TROONSAFSTAND Kroonprins Michael volgt hem op VAN KONING CAROL Het Britsche luchtwapen leed gevoelige verliezen No. 17666. Nederlandsche arbeiders Duitschland naar 4 1940. Vrijdag 6 September. Duitsche vliegers voortdurend in actie het en Koning Michael’s eedsaflegging VANDAAG ZAL CAROL NAAR ZWITSERLAND VERTREKKEN Talrijke treffers in Engelsche haven industriegebied Antonescu „staatsleider” van Roemenië Verbod van verlaging van loonen en salarissen Proclamatie van koning Carol J A PRIJS DER ADVERTENTIÊN: Het ongeluk te Zalt-Bommel Steun Carol Michael (Foto-archief) (Foto-archief) (Zie verder, le blad, pag. 2.), Ambtenaren van den geheimen dienst ontslagen vlootsteunpunten, in van het eiland, sa- PRUS DEZER COURANT: Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. p. 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”, „Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode blad ƒ4.zonder Modeblad 3.75. Buitenland ƒ9.Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren ‘"«en de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 et., fr. p post 10 ct Het had j.l. De voor verordening werden van TIJDEN VAN ZONSOP- EN ONDERGANG Hedenavond uur van zonsonder gang 8.17 uur zonsopgang 7 Sep tember 7.01 uur. In den tusschen- liggenden tijd moet dus worden verduisterd. aan de familieleden der slachtoffers Carol was koning sedert 1930. Carol II, die 46 jaar is, de zoon van koning Ferdinand I, werd in 1926 ge dwongen afstand te doeri van zün.rech ten op den troon ten behoeve van zijn zoon Michael. Na den dood van koning Ferdinand (20 Juli 1927) werd Michael koning onder een regentschapsraad (1927—1930). Carol keerde 6 Juni 1930 in Roemenië terug, hernieuwde zijn rechten op den troon en werd 2 dagen later te Boekarest tot koning geprocla meerd. Van 15 regels 150. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna Iedere regel meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post 10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct Advértentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad" 10 ct meer. Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500 en Italië, zoodat iedere gelegenheid om de betrekkingen van Roemenië met deze beide groote mogendhedèn, die de onschendbaarheid van het land en zijn grenzen garandeeren. te verlevendigen, moet worden aangegrepen. Een proclamatie proclamatie dringend verzoek, alles te vergeten, u om onzen jongen koning te scharen, de orde te bewaren en aan den arbeid te gaan. Leve Roemenië.” Grondwet buiten werking Om half tien heeft koning Michael in de troonzaal van het Koninklijk pa leis te Boekarest voor minister-pre sident Antonescu en den patriarch van de orthodoxe kerk van Roemenie den eed afgelegd. De korte eedsformule luidt: „Ik zweer, het erfgoed van Roemenië, zijn grenzen en zijn onaan tastbaarheid te waarborgen. Zoo waarlijk helpe mij God Almachtig” Vervolgens legde minister-president generaal Antonescu den eed aan den nieuwen koning af. De formule luidt: „Ik zweer trouw aan koning Michael, den Roemeerfschen staat en de Roe- meensche natie. Zoo waarlijk helpe mij God Almachtig”. Het opmerke lijke van deze formule is het ontbre ken van de verplichting ten aanzien van de grondwet, wat hiermede ver klaard moet worden, dat terstond na de benoeming van Antonescu tot pre mier de grondwet buiten werking is gesteld. moest in dit Koning Carol van Roemenië heeft in den afgeloopen nacht ten gunste van zijn zoon, kroonprins Michael, die in October 19 jaar wordt, afstand gedaan van den troon. Naar verluidt, zal koning Carol nog in den loop van vandaag naar Zwitserland ver trekken. Een officieel bericht over dezen troonsafstand is nog niet gepubliceerd. den zwaren last der heerschappij over in de politieke sfeer van Duitschland te dragen. Ik bid, dat dit voor de red ding van het vaderland gebrachte óffer niet vergeefsch zal zijn. Ik verzoek allen Roemenen, mijn zoon met trouw en liefde te omringen, opdat hij den steun vindt, die hij voor de voortaan op zijn schouders rustende zware ver antwoordelijkheid noodig heeft. Moge God ons land beschermen en het een trotschere toekomst verzekeren. Leve Roemenië.” In een officieele publicatie, die gis teravond ‘aan de pers te Boekarest werd verstrekt, werd minister-presi dent generaal Antonescu voor de eerste maal als „staatsleider” betiteld, semi-officieele blad „Romania” reeds voordien den nieuwen minister president met dezen titel begroet. Steun aan de asmogendheden United Press meldt uit Boekarest: Minister-president generaal Ion Anto nescu heeft aan de vooraanstaande Roemeensche journalisten verklaard, dat hij zijn steun zal geven aan de as-mogendheden en de uitspraak van Weenen zal respecteer en. Antonescu verzocht den journalisten den koning, den troon en de vroegere politieke lei ders op geen enkele wijze aan te val len. Met betrekking tot de laatsten zeide hij: „ik zal mij met hen bezig houden. Ik zal alle schuldigen in het ministerie van binnenlandsche zaken van beneden tot boven voor de onrecht vaardige bestraffing van de leden der Ijzeren garde voor het gerecht brengen en straffen.” Antonescu heeft nieuwe richtsnoeren voor de Roemeensche pers gegeven, die door de bladen streng in acht ge nomen moeten Worden. Deze richtsnoe ren doen uitkomen, dat Roemenië zich door eigen aansporing geschaard heeft Een officieel Reuterbericht publi ceert een verklaring „uit gezag hebbende kringen in Londen’, d.w.z. van het Engelsche ministe rie van luchtvaart, welke de op merkelijke constateering behelst, dat het eenige doeltreffende ver dedigingswapen, dat Engeland op het oogenblik nog bezit, zijn jacht- Uit koning Michael’s leven Koning Michael van Roemenië wordt 25 October a.s. 19 jaar. Nadat het parlement 4 Januari 1926 bij meerderheid van stemmen den troonsafstand van zijn vader aan vaardde. werd hij denzelfden dag tot troonopvolger uitgeroepen. Na het over- lijden van zijn grootvader, koning Fer dinand I, op 20 Juli 1927 besteeg hij als koning Michael I den troon. Zijn rechten werden door een nieuw inge- stelden regentschapsraad uitgeoefend. Na den terugkeer van zijn vader werden deze rechten en de regent schapsraad opgeheven en als Carol II werd de vader tot koning van Roeme nië uitgeroepen. Michael werd tot grootwoiwode van Alba Julia (Karlsburg) benoemd. Ko ning Carol heeft sindsdien bijna 10 jaai en 3 maanden geregeerd. De moeder van koning Michael, prin ses Helena .van Griekenland, was reeds in het jaar 1928 van koning Carol ge scheiden. Na de troonsbestijging van Carol en de mislukking van de verzoeningspo gingen, die door de toenmalige regee- ring Manioe geëntameerd waren, ver trok prinses Helena naar Florence, waar zij sedertdien woont. Koning Carol heeft van zijn troons afstand mededeeling gedaan in de vol gende, door de radio en in extra-edities der bladen verspreide proclamatie „Rpemenen. Tijden van ernstige schokken en zorgen trekken over ons land. Sedert tien jaren heb ik ernaar gestreefd, alles voor het welzijn van Roemenië te doen, zooals mijn geweten het mij ingaf. Thans ligt over het land, dat voor groote gevaren heeft gestaan, rouw. Uit liefde voor dezen grohd, waarop ik geboren en opgegroeid ben, wil ik de gevaren uit den weg ruimen, ‘door mijn zoon, van wien gij houdU Een toelichting op de betref* fende verordening In het „Verordeningenblad” van 29 Augustus j.l. werd opgenomen een verordening van den Rijkscommissa- ris voor het bezette Nederlandsche gebied betreffende het verbod van verlaging van loonen en salarissen. De paragrafen van deze verordening drukten wij af in ons blad van 30 Aug. de uitvoering van deze noodige voorschriften door den secretaris-generaal het departement van Sociale Za ken bekend gemaakt in de Nederland sche Staatscourant van 2 dezer. De leider van de afdeeling Sociale Zaken bij den commissaris-generaal voor finandiën en economie, geeft thans de volgende toelichting op deze verordening De verordening van den Rijkscom- missaris heeft de bedoeling de werkne mers te beschermen tegen willekeurige verlaging van hun ontvangsten, d.w.z. tegen kortingen, die niet geboden zijn door de economische verhoudingen in het bedrijf. Zij is uitgevaardigd na overleg met de werkgevers- en werk nemersorganisaties. Zij treedt, wat den kern betreft, in de plaats van het be sluit van den Nederlandschen Opper bevelhebber van land- en zeemacht van 24 Mei 1940. De bedoeling van dat be sluit was ongetwijfeld ook, den werk nemer te beschermen tegen ongerecht vaardigde vermindering van zijn inko men. De in dit besluit genoemde rechts middelen zijn echter voor dit doel on toereikend gebleken. Het besluit van den Nederlandschen Opperbevelhebber gaf weliswaar den werknemer het recht, tegen ongerechtvaardigde loons verlaging bezwaren in te brengen bij het college van rijksbemiddelaars, doch het schiep niet de mogelijkheid, ook zonder uitdrukkelijke bezwaren van den betrokken werknemer, op te tre den tegen willekeurige inkomenverla- gingen. De ervaring heeft echter ge leerd. dat de werknemer dikwijls, het zij om persoonlijke redenen, hetzij op grond van zijn economische afhanke lijkheid, in het geheel niet in staat is van het hem gegeven recht gebruik te maken. De werkgever moet het bewijs geven van zijn economische onmacht. Daartegenover ejscht de verordening van den rijkscommissaris voor het doorvoeren van een loonsverlaging van den werkgever het bewijs, dat deze in de voorgenomen omvang door den eco- nomischen toestand van het bedrijf dringend noodzakelijk en met de sociale verhoudingen van zijn werknemers ver- eenigbaar is. In de plaats van het recht tot beklag van den werknemer stelt de verordening den eisch van goedkeuring en draagt hierdoor de bewijslast voor de noodzakelijkheid van de korting op den werkgever over. De verordening ontkent echter anderzijds niet, dat den tegenwoordigen economi- schen toestand soms het blijven bestaan van een bedrijf slechts door een, zich binnen zekere grenzen bewegende ver mindering van de ioonkosten kan wor- te Boekarest mede deelt, is het gisteravond in het cen trum van de hoofdstad tot een demon stratie van de IJzeren garde gekomen. Vreemde individuen probeerden aan deze demonstratie deel te nemen. Hier tegen is de politie opgetreden. De radio spreekt van een doode en verscheidene gewonden. Heden is weer een groote groep Nederlandsche arbeiders met twee speciale treinen van het Centraal Station te Amsterdam naar Duitschland vertrokken. De Dtiitsche afdeeling van de Arbeidsbeurs had op het station een bureau ingericht, dat zorgde voor, den goeden gang van zaken, ook wat betreft de verzending van de bagageu. Het vertrek, .(StapD Zooals bekend, heeft de Rijkscom missaris voor het bezette Nederland sche gebied direct na het ongeluk met de brug bij Zalt-Bommel een commis sie benoemd voor het instellen van een onderzoek naar de oorzaken van deze ramp. Het ambtelijke rapport is nog niet verschenen. Intusschen heeft Dinsdag j.l. de heer Seidell als vertegenwoordiger van den Rijkscommissaris in de provincie Noord-Holland aan de in de omgeving van Amsterdam bijeengekomen nabe staanden van de bij het ongeluk te Zalt-Bommel om het leven gekomen personen zijn deelneming betuigd. Na een roerende toespraak overhandigde hij in naam van den Rijkscommissa ris aan de familieleden van de om het leven gekomen slachtoffers en ook aan die der gewonden een financieele bijdrage tot leniging van den eersten nood Antonescu, heeft een uitgevaardigd, waarin verklaard wordt: Er is eén nieuwe regeering, een nieuw regime, geen woorden, maar werk, geen talmen, maar daden. Een ernstig, smartelijk verleden is afgesloten. Daar over zal ik niet den sluier van het vergeten, maar van de gerechtigheid uitspreiden. Doch vandaag moeten wij den staat en de natie redden. Uit alle macht moeten wij onze krachten ver zamelen, onze eer weer oprichten en onze toekomst verzekeren. De ware volken bouwen hun groote toekomst uit de nederlagen. De vervolgingen hebben opgehouden. Thans moet de jeugd, de hoop des volks, haar plicht, vervullen. Onze natie moet haar tegenwoordigheid in de geschiedenis bewijzen. De amb tenaren van den staat moeten begrij pen, dat alles op hen steunt. Zij moeten zich hun verantwoordelijkheid' waard toonen. Eerlijkheid, gerechtigheid en arbeid moeten de werkzaamheid van alle ambtenaren leiden. Ik zal de regeering op nieuwe grond slagen plaatsen. Het program zal ik u voorleggen, opdat gij het allen beoor deelt. Het zal zijn oorsprong volledig in het eensgezinde nationale geloof vinden. Geleidelijk zullen wij de ver nieuwing van den staat volvoeren, met geloof aan God, aan het heilige onver gankelijke recht des volks. Voorwaarts, de plicht roept u. Oproep van Antonescu Min-’sterpresident Antonescu heeft den volgenden oproep tot de natie ge richt „Roemeensche broeders. Uit het diepst van mijn hart richt ik tot u het Incidenten te Boekarest Op het plein voor het Nationale theater demonstreerden gisteravond eenige duizenden aanhangers van de IJzeren garde. Zij zongen volksliederen en spraken zegewenschen voor de IJze ren garde uit. Daarna verklaarde een spreker, dat aan het doel der betooging was voldaan en verzocht alle aan- En al verzekert Reuter nu, dat de Britsche jagers niet zullen ophouden den strijd aan te binden met de Duit sche formaties, voor wie tusschen de regels door leest, blijft todh de even eens in opdracht van het ministerie van luchtvaart gepubliceerde zin be slissend: „nogal groote belemmerin gen werden veroorzaakt door het ver lies van personeel van het lucht wapen. Deze opmerkelijke bekentenis van zwakte wordt versterkt door een be richt van den correspondent der „New York Times”, waarin woordelijk wordt gezegd, dat „verscheidene groepen Duitsche bommenwerpers, welke over de Zuidoostkust van En geland het land zijn binnengevlogen, niet meer door Britsche jagers zijn onder aangevallen voor zij den versperrings- cirkel van Londen bereikten. Het ministerie van oorlog déelt mede, dat op bevel van den ministerpresident de chef van den geheimen dienst van het leger. Morusof, en de directeur van den geheimen dienst van het leger, Stefanescu, van hun functies zijn ont heven. Morusof was een persoonlijk vertrouwensman van koning Carol, die sedert vele jaren verantwoordelijk was voor de veiligheid van den koning. Ook heeft hij voor den koning een eigen berichtendienst georganiseerd, onafhankelijk van de staatsautoritei- ten. Op zijn aandringen en van den eveneens afgetreden hofmaarschalk werd Antonescu 4 weken geleden ge arresteerd, omdat hij tijdens een audiëntie bij den koning gewezen had op de „duistere en dubbelzinnige rol” van Morusof en diens ontslag had ver- wezigen naar huis te gaan. Terwijl de langd. Dat het Britsche luchtwapen reeds rekening moet houden met een hoog verliespercentage van zijn jachtvlie- gers, wordt thans ook door het mi nisterie van luchtvaart toegegeven. Al heeft men ook de eskaders jachtvlie- gers uit het Zuidoosten van Engeland tot dusver nog niet teruggetrpkken, de luchtvaartcorrespondent van Reuter erkent toch, dat „verscheidene voor uitgeschoven vliegvelden ernstig te lijden hebben gehad”. Voorts wordt toegegeven, dat spe ciale colonnes moest worden op geroepen om in dit gebied nog vliegvelden voor de Engelsche jagers in stand te houden. Naar in welingelichte kringen te Boedapest verluidt, zal de troonsafstand van koning Carol en de troonsbestijging van kroonprins Michael, waarschijnlijk nog in den loop van dezen ochtend door een proclamatie aan de natie worden bekend gemaakt. vliegers, reeds gevoelig is getrof fen, meldt het D.N.B. De leiding van het Engelsche luchtwapen heeft de haar nog ter beschikking staande jachttoestel- len, behalve voor de bescherming van zekere het Noorden mengetrokken in het Zuidoosten van Engeland ter bescherming van Londen en voor den afweer van Duitsche aanvallen van de. nabije Fransch-Belgische Kanaal- kust af. menigte zich verspreidde, werd door een politie-auto met water op de me nigte gespoten, die daarop de politie begon te hoonen. De politie antwoord de hierop met het schieten uit machine geweren. Het in de onmiddellijke nabijheid van het Nationale theater gelegen koninklijk paleis werd direct door sterke troepenafdeelingen afgesloten. Later op den avond trokken nog steeds zingende groepen gardisten door de stad. Daar zij echter niet probeerden in het afgesloten centrum binnen te dringen, bleven verdere incidenten achterwege. Naar de radio MM COURANT HAAGSCHE .1; j 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 t 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor- boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J, de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr., There- siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187 1

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 1