I
VOLLEBREGT
JUWEELEN, GOUD EN ZILVER
kunt U GRATIS laten TAXEEREN door BEKWAAM EXPERT, inkoop
tegen dagkoers, van 1012 en 25 uur: Korte Poten 17. Tel. 116817,
le étage, ingang fruitzaak. The Holland Paarl Import N. V. 6469
SPAAR OP UW KOLEN
ONZE GEPATENTEERDE
STAJREHBORG
LOTISICO
„ATLAS” OSZILLATOR
Nederlandsch Instituut voor Hoogfrequente
C. LUYENDIJK, TEL. 111657, Postbus 86, HOOFTSKADE 3 Den Haag
RHEUMATIEK, ZENUWLIJDEN ENZ.
Belangrijke Openbare Verkooping i
BELANGRIJKE VEILING
van Hoeken, Gravures en Teekeningen in Den Haag van
25 December a.s. Kijkdagen 29 Nov.1 Dec. Catalogus
gratis op aanvraag. 11. Berkelouw, beëedigd makelaar,
v/h. Rotterdam, Pompenburgsingel 25, thans Spui 24,
Den Haag. Telefoon 114625. Filiaal Stateweg 219,
Rotterdam. Telefoon 47671.
VRIJBANKLOKAAL VAN HET OPENBAAR SLACHTHUIS
worden verkocht voorwaardelijk goedgeTCvd Rundvleesch. Kwartier
voor tijd num me rioting. ONDERLINGE”, 2143
MEUBILAIRE GOEDEREN
als gothieke eetkamer, Salonameublement, lederen
club-, fantasie- en kelimfauteuils, Hallkist en andere
bijzetmeubeien, club- en kloostertafels in groote en
kleine modellen. 2140
KUNST EN LETTEREN
ADVERTENTIEN.
I
I
I
3
ZWEDEN
RUSLAND.
CHINA
JAPAN.
Couranten
OUD GOUD
VEREENIGDE STATEN
ASTROLOOG
COKES VU LH A A RD KACHEL
KONINGSTRAAT
605-607
Meubelhuis Duinoord
BOUWBEDRIJF C. F. ZWIJNENBURG.
HAAGSCHE COURANT Maandag 25 Nov. 1940 le bl. pag
„Erflaters van onze beschaving IV”,
Jan Romein en Annie Romein.
Em. Querido, Amsterdam.
sa
KIJKDAGEN
Prins Sayonji
Prins Sayonji
Lord Lothian in Amerika terug
Tel. 333249
Fahrenheitstr. 168 Tel: 33.17,91
Op Woensdag 27 November a.s. des middags
om 2 uur,, zal deurwaarder J. H. van Dalen
in de zaal van het Gebouw, aan de Dirk
Hoogenraadstraat 172, alhier, publiek contant
verkoopen:
’N FONKELNIEUWE^ HAARD, WASCHWRINGER
EN STOFZUIGER, PERZISCHE, SMYRNA,
OOSTERSCHE EN ANDERE KLEEDJES
kapstok-, divan-, tafel-, schoorsteen- en decoratie-
kleedjes, kussens, enz.
Dinsdag 26 November van 10—6 uur
Woensdag 27 November van 1012 uur
I A. SANDERS’ Regentesseplein 20
Ki M M M Bi M Bi
Rivièra brengen. „Mr. G.
IN
Toegezonden boeken
De ondergang
bewogen
der
zen roman zijn van G. D. Hoogendoorn.
VERSPREIDE BERICHTEN
II
2114
ADMIRAAL LEAHY AMBASSADEUR
IN FRANKRIJK
AMERIKAANSCH CONSULAAT
WLADIWOSTOK?
HET OORLOGSMATERIAAL VOOR
JAPAN
(Foto-archief)
land
zijn.
niisdr. 76 c. p. 10 kg. Wagenatr. 37
Door Nots. DÉNIS EN
WALDORP alhier, zal op
3 en 10 DECEMBER 1940,
des nam. om of na 2 uur
in het Venduhuis der No-
BLOEMKOPER EN ZONEN
de Juweliers
handhaven nog steeds
hU'kS PER GRAM
Wagenstraat 74 t.o, Flora-Bioscoop.
Circulaires of andere
drukwerken, ingezonden op
advertenties, waarin wordt ver
zocht brieven te zenden aan ons
bureau, worden door onze ad
ministratie niet doorgezonden.
Gedurende één maand blijven
deze stukken ter beschikking van
KONING GUSTAAF ZAL OOK DIT
JAAR DE RIVIERA BEZOEKEN
Krachtens een bepaling van den mi
nister van oorlog, generaal Huntziger, is,
naar uit Vichy wordt gemeld, een zilveren
koloniale medaille geslagen met het op
schrift „Fransch-West-Afrika”. Deze me
daille kan worden uitgereikt aan de ver
dedigers van Dakar voor hun bijzondere
prestaties.
Te Lucknow is Pandit Pant, de vroe
gere voorzitter van het congres der ver-
eenigde provincies. Zondag op grond van
de wet tot verdediging van Indië gearres
teerd.
Op Dinsdag 26 November van 13 uur zal in het
DOS.
:»root 96 c.A.
.«or ind. zie bilj. Tot. lasten 1940
ƒ63.17.
Verhuurd le étage /4.50 p. week,
overigens in eigen gebruik
Aanv. na toew. Bet. koopsom 1
■Febr 1941 met bijbet. van 4J pCt.
rente. Bez. Maan- en Donderdag v.
2—4 uur
Nadere inl. kant. gen. Nots. A.
Paulownastraat 16.
Haarden Radio Stofzuigers Waschmachines Rijwielen
Meubelen Tapijten Bedden Dekens Kleeding enz.
In keuze en betaling geen moeilijkheden. 2111
Laan v. N. O.-Indië 1517, Telefoon 720920 Zoutmanstraat
1818a, Telefoon 333444 Geopend van half 9 tot half 7.
Dhr. G. LARAN, Consult 25 uur
ƒ2.Waldeck Pyrmontkade 39.
Vele dankbetuigingen. Enorm succes
Te Palma op Majorca is Magdalena
Castell gearresteerd, dié aan een aantal
vrouwen tegen hoogen prijs vergift heeft
verkocht, waarmede 4 moorden gepleegd
zijn. De gifmengster is betrapt door een
politie-beambte. die als boer verkleed bij
haar kwam en vertelde, dat hij van zijn
vrouw af wilde. Tegen betaling van 2000
peseta’s verschafte zij hem vergif. Daar
zij verscheidene handlangers had. ver
wacht men de arrestatie van een geheele
bende gifmengers.
NIEUWE UITGAVEN.
Onder den titel „HetBedrijfsleven
in dienst der Volksgemeen-
s c h a p”, is bij De Amsterdamsche Keur-
kamer in druk in brochurevorm versche
nen de tekst van de redevoeringen, door
W. O. A. Koster, leider van den Raad voor
Volkshuishouding der N.S.B., en door mr.
dr. H. J. von Brucken-Fock, leider van
het bureau van genoemden raad, gehouden
in de bijeenkomst ter oprichting van het
Economisch Front op 24 Aug. j.l. te
’s-Gravenhage.
de beteekenis voor den
p van de pas in 1930 ontdekte
Pluto zijn beschouwingen opge-
SJANGHAIS TOEVOER LOOPT
GEVAAR DOOR PEST IN
TSJEKIANG
Sjanghai wordt sinds het begin
oorlogshandelingen in het Verre Oosten
bijna regelmatig in den zomer door een
cholera- en in den winter door een pok
kenepidemie geteisterd. Thans wordt de
stad door de in de naburige provincie
Tsjekiang uitgebroken pest bedreigd.
De havenautoriteiten hebben voor alle
uit de havens van de provincie Tsjekiang
komende schepen de strengste quaran
taine ingevoerd. Hierdoor loopt de ver
zorging van Sjanghai met levensmidde
len gevaar, daar Tsjekiang het groot
ste deel van de verzorging der stad
heeft overgenomen sinds Sjanghai van
zijn achterland is afgesneden.
Bovendien zijn de levensmiddelen
door de bemoeilijking van het scheep
vaartverkeer met de havens van Tsjeki
ang bijzonder duur geworden. Sjanghai
was onlangs reeds door het uitbreken
van de pest in Hsjinking benadeeld,
waardoor het verkeer met Siberië
moest worden gestaakt.
rend Q. A.
Ameublement
Eiken litsjum.
Prins Kinmotsji Sayonji is gisteren in
den ouderdom van 92 jaar overleden. Hij
was de laatste der „genro”, d.w.z. be
jaarde staatslieden, die keizer Meiyi tot
zijn adviseurs in bijzonder moeilijke ge
vallen benoemde. De overledene stamt uit
een oud Japansch geslacht. Van 1870 tot
1880 studeerde hij in de rechtswetenschap
in Frankrijk. Daarna reisde hij door
Europa en Amerika om vervolgens in Ja-
panschen staatsdienst te treden. Hij werd
eerste gezant in Weenen, daarna in Ber
lijn en vervolgens vice-voorzitter van het
Japansche Hoogerhuis. In het kabinet be
kleedde hij achtereenvolgens de functies
van min. van onderwijs, van buitenland-
sche zaken, van financiën en minister-pre
sident. Op de vredesconferentie van 1919
was hij leider van de Japansche delegatie.
Zijn adviezen legden steeds zoowel bij den
keizer als bij de Japansche staatslieden
groot gewicht in de schaal.
De Japansche bladen zijn in rouwrand
verschenen en wijzen op de geweldige ver
diensten van den laatsten genro, die vier
keizers diende. De keizer heeft gelast hem
op staatskosten te begraven. Met het over
lijden van Sayonji is een’einde gekomen
aan het genro-stelsel. Het recht om den
keizer een nieuwen minister-president'aan
te bevelen, gaat thans van den genro over
op den lord-zegelbewaarder.
DE TOEKOMST, HET KOMPAS. Voorziet onmiddellijk
voor de trekking van MAANDAG 2 DECEMBER van 1/20.
1/10, 1/4, 1/2 of een geheele spaarstrook. Het bedrag van
3.60 kan ook betaald worden in de bekende 5 gedeelten.
C. V. LOMA, Vondelstraat 17. Tel. 331721.
Het kantoor met de hooge uitkeeringen.
Uit de puinhoopen van het Carlton
hotel te Boekarest, dat bij de aardbeving
is ingestort, heeft men tot dusver 136
lijken geborgen.
Koningin Helena van Roemenië is
Zaterdagavond te Florence aangekomen.
Zij zal hier gedurende korten tijd verblij
ven.
Verbruikt bij dag en nacht doorbranden 1 mud cokes ter
waarde van 1.10 per week. Cap. 200 M3. In deze haardkachel
kunt U niet alleen cokes, maar alle mogelijke brandstof stoken.
3 JAAR GARANTIE OOK OP HET BINNENWERK.
HAARDKACHELS TE STOKEN MET KLEINE BRANDSTOF.
50 pC't. meer warmte. 100 pCt. zuiniger in. brandstofverbruik.
VUIzHAARDEN compleet 59.
HAARDKACHELS compleet 55.
KOOKKACHELS met groote kookplaat 25.50
SALAMANDER KACHELS groote sorteering.
Komt vrijblijvend even kijken en U staat verbaasd van onze
collectie. 2091
Burggraaf Craigavon, de minister
president van Noord-Ierland, is op 69-ja-
rigen leeftijd overleden.
Zondag reed te Nice een ontspoorde
tramwagen in volle vaart tegen een boom,
waarbij 4 inzittenden gedood en 8 ge
wond werden.
In de filmstudio’s van de Metro-
Goldwin Mayer te Culver City is Zaterdag
een brand uitgebroken, die. aangewakkerd
door een krachtigen wind, eenigen tijd het
geheele uitgebreide complex gebouwen
bedreigde. Nadat de geheele brandweer
van Culver verscheidene uren hard ge
werkt had. kon de brand tenslotte be
dwongen worden, voor verscheidene dui
zenden dollar aan coulissen en tooneelde-
coraties werd door het vuur vernield. De
oorzaak van den brand is tot dusver on
bekend.
Handboek der Practische Astrolo
gie. Maurice Privat. N.V. Uitg.
Mij. „De Tijdstroom”, Lochem.
Van dit handboek is thans, in vertaling
van M. Hoeks, het tweede deel versche
nen. Dit begint met de voortzetting van
het hoofdstuk „Het leven, de ascendant en
het eerste huis”. Uitspraken worden ge
geven over de planeten, die het tempera
ment vormen, invloeden op gestalte en
vorm van het lichaam, gelaatsuitdrukking,
geestesziekten, neigingen, begaafdheid enz.
Daarna volgen de hoofdstukken „Het
tweede huis en het geestelijk en mate
rieel bezit”, „Het derde huis en de ver
wanten” en het begin van ,,Het vierde
huis en de ouders”.
Niettegenstaande den oorlog zal ko-
ning Gustaaf zooals gewoonlijk ook dit
jaar zijn gebruikelijke bezoek aan de
Rivièra brengen. ,.Mr. G.” heeft, meldt
United Press, ondanks zijn 82 jaar en
bet feit, dat de reis door Europa thans
moeilijker is dan in vredestijd, reeds
in een hotel te Nice kamers gereser
veerd. Hij zal in December te Nice
arriveeren en waarschijnlijk 2 maan
den blijven. Hij hoopt, zoo verklaarde
de vorst zelf, weer tennis te kunnen
spelen en mem veronderstelt, dat zijn
lievelingspartner Jean Borotra, de hui-*
dige leider van Frankrijk inzake sport-
aangelegenheden, zich gedurende die 2
maanden eveneens in Nice zal ophou
den.
GRATIS! GEEN JUBILEUM, MAAR NU SURPRISE GRATIS!
Van ’t Voorjaar een 40-Jarig Jubileum, maar nu geven wij vanwege de
vele dankbetuigingen oen Kamer Surprise-Pakket gratis bij bestelling
van onderstaand tuinpakket, bestaande uit25 Hyacinthen, 25 Narcis
sen, 50 Tulpen, 50 Alium, 1Q0 Irissen, 50 Crocus 50 Scilla, 50 Anemo
nen, 50 BI. Druifjes, 50 Ixia en 50 Ranonkels voor slechts 1.75.
Dit gratis Surprise-pakket bestaat uit: 3 Glashyacinthen, 12 Kerst-
tulpen, 6 Paperwhite voor grint, 12 Crocus voor schaaltjes, 6 pothya-
cinthen en 1 Cyclame, pracht potplant, waarde 1.25, maar na gratis.
VERZENDING rembours of storting op onze postrek. 383252.
P. J. KEYZERS Nzn. BLOEMISTERIJ HILLEGOM.
il in
mul
.a®®
tarissen alhier, worden verkocht:
Het HUIS en ERF te ’s-Graven
hage aan de 2130
Roosevelt heeft officieel bekend ge
maakt, dat admiraal Leahy tot ambassa
deur bij de Fransche regeering benoeihd
-is.. Naar uit Vichy wordt gemeld, heeft de
Fransche regeering haar agrement ver
leend voor den nieuwen ambassadeur
Leahy.
TALLOOZE dankbrieven bewijzen dit! Geen lastij
inrichtingen., doch rustig in eigen huis door
Wilt U er meer van weten? Bel dan even op of doe direct een kaartje
op de bus en U vindt een onzer Dames of Heeren direct bereid, bij U
thuis een zeer interessante demonstratie en alle mogelijke technische
inlichtingen te komen geven Zonder eenige verplichting, kosteloos.
Gaarne tot Uw dienst, verblijven wij 2080
Het van ouds bekende en be
trouwbare adres van goed on
derhouden Meubilair: Eiken
Boekenkast 27.50, 4 pracht
eiken Q.A. Stoelen 27.50. Ma
honie Linnenkast 22.5027.50
Karpetten als nieuw 22.50
32.50, 75.Eiken lits-jum.
met spiralen 32.50. Schitte-
Q. A. Chesterfield
89.—, 95.—.
Slaapkamer
met matrassen compl. 140.—
2-pers. moderne Slaapkamer
compl. 185.—. Old-finish
Secretaire gelijk boekenkast
65.—. Pracht eiken, Jacobean
en Engelsche Eetkamers com
pleet 165.—, 225.—, 275.—.
Salonstellen best, uit 4 fau
teuils en tafel 95.185.
Pracht Rietsalon, 3 zitsbank
195.2-persoons 3 deelig
Kapokmatras m. kussens 35.-
eiken Toilettafel 22.50. Pracht
Kelim Fauteuils 40.p. stuk,
6 M. Looper 10.Vele luxe
en huishoudelijke artikelen
Schilderijen, Kristal, Koper
werk enz. 2089
Fa. QUIK,
2e Sweelinckstraat 202
Telef. 333233 .Geopend 9-6 u.
HET JUISTE ADRES VOOR 6359
ONDERHOUD HUIZEN, RE P A R ATIE W ER K, VERBOUWINGEN,
BETIMMERINGEN, MODERNISEEREN VAN WONINGEN, enz.
Inlichtingen, vrijblijvend. Voor spoedwerk bellen ’s avonds na 7 uur:
OBRECHTSTRAAT 564. TEL. 33.22.62. 6359
(GEVOLGEN VAN ZENU WSLOOPENDE TIJDEN)
Gevallen waarbij Arts en Patiënt vaak den moed verliezen, omdat medi
camenten in de meeste gevallen geen baat geven.
In bijna alle gevallen geven Hoogfrequentie-bestralingen spoedige ver
lichting en verbetering en bij doorgevoerde regelmatige bestraling met
deze heilzame golven worden verbluffende resultaten bereikt.
tige en dure kuren in
middel van een
In een interview verklaarde de vroe
gere commandant van het Amerikaan-
sche éskader in Azië, admiraal Yarnell,
dat Amerika zoo snel mogelijk een
embargo op den uitvoer van allerlei
soort oorlogsmateriaal naar Japan
moet instellen. Bovendien moet Ameri
ka het eskader in de Aziatische wate
ren en het luchtwapen versterken en
stappen ondernemen om ,,de Philippij-
nen en andere Amerikaansche belangen
in het Verre Oosten te beschermen”.
De Britsche ambassadeur in Washing
ton, lord Lothian, die Zaterdag uit En
geland in Amerika is teruggekeerd,
Heeft bij zijn aankomst in New York
volgens het D.N.B. verklaard, dat En
geland het einde van zijn financieele
middelen nadert.
Lothian zeide nog, dat 1941 een moei
lijk jaar zal worden. Engeland heeft al
le soorten oorlogsmateriaal noodig, ook
munitie en schepen en „misschien geld”.
Pe voorraden aan goud en papieren
van waarde zijn opgebruikt. Het finan
cieele vraagstuk is „dringend” gewor
den. Terwijl Lothian onlangs had ge
zégd, dat Engeland troepen noodig heeft
verklaarde hij thans, dat soldaten uit
de Vereenigde Staten niet noodig zijn.
Ambtenaren van het Witte Huis heb
ben geen notitie genomen van Lothians
verklaringen. Zij herinnerden er slechts
aan, dat Roosevelt Zaterdag heft ver
klaard, dat men zich in regeeringskrin-
gen bezig houdt met de kwestie van
credietverleening aan Engeland.
Naar Reuter uit New York meldt,
Verwacht men dat lord Lothian onmid
dellijk naar Washington zal vertrekken,
waar hij, naar men gelooft, het vraag
stuk van een grootere hulpverleening
aan Engeland zal aansnijden.
Press Association houdt zich bezig
met het vraagstuk van een Amerikaansch
crediet. aan Engeland. In zekere kringen
heeft men voorgesteld, aldus het agent
schap. dat Engeland zijn bezittingen in
West-Indië zou afstaan in ruil voor Ame
rikaansche wapenleveranties. Een ander
voorstel hield afstand van de Britsche
eilanden in de Caraibische zee in. Indien
de isolationisten in de Vereenigde Sta
ten een wijziging van de Johnson-wet on
mogelijk zouden maken, zou het afstaan
van Britsch bezit nog de eenige weg voor
Engeland zijn.
Het vierde deel van het belangwekkende
werk van Jan en Annie Romein is thans
verschenen, waarmede deze reeks biogra
fieën van Nederlandsche gestalten uit zes
eeuwen compleet is.
Deze reeks gestalten neemt in onze lite
ratuur een bijzondere plaats in. want de
opstellen zijn meer dan een reeks dorre
levensbeschrijvingen. Het zijn karakter
schetsen van groot formaat getuigende van
een grondige studie, eigen visie en oor
deel over het leven en werken van deze
erflaters geheel gekozen naar eigen in
zicht en waardeering. Juist dit sterke per
soonlijke element zal voor velen bij de
„Negentiende eeuw” een verrassing, mis
schien ook een teleurstelling zijn. Stellig
zal men naast of in plaats van een Domela
Nieuwenhuis, een Pieter Jelles Troelstra
verwacht hebben. Door welke voorkeur
het echtpaar Romein ook geleid moge zijn,
niet kan ontkend worden, dat zij met hun
waarlijk groote werk, dat een welkome
aanvulling is van hun „Lage landen bij de
zee” een groot en fier werk verricht heb
ben.
Deel IV bevat de levensbeschrijvingen
van: Johan Rudolf Thorbecke, Politicus
zonder Phrase. Franciscus Cornelis
Donders, Specialist tegen Wil en Dank.
Eduard Douwes Dekker, Een Zaaier ging
uit om te zaaien. Conrad Busken Huet,
Schrijver van Roeping en Beroep. Abra
ham Kuyper, De Klokkenist der Kleine
Luyden. Herman Schaepman, ’s Pausen
Zwitser. Ferdinand Domela Nieuwen
huis, de Apostel der Arbeiders. Vincent
van Gogh, Meester der Menschelijkheid.
Hendrik Petrus Berlage, Bouwmeester der
Beurs. Herman Gorter, Dichter van
Holland en het Socialisme.
Felix Meirtin, Amsterdam.
De Nederlandsche vlag heeft steeds over
alle wereldzeeën gewapperd en wij Neder
landers, kunnen nog steeds trotsch zijn op
datgene, wat onze zeelieden door alle
eeuwen heen gepresteerd hebben.
Vier en twintig belangrijke schepen
heeft J. W. Heyting voor dit schepenboek
in volle actie uitgebeeld en zooals hij in
een voorwoord terecht zegt, de teekenin-
gen zijn hoofdzaak, zij geven een moment
opname van de schepen, in hun rusteloos
bestaan, waarbij er naar gestreefd is tui
gage en bouw zoo nauwkeurig mogelijk
aan te geven. De beschrijvingen (en toch
is dit jammer, want waarom moest deze
dunne uitgave zoo beknopt zijn?) vormen
een ondergeschikte rol. z
Toch is het echter een boek, waarmede
tal van schepenliefhebbers in hun schik
zijn. Zij vinden er de afbeeldingen van een
koopvaardijschip van 1590 tot de „Zee
arend”, de „Ruys”, de „Tromp”, de „Ruy
ter” en de „Nieuw Amsterdam” toe.
HET HAARDENHUIS
Hoewel het niet officieel is medege
deeld, verneemt men, dat voorbereidin
gen worden getroffen voor het oprichten
van een Amerikaansch consulaat te
Wladiwostok. Dit zou het derde consu
laat in deze stad zijn, daar Duitsch-
1 en Japan reeds vertegenwoordigd
„Sijtje”, Cor Bruijn en M. Bruijn de
Vries. C. A. Spin, Amsterdam.
Cor Bruijn heeft naast ’n paar forsche,
oorspronkelijke Nederlandsche romans, die
een sieraad voor de Nederlandsche letter
kunde zijn, ook eenige jongensboeken op
zijn naam staan. Met zijn echtgenoote
heeft hij thans een „roman” voor kinde
ren van 914 jaar geschreven, boeiend
door de hoofdfiguur Sijtje niet alleen, doch
door het geheele gezin en het dorpsmilieu,
waarin Sijtje opgroeit. F. Hazeveld illus
treerde dit boek, dat wij warm aanbevelen
kunnen, met vele fraaie teekeningen.
„De vreemde broeders”, A. M.
de Jong. Em. Querido^ Am
sterdam.
De nieuwe Brabantsche roman van A
M. de Jong is een sterk boek vol inner
lijke tragiek. Het is de strijd tusschen
Bart Verhagen, de telg van een oud-
boerengeslacht, den krachtigen, oerster-
ken boer, met zijn ongebreidelde driften
en den notariszoon Bartje Molijn, een
decadente spruit van een o ud-patri-
cisch geslacht, die door een vreem
de vriendschap aan elkaar gebonden zijn,
een vriendschap, die geënt is op haat en
naijver. Deze naijver doet Bart en Bartje
steeds samen zijn en het is vooral de
eerste, die kijkt naar den ander en de
laatste die er een geraffineerd genot in
heeft den eersten op te zweepen.
Zoo loopt het leven van deze twee, vol
dramatische conflicten parallel, tot ein
delijk de evenwijdige lijnen zich raken,
waardoor een hevige botsing ontstaat. En
dat is als Bart, die geen gelukkig huwe
lijksleven heeft gekend, aan Bartje zijn
vrouw ontneemt en dit bekent als zij om
komt bij de bevalling van haar en zijn
zoon. Weer gaan de levens uit elkaar tot
evenwijdige lijnen, om dan te ontaarden
in een strijd om de herinnering aan Kil
de, welke eindigt met den ontijdigen. on-
natuurlijken dood van den notaris, waar
na Bart, los van alle banden, verder in
het leven voortraast, om tenslotte, zij het
geruïneerd, rust te vinden.
De typeering van de twee vrienden, de
oplossing der conflicten, zij zijn zeer een
voudig en aanvaardbaar. Hierin toont A.
M. de Jong zich een geroutineerd schrij
ver, die precies weet wat het hart van
de lezers raakt. En hij heeft als populaire
schrijver vele lezers, die zijn steeds on
derhoudende romans met graagte ter
hand nemen.
De catalogus is reeds aan de ons bekende adressen verzonden.
In verband met het verloren raken van onze administratie is
het mogelijk, dat verschillende cliënten onze catalogus niet heb
ben ontvangen Beleefd verzoeken wij hen alsnog, deze te willen
aanvragen. 2035
grens zeer veel Zuidelijker gelegen, ja
in de eerste eeuwen onzer jaartelling
woonden de Germanen tot voorbij de
Seine. Algemeen werd aangenomen dat de
romaniseering der thans Fransch spre
kende gebieden reeds zeer spoedig zijn
beslag heeft gekregen. Mr. van Es be
toogt, echter in deze verhandeling, welke
eerst in de Nieuwe Gids is verschenen
en thans vermeerderd, als afzonderlijke
publicatie het licht zag. dat dit proces
in de Middeleeuwen en daarna nog bezig
was zich te voltrekken Alle dialecten
van de langue d’oïl zijn gevormd in Ger-
maanschen mond. Dat het Fransch gaan
deweg opdrong naar het Noorden, had
verschillende oorzaken, waarvan er een is
dat de dynastieën in Vlaanderen, telkens
in de mannelijke lijn uitsterven, in Frank
rijk zelden, zoodat de Fransche kortin
gen, in welbewust imperialistisch streven,
telkens hun invloed konden doen gelden.
Zoo werd het bestuur geromaniseerd en
op den duur de geheele bovenlaag, lang
voordat de bevolking het Dietsch als
taal verloor.
De schrijver staaft zijn beweringen met
tal van voorbeelden van plaatsnamen die
oorspronkelijk Dietsch waren. Hij meent,
dat aan de Fransche leer volgens welke
de hierboven bedoelde gebieden oor
spronkelijk romaansch zouden zijn, de
bedoeling ten grondslag ligt, om het laat
ste restje van wat nog Dietsch is in
Frankrijk op dezelfde wijze te romanisee-
ren. Walen en Pikardiërs, zoo zegt hij,
worden kennelijk ten strijde geroepen om
nog meer Dietsch gebied voor Frankrijk
te annexeeren. Daartegen wil hij op his
torische gronden stelling nemen.
„De Zeeuwsche Lier”, door
Martien Beversluis. Uitg
C. F. Callenbach, Nijkerk.
Rotterdam, de taaiste stad en Zeeland,
het taaiste volk van Nederland, zijn on
middellijk na de catastrophale ramp, die
hen trof, weer aan den arbeid getogen.
Beiden zullen herrijzen als een bewijs
van vaderlandsche daadkracht. En hier
toe werken velen mee. Voor Zeeland
alle Zeeuwen. Maar ook ieder, die aan
Zeeland’s opbouw wil medewerken. De
dichter Martien Beversluis heeft met den
uitgever de opbrengst van - zijn laatste
verzenbundel over Zeeland ter beschik-
Ook aan
horoscoop
planeet F
nomen
„De oude stee", G. van Nes-Uilkens.
Van Holkema en Warendorf, Am
sterdam.
In de rij onderhoudende en prettige lec
tuur, met de pretentie toch iets meer te
willen zijn dan belletrie, wordt voor de
romans van mevrouw van Nes-Uilkens
gaarne een plaats ingeruimd. Zij is niet
zoozeer een schrijfster van diepe, zielkun
dige boeken, die de psyche van haar hoofd
personen uiteen rafelen, om deze dan in
alle vezels te exposeeren aan haar lezend
publiek, doch wel een roman, waarin be
hoorlijk de loop der gebeurtenissen voor
bereid wordt om ze aanvaardbaar te
maken.
Zoo kunnen wij Taco Verhoeff’s zuinig
heid ën stugheid begrijpen. Hij is in kor
ten tijd afgestudeerd als dokter en staat
reeds dadelijk in de volle praktijk, die hij
in ’t Geldersche heeft overgenomen, waar
hij grooten steun heeft aan de dokters-
weduwe Hiltje, doch trouwt met haar
nichtje Hilda. Jaren gaan voorbij. Taco’s
zoon Hildo studeert af en herinnert er zijn
vader er aan, dat hij de praktijk zal over
doen. Dan kan Taco echter niet van zijn
werk scheiden. Het komt tusschen hem
en zijn zoon tot een breuk, waarop de laat
ste het huis verlaat. Een ernstige ziekte
van den vader doet Hildo weer terugkee-
ren en de praktijk toch overnemen.
Een goed boek vol afwisseling.
„Dorien zet door”, Maren Kos
ter. G. B. van Goor Zonen,
alhier.
Een vlot boek voor jonge meisjes. Do
rien van Hasselt is een beschaafd en ont
wikkeld meisje, dat, wispelturig als zij
is, haar levensweg nog niet bepaald
heeft. Als Edu Veenstra om haar hand
vraagt, wijst zij hem af. Zij vlucht voor
zichzelf eerst naar haar grootmoeder in
Breda, later naar Hoenderlo, waar zij
een betrekking aanneemt als huishoud
ster in een schildersgezin. Edu is intus-
schen naar Amerika vertrokken. In Hoen
derlo komt zij met zichzelf tot klaarheid
Een geluk is het, dat Lolo, haar zusje,
met Edu correspondeert, want nu weet
zij, dat hij haar nog steeds als vrouw be
geert. Edu komt over en trouwt met haar.
De ondergang van het Dietsch
in Frankrijk na de Saksisch-Fran-
kisch Friesche nederzetting.
Mr. W. J. L’. van Es.
Eeuwenoud is de strijd tusschen het
Dietsch en het Fransch. Het front ligt
thans in België, maar eens heeft de taal-
veel Zuidelijker gelegen, ja
;te eeuwen onzer jaartelling
„Hollandsch Schepenboek”, J. W.
Heyting. N.V. Holdert en Co.,
king gesteld van het Provinciaal
Zeeuwsch Comité voor hulp en herstel.
De verzen in „De Zeeuwsche Lier” zijn
geschreven in den, Martien Beversluis
typisch eigen, statigen en gedragen stijl.
Zeeland rijst in zijn gedichten voor ons
op. En niet alléén het Zeeland der dij
ken en torens, zware paarden en polders.
Niet alleen het Middelburg van Abdij
Raadhuis en Poorterswoningen. het Veerè
van den droom en de stilte. Ook de
brand en de warrelende smook van oor
log en verderf zet Beversluis’ verzen xn
somberen gloed. Een der vijf oorlogsver
zen is opgedragen aan mr. dr. J. van
Walré de Bordes, burgemeester van Mid
delburg; zij zullen met andere verzen ver
schijnen in een gedichtenbundel over
Mei 1940. Men leest deze prachtige ver
zen met weemoed, maar uit den toon
van Beversluis’ gedichten spreekt taaie
moed en hoop op de toekomst
„Schaduw on Schijnsel", prof. dr.
M. J. A. de Vrijer. D. A. Daa-
men’s Uitg. Mij., den Haag.
Een oude tijd valt in scherven, en zóó
komt die tijd nooit terug. En als dat door
een wonder ineens gebeurde dan zouden,
meent prof, de Vrijer, na één dag, of wel
licht één week van juichende verbroede
ring, wraak, liefdeloosheid en partijschap
pen in volk en kerk terugkeeren. In de
verscheidenheid van menschen en ook van
kerkgenootschappen ziet schrijver een
Goddelijke leiding. Maar die veelheid moet
schitteren als een harmonie en was zij
niet vaak een wanklank? Veel liefde en
veel hulp in nood heeft schrijver na den
tienden Mei gezien en hij wanhoopt niet
aan volk en kerk maar er is ook een
gemeenschap in volksschuld: hamsteren en
plunderen. Er is een operatie noodig. De
druk dezer dagen is de Goddelijke kans
tot loutering.
Wel geeft de Bijbel duidelijke aanwij
zingen voor de toekomst maar alleen
wat betreft de grondbeginselen: Gods hei
ligheid, gerechtigheid en liefde zullen
1 triumpheeren. De kansel, zoo zegt prof.
1 de Vrijer, dient niet om te oordeelen over
politieke of internationale gebeurtenissen
in dezen zin, dat van den kansel bepaalde
personen worden beoordeeld. Op grond
van den Bijbel zijn geen voorspellingen te
doen over een uitkomst uit nationalen
t nood. De propheten en ook Christus
waren geen nationale helden. Zij kon
digden het gericht aan, daar, waar de
schare de prediking van een speciale na
tionale uitkomst begeerde. De taak van
de Kerk als deel van de ééne Kerk,
de Una Sancta, die alle in Christus geloo-
venden vereenigt is te getuigen van
Jezus Christus en Zijn genade.
„De Levende Gedachten van
Voltaire”, belicht door Andre
Maurois. Uitg. N.V. Ser-
vire, Den Haag.
Het achtste deeltje van de serie
Levende Gedachten, behandelt André
Maurois Voltaire. Noemde in het zeven
de deel Romain Rolland Rousseau den
positieven geest van de 18de eeuw, in
tegenstelling tot Voltaire, Maurois wijst
ook op zijn constructieve zijde. Hij noemt
hem den grootsten journalist van zijn
tijd en misschien van alle tijden, den
kampioen van de middenklassen, voor
burgerlijke en godsdienstige vrijheid. Hij
bezat moed en humaniteit en was een
hardnekkig tegenstander van alle fana
tisme en despotisme. Als bezitter van
een groot vermogen en dus geenszins
revolutionnair, al zcuden de leiders der
Fransche revolutie zich later ook op hem
beroepen. Hij was van meening, dat
godsdienst, geloof in de vrijheid van den
menschelijken wil en in de onsterfelijk
heid, noodig waren voor de instandhou
ding der menschelijke samenleving, maar
de ideeën, die hij als deïst, determinist
en agnosticus verkondigde, waren er op
gericht, dat geloof te ondermijnen. De
argumenten der metaphysici noemde hij
nutteloos. Doe constructief werk, was
zijn devies. Maar zijn theorie, aldus Mau
rois, verklaarde het feit der religie niet.
Ten slotte wijst de schrijver op Voltaire’s
beteekenis als auteur en als historicus.
„In de plaats van de vooroordeelen der
godsdienstige geschiedschrijvers gaf hij
echter zijn eigen, die niet minder ge
vaarlijk zijn.”
Opgenomen zijn fragmenten uit „Can-
dide”, „De Wereld”, zooals zij is”, ,,Mi-
cromega’s”, „De ooren van Lord Ches
terfield” en „Philosophisch Woorden
boek”. De vertaling is weer van Rob
Limburg.
Janmaats en Sinjeuren. K. Na
rei. A. W. Sijthoff’s Uitge
versmaatschappij, Leiden.
K. Norel heeft reeds naam gemaakt met
zijn romans rond de inpoldering van de
Zuiderzee. Het boeiende verhaal dat thans
van zijn hand verscheen, brengt de lezers
naar de luttele tientallen jaren, die aan
de Gouden Eeuw voorafgingen. Het is
een onderhoudende beschrijving van den
moed en onversaagdheid, waarmede de
Hollanders ten tijde van Filips de eerste
schipvaart naarIndië ondernamen. De
reizen van Heemskerk, Barentsz, en die
van Houtman, de straatvaart en de reizen
naar Brazilië, zij hielden de gemoederen
van de Amsterdamsche kooplieden bezig.
Ja, dat waren sinjeuren met onderne
mingsgeest, maar deze ontbrak evenmin
bij de janmaats, die heel wat ellende op
deze lange en moeilijke reizen te door
staan hadden.
Te midden van dezen bewogen tijd
schetst de schrijver de figuren van Anna
Eltink, het eenvoudige meisje uit Over.
ijsel, dat later in het huwelijk treedt met
Steven van der Hagen, den admiraal van
de vloot, die tenslotte de specerijen uit de
Molukken zelf gaat halen en daar de eerste
Hollandsche nederzetting vestigt. De lezer
maakt kennis met den predikant-geograaf
Plancius, die de sinjeuren weet aah te
moedigen om al deze toeren te onderne
men, met Hasselaer, van Oss en anderen,
die er toe bijgedragen hebben de Ver-
eenigde Oost-Ind. Compagnie te stichten.
Het is een bonte levendige schildering,
waarbij de schrijver een mooi stuk vader
landsche geschiedenis doet herleven.
De omslag en bandteekeningen van de-