BAAGSGHE COURANT
Na het houtgas het lichtgas
Woensdag 20 November 1940.
BINNENLAND
STADSNIEUWS
Automobilisten gaan
hout „tanken”
300 plaatsen aangewezen
DERDE BLAD
OP
UITBREIDINGSPLAN LEYENBURG
TAL VAN OVERTREDERS VAN DE
VERDUISTERINGSVOOR-
SCHRIFTEN
REORGANISATIE VAN HET
LOTERIJWEZEN
CONCERTEN DER STAFMUZ1EK VAN
DE ORDNUNGSPOLIZEI
DE WINTERHULPCOLLECTE
29 EN 30 NOVEMBER
LIJK VAN VERMISTEN MAN
OPGEHAALD
Tijdelijk pensioen aan nagelaten
betrekkingen van vermiste
ambtenaren
Nonactiviteit van burgerlijk
Rijkspersoneel
Bezwaar tegen eengezinshuizen
Engelsehe bommen op ons land
„Vreugde en Arbeid”
Een speldje kost minstens 20 cent
De regeling in de practyk
No. 17730
weg
dubbeltjes
termen
GOED AFGELOOPEN
MET
Staten volgt
huwuUk traden,
VEREENIGING TOT BEVORDERING
DER BELANGEN VAN SLECHT*
HOORENDEN
LOOPKNECHT BENADEELDE ZIJN
PATROON
Eenigen tijd geleden werd een loop-
Naar wij vernemen is er momenteel
overleg gaande tusschen de departe
menten van Financiën en Justitie inzake
een reorganisatie van de Staatsloterij
en van de particuliere loterijen. De
reden van een wijziging van de Staats
loterij zou o.m, gelegen zijn in het feit,
dat de belangstelling voor de loten den
laatsten tijd verminderd is. Men hoopt
te bereiken, dat de opbrengst van de
Staatsloterij grooter zal worden.
De stafmuziek van de Ordnungs-
polizei geeft a.s. Zondagmiddag van
34 uur n.m. op den Hofweg een con
cert, eveneens op Woensdag 27 Novem
ber op denzelfden tijd en op Zondag
1 December van 24 uur.
Morgen concerteert dit muziekkorps
van half vier tot 5 uuop de Groote
Markt te Haarlem. Vrijdagmorgen
maakt het een marsch door Utrecht.
Zaterdagnpddag door Amsterdam, te
beginnen bij het Amstelstation, waarna
van half vier tot 5 uur een concert op
GOUDEN ECHTPAAR
Op 27 November a.s. hoopt het echt
paar A. van Aal st-A. Mastenbroek wonen
de Javastraat 141 alhier, den dag te her
denken, waarop zij 50 iaar geleden ia
EEN DOODE EN EEN GEWONDE.
In den afgeloopen nacht hebben
Engelsehe bommenwerpers wederom op
verschillende plaatsen van het land
bommen afgeworpen. De meeste bom
men bleven echter zonder uitwerking.
In een gemeente werd één huis geheel
en nog een ander huis gedeeltelijk ver
nield. In totaal zijn één doode en één
gewonde te betreuren. Door brandbom
men werden enkele dakbranden veroor
zaakt, welke echter spoedig gebluscht
waren.
Geruchten, welke heden de ronde
deden, als zou een van onze middel-
groote steden een zwaar bombardement
te verduren hebben gehad, waarbij vele
personen gedood zouden zijn, worden
van bevoegde Duitsche zijde met klem
tegengesproken.
TRAP VAN PAARD TEGEN HOOFD
GEKREGEN
De 23-jarige militair B, J. K. heeft gis
termiddag, toen hij met een groep paar
den op weg was, van een der dieren een
trap tegen het hoofd gekregen. De sol
daat bekwam een kaakfractuur en een
hersenschudding en werd door den ge
neeskundigen dienst naar het Militaire
Hospitaal gebracht.
De sterker geworden beperking van
het gebruik van benzine is aanleiding
geworden tot het zoeken naar ver
vangingsmiddelen. Reeds hebben de
houtgasgeneratoren een zekere bekend
heid verworven en men kijkt niet meer
vreemd op van een achter autobus of
Weer tal van wielrijder» bekeurd
Lezing met film door Jan Luberti
De afdeeling dep Haag van bovenge
noemde vereeniging kwam Zondagmiddag
bijeen in de bovenzaal van het restau
rant ,,Den Hout” aan den Bezuidenhout-
scheweg.
’t Was de eerste maal in dit seizoen,
dat er een lezing zou gehouden worden
met film en dat is iets, waar velen zich
reeds dagen tevoren op verheugen. Im
mers de lezing kunnen alle slechthooren-
den volgen dank zij het uitstekend appa
raat van de afdeeling, de groepstelefoon,
voor ieder afzonderlijk regelbaar al naar
den graad van doofheid en de film kun
nen zij zien, terwijl de gesproken toe
lichting eveneens door de groepstelefoon
wordt overgebracht.
De heer Jan Luberti, die al meer voor
de afdeeling is opgetreden, had zich weer
welwillend beschikbaar gesteld, om te
spreken over bijen en om z'n mooie film
te vertoonen.
De heer Luberti is een vlot en geestig
spreker. Voortdurend hield hij zijn ge
hoor geboeid en af en toe liet hij allen
vroolijk lachen.
’t Was een mooie middag en na een
langdurig applaus en een hartelijk dank
woord van den voorzitter der afd.. ir. J.
C. Schagen van Soelen, gingen, dankbaar
gestemd, de talrijke aanwezigen heen.
Uit het Ververschingskanaal, ter hoogte
van de Suezkade, is gistermiddag het
stoffelijk overschot van den 40-jarigen
stucadoor P. Th. K. uit de van Bylandt-
straat opgehaald. De man werd sinds
3 dezer vermist en is vermoedelijk door
de duisternis misleid te water geraakt.
De ontsmettingsdienst heeft het stoffelijke
overschot naar het lijkenhuis van de Al-
gemeene begraafplaats gebracht
vrachtauto hobbelend kacheltje. In
Rotterdam is een taxi-onderneming
overgegaan tot de toepassing van licKt-
gas. Het gas wordt meegevoerd in een
ballon, welke geplaatst is in een op de
carrosserie geplaatsten bak.
(Eigen foto>)
Op den hoek van de Torenstraat en
den Noordwal is gisteravond omstreeks
half 8 de 78-jarige A. S., uit de Newton-
straat bij het oversteken van den rijweg
gestruikeld en vlak voor een naderende
motorwagen van lijn 20 gevallen. Geluk
kig kon de bestuurder den wagen nog tij
dig tot stilstand brengen, zoodat de be
jaarde voetganger niet werd aangereden.
Door den val had hij een verwonding aan
het hoofd bekomen. De motorpolitie bracht
hem naar den Centralen Post, vanwaar
hij, na verbonden te zijn, naar huis kon
worden vervoerd.
bruik van gasgeneratoren biedt de mo
gelijkheid om de vitale bedrijven vóór
te laten gaan.
Anthraciet en turf
Tenslotte hebben wij nog gevraagd
naar de toepassing, naast het hout,
van anthraciet en turf. Indien en zoo-
dra anthraciet beschikbaar komt aan
de tankplaatsen, zal deze, ook voor an
der gebruik gedistribueerde brandstof,
slechts tegen bons verkrijgbaar worden
gesteld.
De bezitters van een anthraciet-gene-
rator kunnen voorloopig (met bon) bij
hun kolenhandelaar terecht.
Wat de turf betreft, zij is weliswaar
buiten de distributie, doch niet verkrijg
baar en derhalve voorloopig niet inge
schakeld in het verkoopapparaat.
ELECTRISCHE BOVENLEIDING
IN AANRAKING GEKOMEN
De 37-jarige monteur der Spoorwegen
J. Th. O., uit Gouda is bij werkzaamhe
den aan het stroomnet bij den overgang
aan de Schenkkade in aanraking gekomen
met een der onder stroom staande dra
den. Hij kreeg een verwonding aan de
rechterhand. Gezien zijn verderen toe
stand moest O. door den geneeskundigen
dienst naar het R.K. ziekenhuis aan het
Westeinde worden gebracht.
ZESTIG JAAR GETROUWD
Op 8 December a.s. hoopt het echtpaar
J. H. v. Nieuwkuyk-Trip. wonende Alber-
dingk-Thijmplein 4, alhier, den dag te
herdenken, waarop zij 60 jaar geleden in
hel hiuaeiuk traden.
Intocht van St. Nicolaas te Amsterdam
gaat niet door
De laatste jaren was het gebruikelijk,
dat St. Nicolaas tegen December zijn
Plechtigen intocht in de hoofdstad hield.
De bisschop werd, zoodra hij voet aan wal
zette, dan ontvangen door het bestuur van
het I.C.A waarna de Sint zich op een
schimmel naar een gebouw begaf, waar hij
versnaperingen en cadeaux aan de kin
deren uitdeelde. Dit jaar, aldus deelt het
I.C.A ons mede, zal St. Nicolaas geen
feestelijken intocht in de hoofdstad hou
den.
Met terugwerkende kracht tot 10 Mei
1940 is een beschikking verschenen van
den secretaris-generaal van het depar
tement van Binnenlandsche Zaken
nopens een regeling voor tijdelijk pen
sioen aan de nagelaten betrekkingen
van vermiste burgerlijke ambtenaren en
van vermiste gewezen burgerlijke en
militaire ambtenaren, voor zoover de
vermissing onmiddellijk of middellijk
het gevolg is van den oorlogstoestand.
Blijkens deze beschikking is het bepaal
de in artikel 94 der Pensioenwet 1922
Staatsblad no. 240) en in artikel 18 der
Militaire Weduwenwet 1922, zoomede
hetgeen in andere met die artikelen
verband houdende wettelijke voorschrif
ten terzake is bepaald, riiede van toe
passing op de vrouw en de kinderen van
een ambtenaar, die niet in de uitoefe-
ning van zijn dienst is vermist geraakt
en pp de vrouw en de kinderen van een
gelezen burgerlijk ambtenaar, respec
tievelijk van een gewezen militairen
ambtenaar, die is vermist geraakt, in
dien de vermissing onmiddellijk, dan
wel middellijk- het gevolg is van den op
10 Mei 1940 ingetreden oorlogstoestand
en er, ter beoordeeling van den pen
sioenraad, bedoeld in artikel 10 van
eerstgenoemde en in artikel .4 van laatst
genoemde wet, gegronde redenen be
staan om aan te nemen, dat de vermiste
Vóór het eindigen van dien oorlogs
toestand is overleden.
ONTSPANNINGSMIDDAG VOOR
ROTTERDAMSCHE GEËVACUEERDEN.
Zondag j.l. heeft in het Tehuis aan de
Hekkelaan onder auspiciën van de Com
missie voor Ontspanning en Ontwikkeling
voor.de Rotterdamsche geëvacueerden, een
succesvolle ontspanningsmiddag plaats ge
had.
Medewerking verleende daarbij o.a. de
heer W. van Dusseldorp, als Mr. Willy, die
als goochelaar de talrijke aanwezigen weer
verstomd deed staan met een serie ver
bazingwekkende nieuwe trucs.
Het verzorgen en aankleeden van een
paar baby-poppen, hetwelk door een paar
geëvacueerden, onder toezicht van Mr.
Willy werd verricht, veroorzaakte een ge
weldig applaus.
Het muzikale gedeelte, onder leiding van
den heer Hannheimer, werd op voortref
felijke wijze uitgevoerd.
De heer C. van der Ruyt, voordracht
kunstenaar, gaf een 4-tal mooie schetsen,
terwijl de jeugdige danseres Emmy van
der Putt, een paar aardige dansnummers
uitvoerden, beiden oogstten daarbij veel
bijval.
Dank zij de goede zorgen van enkele in
gezetenen konden aan de geëvacueerden
weder versnaperingen worden uitgereikt.
BEZORGING VAN BRANDSTOFFEN
De organisaties van Brandstoffenhan
delaren te dezer stede „Excelsior”, Ge
meenschappelijk Belang” en „St. Lauren-?
tius” roepen de medewerking van het pu
bliek in in verband met de bezorging van
brandstoffen. Men wachte met bestellen
van brandstoffen niet tot de laatste kit
kolen verbruikt is, maar doe de bestel
ling zoodra de bons geldig zijn. De han
delaren kunnen dan naar gelang zij be
stellingen hebben uit te voeren het werk
in wijken indeelen. Men zorge, dat de
geldige bons steeds gereed liggen en be-
tale zooveel mogelijk contant. Bij de
huidige hooge transportkosten kan niet
voor niets gereden worden en bij niet-
thuis-zijn zal daarom extra bezorgings-
kosten in rekening gebracht moeten woe
den.
Vaste prijzen
De verkoopprijs aan den generatorhou-
der is door het departement van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart vastgesteld,
evenals de handelaarsprijs en de prijs,
welke door de benzinemaatschappijen
moet worden betaald. Door dezen maat
regel zal voorkomen worden, dat in dezen
tijd van brandstofschaarschte de prijzen
ongelimiteerd zouden kunnen worden op
gezet ten nadeele van den generatorge-
bruiker en uiteindelijk van de volkshuis
houding, omdat alle transportkosten ten
slotte toch zullen moeten drukken op de
getransporteerde goederen.
De distributie van generatorbrandstoffen
zal zoodanig geschieden, dat niet een op
eenhoping van voorraden op enkele pun
ten of bij enkele bezitters van generato
ren kan plaats vinden. Integendeel, ge
zorgd zal worden, dat elke generatorhou-
der verzekerd zal kunnen zijn van zijn
rechtmatig aandeel in. de beschikbare
brandstof.
Deze regeling sluit dus onderlinge
concurrentie uit en vereenvoudigt ,in
hooge mate het toch al rijkelijk inge
wikkelde systeem. Voorloopig bepaalt
zich de brandstof, als gezegd, tot hout,
waarvan de prijs aan de „tank” 5J cent
per k.g. bedraagt. De hoeveelheid, daar
ineens op te doen, is uiteraard reeds
gebonden aan de> opslagruimte in den
wagen, welke weer verband moet hou
den met den eisch van economisch rij
den. Maar buitendien is het tank-kwan-
tum per wagen gelimiteerd, hoewel de
mogelijkheid aanwezig is voor groote
zaken om bij de verkoopplaatsen ineens
een grootere hoeveelheid in te slaan en
deze in het eigen bedrijf te bewaren;
Het rijverbruik van hout is ongeveer
te stellen op een verhouding 1:1 (1 km
op 1 kg hout), hetgeen wat den prijs
betreft (voor een benzine-wagen 1 6)
neer komt op een benzineprijs van 33
cent per liter. Wij geven deze parallel
om eenigermate de kosten en het rij-
bereik te bepalen. Overigens dient
hierbij in aanmerking te worden geno
men, dat de gasgenerator zeer gevoe
lig is voor weersinvloeden, hetgeen op
het houtverbruik van beteekenden in
vloed is
In het algemeen zal de generator-
wagen in hoofdzaak geschikt zijn voor
ritten in een bepaald rayon, waarbij
de te rijden afstand vrij nauwkeurig
bekend is.
De opslag der noodige voorraden op
sommige der verkoopplaatsen baart
nog eenige zorg, maar daarvoor zal
stellig een goede oplossing worden ge
vonden.
gestuurd door zijn patroon om kwitanties
te gaan innen. Hij kreeg 25 aan wissel
geld mee en wist nog f 35 te innen. Nim
mer heeft hij het geld afgedragen en aan
gifte bij de politie volgde Vanochtend
is de man, de 43-jarige L. J., in een lo
gement aan het Lage Zand aangehou
den. Het geld was op.
Ingevolge een thans vetschenen be
schikking van de secretarissen-generaal
van de departementen van algemeen
bestuur kunnen burgerlijke rijksambte-
naren, wier diensten in verband met de
sedert den lOen Mei 1940 ingetreden
bijzondere omstandigheden tijdelijk ge
mist kunnen worden, door den secre
taris-generaal, waarnemend hoofd van
het betreffende departement van alge
meen bestuur, of door het hoofd van het
afwikkelingsbureau bij het departement
van defensie na verkregen instemming
van den Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied, voorloopig
voor ten hoogste een jaar, op nonactivi
teit worden gesteld.
De nonactiviteitsbezoldiging bedraagt
Voor kostwinners van een gezin 85 pCt.
gedurende de eerste drie maanden en
vervolgens 70 pCt. In de overige geval
len is deze bezoldiging resp. 75 pCt. en
60 pCt.
Tevens is in deze beschikking, welke
kan worden aangehaald als „Nonactivi-
teitsregeling burgerlijk Rijkspersoneel”,
bepaald in hoeverre inkomsten uit an
deren hoofde worden afgetrokken.
Zij wordt geacht op 1 Juli 1940 in
werking te zijn getreden.
Bezoldiging van leerling-verplegenden
De secretaris-generaal van het depar
tement van Binnenlandsche Zaken heeft
een beschikking gegeven betreffende wij.
ziging van de salarisregeling van leer-
lingverplegenden.
Met ingang van 1 Juni 1940 bedraagt,
behoudens het in de volgende alinea be.
paalde, de jaarlijksche bezoldiging van
de leerling-verplegenden, die het wette
lijk beschermd diploma, hetzij voor de
gewone ziekenverpleging (diploma A),
hetzij voor de verpleging van zenuw
zieken en krankzinnigen (diploma. B),
hebben verworven, zoolang zij nog niet
tot verpleger(ster) zijn benoemd, in beide
soorten van inrichtingen f 90Ó.
De jaarlijksche bezoldiging van leer.
ling-verplegers van het krankzinnigenge
sticht te Eindhoven, die gedurende ten
minste vijf jaren in het bezit zijn van het
diploma B voornoemd, en aan wie in
Verband met het sluiten van een huwelijk
Wordt vergund buiten de inrichting te
wonen, bedraagt, zoolang zij nog niet tot
verpleging zijn benoemd, met ingang van
den eersten dag van de maand, waarin
het huwelijk wordt gesloten 1125. Deze
bezoldiging wordt na 1 jaar met 75 en
na 2 en 3 jaar telkens met 50 verhoogd,
totdat een maximum van 1300 is be
reikt
Vitale bedrijven gaan vóór
Waar de generatortractie in verband
met het bestaande tekort aan benzine
voor het vervoer van levensmiddelen
en andere noodzakelijke transporten
van het grootste belang is, zullen ter
waarborging van een goeden gang van
zaken wel eens vérgaande maatregelen
noodig blijken. Indien hiermede echter
zal worden bereikt, dat het transport
gaande wordt gehouden, zullen de
gebrachte offers niet vergeefsch zijn ge
weest.
I Hei vergunningsstelsel voor het ge-, .den Dam volgt.
Ongeveer 100 stadgenooten hebben
een proces-verbaal gekregen, omdat
gisteravond en vanochtend licht uit
hun woning straalde. Nogmaals be
denke men, dat een ieder zich stipt aan
de verduisteringsvoorschriften moet
houden.
Van 103
Tegen het door den gemeenteraad van
’s-Gravenhage op 30 October 1939 vast
gestelde uitbreidingsplan-Leyenburg (tus
schen den Loosduinscheweg en het Zui-
derpark, ongeveer in het verlengde van
de Escamplaan) werden verschillende be
zwaren ingebracht, en wel door den heer
J. A. K. W. Cramer, de N.V. Maatschap
pij tot Exploitatie van Onroerende Goe
deren ,,Laan van Meerdervoort” en de
N.V. ,,Hoogewerf”, Mij. tot Expl. van
Onroerende Goederen,
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben gisteren de belanghebbenden in
de gelegenheid gesteld hun bezwaar
schriften mondeling toe te lichten.
De heer Cramer herinnerde aan be
zwaren, welke hij een tiental jaren ge
leden reeds tegen den door de Gemeente
gewenschten laagbouw heeft geópperd.
De maatschappij „Vredeburch” heeft er
varen, dat slechts 10 pCt. van den voor
laagbouw bestemden grond exploitabel
bleek, ja zelfs van degenen, die hun geld
daarin hebben gestoken, zijn er nog di
versen failliet gegaan. Men komt op deze
wijze tot huizen van 6100, bouwkosten,
woningen als eengezinshuizen voor arbei
ders bedoeld, welke woningen een huur
prijs van 9 per week zouden moeten
opbrengen. Doch er is geen enkele arbei
der, die 9 per week kan verwonen.
Bij een bouw in vier woonlagen kan
een veel nuttiger en grootere woonruim
te worden verkregen voor lagere kosten
per woning.
Als gemachtigde van de Mij. Hoog
werf” trad mr. Ed. Belinfante op, die be
toogde, dat de bestaande jurisprudentie
wil, dat met het belang der grondeigena
ren ter dege rekening wordt gehouden
en in het bijzonder, dat deze uitbreidings-
herziening de belangen van de Mij.
„Hoogwerf” schaadt. De bezwaren zijn
gericht tegen de veranderingen in dit
herzieningsplan nu na tien jaren de
straten reeds zijn aangelegd en tegen
de handhaving van verschillende bestem
mingen in dit uitbreidingsplan van tien
jaar geleden.
Bouw van woningen, die slechts een
verdieping hebben, eischt voor een groote
stad als den Haag zooveel grohdruiinte,
dat men op den duur als forens in zijn
eigen gemeente komt te wonen en dat
men heele reizen moet maken om van
zijn woning aan den rand van de ge
meente de binnenstad, en vooral van een
buitenwijk, naar een aan het andere eind
van de gemeente gelegen gedeelte te be
reiken.
Bovendien is voor de kappen van een
gezinshuizen zeer veel hout noodig, een
materiaal, dat in deze tijden uiterst moei
lijk is te verkrijgen.
Tenslotte bepleitte spreker een schade
regeling.
De aftrek-regeling voor ondersteunden bij
ziekte of ongeval van een gezinslid
Indertijd werd bij circulaire van 6 April
1933 de aftrek inzake- uitkeeringen, welke
zieke gezinsleden van ondersteunden
krachtens de Ziektewet ontvangen, zoo
danig geregeld, dat voorkomen werd, dat
tijdens de ziekte van een der gezinsleden
een grootere aftrek op het steunbedrag
de
een grootere aftrek op
zou plaats vinden, dan voor de ziekte,
toen het betreffende gezinslid nog werkte.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Sociale Zaken heeft
aanwezig gevonden deze aftrek-regeling
uit te breiden tot de uitkeeringen inge
volge een der ongevallenwetten. Wanneer
derhalve een gezinslid van een onder
steunde door een bedrijfsongeval wordt
getroffen en uitkeering ingevolge een der
ongevallenwetten ontvangt, zoo wordt op
het voetspoor van de regeling, welke
voor de Ziektewetuitkeerjngen geldt, van
die uitkeeringen op het steunbedrag ten
hoogste in mindering gebracht een be
drag, gelijk aan hetgeen van het week
loon van het gezinslid, dat deze genoot
op het tijdstip van het bedrijfsongeval
voor den gebruikelijken 2/3 aftrek op
het steunbedrag in aanmerking zou zijn
gekomen.
Het Gemeentelijk standpunt
Ir. P, Bakker Schut, directeur van den
Gemeentelijken Dienst der Stadsontwik
keling en Volkshuisvesting, zette namens
de gemeente uiteen, dat de eengezinswo
ning zoowel voor den middenstander als
voor den arbeider de beste vorm van
woningvoorziening is. In deze gemeente
woont 18,4 pCt. van de bevolking in een
gezinshuizen. Nagenoeg al deze wonin
gen, met name in de buitenwijken, zijn
bewoond. In het onderhavige plan is nog
geen 15 pCt.. voor eengezinswoningen be
stemd. Eengezinshuizen behooren tot de
zeer courante goederen. Uit een oog
punt van algemeen belang is er z.i. geen
aanleiding om in dit herzieningsplan ver
andering te brengen. Overigens zijn
in het plan woningen in drie woonlagen
opgenomen, waarvan een deel der belang-
hébbende exploitanten nu vier woonla
gen gemaakt zou willen zien. Men moet
er echter rekening mee houden, dat reeds
voor een aantal straten aan de zijde van
den Loosduinscheweg een bouw in vier
lagen is voorgeschreven. Deze bouw moet
echter niet over een grooter deel van het
plan worden doorgevoerd, want dan
krijgt men een ongewenscht overschot
van woningen, waarbij men tevens dient
te bedenken, dat bij vermindering van
vraag naar woningen, de vierde woon
laag het eerste leeg komt te staan.
De houtvoorraad moge in de tegen- -- - - -
woordige omstandigheden beperkt zijn, 2% dienst bij ^een kok er op uit-
dit plan echter Is voor de toekomst be-
rekend, waarin, naar men mag verwach
ten, voldoende hout te verkrijgen zal
zijn. Bovendien zijn er goede vervan
gingsmaterialen te vinden.
De beslissing van Ged,
later.
EENIGE DUIZENDEN COLLEC
TANTEN NOODIG
moeten maken en in hout, anthraciet of
turf de brandstof moet vinden, welke
den wagen drijft.
Er is in ons land met bekwamen spoed,
zij het voorloopig nog op bescheiden
schaal, overgeschakeld op de nieuwe mo
gelijkheid en een waarschijnlijke chaos op
dit gebied is voorkomen door het in het
leven roepen van een vergunningsstelsel
voor het gebruik van gasgeneratoren voor
motorvoertuigen en een regeling van den
verkoop aan den verbruiker van het hout,
door daarmede de vier groote benzine-
maatschappijen te belasten. Later zal in
dit verkoopsysteem aan het hout naar allfe
waarschijnlijkheid ook de anthraciet en
mogelijk ook de turf worden toegevoegd,
maar zoover zijn we thans nog niet.
Om nu over de werking van dit ver
koopapparaat en den huiden stand van
zaken op dit punt iets meer te vernemen,
hebben wij ons tot een bevoegde instan
tie gewend. Daar vernamen wij hét vol
gende.
Verkoop voorloopig op 300 punten
In verband met het voorloopig nog be
perkte aantal gasgeneratoren is het na
tuurlijk ondoenlijk, om reeds aanstonds
alle benzineverkooppunten voor den ver
koop van generatorbrandstoffen in te scha
kelen, in de eerste plaats, omdat de be
schikbare voorraad van deze brandstoffen
niet toereikend zou zijn om over een der-
gelijk groot ajantal punten te worden vër-
sprejd en bovendien, omdat het meeren-
deel van de verkooppunten dan vrijwel
niets zou verkoopen.
Als eerste maatregel zijn dan ook alleen
die bedrijven ingeschakeld, welke zich be
zig houden met den verkoop en den in
bouw van generatoren, omdat van deze
zaken mag wordert verwacht, dat zij ook
de noodige service zullen kunnen geven,
welke service voor de gebruikers van gas
generatoren zeer noodig is, daar de chauf
feurs slechts geleidelijk op de juiste wijze
met generatoren zullen leeren omgaan.
Voorloopig bepaalt zich het aantal
van deze tankstations tot 300, over
het geheele land verspreid, waarbij
vanzelfsprekend de groote service
stations der benzinemaatschappijen
zelf zijn ingeschakeld. Naarmate de
behoefte grooter wordt, zal tot uit
breiding van dit aantal worden
overgegaan. Bij de verdeeling der
punten over het land is, naast de
geschiktheid der stations, ook hun
ligging bekeken, teneinde ook geo
grafisch een zoo gunstig mogelijke
verspreiding te bereiken.
De gelegenheid voor de chauffeurs
om, indien noodig, eenige instructie te
verkrijgen, is geenszins overdaad, want
de gasgenerator is nog een nieuw ding
in het algemeen gebruik en nog lang
niet volledig uitgeëxperimenteerd.
Daar de groote particuliere garagebe
drijven meerendels niet aan de hoofdver
keerswegen gelegen zijn,, zullen verschil
lende verkooppunten langs’ die hoofdwegen
eveneens met den verkoop van generator
brandstoffen worden belast. Dit zijn dan
in hoofdzaak de eerder genoemde service
stations der benzinemaatschappijen. Dien
tengevolge zal een net van verkooppunten
ontstaan over het geheele land en op een
wijze, dat elke generatorhouder verzekerd
kan zijn in een bepaalde streek brandstof
te kunnen krijgen.
wielrijders deugde de ver-
lichting hunner rijwielen niet29 fiet-1
sen werden in beslag genomen.
Het aantal bekeuringen tegen wiel
rijders, welke zondigden tegen de ver
keersregels bedraagt ruim 150.
Voor de stopstrepen niet
meer dan twee wielrijders
naast elkaar
Wij herinneren er nogmaals aan, dat
men ook bij het wachten voor de stop
strepen met slechts twee wielrijders
naast elkaar mag blijven en zich aan
de uiterste rechterzijde van den
moet opstellen.
De heer Berckenkamp, plaatsvervan
gend directeur van de Winterhulp in
den Haag, heeft ons eenige mededee-
lingen gedaan over de organisatie van
de collecte. Het -is niet gemakkelijk een
lang gesprek met hem te voeren, want
voortdurend wordt hij weggeroepen of
opgebeld in verband met de collecte.
De tijd van voorbereidig is ditmaal
buitengewoon kort, in totaal heb ik
slechts elf werkdagen om alles in ge
reedheid te brengen, terwijl een groo
te collecte toch als regel één a twee
maanden van voorbereiding vergt, al
dus onze zegsman. Bovendien is de
Winterhulp iets geheel nieuws, het
geen natuurlijk ook weer vele moei
lijkheden met zich brengt.
Wij hebben eenige duizenden collec
tanten noodig. Het minimum is 1500,
maar hoe meer hoe liever. Aangezien
wij door de distributiebepalingen niet
meer in de gelegenheid zijn aan de
collectanten een gratis lunch, bestaan
de uit boterham, belegging en koffie,
aan te bieden, hebben wij een andere
indeeling van de werkzaamheden van
de collectanten moeten maken, waar
door er weer meer noodig zijn dan vo
rige jaren. Wij trachten nu de mede
werking van enkele café’s en restau
rants te krijgen om den collectanten
tegen sterk gereduceerden prijs koffie
en thee te schenken. Zij moeten dan
zelf hun brood mede brengen.
Het organisatiecomité heeft de mede
werking ingeroepen van de scholieren
boven de zestien jaar om zich op te ge
ven als collectant. Aan de hoofden van
middelbare en Ulo-scholen is dienaangaan
de een. circulaire gericht
De speldjes, die door de collectanten
verkocht worden zijn, zooals men weet
lichtgevend. Het zijn geen eendagsvlin-
ders, men heeft er ook voor de toekomst
wat aan. Lichtgevende verf is echter niet
goedkoop, zoodat bepaald is, dat de speld
jes voor minstens twintig cent aan het
publiek verkocht worden. Hoe meer men
geeft hoe beter natuurlijk.
De minimumprijs van twee
geldt voor het geheele’ land.
Tenslotte wees de heer Berckenkamp
ons op het verschijnsel, dat zich bij iedere
inzameling voordoet, n.l. dat het publiek
veel te plichtmatig geeft, de menschen
stoppen een dubbeltje in de bus, omdat
het nu eenmaal niet anders kan. Men
geeft niet spontaan en denkt er niet aan
zich van eigen genoegens te berooven,
terwille van medemenschen, die gelde-
lijken steun hard noodig hebben. De
grootere bedragen komen altijd van een
zeer kleine groep van sterk sociaal voe
lende menschen Het merkwaardige is,
dat deze groep altijd uit dezelfde men
schen bestaat, terwijl er toch duizenden
zijn, die heusch wel enkele guldens kun
nen missen, zonder dat zij hun eigen huis
houden ontwrichten of zich in schulden
steken.
De heer Berckenkamp sprak de ver
wachting uit, dat het publiek zijn schroom
om eens dieper dan anders in den zak te
tasten, overwint, nu het een actie over
het geheele land betreft tot hulp aan de
landgenooten, die extra-ondersteuning be
hoeven.
TWEE ONDERNEMENDE JONGENS DIE
HET MET DE EERLIJKHEID NIET
ZOO NAUW NAMEN
Twee 13-jarige Haagsche jongens had
den het plan opgevat, om op één rijwiel
de reis naar Utrecht te aanvaarden om
daar hun grootmoeder te bezoeken. Onder
Voorburg kregen de knapen pech, want
een der banden begaf het. Zij besloten de
fiets achter te laten en namen doodge
moedereerd, een onbeheerd staand rijwiel.
Hierop hebben zij de reis voortgezet en
arriveerden -inderdaad Op de plaats van
bestemming. Inmiddels was op verzbek
der ouders de opsporing van de jongens
verzocht. De Utrechtsche politie heeft
het tweetal aangehouden en op transport
naar den Haag gesteld. Over de rijwiel-
zuilen ze nog wei «els hooien.
Groote plannen
Het A.N.P. heeft een dezer dagen
een onderhoud gehad met den pers
en propagandaleider van „Vreugde en
Arbeid”, den heer J. de Haas, die
het een en ander mededeelde over het
werk van deze organisatie en de plan
nen voor de naaste toekomst.
De beide concerten, die ter opening
van het werk van „Vreugde en Arbeid”
zijn gegeven, zijn in ieder opzicht ge
slaagd. In de weken, die hierop volgen,
heeft de leiding van „Vreugde en Ar
beid” geenszins stil gezeten. Allereerst
moest men een eigen apparaat bouwen,
dat parallel loopt met een deel van de
organisatie van het N.V.V. Het ligt voor
de hand, dat de grootste behoefte aan
ontwikkeling en ontspanning op het
platteland heerscht. Deze week is nu in
Friesland een tooneel-tournee aange
vangen van het gezelschap „De Voor
trekkers”, dat Zaterdagavond in Leeu
warden een druk bezochte en gewaar
deerde voorstelling heeft gegeven van
het blijspel „Niet voor de poes”. Het
zelfde stuk wordt opgevoerd in Frane-
ker, Harlingen, Drachten, Sneek, Hee-
renveen, Wolvega en Akkrum. Na be
ëindiging van dezen tocht door Friesland
zullen „De Voortrekkers”, die reeds
voor de oprichting van „Vreugde en
Arbeid” aan het N.V.V. verbonden wa
ren, enkele weken optreden in de groo
tere plaatsen in het Westen van ons
land, waarna zij opnieuw het platteland
zullen opgaan.
In de eerste week van December zal
„Vreugde, en Arbeid” in samenwerking
met den Arfi-filmdienst van het N.V.V.
een tournee aanvangen, welke zich zal
uitstrekken over verschillende plaatsen
in Brabant en Limubrg. Al deze
objecten zijn in de eerste plaats be
stemd voor de Nederlandsche arbeiders,
die lid zijn van de vakbonden van het
N.V.V., en hun huisgenooten en ver
wanten. Dit alles is sleclits een begin.
Op het gebied van kunst en ontspan
ning wordt er naar gestreefd op alle
plaatsen, die daarvoor in aanmerking
kunnen komen op geregelde tijden, het
zij iedere twee weken, hetzij iedere
maand, een bijzondere uitvoering van
Vreugde en Arbeid te geven.
De tournees van eigen gezelschappen
zullen, indien de vervoersgelegenheden
dit toelaten, talrijker worden. Hierbij
wordt o.a. gedacht aan een cabaret-
tournee. Reeds thans zijn onderhande-
lingen gaande met bestaande gezel
schappen en met kunstzinnige instellin
gen van vermaak, voor de grootere
plaatsen.
Tooneel en film, cabaret en dans,
goede muziek door orkesten van naam
en straks ook opera en operetten leve
ren groote mogelijkheden, welke de ge-
meenschapsorganisatie „Vreugde en
Arbeid” kan bieden. Het idee, van
volksvoorstellingen is in geen enkel op
zicht nieuw; wel nieuw is de uitwer
king en de massale vorm, waarin zij
tot het publiek zullen komen. Een ster
ke vrije-tijd-gemeenschap als Vreugde
en Arbeid, die verscheidene honderd
duizenden arbeiders omvat, kan door
de kracht van het groote geheel vele
moeilijkheden en bezwaren overwinnen,
die voor den afzonderlijken arbeider
noodzakelijk een hindernis moeten blij
ven. Dat de huidige omstandigheden
op vele punten remmend moeten wer
ken, kan de leiding van „Vreugde en
Arbeid” niet weerhouden het werk zoo
sterk mogelijk uit te breiden, terwijl
tegelijkertijd alle voorbereidingen wor
den getroffen om bij tefugkeer van nor
male verhoudingen ook het deel, dat
thans stil moet liggen, met volle kracht
te kunnen aanpakken.
Een ander terrein, waarop Vreugde
en Arbeid” werkt,' is de bedrijfssport
De invoering hiervan wordt degelijk
voorbereid. Hiertoe moeten sportvelden,
turnlokalen en vooral goede, deskun
dige leerkrachten worden gezocht. Aan
het centraal bureau van de gemeen
schap is na reeds een reisbureau ver
bonden, dat in het voorjaar met groote
plannen voor den dag zal komen om
de verzorging van de arbeidersvacan-
tie op zich te kunnen nemen. Een ge
meenschap, die slechts kan bestaan
door de samenwerking van allen is
daardoor in de gelegenheid, voor lede
ren arbeider afzonderlijk iets te doen.
De werkelijke beteekenis van het socia
lisme wordt hierdoor veel beter naar
voren gebracht.
De kwestieWaar en hoeveel kan ik
„tanken” en hoeveel kost mij dat, is,
nevens andere, mindere belangrijke
vragen een zaak van groot gewicht ge
worden, nu het motorverkeer, door het
tekort aan benzine en olie daartoe ge
noopt, een technische zijsprong heeft
