onderbreken
van
Roemeensch-Hongaarsche
onderhandelingen
DE CONGO-EXPRES
Circusreizigers
met
HANS ALBERS
en
1
OUD GOUD, ZILVER en BRILJANT
kunt U het beste verkoopen of ruilen
hbeiJt RINGENHUIS, Prinsestraat 86
Zuid-Afrika en de oorlog
Von Ribbentrop en Ciano noodigen Csaky
Manoilescu voor besprekingen
naar Weenen
Het aftreden van den
Egyptischen premier
PAGINA 5
HAAGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1940
EERSTE BLAD,
De tonnenmaat van een schip
ENGELAND.
ZWITSERLAND
DUITSCHLAND
ROEMENIE
hedenavond en morgen
..Het tficate'i del g'ieètc H’pii.w.
Engeland behandelt Egypte als
veroverd land
FRAN^OISE ROSAY
met WILLY BIRGEL
TURKIJE.
De beweerde Engelsche bom
aanvallen op Milaan
HET MYSTERIE VAN DEI
MONDSCHEINSONATE
FRANKRIJK.
De laatste week van Augustus,
een jaar geleden
VEREENIGDE STATEN
De Amerikaansch-Canadeesche
verdedigingscommissie
De Roemeensch-Boelgaarsche
onderhandelingen
ARGENTINIË.
Roemeensch-Italiaansch
handelsaccoord
Verhooging van het defensiefonds
Typhoon in Japan eischt slachtoffers
FRANSCHE VLUCHTELINGEN
TERUGGEZONDEN
Weer Engelsche vliegtuigen boven
het Westen des lands
RECLAMES.
RECLAMES.
de
De oorlogslasten
stukgoed
den
Nationalisten protesteeren
Een motie van Hertzog
de
betrek-
Boekarest ont-
De
VAN VRIJDAGMORGEN 10 UUR AF
De Fiat-fabrieken leden geen
zware schade
hij
Ribbentrop
DE BISSCHOPPEN-CONFERENTIE TE
FULDA
De bisschopsconferentie te Fulda,
die op 22 Augustus plechtig is geslo
ten, werd beheerscht door de opvat
ting, dat de roomsch-katholieke kerk
in Duitschland den Duitschen troepen
dank verschuldigd is voor hun zege
vierenden opmarsch en de verdedi
ging van het Duitsche vaderland. De
OUD-MINISTER ZAY VOOR OEN
RECHTER VAN INSTRUCTIE
Naar uit Clermont Ferrand gemeld
wordt, is de oud-minister Zay gisteren
geleid voor luitenant-kolonel Le Prê
tre, den rechter van instructie bij het
militaire gerechtshof van het dertiende
militaire district. Twee rechters woon
den het verhoor bij.
in
van
en
KOMT A.S. VRIJDAG IN
METROPOLE
Naar Reuter uit Kaapstad meldt,
heeft de Engelsche gouverneur-gene-
raal, sir Patrick Dungan, Zaterdag
bij de opening van de buitengewone
zitting van het Zuidafrikaansche par
lement gezegd, dat na het deelnemen
aan den oorlog door Italië en na het
vorderen van de militaire operaties
de beteekenis van de militaire taak
van Zuid-Afrika is toegenomen. Daar
om is het noodzakelijk geworden aan
het parlement een belangrijke verhoo-
ging van het defensiefonds te vragen.
ROOSEVELT NOODIGT ARGENTIJN-
SCHEN PRESIDENT OP BEZOEK
De zaakgelastigde van de Vereenigde
Staten te Buenos-Aires heeft den pre
sident der republiek, dr. Ortiz, een
persoonlijk schrijven van president
Roosevelt overhandigd, waarin de hoop
wordt uitgesproken, dat Ortiz spoedig
als eeregast der Vereenigde Staten be
groet kan worden.
Het D.N.B. meldt uit Salzburg: De
rijksminister van buitenlandsche
ken, von
NIEUWE STAD IN HET
AARDBEVINGSGEBIED
De regeering heeft besloten met den
bouw van een nieuwe stad ter vervan
ging van Erzin Can in Anatohë, dat
verleden jaar December door een aard
beving werd verwoest, in September te
beginnen. De nieuwe stad zal drie k.rn.
ten Noordoosten van de verwoeste stad
verrijzen.
zonder het geslaagde afweren van een
vijandelijken inval door de Duitsche
weermacht de Duitsche katholieken
niet zoo ongestoord en rustig de kerk
zaken en den parochie-arbeid hadden
kunnen behandelen. Voorloopig zal
niet, als in andere jaren na de con
ferentie, een herderlijk schrijven ge
publiceerd worden. Men zal daarmee
wachten tot het behalen van de eind
overwinning door de Duitsche troepen.
Op dat tijdstip zullen bijzondere ka
tholieke diensten van dankbaarheid
gehouden worden en onder meer zal
een gelofte aan den Führer worden
afgelegd.
Vijfenveertig van de 48 Duitsche bis
schoppen hebbeft aan de conferentie
deelgenomen. Door ziekte waren op
het laatste oogenblik verhinderd kar
dinaal Faulhaber, uit München, de
aartsbisschop van Paderborn en de
apostolische administrator van de dio
cees Aken.
Inzake de beweringen van de Engel
sche radio over een z.g. succesvol bom
bardement van Milaan, waarbij 6000
k.g. bommen zijn geworpen en rook
wolken 2000 meter zijn opgestegen,
schrijft de „Popolo d’ Italia” 1.200.000
bewoners van Milaan kunnen de on
juistheid van het Engelsche communi
qué bewijzen, alsook het feit, dat er
geen verwoestingen zijn aangericht. De
„Corriere della Sera” schrijft Het
loont niet de moeite, de valsche berich
ten te beantwoorden. De Milaneezen
kunnen getuigen, tot welke grens van
belachelijkheid de valsche berichten
op dit gebied gingen. Waarschijnlijk
zijn echter de communiqué’s en de
bommenwerpers uitsluitend voor het
Engelsche publiek gemaakt, bij wie men
de meening wil wekken, dat er uiterst
doeltreffende resultaten zijn behaald.
Het blad besluit met te constateeren.
dat noch de leugens, noch de nachte
lijke aanvallen op de Italianen indruk
maakten.
Laatste Voorstellingen van
LAATSTE DUITSCHE KRIJGS
GEVANGENEN TERUGGEKEERD
De Duitsche krijgsgevangenen, die
tot dusver wegens hun zware verwon
dingen niet vervoerd konden worden
en nog in het onbezette gebied van
Frankrijk vertoefden, zijn thans naar
Duitschland teruggebracht. Thans be
vinden zich geen Duitsche soldaten
meer in Fransche krijgsgevangenschap.
DE DIENSTPLICHTWET
De Senaat heeft met 54 tegen 29
stemmen het voorstel van senator
Walsh over de hangende dienstplicht
wet verworpen, waarin werd voorge
steld om alleen na een oorlogsverkla
ring of alleen nadat het Congres had
geconstateerd, dat de Vereenigde Sta
ten met een invasie bedreigd werden»
de wet in werking te laten treden*
VAN ENGELAND WORDT EERBIEDI
GING VAN DE NEUTRALITEIT
VERLANGD
De bondsraad heeft, naar het Zwit-
sersche telegraafagentschap meldt,
den bondspresident opgedragen, den
Britschen gezant te Bern er op te
wijzen, ,,dat van de Britsche lucht
strijdkrachten onverwijld de strikte
nakoming van het haar door de Brit
sche regeering gegeven bevel, de neu
traliteit van Zwitserland, te eerbiedi
gen, verlangd wordt”.
De nieuwe oorlogsschatting, die de
Engelsche zaakwaarnemer Smuts
voor den Britschen oorlog wil persen
uit de Zuidafrikaansche bevolking,
zal, naar de Londensche radio meldt,
bijna 32 millioen pond bedragen, al
dus een A.N.P.-bericht uit Pretoria.
In de afgeloopen maand Juli bedroe
gen de dagelijksche oorlogsuitgaven
van de Zuidafrikaansche Unie 85.000
pond sterling. Hef behoeft dan ook
niet te verbazen dat de nationalistisch
gezinde Zuid-Afrikaners, die meer dan
60 pCt. van de blanke bevolking uit
maken en die het deelnemen aan den
Britschen imperialistischen oorlog als
zinneloos en als gericht tegen de be
langen van de Unie beschouwen, een
diepen haat koesteren tegen Enge
land en tegen de kliek, die aan Enge
land hoorig is.
overeenstemming met Italië. Talrijke
Egyptenaren weten, dat Italië vriend
schappelijke betrekkingen wenscht te
behouden met hun land en evenals zij
de Engelschen wil verjagen uit
Egypte om het de onafhankelijkheid
terug te geven.
Engeland behandelt Egypte als ver
overd land, het houdt er bezettings
troepen in strijd met de uitdrukkelijke
bepalingen van het bondgenootschaps-
verdrag. Egypte was een der zeld
zame landen welks begroeting een ac-
.tief saldo aanwees. Sedert militaire
uitgaven werden opgelegd door de En
gelschen, is dit niet meer het geval.
,De Fellahs sterven van den honger
om hun onderdrukkers wapens te kno
pen, welke dienen tot verdediging van
het Britsche rijk. Egypte is een cen
trum van Engelsche operaties tegen
Italië geworden. Het is rechtvaardig,
dat Italië Egypte als een bedreiging
beschouwt. Italië heeft niet het voor
nemen tegen Egypte te strijden, maar
De laatste week van Augustus brengt
de dagen in herinnering, die beslissend
waren voor het uitbreken van den oor
log, verklaarde de Fransche radio-om-
roeper Maandagmorgen j.l.
Op 25 Augustus 1939 heeft Hitler zich
in een persoonlijken brief tot Daladier
gericht en den Franschen minister-pre
sident krachtig het onzinnige van een
nieuwen Duitsch-Franschen oorlog voor
oogen gehouden. Op denzelfden dag
heeft Daladier geantwoord en na zijn
brief zijn alle deuren open gebleven om
op het laatste oogenblik tot een accoord
te geraken. Op denzelfden 25en Augus
tus heeft Londen echter met spitsvon
dige voorwendsels van recht zijn voor
nemen bekend gemaakt, zijn plicht tot
hulpverleening tegenover Polen na te
komen. Op 28 Augustus heeft Daladier
vervolgens de Fransche pers gekneveld
en elke persstem gecensureerd, die nog
voor het behoud van den vrede op
kwam. Sindsdien heeft het Fransche
volk niet meer geweten, wat er ge
schiedde. Sindsdien hebben de door En
geland betaalde agenten in Frankrijk de
overhand gekregen en hebben de Fran
sche staatslieden het geloof aan den
vrede verloren. De oorlog was naar hun
meening onvermijdelijk geworden. Het
voorstel van Mussolini, een Europeesche
conferentie te beleggen, werd als een
grap beschouwd en pas na de catas
trophe heeft het Fransche volk verno
men hoezeer Mussolini tot 3 September
gemeenschappelijk met den Franschen
diplomaat de Chambrun er naar ge
streefd heeft, Frankrijk van de Engel
sche boeien te bevrijden.
De door Engeland betaalde Fransche
oorlögsophitsers. zoo besloot de Fran
sche radio-omroeper, bevinden zich
thans in Amerika. De Fransche staats
lieden, die aan hen hun oor geleend
hebben, zullen eerlang ter verantwoor
ding geroepen worden, omdat zij tegen
Frankrijk en voor de Engelsche belan
gen gewerkt hebben.
HISTORISCHE KANONNEN WORDEN
TOT SCHROOT GEMAAKT
Op bevel van den Britschen minister
vöor de voorraden zullen 144 histori
sche kanonnen, die door de Britsche
troepen gebruikt waren in Sebastopol,
in den Chineeschen oorlog en
Afghanistan, uit het arsenaal
Woolwich verwijderd en tot schroot
gemaakt worden.
De Boelgaarsche bezetting
der Zuidelijke Dobroedsja
Naar te Sofia verluidt, z!al met de
bezetting der Zuidelijke Dobroedsja
door de Boelgaren uiterlijk begin Oc
tober begonnen worden. Het gerucht,
dat de Boelgaarsche regeering reeds
begin September wilde binnentrekken,
zou niet op waarheid berusten. Even
wel is het niet uitgesloten, dat een
symbolische machtsoverneming op
een vroeger tijdstip overeengekomen
zal worden.
ONDERZOEK NAAR HET VERBLIJF
VAN PAISH
Naar de „Associated Press” uit
Washington meldt, heeft gisteren een
hooge ambtenaar van het departement
van Justitie verklaard, dat door een
onderzoek zal worden nagegaan of de
Britsche propagandist sir George
Paish naar de Vereenigde Staten ge
komen is om het Amerikaansche volk
in den oorlog te betrekken. Ingeval
het onderzoek aantoont, dat Paish
voor dit doel naar de Vereenigde Sta
ten gekomen is, en hij verzuimd heeft,
deze taak in zijn aanvrage om ver
blijfsvergunning te vermelden, zal dit
verzuim als voldoende beschouwd
worden om zijn verblijfsvergunning in
te trekken.
STIJGING VAN LEVENSMIDDELEN-
PRIJZEN
De reeds gestegen prijzen van le
vensmiddelen in Engeland zijn, vol
gens een bericht van de Londensche
Kamer van Koophandel, in Juli op
nieuw met 3 pCt, omhoog gegaan,
aldus meldt het D.N.B.
halfrond als steunpunten tot de ver
dediging van dit werelddeel benut
zullen worden of dat men aan moge
lijke vijanden zal toestaan v^i deze
steunpunten gebruik te maken voor
agressieve handelingen.
In een hoofdartikel in de „Washing
ton Times Herald” worden de Ver
eenigde Staten gewaarschuwd voor de
Britsche arglistigheid en wordt van
de Amerikaansche regeering geëischt,
dat zij zich eerst de overdracht van
de steunpunten documentair laat be
vestigen, vóór zij torpedobootjagers
aflevert of andere tegenprestaties ver
richt. De Engelschen staan er voor
bekend, dat zij in zaken geraffineerd
zijn en hun beloften niet altijd nako
men. Men denke aan Lawrence van
Arabië, die uit schaamte over de
Engelsche woordbreuk tegenover
Emir Feisal stierf als een gebroken
man. Men denke aan Engelands plech
tig gegeven, maar niet nagekomen
belofte zijn oorlogsschulden aan Ame
rika te voldoen.
Overeenkomst van Constanti-
nopel geschonden
In politieke kringen te Rome ver
klaart men, inzake den toestand in
Noord-Afrika, dat Groot-Brittannië
niet alleen Egypte hoewel dit land
niet in staat van oorlog is tot oor
logsgebied heeft verklaard, doch ook
de overeenkomst van Constantinopel
geschonden heeft. Deze overeenkomst
bepaalt, dat het Suezkanaal in vre-
des- en in oorlogstijd neutraal en voor
alle landen open moet blijven. In
Egypte en in het gebied van het Suez
kanaal is dus een toestand ontstaan,
welke volkomen onwettig is én waar
voor ook de vertegenwoordigers van
Egypte klaarblijkelijk mede verant
woordelijk zijn. De openbare meening
van Italië is van oordeel, zoo ver
klaart men hier verder, dat deze dub
belzinnigheden verklaard moeten wor
den.
het heeft den plicht om te strijden
tegen de Engelschen, overal waar zij
zijn en overal waar dat mogelijk isr
Egypte moet dit standpunt begrijpen,
zoo besluit de „Giornale d’Italia” en
moet weigeren het Engelsche spel te
spelen.
Betreffende de door Londen ver
spreide berichten over de buitengewone
resultaten der bommen, welke in den
nacht van Maandag op Dinsdag op de
Fiat-fabrieken zijn geworpen, verklaart
fnen in bevoegde Italiaansche kringen,
dat de werkelijke ontvang der Engel
sche bombardementen in het Italiaan
sche weermachtbericht waarheidsge
trouw is weergegeven, d.w.z. dat uit
sluitend een paviljoen der Fiat-fabrie
ken getroffen is. Men voegt er aan toe,
dat in dit paviljoen der enorme Fiat-
fabrieken, die een stad op zichzelf vor
men, en waarvan de vitale deelen sinds
lang tegen eiken bomaanval beveiligd
zijn, geen ernstige schade ontstaan is.
Men vraagt zich af, waarom de offi-
cieele Engelsche berichten nooit bijzon
derheden geven over de dagelijks door
het Duitsche luchtwapen gebombar
deerde en zwaar beschadigde fabrieken
der Engelsche oorlogsindustrie. Dit be
wijst, dat men te Londen, in tegenstel
ling tot wat in Italië het geval is. er
vooral naar streeft, aan de bevolking
de waarheid te onthouden.
Weensche -besprekingen tusschen den
rijksminister van buitenlandsche zaken
von Ribbentrop en den Italiaanschen
minister van buitenlandsche zaken,
graaf Ciano, de ministers van buiten
landsche zaken van Hongarije en Roe
menië zijn uitgenoodigd, leidt tot de
gevolgtrekking, zoo verklaart men in
politieke Berlijnsche kringen, dat de
aangekondigde besprekingen
king hebben op de kwesties, welke
tusschen Hongarije en Roemenië moe
ten worden opgelost.
Bij de besprekingen, welke destijds
in Salzburg met de staatslieden van
het Europeesche Zuidoosten gehouden
zijn, hebben de a s-m ogend heden
Duitschland en Italië, zooals bekend,
op de noodzakelijkheid gewezen, dat de
tusschen Hongarije, Boelgarije en Roe
menië bestaande ethnographische en ter
ritoriale vraagstukken in den zin der
gerechtigheid en eerlijkheid en in het
belang van een wederzijdsche stabili
satie van den vrede in dit gebied moe
ten worden opgelost. Terwijl de Roe-
meensch-Boelgaarsche onderhandelin
gen, zooals men weet, gunstige vorde
ringen maken, is er tusschen Hongarije
en Roemenië tot dusver nog geen ac
coord tot stand gekomen.
Het zou er thans om gaan, het Hon-
gaarsch-Roemeensche vraagstuk in den
geest van de grondgedachten, welke de
rechtstreeks betrokkenen destijds bij
de besprekingen te Salzburg hebben
erkend en rekening houdende met de
inmiddels opgedane ervaringen, nog
eens met de ministers, van buitenland
sche zaken van Hongarije en Roeme
nië te behandelen.
Daar ontvangt U den hoogsten prijs!
HEVIGE ONTPLOFFING
Door nog niet opgehelderde oorzaak
is in Bates (Arkansas) een ontploffing
ontstaan. Negen mijnwerkers kwa
men om het leven. Eenige andere
mijnwerkers worden vermist. Eert
deel van de in de buurt gelegen
steenkoolmijnen is ingestort.
De „Giornale d’Italia” levert com
mentaar op het aftreden van den
Egyptischen premier, Hassan Sabry
Pasja. Het blad herinnert er aan, dat
hij werd beschouwd als vertrouwens
man van Londen, die hem opdrong
ter vervanging van Afi Mahér Pasja,
wiens politiek van begrip jegens Italië
onaangenaam was voor de onderdruk
kers van Egypte. Het aftreden van
Hassan Sabry Pasja, dën dag na de
verklaringen, welke hij volgens de
Engelsche pers zou hebben afgelegd
over het Engelsch-Egyptische ver
drag van bondgenootschap, kan niet
onopgemerkt voorbijgaan. Het betee-
kent, dat niet de geheele Egyptische
natie de opvatting deelt van den eer
sten minister. Een belangrijk deel der
openbare meening in Egypte staat vij
andig tegenover de pro-Engelsche
orienteering van de Egyptische poli
tiek en gunstig tegenover een oprechte
Naar uit Ottawa wordt gemeld, is
de permanente Amerikaansch-Cana
deesche verdedigingscommissie, die
eergisteren voor den eersten keer te
Ottawa is bijeengekomen, voorne
mens haar zitting vandaag te beëin
digen en later, al naar mate de be
hoefte daartoe zich doet gevoelen, in
de Vereenigde Staten of in Canada
bijeen te komen. De voorzitter van
I de Amerikaansche groep, La Guardia,
i. heeft in een interview verklaard, dat
het vraagstuk is, uit te maken of de
strategische punten op het Westelijk
Te Lindley in den Oranjè-Vrijstaat
heeft de nationalistische afgevaardig
de Strydom in een vergadering, waar
10.000 Zuid-Afrikaners aanwezig wa
ren, verklaard, dat op het oogenblik
tusschen Boeren en Britten een haat
óestaat grooter dan ooit tevoren, een
haat, dien de benden khakiridders van
generaal Smuts in het leven hebben
geroepen door onschuldigen aan te
klagen. Op dezelfde vergadering heeft
de vroegere minister van defensie ge
zegd, dat de Boeren niet, als in 1924,
toen generaal Hertzog Smuts als mi
nister-president opvolgde, mogen ver
geten en vergeven. De dag der vrij
heid zal ditmaal ook de dag der ver
gelding zijn.
Ciano naar Weenen vertrokken
De Italiaansche minister van bui
tenlandsche zaken, graaf Ciano, is
even na negen uur vanmorgen per
vliegtuig uit Rome naar Weenen ver
trokken.
Graaf Ciano zal zich, naar te Rome
vernomen wordt, eerst naar Salzburg
begeven, vanwaar hij tezamen met
rijksminister von Ribbentrop naar
Weenen zal reizen.
za-
Ribbentrop en de Italiaan
sche minister van buitenlandsche za
ken, graaf Ciano, hebben den Hon-
gaarschen minister van buitenland
sche zaken, graaf Csaky, en den Roe-
meenschen minister van buitenland
sche zaken, Manoilescu uitgenoodigd
naar Weenen te komen, om aldaar
vraagstukken van gemeenschappelijk
belang te bespreken.
De besprekingen der ministers van
buitenlandsche zaken beginnen mor
gen.
Gisteren zijn in Krajova de onder
handelingen tusschen Roemenië en
Boelgarije voortgezet. De wederzijd
sche juridische en financieele vakcom-
missies hielden gemeenschappelijke
vergaderingen. De onderhandelingen
worden vandaag voortgezét.
De Boelgaarsche pers constateert
opnieuw, dat de teruggave van het
Zuiden der Dobroedsja aan Boelgarije
een feit is, waartoe definitief is be
sloten. Van de zitting der financieele
commissies der beide delegaties zal
het, naar de „Sora” schrijft, afhan
gen, of de onderhandelingen nog in
den loop van deze week kunnen wor
den gesloten.
Naar te Boekarest over de onder
handelingen met Boelgarije verno
men wordt, staan alleen nog financi
eele kwesties ter oplossing op
agenda.
OPZIENBARENDE VONDST IN
DONAUHAVEN
Men zal zich herinneren, dat
Engelschen destijds gepoogd hebben
om met behulp van naar Roemenië
gesmokkelde wapenen en ontplofbare
stoffen de Ijzeren Poort in de lucht
bisschoppen brachten tot uiting, dat te laten springen. De Engelsche offi
cieren, ingenieurs en matrozen, die
daaraan deelnamen, zijn toen uit het
land gezet. Thans heeft men in de
Donauhaven Giurgiu in de bedding
van den Donau, een kist ontdekt, die
behalve verscheidene uitrustingsvoor-
werpen en wapens ook alle identiteits
papieren der Engelschen, die daaraan
hebben deelgenomen, bevatten. Er
bestaat thans geen twijfel meer over
de identiteit van de Engelsche sabo
teurs.
POLITIEKE ONTSPANNING
Door het intrekken der ontslag'
aanvrage van president Ortiz is eet*
belangrijke binnenlandsch politieke
ontspanning ingetreden. Dr. Ortiz is
thans bezig mét de door de gebeurte
nissen onvermijdelijk geworden regee*
ringshervorming. De posten, welke een
andere bezetting zullen^ krijgen zijn
nog niet bekend. Streng stilzwijgen
wordt in acht genomen ten aanzien
van een langdurig onderhoud van den
president met den minister van buiten
landsche zaken. Saavedra Lamas. Men
verwacht echter, dat de kabinetsrecon-
structie zeer spoedig zijn beslag zal
krijgen. Alle ministers zijn afgetreden,
cm den president de vrije hand te
laten bij de komende reorganisatie van
de regeering.
Gisteren is te Boekarest een nieuw
handels- en betalingsaccoord tusschen
Roemenië en Italië onderteékend. Dit
accoord stelt nieuwe quota voor deh
handel vast en bevat een nieuwe rege
ling vóór het betalingsverkeer. De koers
van de lire, die tot dusver, al naar den
aard der goederen, varieerde tusschen
8.30 en 10.50 lei, is thans over de ge
heele linie vastgesteld op 9.50 lei. Het
accoord wordt op 1 September van
kracht.
Een z.g. „baby-typhoon” van de
soort zooals elk jaar, van de
Zuidzee komend, Japan teistert, als
voorlooper van de grootere storm-
catastrophes, heeft talrijke men-
schenlevens geëischt. De geheele
Westkust van Japan werd getroffen.
De storm ging met zware wolkbreu
ken gepaard. Duizenden huizen stort
ten in, talrijke bruggen en spoorweg-
werken, in het bijzonder in de provin
cie Sjizoeoka, werden vernield. Aard
verschuivingen en geweldige over-
stroomingen deden den omvang van
de ramp nog toenemen. Naar van
bevoegde zijde wordt verklaard, kun
nen dit najaar in Japan bijzonder
talrijke en hevige wervelstormen ver
wacht worden.
Het bureau tot hulpverleening in
tijd van oorlog te Bern, deelt mede,
dat de in de gebieden van Romont,
Bulle en Chatel Saint Denis onderge
brachte Fransche burgerlijke geïnter
neerden deels naar de bezette, deels
naar de onbezette zone van Frankrijk
teruggezonden zijn.
De legerstaf deelt mede: In
nacht van 27 op 28 Augustus hebben
eenige vreemde vliegtuigen boven het
Zuidwestelijk deel des lands gevlogen.
Zij vlogen kort na half 12 bij le
Brassus de Jura van het kanton Vaud
en Genève binnen, om even later na
boven het meer van Genève gevlogen
te hebben, Zwitserland te verlaten
in de richtitig van Evian en het ge
bied van den Mont Blanc.
Vijftig minuten na middernacht
keerden de vliegtuigen terug. In
geheel Fransch Zwitserland werd
luchtalarm gemaakt. Uit de vliegrich
ting kan afgeleid woeden, dat het
weer Engelsche vliegtuigen waren.
HOEVEEL RUIMTE NEEMT EEN BRUTO
REGISTERTON 'iN?
Vrij geregeld kan men lezen, hoeveel
ton scheepsruimte bij verschillende ge
legenheden werd vernietigd. Dit wordt
dan gewoonlijk uitgedrukt in bruto-re-
gistertons. Wanneer de getallen in de
tienduizenden loopen, dringt het ook
tot den leek wel door, dat het „zeer
groote schepen” moeten zijn geweest,
maar toch blijft het begrip „bruto-re-
gisterton” voor hem iets zeer vaags.
Een b.r.t. staat gelijk aan 2.83 kub.
meter, waaruit blijkt dat een schip
van 3000 b.r.t. ongeveer 9000 kub. meter
groot is.
Heel veel verder komt men daar niet
mee, als men niet in een havenplaats
woont en met schepen vertrouwd is.
Dan blijven de getallen eenvoudig ge
tallen, Zonder meer. Men kan zich
moeilijk een voorstelling maken van
het schip of de schepen, die tot zinken
zijn gebracht en de hoeveelheid goede
ren, die daarbij is verloren gegaan,
wanneer het geladen schepen betreft.
Wanneer een geladen koopvaardij
schip tot zinken wordt gebracht, wil
dit niet alleen zeggen, dat den tegen
stander het verlies van een zekere hoe
veelheid scheepsruimte wordt toege
bracht, doch tevens, dat dientengevolge
een groote hoeveelheid goederen vóór
hem verloren gaat. Hier speelt het
laadvermogen een rol. En thans wordt
de kwestie duidelijker voor den leek,
wanneer hij weet, dat e*n schip van
5000 b.r.t. ongeveer 6000 ton (a 1000
k.g.) lading kan vervoeren, d.w.z. wan
neer de lading bestaat uit z.g. „gestort
goed”, n.l. steenkolen of erts. Een tank
boot van 5000 b.r.t. kan zelfs ongeveer
7500 ton petroleum transporteeren. Bij
(balen, kisten, enz.) gaat
evenwel in den regel veel ruimte ver
loren.
Het beste denkbeeld van den inhoud
van een schip kan men zich vormen
door zich den inhoud voor te stellen
van het aantal goederenwagens, dat in
de ruimen wordt leeggestort. Een ge
wone goederenwagen kan 15 ton kolen
bevatten. Een goederentrein, bestaande
uit 50 wagons, vervoert dus 750 ton
kolen. Hieruit volgt, dat voor het ver
voer over land van de lading kolen,
aangebracht door een schip, dat 5000
b.r.t. meet, 400 goederenwagens noodig
zijn, of wel 8 goederentreinen, elk be
staande uit 50 wagons a 15 ton.
Duitsche en Italiaansche ge
zanten uit
boden
Duitsche gezant, dr. Fabricius,
is gisterochtend voor het uitbrengen
van rapport per vliegtuig naar
Duitschland vertrokken. De Italiaan
sche gezant, Chigi, is eveneens naar
Rome ontboden.
De komende besprekingen
te Weenen
Van semi-officieele zijde te Berlijn
wordt gemeld Het feit, dat tot de
De léider van de Zuidafrikaansche
parlementaire oppositie, Hertzog,
heeft verklaard, dat hij in het parle
ment een motie zal indienen, waarin
de oorlogspolitiek der Engelsche re
geering en de methode harer oorlogs
voering wordt veroordeeld. Hertzog
xzal in zijn motie eén oproep doen
onverwijld stappen te ondernemen om
met Duitschland en Italië vrede te
sluiten.
DE BESPREKINGEN VAN AMBAS-
SADEUR CUDAHY
De „Washington Times Herald”
meldt, dat de Amerikaansche ambas
sadeur Cudahy in zijn besprekingen
met het departement van buitenland
sche zaken na zijn terugkeer uit Lon
den inderdaad is opgekomen voor een
samenwerking met Duitschland na het
sluiten van den vrede. De Duitschers,
zoo had Cudahy gezegd, zijn een
„prachtig /as”, die veel goeds voor
Europa doen en waarmede de Ver
eenigde Staten in goede betrekkingen
moeten staan. De Engelschen zijn de
oorzaak van de meeste onrust in
Europa en het is absoluut noodig, dat
men de Engelschen er toe brengt hun
,,toon” te wijzigen. In Londen had
Cudahy zijn inzichten meegedeeld aan
den Amerikaanschen ambassadeur
Kennedy, met wien hij op alle essen-
tieele punten overeenstemde-
s