Voedt
en
u
aan uw
Officieele uiteenzetting
de Wilhelmstrasse
goed en blijft trouw
voedingsgewoonte
Totale blokkade tegen Engeland
afgekondigd
van
ik
No. 17650.
1940.
Autobus beschoten
Maandag 19 Augustus.
Met gelijke munt
de neutralen
Waarschuwing
aan
met vernietiging
bedreigd
i
i
De huisvrouwen hebben het moeilijk, maar
de Voedingsraad helpt moeilijk
heden overwinnen
Alle op Engeland
varende schepen
Doelmatige voorlichting
i
b
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
PRIJS DEZER COURANT:
Vrije scheepvaart ónmogelijk
hiermede
Zie verder pag. 2
zicht gegeven van Engeland’s
BRAZILIË.
Zie verder 3e bl. pag. I,
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”,
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3-Franco per post met Mode
blad 4.zonder Modeblad 3.75 Buitenland 9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is ƒ7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct.
heeft
zijn
Engeland’s ontoelaatbare
handelingen
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
Duitschland heeft hierop geantwoord:
1. Door verplaatsing van zijn handel
naar het Oosten, en aanzienlijke uit
breiding van zijn toevoer aan levens
middelen en grondstoffen uit de Euro-
peesche en Aziatische handelsgebieden,
door reserveering van geweldige hoeveel
heden aan grondstoffen van allerlei
soort in de door zijn vijanden gezuiver
de Europeesche landen ten gunste vati
het Duitsche bedrijfsleven en
2. Door het tot zinken brengen van
5 millioen br.r.t. ruimte aan koopvaar
dijschepen, welke Engeland ter beschik
king staat, hetgeen geschiedde door de
Duitsche oorlogsmarine en het luchtwa
pen. Daarbij komt het onbruikbaar ma
ken van nog IJ millioen br. r. t. scheeps-
ruimte door zware beschadigingen bij
luchtaanvallen, dus in totaal 6J millioen
br. r. t.
Van 15 regels 150. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post
10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer.
van over-
van de to-
Van 3 September af worden in
alle plaatsen des lands cursussen
geopend voor huisvrouwen voor
koken, voedingsleer, waschbehan-
deling, etc. Men kan zich voo.
deze cursussen aanmelden overa
waar nijverheidsscholen zijn ge
vestigd of wel bij de Commissie
voor huishoudelijke voorlichting,
Bezuidenhout 67, alhier.
Een andere verschrikking voor de
neutrale scheepvaart en zeelieden moet
zijn, dat Engeland onder den dagelijks
toenemenden druk van de Duitsche
strijdkrachten zich onlangs ook heel
openlijk over de laatste beperkingen der
fatsoenlijke oorlogvoering heeft wegge
zet. Zoo heeft mr. Churchill voor eenige
dagen laten aankondigen, dat de onbe
wapende Duitsche reddingsvliegtuigen
welke onder bescherming staan van het
Roode Kruis en de in nood verkeerende
Duitsche of vijandelijke vliegers redden,
thans door Engeland zouden worden
neergeschoten. Aan deze cynische uit-
noodiging tot moord, welke kenmerkend
is voor de vertwijfeling van de tegen
woordige Engelsche regeerders, over de
komende ineenstorting, heeft het Engel
sche luchtwapen prompt voldaan. Bij
de jongste luchtgevechten werden n.l.
2 Duitsche reddingsvliegtuigen tijdens
hun reddingswerkzaamheden, welke ge
wonde Engelsche vliegers golden, door
de Engelschen, neergeschoten.
IV. Duitschland is er
tuigd, met de afkondiging
tale blokkade van het Britsche eilan-
Tegenover deze houding, waarmede
Engeland zichzelf naar den onder
gang drijft, stelt de Rijksregee-
ring vastDe belegerde vesting is
thans niet meer Duitschland, maar
het Engelsche eilandenrijk. Tegen
over de mislukte Engelsche hon-
gerblokkade jegens Duitsche vrou
wen en kinderen, stelt thans
Duitschland de totale blokkade der
Britsche eilanden, welke
wordt afgekondigd.
Herinnering aan den Wereld
oorlog
In de jaren 19141918 kwam het
vraagstuk in een acuut stadium, omdat
de aanvoer van tallooze, hier geregeld
ingevoerde voedingsmiddelen en grond
stoffen, haperde. Het huishoudonder-
wijs had in die jaren nog lang niet den
omvang, welke het nu heeft, maar
toch hebben de kookleeraressen reeds
in dien tijd zeer belangrijk kunnen hel
pen, eenerzijds door practische proeven
te nemen, o.a- met gedroogde aardappe
len en gedroogde groenten, door het
zoeken naar doelmatige bereidingswijzen
en het samenstellen van goede recepten,
anderzijds door het houden van voor
drachten met kookdemonstratie en het
geven van z.g. crisis-kookcursussen.
Officieel werd Zaterdag te Berlijn bekend gemaakt:
I. Engeland heeft sinds het begin van den oorlog in steeds toenemende mate de
volkenrechtelijke regeling van de oorlogvoering ter zee geschonden. Het begon met
de verklaring tot contrabande van alle levensmiddelen, hetgeen tegen de meest
primitieve wetten der menschelijkheid indruischt. Hierdoor moesten, evenals in den
wereldoorlog, de Duitsche vrouwen en kinderen getroffen worden. Daarop volgde,
dat alle goederen van Duitschen oorsprong, zelfs de goederen in neutraal bezit en
die op neutrale schepen uit Duitschland waren geëxporteerd, tot contrabande ver
klaard werden. Hierdoor moest het Duitsche bedrijfsleven getroffen worden. Ver
volgens kwam de tegen het volkenrecht indruischende bewapening van de Engel
sche koopvaardijschepen om dezen als aanvalswapen tegen Duitsche duikbooten
te gebruiken, het misbruiken van neutrale vlaggen, enz.
Van een vrije scheepvaart in deze
zeeën kan dus thans geen sprake meer
zijn. De ontwikkeling toont veeleer aan,
dat de neutrale scheepvaart, voor zoo
ver zij heden nog op Engeland vaart,
aan alle gevaren van de oorlogshande
lingen is onderworpen en dat zij al naar
de omstandigheden direct of indirect
door Engeland voor hulpdiensten mis
bruikt wordt. Engeland zelf heeft dus
door zijn maatregelen, welke een aan
fluiting zijn van elk volkerenrecht, het
geheele zeegebied rondom zijn eilanden
tot militair operatiegebied gemaakt, een
toestand welke aan elk werkelijk neu
traal schip moet verbieden zich in deze
zeeën te begeven.
De voorlichting.
Toen in 1934 ten gevolge van werk
loosheid, bittere nood ontstond in veel
gezinnen, werden de Commissie in zake
Huishoudelijke Voorlichting en Ge-
zinsleiding en de Stichting voor Huis
houdelijke Voorlichting ten platte-
lande in het leven geroepen. Beide in
stellingen hebben in de afgeloopen jaren
duizenden huisvrouwen kunnen helpen
en voorlichten, niet alleen op het ge
bied van de voeding en spijsbereiding,
maar ook op dat van waschbehande-
ling, huishoudelijk beheer, naaien en
kinderverzorging.
-
denrijk een nieuwen, beslissenden stap
te doen tot beëindiging van den oor
log en tot het doen verdwijnen van
de huidige Britsche regeerders, die de
schuld van dezen oorlog zijn. Het Op
perbevel van de Weermacht zal bij zijn
operaties in vollen omvang gebruik
maken van de gunstige strategische po
sitie, welke de beheersching van de
continentale kusten, van Biscaye tot de
Noordkaap, alsmede de superioriteit
op zee en in het luchtruim, rondom
Engeland, den Duitschen strijdkrachten
bieden. Duitschland handelt daarbij in
het belang van geheel Europa, want
sinds men in Londen heeft ingezien,
dat Duitschland niet uitgehongerd kan
worden, probeert men thans den hon-
geroorlog ook tot andere Europeesche
staten als Noorwegen, Denemarken,
Nederland, België en Frankrijk, Zwe
den, Spanje en Portugal uit te breiden.
Zelfs aan landen, die aan den oorlog
geen enkel deel hebben, zooals Japan,
de sovjet-Unie, enz., probeert men hun
toevoeren van overzee af te snijden,
met de motiveering, dat Duitschland
van die toevoeren voordeel zou kun
nen hebben.
Het besluit van Duitschland, om op
Engeland een volledige blokkade toe te
passen, brengt teekening in den tus-
schen deze beide landen nog steeds
voortwoedenden oorlog. Het beteekent,
dat Duitschland thans Engeland met
gelijke munt betaalt.
Formeel is van Engelsche en Fran-
sche zijde nimmer de blokkade van
Duitschland aangekondigd, maar prac-
tisch komen de maatregelen, welke be
oogden, niet slechts de militairen,
maar ook de burgerbevolking van
Duitschland zooveel mogelijk van den
toevoer van levensmiddelen en andere
voor den strijd en het leven noodzake
lijke goederen af te snijden, toch daarop
neer. De steeds scherper afgedwongen
deelneming van neutrale landen aan
deze afsluiting door contrabande-bepa-
lingen, de verplichting om bepaalde ha
vens aan te loopen, de invoering van het
z.g.n. navicerts-systeem, moest den
ring om Duitschland voortdurend nau
wer en vaster maken.
Het spreekt vanzelf, dat Duitschland
tegenover dezen vorm van bestrijding
niet werkeloos bleef. Het verweerde zich
zoowel door den ring te verbreken,
vooral door verplaatsing van zijn han
del naar het Oosten en groote uitbrei
ding van zijn toevoer aan levensmidde
len en grondstoffen uit de Europeesche
en Aziatische gebieden aan die zijde,
als door het vernietigen van ter be
schikking van Engeland staande koop-
vaardij-scheepsruimte met behulp zoo
wel van de marine als van de geduchte
luchtmacht.
Intusschen breidde het gebied van de
feitelijke blokkade van Engeland, in
verband met de snelle en verbluffende
militaire successen van Duitschland,
zich steeds meer uit, tot nagenoeg ge
heel West- en Midden-Europa van
Noord tot Zuid, hoe onvolledig en ge
brekkig die blokkade dan ook bleek te
zijn tengevolge van Duitschland’s bron
nen in het Oosten en de zeer groote
voorraden grondstoffen uit de bezette
gebieden.
dienst van leger en vloot nog zullen
zwijgen. Wetenschappelijk is het van
alle zijden aangevat en bestudeerd. Me
dici en kookleeraressen hebben sedert ja
ren getracht van de resultaten van het
wetenschappelijk onderzode te profitee-
ren ten behoeve van de voeding van
gezonde en zieke menschen door inlich
tingen te geven betreffende doelmatige
samenstelling van de voeding en berei
ding van de spijzen.
- II. Nadat Engeland steeds meer had in
gezien, dat zijn methode van oorlogvoe
ring ter zee, welke met alle regelen van
het volkenrecht in strijd was, nutteloos
was, is het steeds tot brutaler middelen
overgegaan- Hiervan moeten genoemd
worden: het leggen van drijvende mij
nen, het openlijke en gecamoufleerde
gebruik van visschersbooten als duik-
bootvallen, de aankondiging van
Churchill in het parlement op l
Het huishoudonderwijs
Het huishoudonderwijs, sedert de in
voering van de Nijverheidsonderwijs-
wet in 1920 in sterke mate uitgebreid,
heeft sedert het einde van de vorige
eeuw medewerking aan de verbetering
van de volksvoeding als één van de
belangrijkste deelen van haar taak be
schouwd. Vele duizenden meisjes wor
den daar jaarlijks vertrouwd gemaakt
met de beginselen van voedingsleer en
goede spijsbereiding.
Lang voor het uitbreken van dezen
oorlog hebben de Nederlandsche auto
riteiten maatregelen genomen om Ne
derland van het meest noodige te
voorzien, voor het geval het weer door
oorlog in omringende landen van zijn
natuurlijke aanvoerbronnen geschei
den zou worden. Economen en medici
werkten samen met veel andere des
kundigen in den gezondheidsraad,
welke weldra een speciale sub-com-
missie voor de voeding vormde, de
voedingsraad. Deze voedingsraad zocht
contact met de op voedingsgebied
voorlichting gevende instanties, n.l.:
De Stichting voor Wetenschappelijke
Voorlichting op Voedingsgebied;
Het Nijverheidsonderwijs voor meis
jes
De Commissie in zake Huishoude
lijke Voorlichting en Gezinsleiding
De Stichting voor Huishoudelijke
Voorlichting ten plattelande.
Een voorlichtingscommissie uit den
voedingsraad werd in het leven ge
roepen, waarin de vier bovengenoem
de instanties vertegenwoordigd werden.
Deze Commissie tracht alle voorlich
ting op het terrein van de voeding te
coördineeren, ook de voorlichting,
verstrekt door de dagblad- en tijd-
schriftpers. In dezen tijd is het zeer
gewenscht, dat er eenheid is op dit
gebied, waarop door veel huisvrouwen
en koks zoo dikwijls wordt gelief
hebberd.
Engeland een belegerde vesting
Een uit Vlaardingen afkomstige autobus, welke door de Duitschers is gevorderd, is m -dte buurt van Parijs»
door Engelsche vliegtuigen beschoten. Hierbij kwamen vijf Belgische vluchtelingen, die naar hun land
terug werden gebracht, om het leven, terwijl andere door scherven werden gewond. (Holland)
Alvorens tot een groote krachtproef
tegen Engeland over te gaan,
Duitschland, bij monde van
Führer, dat land een vreedzame rege
ling van belangen aangeboden. Enge
land sloeg het aanbod af, waarschijn
lijk niet alleen omdat het zich in zijn
eilandenrijk betrekkelijk veilig gevoel
de, maar vooral omdat het rekende op
de hulp van zijn uitgebreide imperium.
Duitschland heeft thans de konse-
kwentie getrokken uit de feiten en
heeft formeel de totale blokkade van
Engeland afgekondigd. De bedoeling is,
Engeland ontoegankelijk te maken door
alle scheepvaart, ook elke neutrale,
uit de zeeën rondom het eilandenrijk
te weren. Uitdrukkelijk is den neutra
len landen aangeraden, hun schepen
verre te houden van het oorlogsgebied,
naar het voorbeeld van de Vereenigde
Staten en Argentinië, daar zonder par
don elk schip, dat binnen dit gebied
verschijnt, door de Duitsche zee- en
luchtmacht zal worden aangevallen en
vernietigd.
In een zeer uitvoerige uiteenzetting,
welke mén in dit nummer kan vinden,
heeft de Duitsche regeering een over-
opeen
volgende schendingen van het Volken
recht ten aanzien van de oorlogvoering
ter zee. Wij mogen hier volstaan met
daarnaar te verwijzen. Wie het krach
tige betoog leest, zal niet ontkennen,
dat het de Duitsche regeering bittere
ernst is met haar voornemen om langs
den weg, die haar het meest doelmatig
voorkomt, het einde te forceeren van
dezen grimmigen oorlog. Het ziet er
naar uit, dat Engeland, dat natuurlijk
niet zal nalaten alle mogelijke maatre
gelen van tegenweer te nemen, niette
min als stelselmatig en scherp bele
gerde vesting het moeilijkste tijdperk
van zijn bestaan tegemoet gaat, indien
niet spoedig een redelijk vergelijk kan
worden verkregen tusschen de beide
elkander op leven en dood bevechten
de volken.
neutraliteit geschonden?
Naar het D.N.B. meldt, heeft het
Engelsche vrachtschip „Torinia” in
de haven van Rio de Janeiro 3753
ton stookolie uitgeladen, welke voor
de Engelsche ambassade bestemd
Zou z<jn.
Het blad ,,Meio Dia” ziet daarin
een schending van de neutraliteit van
Brazilië, daar niet aan te nemen is,
dat de olie door de ambassade zelf
gebruikt wordt. Het wijst erop, dat
een kruiser van middelbare grootte
voor de reis van Rio naar Engeland
1200 ton olie noodig heeft. De door
de „Torinia” uitgeladen hoeveelheid
kan dus zeer goed verscheidene krui
sers voor een lange reis voorzien.
mr.
9 Mei
1940, dat in het Skagerak overdag alle
Duitsche koopvaardijschepen en des
nachts alle koopvaardijschepen zonder
onderscheid der nationaliteit tot zinken
gebracht zouden worden. Den zwaarsten
slag heeft Engeland echter aan de
scheepvaart van derde landen toege
bracht door de volgende maatregelen.
Het heeft:
1. De koopvaardijschepen van Noor
wegen, Denemarken, Nederland, België
en Frankrijk, geroofd om de geweldige
verliezen aan eigen tonnage althans ge
deeltelijk te vervangen. Sindsdien
dwingt het de eigendommen en beman
ningen dezer schepen, voor Engeland
heerediensten te verrichten en
2. Het probeert met alle middelen de
geheele neutrale scheepvaart onder zijn
controle te dwingen. Zoo heeft Engeland
de meest uiteenloopende gebieden ter
zee, zooals zoo juist nog het gebied tus
schen Groenland en Engeland en be
paalde gebieden om Zuid-Engeland vol
komen wederrechtelijk met mijnen ver
sperd en dwingt hqt de neutrale scheep
vaart de Engelsche controle havens aan
te doen. Het houdt ook de schepen van
landen als Japan, de sovjet-Unie en
Zweden, die aan den Europeeschen oor
log in het geheel geen deel hebben, wil
lekeurig vast. Vooral probeert het ech
ter thans de geheele neutrale scheep
vaart, het beruchte navycert-systeem,
de door Engelsche spionnage-organisa-
ties in neutrale landen georganiseerde
handelscontrole, op te dwingen. Het be
handelt schepen zonder navycert als
prijs- Engeland poogt op deze wijze de
geheele neutrale koopvaardij scheep
vaart aan zijn oorlogsdoeleinden dienst
baar te maken. Wat het zeegebied om
Engeland betreft, zoo vindt hier, we
gens de steeds toenemende gevechtshan
delingen der wederzijdsche lucht- en
zeestrijdkrachten, het normale handels
verkeer in het geheel niet meer plaats.
Daarentegen worden aan de neutrale
koopvaardijscheepvaart thans door mij
nen, patrouillebooten, luchtpatrouilles,
Engelsche kustbatterijen, enz. haar rou
tes en haar optreden voorgeschreven.
Weer andere neutrale schepen varen
meest onder dwang in convooien van
Engelsche zeestrijdkrachten.
Duitschland zal met gelijke
munt betalen
III. Duitschland heeft deze ontwikke
ling sedert maanden aandachtig gevolgd,
in de hoop, dat wellicht toch nog ver
standige overwegingen de huidige En
gelsche regeerders er van zouden af-
houdene op den weg van deze misda
dige oorlogvoering voort te gaan. Deze
hoop was vergeefs. Engeland heeft het
laatste beroep van den Führer van de
hand gewezen. Daartegenover heeft de
rijksregeering thans besloten, met ge
lijke munt te betalen en haar militaire
machtsmiddelen met dezelfde onver
schrokkenheid tegen de scheepvaart
rondom Engeland te gebruiken. Op 26
September 1939 heeft de Engelsche re
geering door haar toenmaligen minis
ter-president mr. Chamberlain, ver
klaard Duitschland is een belegerde
vesting en het is volkomen geoorloofd
en menschelijk, het Duitsche volk van
alle vitale toevoeren af te snijden. Dat
wil dus zeggenDe huidige Britsche
regeerders achten het volkomen van
zelfsprekend en geoorloofd, dat, wan
neer zij hun zin kregen, Duitsche vrou
wen en kinderen, evenals in den we
reldoorlog, aan den hongerdood wer
den overgeleverd. De politiek van den
Führer, die voor het Duitsche bedrijfs
leven den toevoer van levensmiddelen
uit groote deelen der wereld heeft ge
opend., alsmede de reserveering van
enorme voorraden grondstoffen, door
den unieken roemvollen veldtocht van
onze legers, hebben deze Engelsche be
rekeningen doen mislukken. De hui
dige Engelsche regeerders weten dat.
Niettemin durven zij de volledige in
eenstorting van hun politiek tegenover
het eigen volk nog niet te bekennen,
maar proclameeren zij daarentegen den
oorlog tot het uiterste.
Ingeleid door dr. ir. Schönbeck, land-
bouwkundige van het Rijkscommissari-
aat, heeft heden op de dagelijksche pers-
conferentie mej. E. Mesdag, voorzitster
van de commissie voor huishoudelijke i
voorlichting en lid van de voorlichtings-
commissie van den Voedingsraad een
beschouwing gegeven over het voedings- i
vraagstuk in deze bijzondere tijdsom-
standigheden-
De heer Schönbeck wees op de groote
diep-ingrijpende veranderingen, welke
de rantsoeneeringsmaatregelen teweeg i
brengen in de huishouding in alle lagen
der bevolking. Wij in Duitschland, aldus
de heer Schönbeck, hebben reeds jaren
achtereen geleerd hoe wij ons het beste
kunnen aanpassen en hoe, ondanks de
noodzakelijke bezuinigingen, zoo doel
treffend mogelijk kan worden omgegaan
.met de voorraden die ter beschikking
jhjn.
In Holland kan dit evengoed, vooral
waar de bodem hier rijke oogsten op
levert, terwijl er tal van nuttige instel
lingen zijn, die voorlichting geven op
het gebied der huishoudelijke economie.
Mejuffrouw Mesdag, die hierop het
woord verkreeg, wees er in de eerste
plaats op, dat het voedingsvraagstuk
niet alleen een vraagstuk is van dezen
tijd, het heeft sedert onheugelijke tijden
de economen en de medici bezig gehou
den, wanneer we hier van de étappen-
COURANT
HAAGSCHE
r
t
i
t
i
i
l
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr., There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
i
i
