Vergeet het niet!
De aanvallen op Avonmouth
I
De Winterhulp-collecte
No. 17737.
Boelgarije willen geen oorlog
Noorsche j eugdle iders
-leidsters bij den Führer
en
Turkije en
Donderdag 28 November.
1940.
I
I
XZ
5
s
WW/
i
1
1
o
Aan de Burgerij
voor
Overslaghaven van groote
beteekenis
De kwestie van Amenka’s
fmancieele hulp
Engelanc
VERDUISTEREN
van 5,33 uur n.m.
tot 9.24 uur v.m.
Dokterstelefoon:
ALLEN VOOR ALLEN!
Oproep van den wnd. burgemeester
Wanneer ik mij in deze
en
a.s.
Senaatsdebat verdaagd tot Januari
Succes voor het Duitsche luchtwapen
De Führer ontving in de nieuwe Rijkskanselarij jeugdleiders en -leidsters- van de Noorsche Quisling-
Rijksjeugdleider Axinann.
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
i van
ken, waarin de
Critiek in het Lagerhuis op de
Engelsche regeering
Maan: 29 Nov. op 9.03 u. v.m.
onder 6.09 uur n.m.
No. 394920
Z.g. StadspatiëntenNo. 49
Spaansch militair vliegtuig door
Engelschen neergeschoten
De wnd. Burgemeester van ’s-Gravenhage
beweging, die als gasten van de Rijksjeugdleiding de Hitler-jeugd bezoeken. Achter den Führer Rijksleider
Baldur von Schirach, Óbergruppenführ er Schaub en Rijksjeugdleider Axinann. CHotfmann)
Nieuwe credieten voor de
bewapening
5
V
5
X/
Verklaring van Sobolef
Dit doel, ge weet het reeds, is het op zoo oordeelkundig mogelijke
I wijze verleenen van hulp in den nood, waarin de economisch zwak- I
ken, waarin de armen en misdeelden van alle gezindten van ons I
eigen Volk verkeeren.
Met volle overtuiging zeg ik dan ook tot U
Steunt deze organisatie naar vermogen. Weest getrouw en doet Uw
plicht. Steunt naar Uw krachten de groote collecte, welke op Vrij- I
I dag 29 en Zaterdag 30 November a.s. zal worden gehouden.
i i
De wnd. Burgemeester van ’s-Gravenhage
C. L. VAN DER BILT
Tl J Directeur v. d. Stichting „Winterhulp Nederland”. I
Roosevelt over de defensie
COURANT
HAAGSCHE
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
PRIJS DEZER COURANT:
milde hand
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode
blad 4.zonder Modeblad 3.75- Buitenland 9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
♦egen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, fr. p. post 10 ct.
van
van
De houding van de Engelsche
censuur.
waarnemers
zx
/X
/X
/X
A
/X
X
A
A
A
A
A
A
A
A
A
a
A
A
A
A
A
A
A
A
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr., There-
«iastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
De Boelgaarsche defensie
United Press meldt uit Sofia Het Boel
gaarsche kabinet heeft den minister van
oorlog gemachtigd 1360 millioen lewa
voor de bewapening van het leger uit te
geven. Dit beteekent een extrapost naast
de normale begrootingsuitgaven. Ter dek
king van dezen post zal de minister van
financiën een leening uitgeven.
Enkele Lagerhuisleden, onder wie de
voormalige minister van oorlog, Hore
Belisha, en de Labour-afgevaardigde Shin-
well, hebben gisteren in het parlement
hevige aanvallen op de Engelsche regee
ring gericht, naar uit Londen aan het D
N.B. wordt gemeld. Zij beweerden, dat de
scheepsbouw den laatsten tijd in Engeland
Van 1—5 regels 1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post
10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct.
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer.
De Boelgaarsch-Zuidslavische
betrekkingen.
De redevoeringen van de afgevaardigden
in de Sobranje, Zankof en Peter Kjossei-
wanof, een broer van den vroegeren mi
nister-president. worden door de Zuidsla-
vische bladen uitvoerig weergegeven en
evenals de door de Boelgaarsche pers aan
genomen houding beschouwd als een uit
drukking van den wil om de vriendschaps-
politiek tusschen Sofia en Belgrado voort
te zetten en te verdiepen. In politieke
kringen te Belgrado hebben deze rede
voeringen en de artikelen van de Boel
gaarsche bladen de grootste voldoening ge
wekt, zoodat men daarmede het incident,
dat ontstaan was, doordat de Sobranje-af-
gevaardigde Dumanof aanspraken op Ma
cedonische gebiedsdeelen van Zuid-Slavië
tot uitdrukking had gebracht, als afgeloo-
pen beschouwt.
Tusschen 10 u. n.m. en 7 u. v.m.;
fr
Ziekenfondsleden De Volharding:
No. 116364
Aan
toestand te Washington, is het opgeval
len, aldus meldt het D.N.B. dat de En
gelsche regeering na de opzienbarende
verklaring van den Britschen ambassa
deur te Washington, Lothian, over de fi-
nancieele positie van Engeland, het den
Amerikaanschen correspondenten heeft
toegestaan, pessimistische beschouwingen
van Engelsche ministers alsmede hun
eigen sombere berichten over de uitwer
king van de Duitsche aanvallen in de
lucht en ter zee naar Amerika te seinen.
De „Washington Evening Star” spreekt
van een „plotselingen keer in de houding
van de Engelsche censuur”. Inzake de gis
teren in een groot deel van de Amerl-
kaansche pers verschenen schildering van
den Londenschen correspondent van Asso
ciated Press over de uitwerking der
Duitsche luchtaanvallen op Bristol merkt
het blad op: Het feit, dat de Engelsche
censuur, het doorgeven van dit bericht
heeft toegelaten, beteekent wellicht, dat
de Engelsche regeering haar meening ge
wijzigd heeft en thans gelooft, dat het
sombere beeld van het gevaar, waarin
Engeland verkeert, in de Vereenigde Sta
ten meer sympathie zal wekken dan de
vroegere vertrouwenwekkende voorstel
lingen. De Engelsche censuur, zoo consta-
teeren de Amerikaansche bladen, houdt
zich daarbij echter op den achtergrond
en uit de berichten der Amerikaansche
correspondenten te Londen kan men bij
oppervlakkige beschouwing tot het inzicht
geraken, dat het ongecensureerde berich
ten betreft, die dus met ontduiking van
de Engelsche censuur, naar Amerika ge
seind zijn.. Hier staat echter het feit te
genover, dat thans een geheele stroom van
dergelijke berichten uit Londen over de
Amerikaansche pers wordt uitgestort.
Men schrijft dit daaraan toe, dat de pro
ductie in Amerika de Engelsche regeering
blijkbaar te langzaam gaat en dat Enge
land inderdaad van Amerika niet de hoe
veelheden krijgt welke het hebben wil.
De „Stampa” meldt uit Madrid, dat
tusschen het Spaansche schiereiland
en de Balearen een Spaansch militair
vliegtuig door Engelsche jachtvliegers,
die van een vliegkampschip waren op
gestegen, is neergeschoten. De 3 inzit
tenden kwamen om het leven. Hun
lijken konden niet geborgen worden.
ernstig te kort was geschoten. Shinwell
verlangde, dat de regeering in de toekomst
meer voor den Engelschen scheepsbouw
zou doen. Ook moest de nog steeds groote
werkloosheid in het land verdwijnen
Hore Belisha en een andere nationaal-
liberale afgevaardigde critiseerden de
situatie van Engeland op scheepvaartge
bied. Het is te betreuren, zoo betoogde
Belisha, dat Engeland er niet in is ge
slaagd. Italië’s deelneming aan den oorlog
aan de zijde van den tegenstander te belet
ten, want daardoor is Groot-Brittannië
niet in staat sterke vlootstrijdkrachten uit
de Middellandsche Zee voor gebruik in de
Engelsche wateren terug te trekken.
Op deze aanvallen antwoordde minister
Greenwood o.a.: dat het niet te ontkennen
valt, dat de toestand er tegenwoordig voor
de Britsche koopvaardij eenigszins donker
uitziet. De scheepvaart heeft over het al
gemeen zwaar geleden onder de Duitsche
aanvallen. Men bevindt zich in een toe
stand, die gelijkt op dien van April 1917.
De regeering zal evenwel alles doen om
den scheepsbouw te stimuleeren. Engeland
hoopt daarbij ook op de hulp van de Ver
eenigde Staten.
Men moet toegeven, zoo betoogde Green
wood verder, dat het tempo van de Brit
sche bewapeningsproductie als gevolg van
de Duitsche luchtaanvallen langzamer
wordt. Engeland is nog niet aan het einde
van de moeilijkheden, deze zullen veeleer
nog toenemen. De minister van arbeid,
Bevin, kondigde in het Lagerhuis aan, dat
de komende zes maanden opnieuw een
groot aantal mannen in het leger zal wor
den opgenomen.
Kingsley Wood maant tot
spaarzaamheid.
De Britsche minister van financiën, sir
Kingsley Wood, heeft in een rede o.a. ge
zegd, dat de oorlog voor Engeland van dag
tot dag duurder wordt. Het gevaar van
inflatie mag door het Engelsche publiek
niet worden onderschat. Daarom drong de
minister op de uiterste spaarzaamheid aan
Engeland heeft geld noodig.
Ook sir Robert Kindersley, voorzitter
van de nationale Engelsche spaarcommis-
sie heeft, tot groote spaarzaamheid ge
maand. Engeland heeft, zeide hij, het ko
mende jaar beslist nog meer geld noodig
dan in het afgeloopen jaar.
De Amerikaansche Senaatscommissie
voor buitenlandsche zaken heeft een»-
stemmig besloten het debat over de fi-
nancieele hulpverleening aan Engeland
te verdagen totdat het nieuwe congres,
begin Januari 1941, zal bijeenkomen. De
aanneming van de motie geschiedde op
voorstel van den democratischen senator
Clark, nadat de democratische senator
King tevergeefs had aangedrongen op
een spoedige uitspraak over de kwestie
der wijziging van de neutraliteitswet en
van de Johnson-wet.
Engelsche bommen op
Fransch gebied
Volgens een bericht van de „Nouvel-
liste” uit Avignon hebben in den nacht
van 25 en 26 November tusschen mid
dernacht en een uur Britsche vlieg
tuigen gevlogen boven het plaatsje
Entrègues in het departement Vaucluse.
Zij wierpen bommen neer, waardoor
materieele schade is ontstaan. De mili
taire overheid heeft een onderzoek doen
instellen.
De Duitsche aanvallen in
den afgeloopen nacht
D.N.B. meldt uit Stockholm
berichten uit de Britsche
de nachtelijke vergel-
De minister van marine Knox heeft
medegedeeld, dat Roosevelt een crediet van
50 millioen dollar voor de onmiddellijke
uitbreiding van een aantal vliegtuig- en
vlootsteunpunten in de onlangs door Enge
land afgestane gebieden heeft goedge
keurd.
Voorts deelde Knox mede, dat nog onge
veer 32.000 reserve-officieren en man
schappen der marine zich gereed moete»
houden om terstond te kunnen opkomen.
De Turksche maatregelen
In een door de bladen gepubliceerde
verklaring van Ankara wördt gezegd, dat
de staat van beleg slechts een voorzorgs
maatregel is, welke noodig is geworden
door de gebeurtenissen, maar dat de open
bare meening zich daarover niet moet
verontrusten, zelfs wanneer de regeering
nog andere maatregelen zou moeten
nemen.
Door de wijziging, welke thans wordt
aangebracht in de wet ter bescherming
van de nationale huishouding worden de
regeering verstrekkende volmachten ver
leend op het gebied der beveiliging van
de voeding, de levensmiddelenvoorziening
en de energieke bestrijding van het ach
terhouden van goederen voor speculatieve
doeleinden.
3
s
xz
3
««««««<«««««<«««««««K
slaagden Duitsche gevechtsvliegtuigen
er in een convooischip van 7000 b.r.t.
met inslaande bommen tot zinken te
brengen. Ook voor de monding van de
Theems deden Duitsche bommenwer
pers een aanval op een convooi. Zij
brachten schade toe aan 2 koopvaardij
schepen van gemiddelde grootte.
Bij Avonmouth kon verder nog een
klein koopvaardijschip in brand wor
den geschoten.
Morgen en overmorgen zal Winter-
hulp-Nederland een beroep doen op
het Nederlandsche volk om naar ver
mogen bij te dragen tot leniging van
don nood van zoovele onzer landge-
nooten.
Na alles wat men over deze actie
reeds in ons blad heeft kunnen lezen,
kunnen wij thans kort zijn, maar wij
mogen toch niet nalaten, aan den
vooravond van de inzameling op mor
gen nog eens een appèl te doen op
het goede hart en het gezonde ver
stand van alle Nederlanders. Er is
veel noodig. dat behoeft geen nader
betoog. Winterhulp-Nederland wil het
bijeen brengen door vrijwillige bij
dragen en doet daartoe een beroep
op ons allen. Nederlanders. Het gaat
hier immers om hulp van Nederlanders
aan uitsluitend Nederlanders, zonder
eenige uitzondering, en wie zou dan
willen achterblijven
Op het onware en onwaardige
fluistercampagnes, die de juistheid
het gestelde doel in twijfel trachten
te doen trekken, hebben wij reeds bij
herhaling gewezen. De zuiver Neder
landsche organisatie en leiding en de
inschakeling van tal van hoogstaande
Nederlanders zijn op zichzelf reeds
voldoende weerlegging.
Praatjes over buitensporige salaris
sen, over bijzonder dure organisatie
bij Winterhulp-Nederland. over ver
vaardiging van speldjes in Duitschland
enz. werden ons van bevoegde zijde
zoo beslist mogelijk tegengesproken.
Onze behoeftige landgenooten, die
reikhalzend uitzien naar hulp, mogen
van zulke fluistercampagnes niet de
dupe worden. Men mag zich niet
daarachter verschuilen om de beurs
gesloten te houden. Waar nood is, is
het moreele plicht om te. helpen voor
ieder, die daartoe in staat is. Méér
dan ooit geldt thans voor ons, Neder
landers, dat wij moeten beseffen, een
door het lot gebonden gemeenschap te
vormen, waarbinnen allen moeten op
komen voor allen.
En men bedenke de nood dringt
Zoo spoedig mogelijk na de inzameling,
in elk geval reeds in December, zal
Winterhulp-Nederland een begin maken
met de uitkeeringen aan wie daaraan
het meest behoefte hebben, waarbij
allereerst aan de groote gezinnen wordt
gedacht. Er is bijgevolg al dadelijk
véél noodig.
Ten aanzien van het Duitsche Weer-
machtbericht van gisteren meldt het
D.N.B., dat ondanks de zeer ongun
stige weersomstandigheden vooral
acties ten uitvoer werden gelegd, die
zich bewogen binnen het kader van
de laatste op Bristol gerichte groote
aanvallen en die de successen hebben
vergroot, welke bij het bombardement
op deze stad waren bereikt. In dezen
nacht waren de aanvallen n.l. gericht
op de voorhaven van Bristol. Avon-
mouth, een groote overslaghaven aan de
monding van de Avon in het kanaal
Van Bristol. Voor de voorziening van
Engeland van brandstoffen en levens
middelen is Avonmouth van buitenge
wone beteekenis. De havenwerken ne
men het grootste deel van het buiten-
Europeesche verkeer van Bristol op.
Hier kunnen vracht- en tankschepen
met een diepgang tot 8J m. binnen-
loopen. Behalve het havenbassin be
vinden er zich uitgebreide tankinstal-
laties met 126 groote reservoirs van
700.000 ton en graansilo’s van de mo
dernste constructie met een capaciteit
van 62.000 ton, groote maalderijen,
koelhuizen, zinkbedrijven en meststof-
fenfabrieken.
Het weer m ach tbericht van vandaag
bepaalt zich er toe te constateeren,
dat het bombardement op deze belang
rijke havenstad verscheidene branden
heeft doen ontstaan.
Het Duitsche luchtwapen kon voorts
een mooi succes behalen bij een aan
val op een convooischip bij Falmouth.
Deze plaats ligt aan den Zuidelijken
oever van de rivier Penryn in het
graafschap Cornwall, dus in het Weste
lijke deel van de Britsche Zuidkust en
wordt bij voorkeur gebruikt als ver
zamelplaats voor convooien. Ook is
Falmouth van beteekenis als omslag-
haven voor troepentransporten en
transporten van oorlogstuig, benevens
als vluchthaven voor lichte zeestrijd-
krachten, die worden gebruikt voor
kustbescherming en beveiliging der
koopvaardij. Niet ver van den ingang
tot dezen schuilhoek van lichte Brit
sche oorlogsbodems en vrachtschepen
i
i
t
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Waarn. burgemeester
C. L. van der Bilt
(Foto-archiefdezen barren tijd het felst neer-
I komen. Daarom roep ik U, burgers van den Haag, op om alle krachten
I in te spannen, opdat het doel worde bereikt, dat deze Nederlandsche j
organisatie in nauwe samenwerking met die lichamen, die zoo menig-
maal vroeger met succes een beroep op Uwe milddadigheid deden.
I zich heeft gesteld.
t i
Men offere dus, en men offere met i r x i
i i
Het
Volgens
hoofdstad zijn
dingsaanvallen van het Duitsche lucht
wapen op Londen weer op het ge
bruikelijke uur, dus na het invallen
van de duisternis, begonnen. Zij schij
nen zeer hevig en langdurig geweest
te zijn. De Londensche radio meldde
in ieder geval vanmorgen, dat de aan
vallen veel heviger waren dan die der
vorige nachten. Behalve brandbom
men zijn ook brisantbommen van
zwaar kaliber neergekomen, waardoor
opnieuw groote schade is aangericht.
Een stad in het Zuidwesten van En
geland was vooral het doel der Duit
sche luchtaanvallen, welke begonnen
spoedig na het invallen van de duister
nis en tot 1.30 uur Britschen tijd duur
den. Voorts zijn bommen gevallen in
East-Anglia en in het Zuidoosten van
Schotland.
De secretarisgeneraal van het sovjet-
Russische volkscommissariaat van buiten
landsche zaken Sobolef. die gisterochtend
uit Sofia in de Boelgaarsche havenstad
Roestsjoek aan den Donau is aange
komen, heeft tegenover persvertegenwoor
digers verklaard, dat de horizon op den
Balkan opklaart. „Turkije en Boelgarije,
zeide hij, wenschen geen oorlog. Rusland
heeft steeds voor Boelgarije sympathie be
waard en zal het ook in de toekomst steu
nen, De geruchten over zoogenaamde Rus
sische aanspraken op de Moldau waren,
naar hij verder zeide, niet in overeen
stemming met de feiten.” Tenslotte ver
klaarde Sobolef, dat hij van Boelgarije,
dat hij voor de tweede maal heeft be
zocht, een buitengewoon goeden indruk
meeneemt. Gisteravond zette Sobolef de
reis voort naar Boekarest, waar hij van
daag aan de zitting van de Donaucom-
missie zal deelnemen.
Uit het Boelgaarsche parlement
De vroegere Boelgaarsche ministerpre
sident professor Alexander Zankof heeft
in de Sobranje, tijdens de debatten over
het antwoord op de troonrede van den
koning, een opmerkelijke redevoering ge
houden, welke in de wandelgangen van
het parlement zeer druk wordt besproken.
„Thans, zoo betoogde Zankof, staan
twe wereldstelsels in strijd tegenover el
kaar. Het stelsel van het socialisnge, ver
tegenwoordigend door Duitschland, Italië
en de sovjet-Unie, en het stelsel van hét
kapitalisme van Engeland en van de Ver
eenigde Staten van Noord-Amerika. Boel
garije behoort ongetwijfeld tot het stelsel
van het socialisme.” Voorts constateerde
hij met voldoening de ontwikkeling van
de betrekkingen tusschen Boelgarije en
de sovjet-Unie. Zeer scherp critiseerde
hij de Turksche pers, welke hij verweet,
volkomen ongegronde verdachtmakingen
aan Boelgarije te richten
De minister, van financiën, Bosjilof,
heeft gisteren bij de Sobranje een crediet
gevraagd van 1,36 milliard leva voor de
landsverdediging, te verdeelen over meer
dan drie begrootingsjaren. In de toelich
ting wordt gezegd, dat het ten gevolge
van de bijzondere situatie tusschen de
staten ter verzekering van de landsverde
diging noodzakelijk is de voorziening van
de Boelgaarsche weermacht voort te
zetten.
van den politieken
President Roosevelt heeft in de
gisteren gehouden persconferentie
verklaard, dat in de nieuwe be-
grooting voor het begrootingsjaar,
dat op 1 Juli 1941 begint en die
op 3 Januari zal worden ingediend,
alle niet-militaire uitgaven tot het
uiterste zullen worden beperkt.
Hij verwacht, dat in het voorjaar en
der. zomer het bewapeningsprogram
zoo goed als alle werkwilligen, die tot
nu toe zonder werk waren, zal op
nemen. Daarom zullen de plannen voor
het tot dusver functionneerende crisis
program van openbare werken alleen
formeel opgesteld, maar practisch niet
voortgezet worden. Wanneer dan op
een gegeven oogenblik de groote be
hoefte aan bewapeningsarbeiders ver
mindert, zal men de crisisontwerpen
weer te voorschijn halen.
Ten aanzien van het voorstel van
het ministerie van oorlog, dat de
vliegtuigfabrieken in het vervolg alleen
maar militaire vliegtuigen zullen bou
wen, zeide de president, dat dit ver
keerd was begrepen. Wat de regeering
wenscht is, dat de burgerluchtvaart
zich bij nieuwe bestellingen zal beper
ken tot den tot dusver bestaanden
jaarlijkschen omvang, maar dat alle
productievergrootingen van de fabrie
ken uitsluitend gebruikt zullen worden
voor militaire vliegtuigen.
Wat de stakingen in de vliegtuig
fabrieken en het daarmede in verband
staande geschil tusschen den afgevaar
digde Dies en het ministerie van justi
tie betreft, zeide Roosevelt, dat het
doel der regeering is de wapenfabrie
ken open en onbeschadigd te houden.
Hij heeft het plan een rondetafelconfe
rentie te houden met Dies en vertegen
woordigers van de ministeries van
justitie en buitenlandsche zaken om
„zekere oneffenheden op te ruimen”.
i
I
I
I
i
i
I
i
I
i
I
i
I
I
I
i
i
i
i
i
moet-
lijke en zorgzame tijden richt tot
de Burgerij met een oproep tot
steun aan de collecte, welke
dezer dagen door de Stichting
„Winterhulp Nederland” zal
worden gehouden, dan heb ik
daarvoor klemmende redenen.
De zorgen van den dag zijn voor I
vele landgenooten zóó drukkend i
geworden, dat het noodig blijkt,
dat heel ons Volk onverdeeld
samengaat, teneinde eenige ver-
lichting aan te brengen in het lot
van hen, op wie de slagen in I