Het af hal en der voorloopige
identiteitsbewijzen
BINNENLAND
van
en
R
een
STADSNIEUWS
K; de
Z geheel,
Donderdag a.s. aan de beurt: de rest
letters L, M, N, 0, P, Q. U. X. Y
alsmede een gedeelte van
TWEEDE BLAD, PAGINA 2
HAAGSCHE COURANT VAN DINSDAG 24 SEPTEMBER 1940
over
GEBOUW:
b Zij-Zaal
de Ruijterstraat 67
L t.m- Sch
De opheffing der Burgerwachten
Ruime druivenoogst
Samenwerking tusschen Nederland-
Duitsche politie
HAAGSCH CRISISCOMITE
Uitvoer
Fey t.m. einde P
Radiorede ir. Verwey
zomerpostzegels
Willemstraat
hoek Kazernestraat
VERGADERING VAN
„DE VUURSLAG”
feest voor rotterdamsche
GEËVACUEERDEN
van Rheeden t.m.
van de Ruit
AMICITIA
West einde 15
KUNSTEN EN
WETENSCHAPPEN
Zwarteweg
M, N, Q en
Peppel t-m. Pex
Kraneveld t.m.
einde K en La
t.m. v. Leeuwen
DONDERDAG
26 SEPTEMBER
1940
O, U, X. IJ, Z en
Pa t.m. Peperzak
Nederlandsche en Duitsche oorlogs-
gewonden toonen hun dankbaarheid
DIERENTUIN
ingang Benoordenh.weg
a Groote Zaal
Hulpsecretarie
Loosduinen
(alleen voor bewoners, die
aldaar in het bevolkings
register staan ingeschreven
Opbrengst komt ten goede aan tuber
culosebestrijding, rheumatiekbestrijding
en de zorg voor de lichamelijk
gebrekkigen
Het nieuwe opleidingsvaartuig
„Pollux”
T Leeuwenberg t.m.
einde L en Ra
t.m. v. d. Rhee
van Duitsch ijzer naar
Nederland
Dank aan de Oostmark
fabrikaten van
ijzer en staal
IJzer, staal en
Engelsche vliegers ter aarde besteld
sche en
Veevoederverbod voor aardappelen
Bijdragen voor het Winterhulpwerk
wij
van
voor
met
is
het
Accountantsrapport over 1939
met
van
hun
en
een
het
voor
26 Sept.
gepaard met intensiveering van het weide,
bedrijf, meer productieve krachten kunnen
worden vrijgemaakt, dan voor dekking
van de veevoeder-import noodig zou zijn.
Het plan van den cultuur-technischen
dienst was echter opgezet voor uitvoering
in 25 jaar. Spr. acht het dringend nood
zakelijk, dat dit tempo zeer belangrijk
wordt versneld. Dat is mogelijk, doordat
de oude omslachtige procedure van ont
eigening is vervallen door afkondiging
'van het vorderingsbesluit.
Al deze maatregelen zouden echter geen
nut afwerpen, aldus spreker, wanneer niet
tegelijkertijd een einde werd gemaakt aan
de stijging van landprijs en grondrente,
welke, zooals bekend, iedere verhooging
der agrarische productie opslorpen.
Een landfonds
Een werkplan voor den landbouw
„De Vuurslag” hield Zaterdagmiddag
hier ter stede onder leiding van den voor
zitter, jhr. R. Groeninx van Zoelen, een
vergadering. Zij werd door verschillende
specialisten op land-economisch gebied
bij gewoond.
De eerste spreker, de heer Roosen-
schoon, landbouwredacteur van „Het
Volk”, zeide te willen uitgaan van de stel
ling. dat de voornaamste zwakheid der
parlementaire democratie is geweest, dat
zij het werkloosheidsvraagstuk niet ver
mocht op te lossen. Naar zijn meening
staat of valt iedere nieuwe staatsorgani
satie met een uitvoerbaar plan, dat w e 1
eeen einde maakt aan deze grond-fout.
Voor een goede oplossing zal de land
bouw steeds één der uitgangspunten moe
ten bieden. De eerste moeilijkheid echter
is, dat de landbouw verschillende en soms
tegenstrijdige belangen in zich sluit. Deze
tegenstrijdigheden hebben als voornaam
ste oorzaak, dat tot nu toe werd gewerkt
tegen prijzen, welke geen verband hielden
met de productiekosten van ieder bedrijf
of van iedere streek, maar bepaald wer
den, hetzij naar den maatstaf der wereld
markt, hetzij naar het inzicht der regee-
ring. Naar spr.’s oordeel kan dit systeem
niet langer gehandhaafd blijven, omdat in
de toekomst niet het geld, maar de arbeid
als voornaamste element der staatshuis
houding zal worden erkend. Dit brengt
met zich mee, dat er gestreefd moet wor
den naar betaling van een „rechtvaardigen
prijs”, welke verband houdt eenerzijds met
de productiekosten en anderzijds met het
algemeene welvaarts-niveau. Op 't oogen-
blik komt de landbouw daar lang niet aan
toe. Bij een volks-inkomen van 5100 mil-
lioen, ontvangt de landbouw, die een
vijfde van het totaal uitmaakt, slechts 600
millioen.
Oprichting van een centraal bureau
De V.P.B. melden uit Berlijn
Voor den Duitschen uitvoer van ijzer
naar Nederland is een regeling tot
stand gekomen, welke voorziet in de
oprichting van een centraal bureau in
Nederland, dat voor een juiste verdee-
ling zal zorgen. Wanneer dit bureau
met zijn werkzaamheden is begonnen,
zullen de Nederlandsche bestellingen
eerst na afstempeling door dit
lichaam uitgevoerd mogen worden.
Export van 300.000 k.g. per dag
naar Duitschland
De druivencampagne in het Westland is
thans in vollen gang. Van den vroegen
ochtend tot den laten avond wordt hard
op de tuinen gewerkt. Over het algemeen
is de druivenoogst zeer goed en maken
de kweekers bevredigende prijzen
hun met zorg gekweekt produqt.
Aan de Westlandscne veilingen worden
enorme kwanta druiven aangevoerd én
van de druivensoort Alicante wordt zoo’n
groot gedeelte voor export verkocht, als
in jaren niet het geval was. Per verlaad-
dag gaat thans ongeveer 300.000 kilo
druiven naar het Groot-Duitsche Rijk. De
enorme aanvoer dreigt een gebrek te doen
ontstaan aan kisten voor de verpakking.
Het vervoer is over het algemeen goed
geregeld.
van het jaar zomerpostzegels te gebrui
ken, deze gewoonte dit jaar niet te laten
varen en indien zij tot nu toe van de
zomerpostzegels geen gebruik gemaakt
hebben, zich die goede gewoonte met in
gang van dit jaar eigen te maken.
Ik weet, dat de behoeften op velerlei ge
bied groot zijn en dat voor vele doelein
den een beroep wordt gedaan op de offer
vaardigheid, maar ik ben er van over
tuigd, dat ik de drie door mij besproken
onderwerpen: tuberculosebestrijding, rheu
matiekbestrijding en zorg voor lichame
lijk gebrekkigen met klem onder uw aan
dacht moet brengen.
De waarnemend secretaris-generaal,
waarnemend hoofd van het departement
van Sociale Zaken, ir. R. A. Verwey,
heeft gisteravond voor beide omroepzen-
ders ten gunste»van de zomerpostzegels
een toespraak gehouden, waarvan
hieronder den tekst laten volgen
In aansluiting met hetgeen prof. Romme,
de voorzitter van het propaganda-comité,
u reeds voor de microfoon heeft medege
deeld over de actie voor de zomerpost
zegels in dit jaar, wil ik thans nog enkele
woorden tot u spreken over het zgn. so
ciale doel van die actie voor zomerpost
zegels.
Ik moet daarbij in herinnering bren
gen, dat van de opbrengst van de zomer
postzegels de helft aan cultureele en de
helft aan sociale doeleinden ten goede
komt. Onder de sociale doeleinden, waar
voor dit jaar de opbrengst ten deele be
stemd is, is er één, dat nu reeds een aan
tal jaren door de zomerpostzegels begun
stigd is. Het is de bestrijding van de
tuberculose.
Zoo ooit, dan moet vooral in de tegen
woordige tijdsomstandigheden, nu hand
having van de volkskracht meer dan ooit
ons aller plicht, ons aller taak, ons aller
doel moet zijn, alle aandacht aan de be
strijding van deze belangrijke volksziekte
worden besteed. Gelukkig richt deze
ziekte in ons land in de laatste jaren niet
meer zulke groote verwoestingen aan als
vroeger het geval is geweest. Sedert tien
tallen jaren zien wij in ons land een
voortdurende daling van het cijfer van de
aan tuberculose overledenen en in de
laatste jaren was de toestand op dit ge
bied in vergelijking met andere landen
zóó gunstig, dat wij wat betreft de tuber-
culosesterfte in ons land zelfs een uitzon
deringspositie innamen. De sterfte is nu
ongeveer een kwart van wat zij in het
begin van deze eeuw in ons land was.
Wanneer in een kring van medici in 1900
iemand had voorspeld, dat deze volks
vijand in zoo sterke mate in eenige tien
tallen jaren zou worden overwonnen, dan
zou men hem misschien als een fantast
hebben beschouwd.
Jaarlijks wordt de geheele administratie
en boekhouding van het Haagsch Crisis
Comité gecontroleerd door 't accountants
kantoor Moret en de Jong, alhier.
In het contróle-rapport over het jaar
1939 wordt medegedeeld, dat de boekhou
ding in orde bevonden is.
De ontvangen gelden voor A- en B-
steun (dus inclusief de bijdragen uit open
bare kassen) ad 218.999.99 zijn in over
eenstemming met de verantwoording aan
den penningmeester door den bankier van
het Haagsch Crisis Comité, de firma
Heldring en Pierson te ’s-Gravenhage en
met de afrekeningen van den Postchèque-
en Girodienst.
De totale uitgaven ad 207.026.66
waarm begrepen de verstrekte credieten
zijn gedaan in overeenstemming met
°e_ daarvoor door het bestuur gestelde
De
saldo
Ten
der v
steekproeven
In het Oosterdok te Amsterdam ligt
een schip, dat doet denken aan een thee-
klipper, thuis gekomen na een lange en
zware reis naar China. Het is de „Pol
lux”, het schip, waarop de leerlingen van
het matrozen-instituut der Nederlandsche
Zeil- en Roeivereeniging hun opleiding
krijgen.
De „Pollux” ziet er vreemd uit op het
oogenblik, ontdaan van masten en tui
gage. De masten, noch de tuigage zullen
ooit weer op het fiere schip staan; er
komt n.l. een nieuwe „Pollux”, een groo-
ter en beter ingex^cht schip, dat deze
masten zal krijgen. De oude „Pollux”
heeft haar plicht gedaan en xfrordt afge
dankt. De nieuwe „Pollux” wordt twee
maal zoo groot als de oude. Het schip heeft
een lengte over alles van 65 meter en
een breedte van 11 meter. De leermidde
len zullen beter zijn; in plaats van één
zullen er tusschendeks drie lokalen wor
den ingericht, het zal er lichter zijn met
een betere sanitaire voorziening en bo
vendien zullen er ruim 85 leerlingen in
de opleiding kunnen worden geplaatst
tegen thans ten hoogste 60.
De jongens krijgen op het schip een
opleiding van acht maanden, welke ge
heel op de praktijk is gericht en beslo
ten wordt met een plaatsing als lichtma
troos op een koopvaardijschip. Daarna
kunnen zij opgeleid worden tot stuur
man. Vermcedelijk zal mettertijd de op
leiding tot één jaar worden uitgebreid.
Alles aan boord van het schip wordt
door de jongens zelf gedaan. Wanneer
zij eenmaal varen, zijn zij ook op zich
zelf aangewezen, dus de opvoeding in
die richting is een noodzaak.-
Wanneer ever enkele maanden de
nieuwe „Pollux” gereed zal zijn, zal zij
op de plaats van de oude komen te lig
gen.
Wij ontvangen den volgenden op
roep ,;Uit de vele pers- en radiobe
richten, uit verhalen en reisbeschrij
vingen van hen. welke uw kinderen in
de Oostmark bezocht hebben en vooral
uit de brieven van uw kinderen zelf,
hebt gij zonder uitzondering kunnen
constateeren, hoe liefderijk uw kinde
ren zijn opgenomen en verzorgd, ja
zelfs in vele gevallen verwend.
Bij vele ouders is dan ook de vraag
opgekomen op welke wijze zij uitdruk
king konden geven aan hun dankbaar
heid jegens de Oostmarksche pleeg
ouders. Afgaande op de wijze, waarop
de Oostmarksche bevolking gehoor
heeft gegeven aan den oproep van den
gouwleider der Oostmark, om eenige
duizenden Nederlandsche kinderen ge
durende eenige maanden als gast op te
nemen, mogen wij niet verwachten, dat
zij persoonlijke geschenken zullen aan
vaarden. Waar nu het „Winterhulp
werk” de bijzondere belangstelling en
sympathie heeft van het Duitsche volk,
zouden wij, als dank voor hetgeen onze
kinderen in de Oostmark hebben geno
ten, eveneens daartoe een steentje
kunnen bijdragen door het storten van
een bedrag op girorekening no. 82093
ten name van den heer C. J. Verschuur,
Stationsplein no. 66, den Haag.
De totale opbrengst van deze stor
tingen zal worden overgemaakt aan
den gouwleider der Oostmark Opper-
donau, ten behoeve van het Winter-
hulpXverk in deze gouw. Het storten
der bijdragen, dat 31 October a.s. ein
digt, zal in de bladen worden verant
woord.
In de overtuiging, dat wij hiermede
handelen in den geest van vele dank
bare ouders C. J. Verschuur, Stations
plein 66, den HaagW. Holtzapfel,
de la Reijweg 11, den Haag.
Bijzondere waakzaamheid
Dit moet ons er niet van weerhouden
om ten aanzien van de tuberculose in de
tegenwoordige tijdsomstandigheden bij
zondere waakzaamheid te betrachten. Wij
hebben op dit punt in de jaren 1914
1918 een gevoelige les gehad. Tot 1914
daalde in ons land de sterfte aan tuber
culose ook regelmatig, maar in de jaren
’14T8 hebben we een stijging van deze
■terfte met ongeveer 50 pCt. gehad. Tegen
•en dergelijk onheil moet thans met alle
kracht gestreden worden. Al het moge
lijke moet worden gedaan om de tuber
culose juist in de tegenwoordige tijdsom
standigheden zoo krachtig mogelijk te be
strijden.
Een onderdeel van deze bestrijding
vormt de uitzending naar sanatoria van
hen, waarvoor dit noodig is. Het is voor
dit onderdeel van de tuberculosebestrij
ding, dat o.a. de gelden, verkregen uit
de öpbrengst van de zomerpostzegels, wor
den besteed en ik doe daarom een krach
tig beroep op u om Ook dit jaar aan dit
doel uw medewerking te geven door, zoo
veel dit in uw vermogen is, van de zomer
postzegels gebruik te maken. Gelukkig be
schikt ons land over tal van uitnemende
sanatoria.
De twee andere doeleinden, waarvoor
dit jaar, wat den Socialen kant betreft, de
opbrengst van de zomerpostzegels ten
goede komt, zijn de rheumatiekbestrijding
en de zorg voor de lichamelijk gebrek
kigen.
Verschenen is een buitengewoon
politieblad, dat o. m. een brief bevat
van den secretaris-generaal, wnd. hoofd
van het departement van Justitie, aan
den procureurs-generaal, fungeerend
directeuren van politie. Teneinde te kun
nen voldoen aan de formeele vereisch-
ten voor het bewijs in strafzaken en wel
in het bijzonder om van geconstateerde
overtredingen door een bevoegd op
sporingsambtenaar proces-verbaal te
kunnen doen opmaken zoo deelt de
secretaris-generaal in dit schrijven
mede heeft de Befehlshaber der
Ordnungspolizei bepaald, dat met in
gang van 25 September a.s. de z.g.
„Verkehrs - Uberwachungs - Komman
dos” zich bij de uitoefening van hun
dienst zullen doen vergezellen van een
daartoe door de ter plaatse bevoegde
Nederlandsche politie-autoriteit ter be
schikking te stellen Nederlandschen
politieambtenaar (uiteraard zal deze
opsporingsbevoegdheid dienen te be
zitten) behoorende tot marechaussee,
rijksveldwacht of gemeentepolitie.
Deze Nederlandsche politiebeambte
neemt deel aan de controle door de
„Verkehrs-Uberwachungs-kommandos”
Hij ontvangt van dit kommando de
door de Duitsche ambtenaren van ge
constateerde strafbare feiten opgemaakt
„Anzeige”, wanneer het een geval be
treft, dat tot de competentie van den
Nederlandschen rechter behoort. Ter
aanvulling van deze „Anzeige” en con
form het door hem bij zijn dienstuit
oefening persoonlijk waargenomene,
maakt de betrokken opsporingsambte
naar vervolgens overeenkomstig het
wetboek van strafvordering proces-ver
baal op en levert dit met bijbehoorende
stukken, waaronder de schriftelijke
aangifte van het „Verkehrs-Uber-
wachungs-kommando” op de gebruike
lijke wijze in.
Geschenk aan de verpleegsters van het
academisch ziekenhuis.
In de conversatiezaal van het zuster
huis van het academisch ziekenhuis te
Leiden had Zaterdagmiddag een eenvou
dige, maar treffende plechtigheid plaats,
namelijk de aanbieding van een geschenk
door een aantal Nederlandsche en Duit
sche oorlogsgewonden aan het verple
gend personeel dier inrichting.
De plechtigheid werd behalve door een
groot aantal zusters bij gewoond door den
luitenant-kolonel H. D. Buurman, en ma
joor Alofs namens de. Nederlandsche mi
litaire autoriteiten, door Oberarzt Willige
namens de Duitsche Weermacht en voorts
door eenige hoogleeraren, den directeur
van ’t ziekenhuis dr. H. H. Maas, een groot
aantal assistenten benevens vele verpleeg
den en oud-verpleegden, die als gevolg
van de oorlogshandelingen in begin Mei
in deze inrichting gedurende langeren
of korteren tijd werden opgenomen.
Namens verpleegden en oud-verpleeg-
den werd het woord gevoerd door den
vroegeren reserve-eerste luitenant P. E.
Bos, die na een kort begroetingswoord
allereerst allen herdacht, die in den
strijd voor het vaderland gevallen zijn.
Te hunner nagedachtenis werden eenige
oogenblikken stilte in acht genomen. Ver
volgens wees de heer Bos er op, dat bij
het uitbreken van den oorlog de zieken
huizen onmiddellijk paraat waren om de
oorlogsgewonden op te nemen. Ook het
verplegend personeel van het Leidsche
academisch ziekenhuis van hoog tot laag
is tot zeer groote prestaties in staat ge
bleken en ten volle berekend voor zijn
zware taak.
Toen het denkbeeld geopperd werd om
op de een of andere wijze de dankbaar
heid der patiënten tot uitdrukking te
brengen, ontmoette dit voorstel over alle
afdeelingen veel geestdrift. De Duitsche
lotgenooten verzochten spontaan zich bij
deze actie te mogen aansluiten en het
resultaat der gehouden inzameling was
verbluffend. In overleg met den directeur
werd besloten het pand der dankbaarheid
den vorm te geven van een schilderij. De
kunstschilder Dirk Nijland werd bereid
gevonden dit te vervaardigen en met
kunstzinnige hand bracht hij een deel
van het ziekenhuis op het doek, waar na
volbrachten arbeid de zusters rust en
verpoozing zoeken, n.l. de vijver. Spreker
dankte den heer Nijland voor zijn groote
mate van medewerking, de firma IJdo
voor het vervaardigen der reproducties,
welke aan de zusters als persoonlijke her
innering zullen worden aangeboden en
aan de firma Stoexen, die de opdracht-
plaat aanbracht. Nadat de heer Bos nog
eenige brieven had voorgelezen, waarin
de dankbaarheid der oud-verpleegden
treffend tot uiting kwam, verwijderden
zuster Schlueter, waarnemend directrice
het doek, waarachter het schilderij ver
borgen was.
De directeur van het ziekenhuis, dr. H.
H. Maas, het geschenk namens de zus
ters aanvaardend, zeide o.m. dat dezen het
schilderij als kunstwerk ongetwijfeld tot
in de lengte van dagen zullen waardee-
ren. Spr. zou dit geschenk niet beschouwd
willen zien als een herinnering aan de
stormachtige Mei-dagen, doch hij meent
dat de tegenwordige zusters, die
de oorlogsgewonden zooveel lief en leed
hebben meegemaakt, daarin moeten zien
een bewijs van dankbaarheid van de zijde
der patiënten, waarvoor zij zooveel heb
ben gedaan. Evenals de wetenschap, de
liefde en het geloof universeel zijn, moge
het desgelijks wezen met de verpleging.
Tenslotte dankte dr. Maas alle schen
kers voor hun bijdragen.
Bloementeelt gedeeltelijk door groenten-
verbouw vervangen
In den Nederlandschen tuinbouw is
thans een gedeeltelijk verzetten der ba
kens waar te nemen. In verband met den
groentenexport naar het Groot Duitsche
Rijk zijn talrijke bloemenkweekerijen
zich gaan toeleggen op het telen van
groenten. De groote export van groente
en fruit naar Duitschland maakt, dat de
tuinders thans loonende prijzen voor hun
producten krijgen.
Aan de groote Aalsmeersche bloemen
veilingen i$ deze verschuiving momen
teel duidelijk merkbaar. Uit den beperk
ten aanvoer van bloemen op deze vei
lingen, -blijkt duidelijk, dat vele bloe-
menkweekers zich in dienst hebben ge
steld van de voedselvoorziening en zich
zijn gaan toeleggen op het telen van
groente. Dit verschijnsel treedt ook in
andere plaatsen en streken van ons land
op. Zoo vertoont ook de bloementeelt in
en rond Rotterdam een duidelijken ach
teruitgang. terwijl aan de groente- en
fruitveilingen rondom genoemde stad de
aanvoeren aanmerkelijk stijgen.
een
stelsel, dat tot groote tevredenheid der
Twee nieuwe posten
Het zijn twee nieuwe posten op de lijst
van de door de zomerpostzegels begun
stigde doeleinden. Twee onderwerpen van
geheel anderen aard dan de bestrijding
van de tuberculose. Terwijl wij bij de
tuberculose te maken hebben met een
ziekte, die de sterfte belangrijk beïn
vloedt, hebben wij bij de rheumatiek te
doen met een ziekte waarbij dit niet het
geval is, maar die niettemin van groote
sociale beteekenis is. Het is een ziekte
die voor de lijders daaraan niet alleen
veel lichamelijk leed, maar ook een groote
u-- yan arbeidstijd en
Uitreiking van medailles dient achter
wege te blijven.
In een brief aan de burgemeesters
schrijft de secretaris-generaal, wnd.
hoofd van het departement van Bin-
nenlandsche Zaken, dat van de zijde
der Duitsche autoriteiten er zijn aan
dacht op gevestigd is, dat door het be
stuur eener voormalige burgerwacht
zou zijn besloten, aan de vroegere leden
medailles (herinneringskruisen) uit de
reiken. Onder verwijzing naar zijn
brieven, waarin aan de burgemeesters
werd medegedeeld, dat de burgerwach
ten haar werkzaamheden onmiddellijk
moesten beëindigen en tot ontbinding
overgaan, merkt de secretaris-generaal
op, dat deze mededeeling zoo moet
worden verstaan, dat ook het uitreiken
van medailles als hierboven vermeld,
achterwege dient te blijven.
Aan het bovenstaande behoort streng
de hand te worden gehouden.
waarin begrepen de verstrekte credieten
de
regelen.
aanwezigheid van het beschikbare
per 31 December 1939 is gebleken,
aanzien van de verantwoording
verstrekkingen in natura zijn ruime
-1 genomen.
In het belang van de voorziening van
de Nederlandsche markt met ijzer en
staal en met fabrikaten van ijzer en staal
is het noodzakelijk gebleken een over
zicht te verkrijgen van de bestellingen van
ijzer en staal en van de fabrikaten van
ijzer en staal, welke van Duitsche zijde
zijn of zullen worden geplaatst.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Handel.
Nijverheid en Scheepvaart heeft in ver
band hiermede bepaald (Staatscourant van
23 September 1940, no. 185), dat alle be
stellingen van fabrikaten van ijzer en
staal voorzoover een totaalgewicht van
meer dan 100 k.g. ijzer en staal te boven
gaande, welke van Rijks-Duitsche zijde
worden verstrekt, aan het Rijksbureau
voor ijzer en staal, Lange Houtstraat 11
te ’s-Gravenhage, ter verificatie moeten
worden voorgelegd, voordat zij mogen
worden aanvaard. Het door dit Rijks
bureau te verstrekken verificatiebewijs
dient tot waarborg, dat het voor de uit
voering der bedoelde bestellingen benoo-
digde materiaal geremplaceerd zal kun
nen worden. Voorts wordt vastgesteld,
wat onder bestellingen van Rijks-Duitsche
zijde ten deze zijn te verstaan.
De bevoegde Duitsche overheid heeft
voorgeschreven, dat elke van Duitsche
zijde in Nederland geplaatste bestelling
vergezeld moet gaan van een z.g. „Kon-
trollnummer-Aufstellung”, die in duplo
bij de schriftelijke bestelling moet wor
den gevoegd.
De ontvangers van bestellingen van
Rijks-Duitsche zijde moeten de „Kontroll-
nummer-Aufstellungen” ter verificatie aan
het Rijksbureau voor ijzer en staal zen
den, terwijl het andere exemplaar, voor
zien van het verificatiebewijs, wordt ge-,
retourneerd en door den ontvanger van
de bestelling zorgvuldig dient te worden
bewaard.
Met betrekking tot de bestellingen van
ijzer en staal en van fabrikaten van ijzer
en staal, welke in de periode van 1 Juni
1940 tot den dag van inwerkingtreden van
dit besluit van Rijks-Duitsche zijde in
Nederland zijn geplaatst, is verder be-
paald^dat deze bestellingen binnen 4 we
ken vanaf den dag van inwerkingtreden
van dit besluit aan het Rijksbureau voor
ijzer en staal moeten worden opgegeven
onder vermelding van den datum, waar
op de bestelling is aangenomen, den naam
en het adres van den opdrachtgever, om
schrijving van de bestelling, het gewicht
aan ijzer en staal, dat voor de uitvoering
der order noodig is.
Voor zoover voor deze bestellingen
„Kontrollnummer-Aufstellungen” mochten
zijn ontvangen, dienen deze bij bovenbe
doelde opgave te worden gevoegd.
Op welke wijze en in welken omvang
voor deze bestellingen teruglevering van
materiaal zal kunnen plaats vinden, wordt
zoo spoedig mogelijk bekend gemaakt.
Verdeeling in landschappen
Teneinde nu den rechtvaardigen prijs
zooveel mogelijk te benaderen stelt spreker
voor, dat het land zal worden verdeeld in
landschappen, welke ieder een bepaald ge-,
deelte van het land op agrarisch gebied
zullen organiseeren. Nu onderscheidt de
directie van den landbouw in Nederland
84 landbouwgebieden, welke ieder een
eigen karakter naar grondsoort en bedrijfs-
type hebben. Deze gebieden beschouwt
spreker als de aangewezen grondslag voor
de nieuwe regeling van de productie.
Wanneer deze landbouwgebieden een be
stuur krijgen naar den geest der water
schappen en dus „landschappen” worden,
ontstaan er streken, waarin de kostprijs
van de productie der verschillende land-
bouwvoortbrengselen nagenoeg gelijk is.
Hij denkt zich deze landschappen als zelf-
besturende lichamen, waarvan alle hierbij
betrokkenen, die gezamenlijk een derde
van het volk omvatten, lid moet zijn.
Wanneer nu het landschap een collectief
contract afsluit met de regeering en na
mens zijn leden, kan de productie zonder
en met vermijding van oneenigheden over
den prijs worden geregeld.
Algemeen werkplan
Vervolgens ontwikkelde spr. een alge
meen werkplan, dat de bestaansbasis van
het volk belangrijk zal vergrooten. Aan
de hand van berekeningen van den direc
teur van den cultuur-technischen dienst en
van ir. Westhoff, toonde hij aan, dat onze
oppervlakte cultuurland door'middel van
versnelde ontginning en inpoldering en
door her-ontginning en verkaveling met
545.000 hectaren is te vergrooten, zonder
ons natuurschoon en onze natuurreserva
ten aan te tasten. Bovendien is door ont
watering van een kwart van onze opper
vlakte cultuurgrond een opbrengstvermeer-
dering te krijgen gelijk aan een landwinst
van 190,000 hectaren. Bovendien is ons
weiland nog volgens dr. Frankena vat
baar voor een productievermeerdering van
50 pCt., gelijkstaande dus aan een land
winst van 600.000 hectaren. Een en ander
beteekent, dat zelfs afgezien van de mo
gelijkheden van intensiveering van den
akkerbouw, onze agrarische basis met
50 pCt. kan worden versterkt. Als men
weet, dat onze invoer van veevoeder ge
lijk stond met de opbrengst van een op
pervlakte van 700.000 hectaren, ziet men
dat bij een versnelde winning van nieuwe
gronden en verbetering van bestaande,
In den loop van de vorige week zijn in
ons land twee Engelsche vliegtuigen door
Duitsche nachtjagers naar beneden ge
schoten. Zaterdagmiddag zijn de stoffe
lijke resten van de bemanningen der Brit-
sche toestellen teraarde besteld. Op het
kerkhof waar drie Engelsche vliegers
werden begraven, vormden Duitsche mi
litairen de eerewacht en het vuurpeleton.
Een Oberleutnant voerde het woord, ter
wijl een «Jeminee eenige bijbelteksten
las en het Onze Vader bad. De drie kisten
werden in de groeve neergelaten, terwijl
een Duitsch muziekkorps het „Nader mijn
God tot u” speelde.
Ook op een andere plaats vormde een
afdeeling Duitsche militairen de eere
wacht. Een dominee sprak naar aanlei
ding van Psalm 103 een afscheidswoord
en sloot met het Onze Vader.
Een Oberleutnant bracht hier namens
het Duitsche luchtwapen den drie ge
sneuvelden den laatsten groet. Een mu
ziekkorps van het luchtwapen speelde
gewijde muziek. Er bestond voor de be
grafenisplechtigheden zeer groote belang
stelling.
mate van verlies
arbeidsvermogen medebrengt. Ook de be
strijding van deze ziekte is duur .voor
handhaving van de volkskracht van groot
belang.
Tot voor betrekkelijk korten tijd was
men maar al te zeer geneigd het als iets
onvermijdelijks te aanvaarden, dat talloos
velen aan rheumatiek leden. De laatste
jaren is men tot de overtuiging gekomen,
dat de rheumatiek. indien de patiënten
doelmatig worden behandeld, veel te ge
nezen en te verbeteren is van wat vroe
ger ongeneeslijk en niet te verbeteren
leek.
De behandeling van rbeumatiek-patiën-
ten is echter veelal tijdroovend en kost
baar. Om deze behandeling mogelijk te
maken voor hen, waarvoor zulks onbereik
baar zou zijn, daarvoor is ook een deel
van de opbrengst van de zomerpostzegels
bestemd.
Tenslotte is als nieuw object onder de
doeleinden van de zomerpostzegels opge
nomen de zorg voor lichamelijk gebrek
kigen. Ik geloof, dat het in de tegenwoor
dige tijdsomstandigheden nauwelijks noo
dig is de beteekenis van deze zorg in het
licht te stellen. Een onderzoek in Haar
lem wees destijds uit. dat bijna één ten
honderd van de bevolking tot de licha
melijk gebrekkigen moest worden gere
kend. Gelukkig kan door jnaatregelen van
medische zorg, van onderwijs en opleiding
en van arbeidsvoorziening heel veel voor
'deze groep gedaan worden. Men kan hier
over interessante inlichtingen vinden in
het verleden jaar verschenen verslag van
de staatscommissie inzake onvolwaardige
arbeidskrachten. Ook op dit terrein kan
dus, mede dank zij uw aankoop van
zomerpostzegels, de volkskracht van Ne
derland gehandhaafd blijven.
U heeft reeds vernomen, dat de rege
ling van den verkoop van zomerpostzegels
dit jaar eenigszins afwijkt van die van
andere jaren. Terwijl anders de verkoop
werd beëindigd, wanneer de zomer zijn
hoogtepunt bereikte, is het thans juist om
gekeerd geweest, is de actie voor den
zomerpostzegelverkoop in het midden van
den zomer begonnen en wordt zij tot in
den herfst voortgezet.
Het zou te betreuren zijn indien die
,.°.or - t1Jdsomstandigheden onvermijde
lijke wijziging in de organisatie het ge
volg zou hebben, dat aan de zomerzegels
minder aandacht zou worden besteed dan
nders het geval zou zijn.
Krachtig beroep op de
luisteraars
Zooals uft mijn woorden gebleken is
verdienen de doeleinden, waaraan de op
brengst dit jaar ten goede komt de be
langstelling meer dan ooit. Ik doe daarom
een krachtig beroep op alle luisteraars
om, indien zij de goede gewoonte hadden
voor hun correspondentie in dezen tijd
Het comité in het Westerkwartier het
welk in de mobilisatie talrijke ontspan
ningsavonden heeft gegeven voor in dit
kwartier gelegerde militairen, heeft Zon
dagmiddag een kinderfeest georganiseerd
voor de Rotterdamsche geëvacueerde kin
deren, ondergebracht in de school aan de
Asstraat alhier.
Er werden eerst een paar alleraardigst®
kinderfilms vertoond waarna de he«r
R. de Vries als goochelaar de kleinen ver
stomd deed staan met een serie aardig®
trucs.
De heer H. Bentzon met zijn divers®
muziekinstrumenten, vooral het mooi
klokkenspel, vond veel bijval.
zang, 'waarbij
piano begeleidd®'
a«£
joili»
De C.D.U. en de Nederlandsche Unie
Het algemeen bestuur der Christelijk-
Democratische Unie heeft zijn standpunt
bepaald ten opzichte van de Nederland
sche Unie. De C.D.U.aldus het oordeel
van het hoofdbestuur, dient als christelijke
beweging op staatkundig en maatschap
pelijk gebied in het belang van land en
volk de actie voor haar doelstellingen,
welke veel verder gaan dan die van de
Nederlandsche Unie, met kracht voort
te zetten.
De C.D.U. heeft het als haar taak te
beschouwen, met welwillendheid tegen
over het streven der Nederlandsche Unie
te staan, wijl deze beweging thans de
eenige is te achten, die namens het Ne
derlandsche volk met de bezettingsover
heid in overleg kan treden.
Mitsdien gelet ook op het feit, dat
door de leiders der Nederlandsche Unie
het lidmaatschap van deze beweging met
dat van de C.D.U. vereenigbaar verklaard
is acht het hoofdbestuur het lidmaat
schap der C.D.U. vereenigbaar met dat
van de Nederlandsche Unie.
4
Donderdag is het de
derde dag, dat een ge- 1
deelte van de inwoners
’s-Gravenhage
distributie-stam-
kaarten in orde kun
nen laten maken tot
voorloopig identiteits
bewijs. De tijd, gedu
rende welke de daar
voor van gemeente-
wege aangegeven ge-
bouwen geopend zijn,
is van 8 uur v.m. tot
6 uur n.m. Wij vesti
gen er de aandacht op,
dat de distributie-
1 stamkaarten de hand-
teekeningen van de
houders c.q. houdsters
- moeten dragen. Een
bewijs van Nederlan
derschap, niet ouder
dan een jaar, kan ook
tot voorloopig identi- 1
teitsbewijs gemaakt
worden. Een goed ge- 1
lijkende foto yan 3Vz
bij 4% c.m. moet te
gelijkertijd overlegd
worden. Voordat men
zich op weg begeeft,
overtuige men zich
goed aan welk gebouw
men zich moet melden,
ter voorkoming
vergissingen.
Hiernaast volgt
staatje, geldende
Donderdag
Met gezamenlijken
heer Bentzon aan de
werden de verschillende nummers
wisseld. Het was een middag vol
voor de kinderen.
Teneinde te voorkomen, dat voor men-
schelijke consumptie geschikte aardap
pelen van den oogst 1940 voor voeder-
doeleinden worden aangewend,
wenschelijk gebleken, nu reeds over te
gaan tot een veevoederverbod voor deze
aardappelen.
Met ingang van heden is het verboden,
aardappelen van den oogst 1940, aan
het vee te vervoederen, met bestemmnig,
tot veevoeder af te leveren of te verwer
ken. Hieronder valt dus niet alleen het
rechtstreeksch vervoederen maar eveneens
het stoomen, ensileeren, e.d. van aardap
pelen. Deze verbodsbepalingen gelden
niet voor aardappelen van den oogst 1939.
Ontheffing van dit verbod kan worden
verleend door de provinciale voedselcom-
missarissen. Voor ontheffing komen alleen
in aanmerking, partijen, welke voor men-
schelijke consumptie ongeschikt zijn.
Hij stelde daarom voor, dat er een land
fonds zal worden ingesteld, waarin alle
te verbeteren en c.q. te vorderen gronden
zullen worden ingebracht, volgens
ro
boeren in de Wieringermeer wordt toe
gepast.
De hoogere waarde welke ontstaat door
de verbetering van het land, komt nu ten
goede aan het fonds en dus aan de ge
meenschap.
Spreker besloot zijn rede met zijn over
tuiging uit te spreken, dat langs dezen
weg de werkloosheid in den wortel kan
worden aangetast en het staatscrediet in
het landfonds een onvernietigbaar onder
pand zou verkrijgen. Hij vertrouwde, dat
Nederland verjongd uit de huidige crisis
zou verrijzen.
De tweede spreker, gep. generaal-majoor
Ch. Kiès, sprak zijn waardeering uit voor
het leerzaam betoog van den vorigen spre
ker, waarin hij naast zakelijke deskundig
heid echt idealisme had beluisterd, een
gelukkige combinatie, waarvoor oud-H«>L
land terecht vermaard was, maar die in
den laatsten tijd te weinig werd aange
troffen. In het teeken van het Nederland
sche, Christelijke socialisme achtte spreker
nieuwe binding mogelijk, maar dan dient
in de allereerste plaats het in Nederland
voorhanden politiek vacuum gevuld te
worden.