HAAGSCHE COURANT
In Drente kwamen groote
dingen tot stand
1
ft
A
STADSNIEUWS
GEMENGD NIEUWS
Donderdag 22 Augustus 1940.
I
I
I
Het werk van de Nederlandsche
Heidemaatschappij
Landhonger
VIERDE BLAD
HEVIG NACHTELIJK ONWEER
Regen viel in stroomen neer
NATIONALE DIERENZORG
DE POSTZEGELAUTOMATEN
MANNENKOOR
„DIE HAGHE SANGHERS”
LUCHTBESCHERMINGSOEFENING
IN DE MEIDOORNSTRAAT
BRAND IN GEBOUW VOOR JEUG
DIGE WERKLOOZEN
HET HUISVUIL AAN DEN FRUITWEG
AFGEVOERD
GECOMBINEERDE VERGADERINGEN
A.R. EN C.H.
5
5
5
5
V
s
5
s
Geweldige slag, maar zeer
weinig schade
A vontuurlijke jongens
begrafenis g. verkruissen
HAAGSCHE BLEEKNEUSJES
ONTSPANNING VOOR ROTTERDAM-
SCHE GEËVACUEERDEN
Schilderij van Ferry Slebe aan
Jos. Vranken jr. aangeboden
NIET ONTPLOFTE BOM TE
AMSTERDAM TOT EXPLOSIE
GEBRACHT
(Van onzen specialen verslaggever.)
kleine 100.000 h.a. grond
van
ongeveer
Blikseminslag.
Op een gegeven oogenblik sloeg de
bliksem in perceel no. 17 aan den Arons-
kelkweg.
Een schoorsteen werd gedeeltelijk ver
nield en vele pannen op het dak moes
ten het ontgelden. Gelukkig bleef het
bij deze materieele schade en deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor.
Langzamerhand zakte de bui af, doch
het bleef onrustig tot Let ochtendgloren
toe.
De motorspuit van het politiebureau
Archimedesstraat .rukte uit, doch be
hoefde geen dienst te doen.
No. 17653
NATIONALE RECLASSEERINGSDAG
OP 14 SEPTEMBER.
De Nationale Reclasseeringsdag, die
oorspronkelijk zou gehouden worden op
Zaterdag 1 Juni, maar moest worden
uitgesteld in verband met de bijzondere
omstandigheden, zal thans hier ter stede
en in de meeste plaatsen van ons land
worden gehouden op Zaterdag 14 Sep
tember a.s. In een klein aantal gemeen
ten vindt de inzameling op een later
vastgestelden dag plaats.
Het huisvuil, dat aan den Fruitweg
was opgeslagen, omdat de spoorwegver
binding met Wijhe tijdelijk verbroken
was, is thans weer naar Drente afge
voerd. Dinsdag is de laatste hoeveelheid
overgebracht. De resten worden, zooals
gemeld, ingegraven.
Aanzienlijke schade
Gisteravond omstreeks kwart voor elf
ontdekte een man van den luchtbescher
mingsdienst te Amsterdam een vuurgloed
in het perceel 2e Nassaustraat 10, waarin
werkplaatsen voor jeugdige werkloozen
gebracht.
iet plantsoen was geen kuil, orn-
De twee vergaderingen, welke ge
houden zullen worden op Zaterdag 7
September a.s., uitgaande van de A.R.-
en C.H.-kiesvereenigingen alhier, zul
len niet plaats vinden in het Gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen, zoo
als aanvankelijk aangekondigd, doch in
het Kurhaus te Scheveningen en wel
des middags om 2 uur en half vijf. Als
sprekers zullen optreden prof. dr. J.
R. Slotemaker de Bruine en dr. H.
Colijn.
ft
Zk
ft
ft
A
s
A
1
s
A
ft
A
a
A
ft
A
ft
A
A
a
A
a
V
V
V
s
V
V
V
V
V
V
V
V
V
s
V
V
V
V
V
V
„Die
betoonde
naasten-
Het begin
Drente-1940! Bekijk de bij dit artikel
behoorende afbeeldingen maar eens. Die
zeggen méér en beter dan duizenden
woorden, welk een overwinning op den
woesten grond is behaald. En dat dank
zij het feit, dat het bestuur der Ned. Hei-
de-Maatschappij in 1897 het besluit nam,
bijzondere aandacht aan den Drentscben
DE BADEN
Bij de Maatschappij Zeebad Scheve
ningen werden gisteren 32 baden ge
nomen, bij het Volkszeebad 76, bij het
gemeentelijk Volkszeebad Kijkduin 1 en
bij het zwembad Zuiderpark 1823 baden.
De temperatuur van het water te Sche
veningen was heden 63 graden en in het
Zuiderparkbad 61 graden.
Een tweede niet ontplofte
bom wordt „ingevroren”
Zooals bekend, is één van de bommen,
welke vorige week in den nacht van
Maandag op Dinsdag door een Engelschen
vlieger op Amsterdam werden uitgewor
pen, neergekomen op de binnenplaats van
het perceel Baarsjesweg 289, vlak achter
het Paramariboplein. Hier is gevestigd de
bierbrouwerij ,,De Drie Hoefijzers”. De
bom is gevallen op enkele meters van den
gevel en tot een diepte van circa 4 meter
in den grond gedrongen.
Hedenochtend is men, onder het toezicht
van den Oberfeuerwerker Blumberg, die
ook gisteren de leiding had, begonnen den
grond om het projectiel weg te graven.
Reeds op een halven meter diepte stuitte
men echter op grondwater. Dit zou heden
middag door de brandweer worden weg
gepompt.
Onderofficier Blumberg stelt zich voor,
onder den bom de aarde tot op zekere
diepte weg te graven en het projectiel
„in te vriezen”. Dit houdt in, dat boven
en aan de zijkanten een zware beton-
neering zal worden aangebracht, welke de
bom geheel tegen trillingen zal vrijwaren.
Hierop zal dan weer aarde worden ge
stort. Mocht naderhand ooit weer voor
bouwdoeleinden gegraven worden, dan zal
men steeds op dit beton stuiten en wordt
het gevaar voor een catastrofale explosie
nagenoeg geheel weggenomen.
Uiteraard is het geheele omliggende ter
rein door de politie afgezet. Deze wordt
daarbij geassisteerd door den vrijwilligen
luchtbeschermingsdfenst.
meente is. Onmiddellijk werd de brand
weer gealarmeerd en reeds spoedig waren
twee spuiten op het terrein aanwezig. Het
vuur bleek te woeden op de tweede ver
dieping in het middengedeelte van het
complex, waardoor het de brandweer niet
gemakkelijk was het vuur te bestrijden.
Door de brandslangen van de straatzijde
via den langen gang te leggen, kon men
den vuurhaard bereiken. Op deze tweede
verdieping is gevestigd het algemeen tech
nisch bureau, en waarschijnlijk waren de
drie lokalen in dat gedeelte van het ge
bouw, waarin het vuur woedde, in gebruik
voor de metaal- en de houtbewerking.
Van twee groote lokalen op deze ver
dieping is vrijwel niets overgebleven. Zij
zijn geheel uitgebrand. Ofschoon ook de
vloer ernstig aangetast werd, kon uitbrei
ding voorkomen worden. Het derde ver
trek is gespaard gebleven. Ook het dak
heeft eenige schade opgeloopen. Uiteraard
is de materieele schade aanzienlijk. De
oorzaak van den brand moet wellicht ge
zocht worden in een kachel, welke in een
der vertrekken stond te branden, zulks
om het nieuwgeverfde hout te drogen.
Deze is waarschijnlijk door den vloer heen
gebrand.
DIE VOOR 1| EN 5 CENTS ZEGELS
BLUVEN; BRIEFKAARTAUTOMATEN
WORDEN GEWIJZIGD.
De wijziging der posttarieven heeft
de vraag doen rijzen, wat er met de
postzegel- en briefkaartautomaten zal
geschieden.
Wij vernemen daaromtrent, dat de
automaten voor 14 en 5 cents zegels on
veranderd gehandhaafd blijven. De eer
ste, omdat het drukwerktarief ongewij
zigd is gebleven; de tweede, omdat de
5 cents zegels bruikbaar blijven voor
frankeering van briefkaarten in binnen-
landsch verkeer, voor brieven in locaal
verkeer en voor stortingsformulieren
van den girodienst.
De briefkaartautomaten moeten wor
den gewijzigd. Dit gebeurt in dien zin,
dat men bij inworp van een dubbeltje
thans twee in plaats van 3 briefkaarten
ontvangt, zonder teruggave van 1 cent.
De „cententeruggever” moet worden
Verwijderd en natuurlijk ook het oude
opschrift op de automaatkast.
De veranderingen zullen in den kortst
Biogelijken tijd geschieden, opdat het
bezwaar voor het publiek tot de gering
ste afmeting wordt teruggebracht.
Over het aanbrengen van automaten
Voor 74 cents postzegels worden thans
Pog besprekingen gevoerd.
Twee minderjarige Amersfoortsche jon
gens van 15 en 17 jaar, die een avontuur
lijken geest toonden te bezitten, zijn te
Nispen (N.-Br.) aangehouden. Het tweetal
had den afstand van Amersfoort naar
Nispen gedeeltelijk per auto, gedeeltelijk
te voet afgelegd. De knapen, die samen
een bedrag van twee gulden bezaten, ver
telden aan de politie, dat zij de grens over
wilden zien te komen, om in het buiten
land avonturen te beleven. De jongens
zijn onder politiegeleide op transport ge
steld naar Amersfoort, waar hun ouders
reeds eenige dagen in groote ongerust
heid verkeerden.
ZWEMPROEF BIJ „CENTRAAL
BADBEHEER”.
Zondag 25 dezer des middags 2 uur zal
de Stichting „Centraal Badbeheer” in het
Zuiderparkbad gelegenheid geven tot het
aikggen van een zwemproef: De proef zal
omvatten: Sprong van de 1 m. plank, tien
seconden watertrappen, bedrevenheid in
het water, vijf minuten duur zwemmen.
Gisteren is op de begraafplaats „Nieuw
Eik en Duinen” hier ter stede ter ruste
Belegd het stoffelijke overschot van den
heer G. Verkruissen, die vele jaren in de
Geref. kerk van Scheveningen een voor
aanstaande plaats heeft ingenomen.
Tevoren leidde ds. G. O. Donner, Geref.
predikant te Scheveningen aan het sterf
huis een rouwdienst, sprekende over een
gedeelte van Joh. 11.
In de aula op de begraafplaats heeft ds.
Donner als eenigste spreker het woord ge
boerd en gememoreerd wat de overledene
Voor de Geref. kerk van Scheveningen
«1 van jaren is geweest, waarbij spr. den
dank van den kerkeraad voor dit leven
Vertolkte om te besluiten met een woord
Van troost tot de nabestaanden.
Aan het graf heeft de oudste zoon, de
heer F. Verkruissen, voor de betoonde be
langstelling dankgezegd.
Er is weer een jaarverslag verschenen.
Op zichzelf is dit niets bijzonders, want
er verschijnen honderden, zoo niet duizen
den jaarverslagen. Maar dit jaarverslag is
wel iets bijzonders, want het is afkomstig
van de ’s-Gravenhaagsche vereeniging v.
gezondheidskolonies, oftewel Haagsche
bleekneusjes. Bijna ieder Hagenaar weet,
welk een prachtig, menschlievend werk
deze vereeniging verzet, door ieder jaar
eenige honderden kinderen naar buiten te
zenden, zoodat zij weer gezond en levens
krachtig in de maatschappij kunnen ko
men. In het begin van de maand Juli heb
ben wij onze ervaring gepubliceerd van
een bezoek aan Huize Vogelenzang, dat
gelegen is in een schitterende, gezondma-
kende omgeving. Ook hebben wij toen
verteld van de zware tegenslagen, die de
vereeniging Haagsche Bleekneusjes kreeg
door den oorlog, dat haar huis in Soester-
berg niet meer beschikbaar was en dat de
verbouwing van Huize Vogelenzang han
den vol geld gekost had. Er was toen
reeds een tekort van 1800, Dit tekort is
inmiddels gestegen met 1000, zoodat het
bijna ƒ3000 bedraagt! Het is daarom be
grijpelijk, dat het jaarverslag 1940 min of
meer een noodkreet is, een oproep tot de
burgerij om een bijdrage te zenden, want
het werk moet doorgaan, niet alleen in het
belang van de kinderen, maar ook in dat
van het geeheele volk.
Het heeft geen zin om te zeggen hoeveel
kinderen verpleegd werden enz. enz. Ieder
weet wel, dat een groot aantal kinderen
onder de hoede van de vereeniging wordt
genomen. De financieele nood is hoog ge
stegen bij de Haagsche bleekneusjes. Mo
gen wij daarom even het gironummer in
herinnering brengen. Het is 34935, terwijl
de naam en het adres van den penning
meester is J. Jans, Leyweg 20, Loosdui-
nen.
men rekening hield met het feit, dat ook
op het gebied van afwatering en verkeer
het noodige gedaan zou moeten worden
De heer Smid heeft het probleem 43
jaar geleden scherp gesteld, zóó scherp,
dat men weinig anders kon doen, dan te
beginnen. De Nederlandsche Heide-Maat-
schappij benoemde enkele jaren nadat
het rapport was uitgebracht, een ambte
naar in Drente, die ter beschikking stond
van iedereen, die zijn woeste gronden
wilde verbeteren of ontginnen. Zóó legde
men den grondslag voor een organisatie,
die zich in een snel tempo uitbreidde. Er
kwamen meer ambtenaren in deze eene
provincie en tenslotte is men, eenigen
tijd geleden, overgegaan tot de instelling
van een tweetal ambtsgebiedenAssen en
Coevorden, met inspecteurs, hoofdopzich
ters, opzichters enz.
Ziedaar in het kort een terugblik op
den snellen groei van den ontginnings-
arbeid, welke de ontsluiting van groote
gebieden in Drente met zich bracht. Want
de ambtenaren der Heide.Maatschappij
zagen ook wel degelijk het nut in van een
goede afwatering en van den aanleg van
behoorlijke wegen. Op deze wijze is in
1910 o.m, een begin gemaakt in den uit
hoek, welke zich achter Coevorden tot
de Du it sc he grens uitstrekt. Daar ziet de
toerist thans alleen maar gezonden grond
waar de gewassen willig groeien. Maar in
het begin De heer Kruitbosch, die in
1908 in dienst van de Heidemaatschappij
trad en omstreeks dien tijd in Drente te
werk werd gesteld, weet er van mee te
praten. Ondanks het feit, dat de grond in
deze streek rijk aan humuf was, leidde de
boerenbevolking er een primitief, armelijk
bestaan. Alleen de verkeerde bodemstruc
tuur belette hier een vooruitgang.
Wantrouwen tegen het
nieuwe overwonnen
De Maatschappij begon hier met den
aanleg van proefvelden voor cultuurver-
betering. ’t Wantrouwen tegen het nieuwe
moest eveneens overwonnen worden. En
dus werden de z.g. „pijp”- of „praatavon-
den” gehouden. Dan werden op een be
paalden avond in een boerderij de boeren
voor een samenkomst uitgenoodigd en er
werd dan heel gezellig over verbeteringen
gepraat. Op die wijze wist men het ver
trouwen te winnen. Den boeren hier werd
den weg naar een betere toekomst ge
wezen. En het slot is, dat hier een wel
varend gebied is gekomen in de plaats van
de grootendeels drassige landen, een ge
bied met een behoorlijk aantal verharde
wegen, welke zooveel mogelijk langs de
boerderijen loopen. Het ontwaterings-
vraagstuk werd eveneens opgelost. Daar
toe werden ook de noodige besprekingen
met de Duitschee autoriteiten gevoerd,
resulteerend in de verbetering van het
Schoone-bekerdiep. Behoorlijke akkers en
rijk grasland strekken zich hier thans
uitverdwenen is de uiterst primitieve
booëcultuur. Wat dit was De beste om
schrijving is wel deze, dat het een soort
van vetweiderij was, waarbij een koe
herder en een kudde half-wilde beesten,
benevens de van stroo vervaardigde hut
de booë een hoofdrol speelden. Het
Vetkaarten en kippen gestolen
Na de Vechtstreek wordt thans de Ve-
luwe met talrijk bezoek van inbreker»
vereerd. Zoo zijn gisteren inbraken ge
pleegd bij een landbouwer te Walderveen,
bij wien uit een woonvertrek de vetkaar
ten van zijn gezin werden gestolen en bij
een uit Harskamp, die 25 kippen mist.
De politie is de daders nog niet op het
spoor.
gegraven had. Hierin zou dan de bom on
schadelijk gemaakt worden met gebruik
making van een electrische ontsteking. B;j
nader overleg achtte de Oberfeuerwerker
Blumberg het echter gewenscht, dat niet
alleen de huizen binnen 100 m. van het
getroffen perceel, doch ook de woningen
in dg op het plein uitkomende straten
ontruimd werden. Zoowel electriciteit, gas
als waterleiding waren reeds eenigen tijd
tevoren afgesloten. Tegen het eind van
den middag werd het geheele plein ont
ruimd evenals de daarop uitkomende zij
straten. Om de bom in de huiskamer
werden twee ijzeren ringen geschoven,
terwijl tevens een springlading aan het
projectiel bevestigd werd. Daarop werd
het over een houten plankier naar buiten
getrokken. Omstreeks acht uur was het
werk zoo ver gevorderd, dat men het
projectiel boven de kuil in het plantsoen
had gebracht. Voorzichtig werd het daar
in neergelaten, zoodat de richting van de
explosie naar boven moest gaan. Om deze
kuil waren, teneinde schade door scher
ven en splinters te voorkomen, tot op an-
derhalven meter zandzakken opgestapeld.
De ontploffing.
Door een geweldige explosie werd Am
sterdam West kort na achten in opschud
ding g<
In hi
ringd door zandzakken, meer te bespeu
ren. Door den geweldigen luchtdruk wa
ren de zandzakken in alle richtingen ver
spreid, ver zelfs tot in de tweede ver
dieping van omliggende huizen. Graszo
den werden smeulend in de dakgoot aa.i-
getroffen. Schade aan de gevels van <ie
huizen is, dank zij de uitgebreide voor
bereidende werkzaamheden niet toege
bracht. Wel waren vrijwel alle ruiten
versplinterd, terwijl vele
hun plaats waren gerukt. Slechts een en
kel raamkozijn was ontzet en aan het
interieur van de omringende woningen
was om zoo te zeggen geen schade aan
gericht.
Direct na de explosie is men met het
opruimingswerk begonnen. In een onder
houd, dat wij na afloop van zijn werk
zaamheden met den Oberfeuerwerker
Blumberg hadden, wees deze er op, dat
de materieele schade aan de omliggende
perceelen in geen geval te wijten is aan
splinters of scherven, doch dat deze uit
sluitend veroorzaakt was door den gewel
digen luchtdruk, die met dergelijke explo
sies gepaard gaan. Ware het projectiel bij
het neervallen tot ontploffing gekomen,
dan zouden z.i. het aantal slachtoffers on
der de inwoners van deze buurt en de
materieele schade niet te overzien zijn
geweest.
In de school aan de Asstraat vond dezer
dagen voor Rotterdamsche geëvacueerden
een cabaret-avond plaats, welke werd ver
zorgd door het welbekende cabaret „Oud
en Nieuw” en waaraan muzikale mede
werking werd verleend door de „O.K.-
Band”. Met een vlot afgewerkt program
ma, waarin schetsen, liedjes en tapdansen
elkander in een snel tempo opvolgden,
heeft het cabaret „Oud en Nieuw” den
Rotterdammers weer een genoeglijken
avond bezorgd. Op muziek van de „O.K._
Band” was er na afloop nog gelegenheid
voor een dansje,
WOORD VAN AANBEVELING VOOR
„KINABU”-COLLECTE
De heer L. Hoejenbos, directeur van den
Gemeentelijken dienst voor Maatschappe.
lijk Hulpbetoon, alhier, zal hedenavond
om 7 uur voor de Gemeente-Telefoon.Ra.
dio een woord van aanbeveling spreken
in verband met de collecte, welke Zater
dag a.s. zal worden gehouden ten bate
van „Kinabu” (Uitzending van kinderen
naar buiten). Naar te luisteren uitsluitend
over programma 3.
bodem te schenken, „omdat weliswaar
enkele aangelegde ontginningen op hei
degrond met succes bekroond waren,
maar vele ook met groote moeilijkheden
te kampen hadden, welke voor een ge
deelte door de eigenaardige gesteldheid
van den grond veroorzaakt werden”. Zóó
staat het in het in 1899 uitgebrachte rap
port, dat grootendeels berust op het door
den heer J. Smid ingestelde, gedetailleer
de onderzoek.
In dit rapport wordt gesproken van een
ontginningsvraagstuk in Drente en de
slotsom van den samensteller was, „dat
de aanleg van bouw- en weiland en van
bosch op de woeste en weinig opleveren
de gronden zeer wel mogelijk was, mits
Heidè-en-veen, heidè-en-veen, heidè-en
-veen.De locaaltrein van Zwolle naar
Coevorden boemelt over de rails en de
wielcadans klinkt één der inzittenden als
een tergend-vervelend deuntje in de
oorenheidè-en-veen, heidè-en-veen.
Een etmaal later stapt dezelfde reizi
ger in den sneltrein te Hoogeveen, met
bestemming ’t centrum van ons land. Hij
heeft zoo juist een tocht van enkele hon
derden kilometers door Drente-1940 ge
maakt. Een berg van indrukken heeft hij
moeten verwerken, ja, verwerkt hij nog.
Desondanks vindt hij tijd om naar den
cadans der wielen te luisteren. En het
dendert onder hemweg-hèi, weg-veen,
weg-hèi, weg-veen...
Het moge vreemd lijken, met een der-
gelijken begin- en slotindruk een serie
artikelen in te leiden, het is er niet min
der waar om. Het bewijs De openhar
tige bekentenis, dat Drente-1940, met de
duizenden h.a. oppervlakte beslaande ont
ginningen, den naam „stiefkind van Ne
derland” in geen enkel opzicht verdient.
Een tocht van 200 k.m., waarbij de heeren
H. Kruitbosch, inspecteur der Ned. Heide
Maatschappij, te Arnhem, en J. Francke,
hoofdopzichter in het ambtsgebied Coe
vorden, als gidsen optreden bij het be
zoek aan de ontginningen en herontgin-
ningen is meer dan voldoende aanleiding
geweest voor dezen lot
geheele jaar door weidde de kudde bui
ten. Alleen de wintermaanden werden in
den primitieven stal doorgebracht. In
dien stal verbleef ook de „booheer”.-.. .- - 3
Sneeuwde het te hard, dan bleven de gevestigd zijn en dat eigendom van de ge-
„booheer en ook de kudde m de hut,
waar een beetje hooi dan het eenige
voedsel voor de dieren was. Neen, lach
nog niet. Want in de allernaaste om
geving werd het veen zoo goed en zoo
kwaad als het ging in cultuur gebracht,
waarbij de stalmest dan goede diensten
bewees. Er zijn in deze streek nog en
kele van die hutten, curiosa, die waard
zijn, hier bewaard te blijven omdat zij
het verschil tusschen heden en verleden
zoo schitterend accentueeren.
Nóg altijd zijn er in Nederland onder
wijsinrichtingen, waar men, ingedut in
den gezapigen gang van zaken, van
Drente zegt, dat het de „provincie is van
de groote stille heide, waar de herder
eenzaam ronddwaalt” en „van de plaat
sen, waar men turf wint”. Dat de ont-
ginners de verveners vlak op de hielen
zitten en dat Drente naar verhouding
reeds de meeste rogge verbouwt en op
de tweede plaats komt, wat den verbouw
van fabrieksaardappelen betreft, zijn voor
velen onbekende feiten.
Voor den Maranatha-kring
zal morgenavond in de groote zaal van het
gebouw van Speykstraat 153, spreken de
heer J. M. D. Beeuwkes, theol. stud, te
Brussel, over het onderwerp: „Achter
Jezus!”. Medewerking wordt verleend met
orgel, piano en viool.
Door de Nederlandsche Ver-
eeniging van Huisvrouwen werden heden
een medaille en oorkonde uitgereikt aan
Johanna C. Sollie wegens 30-jarigen
dienst als dienstbode bij mevr. J. van
WarmeloTengbergen alhier.
^»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»3
In een drietal artik'elen zullen wij
den ontginning sarbeid van de Neder
landsche Heide Maatschappij in de
provincie Drente belichten. Met
steun van de Overheid en dank zij
het particulier initiatief is het deze
instelling gelukt in de achter ons
liggende jaren duizenden h.a. heide
en veen om te zetten in vrucht
baren grond, waarop rogge en tarwe
welig groeit.
Een onzer medewerkers is er, voor
gelicht door de heeren H. Kruit
bosch, inspecteur, en J. Francke,
hoofdopzichter der N.H.M. op uit
getrokken om de resultaten van de
ontginningen in Drente met eigen
oogen te aanschouwen. Hij heeft er
zich van kunnen overtuigen, dat
hier inderdaad een werk van de
allergrootste beteekenis is verricht.
En de grootschheid daarvan moge
hij illustreeren met het feit, dat er
per jaar in geheel Nederland 8000
h.a grond ontgonnen wordt, terwijl
er 20.000 h.a, noodig zijn. Het
stillen van dezen gezonden landhon
ger vormt de boerenstand niet
het stabiele element in ons volks-
2bestaan? moge snel geschieden,
ft Drente, eens het stiefkind onder
ft de Nederlandsche provincies, heeft
ft het voorbeeld gegeven op een wijze,
X die bewondering afdwingt.
ft 5
VLAAMSCHE ZANGMIDDAG
Op Zaterdag 24 dezer roept de
streek ’s-Gravenhage van den „Natio-
nalen Jeugdstorm” alle dietsch voelen
de Nederlandsche jongeren in den Haag
en omgeving op, om deel te nemen aan
een Vlaamschen zangmiddag, onder
leiding van den zangpropagandist Wil
lem de Meijer en Wiesken Aerts, aan
vang 3 uur, plaatslandgoed „Meer en
Bosch” (einde Laan Van Meerdervoort
bij eindpunt lijn 20). Bij slecht weer in
de aula van de Dalton-H. B. S. (voor
laatste halte van lijn 20). De toegang
is vrij. Voor iederen bezoeker is bij
den ingang het liederenboekje „Al
stappende langs de baan en zingende
het. vrije lied”, tegen betaling verkrijg
baar.
De grondslag voor de met steun van
de Overheid en dank zij het particulier
initiatief tot stand gebrachte ontginnin
gen vormt een rapport, dat aan het einde
der vorige eeuw reeds uitgebracht is en
dat een gedetailleerd onderzoek naar het
ontginningsvraagstuk van den heer J.
Smid bevat
Inbraken opgehelderd
De laatste weken worden herhaaldelijk
inbraken gepleegd in Loosdrecht, Brew-
kelen en Maarssen.
Het is de politie te Utrecht gelukt op
een heler de hand te leggen. Het is B.
uit Hilversum, die er van verdacht wordt
aan deze inbraken medeplichtig te zijn.
Een tweede verdachte is nog voortvluch
tig.
Omliggende huizen waren ontruimd
In den nacht van Maandag op Dinsdag
van de vorige week was op een huis op
het Paramariboplein te Amsterdam een
bom uit een Engelsch vliegtuig neerge
komen, welke door het dak heendrong tot
in de woonkamer aan de voorzijde van
het huis, doch niet tot ontploffing kwam.
Men vreesde, hier te doen te hebben met
een tijdbom, maar nu reeds eenige tijd
verstreken is, hadden de Duitsche auto
riteiten besloten, dit projectiel tot ont
ploffing te brengen. Hiertoe was aange
wezen de Oberfeuerwerker Bluroberg van
de Feldluftzeuggruppe.
Nadat tevoren het Paramariboplein tot
op vijftig meter aan beide zijden van het
getroffen huis ontruimd was, werd gister
morgen om acht uur overgegaan tot een
algeheel ontruiming in een cirkel van 100
m. om het huis. De inwoners werden on
dergebracht in de Corantijnschool, gelegen
aan de Corantijnstraat, waar hun thee en
koffie werd aangeboden door toedoen van
het korps van vrouwelijke vrijwilligers,
Een aantal zieken werd door den genees
kundigen dienst naar elders overgebracht
Den inwoners was nadrukkelijk verzoent,
bun ramen toch vooral open te zetten, op
dat deze niet onder den geweldigen lucht
druk zouden bezwijken. Van de zijde van
de openbare diensten waren eveneens tal
van maatregelen getroffen. Zoo stonden
er twee ambulancewagens van den ge
neeskundigen dienst gereed, een op het
Jacob Marisplein, de andere on het Magel-
haenplein. De brandwser stond tot uitruk
ken gereed. Drie ploegen van den stut-
en sloopdiest waren nabij het plein aan
wezig, om ten spoedigste met eventueele
opruimingswerkzaamheden te kunnen be
ginnen. Onnoodig is het om uit te wei
den over het werk van den luchtbescher
mingsdienst, welke een krachtigen steun
verleende aan de politie. Hij werd daarbij
nog aangevuld door vrijwilligers uit de
wijken B. en C.
Als verbindingsofficier tusschen de
plaatselijke autoriteiten en de Duit
sche overheid trad op de heer jhr.
von Bose van den luchtbeschermings
dienst. De leiding ter plaatse berustte bij
den chef van den vakstaf H. J. baron van
Nagell, hierbij geassisteerd door den
adjunct-chef W. Schatens jr.
Bom moest uit voorkamer op
straat gebracht worden.
De opzet bij het tot ontploffing bren
gen was het projectiel, dat een gewicht
van 120 kilogram heeft, uit de voorkamer
op te takelen en door middel van een
kabel, welke dwars over het plein ge
spannen was, over te brengen naar een
kuil, dien men midden in het plantsoen
Men weet weinig van Drente af
In feitemen weet eigenlijk zoo weinig
van Drente af. Want het aantal toeristen
is nog steeds gering. „De heide verdwijnt
toch”, zeggen de natuurminnaars. En dus
laten zij deze provincie links liggen, wel
licht niet eens wetend, dat de ontginners
ter wille van het natuurschoon hier en
daar natuurreservaten, waar men het
heidelandschap in al zijn schoonheid kan
bewonderen, hebben weten te behouden.
Maar terecht zeggen de bouwers aan een
betere toekomst, dat het heusch niet zoo
mooi in Drente was met die onafzien
bare heidevedden, waardoorheen wegen
liepen, die vaak onbegaanbaar waren.
In de meeste gevallen zeggen de ont
ginners niets. Zij houden er niet van,
aan den weg te timmeren. Hand in hand
met de Heide-maatschappij, gaan zij
voort met hun arbeid. Zij weten, dat in
de provincie Drente alleen al 75.000 h.a.
dat is 28 pCt. van de totale opper
vlakte nog woest is en dat daarvan
nog een kleine 50.000 h.a. op ontginning
wacht. Zij weten ook, dat van het be
staande bouw- en weiland nog een 60.000
h.a. voor verbetering herontginning
in aanmerking komt Bovendien is er
nog een zandwegennet ter lengte van
2000 k.m., dat verbetering behoeft, terwijl
voorts nog ruim 3000 k.m. watergangen
noodzakelijk verruimd of opnieuw ge
graven moeten worden. En daarnaast
wacht in Drente alleen al een oppervlak
van een kleine 100.000 h.a. grond op
ruilverkaveling.
Tel de kosten van al deze werken
maar eens samen. Weet u, wat de expert
na eenig gereken zegt Dat de uitkomst
100 millioen gulden zal zijn,
waaronder meer dan 80 millioen gulden
aan loon. En hij zal er onmiddellijk aan
toevoegen, dat 10.000 man daarmede
ruim 10 jaar werk zullen hebben.
Op Zondag 14 Juli 1940 gaf het be
kende Mannenkoor „Die Haghe San-
ghers”, in samenwerking met de
Kon. Zangvereeniging „Rotte’s Man
nenkoor”, beide onder voortreffelijke
leiding van Jos. Vranken Jr., een mid
dagconcert in het Gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen alhier, ten bate
van het zoo zwaar getroffen Rotter
dam. Door beide koren werden o.a.
werken gezongen van bekende Neder
landsche componisten, waarvan de
uitvoering een geweldigen bijval
oogstte en een onvergetelijken indruk
op de toehoorders maakte.
Een van dezen, de jonge kunstschil
der Ferry Slebe, werd door de enthou
siaste uitvoering van ,,De Rots in
Zee” van Richard Hol, geinspireerd
tot een zeer expressieve en uitstekend
geslaagde weergave op het doek van
H. Tollens’ gedicht en Richard Hol’s
compositie.
In een buitengewone bijeenkomst op
Maandag 19 Augustus hebben „Die
Haghe Sanghers” in hun repetitie-lo-
kaal „Amicitia” alhier, deze sponta
ne kunstuiting op even spontane wijze
aan hun dirigent Jos. Vranken Jr.
aangeboden. De voorzitter van het
permanente eere-comité van Die Ha
ghe Sanghers, Z. E. mr. J. A. N. Pa-
tijn, had zich welwillend bereid ver
klaard de aanbiedingsrede uit te
spreken en deze getuigde van bewon
dering en warme sympathie voor den
mannenzang, Die Haghe Sanghers en
hun dirigent Jos. Vranken Jr.
Na de onthulling van het schilder
stuk bewees een langdurig en krach
tig applaus,' dat de jonge kunstenaar
Slebe in zijn weergave volkomen was
geslaagd.
De heer Vranken Jr. dankte in een
gevoelige speech voor het schoone ge
schenk en wees op de grootsche taak,
welke voor beoefenaars der zang
kunst, i>c. mannenzang, was wegge
legd als propagandisten voor culturee-
le ontwikkeling van ons Volk.
Op voorstel van den heer Willem
Poulus, voorzitter van „Die Haghe
Sanghers”, zong het koor, ter eere
der gasten, met laaiende geestdrift
nogmaals „De Rots in Zee” van Ri
chard Hol.
Onder de gasten bevonden zich o.a.
de kunstschilders F. Slebe en J. H.
van Mastenbroek, laatstgenoemde
eere-lid van Rotte’s Mannenkoor en
een deputatie van het bestuur van
deze vereeniging.
De heer W. van Wijk, 2e voorzitter
van Rotte’s Mannenkoor, herdacht
eveneens het onvergetelijke middag
concert van 14 Juli j.l., bracht in har
telijke bewoordingen dank aan
Haghe Sanghers” voor de
vriendschap en blijken van
liefde en noemde Jos Vranken Jr. een
ware (muzikale) „Rots op het land”,
dien hij nog jarenlang als dirigent
voor beide koren wenschte behouden
te zien.
Na een dankwoord aan de sprekers
van dezen avond gingen de vergader
den uiteen. Dit was een waardig slot
van een vruchtbaar en emotievol ver-
eenigingsjaar van „Die Haghe San
ghers”.
Blokbrandweer en E.H.B.L. paraat
In het schoolgebouw aan de Meidoom-
straat heeft gisteravond Sector 6B, Wijk l,
groep 4, een geslaagde luchtbeschermings-
oefening gehouden. De veronderstelling
was, dat er 2 bommen, een brand- en
waarschijnlijk een gasbom, in een der
lokalen van de school gevallen waren. De
brandbom veroorzaakte brand in het
lokaal en daardoor gewonden. Het was
de bedoeling, dat de straathoofden, met
gasmasker op, zoo gauw mogelijk de ge
wonden in veiligheid zouden stellen. Da
mes uit groep 4, die E.H.B.O.-cursussen
hebben gevolgd, namen de verzorging
van de „gewonden” over. De blokbrand
weer met vrouwelijk personeel was pa
raat met 2 spuiten. Alles verliep naar
wensch en volgens programma.
In een oogwenk waren de slangen uit
gelegd en al spoedig verschenen de eerste
straathoofden met gewonden. Na afloop
der oefening bleven allen nog bij elkaar
om samen de fouten, die er gemaakt wa
ren, te bespreken. De brandweer en de
straathoofden stonden onder leiding van
de heeren Keuzekamp en van Dam. De
E.H.B.L. (Luchtbescherming) onder lei
ding van de heren K. J. Westbroek, C. F.
van Mechelen en de Boer.
Het weer in dezen zomer is wel zeer
wisselvallig.
Veel wind, meer regen dan ons lief is
er daarbij buitengewoon koud voor den
tijd van het jaar. Eigenlijk niets geen
vacantie-weer.
Hoe wordt er niet gesnakt naar wat
warmte, naar wat zonneschijn. De da
gen waarop duizenden en duizenden
naar Scheveningen trokken om zich te
koesteren in een heerlijk zonnetje, zijn
in het vergeetboek geraakt. Legendari
sche verhalen over vroeger doen de
ronde.
„Weet je nog wel dien zomer, toen
was het zoo warm, dat.zoo spreekt
men nu. Ongemerkt zijn de z.g. honds
dagen verloopen. Men trok een pullover
aan, omdat het zoo frisch was.
Het gevolg van een en ander is, dat
het dezen zomer haast niet geonweerd
heeft. Bijna was dit natuurverschijnsel
vergeten en op den achtergrond ge
raakt. Doch vannacht is het tegendeel
bewezen. Er bestaat nog wel degelijk
onweer. Een hevige bui heeft zich bo
ven onze stad ontlast. Eigenlijk begon
het gisteravond al, zoo tegen een uur of
zeven.
De strenge Zuidwesterbries deed inkt
zwarte wolken aan Scheveningen’s kust
samenpakken en weldra weerklonken de
eerste donderslagen.
Enkele uren lang is het daarna rus
tig geweest, maar vannacht heeft het
onweer, ditmaal in heviger mate, van
zich doen spreken.
Daarbij viel de regen in stroomen
neer. Er viel hier en daar zelfs natte
sneeuw. Men kan eigenlijk gerust van
wolkbreuken spreken.
Tengevolge daarvan zijn ongemakken
ontstaan. Zoo rukte omstreeks 1 uur de
kraanwagen van de politie uit naar per
ceel 76A aan de Javastraat, waar een
kunsthandel gevestigd is. Door den he-
vigen regenval was een zware lekkage
ontstaan.
Felle bliksemschichten doorkliefden
de lucht en de rollende donderslagen de
den menigeen wakker schrikken. Om
streeks 2 uur vannacht was de bui wel
op z’n hevigst
Exploitatie asyl Swammerdamstraat
Dezer dagen vergaderde Nationale Die-
renzorg alhier. Allereerst was aan de or
de een voorstel van de Vereeniging tot
Bescherming en Verpleging van Dieren
te ’s-Gravenhage, exploiteerend het Asyl
Swammerdamstraat, om de belangen in
de exploitatie van dit asyl over te nemen.
De voorzitter gaf een korte inleiding
met gunstig praeadvies, echter voorop
stellende, dat het voorstel tot over
neming door het bestuur met groote
reserve is aanvaard. Na breedvoerige dis
cussie werd aan het bestuur vrij man
daat verleend, na onderzoek van gerezen
bezwaren, met ingang van 1 Januari 1941
het asyl aan de Swammerdamstraat ge
durende uiterlijk 2 jaar in exploitatie
te nemen. Een en ander brengt mee een
fusie met de Verèeniging tot Bescher
ming en Verpleging van Dieren en ex
ploitatie van het asyl door een commissie
van beheer.
De jaarverslagen werden goedgekeurd.
De aftredende bestuursleden, de heeren
van den Heuvel, Rijnders en Ritter, wer
den bij acclamatie herkozen.
niet toege-
dakpannen van
