TWEEDE BLAD, PAGINA 2
KUNST EN LETTEREN
FINANCIEEL
FILM EN BIOSCOOP
LUCHTVAART
HAAG
TOONEEL IN DEN
KURHAUS
HET HART VAN
ROTTERDAM
VOLKSHOOGESCHOOL-
WERK IN NEDERLAND
■m
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1940
HAAGSCHE COURANT VAN
ONDERWIJS EN KERK
aJU
Het Residentie-Tooneel in het
komend seizoen
Een spel van wederopbouw
d. Wielen
Symphonieconcert Carl Schuricht,
GEMEENTERAAD
STAF BRUGGEN LEIDER VAN DEN
SCHOUWBURG TE GENT
NATIONALE LUCHTVAART-
SCHOOL
Herstel van de zes beschadigde
vliegtuigen
WERK WORDT IN DENZELFDEN
GEEST VOORTGEZET
0 Atxj C&awiq
Adolphe Poth -
Ontslag van
dr. H.G. W.
Plannen voor een belangrijk repertoire
Aanvang der voorstelling om 7 uur
is dit spel,
Staf Bruggen.
Dirk Verbeek.
VERVROEGING VAN DEN
BEURSTIJD
Rotterdam”
waren
bloemen
met
de
veel
Chem. Wasscherij en Mo'delpersinricht.
Den Haag, L. v. Meerderv. 168B. Tel.
336610 en 395800. 296
A’dam-Haarlem-H’sum-Leiden-Beverw
De Nationale Luchtvaart School meldt
ons, dat zij met steun van de overheid
en na vergunning verkregen te hebben
van de Duitsche militaire overheid, haar
zes beschadigde vliegtuigen in de komen
de maanden gaat repareeren.
Haar technische dienst geniet thans
de
te
Doopsgez. Broederschap.
Beroepen te Den Horn J. Meerburg
Snarenberg te Haren bij Groningen.
EXAMENS
Notarieel-examen.
Geslaagd voor deel 2: G. J. M. temmen
te Roosendaal (N.B.).
Met ingang van den wintertijd van
12 uur ’s middags
Naar de Dag. Beurscrt. verneemt, heeft
het bestuur van de Vereeniging voor den
Effectenhandel in zijn gisteren gehouden
bestuursvergadering besloten het beurs
uur bij aanvang van den wintertijd te
vervroegen, overeenkomstig het onlangs
in ons blad vermelde voorstel.
Zoodra dus de wintertijd wordt inge
voerd, zal beurs worden gehouden van
12 uur des namiddags.
De verduistering
Over de verduistering sprekend zeide
de heer Verbeek, dat hij niet bereid was
aan te nemen, dat het publiek daardoor
in huis zal blijven. De ervaring in de
hoofdsteden der belligerente landen heeft
geleerd, nat de verduistering alleen gedu
rende de eerste maand van het winter
seizoen remmend werkte op het uitgaan.
Hier in Nederland heeft het publiek reeds
gelegenheid gehad te gewennen aan de
verduistering.
PROGRAMMA GEMEENTEMUSEUM
Het programma van het Gemeentemu
seum voor de volgende .week luidt:
Woensdag 4 Sept 2.30 uur rondleiding
door de TooroptentoonstellingZaterdag
7 Sept. 2.30 uur rondleiding door de
Muziekhistorische afdeeling Tot en met
15 September a.s. tentoonstelling „Keur
uit de werken van Jan Toorop”.
WERKGEMEENSCHAP DER NEDER
LANDSCHE CINEASTEN
De werkgemeenschap der Nederland-
sche Cineasten, onder welken naam zich
alle Nederlandsche filmers van naam
hebben vereenigd, deelt mee, dat tiaar
secretariaat is gevestigd in de Cinetone
Studio’s, Duivendrechtschekade 8385,
Amsterdam en dat als algemeen secre
taris benoemd is de heer Rolf ten Kate
te Amsterdam.
SMALFILM NAAR EEN JONGENS
BOEK
De Nederlandsche smalfilm-centrale
„Dik Trom” heeft voorbereidende maat
regelen getroffen voor het vervaardigen
van een nieuwe Nederlandsche film, naar
het boek van deen schrijver A. C. C. de
Vletter „Zeven jongens in een oude
schuit”. Beeld en geluid worden gelijktij
dig opgenomen. Aan de camera staat de
Hongaarsche cineast Bakos. De spelers
zijn een aantal leerlingen van de Haar-
lemsche scholen, die in samenwerking
met de hoofden der scholen zijn uitge
zócht.
Men is voornemens, behalve een Ne
derlandsche versie, ook een Duitsche te
vervaardigen.
MUSEUM BOYMANS TE
ROTTERDAM
Naar wij vernemen hebben op de ten
toonstelling van werkan door Rotter-
damsche beeldende kunstenaars verschil
lende veranderingen plaats gevonden.
Een aantal kunstwerken werd verkocht
en door andere vervangen. Eenige kun
stenaars wisselden hun inzendingen in.
Zoo zijn er thans van Toon Kelder vier
nieuwe werken te zien en van H. Cha
bot een groot zomerlandschap uit parti
culier bezit. Ook van leperen, Bieling,
Schotel en van Roode zonden andere
schilderijen en nieuwe grafiek in.
Het museum heeft zich in de maand
Augustus in een druk bezoek mogen ver
heugen, j.l. Zondag werden er ongeveer
500 belangstellenden genoteerd.
HET ISENHEIMER-ALTAAR WEER
DUITSCH BEZIT
Het D.N.B. meldt uit Berlijn: Het Isen-
hcimer-altaar is weer Duitsch bezit ge-
v.irden. Tijdens den wereldoorlog was
- t bij wijze van voorzorg naar München
"‘rgebracht. In het dictaat van Versailles
■rd de uitlevering van dit groote Duit-
ie kunstwerk aan Frankrijk voorge
geven. Met den Elzas is dit geweldigste
rk van oud Duitsche schilderkunst weer
in Duitsch bezit teruggekomen. Jaarlijks
rijn vele duizenden opgetrokken naar het
“ouseum te Kolmar om dit drieluik uit de
slansperiode van de gothiek te zien. .Wien
dit werk niet ontroert, verdient niet
menseh te heeten”. heeft één der grootste
kunsthistorici gezegd. Matthias Grünewald
uit Aschaffenburg gold als de schepper,
to'dat kort geleden de kunstgeleerde
j'.yelch bewijzen kon. dat er nooit een Mat-,
th as Grünewald bestaan heeft, wel echter
Matthis Neithardt. genaamd Gothardt. uit
rzburg. Hij heeft dit meesterwerk ge
wrocht.
Succesvolle première
Nooit heeft het hart van Rotterdam
hoe zwaar het ook getroffen werd, opge
houden te kloppen. Dit is steeds zoo ge
weest en ook nu. Eij vijftal Rotterdam-
sche journalisten heeft, zooals wij reeds
gemeld hebben, de handen ineen geslagen
geschreven,
symbolisch
MET SVEN HEDIN DWARS DOOR
DONKER AZIË
Meer dan drie maanden reeds ver
toont de Cinematografische Volksuniver
siteit elke week de boeiende en belang
wekkende film van Sven Hedin’s beroem
den tocht door de Gobi-woestijn en het
overige deel van Donker Azië. Morgen
gaat de film voor de vijftiende maal. De
vertooning geschiedt, als steeds, in het
Studio-theater, Kettingstraat, aanvangen
de te twaalf uur precies.
Het tooneelseizoen nadert. Ondanks ver
duistering en moeilijke omstandigheden
zal het Haagsche publiek zijn uitgaans
avonden niet willen missen. En de heer
Dirk Verbeek, vaste bespeler van den
Haagschen Stadsschouwburg heeft met
zijn medewerkers vol energie belangrijke
plannen om het tooneel in den Haag tot
iets bijzonders te maken. Wij spraken den
directeur van het Residentie Tooneel dezer
dagen.
,,Mijn gezelschap komt”, aldus de heer
Verbeek, „na een zeer korte zomerslaap
de belangstelling van het publiek vragen
voor het winterseizoen, dat door bijzon
dere omstandigheden zal worden be-
heerscht. Het doet dit met groot vertrou
wen. De gunstige zomer-exploitatie van
den Stadsschouwburg door mijn troep
heeft er mij van overtuigd, dat de instel
ling van het publiek ten opzichte van de
nationale kunst van het tooneel, sinds den
oorlog een verandering ten goede heeft
ondergaan. Dit verheugt mij in hooge
mate en geeft mij stof tot een optimisme,
dat wel zeer fel contrasteert met de
zwartgallige toékomstverwachtingen van
sommigen, die in de tooneelliefde van het
Haagsche publiek al bijzonder weinig ver
trouwen hebben”.
ANNY ONDRA IN „DER GASMANN”.
Nauwelijks zijn de opnamen van Rüh-
mann’s laatste Terra-film „Kleeren maken
den man” ten einde, of de populaire acteur
begint al aan een volgende film. Dit zal
zijn „Der Gasmann” naar een in Duitsch-
land zeer bekenden roman van Heinrich
Spoerl. Twee dingen dienen van deze pro
ductie in de eerste plaats naar voren te
worden gebracht: dat de regie gevoerd zal
worden door prof. Carl Froelich, die als
een der grootmeesters der Duitsche film
bekend staat en ten tweede, dat Anny On-
dra, na een lange pauze, weer zal gaan
optreden als Rühmann’s tegenspeelster.
Will Dohm en Charlotte Susa zullen ook
belangrijke rollen in de film hebben. Het
verhaal is, dat van een eenvoudig en on
gecompliceerd ambtenaar van het gasbe
drijf, die door een reeks toevallige om
standigheden en misverstanden op avon
tuurlijke zijwegen geraakt en van dat mo
ment af een dubbel leven moet voeren, dat
hem in de allergekste situaties brengt. Het
is een frisch en buitengewoon aardig ge
geven en van de combinatie Rühmann
OndraFroelich mag men een bijzondere
film verwachten.
Ook in het Westen des lands.
Ook de oprichting van een volkshooge
school in het Westen des lands, waarvoor
reeds in het voorjaar van 1939 een Noord-
Hollandsche commissie tot stand kwam,
kan binnenkort tegemoet worden gezien.
Vooral van studentenzijde is hierop sterk
aangedrongen. Reeds zijn verschillende
mogelijkheden, zoowel in Noord- als in
Zuid-Holland\overwogen, waarbij op ver
schillende plaatsen veel medewerking
werd ondervonden. De beslissing omtrent
de definitieve 'plaats moet nog genomen
worden. t
Voor de ontwikkelingskan)pen te Bak-
keveen, welke reeds thans gaande zijn,
kunnen jonge ambachtslieden en land
arbeiders uit de drie Noordelijke provin
ciën zich voor kostelooze deelneming aan
melden. terwijl diegenen, die uit Gelder
land of Overijsel komen zich tot de
Volkshoogeschool „Diependaal” bij Mar-
kelo kunnen wenden. Alle nadere inlich
tingen over kampen en cursussen kun
nen aangevraagd worden bij het secreta
riaat -te Bakkeveen (fr.)
AANVULLINGSAGENOA van den Ge
meenteraad op Maandag 2 September a.s.
Benoeming van:
een gedelegeerde in het be'stuur van het
Nederlandsch Instituut voor opleiding van
leerkrachten bij het Nijverheidsonderwijs;
vier onderwijzeressen bij het openbaar
lager onderwijs.
Beraadslaging over:
10. het voorstel om goed te keuren, dat
de in uitvoering zijnde vergraving voor
parkeerterrein en sportdoeleinden in de
Oostduinen. ondanks de hoogere, daaraan
verbonden kosten, wordt voortgezet en
voltooid;
11. het voorstel tot verhuring van grond
KLACHT OVER DE ENGELSCHE
ACTEURS IN HOLLYWOOD
De bekende Engelsche filmproducent
Michael Halcon klaagt in de ..London
Sunday Dispatch' over het gebrek aan
belangstelling van de Engelsche film-
menschen te Hollywood om hun vader
land, door hun terugkeer in zijn oorlogs-
streven te helpen Terwijl Engeland niet
voldoende spelers, regisseurs en andere
krachten heeft, spekken deze „deser
teurs” hun zakken in Amerika.
TRUUS HOOIJ ER.
Voor het a.s. winterseizoen heeft de
voordrachtskunstenares Truus Hooijer op
haar repertoire genomen „De Freule”, het
nieuwste werk van Theun de Vries. Zij zal
met dit echt-Nederlandsche werk in ver
schillende plaatsen van ons land optreden.
Centrum van Nederlandsche
cultuur.
Juist in dezen tijd wil de Volkshooge-
school haar taak blijven vervullen,om
een centrum te zijn van Nederlandsche
cultuur, waar jongeren uit alle bevol
kingsgroepen van ons land elkander kun
nen leeren kennen m onderlinge eerbied
voor elkanders arbeid.
Op de Volkshoogeschool „Diependaal”
bij Markelo werden dezen zomer verschil-
ende studie-vacantiewerken en week
enden gehouden, terwijl er thans een
meisjescursus plaats vindt onder leiding
ran mej. O. C. Wilbrenninck. Voor de
komende maanden staan nog enkele week
einden en een ontwikkelingskamp op het
programma.
Op de Volkshoogeschool Allardsoog”
bij Bakkeveen werkt regelmatig het kamp
met deelnemers aan de centrale werk
plaats aldaar, terwijl verschillende stu
denten en middelbare scholieren vooral
gedurende de maand Augustus eveneens
aan dit kamp hebben deelgenomen. In
Juli en Augustus werden er bovendien
twee kinderkampen gehouden, uitgaande
van de Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen verder een zeer druk bezochte
Fryske cursus en een goed geslaagde cur
sus der Ned. Christ. Reisvereeniging.
Binnenkort zal er een weekeinde gehou
den worden voor leden en oud-cursisten
uit de Noordelijke provinciën, terwijl cur
sussen voor onderwijzers, boerenzoons en
landarbeiders in voorbereiding zijn.
Op de algemeene vergadering der ver
eeniging, welke op 3 Augustus in Mar
kelo werd gehouden, werd de stichting
„Fryske Folkshegeskoalle” erkend, welke
stichting de oprichting voorbereidt van
een volkshoogeschool, welke zich in het
bijzonder op de Friesche cultuur zal rich
ten.
Over het algemeen zien de tot oordee-
len bevoegde techpici op het gebied van
verlichting en vervoer de toestand niet
zoo duister in Wat de Rijksinspectie van
de luchtbescherming het Residëntie Too
neel mededeelde ten aanzien van de nood
verlichting, die in den komenden winter
zal worden aangebracht, stemt tot voldoe
ning. Wegdeklichten, richtlichten, geleide-
lichten en obstakellichten zullen de ba
kens zijn die ons den weg wijzen. Wat
het aanvangsuur der voorstellingen be
treft zal het gezelschap zich natuurlijk
geheel aanpassen aan de gewijzigde om
standigheden. Mochten de plannen tot
vervroeging der werktijden, die de aan
dacht van rijk en gemeenten hebben,
doorgaan, dan zal het Residentie Tooneel
zich uiteraard bij de nieuwe dagindeeling
van den Hagenaar onmiddellijk aanslui
ten, doch voorloopig zal om zeven uur be
gonnen worden, zoodat de bezoekers tijdig
weer op straat staan en nog trams in alle
richtingen tot hun beschikking hebben.
Zij die per fiets naar het theater plegen
te gaan, zullen ongetwijfeld met genoegen
vernemen, dat er vlak bij den Schouw
burg een groote fietsenstalling komt.
Daarvan zullen waarschijnlijk vooral de
jongere bezoekers der voorstellingen ge
bruik maken. Door de instelling van een
speciaal jeugdabonnement, waarover t.z.t.
bijzonderheden bekend zullen worden ge
maakt, hoopt men de belangstelling van
de jeugd voor het tooneel te doen toe
nemen, terwijl de mogelijkheden van een
arbeiders-abonnement worden bestudeerd.
Bovendien zal door het houden van ma-
tineé’s de gelegenheid tot het zien van
goed tooneel voor jong en oud worden
uitgebreid. Op Zaterdag 7 September is
de eerste matinee. Later zal er ook op an
dere middagen worden gespeeld.
Concentratie op den Haag
„Hoewel wij goede hoop hebben”, ver
volgde de heer Verbeek, „dat het ons mo
gelijk zal zijn, een deel van de provincie
te bereizen, zullen wij toch meer in Den
Haag spelen dan vorig seizoen het geval
was. Artistiek bezien, is dit een winst,
want nu kunnen wij grooter werk spelen,
langer repeteeren, ons meer permitteeren
op het gebied van décors en een vrijere
keus doen uit het beschikbare spelërs-
materiaal”.
LUISE ULLRICH ALS „ANNELIE”
Binnenkort zullen in de Ufa-studio’s de
opnamen beginnen voor een nieuwe film
van Luise Ullrich, die in opzet eenige ge
lijkenis vertoont met „Cavalcade' en
waarin het rijk gevarieerde leven van een
vrouw, die in den Oudejaarsnacht van 1870
werd geboren en in 1940 stierf, behandeld
wordt. Zeven decennia lang klinkt de le-
vensnielodie van de zeer merkwaardige
Annelie en daar rondom heen zien we de
tijden wisselen van oorlog naar vrede en
van vrede naar oorlog In dit boeiende ka
der is plaats voor ernst en vroolijkheid,
voor tragiek en aardige intermezzi Walter
Lieck schreef het draaiboek voor deze in
teressante geschiedenis en Josef von Baky
is thans bezig met de voorbereidingen van
deze film, die voorloopig „Das Lied des
Lebens” heet.
INDUSTRIEELE DISCONTO
MAATSCHAPPIJ
In de algemeene vergadering van
deelhouders werden de balans en de w-
lies- en winstrekening over het jaar 19H
goedgekeurd eii werd de periodiek aftre
dende commissaris, de heer G. J. Scheur
leer, herkozen.
CULTUURMAATSCHAPPIJ
„WATOETOELIS-POPPOH”
In de algemeene vergadering van aan
deelhouders der N.V. Cultuurmaatschappij
„Watoetoelis-Poppoh” werden het jaarver
slag en de balans en de winst- en verlies
rekening goedgekeurd.
De vergadering vereenigde zich met het
voorstel van het bestuur om met het oog
op de vele onzekere omstandigheden een
bedrag van 225.314.83 als reserve aan te
houden, onverschillig of de maatschappij
straks de beschikking over meer gelden
hier te lande zal verkrijgen of niet, en
om, zoolang zij die beschikking niet er
langt, als speciale reserve 132.000 voor
loopig aan te houden, teneinde haar, zoo
dra de omstandigheden zulks toelaten, als
nog geheel of ten deele ter aanvulling
van het dividend over 1939 en ter uitkee-
ring van tantièmes over 1939, alsmede ter
do,tatie van het reservefonds aan te wen
den. Het bestuur werd gemachtigd, zoo
dra het zal oordeelen dat de omstandig
heden zulks .toelaten, tot zulke aanvulling,
uitkeering en dotatie uit voormeld bedrag
geheel of ten deele te besluiten.
Het dividend werd vastgesteld op 4 pCt,
zijnde het reeds uitgekeerde interim-divi
dend.
Mr. A. W. Hartman werd met alge
meene stemmen als commissaris herkozen.
Over den loop van zaken sinds Mei j.L
konden geen inlichtingen worden ver
strekt, aangezien de in den loop van
Augustus binnengekomen rapporten slechts
den toestand tot den eersten Mei weer
gaven en daarin geen bijzonders werd
vermeld, terwijl nadien geen berichten uit
Indië meer door de directie zijn ontvan
gen.
KOERSEN NEDERLANDSCH
CLEARINGINSTITUUT
Koersen voor stortingen op 31 Augus
tus 1940 tegen verplichtingen luidende in:
Reichsmarken 75,36, Belga's 30,14, Zwit-
sersche francs 42,77, Lires 9,55, Deensche
kronen 36,40, Noorsche kronen 42,80,
Zweedsche kronen 44,85, Tsjechische kro
nen (oude schulden) 6,42, Tsjechische kro
nen (nieuwe schulden) 7,54, Dinar (oude
schulden) 3,43, Dinar (nieuwe schulden)
4,23, Turksche ponden 1.45J.
aan de Waldorpstraat en de Leeghwater-
straat aan de Standard Amerikaanse!*
Petroleum Compagnie N.V.;
12. het voorstel om aan de vereeniging
„Huishoudschool Laan van Meerdervoorr
voor de jaren 1937 en 1938 een aanvuL
lingssubsidie toe te kennen;
13. het prae-advies op de adressen van
het bestuur der vereeniging „De Elout-
van-Soeterwoudeschool” e.a., houdende
verzoek om medewerking krachtens art. 72
der Lager-Onderwijswet 1920;
14. het voorstel tot verkoop van grond,
gelegen nabij de Potgieterlaan te Voor
burg;
15. het voorstel van de Commissie voor
de Strafverordeningen tot vaststelling van
een verordening tot wijziging van de AL
gemeene Politieverordening voor 's-Gra-
venhage;
16. het voorstel tot goedkeuring van
het leggen van tramsporen in de Mient en
de Appelstraat door de N.V. Gemengd
Bedrijf Haagsche Tramweg Maatscteip.
pij” en om de reeds plaats gehad “eb
bende legging van tramsporen op het Spui,
de Turf- en Houtmarkt, de Nieuwe Haven
en de Kalvermarkt, alsnog goed te keuren.
17. het voorstel om voor kennisgeving
aan te nemen de mededeeling van B. en
W., dat zij, krachtens de hun door den
Raad verleende machtiging, verschillende
wijzigingen in het telefoontarief hebben
aangebracht;
18. het voorstel tot het verleenen van
een bijslag op de ondersteuning van werk-
loozen in verband met diensten, welke zij
ten behoeve van de luchtbescherming ver.
richten;
19. het voorstel tot verhuring van een
gedeelte van de Lulofsstraat aan de N.V,
Rij nlandsche Betonbouwmaatschappij;
20. het voorstel tot verleening van eer
vol ontslag en tot overplaatsing van eenige
leerkrachten bij het Openbaar gewoon
lager en Uitgebreid lager onderwijs;
21. het voorstel om de ketels der cen-
trale-verwarmingsinrichting in het gebouw
van den Gemeentelijken Geneeskundigen
en Gezondheidsdienst te doen herstellen;
met financieele regeling;
22. het voorstel tot verhooging van de
schadeloosstelling, aan te bieden voor den
minnelijken afstand van perceelen in ver-
band met de verbreeding van het gedeelte
van den Haagweg (L.) tusschen de Thor-
beckelaan en de Burgemeester-Hovylaan
(L.); met financieele regeling;
23. het voorstel om goed te keuren, dat
veiligheidsmaatregelen worden getroffen
langs waterkanten en bij bruggen in ver
band met de verduistering.
N.V. voorheen G. C. T. van Dorp en Co
In de jaarlijksche algemeene vergade
ring van aandeelhouders van de NV.
v.h. G. C. T. van Dorp en Co. werden de
balans alsmede de verlies- en winstreke
ning over het boekjaar 1939 goedge
keurd. Overeenkomstig het voorstel van
de directie werd besloten de winst over
het boekjaar 1939 voorloopig onverdeeld
te laten. De heer G. P C. Krayenbrinfc
werd als commissaris herkozen.
technische
gastvrijheid in het proefstation van
Bataafsche Petroleum Maatschappij
Delft, waar een deel van het N.L.S.-
personeel met het herstel is belast.
Naar schatting zullen eenige maanden
met dit werk gemoeid zijn.
Het zomerseizoen en daarmede de
Kurhausconcerten spoeden teneinde. Voor
het laatste symphonieconcert onder lei
ding van Carl Schuricht was een Beet
hovenprogramma gekozen, dat nog een
bijzondere attractie had door de medewer
king van Adolphe Poth, den tweeden
concertmeester van het Residentieorkest,
die in het gedeelte vóór de pauze het
vioolconcert op. 61 in D. gr. t. voordroeg.
Daarna was het woord aan het orkest,
dat zich tot tolk maakte van de vijfde
symphonic in C. kl. t. op. 67.
Adolphe Poth treft men niet te dikwijls
als solist aan op het podium der groote
concertzaal, wat wel jammer is, want
hij is behalve een voortreffelijk voor
aanstaand lid der orkestgemeenschap een
kunstenaar, die over niet te onderschat
ten solistische eigenschappen beschikt,
welke een herhaald optreden In ruimer
milieu, volkomen rechtvaardigen. Dat
heeft ook nu weer zijn kranige Interpre
tatie van dit meesterconcert bewezen,
waarvan hij de muzikale psyche diep
weet te peilen.
Ook in virtuoos opzicht staat Poth zijn
man; al is zijn technisch meesterschap
niet van de allerhoogste orde, aan de
gaafheid van zijn spel hapert toch, ook
in de moeilijkste gedeelten, toch maar
uiterst weinig, getuige o.m. de uitvoe
ring van de groote cadens In het eerste
gedeelte. Poth’s toon is niet bijzonder
groot, doch vèrdragend en van timbre
verzadigd, daarbij uitmuntend door ge
voeligheid en klankcharme.
Hij boeide ons dezen avond als solist
inzonderheid door zijn stijlvol, bij alle
gevoeligheid en expressie beheerscht en
muzikaal gedistingeerd spel, dat gedra
gen en gesteund werd door een wel ge
fundeerd technisch meesterschap. Hij
mocht zich verheugen in een uitbundig
succes en een intensief waardeeringsap-
plaus, waarvan het spontaan karakter het
bewijs leverde, hoe gaarne men dezen
sympathieken kunstenaar als solist op
het podium ziet. Eenige malen moest
hij van de solistenkamer daarheen terug,
keeren, waar hij het orkest en zijn lei
der, die hem voortreffelijk hadden ge-
secundeerd, in het huldebetoon liet dee-
len. Een aantal fraaie bloemstukken had
de kunstenaar in ontvangst te nemen.
Hoe Schuricht Beethoven’s vijfde weet
te herscheppen is in deze kolommen
reeds meermalen met bewondering uit
eengezet. Ook nu weer was de weergave
uitermate boeiend. De slotsatz werd in
een spanninggevende, sterk bewogen cli
max tot den hoorder gebracht. Met een
daverende ovatie aan het slot heeft het
ditmaal talrijker dan gewoonlijk opge
komen publiek van leider en orkest af
scheid genomen. Zondag a.s. sluiting van
het concertseizoen.
De vereeniging tot stichting van Volks-
hoogescholen deelt het volgende mede
Op de laatstgehouden hoofd bestuurs
vergadering van de vereeniging tot stich
ting van Volkshoogescholenj is aan dr.
H. G. W. v. d. Wielen, op diens verzoek
tijdelijk verlof verleend als landelijk lei
der van het Volkshoogeschoolwerk, in ver
band met het aanvaarden van de functie
•van seeretaris-generaal der Nederlandsche
Unie. Beide veelomvattende functies zijn
niet te vereenigen. Zoo neemt dus de
grondlegger en hoofdleider van het Ne
derlandsche Volkshoogeschoolwerk voor
loopig afscheid ervan, om zich aan werk
van anderen aard te wijden. Het Volks
hoogeschool werk zelf zal inmiddels geheel
zelfstandig worden voortgezet en wel vol
komen in den geest, zooals het door dr.
van der Wielen is opgezet. Als tijdelijk
plaatsvervanger is aangewezen drs. H. D.
de Vries Reilingh, leider der Volkshoo
geschool „Diependaal” bij Markelo.
en een spel in revuetrant
waarin dit kloppende hart
naar voren wordt gebracht.
In een korte spanne tijds
tot propageering van den wederopbouw
der stad, werkverschaffing en steun voor
de Rotterdamsche kunstenaars gemon
teerd en ingestudeerd en gisteravond be
leefde „Het hart van Rotterdam”, zooals
de auteurs A. Koolhaas, B. Stroman, A.
van Waasdijk, W. A. Wagener en G.
Zalsman het noemden, de première in
het Aréna-theater te Rotterdam, waar
een talrijk publiek de medewerkenden
hartelijk heeft toegejuicht. Ernst en blij
moedigheid zijn in dit spel verwerkt tot
een eenheid, welke onafscheidelijk is.
Het eerste tafereel voert den toeschou
wer naar het Rotterdam, dat zijn eeuw-,
feest vierde. De pest teistert de stad, de
vroede vaderen, bezorgd voor de toe
komst, verbieden elke bijeenkomst en
vroolijkheid. Het is een reeder, die er
op wijst, dat men niet bij de pakken
moet neerzitten en den burgervader weet
te overtuigen, dat aanpakken alleen de
stad weer vertier en bloei kan brengen.
Een kaleidoscopisch beeld van Rotterdam
en een ballet van den arbeid onderstre
pen den ondernemingslust van de Rot
terdammers.
De stad is groot geworden, de havens
zijn uitgebreid, kranen werken, de scheep
vaart is er, doch ook de crisis. Voor vele
nijvere handen is geen werk. Ieder zoekt
naar datgene om de stad in het leven
te houden. Er daagt een nieuw geluk,
gesymboliseerd in het jonge geluk van
twee gelieven, als de stad door een ramp
wordt getroffen. Rotterdam ligt in puin.
Vluchtelingen trekken weg Er is echter
ook werk. Het puin wordt geruimd, er zal
weer worden gebouwd. In het puin vindt
men het uithangbord van café „De Wel
vaart". Als „de welvaart” er nog is, dan
zal alles in Rotterdam terecht komen.
Als de vogel Phoenix zal Rotterdam uit
.zijn asch herrijzen. Niet alleen in de
café’s aan den rand van de stad, ook op
de beurs wordt het zakenleven hervat.
Er gaat wat-gebeuren op de beurs, uje-
mand weet wat. Het is Koos Speenhoff,
die er verschijnt, Speenhoff, de oude
Rotterdamsche bard, die den Rotterdam
mers, nog wat onwennig in het nieuwe
gebouw, den ouden Rotterdamschen geest
van aanpakken bijbrengt Deze geest
wordt door den reeder verstaan. Hij
spoort de aanwezigen aan te gelooven in
Rotterdam en zijn toekomst. De stad
heeft een wijden horizon, het hart klopt
met de eb en den vloed. Rotterdam zal
leven en bloeien.
Het spel is ëen bonte, kleurige ver
tooning geworden, waarvan de ernst is
gevoeld, doch waarbij ook om de opge
wektheid en de anachronistische grapjes
in het eerste tafereel hartelijk werd ge
lachen.
Hoe werd Jan Musch niet hartelijk
met applaus bedankt na zijn dichterlijk
en toch eenvoudig welkomstwoord, Mat-
thieu van Eysden en Rob Milton waren
het, die vooral de komische noot (en
met succes) te verwerken kregen. Speen
hoff werd daverend toegejuicht. Dezen
ouden zanger kunnen en mogen de Rotter
dammers nooit vergeten. Dan speelde
nog mee John Gobau, Ben Aerden, Fol-
kert Kramer en Ko van den Bosch. Al
noemen wij de dames niet het eerst, dan
beteekent dit niet, dat zij in dit spel van
den arbeid geen belangrijke rol te ver
vullen hadden. Sophie Stein was een
overtuigende arbeidersvrouw, Ceesje
Speenhoff zong, voorts speelde nog mee
Tatia Wijma en Mela Soesman.
Kleurig van monteering
revue, welke
samenwerking
Het repertoire
Komend tot het repertoire, dat het Re
sidentie Tooneel heeft samengesteld, zeide
de heer Verbeek dat, na voorstellingen
van de „Camera Obscura”, Toontje heeft
een paard geteekend” en „Lucifer”, half
September de aandacht zal worden ge
vraagd voor het eerste nieuwe stuk, het
Italiaansche blijspel „Dertig Seconden
Liefde” van Aldo de Benedetti. Na dit
luchtig voorgerecht zal onder regie van
Johan de Meester Tsjechow’s beroemde
stuk „De Kersentuin”, dat nog nooit door
een Nederlandschen troep werd gespeeld,
op de planken worden gebracht. Net Resi
dentie Tooneel heeft bovendien de opvoe-
ringsrechten verkregen van Bernard
Shaw’s jongste stuk „In good King Char
les’ Golden Days", een interessant histo
risch werk, dat ten tijde van Karel II van
Engeland speelt. Men hoopt eindelijk te
kunnen komen met John Steinbeck’s „Van
Muizen en Menschen”, het mooie Ameri-
kaansche stuk waarvan de vertooning,
ioor de tijdsomstandigheden gedwongen,
tot tweemaal toe moest worden uitgesteld.
Een hoogtepunt van het repertoire zal de
opvoering worden van ..Faust” I en II.
ioor Johan de Meester bewerkt tot één
avondvullend stuk. Aan het eind van het
seizoen komt „Das Kleine Hofkonzert’’ een
Lustspiel van Paul Verhoeven en Toni
Impekoven, met muziek van Edmund
Nick.
JHR. B. W. F. VAN RIEMSDIJK
NEGENTIG JAAR
Ter gelegenheid van den 90sten ge
boortedag van jhr. B. W. F. van Riems
dijk, oud-directeur van het Rijksmuseum,
is gistermiddag te zijnen huize aan de
Jan van Goyenkade te .Amsterdam een
receptie gehouden. Tal van bekenden
kwamen den 90-jarige complimenteeren,
o.a. namens de Maatschappij „Arti et
Amicitiae”, de secretaris Herbert van
der Poll, Albert, Hemelman, de Maat
schappij „Rembrandt”, de voorzitter Jan
de Boer, de secretaris Gerard van Vliet.
Verder waren er de commissaris der
provincie Noord-Holland, mr. dr. A,
baron Röell en mevrouw Röell, dr F
Schmidt Degener, directeur van het
Rijksmuseum, prof. H. A. van Bakel, dr.
Bierens de Haan, prof van Regteren Al
tena, jhr. D. C. Röell, directeur van het
stedelijk museum, jhr. Sandberg, mr. H.
K. Westendorp, G. H de Marez Oyens,
bestuurslid Concertgebouw Velen had
den den jubilaris met bloemen of tele
grammen gelukgewenscht.
Nederlandsche auteurs
Men hoopt deze voorstelling te kunnen
geven, in samenwerking met het Haag
sche Operette Gezelschap, dat met Otto
Glastra van Loon als Intendant wordt op
gericht. Aan Nederlandsche stukken wordt
eveneens aandacht besteed. Een interes
sant werk van Henk Bakker en Jan van
Ees, „Vliegersvrouwen” genaamd, is reeds
in het bezit van het gezelschap. A. den
Hertog en Ben van Eysselsteijn hebben
stukken toegezegd. Tenslotte werd mede
gedeeld, dat een Duitsch klassiek werk
de keuze is nog niet bepaald in studie
genomen zal worden.
„Ik ben er zeker van”, zeide de heer
Verbeek, „dat deze kleine bloemlezing u
reeds een gunstige indruk geeft van ons
repertoire in den komenden winter. De
toegenomen belangstelling voor het too
neel legt ons de verplichting op, aan de
voorstellingen alle zorg en toewijding te
geven een verplichting waaraan wij
gaarne zullen beantwoorden. Wij zullen
het publiek niet teleurstellen. Het heeft
juist nu behoefte aan onze kunst.
Deze tijd leert ons veel. Een van zijn
lessen is dezehet aanpassingsvermogen
der menschen is grooter dan wij ooit had
den bevoed. Comfort dat vroeger onont
beerlijk scheen is weggevallen en wij
hebben naar andere, primitievere midde
len gegrepen om in onze gewoonten te
kunnen volharden. De distributie waart
over onzen disch en dringt zelfs door tot
in onze linnenkast en wij schikken er
ons in en leven verder.
Maar het dramatisch verlangen der
menschen gedoogt geen rantsoeneering.
Het eischt het volle pond en zal daar
kan ik niet aan twijfelen het publiek
in den winter, die ons wacht, dwars door
de duisternis van deze oorlogstijden voe
ren naar het licht van schoonheid en
waarheid, dat gloeit in de kunst.
Tot leider van den Vlaamschen Schouw
burg te Gent is de Vlaamsche regisseur
Staf Bruggen benoemd. Deze benoeming
is in Vlaanderen met instemming be
groet, omdat Bruggen als voorvechter
voor een onafhankelijk Vlaamsch theater
geldt.
Deze benoeming zal ook in Noord-Ne-
derland onder de kenners van het
Vlaamsche tooneel met de grootste vol
doening vernomen worden. Overal waar
hij kon heeft Staf Bruggen zich in de
bres gesteld voor de Nederlandsche taal
en het Nederlandsche tooneelstuk. Ook
Noord-Nederlandsche schrijvers heeft hij
herhaaldelijk gespeeld en hun werk
krachtig op de Zuidelijke taalgrens
naar voren gebracht.
was deze
door professor Rosse, in
met de Rotterdamsche
schilders Nico Benschop, Joop van Hoorn
en Louis van Roode werd geënsceneerd.
Rotterdam in silhouet was uitgebeeld
door Frans ter Gast. Het effect van het
décor Rotterdam bij nacht was ver
rassend.
Onder leiding van Corrie Hartong en
Nettie van der Valk werden de balletten
ingestudeerd, een arbeids-, een vluchte
lingen- en een beursballet, waarvan het
laatste het levendigst was, de eerste twee
echter expressiever waren.
De muziek deed heel veel bij deze
revue. Was de proloog van Willem Lan-
dré iets zwaarder, daarna werd zij wat
aan den lichteren kant. Hoe pakte zij
het publiek. De componist van dit laatste
werk heeft vooral aangevoeld, waarmede
het publiek gepakt kan worden. Het zal
Anton Schweitzer, die een orkest be
staande uit leden van het rtotterdamsch
Philharmonisch Orkest aanvoerde, dan
ook ongetwijfeld veel genoegen gedaan
hebben, dat zijn liedjes „Het hart van
Rotterdam” en „Rotterdam, we doen je
weer herrijzen” er zoo in gingen en
meegezongen werden. Zijn illustratieve
muziek was suggestief en boeiend.
Tenslotte mag niet verzuimd worden
een woord van hulde te brengen ^an
Anton Koolhaas, die de regie van dit spel
in handen had en zooveel wist te bereiken
in enkele weken.
„Het hart van Rotterdam” is
warmte ontvangen. Er waren voor
medewerkenden veel bloemen en
applaus. Moge dit zoo blijven en gezien
het liefdadige doel, ook in andere steden
zco zijn.
Mr. P. J. Oud. burgemeester van Rot
terdam, verscheidene wethouders, mr. K.
J. van der Haagen, referendaris van de
afdeeling Kunsten en Wetenschappen van
dit departement en tal van andere auto
riteiten woonden de eerste voorstelling
bij.