Hebt
Haagsche Courant van Dinsdag 8 October 1940
DERDE BLAD, PAGINA 1.
if®
if
rf
Uw identiteitskaart bij U
den
van
De gedeeltelijke restauratie
Sint Jacobstoren
Ui
4
KW.
cU 2 i
I
g’J
STADSNIEUWS
r
iW
I-
|t
Imdeboomen
Markiezen
en
i
Torentje van Loosduinen
dreigt in puin te vallen
tg
-'-ih
ft;
u
U r.
2
Md
Zeggeren
DE HEER J. D. R. H. PILLARD
OVERLEDEN
ZIJN ECHTGENOOTE MISHANDELD
HET HOUDEN VAN OPENBARE
GELD- EN GOEDEREN
INZAMELINGEN
ONGELUK AAN BOORD VAN
EEN LOGGER
Het uit <le XlVe eeuw dateerende kerktorentje van Loosduinen
HET VERBOD OM ZICH TUSSCHEN
10 UUR ’S AVONDS EN 4 UUR DES
MORGENS OP STRAAT
TE BEVINDEN
MISBRUIK VAN VERSTREKTE
BENZINEVERGUNNINGEN
De Sint-Jacobstoren, zooals hij er na de algeheele restauratie zal uitzden
(Teekening H. H. van Zeggeren)
1 DEC.1939
DE KUSTVISSCHERIJ
Architect H. H. van
grijpt in
«IS
f
WWW?
r
f® I
H ft c
II
rw
t 1
- - -
sggg
VHEBT BUUfï
Het torentje in Loosduinen
gemeenteraad,
o*f*ee*e**>#
BU U
2j
(Polygoon)
is
Politie houdt nauwlettend toezicht
vergunning
OPENING LUNCHROOM
(Polygoon)
aan
van
Men mag zich ook niet in
tuinen e.d. ophouden
costuum of handtaschje dit onontbeer
lijk bewijs vergeet over te brengen van
den eenen zak in den anderen; van
het eene vakje in het andere. En als
dan bovenstaande vraag wordt gesteld,
dan hangt er een bekeuring in de lucht.
Om nu te voorkomen, dat de iden
titeitskaart wordt vergeten, doet men
goed het bovenstaande uit te knippen,
evenueel op carton te plakken en dit
(Foto-archief)
wordt deelge-
kustvisschers,
bijge-
oud-
Ge-
de
t
V»
óemeente e»
In den ouderdom van 81 jaar is hier
ter stede overleden de heer J. D. R. H.
Pillard, oud-Ocst-Indisch hoofdambte
naar B.B. ridder in de orde van Oranje
Nassau.
De verassching zal plaats hebben
Donderdag a.s. in het crematorium te
Velsen, na aankomst van trein 11.15
uur halte Driehuis-Westerveld.
„DORADO”
met vier punaises aan den binnenkant
van de huisdeur vast te zetten. Ver
geten is dan natuurlijk nog wel moge
lijk, maar bij het verlaten van uw
huis wordt u in ieder geval toch her
innerd aan het medenemen van de
kaart, die bewijst, dat u het bent, die
kan worden aangehouden.
Wielrijders in overtreding
In totaal hebben 61 wielrijders een
proces-verbaal gekregen, omdat de lan
taarns hunner fietsen niet aan de voor
geschreven afschermingsvoorschriften vol
deden 16 rijwielen werden in beslag ge
nomen. Een voetganger in de Zwaard-
straat kreeg gisteravond een bekeuring,
omdat hij op onnoodige wijze van zijn
zaklantaarn gebruik maakte.
Zondagavond ontstond oneenigheid tus-
schen een echtpaar in de Noorderbeek-
straat. De man bewerkte hierbij zijn
vrouw met zijn vuisten op een zoodanige
wijze, dat zij door den geneeskundigen
dienst naar het ziekenhuis aan den Zuid-
wal moest worden overgebracht. De man
die in Leiden werkzaam is, werd gister
middag aldaar op verzoek van de Haag
sche politie in verband hiermede aange
houden en is aan het hoofdbureau van
politie alhier, voorloopig ingesloten.
weer het magistrale aspect van vroe
ger. Door het afkappen moeten dan ook
kan men beginnen, in de bovenste vlak
ken, vervat tusschen bogen en pilaren,
het houweel te zetten. Dat wat eens ra
men waren, groote boogvensters, worden
dan weer glas-in-lood-ramen (niet be
schilderd, maar toch van oud-groen
glas) omdat al het metselwerk er tus
schen, dateerend van veel later, zal
worden verwijderd.
boven de deur, de tufsteenen profielen
van vroeger weer te voorschijn komen
(thans geheel aan ’t oog onttrokken) en
Het is werkelijk om te huilen wanneer
men bij aandachtige beschouwing ziet,
hoe de vorige generaties onzen grooten
Haagschen toren, oorspronkelijk een
juweel van bouwkunst, hebben verminkt.
De teekening toont precies aan hoe hij
er eens heeft uitgezien en... hoe de heer
van Zeggeren hoopt hem nog eens te
mogen maken, wanneer meer normaler
tijden dit geldelijk mogelijk maken.
Want beteekent de réstauratie van het
onderstuk, waarmede zeer binnenkort
een aanvang zal worden gemaakt (het
wachten is nog slechts op Gedeputeerde
Staten) een aanzienlijke verbetering,
waarvoor we dankbaar mogen zijn, dan
olijft er nog de kwestie van de spits.
Die afschuwelijk leelijke spits van giet
ijzeren rosaces” dateert uit de tweede
helft van de vorige eeuw, van omstreeks
1860 en toen nu vóór den vorigen oorlog
het tijdschrift Architectura een prijs-
Affefavt*. i" G*m. ’SSKAVEnHAGE
Opvarende door staaldraadkabel
ernstig verwond
Vanmorgen omstreeks 9 uur heeft
zich aan boord van den logger Katwijk
77 een ongeluk voorgedaan, waarvan
een der opvarenden, de 34-jarige J. H.,
wonende te Katwijk, het slachtoffer is
geworden.
Op genoemd tijdstip trachtte de
Katwijk 77 de haven van Schevenin-
gen binnen te loopen, wat niet gemak
kelijk ging, omdat de waterstand on
gunstig was.
Tijdens het veelvuldig manoeuvree-
ren kreeg H. een klap van een staal
draadkabel van een anker tegen de
beide beenen. Met ernstige vleesch-
wonden is het slachtoffer, nadat de
logger binnen was gekomen, door den
geneeskundigen dienst naar het Roode
Kruis ziekenhuis vervoerd.
Waar op heden alleen van Scheveningen
uit aan de kustvisscherij
nomen, neemt het aantal
dat van daar uit gaat varen, meer en meer
toe. De resultaten behaald met de Sch. 69
als snurrevader zijn niet ongunstig, zoodat
er ook bij andere reederijen meer animo
komt om aan deze visscherij deel te
nemen. Men heeft hiervan meer verwach
tingen dan van de treilvisscherij. Vorige
week zijn enkele Scheveningsche motor
loggers naar Scheveningen gekomen, o.m.
de Sch. 353, met de bedoeling om voor
deze visscherij te worden ingericht.
Het uitrusten voor deze visscherij
echter niet zoo eenvoudig, daar de be
treffende loggers hiervoor speciaal moe
ten worden ingericht. Om deze visscherij
uit te oefenen heeft men voorts heel wat
touwwerk noodig en hier komt nog bij,
dat de snurrevaadvisscherij onder deskun
dige leiding moet geschieden. Mochten
meer loggers deze visscherij gaan uitoefe
nen, dan zal dit zeer zeker ten goede ko
men aan de aanvoeren van versche visch
hier ter plaatse.
yoorlooper in
in 1901 voor het eerst
Dit is een vraag, die ons elk uur
van den dag op straat door een agent
van politie of een anderen bevoegden
ambtenaar kan worden gesteld. En het
is zaak, dan steeds een bevestigend
antwoord te kunnen geven, aangezien
men anders onherroepelijk „op den
bon” gaat.
Hoe gemakkelijk kan het niet ge
beuren, dat men bij verwisselen van
In den laatsten tijd wordt door de poli
tie regelmatig controle uitgeoefend op de
autos, welke geparkeerd zijn bij café’s,
theaters en bioscopen, zulks teneinde toe
zicht te houden op het juiste gebruik
van benzinevergunningen. Dat dit noodig
is, blijkt wel uit het feit, dat in veertig
gevallen overtreding van de vergunnings
voorwaarden werd geconstateerd.
Ook de controle op het afleveren van
waren door den detailhandel per auto aan
particulieren leverde resultaat op. Hier
bij werd in 132 gevallen overtreding ge
constateerd. In al deze gevallen wordt
door de politie een rapport opgemaakt,
waarna overleg volgt met de rijksver
keersinspectie. In vele gevallen wordt
hierna proces-verbaal tegen den overtre
der opgemaakt, terwijl de
wordt ingetrokken.
En nu het torentje in Loosduinen. Hier
gaat het minder om de schoonheid, dan
wel om de noodzaak met den meesten
spoed dit bouwwerk te herstellen, omdat
het dreigt in puin te vallen. Uit een
schrijven dd. 11 Februari 1929 van onzen
bouwmeester aan den
lichten we het volgende:
De toren van de Ned. Herv. Kerk in
de voormalige gemeente Loosduinen, een
bouwwerk, dat zeer waarschijnlijk dag-
teekent uit het begin van de 14e eeuw,
verkeert reeds lang in een zoodanigen
staat van verwaarloozing en verval, dat
ingrijpen noodzakelijk is geworden, wil
dit monument niet binnen afzienbaren
tijd tot een toestand van ruine overgaan.
Hoewel de toren waarschijnlijk geen
historische waarde heeft er zijn daar
omtrent tenminste geen belangrijke ge
gevens gevonden is de architectoni
sche waarde, ondanks de ongunstig wer
kende bepleistering en vergrooting van
het kerkgebouw zelf, belangrijk grooter
dan die van den Scheveningschen toren.
Ook hier is een enkele blik op de bij
gaande foto voldoende om de rechtma
tigheid van een aanvrage van 22.000
voor de restauratie te billijken. Want se
dert deze eerste aanvrage woedden elf
jaren lang stormen rond dit magnifieke
torentje en thans is de toestand van
verval zóó, dat reparatie vrijwel onmo
gelijk wordt, wanneer niet dadelijk
wordt ingegrepen. Mogen Gedeputeerde
Staten, op wier uiteindelijke toestem
ming nu het wachten is, beseffen, dat
deze zaak urgent is. Noodig zal zijn,
dat de in latere jaren aangebrachte
pleisterlaag wordt verwijderd en de vrij
komende steen wordt schoongemaakt.
Een steunbeer aan de Zuidzijde, welke
in den loop der tijden verdwenen is,
zal opnieuw moeten worden opgebouwd.
Onoordeelkundige wijzigingen, zoowel
ten opzichte van het metselwerk als
van de houtconstructie en herstellingen
met minderwaardig materiaal moeten
uitgebroken en met gebruikmaking van
ouden handvormsteen en ander deugde
lijk materiaal opnieuw geconstrueerd
worden.
Een groot gedeelte van het metsel
werk, dat zich niet onder de pleisterlaag
bevindt, moet opnieuw worden gevoegd,
waar steen ontbreekt moet dit worden
hersteld. Verschillende gedeelten, meer
speciaal de bekroningen van de steun-
beeren, ter plaatse waar de vierkante
vorm van den toren overgaat in een
achtkantigen, zijn in die mate vervallen,
dat de oorspronkelijke vorm alleen zal
kunnen gereconstrueerd worden aan de
hand van ter plaatse aanwezige over
blijfselen. Voorts zullen de gootlijsten
en het kapwerk aan het bovengedeelte
van den toren vernieuwd, hersteld of
versterkt moeten worden op een wijze,
waardoor een en ander zooveel mogelijk
in den oorspronkelijken vorm wordt te
ruggebracht en tevens een soliede con
structie wordt verkregen.
Ook dit belangrijke en zeer omvang
rijke werk hoopt de heer Van Zeggeren
binnen zeer korten tijd onder handen
te nemen. Dat het bij hem in bevoegde
handen is, weten wij en bij voorbaat
verheugen zich alle echte Hagenaars,
die nog oog hebben voor de schoonheid
en waarde van onze oude gebouwen, in
de restauratie van twee onzer mooiste
torens.
een stadsstraat dan schaft men een
z.g. markies, of, beter gespeld, mar
quise, aan, niet wetende, dat dit uit
val bare scherm van katoen op houten
spantjes in zijn tegenwoordigen vorm
een specifiek Hollandsche vinding is,
geïnspireerd op een
Frankrijk, en
de Weesperzijde te Amsterdam
werd aangebracht. Nu verwisselen wij
seizoen, de lindebladeren dwar
relen af en dus moeten ook de markie
zen weervrij worden geborgen. Het
late herfstlicht kan geen kwaad meer.
I
vraag uitschreef, hoe de Sint Jacobsto
ren diende te worden gerestaureerd,
schreef de heer Van Zeggeren ook in,
waarbij hij uitging van de gedachte, dat
niets beter zou kunnen zijn, dan ook
hier het plan van de oorspronkelijke
bouwmeesters na te volgen. Eén blik op
het ontwerp is voldoende om te begrij
pen, dat den heer Van Zeggeren de eer
ste prijs werd toegekend.
Zooals gezegd, we zijn reeds dank
baar voor de gedeeltelijke restauratie,
waarmede men thans gaat beginnen,
maar spreken tegelijk de hoop uit, dat
binnen afzienbaren tijd onze Haagsche
toren weer in al zijn architectorale
schoonheid voor ons zal staan.
Van bevoegde zijde wordt er op ge
wezen, dat een deel van het publiek
nog een verkeerde uitlegging geeft aan
de bepalingen van het uitgaansverbod
voor bepaalde streken van ons land
tusschen 10 uur ’s avonds en 4 uur
’s morgens.
Daarom is het nuttig er de aan
dacht op te vestigen, dat het even
eens verboden is zich in dien tijd op
te houden in afgesloten ruimten in de
open lucht, zooals tuinen, erven, e.d.
Gedurende de afgeloopen 24 uur is te
gen 16 personen proces-verbaal opge
maakt terzake van overtreding van bo
venstaand verbod.
Tegen overdadige warmte en teveel
licht kan de gemiddelde Hollander
niet. Hij heeft teveel gevoel voor de
goede maat en een behagelijke om
geving. Is het licht niet te schel voor
zijn oogen dan is het dat voor zijn
stoelenovertrek en hij zal iets vin
den om zijn oogen respectievelijk het
trijp van zijn stoel voor waardever
mindering te behoeden. Is men een
boer of een notaris of een dokter op
een dorp, dan plant men drie linde-
boomen voor den gevel, wacht tot ze
groot zijn, snoeit ze als een haag en laat
het den zomertooi over. Woont men in
Vergunning steeds vereischt
Waar het voor velen nog niet duidelijk
is van welks autoriteit en voor welke
inzamelingen men vergunning noodig
heeft, laten wij de betreffende bepalin
gen hieronder volgen:
Voor het houden van openbare inza
melingen van. geld of goederen, onver
schillig voor welk doel, is de toestem
ming vereischt van:
a. den procureur-generaal bij het
rechtshof binnen wiens ambtsgebied
inzameling wordt gehouden;
b. den secretaris-generaal van het de
partement van Justitie, indien de inza
meling wordt gehouden in het ambtsge
bied van meer dan één Gerechtshof.
Onder openbare inzamelingen van
geld of goederen worden in deze veror
dening niet slechts verstaan de inzame
lingen van geld of goederen zonder
meer (onverschillig voor welk doel),
doch ook inzamelingen in het openbaar
en onder mededeeling, dat de opbrengst
geheel of gedeeltelijk in het algemeen
belang (b.v. ter bestrijding van de
t.b.c.) of voor liefdadige doeleinden
(b.v. armenzorg, steun aan getroffen
personen e.d.), indien:
le. tegenover de gift in geld of goed
een tegenprestatie wordt gesteld, waar
van de waarde in geenerlei verhouding
staat tot de gift (b.v. inzamelingen, on
der aanbieding van een „speldje”);
2e. hetzij in het openbaar mondeling
(dus b.v. huis-aan-huis gaande of op
openbare bijeenkomsten enz.), hetzij
door toezending of aanbieding van in-
teekenlijsten, circulaires, propaganda
geschriften of in de couranten verzocht
wordt om toetreding tot of het steunen
of bevorderen van vereenigingen of
stichtingen en uit dit verzoek duidelijk
blijkt, dat het uitsluitend of in hoofd
zaak te doen is om giften in geld of
goederen (b.v. zooals liefdadighéidsver-
eenigingen om toetreding als lid of be
gunstiger, om giften ter ondersteuning
van het vereenigingswerk, om kleeding
voor armen enz. plegen te verzoeken).
3e. a. goederen verkocht worden (b.v.
het houden van een z.g.n. „fancy-fair”,
liefdadigheidsbazar enz.);
b. bijeenkomsten op het gebied van
kunst, sport of anderszins gehouden
worden (b.v. liefdadigheidsvoorstellin
gen van tooneelgezelschappen, liefdadig-
heids-wedstrijden van sportvereenigin-
- gen, e.d.);
4e. loterijen of kansspelen worden ge
houden (b.v. zgn. secondeloterijen, tom
bola’s e.d.).
Aan het Bezuidenhout 4 heeft heden
:1e kleine, eenvoudige, doch zeer smaak
vol ingerichte lunchroom „Dorado" haar
'euren voor het publiek geopend. Aan
et interieur, ontworpen en uitgevoerd
(oor de gebroeders Visser, is alle zorg
esteed en het maakt met het lichte be-
'iang en de indirecte verlichting een ge-
elligen indruk. Men kan zitten aan een
tafeltje, maar ook aan de halfcirkelvor-
I mige bar en ziet onder het glas de lek-
1 kernijen wachten op eters. De kok is
uitstekend, de bediening beminnelijk en
snel. Men kan zijn fiets stallen in een
ruim fietsenrek. De voortvarende direc
tie. die in dezen tijd zulk een nieuw eta
blissement opent, zal alles doen wat in
haar vermogen ligt, het den bezoekers
naar den zin te maken.
Eenigen tijd geleden werd gemeld, dat
de Regeeringscommissaris voor den
Wederopbouw zijn goedkeuring had ge
hecht aan de gedeeltelijke restauratie
van den St. Jacobstoren. Het is de be
doeling, zoo las men in het desbetref
fende stuk, „de omlijsting van de deur,
de steunbeeren aan weerszijden van den
ingang, de boven de deur gelegen raam-
traceering, de pilasters op de hoeken en
de muurvlakken tot het zich op 16 M.
hoogte bevindend zandsteenprofiel onder
handen te nemen”, voor welk werk een
bedrag van 16.000 gulden is uitgetrok
ken. Voor leeken in het bouwvak klinkt
dit alles ’n beetje als abacadabra en
daarom zouden we hen even willen me
denemen naar den ouden Sint Jacobsto
ren. om daar aan te wijzen, wat er nu
gaat geschieden, hoe de toren er na de
restauratie zal uitzien.
Wij moeten er dan eerst even op wij
zen, dat de toren het eigendom is van
de gemeente, en de eigenlijke kerk aan
het kerkgenootschap toebehoort, zoodat
de eerste niet aansprakelijk is voor die
gruwelijk leelijke aangebouwde
houwtjes zielige imitatie van
Hollandschen stijl welke aan den kant
van de Riviervischmarkt tegen het
prachtige, voorname kerkgebouw zijn
aangeplakt. Misschien laten we het
hopen! wanneer de toren geheel ge
restaureerd is en weer in stijl gebracht,
komt men er dan ook wel eens toe om
de kerk weer in haar oorspronkelijken
staat te brengen.
Staat men nu voor den vroegeren
hoofdingang (vroeger ook van de kerk),
aan den kant van de Torenstraat, dan
ziet men een havelooze, rood geschilder
de deur, gevat in zandsteenen omlijs
ting, in een hoog opgaand vlak cement.
Boven de deur, tusschen pilaren, een
eerste, toegemetseld vlak en daarboven,
nog hooger opgaande vlakken, waar ken
nelijk vroeger ramen waren.
Onze stads-architect nu, de heer
H. H. van Zeggeren, die reeds zoo me
nig historisch gebouw op kundige wijze
heeft gerestaureerd, heeft ruim een
tiental jaren geleden er op gewezen, hoe
leelijk de hier bestaande toestand is en
hoe de Sint-Jacobstoren aan schoonheid
zou winnen, wanneer men voorloopig
althans voor ’t onderstuk begon te
restaureeren en alles weer in den oor
spronkelijken, uit de 16e eeuw dateeren-
den staat terug bracht. In de archieven
had de heer van Zeggeren prenten en
Rekeningen uit dien tijd gevonden, aan
de hand van welke men precies wist
hoe de oude bouwmeester het had ont
worpen. Er deden zich' in den beginne
echter moeilijkheden voor: uit een mini-
tieus onderzoek bleek, dat er „bewe
ging” in den ouden toren zat en dat er
zich barstjes vertoonden in de steenen
muren. Na zorgvuldige bestudeering
van de oorzaken hiervan, kwam men tot
de ontdekking, dat deze barsten ontston
den door het luiden der klokken. Dït
euvel werd verholpen door het aanbren
gen van een electrischen klepel. Eerst
toen kon men denken aan de restauratie.
De leelijke deur zal vervangen worden
door een zwaar eikenhouten met ijzeren
beslag. Maar eerst zal men beginnen de
statige, mooie oudsteenen muren af te
kappen en te ontdoen van de dikke laag
cement, welke er over zit gesmeerd.
Daar waar „nieuwe” steenen noodig
zijn, beschikt de architect gelukkig nog
over een enormen voorraad oude stee
nen. afkomstig van afbraak en heel wij
selijk door onze gemeente, in vroeger
jaren opgekocht en waarmede de heer
van Zeggeren reeds wonderen heeft be
reikt bij de restauratie van de Binck-
horst.
Zoo krijgt dan de toreningang dadelijk
tlH