Nieuw Egyptisch kabinet gevormd
Ruim 500 Duitsche vliegtuigen
den aanval
I
g
o
s*
g
Zaterdag 16 November.
I
1940.
in
uur n.m.
v.m.
uur
De aanvallen van gisteren
HEDEN EN
TOEKOMST
Golven Britsche vlieg
tuigen trachtten Hamburg
te bombardeeren
No. 17727,
De besprekingen tusschen
Keitel en Badoglio
s
Morgen
van 5.46
tot 9.06
VERDUISTEREN
1 Heden
van 5.47 uur n.m.
tot 9.04 uur v.m.
I
s
g
I
Dokterstelefoon:
Het bombardement
van Coventry
Geen wijziging in de
politiek
Zoo
u. n.m.
u. v.m.
daarbij het
blindelings
2
Mhan: 16 Nov/op 7.06
17 Nov. onder 10.56
17 Nov. op 7.52
Ook Londen moest het opnieuw
ontgelden
Amerika en het Italiaansch-
Grieksche conflict
ii weer geschut en nachtjagers
l'wongen de meeste aanvallers
tot omkeeren
Succesvolle actie tegen
Britsch convooi
5
g
g
g
g
I
x
g
g
op Z.bZ uur n.m.
18 Nov. onder 11.47 u. v.m.
Tusschen 10 u. n.m. en 7 u. v.m.:
No. 394920
Ziekenfondsleden De Volharding:
No. 116364
Z.g. Stadspatiënten: No. 49
Van Coventry nog slechts
puinhoopen over
waardoor
overgegaan
van ons
welke
ons eigen belang
t machts
verhoudingen der staten
seling tot stand gekomen
van ons
de ligging
COURANT
HAAGSCHE
der
Het Britsche communiqué
stand
is
merkt
van
allerlei
toestand
samen
van
Bij el-
bekend
brisant-
het
Vast
nog
buiten
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
s
A
A
A
A
A
A
A
A
s
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels ƒ1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post
10 ct Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct.
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct. meer.
het
beschouwt
wijder verband alleszins waard
met de Nederland-
een
Dover gebombardeerd
Gisterochtend stiet een groep Duit
sche jagers boven Dover en Ashford op
vijandelijke jachtloestellen. Bij het ge
vecht. dat zich ontwikkelde, werden 3
getroffen.
Kwam het
van 9300 b.r.t. door een zware bom
op het voorschip getroffen, waar
door het zwaar beschadigd werd en
in brand geraakte. Daarna werd
een schip van ongeveer 16.000 b.r.t.
door 2 zware bommen midscheeps
getroffen. Binnen den kortst moge-
lijken tijd stond het geheele schip
in brand, helde over en bleef met
slagzij liggen. De ondergang van
deze beide schepen is waarschijn
lijk.
Dit streven
licht van de
Naar het D.N.B. meldt, hebben gis
teren te Innsbruck de chefs van het
Duitsche en het Italiaansche opperbe
vel militaire besprekingen gehouden
over de gemeenschappelijke oorlogvoe
ring. De besprekingen werden geleid
door generaal-veldmaarschalk Keitel en
maarschalk Badoglio. Verder namen er
aan deel de generaal der artillerie Jodl
en de Duitsche militaire attaché ta
Rome, luitenant-generaal von Rintelen,
van Duitsche zijde en generaal-majoor
Gandin en de Italiaansche militaire
attaché te Berlijn, luitenant-generaal
Marras, van Italiaansche zijde.
President Roosevelt heeft de bepalirv.
gen van de Amerikaansche neutrali»
teitswet ook van toepassing verklaard
op het Italiaansch-Grieksche conflict.
Het ministerie van buitenlandsche
zaken te Washington heeft gisteravond
ten aanzien van Griekenland de gebrui
kelijke neutraliteitsverklaring gepubli
ceerd. Griekenland wordt daarmede
door de Vereenigde Staten als oorlog
voerend land beschouwd Dientenge
volge worden de in de neutraliteitswet
vervatte beperkingen ook uitgebreid tot
het verkeer tusschen de Vereenigde
Staten en Griekenland.
Reuter meldtOfficieel is te Londen
gisteren bekend gemaakt
De stad Coventry is heden aangeval
len. Deze aanval kon met den zwaar-
sten nachtaanval op Londen worden
vergeleken. De vijandelijke, vliegers
werden krachtig aangevallen door het
afweergeschut en daardoor verplicht
op groote hoogte te vliegen, hetgeen
hun het richten zichtbaar bemoeilijkte,
maar de stad leed zeer aanzienlijke
schade. Op vele plaatsen brak brand
uit en een bombardement van de ge
heele stad volgde. Men vreest, dat uit
gebreide schade is aangericht. Vele
gebouwen zijn verwoest.
De jongste luchtaanvallen
Naar uit Londen aan het D.N.B.
wordt gemeld, had de Britsche hoofd
stad in den afgeloopen nacht het voor-
zwaar omdat
in oorlog is,
ken, van de groote firma’s Arm
strong, Standard-motors, Daimler,
Humber, Hillman. Bredstone e.a.
tot de kleine bedrijven toe. Al deze
ondernemingen zijn in een nacht
vernield. De Engelsche vliegtuig
industrie heeft een vernietigenden
slag geleden.
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461 Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr„ There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
Na de slechte ervaringen, welke de
Britsche vliegers in den vorigen nacht
hebben opgedaan, hebben zij er gister
avond van af gezien, met sterke
strijdkrachten het door luchtdoelge
schut beveiligde Duitschland binnen
te vliegen. In verscheidene golven
trachtten ze van zee uit Hamburg te
bereiken. De vliegtuigen waren echter,
naar het D.N.B. verneemt, reeds lang
voor het bereiken van de kust door
den Duitschen luchtwachtdienst ver
kend en werden boven land terstond
door een geconcentreerden afweer
door luchtdoelgeschut en nachtjagers
ontvangen. Het heldere weer maakte
het mogelijk, zoo goed te richten, dat
het grootste deel der aanvallende
vliegtuigen noch de stad, noch de ha
ven van Hamburg bereikte, doch ge
dwongen werd, om te keeren.
Verscheidene der vijandelijke ma
chines lieten, toen zij in het spervuur
van het afweergeschut terecht kwa
men, haar bommen uit noodweer val
len. Hamburg ,zelf bereikten slechts
weinig machines. Het blijkbaar door
de Engelschen gekoesterde plan, een
grootscheepschen aanval op deze ha
venstad te ondernemen, is mislukt.
Het aantal bommen, dat zij boven
Hamburg konden uitwerpen is betrek
kelijk klein. Over de bijzonderheden
der uitwerking hiervan is nog niets
naders bekend. Er zou, naar verluidt,
in de binnenstad eenige schade aan
gebouwen zijn aangericht, welke ech
ter noch in militair, noch in oorlogs-
economisch opzicht van beteekenis is.
Zwaar getroffen werd een groot zie
kenhuis, waar ook verscheidene per
sonen gedood of gewond werden. Naar
ooggetuigen vertellen, zijn ten Noord
oosten van Hamburg in de buurt van
de benerien-Elbe 2 vliegtuigen bran
dend neergestort.
zaghebbende Duitsche zijde aan de
pers naar aanleiding van de hier be
doelde bijeenkomst werd gegeven, heette
het o.m., dat men i
sche bedrijfsorganisatie geenszins
c o p i e van de Duitsche beoogt.
Ook dit alles zijn woorden
heden, die. vooral als men ze
in een
zijn om. aan twee kanten, met het oog
op de toekomst te worden overdacht en
onthouden.
Ver over de 500 gevechtsvliegtui
gen, waarvan' elk ruim 1000 k.g.
bommen uitwierp, hebben den
vorigen nacht deelgenomen aan de
massa-aanvallen van het Duitsche
Juchtwapen op het Britsche bewa
pen ingscentrum Coventry,
kaar werden, naar thans
wordt, ruim 500 000 k.g.
bommen en ongeveer 30.000 brand
bommen uitgeworpen. De Duitsche
vliegers werden door zeer gunstig
weer begunstigd en konden daar
door hun doelen nauwkeurig onder
scheiden en de bominslagen waar
nemen. De uitwerking was ontzet
tend. In korten tijd stonden alle
groote en de vele kleine fabrieken
in brand en vormden zij na enkele
minuten een groote vlammenzee. De
vuurschijn was ruim 200 k.m. ver
der tot het Kanaal toe zichtbaar.
Deze aanval heeft een der belang
rijkste Engelsche bewapeningscen-
tra stuk gemaakt. Coventry is de
stad der vliegtuigmotorenindustrie.
Hier'zijn de leveranciers van de
groote Engelsche vliegtuigfabrieken
gevestigd, welke in de eerste plaats
vliegtuigmotoren, motor onder dee-
Jen en andere belangrijke metalen
deelen voor vliegtuigen vervaar
digen. De geheele stad vormt een
opeenstapeling van speciale fabrie-
Na de zware aanvallen in den
vorigen nacht op .Coventry waren
de aanvallen van gisteren hoofd
zakelijk gericht op Londen. Ver
scheidene groepen lichte gevechts
vliegtuigen bestookten dokken,
spoorweginstallaties en voor de
oorlogvoering belangrijke bedrij
ven met lichte bommen. Een sta
tion in het centrum Van de stad
kreeg verscheidene treffers. Ook
het vliegveld bij Maidstone werd
aangevallen en door verscheidene
bommen getroffen. Op enkele
plaatsen Kwam het tot luchtge
vechten.
laatstelijk door Eden’s reis naar Cairo
nog aanzienlijk versterkt werden, om
Egypte tot deelneming aan den oorlog
aan de zijde van Engeland te bewegen,
voor en na in Egypte op het hevigste
verzet stuiten.
Uit Cairo wordt gemeld, dat de ope-
ningszitting van het parlement, geduren
de welke Sabri pasja is overleden, ook
werd bijgewoond door Emir Abdallah van
Transjordanië.
Ernstige toestand in Egypte
De toestand in Egypte is, volgens be
richten uit Cairo, zeer ernstig, meldt het
D.N.B.
Na de parlementszitting vormden zich
in de straten van Cairo betoogingen, die
door de Engelsche politie en Engelsche
troepen werden uiteengejaagd. De Egyp
tische troepen, die bij den rit van den
koning naar het parlement stonden op
gesteld, werden later naar de kazernes
teruggetrokken. Zwaar bewapende Engel
sche patrouilles trekken door de stad.
Het Italiaansche blad Stampa” schrijft
over den dood van Sabri pasja, dat de
berichten, die men direct uit de Egypti
sche hoofdstad kan ontvangen, niet tal
rijk zijn, omdat de Engelsche autoriteiten
alles 'in het werk stellen om den toestand,
die het gevolg is van deze sensationeele
gebeurtenis, te verdoezelen. Men weet
slechts, dat er in Egypte een paniektoe
stand en terreur heerschen.
In Cairo, in geheel Egypte en in de
geheele Arabische wereld is er nauwe
lijks iemand, die gelooft, dat de minister
president een natuurlijken dood is ge
storven. Nog nooit is het voor een land
zoo moeilijk geweest zijn onafhankelijk
heid te bewaren en het eigen lot te be
palen, als voor Egypte in het huidige
oogenblik. In vele steden van het nabije
Oosten spreekt men er openlijk over, dat
de Egyptische premier met opzet door een
of ander gif is omgebracht. Het blad
maakt in dit verband ook nog melding
van de reis van den Engelschen minister
van oorlog. Eden, naar Egypte. Hem was
het. volgens het blad, met gelukt den
premier van meening te doen veranderen
In deze duistere, tragische affaire ver
moedt een ieder de hand van d
gence Service.
A
A
A
s
g
g
5
A
A
naamste deel van de Duitsche lucht
aanvallen op de voor de oorlogvoering
belangrijke centra in Engeland te ver
duren. De aanval was de hevigste
sedert verscheidene nachten.
Ook het communiqué van het Engel
sche ministerie van luchtvaart ken
merkt den aanval als hevig en van lan
gen duur. Op vele deelen van Londen
werden volgens het communiqué explo
sieve en brandbommen geworpen en er
is belangrijke schade aangericht. Er
zijn vele branden uitgebroken. Het aan
tal dooden en gewonden, is echter niet
zoo groot als naar de hevigheid
aanvallen verwacht kon worden.
Hurricanes neergeschoten, waarvan een
door Juitcnant-kolonel Galland, die
daarmede zijn 52e overwinning in de
.ucht behaalde.
Een groep Duitsche duikbommen
werpers heeft gistermiddag, naar het
D.N.B. verneemt, de haven van Dover
en het in de buurt gelegen radiostation
aangevallen. Verscheidene zware bom
men troffen het hoofdgebouw en eenige
andere gebouwen van het radiostation.
In de haven van Dover werden een
duikboot en een schip van ongeveer
3ü00 b.r.t. met succes aangevallen. Er
ontstonden bij dezen aanval hevige
luchtgevechten. Door de Duitsche Stu-
ka’s werden hierbij 2 Spitfires en door
de Duitsche jachtmachines eveneens 2
Spitfires neergeschoten.
Engelsche productie apparaat
zwaar gètroffen
Volgens een bericht van Transocean
uit New York is minstens 30 tot 40
procent der Engelsche industrieele pro
ductiecapaciteit door de Duitsche bom
bardementen vernield, aldus de „News
Week” op grond van zorgvuldig onder
zoek door economische kringen in de
Vereenigde Staten. Welingelichte krin
gen in Washington ramen, naar het
blad schrijft, dat de verliezen van de
Engelsche industrie nog grooter zijn.
Het nachtelijk vervoer in
Londen
De „Daily Telegraph” meldt, dat de
Londen sche autoriteiten pp het oogen
blik de kwestie van beperking van het
vrije vervoer in Londen des avonds
laat en des nachts bestudeeren. Het
aantal roofovervallen in Londen neemt
van dag tot dag toe.
De evacuatie uit de Brit
sche hoofdstad
De woordvoerder van het Britsche
ministerie van voorlichting heeft gis
teren op een desbetreffende vraag van
de buitenlandsche pers medegedeeld,
dat in de laatste 8 weken in totaal 3.6
millioen personen uit Londen, dus meer
dan 50 procent van de bevolking, is
geëvacueerd, waaronder ongeveer
300.000 kinderen, aldus meldt het
D.N.B. uit Stockholm.
tot de overige wereld, als zeevarend en
handelsvolk.
Zich rekenschap te geven van deze
feiten, is geen oordeelen. maar enkel
en alleen een nuchter en verstandig on
der de oogen zien van de werkelijkheid,
waarvoor wij nu" eenmaal door den on-
Een zwaar Duitsch gevechtsvlieg
tuig heeft, naar het D.N.B. ver
neemt, gistermiddag een succesvol
len aanval gedaan op een convooi
in den Atlantischen Oceaan. Op
700 k.m. ten Westen van Ierland
werd door het vliegtuig een groot
convooi waargenomen, bestaande
uit 20 koopvaardijschepen en be
schermd door 6 torpedojagers. Het
vliegtuig werd onmiddellijk door
de torpedojagers en koopvaardij
schepen zwaar onder vuur ge
nomen. Desondanks echter deed het
vliegtuig herhaalde aanvallen op
het convooi. Eerst werd een schip
PRIJS DEZER COURANT:
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode’’
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3-—. Franco per post met Mode
blad 4—, zonder Modeblad 3.75 Buitenland 9.—. Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct.
De Stockholmsche bladen gewagen in
hun eigen berichten uit Londen van de
vernietigende kracht van de Duitsche
vergeldingsaanvalleru> op het belangrijke
centrum der Britsche oorlogsindustrie
van Coventry.
„Dagens Nyheter” meldt, dat de Duit
sche vliegers iedere 3 minuten kwamen
opzetten om de industriestad aan te val
len van het centrum der stad zijn nog
slechts puinhoopen over. De stad maakt
den indruk, alsof er een aardbeving heeft
gewoed. De aanval was de hevigste sedert
den in September ondernomen aanval op
de havenwerken van de Britsche hoofd
stad. De aanvallen gingen gepaard met
een onbeschrijfelijk lawaai. Na de gewel
dige branden, die overal in de stad wa
ren uitgebroken, stegen boven de stad
donkere rookwolken op. De lucht was
bezaaid met vliegtuigen, die door het
schijnsel der branden werden geleid. Het
groote aantal slachtoffers zou hierdoor te
verklaren zijn, dat het vuur de bewoners
der huizen de straat op dreef.
„Svenska Dagbladet” schrijft, dat de
luchtverdediging van Coventry blijkbaar
volkomen was overrompeld. De waak
zaamheid van den luchtafweer is door de
voortdurende Duitsche aanvallen ver
slapt, of wel alleen op de hoofdstad des
lands geconcentreerd.
De Duitschers hebben hun aanvallen
met groot succes ondernomen en zich in
duikvlucht op hun doelen geworpen. De
schade aan de oorlogsindustrie te Co
ventry wordt ook in het bericht van
„Svenska Dagbladet” als vooralsnog on
overzienbaar gekenmerkt.
Stockholms Tidningen” merkt op.
dat de Engelsche luchtafweer tegenover
de kracht der Duitsche aanvallen volko
men machteloos staat.
Het is in overeenstemming hiermee 1
at men in ons land het oog l
°et houden, in dezen voor ons
zwaren tijd, op de taak van
welke de geschiedenis r
deel in korten tijd heeft g
ons aandeel in die wending
der bezetting van ons land,
het" wettige gezag hier is
op de bezettende macht, die
een gehoorzaamheid mag eischen*
welbeschouwd ook in
is geboden van de veranderde
van de plot-
zeer nauwe
verbondenheid van ons land met
Duitschland: van de ligging van ons
land, eenerzijds met het groote Duitsche
rijk en de nog grootere Duitsche in
vloedssfeer aan zijn landgrenzen, an
derzijds aan de zee en Ie groote rivier-
gericht monden, waardoor onze taak wordt be
volk paald zoowel in, voor en door de Duit-
een sche levensruimte als met betrekking
Koning Faroek van Egypte heeft gis
teren een nieuw kabinet gevormd.
Premier is thans Hoessein Sirry Pas
ja, die ook het ministerie van bin-
nenlandsche- en dat van buitenland
sche zaken bezet. Ook andere ministe
ries hebben een nieuwen chef
gekregen.
De nieuwe ministerpresident is in
1938 in het kabinet van Mohammed
Mahmoed pasja minister van arbeid
geweest en vorig jaar in dat van Ali
Maher pasja minister van financiën.
In bevoegde kringen te Cairo wijst men
er opnieuw op, dat-de oude politieke lijn
van Egypte, ondanks den dood van den
ministerpresident, gehandhaafd blijft.
Begrafenis van Sabri pasja
Gisteren is te Cairo het stoffelijke over
schot van den ministerpresident, Sabri
pasja, begraven. De lijfwacht van koning
Faroek hield aan het graf de eerewacht.
□e opening van het parlement
Naar „Transocean” meldt, heeft ko
ning Faroek bij de opening van het par
lement een rede gehouden, waarin na
drukkelijk werd gewezen op Egypte's
vaste besluit, zijn souvereiniteit te hand
haven, maar met geen woord repte van
Egypte’s bereidheid om tegemoet te ko
men aan de Engelsche wenschen. die ver
der gaan dan het Egyptisch-Engelsche
verdrag voorschrijft.
In de verklaring van den koning, dat
Egypte al zijn verdragsverplichtingen te
genover Engeland is nagekomen, zien po
litieke kringen in Egypte, naar uit Cairo
wor ;t gemeld ten volle bevestigd, dat
Egypte niet bereid is. meer voor Enge
land te doen dan tot dusver en dat diens-
volgens alle Engelsche bemoeiingen, die
staan en deze nog steeds doorstaat, tijd
behoeft om boven alleszins begrijpe
lijke, natuurlijke en veelal eerbied
waardige gevoelens uit te komen en tot
een rustig inzicht in de werkelijkheid
van zijn eigen toestand en toekomst te
geraken. „Wij haasten u niet”, heeft
immers de Rijkscommissaris in een
van zijn, van zoo juist begrip en gevoel
getuigende, redevoeringen gezegd.
Evenmin zal men aan Duitsche zijde
blind kunnen zijn voor de aanzienlijke
verschillen tusschen de beide landen en
de beide volken, welke verschillen, als
men hen zou verwaarloozen, zeker de
verlangde toenadering en nauwe samen
werking niet zouden bevorderen.
In bovengenoemde bijeenkomst van
Duitsche en Nederlandsche industrieelen
zei mr. Wolterson, voorzitter van het
organisatie-comité voor het Nederland
sche bedrijfsleven, o.m. ongeveer „De
verhoudingen in Nederland en in
Duitschland zijn nu eenmaal niet de
zelfde. Wat historisch in Duitschland
en in Nederland is gegroeid, is niet het
zelfde. Straks zal moeten worden voort
gebouwd op hetgeen historisch en nog
levend en voor het doel bruikbaar is.”
En dr. Fischböck, de commissaris-gene-
raal voor financiën en economische
zaken, richtte aan het slot van zijn
openingsrede tot de aanwezigen een
appèl, „om een brug te slaan over de
bestaande politieke opvattingen en toe
standen heen, om als einddoel bij te
dragen tot het welzijn en tot den bloei
van het Nederlandsche en het Duitsche
bedrijfs- en economische leven.” In een
mondelinge toelichting, welke van ge
zaghebbende Duitsche zijde
pers naar aanleiding van C
standigheden geboden nauwe
werking met Duitschland.
Tweeërlei ordening van de industrie
is mogelijk bij de eene is het de staat
zelf, die ordent en de bedrijven aan
haar wil onderwerptbij de andere
schept het bedrijfsleven zelf de ordenen
de vormen en stelt deze onder het ge
zag en de leiding van den staat in wer
king. Het is deze laatste wijze van or
denen, welke men hier te lande, even
als in Duitschland is geschied, wil toe
passen en zij is stellig het meest in
overeenstemming met het Nederland
sche karakter, dat op zoo groot moge
lijke zelfwerkzaamheid is gericht.
Ongetwijfeld is de geordende of ge
leide industrieele samenwerking van
de beide landen ook voor ons van be
trekkelijk directe beteekenis. Wij den
ken aan de moeilijkheden in onze in
dustrie, aan het tekort aan grond
stoffen, aan de nog groote werkloos
heid, aan stijgende prijzen enz. De voor
naamste beteekenis zien wij echter in de
toekomst. Op den achtergrond im
mers van al deze dingen staat de op
bouw en ordening van het nieuwe
Europa, waaraan Duitschland reeds
thans, terwijl de oorlog nog voortduurt,
allerwegen krachtig arbeidt. Niemand
weet, wanneer of hoe deze oorlog za1
eindigen, maar meer en meer wint ook
hier te lande het inzicht veld van wat
in Duitschland een overtuiging isdat
het na-oorlogsche Europa een continent
zal toonen. dat door het groote en sterke
Duitsche rijk (ten deele wellicht ook
oor Italië) wordt beheerscht en ge
leid
Van de verordeningen of besluiten
inzake den opbouw van een zelfstan
dige Organisatie ter ontwikkeling van
het bedrijfsleven zullen zeker ook vele
van onze lezers met belangstelling heb
ben kennis genomen. De inleidingen
tot de gisteren hier geopende bespre
kingen tusschen Duitsche en Neder
landsche industrieelen (men zie het
verslag in ons vorige nummer) zullen
omtrent dit inderdaad belangrijke on
derwerp, stellig meer licht hebben ver
spreid.
Doel van bovengenoemde organisatie
iff, een nauwe samenwerking tot stand
te brengen tusschen de Duitsche en de
Nederlandsche industrie met behoud
van beider zelfstandigheid voor zoover
dit binnen het kader van die samen
werking mogelijk is. Zulk een samen
werking kan niet efficient en vrucht
baar zijn als zij moet geschieden tus
schen individueele ondernemingen of
tusschen staat of staatsorganen en in
dividueele ondernemingen, ook niet
zelfs als men bij het bedrijfsleven te
doen heeft met verschillende, los van
elkaar staande en niet noodzakelijk
alle bedrijfsgenooten omvattende orga
nisaties. Noodig wordt geacht voor elk
deelnemend land een sterke centrale
organisatie, die alle gespecialiseerde
organisaties en alle ondernemingen van
eenzelfden aard omvat. Duitschland
kent reeds op verschillend terrein zulk
een, in onderdeelen vertakte, algemeene
organisatie. In ons land zal zij even
eens tot stand moeten worden ge
bracht.
De bedoeling is niet,
voorbeeld van Duitschland
te volgen integendeel, men wil reke
ning houden met Nederlandsche toe
standen en Nederlandsch karakter, met
bestaande organisatievormen, voor zoo
ver deze in het centrale verband kun
nen worden opgenomen, met het ver
schil ook in economische eischen tus
schen het groote Duitschland en
zooveel kleinere Nederland.
staat echter, dat de centrale organisatie
alle desbetreffende ondernemingen zal
moeten omvatten, ook in het belang
van de bedrijven zelf. De werkzaam
heid van eiken belangrijken tak van
industrie moet volledig kunnen worden
geordend en concurrentie van vrijbui
ters moet uitgesloten zijn. Op deze
wijze verwacht men, daar aan beide
kanten de goede wil aanwezig is, een
industrieele samenwerking tusschen de
twee landen te kunnen tot stand bren
gen, waarbij de belangen van beide
volken worden gediend.
moet men zien in het
„geleide economie” of
economische ordening, zooals deze in
Duitschland bestaat en in ons land in
toenemende mate is bepleit, reeds vóór
den lOen Mei (en ten deele was men
ten onzent dezen weg reeds ingeslagen,
doch niet in volle consekwentie) en
vooral na den 15en Mei. Het is in over
eenstemming met de economische op
vattingen en het consekwent
volgens belofte zelfstandig Nederland
in een groote continentaal-Europeesche
gemeenschap, onder Duitschlands lei
ding. (Wij laten ons groote en rijke
Indië, waaromheen nog zooveel on
zekerheden zweven, buiten beschou
wing).
Een zware tijd voor ons volk, inder- afwendbaren loop der dingen zijn ge-
daad. Zwaar omdat het gewicht van i plaatst. Zooals het van Duitschen kant
oorlog en capitulatie nog drukt op deniet anders dan een erkenning van de i
zielzwaar omdat ons grondgebied isI werkelijkheid is als men daar inziet,
bezet door den staat, die het veroverde dat een karaktervol volk als het Ne-
zwaar omdat formeel Nederland zich derlandsche, hetwelk zoo groote schok-
nog in oorlog bevindt met Duitschland.ken in korten tijd heeft moeten door-
hetgeen in het bezette gebied voor velen
doorge- nog een rem vormt bij de toenadering
Voerde economische stelsel in Duitsch- tot laatstgenoemd land
land, in overeenstemming ook met de Duitschland nog steeds
'eischen, gesteld door den economischen i waardoor zijn hand ook op Nederland
noodstand hier te lande in het hui-1 gevoeliger moet drukken dan in vredës-
dige tijdsgewricht en de door de om-tijd zou noodig zijn zwaar omdat deze
J tot allerlei hinderlijke be
perkingen leidtzwaar omdat de ont
stane nauwe lotsgebondenheid met
Duitschland noodwendig ons volk doet
deelen in de materieele nooden en zor
gen van het Duitsche volk; Het is be
grijpelijk, dat dit voor velen niet gemak
kelijk aanvaardbaar is bij een volk, dat
vóór den tienden Mei vrij en vreedzaam
leefde. Daarvoor zal men ook aan Duit
schen kant zeker niet blind zijn bij zijn
streven naar toenadering. Als de oor
log zal zijn geëindigd, zal immers het
Nederlandsche volk heel anders staan
tegenover de vraagstukken, waarvoor
het zich na den vijftienden Mei plotse
ling zag gesteld.
Toch getuigt het van wijs inzicht
een inzicht, waarvan men telkens nieu
we symptomen waarneemt als men
hier te lande reeds thans het oog richt
op de toekomst, en den huidigen toe
stand ziet in het licht van die toe
komst. Wij moeten ons daarbij reken
schap geven van de geweldige wending
welke de geschiedenis van ons wereld’
deel in korten tijd heeft genomen van
j het fe.t