haagsche courant
VROUWENHOEKJE
Voor den puzzelaar
BINNENLAND
FINANCIEEL
GEMENGD NIEUWS
Maandag 25 November 1940.
Standaardisatie van
melk
VIERDE BLAD
ONDERWIJS EN KERK
Nederlandsche Heide Maatschappij
o c-
EEN HINDE GESTOLEN
AANRIJDING TE NAARDEN
TREINONGEVAL TE AMSTERDAM
De Efficiency-dagen
St. Nicolaaspakketten
EEN URE VAN VEROOTMOEDIGING
EN GEBED
BETALINGSVERKEER MET
BULGARIJE
Het boekje „Wilt u de
waarheid weten?”
Toen de jagers terugkwamen was
de buit verdwenen
geen korte cursussen in e.h.b.o.
De winning en de behandeling
van modelmelk
i Verkoop volle melk verboden
Kool is rijk aan vitaminen c
de Zaterdag ge-
r
den
Clearinginstituut
melk
aan-
A.
„In
No. 17734
getroffenen aan dezen eerste hulp kunnen
verleenen.
inclusief
voorzoover
goed
Zelfs
een
te
Ex. Staatsinrichting M.O.
Geslaagd te 's-Gravenhage de heer J. M.
de Haas, te ’s-Gravenhage.
Ex. Wiskunde L.O.
Geslaagd te 's-Gravenhage: mej. C. A.
Schoenmaker, te Middelburg en de heer J.
Sinnema, te Huizum.
Stuurliede n-e x a m e n.
Geslaagd te ’s-Gravenhage voor Isten
stuurman groote handelsvaart de heer J.
W G. van der Horst.
-r
woord,
Ik heb het zelf uit Zijnen mond gehoord;
’k Vertrouw op God, door geene
vreesgestoord;
Wat sterv’lng zou mij schenden? enz.
(Ps. 56 5), waarna de voorganger den
zegen afsmeekte.
Terwijl de organist ten gehoore bracht
„Nader mijn God bij U, U naderbij”,
stroomde het kerkgebouw leeg.
koolsoorten uiter-
aan
de
Drie personen licht gewond
Zaterdagmiddag is op het station Mui-
derpoort te Amsterdam een rangeerende
locomotief op een stilstaanden personen
trein geloopen, welke uit de richting Am.
stelstation was gekomen. De bagagewagen
van den personentrein werd uit de rails
gelicht, waarbij de buffers eenigszins
werden beschadigd De hoofdconducteur
en twee reizigers liepen door wegsprin
gende glasscherven eenige schrammen op.
Het treinverkeer had eenige vertraging.
Jongen aan bekomen verwondingen
overleden
Professor E. Wiersma overleden.
Gisteren is na een korte ongesteldheid
in den ouderdom van 82 jaar te zijnen
huize te Groningen overleden de oud-pro-
fessor E. D. Wiersma. Enno Dirk Wiersma
werd op 29 November 1858 te Pieterzijl
gem. Grijpskerk geboden. Hij studeerde
aan de universiteit te Groningen en pro
moveerde in 1886 tot doctor in de ge
neeskunde. De overledene, die tot zijn
aftreden in 1923 aan de academie te Gro
ningen verbonden was, genoot ook ver
buiten onze grenzen een groote vermaard
heid.
Hij was lid van de Nederlandsche aca
demie van wetenschappen te Amsterdam.
Tal van publicaties op neurologisch en
psychiatrisch gebied en verscheidene boe
ken verschenen van zijn hand. Voor zijn
vele verdiensten verwierf hij de onder
scheiding van ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw. De crematie ge
schiedt Woensdag te Westerveld na aan
komst van den trein van 3.15 uur n.m.
Bij gelegenheid van een hertenjacht op
de Hooge Veluwe werd een hinde ge
schoten die men ter plaatse achterliet
om later te vervoeren. Toen de jacht-
opzichtersassistent na eenigen tijd ver
scheen om den buit te halen, bleek het
hert verdwenen. Een onderzoek had, zoo
meldt de „N. R. Crt.”, tot resultaat, dat
de hinde teruggevonden werd, doch ont
daan van de beste deelen, achterbouten,
rug en dergelijke. De verdenking viel op
twee personen die binnen de afgesloten
wildbaan waren gesignaleerd. Een hun
ner, zekere v. d. B., werd door de politie
gearresteerd. Het onderzoek duurt voort.
Party zeep in beslag genomen
Bij een groothandel te Bennekom heb
ben controleurs van den Crisisopspo
ringsdienst, in samenwerking met ge
meente- en Rijkspolitie, een groote partij
toiletzeep, met een totaal gewicht van
3200 kg, ontdekt, welke niet was opge
geven. Twee controleurs, die eerst sinds
kort te Ede werkzaam zijn, hadden reeds
eenige dagen het vermoeden, dat te Ben
nekom groote hoeveelheden zeep, clande
stien in voorraad gehouden werden. Zij
hielden, zoo meldt de Tel., de zaak goed
in het oog en kregen daardoor zoodanige
aanwijzingen dat zij met succes konden
ingrijpen. Met behulp van de politie te
Ede en Bennekom werden de pakhuizen
van de firma aan een nauwkeurig onder
zoek onderworpen, terwijl tegelijkertijd
een controle op de boeken werd toege
past. Het bleek, dat ruim 3200 k.g. toilet
zeep clandestien voorhanden werd gehou
den, waarop terstond beslag werd gelegd.
De geheele partij zal naar het politie
bureau te Ede worden overggbracht.
Tegen den eigenaar van het bedrijf is
proces-verbaal opgemaakt.
Oplichter gearresteerd
De politie te Maarsen heeft de hand
weten te leggen op een Amsterdammer,
die tal van oplichtingen te Maarsen en
in andere plaatsen der provincie Utrecht
pp zijn geweten heeft. Nu eens huurde
hij een fiets en bracht het rijwiel niet
terug. Dan weer kocht hij er een zonder
het te betalen. Dit gelukte hem altijd,
omdat hij zeide, de fiets even te willen
probeeren. Hij liet dan zijn oude achter.
De Amsterdammer werd echter bekend
in de streek en daaraan is het te danken,
dat hij te Maarsen herkend en gear
resteerd werd. Hij is voorgeleid voor den
officier van justitie te Utrecht en daar
na naar het huis van bewaring gebracht
Verticaal: 1. Muts, 2. E.K., 3. Cru, 4.
Rib, 5. Ui, 6. Snel, 7. Jo, 9 Ai, 10 Bar,
11. Rap, 12. Mia, 13. Adé. 15 Kop. 16
Bel, 18. Lof, 20. Ark, 22. Boa, 23 Neder,
land, 24. Ode, 26. Mei, 27. Kei, '?8. Elp,
29. Slagregen, 32 Onzeker, 34 Oordeel,
36. Dorst, 37. Etage, 38. Weide, 39. Taart,
41. Amper, 54. Oud, 56 Vla, 57 Rei
59. Esp, 61. Wol, 63 Nat, 64 Ets, 65 Tel,
67. Oog, 69. Nap, 70. Lei, 71. Sem, 73.
Oom, 75. Stop, 77. Tule, 80 Ir, 82 Rum,
83. Een, 85. L.K., 87 Br 88 E d'
In de Gereformeerde Kerken in
Nederlanu
Gistermorgen is in alle Gereformeerde
kerken in ons vaderland een door de
classis ’s-Gravenhage, daartoe door de
Generale Synode der Geref. Kerken aan
gewezen, uitgeschrëven ure van veroot
moediging en gebed gehouden in ver
band met den nood der tijden Ook in
de Gereformeerde Kerken in Hersteld
Verband vond zulk een bijzondere gods
dienstoefening plaats, terwijl we er aan
herinneren dat het gisteren over de ge
heele wereld een vanwege de R.K. Kerk
uitgeschreven biddag was.
Wij bepalen ons wat de Gereformeerde
Kerken betreft tot den dienst in het
grootste van de Geref. bedehuizen in
onze stad: de Nieuwe Zuiderkerk. waar
voorganger was ds. L. Oranje Czn.. Ge
ref. predikant te ’s-Gravenhage-West.
In het ruime bedehuis bleef geen plaats
onbezet, terwijl meerderen zich met een
zitplaats langs de muurpaden moesten
vergenoegen. Ds. Oranje opende den
dienst op gebruikelijke wijze, waarna hij
las uit de Klaagliederen van Jeremia
van het derde hoofdstuk de verzen 1940.
Tot tekst voor deze ure had hij gekozen
de verzen 5557 uit dit hoofdstuk:
„Heere! ik heb Uwen Naam aangeroepen
uit den ondersten kuil. Gij hebt mijne
stem gehoord; verberg Uw oor niet voor
mijn zuchten, voor mijn roepen Gij zijt
genaderd ten dage, als ik U aanriep; Gij
hebt gezegd: Vrees niet!”
De voorganger wees er op, dat de ge
meente thans in een zeer bijzonderen
dienst is saamgekomen. Een bidstond
voor den vrede? Ook dat. Maar de bid-
brief van de classis spreekt niet eerst
van den vrede, maar van een opwekking
om te komen tot schuldbelijdenis voor
God van gemeenschappelijke, particuliere
en kerkelijke zonden. Dan pas kan sprake
zijn van een bidden om vrede. Niet aan
God vragen om een vrede tot eiken prijs,
maar een vrede in gerechtigheid, een
vrede waarbij niet het onrecht trium-
feert.
Het is, aldus spr., een verheffende ge
dachte, dat een groot deel der Christen
heid vandaag is gemobiliseerd tot het
gebed, al is het te betreuren, dat enkele
kerkformaties door allerlei omstandighe
den niet konden meedoen, al zal ook
daar tot God in den gebede genaderd
worden. Een leger van bidders staat van
daag geschaard om het ééne kruis. Toch
is het bidden moeilijk, wijl er zooveel
vleesch en wereld bijkomt en de haat
tegen menschen en volkeren in ons hart
een plaats zoekt.
Spr. wil vanmorgen aan Jeremia vra
gen hoe we bidden moeten zooals het
behoort. Het echte bidden is niet het
werk van den bidder alleen, maar niet
minder van den Aangebedene. Spr. vond
in zijn tekstwoord drie gedachten: le.
recht bidden is steunen alleen op den
naam van Jehova; 2e. dat de Heere Zijn
oor neigt tot den bidder, en 3e. dat het
echte bidden niet onbeantwoord blijft
Hierna ging ds. Oranje voor in een
gebed, waarin hij de nooden van volke
ren en wereld aan Gods troon opdroeg.
Staande zong de gemeente ten besluite:
Ik roem in God; ik prijs ’t onfeilbaar
De oplossing van
plaatste puzzle luidt
Aanvaring motorschip met sleepboot
Tengevolge van de duisternis is in den
nacht' van Vrijdag op Zaterdag het mo
torschip Berthe van Keulen”, op weg
van Enkhuizen naar Delfzijl, op het
Ijsselmeer onder Broekerhaven tegen
de sleepboot „Johanna” gevaren. Door
den schok sprong de ketel der „Johan
na” en braken alle stoonileidingen; de
machinist, die zich aan dek bevond, werd
over boord geslingerd en viel op de
..Bertha' De .Johanna”, die drijvende
bleef, is later, zoo meldt het „Hbl door
de Bertha” opgepikt en te Enkhuizen
binnen gebracht.
Herdenking professor dr. A. H.
de Hartog
In nagedachtenis van prof. dr. A. H. de
Hartog is dezer dagen op de begraafplaats
Zorgvliet te Amsterdam, van de gelden,
welke door het herdenkingscomité bijeen
gebracht zijn, een graftombe ingericht.
Door de ontstentenis van de naaste’ fami
lieleden ging deze plechtigheid met geen
enkel ceremonieel gepaard. Bovendien is
aan den senaat van de gemeente-universi-
teit een portret van dr. de Hartog aange
boden, geschilderd door tAevrouw de Bal-
bian-Verster, dat een plaats in de senaats
kamer gevonden heeft. Voorts is in het
huis te Castricum, waar de hoogleeraar de
laatste jaren verblijf gehouden heeft, een
gedenksteen aangebracht.
Stapelloop m.s. ,,Aldabi:'
Zaterdag werd het motorvracht- en pas
sagiersschip „Aldabi”, in aanbouw voor
van Nievelt, Goudriaan en Co.’s Stoom
vaart Mij. N.V. te Rotterdam, van een der
hellingen der Nederlandsche Dok Maat
schappij N.V. te Amsterdam, met goed
gevolg te water gelaten. Het wegnemen
der laatste beletselen geschiedde door
mevr A. M. M. Eikelenboom-Smit, ech.t-
genoote van een der directeuren van
bovengenoemde reederij. Het schip is ge
lijk aan het op 31 Mei j.l. te water ge
laten m.s. „Albireo”, voor dezelfde ree
derij, dat thans afgebouwd 'wordt. Het
draagvermogen is 9300 ton, “machinever-
mogen 4400 A.P.K dienstsnelheid 13j mijl-
uur, aantal passagiers 34, eerste klasse.
Een aantal genoodigden woonde de
tewaterlating bij
MEER
In de jaarvergadering van de Nederl.
vereeniging van Docenten jn E.H.B.O., is
nogmaals besproken of het gewenscht is,
naast de cursussen, welke opleiden voor
het eenheidsdiploma, korte cursussen toé
te laten, De vergadering was unaniem van
oordeel, dat korte cursussen moesten wor
den verworpen. Slechts cursisten, die het
eenheidsdiploma hebben verkregen, kun
nen in staat geacht worden eerste hulp
bij ongelukken te verleenen. De geldig
heidsduur van het diploma is bepaald op
twee jaar. zoodat men zekerheid heeft, dat
Jaarvergadering
In het Jaarbeursrestaurant te Utrecht
vond Zaterdagmiddag de 52ste algemee-
ne vergadering van de Nederlandsche
Heidemaatschappij plaats, welke verga
dering gepresideerd werd door den on
der-voorzitter mr. S. baron van Heem
stra. Nadat de voorzitter in het bijzon
der ir. J. Hidde Nijland welkom had ge-
heeten, die namens den secretaris-gëne-
raal van het departement van Sociale
Zaken aanwezig was, zeide hij in zijn
openingswoord o.m dat de oorlog op
het werk van de maatschappij weinig
invloed heeft uitgeoefend. Wel is echter
het karakter van dit werk verhnderd
men concentreert thans de aandacht op
die werken, die spoedig of onmiddellijk
resultaten kunnen afwerpen ten dienste
van de voeding van mensch en dier,
zulks, omdat wij thans moeten leven
althans hoofdzakelijk van wat onze
bodem oplevert. Hooge eischen worden
daardoor aan bodem zoowel als aan
arbeidskrachten gesteld en het is daar
om te betreuren, dat een acuut gebrek
aan geschoolde landarbeiders dreigt.
Aan het verslag van de directie ont-
leenen wij, dat de maatschappij op 1
Juni 1940 4256 leden en 148 begunstigers
telde. Uit het overzicht van de agrari
sche bedrijven blijkt, dat het jaar 1939
voor de veebedrijven niet ongunstig is
geweest.
De opbrengst van de akkerbouwbedrij-
ven viel, zoowel kwalitatief als kwanti
tatief, mede en dank zij het ingrijpen
van de regeering, waren de uitkomsten
heel wat beter dan in het vorige jaar
De gemengde bedrijven konden echter
nog geen ondernemingswinst maken en
zonder overheidssteun zouden zij er
slecht aan toe zijn.
Kettinghandelaars te Amsterdam
gesnapt
De politie van het bureau Pieter Aertz-
straat te Amsterdam heeft een goeden
slag geslagen met de arrestatie van een
viertal mannen, die er van beschuldigd
worden, de prijsopdrijving- en hamster
wet 1939 te hebben overtreden.
Het was de politie ter oore gekomen,
dat in haar sectie een groote partij, be
staande uit toiletzeep, zeepvlokken, rijst
en erwten, lag, welke op onregelmatige
wijze in den handel gebracht was. Een
winkelier aan den overkant van het IJ
had dezen voorraad ongeveer een half
jaar geleden gekocht, doch wilde hem nu
weer van de hand doen. Daartoe had hij
de goederen doen overbrengen naar een
filiaal in Amsterdam-Zuid. De filiaalhou
der had. de partij weer ondergebracht in
een particuliere woning, doch juist dit
vervoer verwekte argwaan. De bewoner
van Jaet huis en de filiaalhouder werden
aangehouden, evenals de kooper. die reeds
handgeld voor de goederen gegeven had.
Tenslotte is ook de winkelier uit Noord in
verzekerde bewaring gesteld.
Het boekje: Wilt u de waarheid
weten? wordt op groote schaal in Ne
derland verspreid. Het is de bedoe
ling, dat het in alle Nederlandsche
huisgezinnen zal komen. Nadat Vrij
dag de Rijkscommissaris in Limburg
de verspreiding persoonlijk heeft inge
zet, zijn de commissarissen-generaal,
de weermachtsbevelhebber en de
Duitsche hooge autoriteiten begonnen
met de verspreiding in de verschillen
de deelen des lands.
Het aantrekkelijk uitgevoerde boek
je bevat veel fotomateriaal met bij
schriften over den persoon van
Führer, waarbij tevens, bij wijze van
tegenstelling, voorbeelden zijn ge
voegd van vroeger hier te lande ver
spreide caricaturen.
Normalisatie van bouwverordeningen
Van architectenzijde is de hoofdcom
missie voor de normalisatie in Nederland
opmerkzaam gemaakt op de thans be
staande verscheidenheid in de verschil
lende bepalingen der gemeentelijke-bouw
verordeningen, slechts bij uitzondering
gemotiveerd wegens plaatselijke omstan
digheden van welvaart of bodemgesteld
heid, maar welke net economisch ont
werpen en bouwen van wonigen in den
weg staan
Nadat de hoofdcommissie omtrent de
wenschelijkheid en de mogelijkheid van
de voorgestelde normalisatie het oordeel
heeft gevraagd van verschillende belang
hebbenden, heeft zij ingesteld een com
missie 54, voor de normalisatie van voor
schriften ten behoeve van bouwverorde
ningen. Voorzitter van deze commissie is
ir. H. van der Kaa. hoofdinspecteur voor
de volkshuisvesting te 's-Gravenhage.
De commissie is op 18 November ge
ïnstalleerd door den voorzitter der hoofd
commissie. den heer C. J P. Zaalberg,
waarna zij haar arbeidsveld heeft bespro
ken. Het secretariaat der commissie wordt
vervuld door het Centraal Normalisatie
Bureau, Willem Witsenplein 6, ’s-Graven
hage
Tentoonstelllng „Voeding in oorlogstijd”
de tentoonstelling
heidtm ln 00rl°Sstiid” in het Veilig-
museum te Amsterdam geopend.
Van C' J' Ph Zaalberg, voorzitter
«OUsen™ ueSt,?Ur van het Veiligheids-
heeft daarbij een redé gehouden.
EXAMENS
U\n iversiteit te Ut recht.
Semi-artsexamen de heeren J. Lange-
laar en H. M. J. Schreuder; artsexamen
de heeren L. C. Brands, W. F. van den
Helm en A. J. K. van Spanje.
Vrije Universiteit.
Cand. ex. theologie de heeren A. L.
Bos en Th. Swen; cand. ex. rechtsweten
schap de heer P. Adriaanse.
Ex. M.O. S t a a thu i sh o u dk.
Geëxamin en afgew. te 's-Gravenhage
3 candidaten.
In een Zaterdag verschenen buitenge
wone Staatscourant komt voor een be
sluit van den secretaris-generaal van het
departement van Sociale Zaken betref
fende modelmelk.
Artikel 2 dezer verordening luidt:
De aanduiding „modelmelk” mag uit
sluitend door hem, wien daartoe op
schriftelijke aanvrage door den secreta
ris-generaal vergunning is verleend,
worden gebezigd voor melk, gewonnen
onder de voorwaarden en voldoende aan
de eischen, gesteld in dit besluit
Artikel 3: De vergunning, in artikel 2
bedoeld, wordt slechts verleend, indien
naar het oordeel'van den secertaris-gene-
raal voldoende waarborgen aanwezig zijn,
dat het bedrijf van den aanvrager en
diens bedrijfsuitvoering aan de in de vol
gende artikelen gestelde eischen zullen
voldoen;, zij kan worden ingetrokken, in
dien de secretaris-generaal die waarbor
gen niet meer voldoende acht.
Artikel 4: Het bedrijf mag uitsluitend
worden uitgeoefend in perceelen of op
landerijen, waarvan de ligging in de
schriftelijke aanvrage voor de vergun
ning, in artikel 2 bedoeld, is vermeld. In
andere perceelen of op andere landerijen
mag dit slechts geschieden, nadat voor
af schriftelijke toestemming is verkregen
van den directeur van den keurings
dienst.
Artikel 5: Aan het bedrijf moeten ver
bonden zijn een geneeskundige en een
veearts, die het hygiënisch toezicht op
het bedrijf uitoefenen. Hun aanstelling is
onderworpen aan de goedkeuring van den
secretaris-generaal, die deze goedkeuring
te allen tijde kan intrekken.
Voorts bevat het besluit talrijke andere
maatregelen van hygiënischen aard.
De Zaterdag verschenen buitenge
wone Staatscourant bevat een besluit
van de secretarissen-generaal van de
departementen van Sociale Zaken en
van Landbouw en Visscherij betref
fende standaardisatie van melk.
Artikel 2 daarvan luidt:
Het is aan melkverkoopers
Zaterdagavond om zes uur werd te
Naarden een 17-jarige johgen, die uit
het zwemstadion terugkeerde, ter hoog
te van de melkfabriek Gooiland bij het
oversteken van den weg door een zand-
auto uit Laren gegrepen en overreden.
De jongen, die een bloedende hoofdwonde
en een zware hersenschudding had opge-
loopen, is naar het diaconessenzieken
huis vervoerd. In den loop van den avond
is de jongen aan de gevolgen van de
aanrijding overleden.
De oorzaak moet vermoedelijk gezocht
wonden in het feit, dat het slachtoffer,
in gedachten verzonken, geen aandacht
heeft besteed aan het verkeer Den chauf
feur treft dan ook geen schuld.
vreemd, daar men gewoonlijk aan
neemt, dat een gerecht lichter verteer
baar is, wanneer het langer gekookt
wordt en daardoor zeer zacht en gaar
op tafel komt. Met kool is dit echter
niet het geval. De veranderingen, welke
optreden bij het lang verwarmen, zijn
voor de meeste menschen veel hinder-
lijker dan de celstof, welke de kort ge
kookte kool eenigszins knappend maakt.
Bovendien worden bij het koken in
ruim water, naast den koolsmaak ook
stoffen verwijderd, welke helpen dezen
smaak te verzachten. Ook de in water
oplosbare zouten worden op die manier
weggegooid.
Alle koolsoorten worden het beste op
gezet met weinig water, want tijdens
het koken laat de kool, daar het een
zeer waterrijke groente is, nog vocht
los. Het overtollige vocht wordt met
wat aangemengd aardappelmeel gebon
den of men voegt een beetje melk toe
en bindt dan met bloem. De kool moet
niet nagestoofd worden.
De kooktijd van de kool, mits
fijngesnipperd, is een half uur.
roode kool behoeft niet langer dan drie
kwartier te koken, indien men de azijn
maar niet eerder toevoegt dan wanneer
de kool gaar is. Azijn houdt n.L het
gaar worden sterk tegen.
Een „rauw slaatje”
Weinig bekend, doch zeer smakelijk is
het maken van een „rauw slaatje” van
kool, zooals men dat ook omstreeks 1800
al aanbeval. Hiervoor wordt de kool
zeer fijn geraspt of geschaafd en dan
aangemaakt met olie en azijn of citroen
sap. Het toevoegen van appel bij het
roodekoolslaatje geeft hieraan een
fijnen smaak. Alle koolsoorten kunnen
hiervoor gebruikt worden en vormen
dan met aardappelen en bijv, visch een
smakelijk en gezond middagmaal.
Door de bereiding als stoofpot,
stamppot of koolsoep is afwisseling te
brengen, terwijl met behulp van kaas of
kerry een wijziging in den smaak is te
verkrijgen.
Een volgenden keer zullen we enkele
recepten geven.
Geen z.g. crisisproducten naar het
buitenland
Het rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd maakt bekend, dat
thans op' grond van het besluit van 23
September 1940 (Verordeningenblad stuk
31, no. 174) het te koop aanbieden, het
te koop doen aanbieden, het verkoopen
of doen verkoopen. met bestemming naar
hel buitenland, van alle bij of krachtens
artikel 1 der Landbouw-crisiswet 1933
aangewezen crisisproducten, is verboden.
Voorts is bepaald, dat voor de onder dit
verbod vallende producten waarvan een
uitvoermonopolie bestaat, ontheffing van
dat verbod kan worden verleend door de
crisis-organisatie, die als monopoliehoud-
ster voor den uitvoer der betreffende
producten is aangewezen. Voor producten
van de bloementeelt en de boomkweekerij,
bollen en knollen van bloemgewassen kan
zulk een ontheffing worden verleend door
de Nederlandsche sierteejtcentrale te
’s-Gravenhage en voor turf en turfpro-
ducten door de Nederlandsche turfcen-
trale te Assen.
De voedingsraad schrijft ons:
De bekende raadgeving is: „In den
winter zoo weinig mogelijk gebruik ma
ken van inmaak, maar de groenten zoo
veel mogelijk in verschen toestand ge
bruiken”.
Hiervoor zijn de
mate geschikt, daar ze rijk zijn
vitaminen-c. In aanmerking komen
witte-, roode-, groene- en savoyekool en
de spruitjes. De spruitjes kunnen ge
oogst worden zoodra er een nachtvorst
over gegaan is, hetgeen thans overal
het geval is. Men kan meermalen van
dezelfde plant oogsten, daar de groei
den geheelen winter doorgaat. Pas in
het voorjaar, als ze beginnen door te
schieten, is de oogst ten einde.
De in September en October geoogste
sluitkoolen kunnen, bij een zorgvuldige
behandeling en op een geschikte plaats
bewaard, den geheelen winter door goed
blijven. Wie buiten woont kent het in
kuilen van de kooien wel. Maar ook de
stadshuisvrouw kan de kool bewaren,
mits zij een goeden kelder heeft. Zoo
doende heeft ze altijd versche groente
bij de hand. De kooien worden hiervoor
in een drogen, vorstvrijen kelder aan
den stronk opgehangen, niet op den
grond gelegd. Goede kool voelt vast en
zwaar aan en de bladeren zijn frisch.
Kool moet slechts kort koken
Er zijn menschen, die meenen geen
kool te kunnen verdragen. Voor de
meesten is dit echter het geval, indien
zij toebereid is op de manier, waarop
dat in de meeste gezinnen gebeurt.
Kool bevat n.l. zwavelverbindingen,
welke vrij komen bij het koken. De on
aangename geur, welke de kool bij het
koken verspreidt, wordt hierdoor ver
oorzaakt. De onaangename gewaarwor
ding, welke velen nog eenige uren na
het gebruik van kool voelen, is hierop
terug te brengen. Maar verreweg de
meeste menschen kunnen kool zonder
den geringsten hinder gebruiken, wan
neer deze slechts kort uur) en met
weinig water verhit is. Dit klinkt
Post ze tijdig en verpak ze goed.
De St. Nicolaaspakketten die men per
post verzenden wil, dienen dit jaar in
verband met de vervoersmoeibjkheden de
verduisteringsmaatregelen en de beperkte
autotractie extra vroeg ter post te
worden bezorgd Natuurlijk zal deP°st
'al het mogelijke doen, om na Zaterdag 0
November geposte St. Nicolaaspakketten
nog tijdig te bezorgen maar de kans op
teleurstelling is dan heel groot-
Men helpt de post en zichzelf door, bij
het gereedmaken van St. Nicolaaspak
ketten. voor het volgende te zorgen.
Een volledig adres, zoowel op de adres
kaart als op het pakket, waarin vooral ook
naam en adres van den afzender worde
vermeld, een bijzonder deugdelijke ver
pakking met stevig touw en papier, het
adres op het pakket schrijven of plakken
(met lak vasthechten is verboden), een
tweede gelijkluidend adres in het pakket
sluiten, leg dit niet tusschen, maar boven
op den inhoud, geen verzending van sap-
rijp fruit e.d. tezamen met andere dingen
die kunnen bederven of vlekken.
Wie in dezen tijd aan bederf onderhe
vige waren met de post wil verzenden
houde er in het algemeen rekening mede ...w— --
dat het vervoer thans bijna altijd langer deze eerste helpers zonder schade voor de
duurt en dat de post in de komende St.
Nicolaasdagen zwaar belast zal zijn.
Transport-, verpakkings- en arbeids-
scholingsvraagstuk
De prae-adviezen, welke op de Effi
ciency-dagen 1940 te Amsterdam zullen
worden behandeld, staan in het teeken van
het transport-, verpakkings- en arbeids-
scholingsvraagstuk
J de Kanter schrijft over „Centrale
Pl,aat.sen vo°r jongeren en voor oude-
ren .,,.enlSe der besproken punten zijn
vrijwillige deelneming aanleg van den
werklooze en behoeften der industrie;
theoretische vorming is zeer wenschelijk,
doch blijve beperkt tot het strikt nood
zakelijke.
Ir. Ch. Penning behandelt „De oplei
ding der leerlingen bij de Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij” Van de vra
gen, die zich bij dit onderwerp voordoen
noemen wij bijv.Hoeveel jongens moe
ten in opleiding worden genomen? Welk
soort jongens moeten worden opgeleid’
Moet het onderwijs in of buiten den werk
tijd worden gegeven? Moet onderwijs in
eigen kring of in combinatie met anderen
worden gegeven?
Het prae-advies van ir. J M. Louwerse
luidt: „De voorlichting van toezichthou
dend personeel op het gebied der weten
schappelijke bedrijfsvoering”. Dit doel kan
worden bereikt door voordrachten, uit
gaande van genootschappen of particulie
ren, terwijl ook schriftelijke cursussen
Kunnen worden gegeven.
^r- S. Elzinga geeft een beschouwing
over de „Groei en beteekenis van het
andels- of Sociaal-Economisch Onder
wijs Prae-adviseur poneert de volgende
stellingen: Het handels- of sociaal-econo-
misch onderwijs is uit de zich wijzigende
maatschappehjke behoeften geboren en
vindt daarin nog steeds zijn ontwikke-
gsbasis. Zal het handelsonderwijs aan
zjn doel beantwoorden, dan moet het in
eik opzicht volwaardig zijn. Het handels-
«nawwijs kan slechts dan blijvend zijn
wak tegenover de maatschappij vervullen,
Ker J,°.Ver een Perfect docentencorps
en geregeld contact met
S houd^n°rdlgerS Uit het bedr*ifsleven
lib?,LW' Scholten beschrijft de tijdschrift-
19'isa,tUUr de? Octrooiraad. Sedert
classeerd Ca tijdschriftartikelen ge-
Uit\,™ dj J<Ln? stippelt eenige richtlijnen
kina.?°r de* behandeling van het verpak-
van hertaNSIVkE studie-commissie
»Tran«^' c ,,y°e™an schrijft over
Sorin^^\d<dele? voor wegverkeer in
een n„?jd' Men beeft bij het zoeken naar
de ko? osfln# voor het Vervoersprobleem
(EasoJi,8 fnsschen verschillende systemen
dent?APt;roatorent el*c‘rische tractie, paar-
kostenC«e’ jenz. Pe hieraan verbonden
lyseerH orden het prae-advies geana-
rangschikf1 m tabellen overzichtelijk ge-
1isat'ieHvanrehftr° Wijst erop’ dat centra-
vinden r>„ J?tet Yer,voer dient plaats te
tI'aakt dll prfnSipe wordt inbreuk ge
en arrt.r°Ha gedecentraliseerde vraag
tie BoerzPd®.de.8ecentraliseerde produc-
gr°ep zaPm^?0® Van de laatstgenoemde
IrPv w worden ingevoerd.
WeiicpVvvan G°Sh zet tenslotte uiteen,
zijn aan ?‘?..en ,bezwaren verbonden
Van marhinerSC1y ende soorten opstelling
advies werktuigen in zijn prae-
h*ssch;nghi ,ld”Iets over bet verband
de fabriek”^ vervoer en de Inrichting van
verboden
volle melk en/of melk te verkoopen.
Artikel 3:
Het verbod in artikel 2 gesteld geldt
niL Indien de volle melk of de melk uit
sluitend wordt verkocht anders dan
rechtstreeks aan verbruikers,
2 Indien de melk wordt verkocht door
melkverkoopers, die in heli bezit zijnvan
een vergunning volgens artikel 29 van h t
Melkbesluit mits zij deze melk hebben
betrokken van een bedrijf, als bedoeld
in artikel 5 deze melk voldoet aan den
eisch, gesteld in artikel 4 en deze ver
koop niet plaats vindt in gebieden, ge
meenten of gedeelten van gemeenten, als
bedoeld in dit artikel, sub. 3;
3. Indien de volle melk verkocht wordt
in gebieden, gemeenten of gedeelten van
gemeenten, door den secretaris-generaal
van het departement van Sociale Zaken
aangewezen, of door bedrijven, welke van
bem ontheffing van het verbod hebben
verkregen;
4. Indien de volle melk verkocht wordt
volgens een door den secretaris-generaal
van het departement van Landbouw en
Visscherij vastgestelde 'regeling ten be
hoeve van bepaalde categorieën van ver
bruikers en deze volle melk voorzien is
van de aanduiding „gepasteuriseerd”, als
bedoeld in artikel 13 van het Melkbesluit
of van de aanduiding „modelmelk”, als
bedoeld in het besluit van den secretaris
generaal van het departement van Sociale
Zaken van 18 November 1940 betreffende
modelmelk.
Artikel 5 luidt als volgt:
Behandeling van volle melk of room,
teneinde deze door onttrekking van melk
vet of toevoeging van gedeeltelijk ont-
I roomde volle melk of ondermelk te bren
gen op het voorgeschreven vetgehalte
(tusschen 2, 4 en 2, 6 pCt.) mag uitslui
tend geschieden in bedrijven van melk
verkoopers, die daartoe een schriftelijke
vergunning van den directeur van den
keuringsdienst van het gebied, waarin de
behandeling van de volle melk of den
room geschiedt, hebben verkregen.
Aan deze vergunning kunnen door den
directeur van den keuringsdienst voor
waarden worden verbonden.
Voorts bevat het besluit een aantal
andere artikelen.
Overtreding van eenige artikelen wordt
gestraft met een hechtenis van ten
hoogste zes maanden of een geldboete van
ten hoogste tien duizend gulden.
Het Nederlandsch
maakt bekend:
De afwikkeling van het betalingsver
keer met Bulgarije geschiedt voortaan
binnen het kader der Nederlandsch-Duit-
sche en Duitsch-Bulgaarsche clearing.
Onder de regeling vallen alle weder-
zijdsche verplichtingen, voortspruitende
uit transacties, afgesloten na 14 Oc
tober 1940, wegens:
1. invoer van Nederlandsche goederen
in Bulgarije, en van Bulgaarsche goede
ren in Nederland.
2. nevenkosten in het goederenverkeer,
3. veredelings- en reparatiekosten,
4. het verzekeringsverkeer
het herverzekeringsverkeer,
de verplichtingen uitgedrukt zijn in Rijks
marken, lewa’s of guldens.
Vooruitbetalingen voorzoover usantieel
zijn toegestaan.
Voor storting in de clearing is
vergunning van het deviezeninstituut
’s-Gravenhage vereischt, aan te vragen
per formulier b.i., met veamelding bo
venaan het formulier „Bulgarije”.
Nederlandsche debiteuren zijn ver
plicht tot storting op postrekening 2020
ten name van het Nederlandsche Clea
ringinstituut „Duitschland” of op de re
kening „Duitschland” van het Neder
landsche Clearinginstituut bij de Neder
landsche Bank N.V. te Amsterdam on
der gelijktijdige inzending aan het Clea
ringinstituut, afd. Bulgarije, van het in
de Duitsche Clearing gebruikelijke stor-
tingsformulier „a”, waarop duidelijk
in rood te vermelden „Bulgarije”.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat
onderaan het formulier de schuld, waar
tegen gestort wordt, duidelijk en nauw
keurig dient te worden omschreven, bij
schulden ontstaan uit invoer onder ver
melding van het statistieknummer der
goederen. Is de invulling onvolledig of
ontbreken bescheiden, dan wordt het for
mulier teruggezonden en de storting voor-
loopig aangehouden.
■Betalingsverplichtingen in lewa’s en
andere vreemde geldsoorten moeten bij
storting op basis van de laatstgenoem
de clearingkoersen in guldens worden
omgerekend.
Bij invoer uit Bulgarije moeten de ge
bruikelijke clearingdocumenten aan de
douaneambtenaren worden overgelegd.
Nederlandsche crediteuren moeten hun
vorderingen na ontvangst van het be
richt van storting aan het clearinginsti
tuut indienen door middel van het in de
Duitsche clearing gebruikelijke formu
lier ,,b”, in te zenden aan de afd. „Bul
garije” van het Nederlandsche Clearing
instituut.
Voor den export naar Bulgarije is voor
exporten, ingevolge contracten afgeslo
ten na 14 October 1940, een vereffenings-
certificaat vereischt. Verwezen wordt
naar onderstaande mededeeling van het
Crisis Uitvoer Bureau.
Formulieren zijn verkrijgbaar bij de
Kamers van Koophandel, de banken en
het clearinginstituut.
De bepalingen der deviezenverordening
1940 blijven van toepassing op handelin
gen, vallende buiten het kader van boven
staande regeling.
Voor de afwikkeling der wederzijdsche
verplichtingen voortgesproten uit trans
acties afgesloten voor 15 October 1940,
zal nog een andere regeling worden ge
troffen.
Het Crisis Uitvoer Bureau deelt in aan
sluiting aan het bovenstaande mede:
Het vereffeningscertificaat kan bij het
Crisis Uitvoer Bureau worden aange
vraagd op de voor Duitschland gebruike
lijke wijze, d.i. door middel van het ge
le aanvraagformulier, hetwelk bij den
Economischen Voorlichtingsdienst en de
Kamers van Koophandel en Fabrieken
verkrijgbaar is. Bij deze instellingen zal
binnen enkele dagen een handleiding voor
de invulling van het genoemde
vraagformulier beschikbaar zijn.
z Voor producten, welke onder een uit-
voermonopolie uit hoofde van de Land
bouw Crisiswet vallen, is de afgifte van
het vereffeningscertificaat door het Cri
sis Uitvoer Bureau gedelegeerd aan de
desbetreffende centrale-monopoliehoud-
sters.
Bovenstaande regeling brengt geen wij
ziging in de verplichting tot het indie
nen van een verzoek om dispensatie,
resp. uitvoermachtiging ingevolge de
Uitvoerverbodenwet, en het Crisis Land-
bouw-uitvoermonopoliebesluit 1939.
□e boschbouw
Het uitbreken van den oorlog nad op
den boschbouw een grooten invloed In
eens kreeg men aandacht voor het zoo
lang ten onrechte verwaarloosde Neder
landsche hout. De prijzen liepen op en
het inlaridsche hout werd niet alléén
gevraagd, doch het bleek tevens, dat het
uitstekend bruikbaar was. Misschien, zoo
merkt de directie op, leert men in deze
benarde tijden onze inlandsche bosch-
producten beter kennen en waardeeten.
In de fruitteelt heeft men weinig last
ondervonden van den in 1938 optreden
den strengen winter, daar op deze vorst
periode een zachte winter volgde. De
bloeitijd van het fruitgewas was nor
maal. De kwaliteit- leek aanvankelijk
zeer goed doch toen het fruit op de
veilingen was aangevoerd, bleek, dat het
doorsneeproduct in ons land nog slecht
is en dat het moeilijk was, werkelijk
prima fruit te telen. De prijzen waren
over -het algemeen vrij laag.
Voor de zoetwatervisscherij was 1939
een ongunstig jaar Aan de distributie
van de zoetwatervisch in het binnen
land blijkt nog alles te mankeeren, ter
wijl van de zijde der vischwinkeliers
geen of onvoldoende medewerking wordt
ondervonden om tot een betere regeling
te komen
Voor natuurbescherming werden ver
schillende subsidies verleend, terwijl de
maatschappij steunde bij den aankoop
van terreinen, waarvan het behoud
wegens natuurschoon en wetenschappe
lijke waarde wenschelijk was.
Het aantal bosch- en heidebranden was
in het verslagjaar wat geringer dan in
1938. Desondanks blijft een oppervlakte
verbrand bosch van ruim 252 h.a en
ruim 2500 h.a. verbrande heide wel heel
erg groot voor ons boscharme land.
In zijn toelichting op dit verslag be
steedde de heer C. van den Busscne,
president-directeur der maatschappij,
aandacht aan hetgeen na het afsluiten
van dit verslag is gebeurd. Op het ter
rein van de uitvoering van cultuurtech
nische en andere werken met gebruik
van werkloozen deed zich in de maan
den Januari en Februari van dit jaar de
strenge winter gevoelen en nagenoeg al
het werk moest gedurende ongeveer 2
maanden worden stilgelegd. Van midden
Mei af was het noodzakelijk, op tal van
plaatsen groote aantallen werkloozen op
te vangen en daarnaast verscheidene'
werkplannen zoodanig te wijzigen, dat
nog in dit jaar een verhoogde opbrengst
aan voedingsgewassen werd verkregen.
In Juli bereikte het aantal tewerkgestel-
den een ongekend hoog cijfer dat echter
in den nazomer snel terugliep, terwijl
ook de herfstmaanden een ander beeld
tonnen dan gebruikelijk is en in stede
van een toename een duidelijk dalende
tendenz vertonnen.
In den raad van commissarissen wer
den vervolgens gekozen’ de heeren A.
J. Blijdenstein. Enschedé; jhr. A J. B.
van Suchtelen van de Haare^ Het Loo
mr W M van Lanschot. Vughtjh>r. ir.
C E. W van Panhuys. 's-Gravenhage.en
jhr. dr C G. C. Quarles van Ufford,
Apeldoorn.
Horizontaal: 1. Mercurius, 7. Juk,
8. Ina, 10 Bot, 11 Rumba, 14 Eik, 16 Ba,
17. Sla, 19. Dal 21 Ob, 23 Nero, 25 Op.
maker, 28. Epos, 3Ó El, 31 Dof 33 Kol
35. Al. 36. Den, 37. Eiwit'. 40. Opa. 42.
Ego, 43. Zet, 44 Air. 45 Mug. 46 Roe,
47. Alida. 48. Dop. 49. Lijs. 50. Keg. 51.
Ree. 52. Epe. 53 Toe. 55 Evert, 58 Eer,
60. N.W., 62. Ürn, 64. Els, 65. Te, 66.
Dood, 68 Analist, 72 Poen. 74 L O
75. Sta, 76. Est, 78. Ö.L., 79 Git, 81.
Priem, 84. Ulm, 86. Rob, 88. Elk, 89.
Promenade.
