Jan Toorop-tentoonstelling
Belangrijke expositie in het
Gemeentemuseum
KUNST EN LETTEREN
Rubriek voor de Jeugd
I
PAGINA 3
HAAGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1940 DERDE BLAD,
KUNST VAN ONZEN TIJD
naar
Groot visionair kunste-
met sterk socialen
inslag
KURZAALBERICHTEN
-
Jan Toorop
„Eerbied voor den dood
OPLOSSINGEN DER RAADSELS
Van
CORRESPONDENTIE
Otto.
Een schoen.
1.
Wat onze voorouders dachten
over de aarde en haar
omgeving
i
- u-
(Polygoon)
stuk
wenschen
er
heelemaal
Doet u
het
wel
je malle zonnebrand-
INEKE EN DIENEKE HEBBEN
EEN GEHEIM
’s Avonds legt ze de tube stilletjes
weer op moeders waschtafel. Ze wil het
gekke avontuur liefst maar heel gauw
vergeten
DE GROOVE KNIKKER WAAROP
TO LEVEN
EEN NEDERLANDSCH VOLKS-
TOONEEL
Prijzen afhalen aan het bureau Haag-
sehe Courant, Daarbij uitsluitend je
ware namen opgeven.
zon beweegt en dezen loop in ruim een
jaar tijds volbrengt.
Je begrijpt, dait de menschen eerst
heel wat moeitq hadden met het geloof,
dat onze aarde eigenlijk maar een stof
je in het grootte heelal is en niet het
middelpunt, waar alles om draait.
Bal; Kan. Balkan.
2.
3.
ORGELCONCERT JÜLIANAKERK
Maandag 12 Augustus a.s. geeft de orga
nist Henk Herzog een orgelconcert in de
Julianakerk, Kempstraat, aanvang 8 uur.
De violist Gerrit Molt zal hierbij zijn me
dewerking verleenen.
Beste Allemaal.
Het is weer vacantie en zooals ieder
jaar is er weer een
Prijzen vielen ten deel aan:
„De Zwarte Adelaar”.
„Pau-Li”.
Breistertje”.
Zomerverkooptentoonstelling
In de kunstzalen „Kunst van onzen tijd"
wordt een groote zomerverkooptentoon-
stelling gehouden, die zoowel de beneden-
als de bovenzalen omvat en die éen aantal
doeken (waaronder van zeer goed ge
halte!) te bewonderen geeft van moderne
meesters uit binnen- en buitenland. De
buitenlanders hangen in de 1
meestal doeken, die wij bij vroegere gele
genheden reeds noemden. Hier hangen ook
enkele opmerkelijke werken door J. Riet
veld, modernen zeer persoonlijk geziene,
kunst, een duinlandschap met verre, wa
zige horizont, diepte en sfeer, een fijnzin
nig bloemstuk en een interessante compo
sitie „schaftuur”, arbeiders in een loods,
met hun middagmalen in krantenpapier
bij zich.
De Nederlanders vinden we verder be
neden: de bekende beeldhouwster Frans
Carbasius met een masker en een groot
aantal prachtig geobserveerde dierstudies
van Leo Muyskens, die van talent getui
gen. Wladimir Biëlkine is vertegenwoor
digd met werk in zijn stijl, van Herman
Bogman zijn er eveneens een paar zeer
mooie doeken, o.a. een dichterlijke schil
dering „Rhododendrons”. Cees Bolding
heeft enkele knappe, ietwat academische
medaillons ingezonden, alsmede een prach
tige aquarel, kleurig en levendig, in ras
echte waterverftechniek uitgevoerd.
Van Aart Cock vindt men er studies uit
Indië, meerendeels goed werk, maar lang
niet altijd op hetzelfde niveau. Jacques
Chapchal is vertegenwoordigd met werk
dat voor zijn talent en persoonlijkheid ty-
peerend is. Van Rie Cramer zijn er aar
dige, vlot beschilderde bordjes. Verder
noemen wij Theo Goedvriend, Ant. H.
Molkenboer, en Kees Rowers met werk,
dat hun naam waardig is, een kloeke vis-
scherschuit van Frits Weiland, enkele dier-
schilderngen door Wim de Haas, en knap
werk door Jasper Pasman, die zich een
opmerkelijk sterk talent toont, Ronald
Lindgreen, mevrouw Verpleeg, en tenslotte
een zeer veel belovend debuut: twee por
tretten door Annie Borst Pauwels, waar
van vooral het „meisje met manteltje” een
toewijding, overgave en serieusen arbeid
verraadt, die van deze schilderes nog veel
goeds doen verwachten. Een boeiende ten
toonstelling met groote verscheidenheid
en niveau, het beste wat men van een
zomerverkooptentoonstelling
mag.
tooneel zal er gelegenheid zijn tot opvoe
ring van revue's, operette’s, variété’s e.d.
De exploitatie zal volgens het systeem
Arena geschieden. Dagelijks zullen er
middag- en avondvoorstellingen plaats
vinden. De bedoeling is in alle opzichten
binnen Rotterdam een amusementscen
trum te stichten met even talrijke als
gevarieerde attracties, waarvan enkele
reeds hierboven genoemd. Over de inrich
ting van het nieuwe noodgebouw, dat uit
hout zal worden opgetrokken, deed Goos-
sens ons nog enkele nadere mededeelin-
gen, o.m. dat het totaal complex ongeveer
negenhonderd vierkante meter groot zal
zijn. Gelijk gemeld, zullen er ook cabaret
en dancing in worden ondergebracht. Het
tooneel, dat voorheen voor den Bouw-
meesterrevue dienst deed, zal er in worden
ondergebracht. Dit laatste is op zichzelf
reeds negen meter lang. Reeds op 16
Augustus a.s. zullen Willem Goossens en
diens gezelschap hun intrede in het nieu
we theater doen. Het gezelschap zal zijn
entrée maken met het bekende volksstuk
„Rooie Sien”.
De groote Jan Toorop-tentoonstelling
in het Gemeentemuseum alhier is een
der belangrijkste exposities, welke in den
laatsten tijd is gehouden en bij dit begin
van een korte beschouwing over deze
kunstgebeurtenis willen wij onzen lezers
dan ook dadelijk aanraden de prachtige
collectie werken van den grooten mees
ter, uit verschillende perioden van zijn
leven bijeengebracht, te bezoeken.
Toorop, als mensch en als kunstenaar,
kan moeilijk beter benaderd en begrepen
worden dan hier. Men volgt hem in zijn
ontwikkeling, door de jaren heen. Men
gevoelt, welk een brandende, prachtige
levensdrift, welk een strijd en zoeken
achter al dit werk schuilt en meer dan
ooit toont zich hier Jan Toorop als de
kunstenaar; die in zijn werk een sterk
socialen inslag had. Belangstelling voor
het lot der misdeelden, voor den strijd
der onderdrukten, steeds meer gecombi
neerd met het dieper wordend gevoel
voor Eén Eeuwige Liefde, welke allen
bindt en vereent zijn typeerend voor hem.
Toorop had een uitgesproken bewonde-
OPSTELWEDSTRIJD
Maken jullie eens een opstel over den
tijd, dat je uit logeeren was, over een
mooien fietstocht, over een wandeling of
over een dagje toen je zoo fijn uit was.
Jullie hebt 14 dagen de tijd om de op
stellen in te zenden. Doe goed je best
dan behoor je misschien tot de zes mooiste
inzendingen en dan krijg je een prijs en
het opstel komt in de rubriek te staan.
Maar denk er aan, dat je boven je opstel
schuilnaam, naam en leeftijd zet. Anders
telt het opstel NIET mee. In die 14 dagen
worden geen raadsels geplaatst. En nu
aan de gang.
Plannen van Willem Goossens
te Rotterdam.
In een onderhoud, dat we dezer dagen
met Willem Goossens, directeur van het
Nederlandsch Volkstooneel, hadden, heett
deze ons een en ander over zijn plannen
tot oprichting van een noodschouwburg
op het Land van Hoboken, op een terrein
nabij de Rochussenstraat te Rotterdam,
medegedeeld.
Willem Goossens behoort tot een der
meest gedupeerden die bij de catastrophe,
welke de Maasstad heeft getroffen niet
alleen aan have en goede doch daarenbo
ven alles wat met zijn tooneelbedrijf,
décors, requisieten, costumes e.d. verband
hield, heeft verloren; hij is echter vol
energie weer aan het werk gegaan.
Wat de nieuwe tooneelplannen van
Goossens betreft, waarover hij in een on
derhoud enkele mededeelingen deed, ver
namen we, dat bedoelde noodschouwburg,
welke den naam Casino Schouwburg te
Rotterdam draagt, ingericht zal worden
voor 850 bezoekers. Behalve voor volks-
AMOR IN DE PASTORIE
Op veelvuldig verzoek heeft de directie
der „Vereenlgde Haagsche Spelers” beslo
ten in de reeks voorstellingen, die zij in
den Stadsschouwburg tijdens de maand
Augustus verzorgen, een aantal voorstel
lingen in te lasschen van het bekende
Vlaamsche blijspel „Amor in de pastorie”
van Jac. Ballings.
De hoofdrollen worden vertolkt door
Jules Verstraete en Pierre Balledux.
BIJ FELIX TIMMERMANS IN LIER
TE GAST
De „Nationalsozialistische Korrespon-
denz”, het ambtelijk perskantoor der N.S.
DA.P, schrijft o.m.: Felix Timmermans
werkt weer. De eerste dagen na zijn te
rugkomst was het voor hem moeilijk, de
rust te vinden, om opnieuw te kunnen
schrijven. De gebeurtenissen werkten nog
te sterk op hem in. Ook thans nog ligt de
schaduw der voorbije weken over zijn ge
laat. Maar de Duitsche uitgever wacht
reeds op het boek, dat hij thans met de
hulp zijner dochter van het manuscript
in de machine schrijft. Wij nemen een
kijkje in het handschrift, dat verscheiden
schrijfboeken vult. De nieuwe roman Is
een familiekroniek, die begint te Lier en
handelt over het lot van vele geslachten in
vele landen. Hij berust op vertellingen van
zijn moeder: Timmermans heeft de feiten
langen tijd onderzocht. Zooals altijd, ver
telt hij on>s, was ook bij het bewerken van
deze stof het begin moeilijk. Haast 20
maal moesten de eerste 70 bladzijden op
nieuw geschreven worden. Eerst moest,
alvorens de geest over hem vaardig werd,
de „muziek” in hem zijn, die het gansche
als groote harmonie van een gesloten
werk schraagt
Wij verlaten het huis niet, alvorens nog
een blik geworpen te hebben op enkele
zijner schilderijen en teekeningen. De
nieuwste bevinden zich op het oogenblik
in Holland. Aan de hand der achtergeble
ven doeken vertelt de schrijver, dat hij
aanvankelijk kunstschilder wilde worden
en dat hij zelf dikwerf heeft nagedacht
over de vraag, waarom hij schrijver en
verteller geworden is. Thans berust zijn
scheppen hoofdzakelijk in het schrijven.
Timmermans hoopt weldra weer in
Duitschland te zullen kunnen lezen. Mis
schien reeds in den herfst.
Aan het week programma der Kurzaal
gedurende de a.s. week ontleenen wij het
volgende:
Zondagmiddag vindt onder leiding van
Otto Glastra van Loon een Italiaansche-
Opera-Matinée plaats, waarbij als solist zal
optreden de zanger Henk Weimar, met
de Romance van Rodolfo, uit La Son-
nambula” van Bellini en het Recitatief
en Cavatina, uit de opera „Ernani” van
Verdi, en een aria (Laster-aria) uit „II
Barbiere di Siviglia” van Rossini. Aan
orkestwerken vermelden wij o.m. de
ouverture Norma” van Bellini; Ouver
ture „Semiramis” van Rossini; Préludes
van de le en 3e acte van „Traviata” van
Verdi en de Triomfmarsch uit „Aïda”,
eveneens van Verdi,
Zondagavond 11 Augustus staat het or
kest onder leiding van Carl Schuricht. So"
liste is Nelly Wagenaar, die voor de pauze
voor
uit
sluitend aandacht vraagt voor een groepje
arbeiders op het veld en hun reactie voor
een voorbij trekkende, links in het doek
slechts even aangeduide, begrafenis. Een
belangrijk werk is ook „de arrestatie”,
een doek uit den Brusselschen tijd, waar
in Jan Toorop zichzelf portretteerde als
toeschouwer. Gendarmen voeren een ar
beider weg, Toorop, zijn vrouw en enkele
anderen zien toe en in het verstrooide ge
baar waarmede de schilder naar een geld-
mooie kaart. Is het prettig ge
dat je toch nog geschreven hi
ten aan allen.
„M e v r. A. M. v. N o p p e n”
de hartelijke groeten van mij?
„Snelvoet”; „Streepje”; „Filmsterretje”:
Allen hartelijk welkom in de kinder
rubriek.
De hartelijke groeten van jullie aller
TANTE ETTY.
met
crème, ’t Was doodgewone tandpasta
Zou het heusch waar zijn Ineke
kan het haast niet gelqoven.
was, die vrij
zweefde.
Eerst stelde men zich toen de aarde
als een grooten kogel voor, in het mid
den van het heelal geplaatsrt en men
liet de zon, de maan en de sterren om
ons heen draaien in cirkels, welke op
bepaalde afstanden van elkander gele
gen waren.
De groote sterrekundige Copernicus,
die in 1543 overleed, bracht de oplos
sing van hert vraagstuk een heel eind
verder, door de onderstelling van de
onwrikbaarheid der aarde overboord
te gooien en aan te nemen, dat de
aarde in 24 uren om haar as wentelt
en dat zij tegelijkertijd op een afstand
van 14& millioen kilometers van de
Hoe
Ineke.
Ik weet hoe het kan, zegt Die-
neke.
Jij
ze den volgenden morgen opnieuw
roodgloeiend in het Oosten opkwam
De een beweerde, dat er eiken dag een
nieuwe zon verscheen, de ander en
dat werd tenslotte ook algemeen ge
loofd was er van overtuigd, dat de
god Vulcanos, die het toezicht had
over dien uitgesitrekten Oceaan, iede-
ren avond moest oppassen, dat de zon
niet nat werd. Hij had een groote boot
klaar liggen, waarmee hij de zon op
ving juist op het oogenblik, dat zij in
het Westen de zee raakte. En in den
nacht voer hij met zijn kostbaren last
door het Noorden heen.
Soms kon men over de groote hoog
landen in het Noorden het schijnsel
der zon waarnemen gedurende de
nachtelijke reis.
Na een moeilijke nachtreis kwam
Vulcanos ’s morgens vroeg, juist bij
tijds in het Oosten aan. Daar wierp hij
de zon met zulk een kracht de lucht
in, dat zij precies haar loop langs het
uitspansel kon volbrengen, terwijl Vul
canos haastig terugroeide langs den-
zelfden weg, dien hij gekomen was,
om weer op het juiste oogenblik de
zon op te vangen.
Deze moeilijkheid had men dus in
dien ouden tijd prachtig opgelost.
Maar nu bleef er nog een ander pro
bleem over. Men moest nu n.l. nog zien
uit te zoeken, waarop de aarde eigen
lijk rustte, want men kon het zich on
mogelijk indenken, dait de aarde zich
tot in oneindige diepte ónder de voe
ten voortzette. De aarde moest dus er
gens op rusten en deze gedachte drong
zich hoe langer hoe meer aan de men
schen op, vooral toen men opmerkte,
dat de stand van de verschillende ster-
rebeelden niet altijd dezelfde was. De
sterren verplaatsten zich steeds, sche
nen onder de aarde te verdwijnen, om
precies na een half jaar aan de andere
zijde van de aarde weer te voorschijn
te komen. Sommigen zeiden nu, dat de
aarde een ronde tafel moest wezen
rustend op een zuilenrij, groot genoeg
om de sterren door te laten; anderen,
dat zij den vorm had van een koepel,
gedragen door metalen olifanten.
Maar nog altijd begreep men niert,
waar die zuilen of olifanten op hun
beurt dan weer op rustten, zoodat men
eindelijk, en dat was een heele sprong
in het denken der menschen,
moeat aannemen, dat de aarde een bol
in de wereldruimte
„Dierenvriend! n". Ja, ik vind
het ook een leuke schuilnaam. Ik ook.
Dat is leuk. Dat is een fijn werkje. Wel
bedankt voor je raadsel.
„Teekenaartje". Was het naar je
zin? Kon je het niet? Dat is jammer.
Vele groeten terug.
„P a u-L i”. Dat is lang Wat naar is
dat. Is het al weer wat beter? Daar moet
je altijd erg voor oppassen
„Langhaar” Dat is veel Ben je ook
al zoo verbrand? Arme jij. Vele groetjes
terug.
„Breistertje”. Ja, het is jammer.
Neen, het is niet hetzelfde. Dat is fijn.
Wanneer krijg je een diploma? De groe
ten van Bep.
„Dui melot j e” Wel gefeliciteerd
hoor. Dat is wel fijn zoo aan het strand.
Was het een prettige dag?
„Kaboutertj e”. Was je het verge
ten? Was het een prettige dag? Wel be
dankt voor je raadsels. Heb je ze zelf
verzonnen?
,,D e Zwarte Adelaar”. Ja, je
schuilnaam is in het lootjesbusje. Vele
groetjes terug.
„Z i 1 v e r p ij 1”. Waar ben je naar toe
gewandeld? Een reis naar de zon? Dat
was zeker wel erg warm? En ben je ook
bruin geworden. Vele groeten terug van
ons.
„H a g e d 1 s j e”. Wel bedankt voor je
irettig geweest? Leuk
hebt. De gree
ting voor het streven van Mussolini, op
een zijner latere werken, meesterlijk van
teekening en ontroerend van suggestie,
ziet men aan de „Aanbidding van Maria
en het Kind” deelnemen, den leider van
het Romeinsche volk, het huis „Italia”
aan de Madonna opdragend en daarachter
de schilder Jan Toorop zelf, in aanbid
ding, met zijn krukken, schildersdoek en
penseelen.
Uit den eersten tijd van Toorop noemen
wij een drietal prachtige werkenaller
eerst een nieuwe aanwinst voor het mu
seum, een klein, superbe geschilderd
zelfportret, den jongen Toorop weer
gevend, met carnavalsmuts en een gro
tesken, bordpapieren neus. Ondanks dit
ontsierende en caricaturale aanhangsel,
zijn de trekken van den nog jeugdigen
kunstenaa.r duidelijk te herkennen. Ver
der een groot doek omstreeks de tach
tiger jaren geschilderd„Eerbied
den doode”, waarbij de compositie
het concert in a kl. t. van Schumann zal
spelen. Na de pauze wordt de symphonic in
d kl. t. van C. Franck uitgevoerd.
In het programma van Maandagavond
12 Augustus (Volksconcert o.l.v. Otto
Glastra van Loon) is een wijziging geko
men, doordat de soliste. Corry Bijster,
door ziekte verhinderd is op te treden. De
pianist Willem Andriessen is bereid gevon
den als solist op te treden. Voor de pauze
zal hij het derde pianoconcert van Beet
hoven ten gehoore brengen. Na de pauze
eniana. ue|gaat 200a]s bereids aangekondigd, de ze-
bovenzalen,.*"ven^e Symphonic in A gr. t. van Beet
hoven
In de feestzaal van het Hotel Kurhaus
houdt de heer A. de Wal op Dinsdagmid
dag 13 Augustus een muzikale bespreking
aan het klavier over de 7de symphonic van
Bruckner, waarvan de uitvoering is vast
gesteld op Vrijdagavond 16 Augustus
Dinsdagavond geeft het Residentie Or
kest onder leiding van zijn dirigent, Frits
Schuurman een concert, waarvan de op
brengst geheel ten goede komt aan het
Rotterdamsche Philharmonisch Orkest. So
list is Thee van der Pas. Het programma
van dien avond is geheel aan werken van
Beethoven gewijd. Uitgevoerd zullen wor
den de tweede symphonic in D gr. t.; het
eerste pianoconcert in C. gr. t. en de
Ouverture Leonore III.
Woensdagavond 14 Augustus staat het
concert onder leiding van Carl Schuricht.
Josef Pembaur verleent zijn medewerking
met het concert voor piano in A gr. t. van
Liszt. Mede komen op het programma
voor „Variationen und Fuge über ein
Thema von Mozart” van Reger en ,,Les
Préludes" van Liszt.
Donderdagavond 15 Augustus wordt in
de Kurzaal een bioscoopvoorstelling gege
ven. Aanvankelijk zou op dezen datum de
danseres Ilse Meudtner optreden; dit op
treden is evenwel uitgesteld tot Dinsdag
20 Augustus a.s
Vrijdagavond 16 Augustus wordt onder
leiding van Carl Schuricht na de pauze
een uitvoering geven van de zevende Sym
phonic in E gr. t. van Bruckner. Voor de
pauze zal het Palestrinakoor onder leiding
van Jos Vranken sr., drie motetten van
da Palestrina zingen, te weten: „Super
flumina Babylonis”; „Soave fia il morir”
en „O Rex Gloriae”.
Er komt een half leege, dikke
tube te voorschijn.
Raadselvriendjes en vriendinnetjes
wordt uitdrukkelijk verzocht op de
enveloppe te vermeldenVoor de
Kinderrubriek.
Het wezen van onze aarde, haar
vorm, haar grootte en haar plaats in
het heelal heeft door alle eeuwen heen
de hoofden der menschen bezig gehou
den. Wanneer we de aarde zoo opper
vlakkig beschouwen op een mooien zo
merdag, dan lijkt ze ons een onmete-
lyke vlakte met groenende heuvels,
bloeiende boomen, wuivende bosschen
ofeen andere maal weer een kille,
onherbergzame schijf, waar de wind
woest overheen giert en de sneeuw ons
in het gezicht striemt, een reusachtige
platte schotel, waarboven grauwe wol
ken hun regenstroomen uitstorten.
’t Lijkt of de zon boven ons hoofd
voorbij schuift, of de sterren heel lang
zaam over die platte schijf heentrek
ken,, langs een diep-donkerblauw gor
dijn, dat als een stolp over de aarde
is neergezet. Het lijkt, of wij zelf het
middelpunt zijn, en of die groote, eeu
wig brandende* lamp en die kleine,
lichtende punten boven ons hoofd
expres zoo netjes zijn ingeschakeld
voor ons pleizier, om ons licht en
warmte te geven.
Deze voorstelling hadden de oude
volkeren ook van de zaak. In den tijd
van Homerus, den grootsten Griek-
schen dichter, die misschien ooit ge
leefd heeft, dat was ongeveer 900
jaar vóór Christus meenden de
menschen, dat de aarde een platte
schijf was, die aan alle kanten door
een reusachtigen Oceaan was omgeven
en die de onderste helft van het heelal
vulde, terwijl de bovenste helft zich
daarboven uitstrekte, en dat Helios, de
god van de zon, iederen avond zijn vu
ren uitdoofde en ze des ochtends weer
aanstak, na zich eerst in de diepe wa
teren van den Oceaan te hebben ge
baad. Anderen dachten weer, dat de
zon in den grooten Oceaan iederen
avond onderdook zelfs verbeeldden zij
zich, -dat ze een sissend geluid hoor
den, als het groote, roodgloeiende
lichaam het water raakte. Maar....
wanneer de zon iederen avond uit
doofde, honderden mijlen ver in hert
Westen, hoe was het dan mogelijk, dat
een kostbaar tubetje en.
een bananenschil
Den laatsten keer heb ik jullie ver
teld, dat Ineke en Dieneke al erg groot
worden, 't zijn nog wel niet heelemaal
dames, maar zeker al jongedames
Ze vinden het „knalletjes” en „dol
letjes”, dat het zomer is en ze iederen
dag met haar mooie nieuwe jurken
kunnen opscheppenVooral Ineke,
want dat is een reuze-nuf. Dat had ik
al verteld, hè
Op een dag doen Ineke en Dieneke
erg geheimzinnig. Van huis naar school
en van school naar huis loopen ze, met
de armen om eikaars schouders gesla
gen. steeds erg zachtjes te fluisteren.
En als ze thuis zijn, verdwijnen ze di
rect in het weiland, dat achter de tui
nen ligt.
Willen we dat geheimzinnige gepraat
eens afluisteren
’t Is een eenig plekje, zegt Ineke.
Wel een heel eind weg, maar als je er
eenmaal zit, kan niemand je vinden.
Ja maar, zouden we er heusch
niet afrollen vraagt Dieneke beden
kelijk.
Geen sprake van Er is ruim
plaats voor twee en ’t is er zoo zon
nig
Fijn, zeg 1 fluistert Dieneke en
ze knijpt haar vriendin zoo hard in den
arm, dat die „au I" roept.
Kom maar mee, zegt Ineke. Ze
loopen een heel eind het weiland af en
slaan dan rechts af een paadje in. En
dan staan ze opeens aan den achter
kant van een boerenerf, vlak voor een
klein, houten schuurtje. Dat schuurtje
is al oud en het wordt zeker heelemaal
niet meer gebruikt, tenminste het ziet
er nog al verwaarloosd uit. De plan
ken zitten vol spinrag en stof en de
roode pannen van het dakje zijn over
al kapot. Maar wat het mooiste is;
vlak naast het schuurtje staat ’n oude
vlierboom, die met z’n breede bladeren
en witte bloesems half over het dakje
hangt en het schuurtje heelemaal aan
het oog onttrekt.
De meisjes laten elkaar los en staren
aandachtig naar boven.
Zie je wel? zegt Ineke triomfan
telijk, .als we daar bovenop zitten, kan
niemand van de boerderij ons zien
Maar hoe komen we er op.
Kijk, daar zit een lange spijker.
®n daar nog een. zie je wel
Gunst ja. Zullen we het eens pro-
heeren
Dieneke wil wel eerst, want die kan
kimmen als de beste. Gelukkig is het
in zijn vestzak tast, om dit gedach-
tenloos aan een klein bloemenverkpop-
stertje te schenken, terwijl zijn aandacht
op den groep in het midden gevestigd
blijft, symboliseert als het ware aan
welke zijde zijn meegevoel en medeleven
staat.
Uit den tijd waarin de schilder steeds
kleurajjker en dieper wordt en hij het
pointflé bezigt, zijn belangrijke werken op
deze tentoonstelling aanwezig. De man,
die beschonken of dood, op zijn schamel
bed neerligt, op een kamertje, is giftig
groen gehouden, terwijl zijn „kostjuf-
frouw” op den drempel staat en hem ont
steld aanstaart, is een aangrijpend schil
derij uit dezen tijd.
Dan ziet men, in later werk, de reli-
gieuse ontroering en mystieke vervoering
in Toorop’s werk steeds levendiger wor
den. Een Genade-moment in zijn oeuvre
vormen de beeltenissen der Apostelen,
sterk, bijna bezeten geteekend, maar te
vens met een onvergelijkelijke beheer-
sching en fabelachtig „kunnen”. Deze
beroemde Apostelkoppen, geïnspireerd op
Zeeuwsche boeren, volkskoppen vol
kracht, spanning en innerlijke geloofs-
grootheid, zijn thans ook in onze stad, op
deze tentoonstelling te bewonderen
En eindelijk zijn laatste werkgesty-
leerd, décoratief, in den bekend-geworden
Jan Toorop-stijl, welke den groei van dit
groot talent besluit.
Een expositie, welke naar wij niet
genoeg verzekeren kunnen door alle
liefhebbers van schilderkunst in het alge
meen en van Toorop’s oeuvre in het bij
zonder, bezocht moet worden!
voor ons
Den volgenden dag is het Woensdag.
Mams, mag ik met Ineke op de
wei spelen vraagt Dieneke.
Natuurlijk wel, zegt moeder.
Maar wat moet je met die cape
Voor als het gaat regenen, zegt
Dieneke en ze loopt., tien minuten later
er nog over te tobben, of dat nu eigen
lijk een klein jokkentje was of niet.
Daar komt Ineke ook al aanslepen
met een oude regenjas van haar va
der. Die lag op zolder, weet je De
meisjes zingen en dansen van pleizier.
Ziezoo, nu kunnen we tenminste
beginnen, zegt Ineke.
Niemand zal begrijpen, hoe we
zoo mooi bruin komen jubelt Dieneke.
Als ze op het schuurtje zitten, sprei
den ze heel voorzichtig de jas en de
cape uit en vlijen zich neer. En dan
haalt Ineke de tube te voorschijn en
smeert eerst haar vriendin en dan
zichzelf in met de witte massa.
’t Ruikt heerlijk Neteh
net pepermuntvindt Ineke.
Ben jeLentebloesem is het’t
Is echt Engelsch
Nou, zegt Dieneke, dan ruiken
Engelsche bloemen zeker zoo’n beetje
pepermuntachtig
Ja, dat kan wel. Maar wees n u
stil!
Dieneke gehoorzaamt. En dan liggen
de beide vriendinnen doodstil uitge
strekt op het schuurtje in de blakeren
de zon, met de oogen dicht en de ar
men langs de zijden. Want die zijn ook
„ingevet” en moeten eveneens mooi
bruin worden.
Dieneke
Maar haar vriendin geeft geen ant
woord. Ze slaapt, denkt Ineke en
dan haalt ze heel voorzichtig een halve
bananenschil uit haar zak en legt die
op haar neus. Want die mag niet bruin
worden natuurlijk
Nu is het heelemaal stil. Je hoort
niets dan de regelmatige ademhaling
van de meisjes en het gezoem van
mugjes in de blauwe lucht. En dan...
Klos, klos, klos 1 Bom, bom, bom
Daar komen voetstappen nader en het
geluid van een stok. Ineke zit opeens
overeind en trekt haar vriendin ver
woed aan den arm. Kijkde boer
Ssst, hou je doodstil
Met kloppende hartjes blijven ze zit
ten kijken.
Ja, de boer loopt over het erf. Hij
rookt uit een pijpje, kijkt naar de
lucht en gaat dan den stal in. Geluk
kig hij heeft heelemaal niet hun kant
uitgekeken
Maar nu is toch de aardigheid van
het verbranden af. Zwijgend rollen ze
de jassen op, gooien ze naar beneden
en laten zich op den grond glijden.
Als de meisjes elkaar aankijken, be
ginnen ze allebei te lachen. Haar ge
zichtjes zitten vol witte strepen.
hoe kan dat stottert
dakje niet hoog en al gauw hebben ze
elkaar met wat moeite er op gehe-
schen.
Is dit niet reusachtig
geheim fluistert Ineke.
Eenig Knalletjes
Nou, stil hoorEven probeeren
of we hier kunnen liggen
Ze strekken voorzichtig de beenen
uit en laten het hoofd achterover glij
den op haar gevouwen handen, ’t Gaat
net, maar die pannen zijn vreeselijk
hard
Ineke en Dieneke zeggen hier natuur
lijk niets van. Ze doen, of ze het heer
lijkste plekje van de wereld vinden
Hier zullen we reuze-bruin wor
den zegt Ineke.
Verrukkelijk zegt Dieneke, we
zullen net precies filmsterren zijn, zoo
mooi bruin met rose
Zeg, fluistert Dieneke, waar heb
je nu de tube
O, dat komt straks. Eerst moeten
we er weer af.
Als ?e in de wei onderaan het
schuurtje zitten, haalt Ineke een klein
pakje uit haar zak. Een klein dingetje
in een groote krant gewikkeld. En ter
wijl Dieneke vol spanning toekijkt,
komt er een halfleege, dikke tube uit
te voorschijn.
Echte zonnebrandcrême van moe
der, zegt ze.
Hoe weet je dat
Ik heb ’m gevonden op moeder’s
waschtafel. En het is vast zonnebrand
crême, want er staat iets op in een
vreemde taal.
’s Kijken Dieneke draait voor
zichtig ’t knopje om, terwijl Ineke haar
hand vasthoudt uit vrees, dat de in
houd er uit zal spuiten. De crème ziet
er witachtig uit.
Echt hè fluistert Ineke en Die
neke ruikt er eens aan. Dan bergt
Ineke de kostbare tube weer zorgvul
dig weg. En ze bedenken opeens, dat
het al laat is en hollen de wei over
naar huis.
Als ze afscheid nemen, zegt Dieneke
nog Jassen meebrengen 1
Ja. Niks zeggen hoor.
Nee Daag
Daag Tot morgen 1
ïiMïte: .V.ii;