VOOR DEN PUZZELAAR
Italianen rukken verder
Somaliland
op
in
KUNST EN LETTEREN
HSAGSCHE COURANT VAN MAANDAG 19 AUGUSTUS 1940 EERSTE BLAD, PAGINA 3
De oorlog ter
zee
Bulhar bezet
„MARATHONDANS”
MATINEE IN DE KURZAAL
CONCERT IN DE KURZAAL
ONDERHOUD MET
ILSE MEUDTNER
De Roemeensch-Boel-
gaarsche onder-
handelingen
FRANKRIJK.
ISS
5
3
rx
3
o
z
3
3
4
3
3
4
3
3
3
O
3
3
7"
3
G
G
o
o
3
3
3
3
3
u
3
3
o
3
3
3
3
3
3
3
z.
T
O
1
J
r
Pamfletten boven Tunis uitgeworpen
ORGELCONCERTEN
Zeven Glostermachines neergehaald
Personificatie van vrouwelijke
charme
Solist: Joseph Pembaur, piano
Soliste: Miek Engelenburg, piano
De evacuatie van Gibraltar
Zes schepen in de Britsche wateren
getorpedeerd en op mijnen geloopen
Haliaansch antwoord op Engelsche
bombardementen
BETOOGINGEN TEGEN HERRIOT
Weer vreemde vliegtuigen
boven Zwitserland
J»
ra j
De oplossing van de Zaterdag geplaatste puzzle luidt aldus:
'81
16,
Z)
03,
5
T
3
V
3
O
Z
O
7-
Z7
3
3
3
3
buitengewoon
Newport,
Ilse Meudtner
Residentie-orkest onder Carl Schuricht
3
1
D.
de
i
f
i
i
i
1
Residentie-orkest onder Otto
Glastra van Loon
9,
a
145
-64
>98
116
137
144
146
149
169
>00
>94
>96
ill
>38
>97
Ï26
’36
'91
116
155
177
187
09
77
89
■28
58
64
72
81
17
43
72
73
33
38
50
16
18
66
70
’9
8
7
5
4
18
79
81
28
41
42
71
03
08
48
72
82
161
131
47
107
512
619
648
654
581
705
711
755
756
?98
123
138
149
152
>88
99
51
29
06
50
64
26
11
10
76
78
19
>4
13
II
11
7
6
3
4
1
5
5
0
7
0
Volgens een bericht van Havas uit
Bern hebben in den nacht van 15 op
16 Augustus Britsche vliegtuigen over
Tunis gevlogen en vlugschriften met
een voor Frankrijk beleedigenden in
houd uitgegooid. Een der toestellen
moest een noodlanding maken. De be
manning, een officier en twee onder
officieren, is geinterneerd.
De Duitsche mijnen in de
Britsche wateren
De mijnen rond de Britsche eilanden
zijn Vrijdagnacht door Duitsche vlieg
tuigen uitgeworpen.
De scheepvaart in de voornaamste
toevoerwateren van zee uit is daardoor
zeer gevaarlijk.
In Avonmouth, Newport, Cardiff,
Swansea, Burryport en Pembroke wer
den bovendien havenwerken, dokken,
werven, depóts en koelhuizen door de
Duitsche bommen zwaar getroffen en
ontstonden tal van branden. Daar ook
de havens van de Kanaalkust niet meer
in staat zijn, aanvullende vrachtruimte
op te nemen, werden de schepen, welke
op het Bristol-kanaal aanstuurden, om
geleid naar het St. George Kanaal, dat
inmiddels, evenals de lersche zee, door
de mijnen uit de lucht gevaarlijk ge
worden is. De eerste groote verliezen
zijn reeds geleden. Er valt mee te re
kenen, dat het gevaar in de Engelsche
toevoerwegen uit zee in snel tempo zal
stijgen.
verband met de Roemeensch-
Boelgaarsche tegenspraak
Het Boelgaarsche telegraafagent-
schap spreekt categorisch de in het
buitenland verspreide geruchten te
gen, volgens welke in Boelgarije re
servisten onder de wapenen geroepen
zouden zijn. Het agentschap wijst er
op, dat slechts een zeer beperkt aan
tal tot dusver van militairen dienst
vrijgesteld en voor een opleidingscur
sus is opgeroepen.
„Ein Bekenntnis seiner Freunde” lazen,
bestaat studeeren voor hem niet u*. „aus-
wendig” maar uit „inwendig lernen”.
Het was al met al een gave van een groot
dichter, van een hoogstaand mensch en
kunstenaar.
Na de uitvoering barstte een applaus-
ovatie los; men juichte den pianist minu
tenlang staande toe en bedelde daarmede
een extra af. „Waldesrauschen” heeft Jo
seph Pembaur als zoodanig laten volgen.
Het programma vóór de pauze was met
de Ouverture „Der fliegende Hollander”,
Vorspiel und Liebestod uit „Tristan und
Isolde en Vorspiel „Die Meistersinger
von Nürnberg geheel aan Wagner-compo-
sities gewijd. Imponeerende vertolkingen,
welke uitmuntend verzorgd en fraai van
onderlinge klankverhoudingen waren,
heeft het Residentie-orkest ons van deze
werken geschonken. Een extra lof voor
de blazers is hier op zijn plaats. Carl
Schuricht heeft het orkest in de langdu
rige applaus-hulde laten deelen.
ORGELBESPELINGEN
FEIKE ASMA
Woensdag 21 Augustus, des avonds te
8 uur, speelt de organist Feike Asma, in
de Evang. Luthersche Kerk, Luthersche
Burgwal 7, orgelwerken van J. S. Bach
(Toccata in F-dur), G. F. Handel (Con
certo in A-dur), G. Merkel (Sonate 6 in
E.moll), César Franck (Andantino en>
Final) en C. de Wolf (Passacaglia, Mo.
raai en Fuga over het Evang. gezang 17
„Wie maar den goeden God laat zorgen”.)
Op Donderdag 22 Augustus werken mede
aan het wekelijksche orgelconcert door
Alex. Schellevis in de Bethlehemkerk van
8 tot 9 uur de bekende Hilversumsche
sopraan To Schook en Wim van Hoek,
fluit. De zangeres zingt o.a. oud-Neder-
landsche liederen met obligaat fluit, be-
werkt door Ant. van der Horst.
Op Woensdag 21 Augustus a.s. des
avonds om half acht zal in de Bethelkerk
aan de Mozartlaan, hoek Handellaan, een
concert worden gegeven door den organist
Henk G. van den Berg, met medewerking
van mej. Dulci Ouwerkerk, viool. Het pro
gramma vermeldt voor viool een sonate
van Fr. M. Veracini, vioolconcert in E dur
van J. S. Bach, en het tweede deel uit
Mendelssohn’s vioolconcert. De organist
zal ten gehoore brengen het eerste deel
van het F dur concert van Handel, Pasto
rale van César Franck en Fantasie over
het koraal „Wie schön leucht ’t uns der
Morgenstern” van Max Reger.
Dinsdag 20 Augustus zal door Adriaan
Engels in de Groote of St. Jacobskerk al
hier een orgelconcert gegeven worden.
Het programma heeft werken van D.
Buxtehuide, J. S. Bach. J. G. Bastiaans,
dr. Joh. Wagenaar, en C. de Wolf.
Morgenavond treedt Ilse Meudtner in
de Kurzaal op, begeleid aan den vleugel
door den pianist Kruyt, terwijl zij in Ja
nuari weer naar ons land hoopt terug
te keeren, met een programma, dat nu al
geheel gereed is, en waartoe als groot werk
„Letzte Wanderzirkusromantik” op muziek
van den componist van de „Hamburger
Oper” Schlemm behoort.
Charlotte Kohier in de Kurzaal
Nog kort geleden heeft Charlotte Koh
ler in de Kurzaal de novelle van Marcel
Matthys „Filomeentje”, de aangrijpende
geschiedenis van het Vlaamsche burger?
meisje, dat zich een gelukkig leven
droomt en steeds dieper in de ellende
wegzakt, voor ons doen leven. Zaterdags
avond heeft zij wederom honderden van
haar onvolprezen talent doen genieten
met haar bekende voordracht „Mara
thondans”. Zij slaagde er wederom met
prachtige, spannende voordracht in, om
al die verschillende figuren uit dezen
boeienden monoloog sterk getypeerd en
gekarakteriseerd weer te geven, met hier
een geestige, daar een aandoenlijke ty-
peering elke figuur voor ons teekenend.
Met geestige mimiek en groote levendig
heid, vol actie en sombere spanning
werd alles voorgedragen en met ieder
gebaar en ieder woord treft zij de toe
hoorders. Ook nu weer toonde zij haaf
meesterschap in de voordracht bij de uit
beelding van dit dramatische verhaal.
Ruim twee uur lang heeft zij haar toe
hoorders geboeid en meegesleept en haar
optreden is ook nu weer een succes ge
worden. De lof voor het gebodene uitte
zich in een langdurig, hartelijk applaus
en de aanbieding van fraaie bloemen.
Het hoofdkwartier van de Italiaan-
sche Weermacht maakt in het weer-
machtbericht no. 70 het volgende be
kendDe op 11 Augustus in Britsch-
Somaliland begonnen slag tegen het
gros der vijandelijke strijdkrachten
van den Jerato-pas in de zóne van
Adadleh, is in een overwinning voor
ons geëindigd. Na 5 dagen hardnekki-
gen strijd is het sinds lang opgebouw
de Engelsche verdedigingsstelsel met
zijn voornaamste steunpunten en zijn
twee linies van prikkeldraadversper
ringen, alsmede met zijn in de rotsen
geplaatste artillerie- en machinege-
weerkazematten, door omsingeling van
beide vleugels gevallen. Talrijke wa
pens van allerlei aard, geweldige hoe
veelheden oorlogsmateriaal en levens
middelen, alsmede talrijke gevangenen,
zijn in onze hand gevallen. De vijand
liet op het slagveld honderden dooden
achter, die tot Rhodesische en Indische
bergbataljons behooren. Ons luchtwa
pen heeft zooals steeds in de rechtstreek-
sche samenwerking, door aanvallen
met bommen en machinegeweervuur op
vijandelijke stellingen krachtdadig aan
den slag meegedaan, alsmede op verre
vluchten oorlogsschepen en in de ha
ven van Berbera voor anker liggende
transportschepen zwaar getroffen.
Inmiddels hebben de Engelschen zon
der eenig resultaat het vliegveld van
Assab en het plaatsje Giggiga gebom
bardeerd.
De manoeuvre, die ons naar Berbera
zal voeren, gaat onweerstaanbaar ver
der, ter verovering van de tweede ver
sterkte linie, waarop de door onze co
lonnes achtervolgde vijandelijke troe
pen zich terugtrekken.
Het 71ste communiqué van het hoofd
kwartier der Italiaansche weermacht
vervolgt „Bij de voortzetting van den
opmarsch heeft een onzer colonnes, die
van Zeila was opgetrokken, Bulhar be
zet. Een andere colonne is bij den pas
van Lafaroek aangekomen. Te Man-
dera nam een groot Hindoesch detache
ment in allerijl de vlucht, zoodra het
onze patrouilles zag. Een onzer vlieg
tuigen, dat aan een actie tegen Berbera
had deelgenomen, is niet teruggekeerd.
In Noord-Afrika hebben vijandelijke
vlootstrijdkrachten niet minder dan
300 granaten van zwaar en middelbaar
kaliber afgeschoten op Bardia en het
binnenland, waarbij onder de troepen
1 doode te betreuren is, terwijl liman
gewond zijn. Onze bombardements
vliegtuigen gingen onverwijld tot den
aanval over en bonden bovendien den
strijd aan n?et vijandelijke luchtafdee-
lingen, die de schepen van den vijand
te hulp snelden. Het resultaat was. dat
7 vijandelijke Gloster-vliegtuigen wer
den neergeschoten en nog 2 waarschijn
lijk 3 onzer toestellen worden ver
mist. Een onzer duikbooten heeft op
den Atlantischen Oceaan een Britsch
tankschip van ongeveer 9000 ton tot
zinken gebracht.
dagavond 21 Augustus o.l.v. Carl Schu
richt, met het pianoconcert no. 1 van
Brahms. Na de pauze gaat de derde
Symphonie van Brahms.
Donderdagavond vindt de openbare ge
nerale repetitie plaats van de derde acte
van „Siegfried” van R. Wagner, waarvan
de uitvoering in concertvorm *is vastge
steld op Vrijdagavond 23 Augustus. De
openbare generale repetitie wordt be
schouwd als een extra volksconcert. Mede
werkenden zijn Henk Noort (Siegfried);
Lucien Louman> (Der Wanderer); Ria
Focke (Erda> en Ruth Horna (Brünn-
hilde). Het geheel staat onder leiding van
Carl Schuricht.
Het derde bedrijf van Siegfried omvat
de samenspraak van Der Wanderer
(Wotan) en Erda, de ontmoeting van den
Oppergod en Siegfried, eindigend met de
vernietiging van Wotan’s speer door den
jongen held, die daarmede den dood zijns
vaders wreekt en eigen ongebonden vrij
heid ten volle manifesteert, en besluit
met de ontwaking en algeheele mensch-
wording van Brünhilde, die zich in onuit
puttelijke liefde overgeeft aan Siegfried,
haar toekomstigen gemaal, die haar uit
haar slaap heeft gewekt. Vreugde en zon
overheerschen; de catastrophe, die zich
ook ten aanzien van Siegfried als tijde
lijk bezitter van den noodlottigen ring,
later in Götterdammerung zal moeten
voltrekken, is nog ver; het bedrijf eindigt
in stralende pracht van onvermengd zon
nig geluk.
Zaterdagmorgen om 11.07 uur is de be
kende Duitsche danseres Ilse Meudtner
gelijktijdig met den pianist Joseph Pem
baur aan het S.S.-station hier ter stede
aangekomen voor haar optreden in de
Kurzaal. Reeds des middags stapten wij
naar het Kurhaus, waar de jeugdige kun
stenares haar intrek heeft genomen, om
eens een babbeltje met haar te houden
over haar dansen, over haar reisindruk
ken en over haar toekomstplannen. Vooral
dit laatste onderwerp was van belang, aan
gezien de danseres thans den leeftijd heeft
bereikt, waarop een kunstenaar, zoekend
naar zijn zielsgeheimen, naar zijn eigen
wezen en gedreven door jeugdige idealen,
nu eens dezen, dan weer dien weg inslaat,
om door ervaring van zijn kracht bewust
te worden.
Wij wachten in de hall van het groote
hotel, toen de deuren van de lift opengin
gen en Ilse Meudtner verscheen, zonge
bruind, gekleed in een bontkleurig sport-
costuum, als de personificatie van al wat
vrouwelijke charme, élégance, geest en le
venslust. is. Zij trad ons met toegestoken
hand tegemoet. Een innemende verschij
ning was zij, een vrouw, die door de spor
tiviteit van heel haar persoonlijkheid, al
leen kunst in haar meest gezonden, levens-
krachtigen vorm kan brengen. Een kun
stenares, die zich haar taak in de gemeen
schap bewust is.
Wij gingen in één der salons zitten en
verheugden ons deze danseres, die na haar
deelneming aan de Olympiade in 1928 te
ORGELBESPELING IN DE
BETHELKERK.
Woensdagavond zal in de Bethelkerk
aan de Mozartlaan te Loosduinen een or
gelbespeling worden gegeven door den or
ganist Henk G. v. d. Berg, met medewer
king van mej. Dulci Ouwerkerk, viool.
Het programma vermeldt voor orgel: Han
del, Allegro uit F-dur concert; César
Franck, Pastorale en van Max Reger de
groote fantasie over het koraal „Wie
schön leucht ’t uns der Morgenstern”.
De groote Duitsche klaviervirtuoos
prof. Joseph Pembaur was gisteravond
solist op het concert, dat door het Resi
dentie-orkest, onder leiding van den diri
gent Carl Schuricht, in de Kurzaal werd
gegeven. De groote kunstenaar vertolkte
ditmaal het Pianoconcert in A gr. t. van
Fr. Liszt. Het was een bijna vanzelf
sprekende keuze voor Joseph Pembaur,
aangezien hij, als leerling van den Liszt-
discipel Alfred Reisenauer, van zijn eigen
vader en van diens leerling, den compo
nist van kamermuziekwerken Thuille, ge
heel uit deze romantische school is voort
gekomen. Bovendien wil het publiek
dezen pianist nu eenmaal Liszt hooren*
voordragen. En Joseph Pembaur geeft
daaraan gewillig gehoor, daar hij, zooals
hij Zaterdagmiddag op een interview
verklaarde, zich in zijn kunst steeds heeft
laten leiden. En zoodoende komen Beet-
hoven’s concerten, die hij overigens gaar
ne naast het eerste concert van Liszt en
de Mozart-concerten vertolkt, zelden asm
de beurt, omdat hij daarover een eigen,
zeer persoonlijke visie heeft, welke de
daarmede minder vertrouwde toehoorders
eenigszins afschrikt. Dat Pembaur’s pp-
vatting toch zeer gefundeerd is, blijkt wel
uit het feit, dat, zooals hij ons mededeelde,
zelfs prof. Schering in zijn boek „Beet
hoven und die Dichtung” een geheele
studie wijdt aan de onbekende romanti
sche elementen in het oeuvre van den
Weenschen toondichter. Doch ondanks dat
Joseph Pembaur zich met de scheppin
gen van Liszt en Mozart heeft vereenzel
vigd, is hij een kunstenaar van groote
veelzijdigheid. Want Pembaur dirigeert
thans vaak naar aanleiding van, en al
weer geleid door uitspraken van anderen,
die zijn kunnen daarin hadden optdekt.
Zooals Joseph Pembaur het A-dur con
cert van Liszt voordroeg werd het een
openbaring, een muzikale taal, welke
niet alleen beeldend, doch zelfs verhalend
was. In een enkel motief werd soms een
vraag gesteld of een probleem naar vo
ren gebracht, waardoor een geheel voor
afgaand of volgend gedeelte een diepere
beteekenis kreeg Geen spoor van de zoo
- - - 5 in
Liszt’s compositie te ontdekken. Iedere
toon had niet alleen door aanslag zelfs in
het snelste passagespel zijn uiterlijken
glans, hij had ook een ziel en innerlijk
leven, geschonken door Joseph Pembaur,
die zijn zin en hoogere beteekenis had
overdacht. Want zooals wij ook onder de
uitspraken van den kunstenaar in het
door zijn leerlingen, ter gelegenheid van
zijn 65sten verjaardag uitgegeven werkje
keerd en waar het „groote” publiek zich
schaamt voor de zigeunermuziek en maar
liever jazz hoort. „Maar ik heb mijn reis
goed benut” ging Ilse Meudtner verder,
door een bezoek aan den componist Ta
kacs. Eén van haar beste dansen, de Ta
rantella, ontstond namelijk op fragmenten
van een later, voltooid groot werk, dat
deze componist haar eens voorspeelde.
En thans, tijdens haar vacantie. legde
Ilse Meudtner Takacs haar plannen voor
betreffende Tschaikowsky’s Capriccio ita-
lien. Het resultaat der besprekingen was
echter, dat de band met Tschaikowsky-
werken werd dichtgeklapt, dat een nieuwe
compositie in dien geest door Takacs werd
geschapen en Ilse Meudtner in a’cht dagen
tijds haar „Scène in een Italiaansche ha
venstad”, een dans waarin de verschillen
de personen door haar alleen worden uit
gebeeld, ontwierp.
Het zoeken van muzikale gegevens en
het ontdekken van toondichters is overi
gens voor Ilse Meudtner één der belang
rijkste bezigheden. Ieder jaar schept zij
namelijk een geheel nieuw programma,
waaruit de beste werken voor eventueele
herhaling worden uitgezocht. Doch door de
verscheidenheid en oorspronkelijkheid der
muzikale gegevens moet de dans zijn
frischheid en natuurlijkheid behouden.
Men heeft Ilse Meudtner wel eens haar
zoeken, haar onrust verweten. Maar indien
wij haar ontwikkeling kennen is deze ka
raktertrek toch zoo natuurlijk. Geïnspi
reerd door het dansen van Vera Skoronell
ging Ilse Meudtner deze kunst eigenlijk
alleen om de harmonische lichaamsbewe
gingen en voor haar training beoefenen.
Zij studeerde aan de balletschool „Trumpi”
keek overal in de wereld der dans rond en
ontdekte al zoekend zichzelf! Zij schiep
na haar reizen met Harald Kreutzberg in
Amerika, na haar optreden in Darmstadt,
en Essen tijdens haar werken aan de Ber
liner Staatsoper, waaraan zij thans vier
jaar is verbonden met „Figuren van Wil
helm Busch en „Die Witwe Bolte” een
genre, dat eenig is temidden van de ove
rige Duitsche stroomingen. Daarbij trad zij
op in balletten, zooals Werner Egk’s „Juan
von Zarissa”, ontwierp en maakte eigen
costuums en schiep een kunst, welke ten
nauwste met improvisatie is verbonden.
Op het Zondagmiddag-concert, dat gis
teren door het Residentie-orkest onder
leiding van den dirigent Otto Glastra van
Loon in de Kurzaal werd gegeven, trad
de jeugdige pianiste Miek Engelenburg,
een leerlinge van Henri van Nieuwen
hoven, Evert Cornells en Robert Casa-
desus, als soliste ten tooneele. De kunste
nares, die voor de meeste concertbezoe
kers geen onbekende zal zijn geweest,
door haar optreden met bijna alle Neder-
landsche orkesten, vertolkte het over
bekende en toch steeds boeiende derde
Piano-concert in c kl. t. op. 37 van L. van
Beethoven. Dat zoovele pianisten dit werk
ter uitvoering kiezen, vindt misschien een
verklaring in het feit, dat Beethoven’s
meest grootsche pianoconcert, het „vijfde”, 1)1MallKua MiII VCII UUUC5a
hen afschrikt door zijn allure, door de „Figuren van Wilhelm Busch” enz.
majesteit van zijn karakter. Het „derde” Walter Gieseking is solist op Woens-
daarentegen is lieflijker en toenaderend
tot hen, die zich tot zijn geestelijke hoog
ten willen verheffen en zich in zijn rijk
dom wenschen te verdiepen. Na de vele
openbaringen, welke wij zoodoende in den
loop der jaren hebben ontvangen, deelde
Miek Engelenburg ons gisteren haar zeer
persoonlijke visie mede. Doch zoo vrou
welijk en droomerig van karakter kenden
wij deze schepping nog niet. Weliswaar
getuigden opzet en behandeling van inzicht
en artistieke evenwichtigheid, doch de
keuze der langzame tempi, het buitenge
woon kleine klankvolume en het weinig
markante karakter vestigden soms eerder
den indruk van schuchterheid dan van
dichterlijke openbaring. Miek Engelen
burg is echter muzikaal; haar spel is sensi
tief en in technisch opzicht, indien wij de
minder gelukkige gedeelten uit het Rondo,
allegro buiten beschouwing laten, zeer
verzorgd. Door de egaliteit van het pas
sage- en gebroken-accoordenspel waren er
momenten, waarin alles zeer beschaafd en
doorzichtig klonk. Een langdurige applaus-
hulde viel de pianiste voor haar prestatie
ten deel.
Als orkestwerken vermeldde het pro
gramma: de Ouverture „Euryanthe” van
C. M. von Weber, Twee Hongaarsche
Dansen van Brahms en de Polonaise in
E gr. t. van Fr. Liszt. Van Weber’s ouver
ture werd een zeer geslaagde, karakter
volle vertolking gegeven, terwijl Brahms’
werken door klankkleur, dynamische scha-
keeringen en onstuimige vaart zeer juist
werden getroffen. Aan hulde voor dirigent
en orkest heeft het op dezen middag dan
ook weer niet ontbroken.
Het D.N.B. verneemt uit Algeciras,
dat nog talrijke personen weigeren
Gibraltar te verlaten. In verband met
een nieuwe evacuatie, welke gisteren
en heden moest geschieden, is de vol
gende oproep van den militairen gou
verneur teekenend: „Alle personen,
die zijn ingeschreven in het register
van geëvacueerden, moeten met de
aangewezen schepen Gibraltar verla
ten. Tegen allen, die zich hieraan niet
houden, zal op de strengste wijze wor
den opgetreden. Zij zullen zwaar ge
straft worden op grond van de be
palingen voor de verdediging”.
De nog niet geëvacueerde bevol
king, die op de hoogte is van de uit
werking der Duitsche luchtaanvallen
op Engeland, tracht onder alle om
standigheden in Gibraltar te blijven.
Het Amerikaansche radiostation
„Mackay Radio” meldt, dat het Zweed-
sche stoomschip „Hedrum” (2325 br.t.)
Vrijdag aan de lersche kust is getor
pedeerd.
Het Newyorksche Bureau voor de
Scheepvaart meldt, dat de Grieksche
vrachtschepen „Thetis” (4111 br.t.) en
„Naftilos” (3531 br.t.) getorpedeerd en
tot zinken gebracht zijn.
Voorts verneemt het D.N.B.dat bij
het eiland Man Zaterdag drie groote
schepen op mijnen zijn geloopen. Twee
daarvan zijn gezonken; het derde drijft
met zware slagzij rond.
Hierover wordt van bevoegde zijde
meegedeeld, dat het Duitsche lucht
wapen in den nacht van Vrijdag op
Zaterdag in den grootsten omvang in
de wateren van de Britsche eilanden
mijnen gelegd heeft. Werd dit uitwer
pen van mijnen tot dusver hoofdzake
lijk beperkt tot Engelsche havens en
riviermondingen, thans worden ook de
groote toevoerwegen van open zee uit
stelselmatig met mijnen versperd. Het
St. George Kanaal, het Noordkanaal en
de lersche Zee zelf zijn reeds tot een
zeer gevaarlijk zeegebied gemaakt,
waardoor het aandoen van de Britsche
havens buitengewoon bemoeilijkt
wordt.
De indruk in Italië
De slag in Somaliland is gewonnen,
schrijft de „Giornale d’ Italia”, en het
is te voorzien, dat binnen enkele da
gen Somaliland zal ophouden deel uit
te maken van het Britsche rijk. De Ita
liaansche troepen kwamen bij hun of
fensief te staan voor de door de Engel
schen gereedgemaakte defensieve mid
delen, voor de beste rijkstroepen en
voor zeer versche versterkingen, waar
onder pas aangekomen Fransche vlieg
tuigen en bestuurders. Hulde aan het
opperbevel en aan de Italiaansche sol
daten. die een overwinning behaald
hebben op den vijand, op zijn wape
nen, op de moeilijkheden van het kli
maat en het terrein. Met dit offensief
heeft Italië de Engelsche strijdkrach
ten aldaar uitgeput. De verovering van
Britsch Somaliland zal aan Italië de
mogelijkheid geven, een breed front
vrij te krijgen, neemt de mogelijkheid
weg van een eventueele Britsche actie
in dien sector, verhoogt de Italiaansche
bedreiging voor de vitale basis van
Aden, verstrekt Italië nieuwe, econo
mische middelen, waaronder 6.000.000
stuks vee, maakt een enormen indruk
op de bevolkingen aan de Roode Zee,
die gevoelig zijn voor de aftakeling van
het Engelsche prestige en moedigt de
anti-Engelsche beweging der Arabieren
aan. De Britsche propaganda poogt te
vergeefs, de beteekenis van Somaliland
an van de Italiaansche overwinning te
verkleinen. Deze overwinning, tezamen
met het optreden van de Duitsche
luchtmacht tegen de militaire centra
vap Engeland, vormt een essentieel be
standdeel voor den opmarsch van de
twee as-mogendheden naar de zege
praal.
bijzondere correspondent van
Stefani in Libye seint, dat een eerste
antwoord van de Italiaansche lucht
macht op de aanvallen der Engelsche
vliegers tegen de burgerbevolking in
”°°rd-Italië een aanval is geweest op
“f Engelsche vloot voor Alexandrië en
e havenwerken van die stad. In den
nacht van 15 op 16 Augustus is een
$erke Italiaansche luchtformatie naar
lexandrië gevlogen. In de haven za-
®en de toestellen 4 linieschepen en tal-
*)Ke andere Britsche oorlogsbodems,
aarop zij een regen van. bommen
an zwaar kaliber lieten vallen. Het
evige afweergeschut slaagde er niet
ne Italiaansche werpers in hun op-
Amsterdam. waar zij, toen nog schoolkind, vaak verweten vlakheid vjel thans
kampioene kunstspringen werd en na haar
eerste tournée door ons land thans als een
beroemdheid terugkeerde, voor de derde
maal in ons midden te zien, De vreugde
om het weerzien was echter wederzijdsch
Want Ilse Meudtner houdt van Holland,
omdat de menschen er ook Hollandsch
durven zijn. En zij vergeleek ons land
met Hongarije, met Budapest, waaruit zij
na een vacantieverblijf juist was terugge-
□E HERBOUW
De Fransche minister van verkeer,
Piétri, heeft volgens berichten uit
Vichy een rondreis door het onbezette
gebied gemaakt om het herstel der
verkeersmiddelen te bestudeeren. In
dit deel van Frankrijk zullen 700 tot
800 groote bruggen gebouwd moeten
worden, alsmede 6000 kleinere kunst
werken. Het Rhónedal is bijzonder
zwaar getroffen, in de departementen
Dróme, Isère en Rhone zijn 50 groote
bruggen opgeblazen. Waarschijnlijk
zullen 200.000 arbeiders bij den her
bouw, waarmede onverwijld een begin
zal worden gemaakt, tewerk worden
gesteld.
Naar het Fransche blad „Nouvel-
liste” meldt, zijn er in Lyon betoo-
gingen tegen een „hoogstaande per
soonlijkheid” ontstaan, waarbij het
zou gaan om den burgemeester der
stad, Herriot. Volgens het blad zijn er
luchtballonnetjes losgelaten, waarop
geschreven stond, dat Herriot moest
aftreden. De politie heeft jacht op de
ballonnetjes gemaakt. Inmiddels was
er in het centrum der stad een groote
menschenmenigte samengestroomd,
die onverholen uiting gaf aan haar
vijandige houding jegens de „hoog
staande persoonlijkheid”. Er ontston
den botsingen met de politie en tal
rijke personen werden gearresteerd.
BETOOGINGEN TEGEN JODEN EN
VRIJMETSELAARS
Zaterdagmiddag demonstreerden te
Vichy aanhangers der Doriot-beweging
tegen joden en vrijmetselaars. Een
door hen meegenomen buste van den
oprichter der vrijmetselaarsloge te
Vichy werd onder kreten „Weg met
de Joden en vrijmetselaars, weg met
Engeland” aan een boom opgehangen.
Ook in Toulouse zijn dergelijke be-
toogingen gehouden, welke vooral ge
richt waren tegen den vroegeren pre
sident van binnenlandsche zaken Sar-
raut en diens broer, eigenaar van het
groote provinciale dagblad „Dépeche
de Toulouse”.
De Zwitsersche generale staf deelt
mede, dat in den nacht van 18 op 19
dezer vreemde vliegtuigen meerdere
malen over Zwitsersch gebied hebben
gevlogen. In verscheidene plaatsen
werd luchtalarm gemaakt. Op enkele
plaatsen is ook de luchtdoelartillerie
in werking gesteld. Het onderzoek
naar de nationaliteit dezer vliegtui
gen is nog niet beëindigd.
In
Boelgaarsche onderhandelingen, wel
ke vandaag te Krajowa beginnen,
heeft de Roemeensche regeering een
communiqué uitgegeven, waarin ge
zegd wordt: Met den wensch, te ko
men tot een vreedzame regeling van
de vraagstukken, welke Roemenië van
zijn buren kunnen scheiden en in de
hoopt, in dit deel der wereld een
nieuwe, op vreedzame samenleving en
vreedzame samenwerking van alle
volken gebaseerde politieke orde te
vestigen, heeft Roemenië besloten, be
sprekingen met Boelgarije te openen.
De onderhandelingen zullen den 19en
Augustus des morgens te Krajowa, in
het gebouw van de stadhouderij, be
ginnen. De eerste gedelegeerde van
Boelgarije bij deze conferentie is de
gezant Pomenof. De Roemeensche de
legatie staat onder leiding van den
gezant Alexander Cretzeanu, voorma
lig onderstaatssecretaris van buiten-
landsche zaken.
KURZAALBERICHTEN
Morgenmiddag 20 Augustus houdt A. de
Wal in de Feestzaal van het Hotel Kur
haus een muzikale bespreking aan het
klavier over de 3e acte van het muziek
drama „Siegfried” van R Wagner.
Morgenavond geeft de vermaarde dan
seres tlse Meudtner een avond in de
Kurzaal, aan den vleugel begeleid door
Herman Kruyt. Het programma vermeldt
o.m. „Boeredans naar Breughel”; „Spel
met een rooden doek”; „Bacchante”;
„Tarantella”; „In een Bodega” (Suite);
treden te belemmeren. In de haven
werden branden veroorzaakt en
groote schade aangericht. Alle Italiaan
sche toestellen zijn op hun basis terug
gekeerd, één uitgezonderd.
In Egyptische kringen verklaart
men, dat de Engelschen besloten zou
den hebben, een groot deel van hun
voor Alexandrië liggende vloot over te
brengen naar een verdere basis, we
gens de moeilijkheden om de steeds
toenemende Italiaansche luchtaanval
len te weerstaan.
Lijst van Italiaansche verliezen
Het Hoofdkwartier van de Italiaan
sche weermacht publiceert een 3e lijst
met de namen van 41 officieren, on
derofficieren en manschappen, die
tusschen 16 en 31 Juli aan het Weste
lijke front gesneuveld zijn. In hetzelfde
tijdvak zijn in Noord-Afrika 115 offi
cieren en manschappen gevallen. De
inlandsche troepen in Italiaansch Afri
ka verloren tot en met 31 Juli 245
manschappen. Bovendien werden 444
manschappen gewond en worden er 91
vermist. Het aantal Italiaansche ge
wonden in Noord-Afrika bedroeg tot
denzelfden datum 306, terwijl 188 wor
den vermist.
MUSEUM BOYMANS
Naar wij vernemen, is thans ook een
gedeelte der benedenverdieping van het
Museum Boymans te Rotterdam voor het
publiek toegankelijk gesteld. Aldaar is in
het Prentenkabinet een tentoonstelling
van grafiek ingericht, welke onlangs door
dr. J. C. J. Bierens de Haan werd ge
schonken. Aanwezig is een 80-tal bladen,
waaronder werken van moderne Neder-
landsche kunstenaars, zooals M. C. Es-
scher, Jan Toorop en Storm van ’sGra-
vesande; van oude Nederlandsche mees
ters als J. Saenredam, N. de Bruyn, Ver-
kolie en Blooteling, benevens van de
Fransche 19e eeuwsche meesters Charles
Daubigny, M. Lalame, Hervier en
Bracquemond.
In de zaal, waar anders de porcelein-
verzameling was tentoongesteld, is thans
een demonstratie gegeven van verschil
lende technieken op het gebied der gra
fische kunst, waaronder de ets, de aqua
tint, de gravure, de houtsnede en de li
thografie.
Origineele werken van Rembrandt, van
Ostade, Goya, Dupont, Charley Toorop en
Raedecker, benevens een reeks etsplaten
van Willem Witsen en J. J. Aerts, zijn
aanwezig.