BINNENLAND
STADSNIEUWS
TTAAGSCHE COURANT VAN MAANDAG 26 AUGUSTUS 1940
TWEEDE BLAD, PAGINA 2
STICHTING NOORD-NEDER-
LAND-VLAANDEREN
NATIONALE JEUGDSTORM
ER STRAALDE WEER LICHT UIT’
Geld* en goedereninzameling
zijn
Brandstoffendistributie
WERK EN VREUGD
VARIETE-AVOND
HET ZANGCONCOURS VAN HET
H.T.M.-KOOR
DRIE OUDE KERKTORENS
MOETEN GERESTAUREERD
WORDEN
VEILIGHEIDSMAATREGELEN
VOOR LIFTEN
INLEVERING VAN MILITAIRE
KLEEDING EN UITRUSTING
Dr. August Borms vertelt van
verblijf in Frankrijk
Fabrieksaardappelen voor
voedselgebruik
Taak en positie van den journalist
VOORSTEL VAN B.ENW.»
Verbond
hield constitueerende vergadering
en
maar
Rede van dr. Borms.
ik
In verband met de omstandigheid, dat
vele eigenaren van met olie gestookte cen
trale verwarmings- of andere ketels voor-
loopig de nog in hun bezit zijnde voorra
den olie zullen kunnen gebruiken en dat
bedrijven (b.v. bakkers) nog voor een ge
deelte hunner brandstofbehoefte olie-toe-
wijzingen ontvangen, is de vraag gerezen,
Er moet toestemming voor gevraagd
worden
Met olie gestookte centrale
verwarmingen.
Belangwekkende mededeelingen over de
reorganisatie van het perswezen
den
krachtig
MET DEN LOOSDUINSCHEN TOREN’
KAN NIET LANGER GEWACHT
WORDEN
prijs:
G.
en bracht in het bijzonder dank aan
de heeren v. d. Meer, de exploitanten
van „De Bataaf” voor de beschik
baarstelling van hun unieke uitspan,
ning.
In de aula van de Dalton-H.B.S. heeft
de stichting Noord-Nederland-Vlaande-
ren Zaterdag een zangavond georgani
seerd- Willem de Meyer en Wiesken
Aerts, in Vlaanderen op dit terrein
bekende personen, leidden de liederen.
Ze werden beiden ingeleid door den
heer Schweigmann, voorzitter van de
Haagsche afdeeling. Alvorens tot het
zingen werd overgegaan sprak de heer
de Meyer in het kort over de beteekenis
van het lied.
Begonnen werd met het lied „Mijn
Vlaanderen heb ik hartelijk lief”. Hier
na werd een programma afgewerkt van
bekende en minder bekende Vlaamsche
liederen, zooals „Ik weet een huisjen
staan”, „Het lied der Vlaamsche meis
jes” en „Wij zijn bereid”, welk laatste
lied ook staande gezongen werd, toen
dr. August Borms binnentrad, die een
lezing zou houden over de ontberingen,
die de naar Frankrijk gevoerde Vlamin
gen in de oorlogsdagen hebben moeten
ondergaan.
De heer Willem de Meyer, die, even
als Wiesken Aerts, een groote liefde
voor het Vlaamsche lied koestert, wist
het publiek uitstekend te leiden, zoodat
er weldra uit volle borst en met begrip
voor den inhoud der liederen gezongen
werd Na het zingen der liederen was
het woord aan dr. Borms.
Abusievelijk is vermeld, dat inleve
ring van militaire kleeding en uitrus
ting moet plaats vinden aan het adres
Copernicusstraat 15. De afdeeling Mili
taire Zaken der Gemeente-secretarie
is echter gevestigd Copernicusstraat
159.
Naar men ons mededeelt, neemt het aan
tal journalisten, dat zich heeft aangemeld
voor het zoo juist opgerichte Verbond van
Nederlandsche Journalisten, snel toe.
Hedenmorgen bedroeg het aantal ver
zoeken om toelating reeds 350. Blijkbaar
waren velen nog niet in de gelegenheid
zich op te geven door vertraging met de
post. Verschillende telegrafische verzoe
ken van groepen journalisten kwamen bin
nen om de lijst van aanmelding nog niet
te sluiten en den termijn te verlengen.
van Nederlandsche Journalisten
INGEBRUIKGEVING SCHOOL*
GEBOUW FALCKSTRAAT
Krachtens besluit van den Raad van
21 Augustus 1939 is aan de vereenigi”’
,,R.K. Ambachtsschool St. Joseph”, alhier-
het gemeentelijk schoolgebouw aan
Falckstraat van 1 October 1939 tot en met
30 September 1940 in gebruik gegeven,
tegen betaling van een vergoeding van
2450
Het bestuur der vereeniging heeft ver
zocht nog een jaar, behoudens tusschen-
tijdsche opzegging, tegen denzelfden prijs
de beschikking over het gebouw te mogen
behouden
B. en W. stellen den Raad voor dit ver*
zoek in te willigen.
effectief handelen,
groote be-
tegelijkertijd
Nederlandsche kleinkunstenaars zetten
hun beste beentje voor
In het Gebouw voor Kunsten en We
tenschappen heeft de Nederlandsche
Gemeenschap Werk en Vreugd, afdee
ling van de Nederlandsche Werkge
meenschap, gisteren een variété-avond
georganiseerd met het dubbele doel,
werk te bezorgen aan de met werk
loosheid kampende menschen van het
artistenvak, die een nuttige functie in
de volksgemeenschap vervullen en de
netto-baten ten goede laten komen aan
het fonds voor Oorlogsinvaliden van
de N.W.G.
Nadat dr. Verviers, stichter van de
Nederlandsche Werkgemeenschap, een
korte inleiding had gehouden, ontwik
kelde zich een kleinkunstprogramma,
dat de bezoekers ten volle wist te be
vredigen. Het was zeer uitgebreid. Zel
den werkten een zoo grqot aantal ar-
tisten mede aan het welslagen van een
variété-avond. De voorstelling duurde
drie uur en iedere artist of groep trad
slechts eenmaal op. Men begrijpt, dat
het niet te doen is ieder nummer uit
voerig te bespreken. Ieder droeg zijn
steentje bij aan het succes. Mr. Max,
caricaturist, de man met het razende
teekenstift, opende de rij. In een mi
nimum van tijd verschenen op de groo
te vellen teekenpapier uit een wirwar
van lijnen geestige teekeningen.
Koos en Cesarine Speenhoff traden
op met hun liedjes en hun gitaar. Het
is nog immer een genoegen den oude
bard en zijn vrouw liedjes uit den
oude doos te hooren voordragen. On
willekeurig neuriede of zong het pu
bliek met het tweetal mee. Leberto
goochelde weer op zijn bekende wijze.
Hem komt een apart woord van lof
toe, omdat hij de artistieke leider van
het gezelschap is. De Wibury’s, de
clown Mac Allan en Brook en Rosfield
zorgdeiT er voor, dat het publiek scha
terde van het lachen.
Zooals gezegd, een avond, die er zijn
mocht. De Werkgemeenschap gaat met
deze artisten op tournee. Wij twijfelen
er niet aan, of ook in andere plaatsen
zullen zij veel succes hebben.
EEN VERORDENING VOOR-
GESTELD
De commissie voor de strafverorden’n'
gen heeft den Raad een ontwerp voor een
liftenverordening aangeboden.
De verordening is op zoodanige wijze in
gericht, dat de houders van liften gedw°n'
gen worden om datgene te doen, wat te
het belang van de veiligheid redelijke”
wijze verlangd kan worden. Voor een f?°e‘
de controle is ingevoerd het systeem van
overlegging van cirtificaten. Tot het at-
geven van certificaten wordt voorloop1-
alleen bevoegd geacht het Nederlandsen
Instituut voor Liftentechniek, gevestigd te
Amsterdam.
Voor de keuring der liften zal een t>“'
lijke vergoeding verschuldigd zijn door de
belanghebbenden.
met ,e. voor het verkrijgen van vaste
brandstoffen dient te worden ingevuld.
Dit moet inderdaad geschieden, doch in
alle gevallen dient op het formulier te
worden vermeld, dat voorloopig nog hetzij
geheel hetzij gedeeltelijk met olie zal wor
den gestookt. De betreffende formulieren
zijn verkrijgbaar gesteld bij de plaatselijke
distributiediensten
Het Rijksbureau voor de voedsel
voorziening in oorlogstijd deelt het
volgende mede:
Het ligt in de bedoeling, een gedeelte
der anders voor industrieele verwer
king bestemde aardappelen zoo noodig
voor de voeding der bevolking te be
stemmen of in ieder geval voor dit doel
te reserveeren.
Hiervoor zullen worden bestemd in
de eerste plaats een gedeelte van de
geel-vleezige aardappelen. Deze aard
appelen worden ook in andere jaren
dikwijls voor consumptiedoeleinden
verkocht.
Verbouwers, die in het bezit zijn van
een uitpoot- of maalv?rgunning voor
fabriekaardappelen en die een gedeelte
van deze aardappelen voor consump
tiedoeleinden wenschen te reserveeren,
dienen, als zij willen profiteeren vah
het sorteer- en bewaarloon, daarvan
zoo spoedig mogelijk een opgave te
doen aan de Nederlandsche aardappel-
meelcentrale te Veendam, op een bij
deze centrale aan te vragen formulier.
delde mij. Al wat ik bezat werd mij
af genomen. Mijn reisgenooten onder
gingen daarop dezelfde behandeling
Den geheelen dag bleef men daar.
Altijd kwelde ons de dorst, de ver
schrikkelijke dorst, die erger is dan alle
kwellingen.
Dinsdag 22 Mei komen we te Orleans,
het eindpunt, aan. Er vormde zich een
treurige stoet door de straten van Or
leans. Onder het gehuil der bevolking
kwamen we in onze kampplaats aan.
Acht dagen zouden we moeten blijven
in vuile barakken. Voortdurend werd
ik geslagen en beschimpt. Bovendien
moest ik allerlei voor mij krenkende
handelingen verrichten.
Spr. verhaalde hoe van Severen, de
leider van Dinaso, te Abbéville is neer
geschoten.
In de dagen, dat de Franschen hun
zware nederlagen leden, was ik geluk
kig in de militaire gevangenis van Or
leans opgesloten. Dit is waarschijnlijk
mijn redding geweest. Ik werd niet meer
mishandeld, meaar leidde het gewone,
harde leven van een gevangenisboef.
Velen van ons zijn met haat tegen
Frankrijk vervuld. Ik voel dat echter
niet. Er waren slechts 2 hoofdschuldi
gen, n.l. de 2 Waalsche officieren, die
ons transport leidden.
Van Orleans zijn we weer naar het
Zuiden gebracht, naar de barakken van
Saint Ciprien. Het was daar een hel.
Mishandeld werden we niet. De eerste
week stierven er echter van de 3000
acht. Geneesmiddelen waren er niet.
Slechts vuil water en zeer weinig voed
sel was ons deel. Eindelijk brak de
wapenstilstand aan. Er Kwam toen
eenige verbetering voor ons Dan komt
de bevrijding, sneller dan voor de an
deren, omdat er zich bij ons Rijksduit-
schers bevonden.
Den 3en Juli stonden wij weer aan
den uitgang van het kamp, we gingen
weer naar huis? De reis duurde echter
nog 8 dagen .Den lOen kwamen we in
België aan en den llen reeds werden
we gehuldigd in de Vlaamsche Opera.
Naast de namen der Vlaamsche mar
telaren komen thans ook die van de fol-
terkampen in Frankrijk. Is de tijd nu
niet daar, dat we afrekenen met de
Walen, met België.
Nadat dr. Borms gesproken had, be
steeg de heer Karei Waternaux, alge
meen voorzitter, het spreekgestoelte om
dr. Borms te huldigen. Een en twintig
jaar geleden werd gij ter dood veroor
deeld, omdat gij de Vlaamsche zaak
voorstond. Wij hebben toen uw strijd
voortgezet. Tien jaar lang bleeft gij op
gesloten. Uw cel was echter voor velen
het lichtende punt. Uw bezielend voor
beeld heeft ons steeds geleid. Die tien
jaren hebben op u een stempel van
martelaarschap gedrukt. Begin Mei 1940
zou het tweede martelaarschap begin
nen. Dit brengt in Vlaanderen een nieu
wen geest, die van de wederopstanding
van ons volk.
Onze Stichting zal alles in het werk
stellen de eenheid van Noord en Zuid
te bespoedigen. Dr. Borms wij staan ge
heel achter u.
De avond werd besloten rqet het zin
gen van „de Vlaamsche Leeuw”.
Den lOen Mei, een half uur nadat
België in den oorlog werd gewikkeld,
werd ik gearresteerd- Tot den 2en
Pinksterdag bleef ik in de gevangenis.
Daarna werd ik met Vlaamsch-natio-
nalisten naar de bekende gevangenis te
Vorst bij Brussel gevoerd. Den 15en
Mei begon echter de ellende eerst reeht.
We werden met 40 tegelijk geduwd in
een goederenwagon, een enge ruimte
zonder lucht en stroo. Zes dagen en
zeven nachten moesten we er in ver
blijven. De dorstwas onuitstaanbaar.
De eerste 2 dagen kregen we geen eten.
Een van ons werd krankzinnig na 2
dagen. Een ander bezweek aan mond
en klauwzeer. In den nacht van 18 op
19 Mei kwamen we te Saumur aan.
Onze transporten werden als propagan
da gebruikt. Overal werd het volk te
gen ons opgeruid. Te Saumur sprongen
een twaalftal dronken soldaten onzen
wagon binnen, onder den kreet „Dood
aan Borms”.
In den nacht reden we verder tot
Tours, waar we aan de Franschen zou
den worden overgeleverd. Weer werd
ik naar voren gesleurd. Men mishan-
DE LAATSTE MIDDAG
Begunstigd door mooi, zacht weer
vonden gistermiddag in „De Bataaf”
de laatste wedstrijden plaats van het
groote Nationaal Zangconcours, uitge
schreven door het Haagsch Tramman-
nenkoor.
Er was wederom groote belangstel
ling en met stille aandacht werd ge
luisterd naar het optreden der ver
schillende koren. Veel schoons werd
te genieten gegeven: frisch en klaar
klonken de kinderstemmen onder de
boomen, afgewisseld door zang der
gemengde-, vrouwen- en mannenkoren.
Het Weesper Mannenkoor behaalde
378 1/2 punt met een compliment van
de jury aan den directeur en de
Liedertafel „Haarlems Zanggenot”,
onder leiding van den nestor der diri
genten L. C. Keereweer kreeg 370
pnt. en een compliment der jury.
Beide koren zongen verplichte werken
van Piet Zwager n.l. Agnus Dei en
Dg Winter, welke een groote aanwinst
voor den mannenzang beteekenen.
In de tweede helft zongen in hoofd
zaak gemengde koren, waarvan
„Zang en Vriendschap” uit Lands
meer de beste resultaten boekte. Het
verplichte werk „Een Lied om Eva”,
van mr. H. Smedes, een moderne
compositie, werd vrij uitgevoerd.
De jury, bestaande uit Louis van
Tulder, Piet Zwager en mr. H. Sme
des, kende de n.v. prijzen toe:
Mannenkoren. Afdeeling uitmun
tendheid. Eerste prijs: Liedertafel
„Haarlems Zanggenot”, dir. L. C.
Keereweer, 370 pnt. met compliment
jury.
Eerste afdeeling. Eerste prijs Wees
per Mannenkoor, directeur J. Boon,
3781/2 punt, met compliment jury. Eer
ste prijs: Nieuwer Amstels Mannen
koor, dir. R. B. van Tongeren, 357
pnt.
Tweede afdeeling. Eerste
Naardens Mannenkoor, dir. A.
i
afdeeling.
Dameskoor,
Vlaamsche zangmiddag
Zaterdagmiddag organiseerde de Na
tionale Jeugdstorm, streek den Haag,
een zangmiddag in de aula van de
Dalton-H.B.S. Als zangleiders traden
op de heer Willem de Meyer en de zan
geres Wiesken Aerts. De middag was
niet alleen toegankelijk voor leden van
den Nationalen Jeugdstorm, maar ook
voor niet-leden.
Op echt-Vlaamsche, hartelijke
ongedwongen wijze gingen de beide
zangleiders de kinderen voor, nadat de
heer H. C. Nije, streekleider, de meis
jes en jongens toegesproken had. Den
kinderen werd dezen middag geleerd,
hoe men een lied zingen moet. Een
vroolijk lied moet met vroolijke stem
naar voren gebracht worden. In een
marschlied moet men het rhythme van
de voetstappen kunnen waarnemen,
enz. enz. Stonden de kinderen de eer
ste oogenblikken wat vreemd tegenover
de beide Vlamingen, spoedig was het
ijs gebroken en zongen de jongens en
meisjes uit volle borst de Zuid-Neder-
landsche liederen.
De wederopbouw van Rotterdam
Naar het „Rott. Nieuwsblad” ver
neemt zou het, bij den wederopbouw
van Rotterdam, de bedoeling zijn tegen
over het stadhuis een boogvormig plein
aan te leggen, waardoor het bouwwerk
vrij komt te staan en beter uit komt.
De hoofdafsluiting van dit plein zou
kunnen worden gevormd door een
luxe-hotel, een imposant gebouw. De
nieuwe hotels wil men bouwen aan de
belangrijke zijwegen van de groote
boulevards. In de directe nabijheid van
deze hotels zullen dan de theaters en
andere amusementsgelegenheden hun
plaats krijgen. Op deze wijze zal Rot
terdam een geheel nieuw, maar zeker
zeer aantrekkelijk centrum krijgen,
dat door den aard van de indeeling een
volkomen eigen karakter zal hebben.
De Schiedamschedijk zalniet herrijzen,
maar een vermaakscentrum voor den
zeeman komt er weer, waar de zeeman
dit zelf zal bepalen.
Openbare geld- en goedereninzame-
Hngen, in den ruimen zin des woords,
mogen volgens een verordening van
den Rijkscommissaris voortaan slechts
worden gehouden met toestemnrng
van den procureur-generaal, of, indien
de inzameling in het ressort van meer
dan een gerechtshof wordt gehouden,
van het departement van Justitie.
De toestemming kan afhankelijk ge
steld worden van de vervulling van
voorwaarden.
Van inzameling is ook sprake, wan
neer onder mededeeling, dat de op
brengst (ontvangst, winst) geheel of
ten deel in het algemeen belang of
voor liefdadige doeleinden aangewend
zal worden:
een prestatie in geld of goederen
wordt gevraagd, waartegenover of in
het geheel geen tegenprestatie staat of
slechts een dusdanige, waarvan de
waarde ingeenerlei verhouding tot het
gepresteerde staat;
de toetreding tot een vereeniging
of de ondersteuning (bevordering) van
een vereeniging of stichting wordt ver'
zocht, indien uit het verzoek daartoe
op te maken is. dat het den verzoeker
uitsluitend te doen is om de aan de
toetreding of de ondersteuning (bevor
dering) verbonden prestaties in geld
of goederen;
goederen verkocht, of bijeenkomsten
op het gebied van kunst, sport of an
derszins gehouden worden;
loterijen of kansspelen (Ausspielun-
gen) gehouden worden.
leden van het verbond, zelfs als zij uit
treden uit den N.J.K. aanspraak zullen
kunnen blijven maken op de bij de Na
tionale Levensverzekeringsbank te Rot
terdam aangegane pensioenverzekering,
terwijl leden van het nieuwe verbond
dezelfde begunstigingstarieven zullen ge
nieten.
Breedvoerig wijdt spr. uit over den
stand van den journalist, welke meer
waardeering bij ons volk moet vinden.
Een journalist moet bij ontvangsten niet
geduld worden, maar als gast worden be
handeld.
De hooge waardeering door het volk
moeten de journalisten verwerven. Onze
plichten zullen, meer nog dan onze rech
ten, toenemen, daar wij een grootere ver
antwoordelijkheid hebben tegenover ons
volk. De opleiding van den journalist
zal, als gevolg daarvan, krachtig ter
hand worden genomen.
Spr. deelt tenslotte mede, dat de aan
melding tot het lidmaatschap van het
verbond binnenkort zal worden ge
sloten, daar het verbond alleen de goed-
willenden en niet de weifelmoedigen in
zich vereenigd wil zien. Deze aanmelding
kan geschieden aan het voorloopig secre
tariaat van het verbond, postbus 310, den
Haag.
Onder de pauze, welke na de rede van
den voorzitter volgde, meldden zich ruim
50 nieuwe leden aan, zoodat het verbond
thans meer dan 300 leden telt.
Na de pauze werd gelegenheid tot het
stellen van vragen gegeven, waarvan
o.m. de heer H. van de Broeck, hoofd
redacteur van de Limburger Koerier ge
bruik maakte. Deze spreker merkte op,
dat de taak van den journalist allereerst
dienen is, welke opmerking door de aan
wezigen met applaus wordt onderstreept.
Spr. geeft uiting aan zijn vertrouwen in
de toekomstige leiding var) de perskamer,
omdat hij weet, dat dit allereerst een Ne
derlandsche zal zijn, welke alle facetten
van het Nederlandsche volkskarakter zal
kennen. Toch zou hij, bij monde van
den president van den raad van voor
lichting willen vernemen, dat de leiding
der perskamer, welke centraal zal zijn,
ons nationaal zal dienen.
De president van den raad, dr. T.
Goedewaagen, antwoordt hierop, dat de
president der Nederlandsche Perskamer
iemand moet zijn, die het Nederlandsche
volkskarakter door en door aanvoelt, die
weet, dat het godsdienstig leven in Ne
derland de eerste plaats inneemt, die
het bestaan der verschillende confessies
erkent en een standpunt inneemt, het
welk recht laat wedervaren aan de
uitingen en de belevenis der confessies.
Dit is zoo belangrijk voor ons volk, aldus
dr. Goedewaagen, dat zonder dit inzicht
een Nederlandsche Perskamer absoluut
onmogelijk moet worden geacht.
De vergadering juichte deze uitspraak
van dr. Goedewaagen langdurig toe.
Nadat nog verschillende aanwezigen
vragen hadden gesteld, ging de vergade
ring uiteen.
Drie oude kerktorens telt de Gemeente:
den St. Jacobstoren, den toren van de
Nederlandsch-Hervormde kerk te Scheve,
ningen ei4 dien van de Nederlandsch-Her.
vormde kerk te Loosduinen. Zij zijn alle
eigendom der burgerlijke Gemeente. Geen
dezer bouwwerken verkeert in goeden
staat.
De St. Jacobstoren is nog afgezien
van de gietijzeren spits ontsierd door
leelijke pleisterlagen; de omlijsting van
den ingang en de daarboven gelegen
raamtraceering vallen op door den ver-
vallen toestand, waarin zij verkeeren, en
door de onoordeelkundige wijze, waarop
vroegere herstellingen zijn uitgevoerd.
Constructief is het bouwwerk echter g»
zond.
Er zou in betere tijden zeker alle reden
zijn dezen toren grondig onder handen
te nemen en te brengen in den staat,
welke ’s-Gravenhage’s voornaamsten toren
past. Daarmede zou echter een aanzienlijk
bedrag gemoeid zijn, hetwelk de Ge
meente naar het oordeel van B. en W.
in dezen moeilijken tijd daarvoor niet
mag besteden. Wel zou er aanleiding kun.
nen bestaan tot een gedeeltelijke restau
ratie, n.l. van den toegang, met de daar
bij aansluitende constructiedeelen. In de
memorie van antwoord op het algemeen
verslag over de ontwerp-begrooting voor
1939 hebben B. en W. de indiening van
een daartoe strekkend raadsvoorstel toe
gezegd. Reeds hebben zij de goedkeuring
van den Regeeringscommissaris voor den
Wederopbouw op de uitvoering van dit
werk gevraagd, doch deze is nog niet ver
leend. Zoodra zij is verkregen, zal den
Raad een voorstel terzake worden ge
daan.
.De constructieve toestand van den Sche-
veningschen toren is minder goed dan die
van den St. Jacobstoren. Door de in 1933
en 1934 krachtens verschillende raadsbe
sluiten getrofifen maatregelen is echter in
de ergste nooden voorzien, zoodat ook hier
geen onmiddellijk gevaar dreigt, al zal vol
tooiing van de restauratie binnen een niet
te groot aantal jaren zeker noodig blij
ken.
Veel slechter is de toestand van den
derden toren, den Loosduinschen. Hier
zal spoedig moeten worden ingegrepen,
wil dit bouwwerk niet in steeds versneld
tempo tot een ruïne vervallen. B. en W.
achten uitstel dan ook niet meer moge
lijk en geven den Raad daarom in over
weging tot een grondige restauratie van
dit fraaie en belangwekkende bouwwerk
te besluite^ De Regeeringscommissaris
voor den Wederopbouw heeft daaraan
reeds zijn goedkeuring gehecht.
Vooraf moge nog worden opgemerkt,
dat B. en W. vóór den oorlog getracht
hebben voor de herstellingswerken aan
alle drie genoemde torens geldelijken
steun te verkrijgen van de Provincie en
van het Rijk. Deze poging heeft geen suc
ces gehad. De Provincie heeft medewer
king uitdrukkelijk afgewezen. Van het
Rijk is weliswaar nog geen definitief ant
woord ontvangen, maar op de begroeting
voor 1940 is voor den gevraagden steun
geen geld uitgetrokken en de vooruitzich
ten, dat dit op de begroetingen voor 1941
en volgende jaren zal geschieden, zijn
uiteraard niet bemoedigend.
Onder de gegeven omstandigheden zal
de Gemeente derhalve de werken, althans
de onmiddellijk noodige. voor eigen reke
ning dienen uit te voeren. De herstellin
gen, welke aan den Loosduinschen toren
zullen moeten worden verricht, zijn de
volgende. In de eerste plaats zal de in
latere jaren aangebrachte pleisterlaag moe
ten worden verwijderd en de daaronder
liggende steen schoongemaakt. Dan zal
een steunbeer'aan de zuidzijde, welke in
den loop der tijden verdwenen is, op
nieuw worden opgebouwd. Onoordeelkun
dige wijzigingen, zoowel in het metsel
werk als in de houtconstructie, moeten
met ouden handvormsteen en ander deug
delijk materiaal worden vernieuwd.
Een groot deel van het metselwerk, dat
niet bepleisterd is, dient opnieuw te wor
den gevoegd; waar steenen ontbreken ot
afgebrokkeld zijn, moet het metselwerk
worden hersteld. Verschillende gedeel
ten, met name de bekroningen van de
steunbeeren op het punt, waar de vier
kante vorm van den toren overgaat
den achtkantigen, zijn zóó vervallen.
de oorspronkelijke toestand alleen z?‘
kunnen worden gereconstrueerd aan Je
hand van aanwezige overblijfselen, wel»6
eerst na het plaatsen van een steiger kun
nen worden beoordeeld. Tenslotte zuil®
de gootlijsten en het kapwerk aan te*
bovengedeelte van den toren moeten wor
den vernieuwd, hersteld of versterkt
zal de luidklok, welke is gebarsten, do®
een nieuwe moeten worden vervang®1
Over deze voorzieningen is overleg 8e'
pleegd en overeenstemming verkreg®1
met het Rijksbureau voor Monumenten
zorg. De kosten van deze werken word®1
geraamd op ƒ25.640.
B. en W. stellen den Raad voor to‘
uitvoering van dit werk te besluiten en i
de noodige gelden beschikbaar te stelten.
v. d. Voort, 323 punt.
Dameskoren. Tweede
Eerste prijs Naaldwijks
dir. Gijsberts, 356’/i pnt.
Kinderkoren. Eerste prijs: Naald
wijks Kinderkoor, dir. Gijsberts, 365
pnt. Eerste prijs: R.K. Kinderkoor,
Beverwijk, dir. L. Pielage, 326 pnt.
Gemengde koren. Superieure afdee
ling. Eerste prijs: Zang en Vriend
schap, Landsmeer, dir. J. T. Wester-
daal, 344pnt.
Afdeeling uitmuntendheid. Tweede
prijs: Zanglust, Zaandam, dir.
C. Boon, 279 pnt.
Eerste afdeeling. Eerste prijs: Zang
en Vriendschap, Castricum, dir. J.
Beider, 341 pnt.
Tweede afdeeling. Eerste prijs:
„Ontwaakt”, Zaandam, dir. C. Boon,
306 pnt.
Aan het einde van den middag heeft
de voorzitter van het H.T.M.-koor,
de heer W. Schrijver, het woord ge
voerd. Spr. zegde alle medewerken
den dank voor hun offervaardigheid
Monument voor het Medembliksche
garnizoen, onthuld.
Zaterdagmiddag is te Medemblik een
monument ter herinnering aan het garni
zoen, dat in de mobilisatlemaanden te
Medemblik was gelegerd, en ter gedach
tenis aan de militairen hiervan, die voor
het vaderland vielen, onthuld.
Het gedenkteeken, dat is opgetrokken
uit rooden baksteen, is zeven meter breed
en vier meter hoog. Het is vervaardigd
naar een ontwerp van luitenant Bennin-
ga en gemeentearchitect Ruyter. Het mid
denvak wordt ingenomen door een in
rooden baksteen gehouwen soldatenfi
guur met het geweer aan den voet. Onder
deze figuur bevindt zich een gedenkplaat
met het opschrift: „Ter herinnering aan
het garnizoen in de jaren 1939-1940 en
zijn gevallenen”. Het beeldhouwwerk
werd uitgevoerd door den beeldhouwer
Vogelpoel uit Hoorn.
Politie moest meermalen handelend
optreden
In het afgeloopen weekeinde heeft de
politie weer herhaalde malen moeten
optreden, omdat er op vele plaatsen
niet voldoende verduisterd werd.
Zaterdagavond brandde volop licht in
een clichéfabriek aan den Rijswijksche-
weg. De politie kon zich toegang ver
schaffen door inklimming en zoodoende
het licht dooven.
Terzelfder tijd hebben andere agen
ten zich met geweld toegang moeten
verschaffen in een perceel aan de
Broekslootkade, waar de bewoners af-
jwezig waren en nog licht brandde. Hier
werd een voordeur ruit je ingeslagen,
waarna het licht werd uitgedraaid.
Ook in een perceel aan de Mechel-
schestraat moest door de politie inge
grepen worden.
Gisteravond brandde in een magazijn
aan het Plein nog licht. De politie zag
zich genoodzaakt een etalageruit te
breken om binnen te kunnen komen.
Tenslotte moest gisteravond de politie
binnendringen in een zaak aan de Su-
matrastraat, waar licht brandde in de
etalage. Nadat een ruit stukgeslagen
was kon men het pand betreden en
door het losdraaien van stoppen het
licht dooven.
In alle gevallen zal tegen de verant
woordelijke personen proces-verbaal
opgemaakt worden.
In aanwezigheid van de leden van den
Raad van Voorlichting der Nederlandsche
Pers, de heeren A. Meyer-Schwencke, drs.
W. Goedhuys, dr. A. v. d. Poel en P. J.
van Megchelen, alsmede van ruim 150 jour
nalisten, heeft de president van den Raad
van Voorlichting, dr. T. Goedewaagen,
tot voorzitter van het Verbond van Neder
landsche Journalisten benoemd den heer
P. J. van Megchelen, hoofdredacteur van
het A.N.P., en tot waarnemend-voorzitter
den heer drs. W. Goedhuys, commis
saris der redactie van de Arbeiderspers.
In zijn installatie-rede schetste dr. T.
Goedewaagen de wijze, waarop de Raad
van Voorlichting tot stand is gekomen.
De personen, die in den raad zitting heb
ben, waren reeds jarenlang overtuigd, dat
de structuur der Nederlandsche samen
leving een verandering zou moeten onder
gaan. Deze verandering is door den oor
log zeer plotseling en als een schok ge
komen. De pers, welke noodgedwongen
haar standpunt van vóór den oorlog moest
verlaten, stond toen voor een zeer moei
lijke taak. Zij stond voor een vacuüm,
de nieuwe vorm kan men niet op
leggen en de raad stelde zich tot taak
de pers in deze moeilijkheden te helpen.
Spr. licht de samenstelling van den
raad toe, waaromtrent veel misverstand
heerscht. Het gezichtspunt van den raad
is niet politiek geweest, doch zuiver ideeël
en wel in den geest van het nieuwe
Europa, De leden van den raad konden
uiteraard géén vertegenwoordigers van
het oude systeem zijn. Van de zes leden
zijn er twee aanhangers van de N.S.B.
Sprekers positie als hoofd der afdeeling
perszaken van de N.S.B. heeft niets te
maken met zijn positie als president van
den Raad van Voorlichting en als spreker
tusschen beide posities een conflict zou
zien rijzen, zou hij zonder twijfel een
keuze maken. Spr. staat hier niet als zaak
waarnemer van een politieke beweging,
hetgeen ook duidelijk blijkt uit het con
tact met de journalisten en uitgevers.
De weg naar de nieuwe vormen,
zooals deze thans zijn vereischt, was
den raad bekend, daarom had hij het
recht de pers voor te lichten.
Men verwijt den raad, dat hij de pers
dictatoriaal wil ordenen, het ideaal van
den raad is echter niet de dictatuur, doch
het leiderschap, dat berust op het ethisch
beginsel van het vertróuwen. Het streven
van den raad zal gerechtvaardigd worden
door de samenwerking van de zeer vele
journalisten, die zich achter den raad
plaatsten.
Spr. preciseert de doelstellingen van
de perskamer, waartoe de raad wil komen-.
Deze zijn tweeledig: de behartiging van
de idieële belangen en die der materieele
belangen van alle takken en personen van
het perswezen. De journalist is tot nu toe
te veel werknemer geweest; ook was er
in de pers een ware klassenstrijd. In de
perscorporatie echter zullen alle belangen
worden samengevat.
De raad heeft gepoogd den Nederland-
schen journalistenkring in den nieuwen
geest leiding te geven, door aanvulling
van het bestuur, waardoor een geleidelijke
overgang mogelijk zou zijn. Hft bestuur
van den kring heeft dit voorstel echter af
gewezen en draagt daarom de verantwoor
delijkheid van de splitsing onder de jour
nalisten.
Spr. wijst erop, dat het Verbond van
Nederlandsche journalisten de trekken van
den nieuwen tijd vertoont; het is in het
verbond dus niet meer mogelijk, dat op
een vergadering de helft plus één de waar
heid proclameert.
Spr. deelt tenslotte mede, dat reeds meer
dan 250 journalisten zich als lid van het
verbond hebben aangemeld.
Vervolgens nam de voorzitter van het
Verbond van Nederlandsche Journalisten,
de heer P. J. van Megchelen, het woord.
Spr. schetste de situatie hier te lande
vóór den oorlog, waar de gedachte, dat
men geestelijkê resoluties met prikkel
draad aan de grenzen kon tegenhouden,
overheerschte. Het Nederlandsche volk
bewoonde een renteniershuis op den rand
van een vulkaan en alle pogingen om dit
huis te doen ontruimen mislukten. Nu is
plotseling de groote ommekeer gekomen.
Nederland is met elementair geweld in de
machtige vernieuwingsbeweging getrok
ken, Nog eenmaal7 krijgt het een kans,
geschokt door de botsing der groote mo
gendheden, de gelegenheid, te breken met
het duffe isolement en opnieuw een rol
te spelen. Een nieuwe wereld gaat nu
open, een wereld, waarin onderhandelen
en schipperen niet meer mogelijk is.
Daarom hebben wij nu een nieuw verbond
gesticht, al hebben wij tegenover de lei
ding der journalisten-organisaties genoeg
geduld getoond.
De voorzitter geeft vervolgens een
overzicht der besprekingen met de jour
nalisten- en directeuren-organisatieg. Spr.
verheugt zich, thans uitsluitend goed
willende menschen voor zich te zien, al
zal iedei- zijn eigen meening hebben over
de wijze, waarop ons volk in dezen tijd
geleid moet worden. Een ieder is ten
slotte ook vrij in deze meening, daar
het verbond als vakorganisatie geen po
litiek program heeft. Wel is zeker, dat
het verbond de kenmerken van het
nieuwe Europeesche regiem, zooals dit
door Duitschland en Italië wordt aange
geven, moet overnemen.
De organisatie van het verbond is in
gesteld op goed en
Aan den voorzitter wordt
voegdheid gegeven,
zal uit alle kringen de stem der journa
listen kunnen worden gehoord. Naast
den voorzitter staat een Raad van Advies,
als onderdeel van een Raad van Toe
zicht, waarin ook gewestelijke of plaat
selijke vertegenwoordigingen en vakver-
- tegenwoordigingen zitting hebben. Het
of door hen een der formulieren a. tot.en verheugt spr. een aantal vooraanstaande
x i *- journaijsten ajs jeden van den Raad van
Advies te kunnen benoemen, n.l. de
heeren H. van den Broek, hoofdredacteur
van de Limburger Koerier te Maastricht,
dr. A. de Graaff, hoofdredacteur van het
Utrechtsch Nieuwsblad, J. ter Haar,
hoofdredacteur van het Agrarisch Nieuws
blad te Meppel, mr. J. Huijts, redacteur
Nieuwe Rotterdamsche Courant, F. Pri
mo, chef-redacteur Oprechte Haarlem-
sche Courant, L. Thijssen, hoofdredac
teur Nederlandsch Dagblad te den Haag
en H. Wijffels, hoofdredacteur Het Huis
gezin te ’s-Hertogenbosch.
Spr. geeft een verder overzicht der or
ganisatie van het verbond in het kader
inmi^erl?n?SC?eJperskamer- naast het
mmiddels tot stand gekomen Verbond
der Provinciale en Periodieke Pers en
nog andere te stichten verbonden.
Het apparaat der perskamer zal slechts
unnen werken na verkregen wetteliike
stoten6’ waardoor willekeur wordt uitge-
SPr- Weidl uit over reeds bestaande
regelingen der rechtspositie van den
Journalist, waarvan enkelen reeds 20
jaar geleden werden afgekondigd doch
nooit in werking zijn getreden. De N J.K
komt nu ineens met deze zelfde oude
we’ischen naar voren in een voorloopig
ontworpen program van werkzaamheden
Spr. geeft een kort overzicht van de
door hem gedachte rechtspositie van den
journalist en deelt mede, dat ook de