eerste openbare ver gadering. Wij ontleenen het volgende hieraan. De .Nieuwe Rotterdamsche Courant” acht de kwestie van de lei ding in de organisatie van de Nederland sche Unie een netelig punt er meent, dat het driemanschap daaromtrent nog geen klaren wijn heeft geschonken en een twee- slachtigen gedachtengang volgt, blijkens cok de uitspraak van mr. Linthorst Homan op de persconferentie van j.l. Zaterdag Het blad besluit met: „De Nederlandsche Unie zal ook in dit opzicht duidelijk moeten worden. Dat zij leiding van bovenaf zou voor staan, is op zichzelf niets afschuwwek kends. In haar programma heeft zij die gedachte zoo voorzichtig geformuleerd als het verlangen naar de leiding van een krachtig en besluitvaardig gezag, dat er eigenlijk niemand was, die niet uitriep: dat heb ik al zoo lang gezegd! De vraag is maar: hoe komt zulk een krachtig en besluitvaardig gezag tot stand, hoe moet het zich laten gelden? Het driemanschap, dat wel niet wil re- geeren, maar dan toch leiding geeft, heeft zich zelf opgeworpen en zal de leiding behouden, wanneer het zich door voldoend breeden (en diepen) aanhang gedragen weet: dat is een antwoord op het eerste gedeelte van de vraag. Voor het antwoord op de tweede helft wordt richting ge wezen in de woorden: leiding van bovenaf Maar dan ook dient de Nederlandsche Unie deze gedachte uit te drukken Hier dient geen onduidelijkheid te zijn Is de Nederlandsche Unie overtuigd, dat wij leiding behoeven in den na den vorigen oorlog gevormden historischen zin van dit woord? Goed, dat is een standpunt, dat zich verdedigen laat. Maar dan moet het ook verdedigd worden. Dan moet men precies onder woorden brengen: waarom? Want niet alleen een particulier, ook een beweging kan haar leiding niet eenvoudig opleggen. Deze leiding moet ook worden aanvaard. Vergissen wij ons niet, dan zijn er in de Nederlandsche Unie zeer velen te hoop geloopen, die heelemaal geen lei ding in den nieuwen zin zouden wen- schen. Hoe zal er geen onberedderbare wanorde in de schare van haar volgelin gen ontstaan, wanneer zij omtrent de be teekenis van de leiding niet duidelijk is’” Het „Nationale Dagblad” merkt op, dat in de vergadering der Nederland sche Unie prof, de Quay het sociaal-eco- nomische programma dier vereeniging heeft uiteengezet en schrijft vervolgens o m. Deze staatspartijer ontwikkelde natuur lijk de denkbeelden van het politieke katholicisme op dit gebied en het is voor al omdat de Tilburgsche hoogleeraar in het driemanschap zetelt, dat de R.K.S.P. met haar nevenorganisaties zich in massa achter de Unie heeft geschaard.” „Als men dezen opbouw dien de heer de Quay dan waarachtig nog „orga- nischen opbouw” durfde noemen ont leedt, dan ziet men, dat het eigenlijk niets anders is dan de gekerstende klassen strijd. Het stelsel plaatst opnieuw „werk gevers” en „arbeiders” tegenover elkaar maar nu zal het geheel volgens het recept van den heer Einthoven in den Christe- lijken geest moeten worden gedoopt.” „De R.K Staatspartij, geheel vervuld van de kapitalistisch-liberale denkwijze der 19e eeuw, wil nu deze klassenstrijd organisaties tot grondslag van den nieu wen opbouw maken en het klassenstrijd- beginsel en daarmee de kapitalistische wereldbeschouwing tot staatsbeginsel ver heffen door het geheel met een christelijk sausje te overgieten. Het is duidelijk, dat dit volstrekt onaanvaardbaar is. De volkomen onbevoegdheid der heeren Linthorst Homan en Einthoven op dit ge bied blijkt nu uit hun klakkeloos aan vaarden van deze denkbeelden van het politiek katholicisme. Zij zien niet, dat er in het volk zelf iets geheel anders leeft: de gedachte van de volksch-socia- listische arbeidsgemeenschap van het ge heele volk.” Het blad besluit met: „De groote fout van de Unie is, dat zij niet is geboren uit de wereldbeschouwing van nu, maar uit die van gisteren en dat zij niets anders beoogt dan onze maat schappelijke organisatie zoo’n beetje op te kalefateren ten einde min of meer ge lijken tred te houden met de volken, die de dragers van de nieuwe wereldbeschou wing zijn. Een kind kan begrijpen, dat dit niet gaat.” Het „Algemeen Handelsblad” schrijft o.m., dat in het beroep, dat de Nederlandsche Unie op ons volk heeft ge daan, een geluid van vastbeslotenheid en goede trouw aan de Nederlandsche zaak klinkt, dat aan geen twijfel onderhevig is. „Hier spraken geen opportunisten, die een schijnoplossing voorstelden om nader hand tot „het oude” te kunnen terugkee- ren, zoodra zij daartoe de kans zouden schoon zien Hier kwam een waarachtige overtuiging tot uiting dat, wat ook de toekomst aan Europa en de wereld zal brengen, een verzameling van Nederland sche volkskracht noodig zal zijn om het welzijn van ons volk naar binnen èn naar buiten op grondslagen van zelf standigheid, sociale rechtvaardigheid en geestelijke vrijheid te verzorgen en te waarborgen.” Het blad betoogt vervolgens, dat, hoe de strijd ook eindigt, de verarmde wereld andere vormen zal moeten zoeken om bij een herstelden vrede haar geestelijke en stoffelijke welvaart te verhoogen. „Die taak van geestelijke en materieele versterking door concentratie moet nu worden aangepakt. Zij duldt geen uitstel, al zal het een proces van langen duur zijn. De oude methoden, die de verschillen van levensbeschouwing en van groepsbelang op staatkundig en sociaal-economisch ge bied als het ware accentueerden en organiseerden (in partijen gesplit ste, maar eigenlijk bijeenhoorende vak groepen, enz.) kunnen daartoe niet lan ger dienen.” „Het driemanschap van De Nederland sche Unie heeft daarop een ondubbelzin nig antwoord gegeven Wij moeten daar heen niet terug, ook niet wanneer, na den vrede, de vrijheid daartoe weer zou worden geopend. Van niemand wordt het offer van een geloofsovertuiging of van een levensbeschouwing gevraagd. Maar vrijheid van geweten, van geest, van levensbeschouwing moet niet langer syno niem zijn met staatkundige en sociaal-eco- nomische versplintering. Waar het alge meen volksbelang, op grondslagen van recht en rechtvaardigheid voorop staat en boven groeps- en persoonlijk belang pre valeert, behoeft geen Nederlander, die de christelijke grondslagen onzer Westersche samenleving aanvaardt, zich afzijdig te houden van de poging, welke De Neder landsche Unie nu wil ondernemen om voor de toepassing hiervan in de practijk de vormen te vinden, die het beste passen bij onzen vrijheidlievenden Nederlandschen volksaard.” Schilderijen-tentoonstellmg In de bekende kunstzalen Martinus Lier- nur, in de Zeestraat, worden thans een groot aantal schilderijen van verschillen de meesters geëxposeerd. Het stilleven heeft in ons land, door de eeuwen heen de liefde en belangstelling weten te be houden én van de schilders én van het schilderijen-koopend publiek. Deze inte ressante collectie, van kunstenaars van de meest uiteenloopende geaardheid, bevat voor het overgroote deel stillevens en zoo werd, op de meest pretentielooze wijze een artistiek geheel verkregen dat boeiend is, niveau bezit en een onmisbare charme bezit Het aantal inzendingen is te groot om op te noemen, maar wij willen toch enkele namen en doeken noemen, die op ons persoonlijk den sterksten indruk maakten, al moet men natuurlijk voorop stellen, dat zulk een op somming naar volkomen persoonlijken GENÈVE, 8 Augustus (D.N.B.) De Fransche minister voor industrieele productie, Belinheeft het door de Fransche pers ook in het buitenland verspreide bericht, volgens hetwelk de Fransche regeering de invoering van de 51-urige werkweek in Frankrijk overweegt of deze werkweek reeds in gevoerd heeft, als onjuist gekenmerkt. De minister betoogde bij deze gelegen heid, dat het er op het oogenblik om gaat aan zooveel mogelijk Franschen werk te verschaffen. Daarom kan er in de huidige omstandigheden van een verlenging van den werktijd geen sprake zijn. De regeering heeft inte gendeel tot bestrijding van de werk loosheid maatregelen genomen om den huidigen wettelijken arbeidstijd in Frankrijk al naar de omstandigheden te verkleinen. Zoo zijn bijv, de over uren afgeschaft. Het „Nederlandsch Dagbla d”, orgaan van Nationaal Front, stelt in een polemiek met het Alg. Handelsblad”, dat de Nederlandsche Unie verdedigde tegen de critiek van dit orgaan, vast dat de „Unie” er zonder den oorlog nimmer ge komen was en dat het driemanschap zon der dien oorlog nimmer zulk een partij tegen alle bestaande democratische partijen in zou hebben gevormd. Het Ned. Dagblad acht het uiterst waar schijnlijk, dat de „Unie” langzaam aan haar program en haar organisatie con creter zal moeten uitwerken, en vervolgt „Het eerste punt wat ze vaststelde de ongewenschtheid van een dubbel partijlidmaatschap kost haar nu reeds de Christelijk Historische leden. We zullen zien, als ze voortgaat op dezen weg, hoeveel van de adhaesiebetuigers over blijven. Bovendien moet zij stapje voor stapje doen wat ze nu naliet, stelling nemen ten opzichte van de groote vraag stukken van dezen tijd. Ze moet binnen kort weten of ze klein-Hollandsch of groot-Nederlandsch zal zijn, of ze een soort publiekrechtelijke ordening van het bedrijfsleven voorstaat of waarlijk voor het goed recht van corporaties als staats organen zal opkomen. Ze moet, indien ze niet stil wil blijven staan, in onze richting marcheeren. En zoodoende moet ze, juist wijl ze van een te dicht bij de democratie liggend vertrekpunt uitging, op den duur onze leiding aanvaarden. Want dèt beteekent het, wanneer ze spoe dig zal moeten bekennen, dat waarlijk Groot-Nederland moet worden bereikt, dat waarlijk het autoritair-corporatieve de eenig-juiste Nederlandsche oplossing voor de maatschappelijke structuurveran deringen biedt. Ze zal, tenzij ze een roem- loozen dood wil sterven als toch een soort Eenheid door Democratie, ons program moeten aanvaarden en met dat program onze leiding. Want door dan, zij het door ervaring geleerd, te moeten toe geven, dat haar vertrekpunt fout was, heeft zij ieder recht op de leiding van het herstel in Nederland verspeeld.” De „Residentiebode” schrijft o.m., dat de Nederlandsche Unie, blijkens het gesprokene in de vergadering van j.l. Dinsdag, „erkent, dat Duitschland in het nieuwe Europa de leiding zal geven erkent, dat het individualisme bij is erkent, dat het gemeenschapsbelang in sluit de uitbanning van het egoïsme erkent, dat het volk moet leeren offers te brengen voor een groote zaak erkent, de vrijheid van godsdienst, kerk, levensbeschouwing en opvoeding erkent, de bevestiging en versterking der Volkseenheid; erkent, dat de corporatieve staatsvorm moet komen erkent, dat de werkloosheid uit het Ne derlandsche woordenboek geschrapt moet worden. Wanneer we nu deze erkenningen ver gelijken met het program van „Nationaal Front” dan vragen we ons toch in ge- moede afwas het nu noodzakelijk een nieuwe beweging te stichten „Nationaal Front" toch strijdt reeds zes jaar voor deze punten, welke alleen verwezenlijkt kunnen worden in een autoritairen staats vorm op corporatieven grondslag. Wan neer het de Unie werkelijk te doen is eenheid te brengen onder ons volk, dan had zij daartoe geen slechter middel kunnen bedenken, dan een nieuwe bewe ging op touw te zetten. De verdeeldheid wordt hierdoor slechts in de hand ge werkt.” smaak geschiedt. Een ander kan met het zelfde recht zich aangetrokken voelen tot andere schilders en andere schilderijen. Allereerst noemen wij dan het mooie, uiterst gevoelige werk van den begaafden de Bruyn Ouboter, wiens oeuvre steeds weer getuigt van oprechte concen tratie, knap vakmanschap en distinctie Jan Sluyters is aanwezig met een grootsch doek: „paddenstoelen”, dat in ’n rijk co- loriet de sfeer geeft van kleurige giftig heid en donkere zwoelheid. Van denzelfden Nederlandschen meester is nog een ander werk aanwezig „beeldje voor den spiegel” Verder trof ons een prachtig werk van Sigrist, „bloemen in vaas”, dat blank en blond geschilderd, een fraai effect maakt in zijn groenen en wit. De talentvolle Croin vindt men aanwezig (polychroom, 13e eeuw) terwijl Christian de Moor ons ver rast met twee doeken, die wij niet van hem kenden (van 1940) beide „veldbloe men”, voortreffelijk werk. Men vergete, als men deze expositie bezoekt, vooral niet de twee schilderijen van Ant. Vollon op zich te laten inwerken. Zij hangen in het kleine tusschenzaaltje, het één (pruimen met flesch) boven den schoorsteenman tel, het tweede, een klein werkje „fruit- schaal met pot” er recht tegenover, bei- de heerlijke juweeltjes van schilderkunst die een liefhebber of verzamelaar in extase kunnen brengen! En ook vergete men niet het drietal stillevens van den kleur-dichter J. A. Zandleven, wiens werk men helaas te weinig ziet, maar wiens oeuvre nog niets van de oude bekoring verloren heeft. Tenslotte noemen wij een „stilleven met kant”, een ets, van Alfred Löb, wiens serieuse bladen binnen het eigen genre tot het beste etswerk van de huidige gene ratie behooren. NEW YORK, 8 Augustus (D.N.B.) De leider van de Argentijnsche dele gatie op de conferentie te Havanna, dr. Melo, heeft in een persgesprek ver klaard: De beste manier om den vrede te bewaren is zich alleen met zijn eigen zaken te bemoeien. Argentinië gelooft, dat elke natie het recht heeft haar re- geeringsvorm zelf te bepalen. Daarom acht Argentinië zich ook niet gerech tigd in den Europeeschen oorlog party te kiezen. Op de conferentie te Monte video werd destijds besloten, dgit het Amerikaansche continent niet interven tionistisch zou zijn. De Vereenigde Sta ten als deelnemers aan de conferentie hebben toen met dit beginsel ingestemd en ik zie thans geen reden, waarom thans hierin een verandering zou ko men. Op de vraag van Amerikaansche journalisten bestreed Melo, dat Duitschland het voornemen zou hebben de Amerikaansche democratie te ver nietigen en constateerde, dat er in Ar gentinië geen georganiseerde „vijfde colonne” bestaat en ook geen vrees voor een versterkte propaganda wan neer Duitschland overwint. Gistermiddag is bij de Aegehoek te Grouw een gedeelte van de Wijde Ee een tragisch ongeluk gebeurd. De 27-jarige heer P. Nijdam uit Franeker, die met zijn vrouw en twee kinderen een dagje uit was, bevond zich met een roeischouw op het water, toen op een gegeven oogenblik het driejarig kind de moeder losliet en overboord geraakte. De vader, die niet kon zwemmen, sprong het kind in het zeer diepe water na, waarbij het kind werd gered, doch de vader in de diepte ver dween. Reddingspogingen mochten niet baten. Na een half uur dreggen heeft de politie het lijk van den heer Nijdam opgehaald. Hoe gevaarlijk het is, wanneer men tegen het uitdrukkelijke verbod in, naar andere radiozenders luistert dan die, welke in de betreffende verorde ning zijn toegelaten, is gisteren weer eens gebleken te Amsterdam, waar een 55-jarige bewoner van de Marcusstraat door de Amsterdamsche politie is aan gehouden wegens het luisteren naarde Engelsche radio, zoo meldt het A.N.P. Ook had hij zich binnenshuis beleedi- gend uitgelaten over de Dpitsche Weermacht. Hij is ter beschikking van den officier van justitie gesteld. Zoo- als bekend, kan men voor het eerste feit worden gestraft met gevangenis straf van twee jaren en geldboete van honderdduizend gulden of een van beide en in bijzonder ernstige gevallen met gevangenisstraf van tien jaren en geldboete van onbeperkte hoogte of een van beide.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 10