COURANT Strijd
Distributiekaarten
s
voor vaste brandstoffen
tegen het water beslecht Uitreikin
van
eeuwen
Dinsdag 1 October 1940.
BINNENLAND
voor
STADSNIEUWS
De toekomstige taak
het Nederlandsche econo
mische leven
Op 4, 5, 7, 8, 9 en 10 Oct.
II
de
gE||g
DERDE BLAD
Aantal dooden tot zeven gestegen
Nationale teekenwedstrijd
Vereenigingen met een niet
uitsluitend commercieel doel
Kerstvacanties zullen worden
verlengd
HERFSTVACANTIE OP DE
LAGERE SCHOLEN VERVALLEN
ERNSTIG ONGELUK OP DEN
PARALLELWEG
Nieuwe mogelijkheden voor
Nederlandsche cultuur
Maandag 9 September ging aan den Zuidelijken oever van de Brabantsche Maas onder Gasselt en Beers de
spade in den grond. Dit beteekent definitieve sluiting van den Beerschen Overlaat en een streep onder de
lange reeks overstroomingen, die 30.000 h.a. van Noord-Brabant geteisterd hebben. Bij Linden, in de
omgeving van Katwijk aan de Maas, zijn de enorme werkzaamheden begonnen. De Overlaat wordt over
zijn geheele lengte met 1.80 m. opgehoogd. (Polygoon)
Een uiteenzetting van commissaris-
generaal dr. Hans Fischböck
Een commissaris benoemd
Jongen op trambalcon geklommen
en er afgevallen
Maatregelen voor den handel
De luchtaanval op de
hoofdstad
RW
I Éi
2;
ÏWh
BS®/’*
A
No. 17687
Maar juist daarom
hoofdzaak
der
zet hun voorraad foutief opgeven, zullen
ongetwijfeld worden vervolgd.
Beide beenen verbrijzeld door
aanhangwagen
Hedenmiddag omstreeks kwart over
12 heeft zich op den Parallelweg, onge
veer ter hoogte van de van Oss-straat
een ernstig ongeluk voorgedaan, waar
van de 7-jarige jongen C. S„ wonende
aan de Falckstraat, het slachtoffer is
geworden.
Hij was n.l. op het achterbalcon van
een motorwagen van lijn 12 geklommen
en een eind meegereden. Op een gege
ven oogenblik viel de jongen eraf en
kwam terecht tusschen den motor- en
aanhangwagen in. Zijn beide beenen
werden verbrijzeld.
In zorgwekkenden toestand is de
jongen door den geneeskundigen dienst
overgebracht naar het ziekenhuis aan
den Zuidwal.
de
het
Letterverdeeling
Vrijdag 4 October 1940 A, B, C.
Zaterdag 5 October 1940 D, E, F,
G, P.
Maandag 7 October 1940H, I, J,
L, Q, U.
Dinsdag 8 October 1940 K, M, N.
Woensdag 9 October 1940 O, S, W.
Donderdag It) October 1940 R, T, V,
X, IJ, Z.
De luchtaanval, welke gisteren in de
vroege morgenuren door Engelsche
vliegtuigen op de hoofdstad is onder
nomen, scheen aanvankelijk drie
slachtoffers geëischt te hebben, terwijl
drie menschen, de familie Theunissen,
vermist werden. In den loop van den
dag is het totaal aantal slachtoffers
echter tot zeven gestegen, daar de drie
vermisten in de puinhoopen van het
perceel Rechtboomsloot 99 zijn aange
troffen, terwijl bovendien het zwaar
gewonde dochtertje’van de familie Zeil
maker, wonende op den Hoogte Kadijk,
gistermorgen in het Binnengasthuis
aan haar verwondingen is overleden.
tinghervorming noodzakelijk, welke tot
doel moet hebben de belastinginkomsten
aanzienlijk te doen stijgen. Bij deze her
vorming wordt in de eerste plaats rekening
gehouden met de eischen van sociale
rechtvaardigheid. Overigens zal de Neder-
landsehe bevolking steeds voor oogen moe
ten houden, dat zij per hoofd van de be
volking ongeveer half zooveel belasting
betaalt, als de Rijksduitscher. Wellicht zal
bij deze gelegenheid ook de mogelijkheid
blijken te bestaan hier bijzonder gecompli
ceerde financieele betrekkingen tusschen
den Staat en de andere openbare licha
men, in het bijzonder de gemeenten, te
vereenvoudigen.
De scheepvaart
Terwijl de binnenscheepvaart klaarblij
kelijk na den oorlog vanwege het gebrek
aan alle soorten transportmiddelen en de
groote mogelijkheden, welke de ontwikke
ling van het kanalenstelsel in het Duit-
sche Rijk opent een buitengewoon gun
stige toekomst tegemoet gaat, kan voor de
zeevaart voorloopig een dergelijke voor
spelling nog niet worden gedaan.
Een belangrijk deel van de Nederland
sche zeekoopvaardijvloot vaart recht
streeks of indirect in Engelsch belang en
is daardoor blootgesteld aan de buiten
gewone gevaren, waaraan deze scheep
vaart vanzelf onderworpen is door de
maatregelen van de Duitsche marine en
het Duitsche luchtwapen. Het is ook nog
niet te voorzien, welke consequenties na
den oorlog van Duitsche zijde getrokken
zullen worden uit dit gebruik van scheeps-
ruimten voor vijandelijke belangen.
Daarentegen kan er meer gerekend
worden, dat de Nederlandsche werven
reeds thans in toenemende mate van op
drachten en de daarvoor vereischte grond
stoffen voorzien zullen worden, daar in
aanmerking moét worden genomen, dat
na den oorlog een aanzienlijke behoefte
aan alle soorten zeeschepen zal bestaan
tot dekking waarvan de Nederlandsche
werven evenals de Duitsche tot hun volle
capaciteit zullen kunnen en moeten mede
werken.
JUBILEUM J. A. MERTENS
Heden herdacht de heer J. A. Mertens
den dag waarop hij 1 Oct. 1915 als lakker
bij de firma Köller en Zoon, alhier, in
dienst trad.
Ten huize van zijn patrbon werd hij met
zijn 25-jarigen trouwen dienst gelukge-
wenscht. terwijl hem een geschenk in
enveloppe overhandigd werd. Ook van
andere zijden ontbrak het hem niet aan
belangstelling.
De bouwbedrijvigheid
De bouwbedrijvigheid heeft zich tot dus
ver niet op de gewenschte wijze ontwik
keld. De beschikbaarstelling van de ver
eischte bouwmaterialen lijdt natuurlijk
onder de door den oorlog gebonden be
perking. Het lijdt echter geen twijfel, dat
met gebruikmaking van den rijkelijk voor
handen baksteen en de uit het Duitsche
Rijk mogelijken aanvoer van de ontbre
kende hoeveelheden cement, voor zoover
deze niet door de binnenlandsche behoefte
gedekt of uit België geleverd kunnen wor
den, veel meer gebouwd zou kunnen wor
den dan tot dusver het geval is, temeer
daar de werkkrachten hiertoe over het ge
heel beschikbaar zijn.
De bedachtzaamheid van het Nederland
sche bedrijfsleven staat hier de ontwikke
ling hinderlijk in den weg. Het mag zijn,
dat niet voor ieder bouwplan reeds bij
het begin van het grondwerk alle grond
stoffen en materialen tot aan de vol
tooiing toe ter beschikking staan, het kan
ook niet geloochend worden, dat stag
natie in den bouw van invloed is op de
rentalibiteit, maar in de huidige buiten
gewone omstandigheden is het de plicht
van den ondernemer risico’s van dit soort
op zich te nemen en het algemeene be
drijfsleven daardoor te dienen, dat die
werkzaamheden, die thans uitgevoerd kun
nen worden en waarvoor materialen en
arbeidskrachten aanwezig zijn, als fundee-
ringen en dergelijke het eerst begonnen
worden en met kracht worden uitgevoerd.
De gevolmachtigden voor het bouwbedrijf
zullen in twijfelachtige gevallen voorlich
ting geven en behulpzaam zijn met de
verschaffing van materialen.
Voor leerlingen lager, middelbaar en
hooger onderwijs
Het bestuur der Nederlandsche Vereerd,
ging voor Teekenonderwijs bericht ons
het navolgende:
Ter gelegenheid van het zestigjarig be.
staan der vereeniging is een nationale tee
kenwedstrijd uitgeschreven, waaraan door
lerlingen van openbare en bijzondere
scholen, t.w. L.O., U.L.O., M.O..V.H.O.,
Kweekscholen, N.O., Kunstscholen en
Technische Hoogeschool kan worden deel
genomen.
Wedstrijdprogramma’s kunnen worden
aangevraagd bij den heer D. Veersema,
Hofstede de Grootkade 16 te Groningen.
Het adres, waaraan de inzendingen
moeten worden gestuurd is Instituut tot
opleiding van Teekenleerpren, Hobbema.
straat 25 te Amsterdam. De uiterste ter.
mijn van inzending is 15 November 1940.
Het bestuur doet langs dezen weg een
beroep op alle leerlingen, die hiervoor in
aanmerking komen, om aan den wedstrijd
deel te nemen. Een groot aantal prijzen
wordt beschikbaar gesteld.
De commissaris-generaal voor financiën
en economische aangelegenheden bij het
Rijkscommissariaat, dr. Hans Fischböck,
heeft in de Deutsche Zeitung in den Nie-
derlanden een artikel geschreven over de
toekomstig taak voor het Nederlandsche
economische leven.
Hij behandelt in de eerste plaats de
kwestie van de grondstoffen en het pro-
ductie-programma
De capaciteit der Nederlandsche indus
trie is in het algemeen wel beter dan in
vele jaren voor den oorlog, maar nog
geenszins bevredigend.
Het grondstoffen-productie-
vraagstuk.
Het doel is om te komen tot een volle
dige ingebruikneming van alle produc
tieve, voor het geheele economische leven
nuttige krachten, gelijk dat in het Duit
sche Rijk het geval is. Voor zoover hiertoe
de verschaffing van grondstoffen wordt
vereischt,die binnenslands niet ter beschik
king staan, kan er mee gerekend worden,
dat deze grondstoffen in dezelfde mate en
onder dezelfde voorwaarden aangeworven
en verschaft zullen worden, als in het
Duitsche Rijk. Het Nederlandsche econo-
nische leven zal zich daarbij moeten ver
zoenen met het feit, dat de door de beper
king noodzakelijk geworden voorzienings-
wijze voor den inkooper andere problemen
stelt, dan op de vrije wereldmarkt waren
op te lossen. Voor den ondernemer zelf
volgt daaruit de verdere taak zijn produc-
tieprogramma niet alleen te regelen naar
de vraag van zijn cliëntéle, maar in de
eerste plaats naar de noodzaak van den
staat, die bij de verdeeling van de aan
wezige voorraden grondstoffen den door
slag geeft.
Tot de problemen .waarvoor de Duitsche
volkshuishouding gestaan heeft, behoort
naast de verschaffing van de noodzakelijke
grondstoffen in vele gevallen ook beschik
baarstelling van de noodzakelijke werk
krachten en de vrije industrieele capaci
teit. Beide zijn in vele bedrijfstakken in
Nederland nog rijkelijk, menigmaal al te
rijkelijk, voorhanden en de taak bestaat
nu daarin de in het Duitsche Rijk bestaan
de behoefte in Nederland te dekken.
Om de belanghebbenden nader tot elkaar
te brengen en de bestaande mogelijkhe
den te onderzoeken bestaat het plan, om
in besprekingen met vooraanstaande in-
dustrieelen uit het Duitsche Rijk- en uit
Nederland tot resultaten te komen, welke
zullen leiden tot de grondslagen voor een
arbeidsverdeeling binnen de lijst der be
staande productietaken op den grondslag
van gelijkgerechtigdheid. Daarbij wordt
er geenszins aan gedacht de in Nederland
sedert den wereldoorlog bedreven indus
trialisatie terug te schroeven, integendeel
de bedoeling is daar, waar de industriali-
seeringspositie van het geheele Europa de
uitbreiding of de oprichting van nieuwe
industrieele inrichtingen wenschelijk laat
schijnen, een dergelijke taak op te dragen«
aan de Nederlandsche economie en daar
door aan de ondernemerswerkzaamheid
ook op industrieel gebied de overeenkom
stige nieuwe mogelijkheden te openen.
Bij de verwezenlijking van deze of der
gelijke taken zal het ook dikwijls nuttig
blijken nauwere economische betrekkingen
tusschen Nederlandsche en Duitsche be
langhebbenden te vestigen, maar levendig
zal ook worden begroet, dat Nederlandsche
ondernemers en kapitalisten meer dan tot
dusver reeds het geval was belangen in
het Duitsche Rijk zoeken. Moeilijkheden
op het gebied van het betalingsverkeer
zullen dergelijken transacties niet in den
weg staan. Het laat zich aanzien, dat bin
nenkort verdere uitbreiding gegeven zal
worden aan de reeds tot stand gekomen
vergemakkelijking van overmakingen tus
schen het Duitsche Rijk en Nederland.
Het in Nederland bestaande prijsniveau
schijnt voorloopig door den wettelijken
verordenden prijstop vastgelegd. Uitzon
deringen zullen geenszins worden toege
laten, indien daardoor het Duitsche prijs
niveau zal worden overschreden. In zoo
verre hierdoor een aanpassing van de Ne
derlandsche prijzen aan die van het Duit
sche Rijk zou volgen, zal moeten worden
overgegaan tot een herziening van de be
staande invoerrechten ten aanzien van het
Duitsche Rijk. Deze herziening wordt
overigens reeds daardoor vereischt, dat er
niet meer gerekend kan worden, dat de
tot dusver geldende Duitsche maatregelen
ter bevordering van. leveranties naar Ne
derland zullen worden gehandhaafd. Ook
de Duitsche invoerrechten uit Nederland
zullen dienovereenkomstig behandeld moe
ten worden, wanneer den Nederlandschen
producenten voor hun leveranties aan het
Rijk de Duitsche binnenlandsche prijzen
verzekerd zullen worden.
Belastinghervorming.
De te verwachten achteruitgang van de
douane-inkomsten van den Staat en de
buitengewone uitgaven, welke op de be-
grooting drukken, maken menige belas-
2. Be-
Dierentuin
Gymnastieklokaal
De-Sillestraat 199,
3e Van-den-Bosch-
6. Maasstraat 1H,
Vereenigingsgebouw 7. Cylinderstraat
4, Gymnastieklokaal8. Beetsstraat 88-
90, Gymnastieklokaal 9. Ledeganck-
plein 7, Schoolgebouw10. Storten-
bekerstraat 218, Patronaatsgebouw 11.
Bloemfonteinstraat 196, Gymnastiek
lokaal 12. Nunspeetlaan 54, Wijkgeb.
„Salvatori” 13. Kockstraat 136 14.
Jan-van-Gojenstraat 94, Schoolgebouw
15. Terwestenstraat 105, Schoolgebouw;
16. Thorbeckelaan 1 17. Haagweg 38,
Loosduinen, Militair Tehuis; 18. Havik-
laan 2, Schoolgebouw 19. Tesselsche-
straat 6520. Nieuwe-Laantjes 8,
Schoolgebouw 21. Nieuwe-Duinweg 6,
H.B.S. 22. Zeestraat 57, Gebouw „Ex
celsior” 23. Hemsterhuisstraat 2E,
Museum v. h. Onderwijs 24. Bezem
straat 1, Schoolgebouw 25. Falckstraat
2A, Gebouw Wijkverpleging 26. Mient
199A, Patronaatsgebouw 27 Houtrust-
weg 1, ingang hek Kerkgebouw Vrijz.
Herv. Gemeente28. Stokroosplein 50,
Lyceum29. Stadhouderslaan 84,
H.B.S. 30. Laan-van-Meerdervoort 57,
Gymnasium, ingang poort rechts31.
Kepplerstraat 303, Gymnastieklokaal.
Naar wij vernemen ligt het in het
voornemen de herfstvacanties voor de
lagere scholen te laten vervallen en in
plaats daarvan de Kerstvacanties te
doen verlengen.
Voor de middelbare scholen blijven
de herfstvacanties gehandhaafd.
Niet uitgesloten is, dat de Kerstva
canties nog langer zullen duren, daar
de brandstoffenvoorziening voor de
scholen gelijk is aan die voor particu
lieren.
Vooral heeft men gedacht aan ver
lenging in Januari, welke veelal als
de koudste maand geldt.
Op grond van de verordening van
den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied van 21 Septem
ber 1940 betreffende het verkrijgen van
een overzicht van vereenigingen van
personen en stichtingen met niet-uitslui-
tend commercieel doel, heeft de com
missaris-generaal voor bijzondere geval
len beschikking gegeven, volgens welke
op het gebied van organisatie- en stich-
tingwezen de heer Müller-Lehnjng
wordt benoemd tot commissaris voor de
vereenigingen en stichtingen met een
niet uitsluitend commercieel doel.
De thans getroffen maatregel heeft,
naast het verkrijgen van een overzicht
als bovengenoemd, in hoofdzaak ten
doel, de verzekering der materieele
rechten, die de leden tegenover hun
organisaties door hun contributiebeta-
ling hebben verworven. Het brengen
van wijziging in den financieelen toe
stand van voorheen met betrekking tot
deze lichamen, voor zoover dit de nor
male uitgaven te bovengaat, behoeft de
goedkeuring van den thans benoemden
commissaris.
Alle hierbedoelde organisaties, met of
zonder rechtspersoonlijkheid, vereeni
gingen, verbonden, stichtingen, forma
ties in den vorm van een vereeniging,
die als een aaneensluiting van men
schen te beschouwen zijn, zoo goed als
alle inrichtigen en ondernemingen, die
verband houden met dergelijke organi
saties, staan tot nader order onder toe
zicht van den thans benoemden func-
tionnaris.
Van 10 October a.s. af is het kantoor
van dezen commissaris gevestigd Waals-
dorperweg 68-74, hier ter stede.
De nieuwbenoemde commissaris, de
heer Müller Lehning, vroeger te Zeist
woonachtig, is een bekende figuur op
economisch gebied, in het bijzonder op
dat der textielindustrie. Hij heeft een
groote rol gespeeld en zal deze onge
twijfeld ook blijven spelen in het eco
nomisch vereenigingsleven en dan ook
weer in het bijzonder waar dit verband
houdt met de textielindustrie. De heer
Muller Lehning was het ook, die met
de regeering heeft onderhandeld over
de contipgenteering van de textielpro
ducten en over de reglementeering der
textielprijzen.
Autowegen
Er moet voor gezorgd worden, dat de
aanleg van den autoweg in aansluiting
aan de rechts van den Rijn uit het Roer
gebied komende verbinding over Emme
rik wordt voortgezet, tot waar deze zijn
aansluiting vindt aan den Nederlandschen
stedendriehoek. Verder moet ook meer
naar het Noorden een West-Oostelijke
autoweg tot stand worden gebracht, om
een kortere verbinding te scheppen met
de provincie Overijsel en verder naar het
Oosten met aansluiting naar Berlijn.
In het electriciteitsbedrijf heeft de be
perking tot de behartiging van indivi-
dueele bedrijfsbelangen tot schade van
het geheel zich bijzonder duidelijk daarin
geuit, dat een verbindingsnet, dat de be
drijven in staat stelt elkaar over en weer
zakelijkerwijze beperken moest, geen
aanleiding zal geven tot misverstanden
Gebruik en distributie
Wat het gebruik betreft wijst dr.
Fischböck erop, dat dit ten gevolge van
de noodzakelijke distributiemaatregelen
principieel op dezelfde grondslagen ge
regeld is als in het Duitsche Rijk bij het
begin van den oorlog zijn ingevoerd. Dit
stelsel, dat in het Duitsche Rijk de proef
reeds doorstaan heeft, zal ook de Neder
landsche bevolking ervoor beschermen,
dat de noodzakelijke beperkingen de
breede massa in ellende storten en tot
verrijking van voldane plutocraten lei
den. De vereischte voedings- en voeder-
middelen worden in het binnenland in
een omvang geproduceerd, welke de
levensmiddelenvoorziening van het Ne
derlandsche volk overeenkomstig de thans
geldende normen onvoorwaardelijk ver
zekerd laat schijnen, temeer, daar de
vooorraden zoo zorgvuldig beheerd wor
den, dat de door den oorlog teweeg ge
brachte achteruitgang in de productie
op eenige gebieden voor vrijwel onbe-
perkten tijd kan worden opgevangen.
Ook de toewijzing van de noodzakeliike
kleedingstukken overeenkomstig de ge
troffen maatregelen wordt door de voor
raden verzekerd.
Als het hoofdzakelijke probleem van de
Nederlandsche economische leiding moet
echter de kwestie van de verzorging van
het reeds aanwezige en door de verheu
gende bevolkingstoeneming jaarlijks stij
gende bevolkingsoverschot beschouwd
worden. Sedert het einde van den we
reldoorlog wordt door voortgaande in
dustrialisatie getracht aan de toenemen
de bevolking arbeidsmogelijkheden te
verzekeren, maar deze maatregelen heb
ben, gelijk de nimmer geheel verdwenen
werkloosheid bewijst, geen volledig suc
ces gehad en worden bovendien door de
bestaande Europeesche moeilijkheden be
perkt. Het zal daarom zaak zijn om naast
het door de Duitsche autoriteiten ge
steunde streven naar het scheppen van
verdere arbeidsmogelijkheden, door de
ontwikkeling van industrieën overeen
komstig de Europeesche behoeften nog
andere oplossingen te zoeken. De Duit
sche autoriteiten zullen desbetreffende
voorstellen gaarne onderzoeken en haar
steun verleenen, wanneer zij overeen
komstig de verdere eischen van de Euro
peesche samenleving uitvoerbaar en doel
matig schijnen.
Op Vrijdag 4, Zaterdag. 5, Maandag 7,
Dinsdag 8. Woensdag 9 en Donderdag
10 October 1940, telkens van half ne
gen ’s morgens tot half 6 ’s middags,
zullen de brandstoffenkaarten worden
uitgereikt aan hen. die indertijd heb
ben ingevuld en ingezonden het Aan
vraagformulier A (voor woningen van
particuliere personen, die tot deze groep
behooren).
Deze brandstoffenkaarten zullen op de
hieronder aangegeven wijze worden uit
gereikt op vertoon van de distributie-
stamkaart, voorzien van de gestempelde
aanduiding „Hoofd”, maar uitsluitend
aan hen, die volgens de bij het indienen
der A-formulieren gestelde maatstaven
daarvoor in aanmerking komen. Kamer
bewoners en zij, die in een hotel of pen
sion verblijven, komen n.l., ook al draagt
hun distributiestamkaart het stempel
„Hoofd”, voorloopig niet voor een
brandstoffenkaart in aanmerking. In af
wachting van nadere mededeelingen te
dien aanzien, zal de kamerverhuurder
hen voorloopig van kolen kunnen voor
zien.
De A-formulieren vormen de basis bij
het uitreiken der brandstoffenkaarten.
Van de hoeveelheid vaste brandstoffen,
welke, op grond van de op dit formulier
voorkomende gegevens, zullen worden
verstrekt, zal worden afgetrokken de
voorraad, welken men op 29 September
1940 in huis had, of elders te zijnen
behoeve had opgeslagen. Deze voorraad-
opgave moet worden ingevuld op het
formulier, dat mèt het A-f o r m u-
lieraan iederafzonderlijktij-
dig zal worden toegezonden.
Het formulier, bevattende de voor-
raadopgaven, moet, nauwkeurig inge
vuld en onderteekend, tegelijk met het
A-formulier worden medegenomen naar
het uitreikingslokaal, waar men de
brandstoffenkaarten in ontvangst kan
nemen.
Met nadruk wordt erop gewezen, dat
de voorraadopgave op de juiste wijze
zal moeten geschieden. Zij, die met op-
te helpen en daardoor het bedrijf oeco-
nomischer te maken, niet aanwezig is.
Het valt op. dat vrijwel alle Nederland
sche centrales over aanzienlijke techni
sche reserves beschikken, die niet wor
den gebruikt. De verbinding van de be
drijven onderling zal tezamen met
reeds voorbereide aansluiting aan
West-Duitsche hoogspanningsnet een ra
tioneel gebruik van de aanwezige pro
ductiemogelijkheden scheppen.
Ter behartiging van de vérstrekkende
taken van het oeconomische leven zullen
organisatorische maatregelen van princi-
pieelen aard op het gebied van het be
drijfsleven noodzakelijk en onvermijde
lijk zijn. Op den grondslag van eigen be
heer, en branche-organisatie zal een’ uni
ficatie van de bestaande organisaties,
onder centrale, op de openbare belangen
gerichte leiding moeten worden nage
streefd.
is
en
en dat de vaag-
De arbeidskrachten
Zoolang op grond van deze en derge
lijke maatregelen een volledig gebruik
van de in Nederland ter beschikking
staande werkkrachten niet mogelijk is,
is de tewerkstelling in het Duitsche Rijk
in het Duitsche, in het Europeesche, maar
vooral ook Nederlandsche belang nood
zakelijk en moet met klem worden nage
streefd. Aangenomen mag worden, dat het
tot dusver bereikte aantal van 50.000 in
het Duitsche Rijk tewerkgestelde Neder
landsche werkkrachten nog aanzienlijk
kan stijgen, met het oog op de gunstige
arbeidsvoorwaarden, de onbeperkt moge
lijke gemaakte overmaking van loonover-
schotten, en de aan de gezinnen der ar
beiders van Nederlandsche zijde toege-
stane sociale toelage. Het spreekt van
zelf, dat aan het beginsel van vrijwillig
heid bij de aanvaarding van werk in het
Duitsche Rijk zal worden vastgehouden.
Bij het onderzoek van de ter bestrijding
van de werkloosheid te nemen maatrege
len zal echter ook overwogen moeten
worden of niet in verder gaanden zin
alle tot dusver sociale elementen, die
door de reeds vele jaren durende werk
loosheid zoozeer in hun karakter verdor
ven zijn, dat de vereischte werkwilligheid
ontbreekt, nog door bijzondere middelen
genoodzaakt worden om hun volk een
tegenprestatie te geven voor het geboden
levensonderhoud.
DE NEDERLANDSCHE PROBLEEM
FILM „SOLLICITEEREN”
De belangstelling van de zijde van
het publiek voor de probleemfilm „Solli-
citeeren” duurt onverminderd voort. Za
terdagavond j.l. kon aan verschillende
bezoekers wegens plaatsgebrek geen toe
gang meer worden verleend.
De directie heeft nu besloten, van
Woensdag tot en met Zaterdag in de
filmzaal van het Instituut Schoevers deze
belangrijke probleemfilm te vertoonen
en wel iederen middag om 2.30 en iede-
ren avond om 7 uur (einde kwart voor
9). Eveneens staan de beide films in na
tuurlijke kleuren Wintersport in Arosa
en Nederland in de bloemen op het pro
gramma.
Aan deze regeling zal streng de hand
worden gehouden. Men moet zich mel
den bij het lokaal, dat het dichtst bij
zijn woning is gelegen.
De distributielokalen zijn 1. West-
einde 15, Gebouw „Amicitia”;
noordenhoutscheweg IA,
3. Neuhuyskade,
Gymnasium; 4.
Schoolgebouw5.
straat 22, H.B.S.
Vereeniging van experts op scheeps- en
werktuigkundig gebied
Op 28 September had in een der lokali-
te'ten van de nieuwe beurs te Rotterdam
een bijeenkomst plaats van te Amsterdam
en Rotterdam gevestigde experts op
scheeps- en werktuigkundig gebied, waar
in werd besloten tot oprichting van een
vereeniging. Er werd een commissie van
yijf benoemd, bestaande uit de heeren
,r- A. M. Schippers (voorzitter), J. Ber-
noski en C. Touw, allen gevestigd te Rot
terdam en J. Verwey en J. G. Wulfers,
I gevestigd te Amsterdam, die zich zullen
belasten met het ontwerpen der statuten.
Het secretariaat is gevestigd Meent 106,
te Rotterdam.
De handel, zoowel de groot- als de
kleinhandel, schijnt in vele takken over-
voerd te zijn. Voorzoover dat het geval
is, moet daardoor de chronische werkloos
heid aansprakelijk wordei} gesteld, die tal
rijke werkzoekenden genoodzaakt heeft
bezigheid in den handel te zoeken. Over
wogen zal kunnen worden, of en in wel
ken vorm hier geholpen kan worden door
vermindering van het aantal bedrijven,
waardoor de omzetten van den afzonder
lijken ondernemer grooter worden en het
mogelijk wordt de hier veelal buitenge
woon hooge handelsmarge in de prijzen
te verminderen. De daaruit voortvloeiende
besparing zou dan, hetzij den producen
ten, hetzij den consumenten ten goede
kunnen komen.
De heer Niemeyer heeft zijn werk
zaamheden als A.N.P.-
•mroeper hervat
De heer J. H B. Niemeijer, de A.N.P.-
otnroeper, op wien op den avond van den
*9sten Juli een laffe aanslag werd ge
pleegd. tengevolge waarvan hij werd ge
dwongen tot een langdurig verblijf in
het ziekenhuis, is thans volledig hersteld.
I Hij heeft zijn werkzaamheden als om-
r°eper voor het A.N.P. reeds hervat.
De omzet op den Rijksvischafslag
te IJmuiden
De omzet op den Rijksvischafslag te
IJmuiden heeft over de maand Sep
tember 1940 164.466.28 bedragen
tegen 231.249,40 in September van
het vorige jaar. De c.mzet over de
eerste negen maanden van 1940 be
draagt in totaal 2.616.615,68 tegen
ƒ4.747.943,15 in de overeenkomstige
periode van het vorige jaar.
Zaterdagmiddag j.l. heeft, zooals ge
meld, een bijeenkomst plaats gevonden
van den Nederlandschen Cultuurkring,
waarbij ook de Rijkscommissaris en zijn
commissarissen-generaal aanwezig wa
ren en die, gezien de woorden, welke er
gesproken zijn, van blijvende beteekenis
voor het Nederlandsche volk zal blijken
te zijn. Ruim driehonderd vertegenwoor
digers van de pers, van wetenschap en
kunst, waren daar bijeen en zij hebben
bij monde van den leider van den cultuur
kring, prof. dr. C. A. S. Snijder, den
weg tot een open en eerlijke samenwer
king met de Duitsche autoriteiten niet
alleen, maar met het Duitsche volk ge
vonden, aldus de V.P.B. in een artikel,
waaraan wij het volgende ontleenen:
Achten wij deze open en eerlijke sa
menwerking tusschen de Duitsche en de
Nederlandsche cultuursfeeren voor ons
land van historische beteekenis, welke
tot verheugenis stemt, toch rijzen er bij
herlezen van de rede van prof. Snijder
enkele vragen.
Zoo heeft het ons getroffen, dat, naar
de meening van prof. Snijder, een zoo
groot gebied van wel zeer heterogene
samenstelling, tot den cultuurkring ge
rekend moet worden. Er is tusschen de
verschillende gebieden, welke de cultuur
kring bestrijkt: wetenschap en kunst,
school en opvoeding, volksvoorlichting en
pers, een zoo groot principieel en be
zien van het standpunt der volksge
meenschap uit ook zoo groot functio
neel verschil, dat het bedenkelijk lijkt al
deze cultuurgebieden als gelijk van be
teekenis eenvoudig naast elkaar onder
een en dezelfde leiding te stellen.
De taal van de kunst b.v., welke vol
strekt scheppend is, is een geheel andere
dan die van de pers, welke zuiver vor
mend en voorlichtend is. Er zijn ook an
dere verschillen: de kunst, de weten
schap zal nooit geheel straf georgani
seerd kunnen noch mogen worden, om
het scheppend karakter niet te dooden.
De pers daarentegen vertegenwoordigt
een omvangrijk en ingewikkeld apparaat,
dat door eigen wetten wordt bestuurd
en een geheel andere en veel meer zelf
standige behandeling vereischt.
Laat ons duidelijk zijn: Wij zijn vol
strekt overtuigd van de noodzaak van
ordening van oné cultuurleven, van de
instelling van een overkoepeling, welke
een gelijke gerichtheid, in dienst der
volksgemeenschap, waarborgt. Maar wij
zijn er evenzeer van overtuigd, dat een
behandeling der verschillende cultuurge
bieden volgens dezelfde wetten, een op
neming der verschillende gebieden in
een organisatorisch verband, een volko
men gelijkschakeling dus, doodend zal
werken. De rijkheid van ons Neder-
landsch cultuurleven eischt een gediffe
rentieerde behandeling ook en juist
in het belang der grootere Europeesche
eenheid.
En, om ons nu eens tot de pers te be
palen het hemd is nu eenmaal nader
dan de rok willen wij toch opmerken,
dat de pers eerder dan welk onderdeel
van ons cultuurgebied ook, haar taak in
de nieuwe wereld, welke wij opbouwen,
heeft begrepen en de consekwenties daar
uit, wat haar eigen organisatie betreft,
volledig heeft getrokken aldus nog
steeds de schrijver van het V.P.B. -ar
tikel. En hij besluit als volgt:
Dit en haar volstrekt eigenaardig
karakter en de vrijheid, welke zij be
hoeft voor het vervullen van haar voor
lichtende taak rechtvaardigt o.i. een
afzonderlijke en zeer autonome bevoegd
heid binnen hte kader der geheele or
dening. Wij weten wel, dat het hier nog
niet anders betreft dan een eerste wa
penschouw en dat de uiteindelijke vor
men, waarin het cultuurleven een om
grenzing zal vinden, zich nog geheel ont
wikkelen moet. I'2...
het goed, dat de fundamenten juist
stevig worden gelegd 2_t 2.
heid, waartoe ten dezen aanzien prof.
Snijder zich in zijn magistrale rede nood
zakelijkerwijze beperken moest, geen
en een te haastigen opbouw.
8E AA'*
