De heropbouw Haagsche Courant van Vrijdag 22 November 1940 van de Grebbestreek Nederlandsche De studiereis van Geschenken voor de verpleegden in het Militaire Hospitaal vakvereenigingsleiders door Duitschland BINNENLAND STADSNIEUWS DE NIEUWSTE MODE, DE KLERKeZN: M r j De eerste H.T.M.-bus op houtgas Rhenen en en en Wageningen zullen hernieuwd uit den strijd komen Sociale instellingen hier arbeidsfront - Sport ginds - Het Duitsche theater Acht-en-twintig Neder landsche arbeiders in Berlijn gedood JUBILEUM H. J. WILST (-PolugocmJ.|wagen kunnen stellen aan diegenen, die. Droevig ongeval tijdens luchtalarm DERDE BLAD, PAGINA 1 Vijf en twintig jaar werkzaam bij de „Haagsche Courant” Maatregelen op onderwijs gebied De eerste proef bus van de welke op houtgas loopt, is gearriveerd en zou hedenmiddag in circulatie worden genomen. .De H.T.M.-bus met het aanhangwagentje, waarop de houtgas-generator is geplaatst (Polygoon) Gratis-bijvoegsel van de „Haagsche Courant”. Bij dit nummer ontvangen de ge- abonneerden No. 21 van het Tijd schrift „DE NIEUWSTE MOD E”. Verbeteringen in Amersfoort, Veenendaal en Scherpenzeel De fietsvlaggetjes van De Nederlandsche Unie Persoonlijke indrukken Ontwerp zelf n uw Woning Jigfe voor haar van van HH door over gerecruteerd uit bijna alle 15 klassen, hebben in groepen van 10 onder leiding van een leerares „onzen jongens” een oogenblik van blijde afwisseling be zorgd. een hebben Uitvoer van aardappelen Naar aanleiding van een in de verschenen mededeeling, betreffende DEN HAAG: JULIANA v. STOLBERGL. 1 er intusschen eenige De leerling-opleiding Ter voorkoming van misverstand zij er de aandacht op gevestigd, dat deze maat regel dus uitsluitend betrekking heeftop een tijdelijke wijziging van de Pootaard- appelenwet. Overigens blijft de toestand met betrekking tot den uitvoer van aard appelen, dus ook van pootaardappelen. on gewijzigd, zoodat deze zonder toestemming van de Nederlandsche akkerbouwcentrale niet mogelijk is. reisgezelschap heeft kunnen achtte de heer de Bruijn het mooie in het Duitschland van na 1933 en wel juist omdat hier te lande steeds hetzelfde ideaal is nagestreefd. In hetgeen op dit gebied tijdens de reis kon worden opgemerkt, Ligt zeker reden tot verheugenis. Natuur lijk was niet alles volmaakt, ook het Ar- beitsfront is nog niet geheel tevreden. Doch een -vergelijking tusschen de beide landen interesseert spreker betrekkelijk weinig, ongetwijfeld zullen de vertegen woordigers van het Arbeitsfront bij het tegenbezoek, waartoe de Nederlanders hen hebben uitgenoodigd, ook hier te lande heel wat goede sociale instellingen en modelbedrijven kunnen zien. Het interesseert spreker vooral, dat er een gemeenschappelijke basis bestaat, waarop beide partijen dien geestelijken ruil kunnen aangaan, n.l. den geest van kame raadschap, welke in beide Landen wordt nagestreefd. Met een dergelijk gemeen schappelijk element voorhanden, zullen beide landen ontegenzeggelijk veel van elkander kunnen leeren. genomen, niin” wel De te Delft opgemaakte processen verbaal zijn ingetrokken Een dezer dagen heeft de politie te Delft tegen twee personen proces-ver- baal opgemaakt, wegens het voeren van een fietsvlag van De Nederlandsche Unie. Het gold hier een proefverbaal, téneinde op korten termijn een uitspraak te verkrijgen over de vraag, of het voe ren van genoemde v lag een inbreuk vormde op het uniformverbod. Van de zijde van De Nederlandsche Unie deelt men ons thans mede, dat be doelde proces-verbalen zijn De indrukken van den heer A. C. de Bruyn De heer de Bruyn, voorzitter van het R.K. Werkliedenverbond, deelde mede, dat er twee commissies zijn, die Duitsch land zullen bezoeken, resp. bezocht heb ben. De eerste commissie had ten doel in het algemeen over de sociale positie der arbeiders in Duitschland gegevens op te doen, de tweede, welke op verzoek der vakcentralen binnenkort naar Duitsch land zal vertrekken, zal in het bijzonder de sociale positie van de Nederlandsche arbeiders bestudeeren. De heer de Bruijn en zijn reisgenooten behoorden tot de eerstgenoemde commissie. Zij hadden dus tot taak een overzicht te verkrijgen over de sociale positie van den arbeider in het nieuwe Duitschland. Dit was voor hen eeniger mate moeilijk, omdat de verhoudingen in het eigen land geheel anders zijn gegroeid dan in het Duitschland van na 1933. Als wij bijv, in Nederland spreken over bedrijfsorgani satie dan denken wij vanzelf aan de or ganisaties van de arbeiders en van de werkgevers, welke elkander in de be drijfsorganisatie vinden. In Duitschland is aan dat woord een ander beeld verbon den. Daar gaat het om de solidariteit, die men daar aankweekt, d.i. de geest van saamhoorigheid binnen het bedrijf tusschen werkgever en werknemers. Het is een goede gedachte geweest van het Deutsche Arbeitsfront bedrijven, waarin de verhouding tusschen werkge vers en werknemers en de sociale verzor ging van den arbeider beantwoorden aan de gestelde eischen, te kwalificeeren als modelbedrijven, hetgeen natuurlijk een onderscheiding is, welke ten goede prik kelt Wat wij, aldus de heer de Bruijn, adn modelbedrijven gezien hebben, is in derdaad prima. De verstandhouding werk geversarbeiders was, voor zoover wij konden nagaan, goed. Natuurlijk konden we niet vaststellen of het over de ge- heele lijn zoo is. De geest van kameraadschap, die het vaststellen, mooie Helwig, leerling van de 5de klas H.B.S. aan de Raamstraat, heeft het sympa thieke idee gehad een inzameling in natura te houden onder zijn school- •genooten ten bate van de gewonde en herstellende militairen in het hospitaal Figuur 1 in dit nummer is een jasje, dat van verschillende stoffen gemaakt kan worden. Het heeft van voren een randen naad, welke als schootje tot achter doorloopt. De mouwen zijn met 4 kleine plooitjes ingezet. Alleen maat 42 en 46. Het patroon is a 10 cent ver krijgbaar aan ons Centraal Aanneem- bureau, Wagenstraat 3537. i i o. oorlog, bijzonderheden Uitvoerig is toen ingegaan op hetgeen I in een tijdsverloop van een half jaar I aan voorbereidende werkzaamheden in- I zake den wederopbouw is verricht en I in welk stadium de ontworpen plannen I verkeeren. Toen is ook globaal aange geven, op welke wijze het Regeerings- commissariaat voor den wederopbouw zich voorstelt de uitgewerkte plannen uit te voeren. In een persconferentie, welke een dezer dagen voor een groot aantal ver tegenwoordigers van dagbladen, week- bladen en periodieken in het Jaar- i beursgebouw te Utrecht is gehouden, zijn meer in het bijzonder de alge- I meene richtlijnen der herbouwplannen van de verschillende gemeenten uit de Grebbestreek, welke zoozeer geleden heeft door het oorlogsgeweld, be sproken. ver teruggeschoven, dat een royaal voor plein kan worden gevormd. Ook Veenendaal wordt hernieuwd Nabij het station van Veenendaal viel een rij belangrijke heerenhuizen, alsmede een reeks andere gebouwen ten offer aan het oorlogsgeweld. De bebouwde kom van Veenendaal vraagt dringend om verschil lende verbeteringen. Zoo opende zich thans de gelegenheid tot aanleg van een nieuwen weg nabij het station, parallel met de spoorlijn AmersfoortKesteren. welke weg fh het toekomstige schema voor het geheele uitbreidingsplan een belangrijke rol zal kunnen vervullen en waaraan tevens het station een behoor lijke plaats zal verkrijgen. Wederopbouwplan-Amersfoort Van gemeentewege wordt de onteige ning in Amersfoort overeenkomstig het gemaakte plan voorbereid. Daarbij moet rekening worden gehouden met het feit, dat kortgeleden door grenswijziging een gedeelte van de gemeente Hoogland bij Amersfoort is gevoegd. Het wederop bouwplan wil van de verwoesting langs den Liendertschen- en den Hoogland- schen weg gebruik maken om aan de lintbebouwing aldaar een einde te ma ken en ter bevordering van de eenheid in het stadsbeeld bij den herbouw zoo veel mogelijk rekening houden met den aard van de bebouwing. De perceelen, welke zijn verwoest, zullen dus in die deelen van de stad, waar zij het beste passen, dienen te worden herbouwd. Zoo- dra de onteigeningsplannen gereed ge maakt zullen zijn, zal tot ter visie-leg- ging kunnen worden overgegaan en kan de onteigening verder haar gewonen loop volgen. Kort geleden zijn bp een persconfe rentie van het Regeeringscommissa- riaat voor den wederopbouw over de plannen voor den herbouw van die streken, steden en dorpen in ons land, welke schade hebben geleden door den i medegedeeld. Indrukken van den heer Stapelkamp Van de vakvereenigingsleiders. die aan deze studiereis hebben deelgenomen, wa ren aanwezig de heeren de Bruyn, voor zitter van het R.K. Werkliedenverbond, de heeren Bakker en Landman van het N.V.V. en de heer Stapelkamp van het Christelijk Nationaal Vakverbond. Voorts was aanwezig de heer Strathmann, van het bureau van den Rijkscommissaris, die een van de organisators en leiders, van deze excursie is geweest. De heer Stapelkamp deelde mede, dat één van de belangrijkste zaken, waarvoor hij de meeste interesse had gehad, de sociale positie van den Nederlandschen arbeider in Duitschland, betrof, voor zoover deze wordt bepaald door het loon, de huisvesting, de voeding, etc. Voor zoover het ons is gelukt, aldus de heer Stapelkamp, met Nederlandsche arbeiders in Duitschland in aanraking te komen, hebben wij een gunstigen indruk gekregen. In Berlijn hebben wij enkele Nederlandsche bouwvakarbeiders gespro ken en hun sociale positie is niet ongun stiger dan in Nederland. De uurloonen en weekloonen liggen iets hooger dan bij dit per Zelf hebt u zich een voorstel ling gevormd, hoe uw woning er zal uitzien. Een vage voorstelling. Voldoende! Onze binnenhuis - architect begrijpt u. Hij geeft vorm aan uw gedachten. Een schets. Een teekening. En wij bouwen de meubelen, zooals u zich die gedacht hebt. Komt u eens op bezoek pers het besluit van den secretaris-generaal, waar nemend hoofd van het departement van Landbouw en Visscherij, d.d. 18 November j.l., waarbij een wijziging wordt gemaakt in de uitvoeringsbepalingen van de Poot- aardappelenwet 1932, maakt de directeur- generaal van den landbouw het volgende bekend. De bedoeling dezer wijziging is, tijde lijk te weten tot en met 30 April 1941, aan een eventueelen export van ongekeurde pootaardappelen naar België en Frankrijk uit hoofde van de Pootaardappelenwet de tijdsomstandigheden eerst thans geen belemmering in den weg te leggen. aan den Fluweelen Burgwal alhier. Gistermiddag werden de door de scholieren zorgvuldig en feestelijk in gepakte sigaren en sigaretten en het snoepgoed onder de manschappen uit gedeeld. Een 30-tal meisjes en jongens^ daarvoor- aangesteld waren, n.L de Sozial-arbeiterinnen, die belast zijn met de zorg voor de arbeidsters in de onder nemingen. Spreker achtte dit een zeer belangrijk instituut. Hij vernam bij die gelegenheid, dat de vrouwen niet mogen werken in de zware industrie en des Zaterdagmiddags, des Zondags en des nachts geen arbeid mogen verrichten. Het werk van „Kraft. durch Freude” De heer Bakker, eveneens vertegen woordiger van het N.V.V., maakte eenige opmerkingen naar aanleiding van het werk van de organisatie „Kraft durch Freude”. Hij zeide in ’t bijzonder getrof fen te zijn door de groote opkomst van arbeiders en arbeidersvrouwen bij op hoog peil staande opvoeringen in theaters. In de eerste plaats betrof het vertoo- ningen van een opera („Der Freischütz”) een operette (Über alles singt die Liebe”), en van variété, welke ale in theaters voor „Kraft durch Freude” te Berlijn werden gegeven. De entreeprijzen waren laag, on geveer een halve mark. De kaartverkoop heeft door middel van een vertrouwens man in de bedrijven plaats. Wat den heer Bakker getroffen had was, dat „Kraft durch Freude” er inder daad in geslaagd was, de arbeiders naar theatervoorstellingen te krijgen. En, zoo als gezegd, het gebodene stond op hoog peil. Dit kan eveneens gezegd worden van een variété-voorstelling, welke spe ciaal voor bouwvakarbeiders werd ge geven. Ook had het gezelschap een tweetal sportuitvoeringen van bedrijfspersoneel in Neurenberg bijgewoond, waaraan door een groot aantal jonge vrouwen en man nen werd deelgenomen. Zij bleken goed geoefend te zijn en veel nut te hebben gehad van een voortreffelijke training. Deze pleegt na afloop van den werktijd te geschieden. Dan wordt ongeveer een uur lang onder leiding van een deskun dige geoefend. Niet alleen deze sportuitvoeringen maakten een bevredigenden indruk, maar ook die, welke men bijwoonde van het personeel van de Henkel-Persilwerke te Düsseldorf, waar men een demonstratie zag van oefeningen met het bij ons nog weinig bekende Rhönrad. Bij een bezoek aan het „Haus der Deutsche Kunst” in München, waar een groote schilderijententoonstelling werd gehouden, merkte de heer Bakker onder de talrijke bezoekers op Zondagmorgen vele menschen op, die men in onze mu sea slechts weinig aantreft, namelijk ar beiders met hun vrouwen en soldaten. Informeerend bij één der Duitsche leiders naar dit verschijnsel, kreeg hij ten ant woord: „Wij hebben onze menschen voor gehouden, dat de kunst er niet alleen is voor lieden, die het betalen kunnen, maar ook voor de arbeiders”. Aan dit drukke bezoek zijn de lage entreeprijzen yoor tentoonstellingen ook niet vreemd. Ook op dit terrein van werkzaamheid van „Kraft durch Freude” waren, naar de heer -Bakker had kunnen constateeren, goede resultaten bereikt. Onderzoek en voorbereiding door mr. P. van Rossen De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, Rijksminister Seyss-Inquart, heeft aan mr. P. van Rossem opdracht gegeven en machti ging verleend, die maatregelen te onderzoeken en voor te bereiden, welke noodzakelijk zijn om in alle openbare en bijzondere scholen, uitgezonderd de hoogescholen, rust en orde te verzeke ren, of die, welke noodzakelijk zijn voor een in het belang van het Neder landsche volk gelegen ontwikkeling van het schoolwezen. Eenige dagen geleden is tijdens een luchtalarm te Berlijn een Engelsche bommenwerper neergeschoten, die, na dat hij zich van zijn bommenlast had bevrijd, is neergestort op een barak, waarin zich een groot aantal Arbeiders, waaronder vele Nederlanders, bevon den. Deze arbeiders waren uit ver moeidheid ondanks het luchtalarm te bed gebleven. De zwaar met benzine beladen bommenwerper veroorzaakte een ontzettenden brand in de barak, waarbij 28 Nederlandsche arbeiders het leven hebben gelaten. Bevoegde Duitsche zijde heeft ons verklaard het voorgevallene oprecht te betreuren. Het is bijzonder tragisch, dat zooveel Nederlandsche arbeiders van dit ongeval het slachtoffer zijn geworden. Men merkt echter op, dat een dergelijk voorval tot de hooge uitzonderingen be hoort, waarbij nog komt, dat de slacht offers geen gebruik hebben gemaakt van de wel aanwezige schuilgelegen- heden. De lijken der slachtoffers, wier na men wij morgen hopen te kunnen mel den, zijn gisteren begraven. Heden is de heer H. J. Wilst, zetter bij de „Haagsche Courant”, ter gelegenheid van zijn zilveren jubileum gehuldigd. Het geheele personeel was verzameld in het expeditielokaal en ontving den jubilaris vergezeld van echtgenoote en dochtertje met een hartelijk applaus. Allereerst werd de heer Wilst toege sproken door den hëer A. W. Sijthoff, directeur van de „Haagsche Courant”. Vandaag is het 25 jaar geleden, aldus de heer Sijthoff, dat u in ons bedrijf uw intrede deed. Met rust en onverstoorbaar-- heid hebt u uw taak volbracht en bent daarbij een voorbeeld voor velen geweest. Eerst was u in de opleiding, daarna wijdde u uw aandacht aan de beurs en aan het opmaken van de pagina’s. In den vorigen oorlog (1915) bent u hier begon nen en nu u uw zilveren jubileum viert is het weer oorlog. Tenslotte dankte de heer Sijthoff voor al het werk, dat de heer Wilst voor het bedrijf gedaan heeft en sprak de hoop uit, dat de „Haagsche Courant” nog vele jaren van zijn werkkracht zal mogen olijven profiteered Rhenen zal hernieuwd uit den strijd komen Dan is het begrijpelijk, dat allereerst het wederopbouwplan van de gemeente Rhenen onder de loupe werd g omdat dit „badplaatsje aan den Rijn’ het meest werd getroffen. De eigenlijke kern van Rhenen met de voornaamste winkels en bedrijven, is zoo goed als geheel vernield en de ontwer pers van het wederopbouwplan moesten zich dus beraden over een nieuw te maken kern, welke niet alleen beantwoordt aan de tegenwoordige eischen van stedebouw en volksgezondheid, doch die tevens iets heeft behouden van het specifieke karak ter, waardoor het oude Rhenen met zijn beroemden Cuneratoren, welke zoeals al gemeen bekend verondersteld mag, wor den, onbeschadigd uit den verwoeden strijd te voorschijn is gekomen, geken merkt was. Het ligt in de bedoeling, dat’ ook als Rhenen weer is opgebouwd, de voorma lige Heerenstraat de hoofdstraat zal wor den. Verder zal de Rijksweg Arnhem Utrecht niet worden omgelegd, waardoor het harmonische verband met Rhenen’s achterland niet verbroken zal worden en derhalve onverminderd zal blijven be staan, hetgeen voor de inwoners van zeer groot belang is. De omgeving van de Cunerakerk was vóór den oorlog weinig in overeenstem ming met de schoonheid en belangrijk heid van dit fraaie monument. De kerk zal op een nagenoeg vierkant plein ko men te staan met rondombescheiden hui zen en hier en daar op den hoek een winkel, zoodat het geheel een uitgespro ken element van rust zal vertegenwoor digen. De Rhenensche steegjes van de binnenstad zijn vrijwel ongerept gelaten om het 'karakter zooveel mogelijk te be houden. De onteigening van de terreinen voor de industrieën en voor den bouw van arbeiderswoningen langs den Greb- beweg heeft op 26 October j.l. haar be slag gekregen. Hierna is overleg gepleegd met belanghebbenden over de toewijzing der industrie-terreinen. Van de binnenstad is reeds een gedeel te onteigend en naar het zich laat aan zien, zal nog voor het einde van dit jaar ook het overblijvende gedeelte ont eigend worden. Een commissie, doelde proces-verbalen zijn ingetrokken en dat niet tot vervolging zal worden overgegaan. ons, vooral de weekloonen, maar komt ook,' doordien er meer uren week wordt gewerkt dan hier. De kampen, waarin deze werklieden wonen, kan ik, aldus de heer Stapel kamp, het beste vergelijken met onze werkloozenkampen. Mijn indruk is, dat huisvesting en voeding goed zijn en dat de Duitsche regeering alles doet om deze zoo goed mogelijk te doen zijn. In Düs seldorf hebben wij nog de Heinkelwerke bezocht. De Nederlandsche arbeiders daar zijn er reeds geruimen tijd werkzaam en zijn geheel in het verband van het fa- briekspersoneel opgenomen. Nieuwe boerderijen zullen verrijzen Over de verwoeste boerderijen is reeds in vele beschouwingen uitvoerig ge schreven. Daarom werd ter persconferen tie alleen een aantal cijfers medegedeeld, hetwelk voor het wederopbouwwerk van groote beteekenis is. In Nederland wer den in totaal 527 boerderijen verwoest. Het district Amersfoort telt er o.a. 134 en het district Veenendaal 152. Tot op heden zijn voor het geheele land aanbesteed en gegund 47 boerderijen, waarvan vijf in Ede, veertien in Hoog land, drie in Renswoude, veertien in Rhenen, één in Veenendaal en één in Woudenberg. Binnenkort zullen meer boerderijen worden aanbesteed. Eventueele wijzigingen in de loon- en salarisregeling van gemeente- personeel In de gistermiddag gehouden raads vergadering van Rotterdam heeft wet houder Donner meegedeeld, dat B. en W. zich informatief hebben gewend tot den secretaris-generaal wnd. hoofd van het departement van Binnenlandsche Zaken, met het verzoek of wijziging van de loon- en salarisregeling van het ge- meentepersoneel op bezwaren zou stui ten. Het antwoord heeft B. en W. nog niet bereikt. De raad bekrachtigt de benoeming van den heer ir. J. Govers, voordien majoor bij den generalen staf van het Nederlandsche leger, tot directeur van de op te richten beroeps-brandweer, welke voor Rotterdam uit 300 man zal bestaan, voorloopig met een kern 120 man personeel. Een commissie, waarin o.m. zitting hebben de ontwerpers van het plan-Rhe- nen, ir. C. Pouderoyen en ir. J. P. v. d. Haar, heeft de herverkaveling der ont eigende perceelen ter hand genomen. Het door haar ontworpen verkavelingsplan zal binnenkort aan den algemeen gemachtig de voor den wederopbouw, dr. Ringers, worden voorgelegd. Hoe Wageningen herbouwd zal worden De oude, historische stad Wageningen heeft het meeste te lijden gehad in het centrum, dat volkomen is verwoest. In de middeleeuwen is deze stad met haar karakteristieken bouw van groote betee kenis geweest, doch van de oude vesting stad is door den loop der eeuwen weinig meer overgebleven. Toch vormde de ty pische aanleg eenigszins een richtsnoer voor den wederopbouw van de oude stads kern. Er is onder leiding van ir. A. Kraayenhagen uit Oosterbeek. een plan ontworpen, waarin het Gothische kerkge bouw (dat vrijwel geheel is vernield) met den Romaanschen toren zal worden gerestaureerd en herbouwd. In het plan vormt dit kerkgebouw het alles beheer- schende element, de ontworpen vorm van het centrale kerkplein werd bepaald door den schijnbaar willekeurigen en schee- ven stand van dit monument in het stads beeld. Een tweede element in het opbouwplan vormen de stadspoorten. Nu de beide einden van de Hoogstraat ernstig zijn be schadigd, is van de gelegenheid gebruik gemaakt om weer twee duidelijke toegan gen tot de stad aan te brengen, zonder te vervallen in een weinig zinvolle imi tatie van de vroegere stadspoorten. Als meer op zichzelf staand element is een verbetering van den gordel groen en van de vestinggracht in het plan opgenomen. Het tuin- en architectonische gedeelte van dit plan is van de hand van dr. ir. P. Bijhouwer te Wageningen. Door den Seprojecteerden Rijksweg zal het door gaand verkeer geheel buiten de oude stad om worden geleid. Uit het plan- "ageningen blijkt, dat men met alle be schikbare middelen heeft getracht, om de eens zoo mooie stad aan den Rijn weer tets terug te geven van haar oude glorie. Naar Nieuw-Scherpenzeel Ook Scherpenzeel is gedupeerd door de °°rlogsverrichtingen. Men is er toe over gegaan een uitbreidingsplan te ontwer en, dat met name het voortwoekeren de lintbebouwing tegen zal gaan, "aar de totstandkoming van de omleg ging van het verkeer nog wel zeer lan den tijd zal duren,zijn allereerst verbe teringen in de Dorpsstraat geprojecteerd, teelke bij wijze van spreken direct te ver wezenlijken zijn. Het geheel verwoeste gemeentehuis zal niet meer schuil gaan aehter de aangrenzende bebouwing. Op een vrijkomend terrein is het nieuwe raadhuis gedacht, met de grootste afme- uxig evenwijdig aan den weg en wel zoo» Indrukken van N.V.V.-leiders De heer Landman van het N.V.V. heeft zich bijzonder voor de metaalindustrie ge ïnteresseerd. Het gezelschap heeft drie metaalbedrijven bezichtigd, waarvan twee modelbedrijven. Ter verduidelijking diene, dat het gezelschap niet louter model-bedrijven heeft gezien. Wat den heer Landman opviel is, dat inzake de leerlingopleiding er een tegen stelling was op te merken met de situa tie in ons land. Hier stonden de werk gevers de tweejarige ambachtsschool voor en de werknemers de driejarige. Daaren boven was er een aantal fabrieksscholen, waarvan de crisis heeft opgeruimd. in Duitschland nu komt overeen met wat wij een fabrieksschool zouden noemen. De opleiding is driejarig, waarin de spre ker een bewijs ziet, dat het hier te lande door de werknemers ingenomen standpunt ook in het buitenland wordt gedeeld. De inrichting van de werkplaatsen was van dien aard, dat het werk er in een opgewekte sfeer gedaan kon worden. De opleiding zelf komt overeen met die in de fabrieksscholen van Stork en Philips. Van het metaalbedrijf zelf heeft het gezelschap weinig gezien, behalve dan een zeer goede film van het bedrijf van Sie mens. De sociale verzorging in de fa brieken, bijv, de waschgelegenheid voor de arbeiders, was in de bezochte fabrie ken zeer goed, zooals hier te lande in de groote fabrieken trouwens ook. Het is hier in het land in het scheeps bedrijf wel eens heel wat minder, waarbij echter moet worden opgemerkt, dat bedrijven in Duitschland niet tot het reisprogram behoord hebben. Van de Henkelwerke had spreker den indruk, dat de loopende band er te snel liep. Het algemeene arbeidstempo in de metaalfabrieken echter is wel gelijk aan dat ten onzent. Over den vrouwenarbeid heeft spreker Op de heden gehouden dagelijksche persconferentie hebben o.a. het woord gevoerd vier vakvereenigingsleiders, die op uitnoodiging van het Duitsche Arbeidsfront een studiereis Duitschland hebben gemaakt, jvelke reis wij reeds het een en ander hebben medegedeeld. Voor een goede verstandhouding en voor een juiste wederzijdsche waardeering voor wat op sociaal gebied aan beide zijden van de grens is tot stand gebracht, heeft deze reis «ongetwijfeld haar goede vruchten afgeworpen. De Amsterdamsche begroeting heeft een tekort van 26,5 millioen. Het ontwerp van de Amsterdamsche gemeentebegrooting, welke tengevolge van verscheen, geeft de volgende totaalbedra gen aan: uitgaven 145.870.750 (tegen 136.574.487 over 1940). inkomsten 119.396.724 (in 1940 131.271.568), er is dus een tekort van 26.474.026 (over 1940 5.302.919). Door Rijks-, provinciale- en gemeente- deskundigen zal een onderzoek worden in gesteld naar de mogelijkheden tot verbe tering der begrootingspositie. COMPLETE MttfBUlDU >S:

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 9