het
in
verleden
Haagsche Courant van Dinsdag 22 October 1940
DERDE BLAD, PAGINA 1.
Fiets vervangt de auto bij
de Posterijen
„Nieuwe Orde”
Bommen
het Westland
op
STADSNIEUWS
BINNENLAND
snel
De ontwikkeling der
jongste geschiedenis
Maar het gaat even
als voorheen
Hoe de maatschappelijke ommekeer
werd voorbereid
BEGRAFENIS C. D. OBERSTADT
Provinciale Staten van
Noord-Holland
Bijkantoren openen binnenkort
om 9 uur
Groote belangstelling uit de
muziekwereld
In den nacht van 20 op 21 October hebben Engelsche vliegers een aantal bommen gegooid op het Westland,
waarbij weer eenige onschuldige burgers gedood werden. Een der beschadigde huizen. (Polygoon}
DE TREILVISSCHERIJ
Algemeene vergadering
Nederlandschen Journalistenkring
Commissie voor geblokkeerde
vorderingen
ONGELUKKEN DOOR DE
VERDUISTERING
In plaats van auto’s worden in den Haag thans fietsen gebruikt door
de personen, die belast zijn met het lichten der brievenbussen Polygoon)
MARSCH WACHTBATALJON
DUITSCHE LUCHTWAPEN
3
PTT
IV.
zal
komende
de
mr.
De pakketpost
TEGEN DE VERORDENINGEN
GEZONDIGD
voor
de
Het bestellen van telegrammen
en expresse-brieven
Gisteren is de eerste motorlogger van
Scheveningen uit naar de treilvisscherij
vertrokken en was hedenmorgen aan de
markt Dit was de IJ.M. 204, J. Plug. De
besomming was niet hoog, n.l. 155.
Vanmorgen is naar zee vertrokken voor
de treilvisscherij, de motorlogger Sch. 325,
van de reederij A. v. d. Zwan en Zonen.
De motorloggers varen onder dezelfde re
geling als de kleine kustvisschers, d.i. des
morgens uit en des avonds weer binnen.
Vanwege de Haagsche afdee».
ling van den Alg. Ned. Chr. Ambtenaars,
bond is een sectie Telefoonpersoneel op
gericht. Tot bestuursleden werden gekozen
de heeren v. Spronsen, voorzitter; Wes.
seis, secretaris en Basoski, penningmees
ter.
Op het Telegraafkantoor deelde men
ons mede, dat het aantal rijwielen bij
dezen dienst aanmerkelijk is uitgebreid.
Men gebruikt alleen motorrijwielen voor
groote afstanden. Het bestellen van tele
grammen en expresse-brieven gaat de
practijk heeft het uitgewezen thans
bijna even vlug als voorheen. Er zijn
dan ook driemaal zooveel fietsen in ge
bruik als vroeger motorrijwielen. Moes
ten de telegrambestellers voorheen om
twaalf uur weer binnen zijn, thans is dit
elf uur geworden. Dringende telegram
men worden natuurlijk op elk uur van
den dag besteld.
toestel, gebroken.
een gedeelte van
bakken met soldeerwater en tin ston
den, in brand. Met een straal op de
waterleiding wist de brandweer het
vuur spoedig te blusschen.
Vroeger geschiedde de bestelling van
pakketten van het centrale punt in de
Zaanstraat uit per auto Tegenwoordig
doet men dat hoofdzakelijk met carriers.
Alleen wanneer de afstanden groot zijn
gebruikt men nog auto’s. Ook het afha
len der pakketten van de bijkantoren en
het brengen naar de stations geschiedt
met auto’s.
en ex-
juiste
Dit is
voor
tuintjes en bij portiekwoningen. Hoe vaak
komt het niet voor, dat de huisnummers
op een niet gemakkelijk zichtbare plaats
bevestigd zijn. Daarom verdient het aan
beveling het huisnummer beter te laten
uitkomen, b.v. door het nog eens over te
schilderen of door het nummer te schil
deren op het tuinhekje. Men bevordert
daarmee het snelle bestellen van tele
grammen en expresse-brieven. Het komt
ons voor, dat men er ook vele andere
menschen, bezoekers b.v., een dienst mee
bewijst. Het beeld van den man, die in
de duisternis naar zijn eigen huis loopt
te zoeken, omdat hij in een straat woont,
waar de huizen op precies dezelfde wijze
gebouwd zijn, zou men meermalen kun
nen waarnemenals het ’s avonds
maar niet zoo donker was!
Het nationaal-socialisme.
Inmiddels waren als nieuwe bewegingen
Let fascisme en het nationaal-socialisme
®Pgekomen met hun politieke en maat
schappelijke doelstellingen, die den oorlog
Verklaarden aan „Versailles” en aan de
democratie. De democratie is na den We
reldoorlog in verval geraakt door een te
Na de Fransche Revolutie en de Napo
leontische oorlogen voltrok zich op staat
kundig en politiek terrein een omwente
ling, welke haar aahknoopingspunt vond
in het Weener Congres van 1815. Zij leidde
de ontwikkeling der stated, via de stich
ting van het Duitsche Keizerrijk in 1871.
naar de vorming van het Drievoudig Ver
bond der Centrale mogendheden en zijn
tegenhanger: de Entente van Engeland,
Frankrijk en Rusland, en zoo naar de ge
weldige worsteling van den wereldoorlog.
Daarnaast echter ontwikkelde zich ge
leidelijk een nieuwe j—
welke diep ingreep in het geheele domein
van het menschdom. Waren de ideëen,
welke de Fransche revolutie beheerschten,
oorspronkelijk van Britsche afkomst, ook
het sociale aanzien der 19e eeuwsche we
reld is te beschouwen als een reactie op
bepaalde Engelsche opvattingen.
In Groot-Brittannië had zich tengevolge
van de groote uitvindingen op het gebied
van het stoomwezen, de textielnijverheid
en de kolenindustrie een industrieele re
volutie voorgedaan, welke de moderne
tegenstelling tusschen kapitaal en arbeid
had geschapen. Er was in dat land een
groote afstand gevormd tusschen den
kapitalistischen ondernemer, veelal adel
lijke personen, en den arbeider, die on
der bedroevend slechte omstandigheden
met zijn vrouw en kinderen, in de fabrie
ken moest zwoegen.
Het z.g. kapitalistische stelsel is in En
geland geboren, heeft zich vandaar uit
over Europa en de wereld verspreid en
als politiek systeem den vorm van het
liberalisme aangenomen. De reactie bleef
niet uit. Toen de misstanden steeds groo-
ter omvang aannamen, ontwikkelde zich
het socialisme .van de Franschen Saint-
Simon, Fourier, Proudhon en Louis Blanc,
en eenige jaren later omstreeks 1848 dat
van den Duitscher Karl Marx, die de
grondlegger werd van het wetenschappe-
—i 11J 1—XXi 1
arbeidersbeweging
Eerst na jarenlangen harden strijd ge
lukte het deze beweging, welke zich ook
over de confessioneele arbeiders uitstrek
te, op politiek gebied terrein te winnen
en zitting te krijgen in vertegenwoordi
gende lichamen. Reeds vóór dien tijd was
in verschillende landen iets gedaan aan „nieuwe orde” goed kunnen gedijen,
sociale wetgeving, wakker geschud als
men was door de groeiende beweging
onder de arbeiders, maar toen deze zelf
stem in het kapittel kregen, maakte in de
meeste moderne staten de sociale wet
geving snelle vorderingen, waardoor het
peil van de arbeidersklasse aanzienlijk
steeg.
De politieke crisis.
Wij bedoelen hier de politieke crisis,
Welke haar oorsprong vindt in het Vredes
verdrag van Versailles. Dit verdrag heeft
van den beginne af niet voldaan en al
de twintig jaren, dat het heeft gegolden,
is de roep gehoord om herziening. Pogin
gen in die richting zijn ook wel gedaan,
men denke slechts aan Locarno en Stresa,
maar effectief waren deze pogingen niet.
Men liet den verwarden toestand in Cen
traal Europa bestaan, waar vele landen
waren gevormd als bufferstaten, zonder
dat rekening werd gehouden met de aan
zienlijke minderhedengroepen in bijna al
die staten. Een groote fout van Versailles
Was het laten uiteenvallen van de Donau-
ïr.onarchie der Habsburgers, welke vele
jaren lang onder hun scepter al die uiteen-
loopende Slavische rassen vereenigd had
den tot een politiek en economisch geheel,
dat de rust in Midden-Europa verzekerde.
Een fout van nog grooter beteekenis was
de onnoodig diepe vernedering van de
groote mogendheid Duitschland, welks
vertegenwoordigers op de Vredesconferen
tie slechts hadden aan te hooren, wat men
over hen beslist had, want tevoren hadden
de geallieerden zonder hen de nieuwe
regeling van Europa getroffen.
Een derde fout was de vaststelling van
de onbetaalbaar hooge som der herstel
betalingen, welke van Duitschland, dat
bovendien door inflatie totaal verarmd
*’as. geëischt werd. Dawes- en Young-
Plannen hielpen weinig, doch verschoven
slechts de moeilijkheid, want men kreeg
daardoor de eigenaardige figuur, dat de
schuldeischers den schuldenaar geld gin
gen leenen om de schuld te kunnen beta
len, doch daartegenover ontstond een lee-
oingschuld Een gevolg van een en ander
Was het autarkisch streven, dat in ver
schillende landen ontstond, tariefmuren,
contingenteeringen, heel dat onnatuurlijke
stelsel, dat den handel belemmerde en,
daardoor den opbloei van de algemeene
Welvaart.
DIAMANTEN ECHTPAAR
Zestig jaren geleden stapte de 28-jarige
jongeling P. J. van Deursen naar het
stadhuis om zich in den echt te doen ver
binden met mej. S. Meewenoord, Noord-
wijksche van geboorte, 20 jaren oud. De
tijd schreed voort, een leven verstreek.
Het huwelijk werd gezegend met 11 kin
deren. De gelukkige vader vond èen be
staan in de mandenmakerij werkte als
zoodanig ook jarenlang in Delft hun
moeder verdiende er voor deze groote
schare iets bij met wasschen. Hoewel nu
al 80 jaren, is zij nog kwiek van lichaam
en geest. Toen de bruidsdagen ingingen,
had zij een feestje aan huis gehad.
40 Kleinkinderen, 9 achterkleinkinderen,
benevens hun ouders, zaten om hun stam
ouders heen. Toen ik dat zoo zag, zei ze,
dacht ik bij mezelf, is dat nou allemaal
van mij
Hoewel ze voor een groot deel buiten
Scheveningen wonen, komen ze allemaal
nog graag naar moeder toe
De bruidegom naast haar knikte. Ja,
het was een heele drukte geweest. Als je
88 bent, vier je niet zoo makkelijk feest
meer Wij namen afscheid en kregen een
bruidsuikertje op de valreep mee. Zonder
twijfel zal het hun op den 27en October
in hun huisje aan de Ooststraat 48 in
Scheveningen niet aan belangstelling ont
breken
L. van der Wal tot Gedeputeerde
gekozen
In de heden te Haarlem gehouden ver
gadering van de Provinciale Staten van
Noord-Holland heeft de voorzitter, mr. dr.
A. baron Röell, den heer D. Kooiman
herdacht, die in de provincie op verschil
lend gebied verdienstelijk werk heeft ver
richt. De heer W. Dok deelde mede, dat
hij is toegetreden tot de Nederlandsche
Socialistische Werkgemeenschap en de
heer Vlekke bracht in herinnering, dat
zijn fractie in de zomervergadering der
Staten de bijeenkomst verlaten heeft. De
Rijkscommissaris heeft inmiddels be
paald, dat de werkzaamheden van de
Provinciale Staten op de normale wijze
zullen worden voortgezet en daaraan
wenscht de N.S.B. haar medewerking te
verleenen. Spreker hoopte, dat bij het sa
menstellen van commissies niet alleen le
den van bepaalde partijen gekozen wor
den, maar dat ook gedacht zal worden
aan groepen, die er vroeger van uitgeslo
ten werden.
Bij de verkiezing van een lid van Ge
deputeerde Staten in de vacature van den
heer E. Polak, werd gekozen de heer L.
van der Wal uit Amsterdam (S.D.A.P.),
met 52 van de 63 stemmen. De heer
Vlekke verwierf 3 stemmen, de heeren
Boissevain (lib.) en Baas (a.r.) 1 stem.
Van onwaarde 6.
De heer van der Wal, die de benoe
ming aanvaardde, is oud-voorzitter van
den Algemeenen Nederljtndschen Bouw-
vakarbeidersbond en voorzitter van den
Nationalen Woningraad.
De economische crisis.
Niettemin bleef de strijd tusschen kapi
taal en arbeid voortduren, maar in groo
ter verband, vooral na den oorlog van
19141918. Het kapitaal was meer en
meer geworden tot groot-kapitaal, beheerd
door internationale bankconcerns voor
internationale trusts en kartels.
De ontwikkeling van de wereld ging door
de groote uitvindingen: spoortrein, stoom
boot, telefoon, telegraaf, radio en electri-
citeit en in onze eeuw vooral de vlieg
machine, in een verbazend snel tempo. Af
zonderlijke fabrieken konden de concur
rentie niet volhouden en daarom ver-
eenigde men zich en richtte dochtermaat
schappijen op, elk op zich heele indus
trieën. Efficiency was de leus en daarom
werd er geproduceerd op zoo groot moge
lijke schaal en op zoo snel mogelijke
wijze. Vandaar de rationalisatie en de
steeds verder gaande verbetering van de
machine, ten nadeele van de menschelijke
werkkracht. Overproductie en werkloos
heid werden algemeene begrippen, welke
tenslotte een der oorzaken werden van de
groote economische crisis, welke in 1930
begon en nog steeds voortduurt.
Meer en meer werd het duidelijk, dat
het op die wijze niet zou kunnen voort
gaan en dat op een of andere manier een
oplossing zou moeten worden gevonden,
Wilde men niet hopeloos vastraken in het
economische moeras. Daar kwam nog iets
anders bij; iets dat aan de gedachte van
•een nieuwe ordening der maatschappij een
krachtigen voorwaartschen stoot gaf.
OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK
De Openbare Leeszaal en Bibliotheek
is met de volgende aanwinsten verrijkt
Tuin, De, der-góden; mythen der Egyp-
tenaren, volken van Voor-Azië, Indiërs,
Grieken, Scandinaviërs en Kelten; onder
red. van A. G. van Hamel, 1940. 4o.;
Moerman, J. J. Op en om het histo
risch Binnenhof. 1940;
Riesenberg, F., and A. Alland. Portrait
of New York. 1939. 4o.;
Ruhl, J. M. Deutsche Uniformen; Heer,
Marine, Luftwaffe, Polizei und Gendar
merie, S.S., S.A., R.A.D.. N,S,F,K,
N.S.K.K., R.L.B., P.L., H,J., D. Jungvolk;
Uniformen und Abzeichen. 1940;
Bij ster veld, F. J. van De voeten en hun
verzorging. 1940;
Jurasky, K. A. Kohle; Naturgeschichte
eines Rohstoffs. 1940;
Kramer, W. H. Gasgeneratoren; hand
leiding voor automobielbezitters, die zich
een gasgenerator willen aanschaffen en
zich van de werking er van op de hoogte
willen stellen 1940;
Krause, H. Het kleuren van metalen,
het aanbrengen van decoratieve en cor-
rosiewerende lagen langs chemischen en
electrochemischen weg op metalen voor
werpen. 1940;
Meer, F. van der. Geschiedenis eener
kathedraal. 1940;
Croy, O. Das Portrat; eine neue Kame.
raschule 1940.
BEGRAFENIS
KAPITEIN O. L. KALFSTERMAN
Heden is in allen eenvoud het stoffe
lijke overschot van den heer O. L. Kalf-
sterman, gep. kapitein van het Ned.-Ind.
Leger, op de begraafplaats Oud Eik en
Duinen ter aarde besteld.
Wij merkten o.m. op de heeren W. Cra
mer von Baumgarten, gep. hoofdofficier
van administratie der marine, mr. Grivel,
A. P. F. Keiler, oud-vertegenwoordiger
van de Stoomvaartmaatschappij Neder
land, A. W. Tirion, gep. kapt, ter zee,
C. O. Wicherts, A. Hoorweg, oud-inspec-
teur van de Algemeene politie in Ned.-
Indië, J. Swartjes en B. B. Visscher,
oud-luit. kol. van het Indische leger,
F. L. Heineman en ir. C. Blokhuis.
Aan het graf wees een neef op het
groote plichtsbesef en de hulpvaardigheid
van den overledene. Hij zal voor ons een
blijvend voorbeeld zijn. Drs. C. Jansen uit
Oegstgeest, zeide, dat kapitein Kalfster-
man een oprechte en eerlijke persoonlijk
heid was, altijd bereid zijn vrienden de
hand toe te steken. Zijn levenslijn was
recht. De heer W. J. M. Savalle dankte
voor de belangstelling.
Men moet er echter rekening mee
houden, dat het weer heeft medegewerkt.
Vooral van den winter, als het koud is
en er sneeuw ligt of als er een flinke
wind staat, zal het voor de bestellers
niet steeds mogelijk zijn op tijd terug
te zijn. In verband met de verduistering
worden de tijden van de lichtingen op
gezette tijden gewijzigd. Daarom zal
ieder er goed aan doen de tijdstippen
van de lichting van de bus, waarin hij
gewoonlijk zijn brieven werpt, te notee-
ren.
Het postkantoor gebruikt voor het zen
den naar en afhalen van den trein der
poststukken nog steeds auto’s. Dit geldt
ook voor groote vrachten. Men wees ons
er op, dat het publiek groote hoeveel
heden reclamedrukwerk aan het hoofd
kantoor moet bezorgen, aangezien de
manden van de bestellers maar een be
perkte capaciteit hebben.
Het postkantoor bereidt er zich thans
op voor de autotractie voor dergelijke ge
vallen binnenkort te vervangen door
paardentractie. Een van Gend-en-Loos-
in-het-klein dus!
De middagbestelling, die anders om
2.15 uur uitgaat, is, zooals reeds gemeld,
aanzienlijk vervroegd en vindt thans
plaats om ongeveer 11 uur. De reden
hiervan is gelegen in het feit, dat de och-
tendbestelling steeds later en de avond-
bestelling steeds vroeger uitgaat. Door nu
de middagbestelling te vervroegen heeft
men een meer systematische verdeeling
verkregen. Dit is vooral van belang voor
vele zaken, die eerstdaags vroeger slui
ten. Zij kunnen dan nog de post, die met
de tweede bestelling meekomt, verwer
ken.
Binnenkort zullen de bijkantoren, die
niet verduisterd kunnen worden, een
half uur later, dus om 9 ujjr, openen.
Over enkele maanden komt er weer een
half uur bij.
„Doe het met de fiets,” is momenteel
het parool van het Post- en Telegraaf
kantoor hier ter stede. De motortractie
wordt namelijk meer en meer vervangen
door het stalen ros. Vroeger geschiedde
het lichten van de bussen door vijf
auto’s. In de plaats van deze auto’s zijn
thans een 20 fietsen gekomen, terwijl
men er vijf in reserve heeft. Drie maal
per dag trekken 20 fietsende bestellers
het hoofdpostkantoor uit. Iedere bestel
ler neemt ongeveer zeven bussen
zijn rekening. Zij hebben voor op
fiets een groote mand, die eenige duizen
den brieven kan bevatten. Van ingewijde
zijde deelde men ons mede, dat deze
wijze van afhalen van poststukken in de
practijk tot nu toe zeer gunstige resul
taten heeft opgeleverd. De 20 bestellers
hebben binnen twee uur alle bussen ge
ledigd en brieven op het hoofdpost
kantoor gedeponeerd. Ook vroeger had
men hiervoor twee uur noodig.
Cultuurvereeniging Nederland opgericht
In Amsterdam is Zaterdag, zoo meldt
de ..Deutsche Zeitung in den Niederlan-
den”, naar aanleiding van de Weensche
kunstweek, de Cultuurvereeniging Neder
land opgericht, welke een geestelijke brug
wil slaan tusschen Nederland en het Duit
sche Rijk.
De oprichtingsvergadering werd o.m
bijgewoond door vertegenwoordigers van
den Rijkscommissaris en van de Duitsche
en de Nederlandsche overheid.
De Ned. Journalistenkring heeft Zater
dag 19 October te Utrecht een algemeene
vergadering gehouden. Deze vergadering
had te beslissen over een voorstel tot ont
binding. De vraag of de Kring zich al dan
niet en bloc zal aanmelden bij het Ver
bond van Ned. Journalisten, kwam op
nieuw in discussie door aanneming van
een voorstel van een aantal kringleden, die
in afwijking van de opvatting van het
bèstuur van oordeel waren, dat dit on
derwerp, ondanks den uitslag van het ter
zake gehouden referendum, ten principale
aan de orde moest worden gesteld.
Geconstateerd werd na de stemming
over dit voorstel, dat ter vergadering geen
twee derden der stemhebbende leden aan
wezig waren, zoodat over de ontbinding
geen beslissing kon worden genomen,
maar daartoe binnen drie weken een
nieuwe vergadering zal dienen te worden
samengeroepen
De daarna gevolgde gedachtenwisseling
liep over de vraag of tot ontbinding van
den Kring zal worden overgegaan en in
verband daarmee de vorming van een
stichting ter afwikkeling van de sociale
verplichtingen van den N. J. K., voor
welke stichting een bedrag van 15.000,
uit de weerstandskas ter beschikking zal
worden gesteld.
Een motie om opnieuw in onderhande-
ling te treden over verhooging van ge
noemd bedrag, werd ingetrokken. Aange
nomen werd echter een motie, waarin
werd uitgesproken, dat het toestaan van
een overgangstermijn aan de Joodsche
collega’s door het Verbond van Neder
landsche Journalisten onvoldoende moet
worden geacht. Het Kringbestuur werd uit-
genoodigd zich in verbinding te stellen
met de betrokken autoriteiten ten einde
te verkrijgen, dat ten aanzien van die
collega’s een regeling wordt getroffen, die
hun de voortzetting van hun beroep moge
lijk maakt.
De volgende vergadering, welke over de
aanmelding en bloc bij het Verbond van
Ned. Journalisten en de ontbinding van
den Kring definitief uitspraak zal hebben
te doen, werd voorloopig op Zaterdag 9
November a.s. bepaald. De bijeenkomst
heeft opnieuw te Utrecht plaats en zal
’s middags om 2 uur beginnen.
teekenis van een paedagoog af te meten
naar de resultaten, die hij bij de aan
zijn leiding toevertrouwde leerlingen be
reikt. Legt men dien maatstaf bij Ober-
aan, dan treedt reeds dadelijk
beteekenis duidelijk aan het
een lange reeks van goede,
goede en uitnemende' pianisten,
Gistermiddag is op de begraafplaats
Nieuw Eik en Duinen ter aarde besteld
het stoffelijke overschot van den heer C.
D. Oberstadt, oud-leeraar van het Rijks-
conservatorium voor Muziek.
Op de begraafplaats merkten we op vele
leerlingen en oud-leerlingen, die den emi-
nenten muziekpaedagoog een laatste hulde
kwamen brengen. Verder mr. G. A. van
Haeften, mr. A. de Stoppelaar en Sem
Dresden, resp. voorzitter, secretaris van
het college van toezicht op het Rijkscon-
servatorium en directeur, talrijke collega’s
en oud-collega’s van den overledene, zoo
als K. G. Schiefer, L. Angenot, Thomas
Kneifer, Hugo van Dalen, H. v. d. Vegt,
Jaap Stotijn, Cor de Groot, Jaap van Op
stal, dr. Walther Boer, Johanna Wagenaar,
Henri Geraedts, J. F. Rijken, pianohande
laar, J. P. J. Wierts, voorzitter van de
Ned. Toonkunstenaarsvereeniging, afdee-
ling ’s-Gravenhage, J. H. A. Albrecht,
gep. directeur van de Gas- en Waterlei
ding te Zutphen, Jean Devert, musicus,
Martine Dhont, zangeres, A. de Vogel,
directeur Muziekschool, Hannivoort, mu
sicus, mevr. E. Kraemer Obreen en Her-
mine G. Sauerbier, resp. vice-presidente
en secretaresse van de schilderessenver-
eeniging O.D.I.S., J. de Zwaan, organist
van de Kloosterkerk, Adolphe Poth, musi
cus, Jan Hoog, musicus, J. G. Marchand,
oud-referendaris departement Koloniën,
mr. A. L. Scholtens, oud-secretaris-gene-
raal van het departement van Sociale Za
ken, Jan Prins, en P. Veenstra, resp. solo-
fluitist en eerste hoornist Residentie-or-
kest, H. W. Hofmeester, oud-leeraar Con
servatorium, mr. J. Hettinga Tromp, mr.
R A. Le Rutte, Sam Swaab, violist, Wil
lem en P. C. Brederode, concertzangers,
B Tabbernal, pianist, W. Watter, ir. P.
H. Schreuders, Rie Beute, pianiste en dr.
R. P. Scholtens.
Namens het college van toezicht, den
directeur en de leeraren van het Conser
vatorium sprak mr. van Haeften.
Gedurende een lange reeks van jaren
was Oberstadt als piano-leeraar aan de
instelling verbonden. Hij behoorde tot de
beste leerkrachten. Waaraan had Ober
stadt zijn roem als uitnemend paedagoog
te danken? Een juist antwoord op die
vraag is niet zoo gemakkelijk te geven.
Men is geneigd in het algemeen de be-
BRANDJE IN VERTINNERIJ
Omstreeks 10 uur gisteravond is de
motorspuit van het politiebureau aan
de Archimedesstraat uitgerukt naar
perceel Tulpstraat 63, alwaar geves
tigd is de vertinnerij van de gasmeter-
fabriek der N.V. v.h. G. Wilson.
Er was daar een houten stellage,
welke gebouwd was boven een gas-
Hierdoor geraakte
de stellage, waarop
stadt
zijn
licht:
zeer
door hem gevormd, getuigt hiervan.
Toch geloof ik, dat het niet juist is al
leen dien maatstaf aan te leggen, bij
Oberstadt stellig niet. Om zijn beteekenis
toch als paedagoog te peilen moet men
veeleer uitgaan van hetgeen hij als schep
pend en uitvoerend musicus beteekende.
Geven eenerzijds zijn toonscheppingen
blijk van een door fijne beschaving ge.
kenmerkte muzikaliteit, zijn beteekenis
als musicus ligt, als ik het goed zie, aldus
spr., veeleer in zijn reproductie der
groote werken der Klavierlitteratuur.
Welbewust stelde hij zichzelf daarbij ge.
heel op den achtergrond, den componist
alleen naar zijn beste weten het
woord latende.
Daarmede wordt verklaard, in de eerste
plaats, dat hij niet de publieke waardee-
ring heeft gevonden, die hij dubbel en
dwars verdiende en in de tweede plaats
zijn voorliefde voor het les geven.
De dichter August Heyting voerde vervol
gens het woord. Spreker wijdde niet al
leen woorden van eerbiedige hulde aan
den overledene, maar ook aan zijn broer
Menno, die eerst kort geleden in Indië
is overleden en die eveneens een voor
treffelijk musicus was.
Hugo van Dalen sprak namens den
Haagschen Kunstkring een laatsten groet.
Veel heeft Oberstadt aan den kring gege.
ven, velen heeft hij uren van kunstzinnig
genot geschonken door zijn eminent piano
spel. Hij was een kunstenaar met een fijn
besnaarde ziel, wien de kunst heilig was.
Aan het graf dankte de zoon voor de
belangstelling.
In het Verordeningenblad voor het be
zette Nederlandsche gebied is opgeno
men een besluit van de secretarissen-ge-
neraal van de departementen van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart en van
Financiën, waardoor de mogelijkheid is
geopend, door het verstrekken van cre-
dietgaranties of op andere wijze, hulp
van financieelen aard te verleenen aan
ondernemingen, welke in financieele
moeilijkheden zijn geraakt, door het, als
gevolg van de buitengewone omstandig
heden, niet binnenkomen van vorderingen
uit hoofde van goederen-leveranties aan
het buitenland of door andere daaruit
voortvloeiende blokkeering van activa in
het buitenland. Ter beoordeeling en ter
uitvoering van deze hulpverleening is een
„commissie voor geblokkeerde vorderin
gen” ingesteld, waarvan tot lid en voor
zitter resp. tot leden zijn benoemd de
heeren mr. F. H. van Leeuwen, H. C.
van Maasdijk, dr. J. Ridder en J. R.
Lagas. Belanghebbenden, die onder de
hiervoor bedoelde omstandigheden ver-
keeren, kunnen zich, door bemiddeling
van hun normale bankrelatie, wenden tot
de N.V. maatschappij voor industrie
financiering te ’s-Gravenhage.
veel aan democratie. Daar in het democra
tische stelsel ieder recht van meespreken
had, wefd een krachtige Werkzaamheid
dikwijls onmogelijk gemaakt en partijbe
langen gingen vaak vóór het algemeen be
lang. De nieuwe stroomingen nu trokken
profijt uit deze fout en brachten als tegen
stelling het leidersbeginsel naar voren en
de eenheidspartij, welke al haar aandacht
kon besteden aan het staatsbelang, dat
vereenzelvigd werd met het partijbelang.
Een systeem, dat in de practijk bewezen
heeft tot groote dingen in staat te zijn.
Zoo is Europa door een complex van
oorzaken en gevolgen geleid naar den
nieuwen oorlog, welke tenslotte onafwend
baar bleek om orde te brengen in den
politieken, financieelen en economischen
chaos. Het middel is erg, maar de kwaal
was het ook. Algemeen heerscht thans de
meening, dat uit deze botsing der krach
ten een geheel nieuwe wereld zal geboren
worden, nieuwe staatsvormen misschien,
nieuwe opvattingen op allerlei gebied
zeker. Deze beginnen reeds overal door
te dringen en al kunnen zij door den oor
logstoestand nog niet volledig tot gelding
komen en in normale banen geleid wor
den, men kan er van overtuigd zijn, dat
sociale denkwijze, uit de gisting der ideeën iets blijvends zal
te voorschijn komen en dat dit anders zal
zijn dan wat vroeger was. In dit opzicht
doet het er betrekkelijk weinig toe wat
het staatkundig resultaat van den oorlog
zal zijn. Oók in de democratische landen
zag men de laatste jaren reeds een krach
tig streven naar versterking van de auto
riteit der regeering en vooral van be
paalde ministers, die door een stelsel van
volmachten onafhankelijker werden van
de volksvertegenwoordiging.
In welke richting Europa zich zal ont
wikkelen, wanneer de autoritaire staten
den strijd winnen, kan men reeds in eigen
directe omgeving bevroeden. De nationale
concentratiepogingen wijzen duidelijk de
richting aan, waarin de nieuwe staat zal
moeten worden opgebouwd. De vorm komt
er dan minder op aan, maar de corpora
tieve gedachte zal er ongetwijfeld in zijn
uitgewerkt en ook die van een economi
sche eenheid van het Europeesche conti
nent, waarin de handel geen kunstmatige
belemmeringen meer zal ondervinden en
de rijkdommen der wereld meer gelijkma
tig zullen verdeeld zijn. Dat is het stre
ven, dat de autoritaire staten zullen ver
wezenlijken, wanneer zij de zegevierende
partij zijn.
De zieke maatschappij snakt naar rust
en heeft dringend behoefte aan het schep
pen van voorwaarden, waarop zij opnieuw
lijke socialisme en van de internationale en geheel anders dan het oude, dat op
ïJ1-een mislukking is uitgeloopen kan wor
den opgebouwd. De eerste voorwaarde
daartoe is het tot stand komen van een
vrede in een geest van rechtvaardigheid,
zonder haat en wrok, zonder wantrouwen
en zonder afgunst.
Op zulk een basis
Gisteravond was het bijzonder donker
in de stad. Er hebben zich daardoor, zij
het geen al te ernstige, ongelukken
voorgedaan
Zoo reed gisteravond om half tien een
64-jarige bewoner van de Weimarstraat
op de Laan van Meerdervoort met zijn
rijwiel tegen een vluchtheuvel op. De on
fortuinlijke wielrijder liep een kneuzing
aan het rechter-heupbeen op en moest
door den geneeskundigen dienst naar zijn
woning vervoerd worden.
Ongeveer op hetzelfde tijdstip kwamen
in het nachtelijk duister in de Weimar
straat twee haastige burgers met elkaar
in botsing op het trottoir. Een van hen,
een 18-jarige jongeman, viel door een
étalage-ruit, waardoor enkele artikelen
beschadigd werden. Hijzelf bekwam een
snij wond aan het rechterbeen.
Zorg voor een duidelijk lees
baar huisnummer
Men verzocht ons er op te wijzen, dat
de bestellers van telegrammen
presse-brieven zeer moeilijk de
huisnummers kunnen vinden,
vooral het geval bij huizen met
Door de politie zijn gisteravond na 10
uur in totaal 16 personen aangehouden,
alle overtreders van het uitgaansverbod.
21 Wielrijders hebben een proces-verbaal
gekregen, omdat hun lichten niet vol
gens de geldende voorschriften afge
schermd waren. In 10 gevallen werd het
rijwiel in beslag genomen, omdat het
euvel niet ter plaatse verholpen kon
worden.
Morgen zal weer een marsch plaats
hebben van het Wachtbataljon van het
Duitsche Luchtwapen. Om half een
wordt vertrokken van den Wassenaar-
scheweg. De route is verder als volgt
Koninginnegracht, Prinsessegracht,
Heerengracht, Korte Poten, Plein,
Lange Poten, Kapelsbrug, Lange Poten
tot het Plein, waar omstreeks 1 uur
het défilé zal plaats hebben.
De terugweg is via Binnenhof, Bui
tenhof, Gravenstraat, Groote Halstraat,
Kerkplein, Westeinde tot de Lijnbaan.
