HAAGSCHE COURANT
De Avondschool
BINNENLAND
STADSNIEUWS
Dinsdag 26 November 1940.
Grebbebond opgericht
can Doctor Plaizer
DERDE BLAD
textieldistributie
De
Marschen der W.A.
VASTE BRANDSTOFFEN
DE VERDUISTERINGS-
VOORSCHRIFTEN
RICHTLIJNEN VOOR HET ONDER
WIJS IN DE LICHAMELIJKE
OEFENING
IN WINKELS, WOONHUIZEN,
KANTOREN E.D. MAG OVERDAG
LICHT BRANDEN
ZWEMMEN VOOR HET 5de, 6de EN
7de LEERJAAR
NOTARIS E. G. F. PAYOT OVERLEDEN
Engelsche bomaanvallen
op Nederland
Verkeerd ingevulde enquêteformulieren
Ken je eigen stad
Ken je eigen stad
Wie ziet de fouten?
De vrije halve dag voor
winkelpersoneel
VERBOND VAN NEDER
LANDSCHE JOURNALISTEN
4
Sleutel op de les van J.l. Zaterdag.
1.
5.
vrijstellingen en nieuwe
en
oefeningen worden
Zwemmen
Ontworpen door het Rijkscollege en
goedgekeurd door den
secretaris-generaal
No. 17735
Aantal overtredingen wordt
steeds minder
Steeds nauwgezetter houdt de burgerij
zich aan de verduisteringsvoorschriften.
In slechts 19 gevallen behoefde in de af-
geloopen 24 uur procesverbaal te worden
opgemaakt
digheidsoefeningen.
De vormende oefeningen beoogen
normale houding en beweging te
wikkelen en te behouden.
Naast de biologische beteekenis
2.
3.
4.
in de
met
een
ont-
Bij besluit van den secretaris-generaal
van het departement van Financiën, is be
noemd F. Dooge, commies der directe be
lastingen, enz. ter directie dier middelen
te ’s-Hertogenbosch tot hoofdcommies der
directe belastingen enz. aldaar met ingang
van 1 Dec.;
is benoemd A. van Rijn, controleur der
grondbelasting te Groningen, tot ontvan
ger der directe belastingen te Leeuwarden,
met ingang van 1 Dec.
De arbeid in de schoenindustrie
De waarnemend secretaris-generaal,
waarnemend hoofd van het departement
van Sociale Zaken, beschikkende op een
verzoekschrift van den bedrijfsraad voor
de schoenindustrie, daartoe strekkende,
dat worde toegestaan, dat in de onder
nemingen of gedeelten van ondernemin
gen van werkgevers, leden van de federa
tie van Nederlandsche schoenfabrikanten
te Tilburg, waar de vervaardiging van
schoenen, laarzen en pantoffels langs
fabriekmatigen weg geschiedt, door ar
beiders van 16 jaar of ouder arbeid wordt
verricht in afwijking van het bepaalde
bij artikel 24 der Arbeidswet 1919; heeft
de gevraagde vergunning voor het tijd
vak van 1 Januari 1941 tot en met 31
December 1941 behoudens intrekking
tusschentijds verleend met dien ver
stande, dat zij niet geldt met betrekking
tot gehuwde vrouwen, en voorts onder
een aantal voorwaarden.
De wielrijders
In 64 gevallen voldeed de rijwielver-
lichting niet aan de gestelde eischen, 10
rijwielen werden in beslag genomen.
Gisteren werden 17 fietsers bekeurd,
omdat zij niet voldoende rechts hielden,
25 omdat zij geen teeken gaven van rich-
tingverandering en 37, omdat zij met meer
dan twee naast elkander reden.
Twee personen kregen een procesver
baal terzake van onnoodig schijnen met
een zaklantaarn.
Op 23 November is hier ter stede over
leden de heer E. G F. Payot, in leven
notaris. De begrafenis heeft volgens zijn
wil, heden in alle stilte en eenvoud plaats
gehad op de begraafplaats Oud Eik en
Duinen.
Vakgroep slagers van agrarisch front
Te Amsterdam heeft de vakgroep sla-
'gers van het agrarisch front een druk be
zochte propagandabijeenkomst gehouden,
welke onder leiding stond van den heer
M. J. Kappelhoff.
Het woord werd hier gevoerd door dr.
J. J. Meier, landelijk vakgroepleider van
de groep „vee en vleesch” en den heer G.
A. den Hartog, landelijk propagandaleider
van het Nederlandsch agrarisch front..
Dr. J. J. Meier, directeur van het abat
toir te Breda, en landelijk vakgroeplei
der van de groep „vee en vleesch” gaf
een uiteenzetting over de bedoeling van
het agrarisch front. Het vaststellen van
de maximumprijzen van vleesch is in han
den geweest van de burgemeesters. Deze
zijn geen deskundigen in het slagersvak,
met alle gevolgen van dien. Nu heeft den
Haag het vaststellen der prijzen ter hand
genomen. De nieuwe prijslijst toont ons
onmiddellijk de bevoorrechte positie der
vleeschwarenfabrieken. De veehouderij-
centrale heeft de slagers op de tweede
plaats gezet. Ook hier blijkt men niet ge
heel op de hoogte der zaken te zijn.
Aan de hand van verschillende cijfers
besprak dr. Meier de gemaakte fouten in
het verleden, waarvan de slager de dupe
was. Het vleeschgebruik ging omlaag en
de prijzen liepen omhoog. De verdeeld
heid onder de slagers heeft de bevoor
rechting der vleeschfabrieken tot gevolg
gehad. Ook de vestigingswetten, hoewel in
principe juist, hebben een verkeerde uit
werking gehad. De slagers zijn door dit
alles in de put geraakt en moeten noodig
verlost worden. Dit eischt een zeer lange
ontwikkelingsperiode. Het moet groeien,
de corporatieve ordening aldus spre
ker kan uitkomst bieden. Deze ver
schaft ons de noodzakelijke samenwerking
en maakt een einde aan de concurrentie.
Laten de slagers een hechte eenheid
vormen. Slechts een eenheid kan ons een
redelijk bestaan brengen. Met deze woor
den besloot spr. zijn rede.
Vervolgens spraken de heer den Her
tog. landelijk propagandaleider van het
Ned. agrarisch front en de heer G. Linde
man uit Rotterdam, waarna de bijeen
komst met een film werd besloten.
In den afgeloopen nacht zijn Engel
sche vliegtuigen boven ons land ge
weest. Er werden bommen afgeworpen,
die echter slechts aan een viertal
woonhuizen schade hebben toege
bracht de meeste bommen vielen trou
wens op akkerland. Eén meisje werd
gewond.
Etalage- en reclamelicht mag in het
geheel niet meer branden
De politie brengt het volgende nog
maals onder ieders aandacht
Er blijkt nog eenige misvatting te
bestaan omtrent de bepalingen inzake
de verduisteringsvoorschriften. Van
zelfsprekend is het verboden van zons
ondergang tot zonsopgang licht te doen
uitstralen uit alle 'woningen, kantoren,
winkels enz. Etalage- en reclamelicht
mag in het geheel niet meer branden,
dus ook overdag niet.
In den winkel zelf mag echter
overdag wèl licht branden.
Evenzeer is het geoorloofd van zons
opgang tot zonsondergang (dus over
dag) in woonhuizen, kantoren, scholen
e.d., onaf geschermd licht op te hebben.
Het blijkt meermalen, dat personen, be-
hoorende tot de groep A (gebruikers van
haarden en kachels of van centrale ver
warming voor hun particuliere woning),
destijds het enquêteformulier verkeerd
hebben ingevuld. Inplaats van het totaal
aantal vertrekken werd, zoo lezen we in
het Haagsch Crisis en Distributiebiad, b.v.
allen het aantal te verwarmen vertrekken
opgegeven. Tengevolge daarvan werd dan
de woning van deze personen ten onrechte
niet in de groep van woningen van 5 of
meer vertrekken, doch in de groep van
1 tot en met 4 vertrekken gerangschikt.
Aangezien bij de uitreiking van de brand
stoffenkaarten werd rekening gehouden
met de door de aanvragers op ’t enquête
formulier verstrekte gegevens, hield de
met de uitreiking belaste ambtenaar, af
gaande op de ingevulde, onjuiste, gege
vens, de rechterstrook van de bonkaart in.
Ingevolge uitdrukkelijk voorschrift van
het Centraal Distributiekantoor, bestaat de
mogelijkheid om een dergelijke fout te
herstellen nog slechts gedurende de maand
November. Deze mogelijkheid wordt op
30 November onherroepelijk gesloten.
Tevens zij nog eens gewezen op het
voorschrift, dat men bij verhuizing van de
gewijzigde omstandigheden aan den Distri-
butiedienst moet kennisgeven, dus ook als
men van een huis met 5 of meer naar een
met 4 of minder kamers verhuist. Dege
nen, die thans een toewijzing hebben ont
vangen op grond van het gebruik van een
centrale verwarming, moeten, indien zij er
toe overgaan deze verwarming te vervan
gen door haarden en/of kachels, eveneens
daarvan opgave doen.
Optocht der W.A. door Breda.
Zondagmiddèg hield de Westbrabantsche
afdeeling der W.A. van de N.S.B. een
tnarsch door de stad, waaraan door een
130-tal W.A.-mannen werd deelgenomen.
Om twee uur marcheerde men in twee
groepen, welke geopend werden door be
reden afdeelingen der W.A., op naar de
Groote Markt. Afdeelingen bereden mare-
chausee en de politie zorgden, onder lei
ding van den commissaris van politie, den
heer de Bruyn, voor de afzetting. Op de
markt volgde een défilé voor den banlei
der in West Brabant, F. Ouwerling, en
voor den districtsleider W. D. de Ruyter.
Vele honderden toeschouwers sloegen
eveneens het défilé gade.
Na den opmarsch ontstond er een rumoe
rige stemming, welke door eenige inciden
ten werd gevolgd. Toen een der ruiters
passeerde, begon het publiek te roepen en
te fluiten, waarop de bereden afdeeling op
de toeschouwers inreed. Dit verhitte de
gemoederen nog meer, zoodat de politie
zich genoodzaakt zag op eenige plaatsen
met sabel en gummistok een charge uit te
Voeren, waarbij klappen vielen. Enkele
Personen werden door de politie gearres
teerd en opgebracht. Na deze incidenten
werd de orde hersteld en kon de colonne
zich ongehinderd naar de plaats van ver
trek begeven, waar zij werd ontbonden.
Ook Zaterdagmiddag is het op enkele
Plaatsen in de binnenstad tot botsingen
gekomen, naar aanleiding van de gebrui
kelijke colportage, waarbij ook de bereden
afdeeh og van de W.A. optrad. De politie
was echter met een sterke afdeeling aan
wezig, zoodat de relletjes spoedig den kop
Werden ingedrukt.
Weer een 5-tal nieuwe vragen.
Weer je antwoorden noteren in je
schrift en vergelijken met de oplos
singen, die ik a.s. Donderdag geef.
1. Is de Witte Brug inderdaad wit?
2. Laatst op een middag moest ik
naar Scheveningen. Ik nam mijn
fiets uit het rek en koos de vol
gende route: Bureau Haagsche Cou
rant, Grote Marktstraat, Spui, Hof
weg, Buitenhof, Kneuterdijk, Heul-
straat, Noordeinde, Zeestraat, Oude
Scheveningse weg, enz. Maar dat
doe ik nooit weer, want een agent
zette me op de „bon”. Waarom?
3. Laatst zat ik op het terras van een
café op een plein en keek naar de
straatdrukte. Auto’s reden af en
aan. op de trottoirs krioelden de
wandelaars, lijn 3 en 3a stopten
om beurten vlak voor me om pas-
Oproep aan oud-gemobiliseerden
Onder voorzitterschap van den heer
J. van Zaayen, heeft een aantal oud-
gemobiliseerden te Groningen het initia
tief genomen tot het oprichten van een
„Grebbebond”, welke zich ten doel stelt
daadwerkelijken steun te verleenen aan
de nagelaten betrekkingen van de ge
sneuvelden. alsmede aan de oorlogsver
minkten. Verder ligt het in de bedoeling
jaarlijks een herdenking te houden op
den Grebbeberg, ten einde de gevormde
banden te laten voortbestaan.
Het voorloopige bestuur bestaat uit
de heer J. van Zaayen, voorzitter, Hel
perbrink 53, Groningen, J. M. Zuidema,
secretaris. Middelhorsterweg 41, Haren,
Th. J. Hommen, penningmeester, Oude
Ebbingestraat 30, Groningen. Aan deze
adressen kan men zijn adhaesiebetuigin-
gen zenden.
Op 1
scholen
wezen.
Tal van gemeenten komen door deze
verplichting voor vele moeilijkheden te
staan. Om de hoognoodige eenheid te
bewaren heeft de secretaris-generaal,
waarnemend hoofd van het departe
ment van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen aan het Rijkscollege voor
de lichamelijke opvoeding opdracht ge
geven tot het ontwerpen van richt
lijnen voor het onderwijs in de licha
melijke oefening aan de lagere scho
len. De richtlijnen zijn thans versche
nen in de „Mededeelingen van het
departement van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen” no. 4-1940. Zij zijn
goedgekeurd door den secretaris-gene
raal. Wij ontleenen aan dat rapport
o.m. het volgende
Januari moet aan alle lagere
gymnastiek worden onder-
Sociale voorlichtingsdienst van de
Nederlandsche Unie
De leiding De Nederlandsche Unie heeft
besloten tot het instellen van een Socia
len Voorlichtingsdienst, welke dienst in
alle plaatsen, waar zich een secretariaat
van De Nederlandsche Unie bevindt, een
bureau zal vestigen.
De leden van de Unie kunnen hier in
zake moeilijkheden op maatschappelijk en
persoonlijk gebied (ontslag, loon, werkloo-
zenzorg, opvoeding, alimentatie, verzoek
schriften, enz.) zonder betaling raad en
voorlichting krijgen. Ieder lid zal zich dus
met zijn moeilijkheden vol vertrouwen tot
zijn plaatselijken Socialen Voorlichtings
dienst kunnen wenden om deze in per
soonlijk contact te bespreken.
Om misverstand te voorkomen moge
worden opgemerkt, dat De Nederlandsche
Unie hiermede niet de Bedoeling heeft, ge
vestigde bureaux e.d. concurrentie aan te
doen, doch om bemiddelend op te treden
en haar leden den weg te wijzen naar be
staande instanties, die dikwijls niet ge
makkelijk te vinden zijn.
De plaatselijke bureaux van den Socia
len Voorlichtingsdienst worden thans
met behulp van de Gewestelijke Secreta
riaten door de plaatselijke secretariaten
van De Nederlandsche Unie in het leven
geroepen. Zoo spoedig mogelijk zullen de
leden der Unie ter plaatse omtrent zit
tingsdagen en -uren in kennis worden ge
steld.
De algemeene leiding van den Socialen
Voorlichtingsdienst, berust bij het sedert
enkele weken in het centraal secretariaat
der Nederlandsche Unie gevormde cen
traal bureau.
Reeds is de Sociale Voorlichtingsdienst
van De Nederlandsche Unie zijn werk in
de volgende plaatsen begonnenAmster
dam, ’s-Gravènhage, Rotterdam, Gronin
gen, Utrecht. Bilthoven, Brielle, Goes, Ter-
neuzen, Zierikzee, Kampen, Dedemsvaart,
Hengelo (O.), Twello, Enschedé, Olde-
markt, Ommen, Deventer en Almelo.
Oudheidkundig bodemonderzoek.
De wnd. secretaris-generaal van het de
partement van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen heeft den termijn, waarbin
nen lokale instellingen erkenning kunnen
aanvragen, teneinde van rijkswege mede
werking te verkrijgen op het gebied van
het oudheidkundig bodemonderzoek, ver
lengd met zes maanden.
Aan het eind van het Haagse
Bos.
Lijn 12.
Kneuterdijk No. 6.
No. 22. Staat met grote letters
op de omslag van de telefoon
gids.
Ja. Obrechtstraat no. 9.
Jan Dirk had gelijk: het antwoord
van de cijfersom is 18. Bertus (die
i als antwoord 15 had berekend)
i had een fout gemaakt. Misschien
I zijn er onder jullie, die dezelfde
fout maakten als Bertus. Best mo
gelijk. Dan nog maar eens over
rekenen.
Nogmaals: het juiste antwoord is
I 18.
I
van
deze oefengroep is zij ook van psychi
sche waarde, daar een goede houding en
beweging niet zal nalaten op de per
soonlijkheid in te werken.
De evenwichtsoefeningen ontwikkelen
den evenwichtszin en het spiergevoel en
dragen daardoor veel bij tot de vorming
van houding en beweging.
De kracht- en behendigheidsoefeningen
stellen hooge eischen aan het reactie- en
het coordinatievermogen. Bij deze oefen
groep worden de leerlingen voor situa
ties geplaatst, waarbij eigenschappen
als zelfvertrouwen, zelfbeheersching,
doorzettingsvermogen, wilskracht, be
sluitvaardigheid e.a. tot ontwikkeling
kunnen komen. Deze oefengroep is hier
door van groote beteekenis voor de vor
ming van de persoonlijkheid.
sagiers op te nemen en uit te
laten. Vreemd was het te zien, dat
alle wielrijders niet over dat plein
tje heen fietsten, maar netjes, de
fiets aan de hand, voorbij wandel
den.
Op welk pleintje zat ik?
4. Staat het standbeeld van Juliana
van Stolberg op het Juliana van
Stolbergplein?
5. Hoeveel havens heeft Schevenin
gen?
We gaan weer eens taalfouten ver
beteren.
Hieronder volgen acht zinnen en in
elk van die zinnen zit 1 fout. Zoek
die ene fout er ééns uit en verbeter
hem. Zet in je schrift de nos. 1 t/m 8
onder elkaar en schrijf daarachter:
le: öf de verbeterde fouten,
2e öf de gehele zinnen (verbeterd en
wel, natuurlijk).
1. „Jantje”, vroeg de meester, „waar
is jou taalschrift?”
2. De automobilist werd veroordeeld
tot een hoge geldboete, omdat hij
de maxiurn snelheid had over
schreden.
3. „Vanavond” gaat ik naar de bio
scoop”, vertelde ons dienstmeisje.
4. Piet z’n oom is handelaar in bouw-
matrialen.
5. Net. toen Vader z’n eigen stond te
Drie hoofdgroepen
In het Verbond zullen drie hoofdroepen
zijn: de eigenlijke journalisten, die dezen
naam als titel mogen voeren. Dat zijn zij,
die organiek aan een blad verbonden zijn.
De andere dagbladschrijvers zullen den
naam publicist dragen. Het Verbond zal
ook leerling-journalisten kennen, wier
positie en rechten nauwkeurig zullen
worden afgepaald naast die der journa
listen en publicisten.
De leider van het Verbond dfeelde ver
volgens mede, dat het Verbond tegen be
gin December tezamen met den Raad van
Voorlichting over een eigen gebouw zal
beschikken in den Haag. Spr. gaf voorts
eenige inlichingen over de samenstelling
van den R.V.V. Een drietal vertegen
woordigers van de directeuren van dag
bladpers en periodieke pers heeft in den
raad zitting gekregen. In grondvorm is
hier dus een corporatie ontstaan, waarin
alle krachten, die de geestelijke en ma-
terieele structuur der pers beheerschvn,
samenwerken.
Spr. ging daarna over tot behandeling
van de positie van de Nederlandsche pers
in dit tijdsgewricht. Deze positie wordt
beheerscht door de verhouding tusschen
Nederland en Duitschland. De actueelste
zijde daarvan is voor de journalisten op
het oogenblik de moeilijke taak, welke de
pers heeft om het publiek tot het inzicht
te brengen, dat het tijd wordt actief mee
te gaan werken aan den bouw van het
Nieuwe Europa. Het moet evenwel eerst
het feit leeren aanvaarden, dat wij onver
biddellijk in de Europeesche revolutie zijn
betrokken en dat er geen terug naar den
negenden Mei meer mogelijk is.
Uitvoerig zette spr. uiteen, dat de stem
ming in ons land voor den oorlog anti-
Duitsch is geweest, ook al hebben ver
schillende bladen zich beijverd, dit te ont
kennen. De enkele stemmen verheven te
gen het verdrag van Versailles, hebben
nooit geleid tot eenige daad van beteeke
nis. Geen risico hebben wij destijds willen
aanvaarden om tot een redelijke samenle
ving in Europa te komen. Nog belangrijker
is en wellicht beslissend voor de verdere
ontwikkeling, dat een zeer groot deel der
Nederlandsche pers na 1932 stelselmatig
wantrouwen tegen Hitler en het Derde
Rijk heeft gezaaid. Ook wij plukken thans
in ons land de bittere vruchten van den
stelselmatigen onwil of het permanente
onvermogen om het Derde Rijk destijds
in zijn karakter en in zijn streven te ver
staan. Dat leidde tot een verwijdering die
door de gebeurtenissen van Mei niet ge
ringer is geworden. Den laatsten tijd val
len gelukkig tal van symptonen waar te
nemen van klaarder begrip van de werke
lijkheid, van bereidwilligheid om deze te
aanvaarden en geneigtheid om er het beste
van te maken.
De overgroote meerderheid der journa
listen toont thans reëel besef en oprech
ten wil tot opbouw. Zij hebben er mede
toe bijgedragen, dat de huidige leiders van
ons volk reeds op belangrijke punten ge
lijk denken. Men erkent thans, dat de
tiende Mei een breuk in onze geschiedenis
was. Het oude keert nooit terug. Wij zijn
allen meer dan vroeger, gemeenschaps-
menschen geworden en talloozen achten
den naam „socialisten” thans een eere-
titel. Wij zijn er van doordrongen, dat
ons land deel zal uitmaken van een of
andere grootere Europeesche gemeenschap
en dat in het deel van Europa, waar wij
wonen, Duitschland de leiding zal hebben
bij de groote politiek en bij de hoofdorde
ning van het economische leven. Wij aan
vaarden dat. Wij weten, dat aan onze
taal, dat aan den Nederlandschen eigen
aard niet geraakt zal worden.
Dit maakt het velen onzer gemakkelij
ker voortrekkers te zijn van een volk,
dat uit zijn eeuwenlange besloten rust in
de ruimte is gestooten.
De journalisten staan voor groote moei
lijkheden. Juist zij worden steeds voor
het feit geplaatst, dat er een breede kloof
gaapt tusschen hetgeen hun inzicht in de
verhoudingen hun noodzakelijk doet schij
nen en hun kennis van de mentaliteit van
een deel van het publiek hun mogelijk doet
achten.
Ons land maakt deel uit van het oor
logsgebied. De Duitsche overheid moet, bij
al haar intense pogingen om tijdens den
krijg reeds het nieuwe Europa op te bou
wen, in de eerste plaats er voor zorgen,
dat de oorlog zoo goed mogelijk gevoerd
wordt en zoo snel mogelijk eindigt. De
burgerij deelt in de gevaren van het
front. Het Duitsche volk aanvaardt dit,
omdat het weet, dat het vecht voor zijn
toekomst. Het Nederlandsche volk moet
mee de lasten dragen, terwijl het de geest
drift en het geloof mist, die deze lasten
licht maken. Het zou de offers gemakke
lijker dragen, indien het reeds vroeger
overtuigd was van de onhoudbaarheid van
oude toestanden en de groote mogelijkhe
den van een nieuwe wereld met rechtvaar
diger bedeeling. De meeste journalisten
hebben dit inzicht verworven, maar het
is niet gemakkelijk onder deze moeilijke
omstandigheden in te halen, wat in tien
jaren verzuimd is.
Eén ding staat vast: het kan nooit de
taak van een journalist zijn, achteraan
te loopen of af te wachten. De krant is
geen klachtenbureau en de journalist geen
klankbord. Hij moet een voortrekker zijn.
Algemeene regels hiervoor kunnen niet
worden gegeven. Ieder moet zulks voor
zich, voor zijn eigen blad, zijn eigen mi
lieu, nagaan. Wel kan men op grond van
zijn ervaringen in gemeenschappelijk
overleg wenschen te kennen geven aan
bevoegde autoriteiten over de wijze, waar
op men van bovenaf onze taak vergemak
kelijken kan. Dergelijke wenschen vinden
steeds een willig oor.
Reeds in Mei van dit jaar was er een
breede kloof tusschen de openbare mee-
ning hier te lande en de nieuwe wereld
daarbuiten. De oorlog en de onvermijde
lijke eischen van de oorlogvoering hebben
die kloof niet vernauwd. Op de journalis
ten rust de taak, elk naar zijn krachten,
mee te werken aan het bouwen van de
brug, die het ons volk mogelijk zal maken,
in de nieuwe wereld te komen en daar
een eigen, volwaardige taak te verkrijgen
ST. NICOLAASFEEST
VOOR DE ROTTERDAMSCHE
GEËVACUEERDEN
Dank zij de medewerking van den wet
houder van Sociale Zaken en de directie
van de Haagsche Stichting voor Hulp
aan Rotterdamsche Geëvacueerden, zoo
mede de groote offervaardigheid van vele
Haagsche ingezetenen is de Commissie
voor Ontwikkeling en Ontspanning voor
de Rotterdamsche Geëvacueerden in staat
om op 5 en 6 December a.s. in het ge
bouw „Amicitia” in het Westeinde alhier
den kinderen van deze zoo zwaar getrof
fen Rotterdammers een mooi St. Nicolaas-
feest te bereiden.
Op 5 December zal St. Nicolaas met zijn
knecht omstreeks 2 uur aan het gebouw
zijn intrede doen en zal hij door het be
stuur van O. en O. worden ontvangen.
Verder zullen er tal van attracties zijn.
Op 6 December zal in hetzelfde gebouw
een kinder-operette: „Goudmuiltje”, onder
leiding van den heer L. Schuller worden
opgevoerd, waarbij St. Nicolaas met zijn
knecht tegenwoordig zal zijn.
Aan deze operette, welke om 2.30 uur
aanvangt, zullen 80 personen deelnemen.
Daartoe in staat gesteld door enkele fa
brikanten, zullen aan de ongeveer 400 kin
deren versnaperingen, chocolademelk en
cadeaux, worden uitgereikt.
De bedoeling van de commissie voor O.
en O. is om door dit echt Hollandsche
feest voor enkele uren deze van huis en
haard verstoken kinderen een zonnetje te
brengen. Er is echter nog wat geld noo
dig. Daarom verzoekt de commissie aan
hen, die voor dit nobele doel nog een
geldelijke bijdrage willen schenken, deze
te willen toezenden aan den secretaris
penningmeester, den heer W. J. Teunis-
sen, Daendelsstraat 36, telefoon 720476.
Blijkens een besluit van den wnd.
secretaris-generaal, wnd. hoofd van het
departement van Sociale Zaken, is de
periode van drie weken, welke in het
werktijdenbesluit voor winkels 1932 is
genoemd als tijdvak, gedurende hetwelk
geen vrije ochtend of middag op een der
werkdagen behoeft te worden verleend
aan winkelpersoneel voor winkels, wel
ke tengevolge van de verduisteringsvoor
schriften vroeger moeten sluiten, verlengd
van 25 November tot en met 4 Jan. a.s.
In de eerste groote vergadering van het
Verbond van Nederlandsche Journalisten
heeft de voorzitter van het verbond, de
heer P. J. van Megchelen, een rede uit
gesproken, waarin hij allereerst zijn vol
doening uitsprak over het feit, dat de Ne
derlandsche Journalistenkring met groote
meerderheid tot opheffing heeft besloten
en alle journalisten thans in het Verbond
vereenigd zijn. Er is een mooi stuk werk
verricht door den Raad van Voorlichting
en de gezamenlijke journalisten, die zijn
inititiatief begrepen en de idee hielpen
verwezenlijken.
Het Verbond heeft in den tijd, voorafge
gaan aan de opheffing van den kring, veel
werk verricht, ook al is daarvan weinig
naar buiten gebleken, de brandende sala
riskwestie, is reeds besproken en de zaak
is in handen van zeer bevoegde mannen
uit het Verbond. Het Verbond heeft bij
de leiding van de vereeniging de Neder
landsche Dagbladpers groote bereidwillig
heid gevonden om snel tot zakelijke be
sprekingen te komen in een kleine com
missie.
De inwendige organisatie van het Ver
bond kan, nu alle dagbladschrijvers sa
mengebracht zijn, snel geregeld worden.
Spr. deelde hieromtrent mede, dat een
aantal gewestelijke kringen zal worden
ingesteld. In deze kringen zullen verga
deringen gehouden worden ter bespre
king van vakbelangen en journilistieke
of politieke vraagstukken van algemee-
nen aard. De leiders der kringen kunnen
adviseeren bij vacatures en het leerling
wezen.
Vervallen
puntenwaardeeringen
De lijst van vrijgestelde goederen
heeft, zooals wij onlangs medegedeeld
hebben, wijzigingen ondergaan. Omtrent
de puntenwaardeering van de eveneens
onder de textieldistributie vallende goe
deren, meldt het vakblad „De Manufactu
rier” het volgende.
Voor geheel uit natuurzijde geweven,
gebreide of tricot stoffen en daaruit ver
vaardigde artikelen, boven- en onderklee-
ding, inclusief kousen en sokken, is de
waardeering, gelijk aan die, welke voor
de overeenkomstige artikelen in de groep
kunstzijde vermeld wordt.
Voor crêpe georgette, crêpe mousseline,
organdi, opal, glasbatist, velours chiffon,
brocaat- en laméstoffen, cisselé en daar
uit vervaardigde stoffen geldt per meter
de waardeering 5 punten voor kunstzijde
en 10 punten voor weefsels uit andere
grondstoffen dan kunstzijde, telkens per
vierkanten meter. Voor bovenkleeding
geldt de waardeering die in de groep
kunstzijde vermeld is.
De puntenwaardeering voor regenjas
sen, regenmantels, en regencapes uit
gummi of gegummeerde stoffen vervaar
digd is: voor mannen en vrouwen 25
punten, voor jongens en meisjes 18 pun
ten.
Handbreigarens, vervaardigd uit natuur
zijde, kunstzijde, celwoi, melkwol enz.
worden gewaardeerd op 2 punten per 100
gram, of 1 punt voor 50 gram of een ge
deelte daarvan.
Vrijgesteld blijven garens in de kleine
opmaak voor handwerk-doeleinden, zooals
strengetjes, kluwentjes, spoeltjes, bolle
tjes, en pijpjes.
Zaterdag j.l. heeft het centraal ge
nootschap voor kinderherstellings- en
vacantiekolonies in hotel „Noord Bra
bant” te Utrecht zijn veertigste gewone
algemeene jaarvergadering gehouden.
In de plaats van de aftredende hoofdbe
stuursleden mevr. M. Ketelaarvan
Goch, mej. W. J. C. Helmers, en de
heeren J. J. Feringa en prof. dr. J. van
Lookeren Campagne, werden gekozen
mevr. A. SteenhuisPolman te Haar
lem, de heer M. ten Kate jr. te Arn
hem en dr. C. den Hartog te Wehe. De
vacature mevrouw Ketelaarvan Goch
blijft op advies van het hoofdbestuur
onvervuld. Voor het in den raad van
toezicht aftredende lid de heer Tj. Grei-
danus te Amsterdam, die eveneens niet
herkiesbaar was, werd op advies van
den raad gekozen de heer mr. Arn.
J. cTAilly te Amsterdam.
Zaterdag heeft de leider der N. S. B.,
ir. A. A. Mussert, de verschillende kring-
en bankwartieren in Haarlem,
Zandvoort en Heemstede geïnspecteerd,
waarna des middags tweeduizend weer
mannen een marsch door Haarlem maak
ten, gevolgd door een ledenappèl in alle
zalen van het gemeentelijke concertge
bouw.
Ir. Mussert arriveerde omstreeks half
twee aan het kringhuis op de Gedempte
Oude Gracht, waar hij door den districts
leider W. Kruyshoop, en andere function-
narissen werd begroet. Na het gebouw be
zichtigd te hebben, vertrok de leider per
auto naar Zandvoort, waar hij het kring
huis Zomerlust, dat dezer dagen geopend
is, in oogenschouw nam. In een korte toe
spraak tot de in de groote zaal opgestelde
leden sprak hij de hoop uit, dat de bewe
ging in Zandvoort een nieuwe periode van
groei zal mogen beleven. Hierna bezocht
ir. Mussert achtereenvolgens het kring
huis op het Raadhuisplein te Heemstede,
het N. J. S. kwartier aan het Spaarne te
Haarlem, het N.S.V.O.huis in de Jans-
straat, den propaganda-winkel in de Kruis
straat en het kantoor voor arbeidszaken
aan den Kleverparkweg. In tegenwoordig
heid van ir. Mussert werd vervolgens het
nieuwe bankwartier der W.A. op het Hout
plein in gebruik gesteld, waarbij comman
dant Zondervan de vlag heesch. De W.A.
zong strijdliederen.
In het geheel gevulde concertgebouw
werd tenslotte een ledenappèl gehouden,
waar ir. Mussert, na een welkomstwoord
van districtsleider Kruyshoop, een rede
uitsprak.
Wij kunnen, zoo zeide de leider, ver
heugd zijn, ondanks de doorstane moeilijk
heden en de zorgen, die ons in dezen win
ter nog wachten. Tragisch is het, dat velen
momenteel elk houvast aan het leven ver
loren schijnen te hebben. Ook zijn er men-
schen, die wat doen, b.v. met een bepaald
blaadje venten en deze menschen zijn meer
te achten dan zij, die heelemaal niets doen.
Wij moeten deze lieden doen begrijpen,
dat zij op den verkeerden weg zijn. Zij,
die ons verraders hebben genoemd, zullen
eens moeten inzien, dat wij den goeden
weg hebben ingeslagen in het belang van
ons volk en ons vaderland.
Ir. Mussert sprak vervolgens over drie
periodes in het bestaan der N.S.B. de
eerste periode liep van 14 December 1931
tot 15 Mei 1940, de tweede periode, waarin
wij ons thans bevinden, is een overgang
naar de derde periode: de overneming van
de macht en de opbouw van een nieuw
volk in een nieuw Europa. Destijds heeft
Colijn gezegd, dat wij politieke analfabe
ten waren, maar alle pogingen, die men
deed, om ons belachelijk te maken, hebben
wij getrotseerd. Colijn stootte ons uit,
maar wij hebben ons pak opgenomen en
het gedragen. De in 1933 ondernomen po
ging om onze beweging te vermoorden, is
mislukt. Toen Mussolini Abessinië ver
overde, hebben wij niet „leve den Negus,
leve den Volkenbond” geroepen. Zonder
het toen nog ten volle te beseffen, is op
dat oogenblik beslist over het zijn of niet
zijn van onze beweging. Wij waren toen
solidair met het fascistische Italië en het
nationaal-socialistische Duitschland. Spre
ker betuigde zijn dankbaarheid aan de
oudere strijders, aan wie het te danken is,
dat de N.S.B. zich ook in 1939 kon hand
haven, waarbij hij speciaal zijn medewer
ker van Geelkerken hulde bracht. Indien
degenen, die ons in de Mei-dagen wilden
uitroeien, meenen, ooit weer de kans daar
toe te krijgen, dan zullen wij hen een slag
vóór zijn.
Sprekende over zijn bezoek aan Hitler
zeide ir. Mussert, dat de Führer het beste
voor heeft met ons land en dat het ook zijn
wensch is, dat wij Indië behouden. Ten
slotte zeide de leider, dat zonder de N.S.B.
ons volk geen toekomst heeft. De geschied
schrijver zal later van dezen tijd getuigen,
dat de goede geesten de kwade hebben
overwonnen. In de toekomst van ons volk
kunnen wij vertrouwen hebben.
Hierna volgde langdurig „hou zee”-ge-
roep. Nadat gezongen was „Alle man van
Neerlands stam” ging men uiteen.
In den lsten leerkring behoort het
onderwijs in de lichamelijke oefening
geheel tegemoet te komen aan de spon
tane uitingen van bewegingsdrift en
speeldrift, die zich bij het jonge kind
openbaren. Het moet in vele gevallen
zijn oorsprong vinden in het fantasie-
leven van het kind.
In den 2den leerkring behoort het on
derwijs in de lichamelijke oefening, in
overeenstemming met de psychische
ontwikkeling van het kind in die jaren,
meer gericht te worden op het laten
uitvoeren van concrete opdrachten.
In den 3en leerkring zal het onder
wijs in de lichamelijke oefening geheel
gericht zijn op het laten uitvoeren van
opdrachten van algemeen voorkomende
bewegingen, in overeenstemming met
de psycho-physische ontwikkeling van
het kind.
Over het zwemmen deelt het college
mede:
Oefeningen en spelen, zonder en met
gebruik van den grooten bal, met het
doel de leerlingen met het verblijf in
het water vertrouwd te maken. Aan-
leeren van den schoolslag en van den
rugslag zonder gebruik van de armen.
Watertrappen en springen van geringe
hoogte (maximum 1 m).
Splitsing van het onderwijs
aan jongens en meisjes
Het onderwijs in de lichamelijke oefe
ning aan jongens en meisjes zal vanaf
het derde leerjaar bij voorkeur afzon
derlijk moeten worden gegeven.
Uit hygiënische en practische over
wegingen is het noodzakelijk, dat alle
leerlingen een doelmatige gymnastiek-
kleeding dragen.
Waar door omstandigheden de gym-
nastiekkleeding niet kan worden inge
voerd, moeten overtollige kleedings-
stukken worden uitgetrokken, tenzij de
weersomstandigheden dit bij een les in
de open lucht niet toelaten. Bij het on
derwijs in de zaal zal het dragen van
gymnastiekschoeisel of sokken ver
plicht zijn.
Natuurwetenschappelijk onderzoek
De secretaris-generaal, waarnemend
Ooofd van het departement van Water
staat heeft in de plaats, opengevallen
“°or het overlijden van dr. ir. Th. van
öer Waerden, benoemd in het bestuur
t'an de centrale organisatie voor toege-
Past natuurwetenschappelijk onderzoek
•°t gewoon lid dr. J. A. Ringers, alge-
gemachtigde voor den wederop-
schêren, ging de telefoon.
6. Als mijn broer gaat kamperen,
neemt hij altijd zijn koffergrame-
foon mee.
7. In het jaar 1492 ondekte Colum
bus Amerika.
8. Vanochtend heeft Moeder de melk
boer betaald.
Tot Donderdagavond!
Dr. PLUIZER.
De beoefening van het zwemmen, die
van groot hygiënisch en practisch nut
is, omvat het aanleeren van het buik
en rugzwemmen en beperkt zich tot den
hoogsten leerkring. Het zwemmen mag
slechts een onderdeel uitmaken van de
lichamelijke oefening in dezen leer
kring.
Het aantal uren per week, dat min
stens voor elke klasse der gewone la
gere school voor het onderwijs in de
lichamelijke oefening beschikbaar moet
zijn, bedraagt voor de 3e tot en met
de 7de klasse twee lesuren van 45 mi
nuten en voor de 1ste en 2de klasse 3
lesuren van 30 minuten.
De lessen bestaan uit de volgende on-
derdeelen: inleidenden oefeningen; kern;
kalmeerende oefeningen.
De kern van de les omvat de volgen
de onderdeel en:
vormende oefeningenevenwichtsoefe
ningen; kracht- en behendigheidsoefenin
gen, en gaan, loopen en springen.
Verdeeling van de leerstof
Bij de verdeeling van de leerstof wor
den de leerjaren ondergebracht in 3
leerkringen: 1ste leerkring, omvattende
het 1ste en het 2de leerjaar; 2de leer
kring, omvattende het 3de en het 4de
leerjaar; 3de leerkring, omvattende het
5de, 6de en 7de leerjaar.
Doel van het onderwijs in de
lichamelijke oefening
Het onderwijs in de lichamelijke oefe
ning beoogt:
a. het kind op doelbewuste, methodi
sche, wijze de voor zijn ontwikkeling en
vorming noodzakelijke groeiprikkels te
geven en weerstand te bieden tegen de
nadeelige invloeden van het schoolleven;
b. bij te dragen tot de vorming van
het kind als individu en als gemeen
schapswezen.
De leerstof wordt verdeeld
groepen: gymnastische oefeningen,
en zonder gebruik van gereedschappen
en toestellen; gaan, loopen, springen en
werpen; zaal- en kleinterr einspelen;
zwemmen.
De gymnastische
onderverdeeld in:
de vormende oefeningen; de even
wichtsoefeningen en de kracht- en behen-
De matej-ieele verzorging van
het onderwijs in de lichame
lijke oefening
Elke school moet een speelplaats
hebben. De eischen, waaraan deze
speelplaats moet voldoen, zijn wettelijk
geregeld (art. 2 van de Algemeene Re
gelen omtrent den bouw en de inrichting
van lokalen, waar lager onderwijs
wordt gegeven. De plaats moet water-
vrij zijn, verhard en voorzien van een
doeltreffende afscheiding)
Gymnastieklokaal
Beschikt de school over een leeg
staand klasselokaal, dan kan dit lokaal
worden ingericht voor het onderwijs in
de lichamelijke oefening, zoodat ook
hier dit onderwijs in zijn eenvoudigsten
vorm tot zijn recht kan komen.
Het maximaal aantal leerlingen,
waaraan in deze oefengelegenheid les
gegeven kan worden, bedraagt 25.
Beschikt de school over twee naast
elkaar gelegen leegstaande klasseloka-
len, dan kan daarvan een oefengelegen
heid voor het onderwijs in de lichame
lijke oefening worden gemaakt, door
den tusschenmuur uit te breken.
Tenslotte wordt medegedeeld welke
leermiddelen aanwezig moeten zijn.
Rede van ir. A. A. Mussert.
Zaterdag heeft de leider der N. S.
j -in
huizen
bankwartieren in
