HAAGSCHE COURANT
On een Duifsch vliegveld
Woensdag 4 December 1940.
STADSNIEUWS
|F
F
BINNENLAND
RECHTZAKEN
Vleeschdistributie
HELDHAFTIG GEDRAG
VAN EEN JONGEN
SCHEVENINGER
V rouwenhoekje
V
VIERDE BLAD
Rantsoen opnieuw voor tien dagen
DE H. T. M.
De Staatsloterij
ONDERWIJS EN KERK
FAMILIEBERICHTEN
DU1TSCH LANDGERECHT
De Kerstnachtmis mag verschoven
worden
VOORZICHTIG BIJ LUCHT-
AFWEER!
Leden van het grondpersoneel vervoeren een vlieg tuig-propeller naar de plaats, waar zij gemonteerd
zal worden (Holland)
Cornelia de Jager (links) vertelt van zijn ervaringen
Winterhulp-bijdragen van
bezoldigden N.V.V.
Tijdschriften en Nieuwe
Uitgaven
Door demonteeren van mijnen redde
hij de levens van honderden
I
I
o
-
V
ito
No. 17742
var-
Twee rijksveldwachters onderscheiden
be-
(3250)
MEDEDEELINGEN VAN B. EN W.
Badhuiskade
27:
kon
heeft
gedichten
Duitschland
een
’s-Graven-
Motorbrandstof
19-
VAN DEN BO-
VROONHOVEN, 63 j,
wnd. hoofd
Landbouw
Op 29 Augustus hebben de rijksveld
wachters J. Feije en H. J. Visser met le
vensgevaar te Bloemendaal een span op
HAGENAARS ZONDIGEN MINDER
Tegen 5 personen is proces-verbaal op
gemaakt, omdat zij zich tijdens de verbo
den uren op straat bevonden, 4 bewoners
kregen een bekeuring terzake van licht-
uitstraling uit hun woning en van 43 rij
wielen voldeed de verlichting niet aan de
gestelde eischen.
van
van
bij
naar
het ge-
overge-
een
een
en
in
WINKELDIEVEGGEN SLAAN HAAR
SLAG
De Sint Nicolaas-drukte is gistermiddag
door enkele dieveggen benut om in win
kels in de binnenstad haar slag te slaan.
In drie gevallen derden zij op heeter-
daad betrapt. Zoo ontvreemdden een 25-
jarige juffrouw een dameshandtasch en
drie lederen boekomslagen, een 52-jarige
bewoonster van Rotterdam een dames-
jumper en een paar handschoenen en een
18-jarig meisje uit Monster eveneens een
paar handschoenen. Door de politie wer
den zij overgebracht' naar het hoofdbu
reau en na verhoor voorloopig op vrije
voeten gesteld.
Garanties in verband met de
Distributiewet
(Polygoon)
De verdediger, mr. H. Boer, was van
meening, dat verschillende omstandig
heden er inderdaad voor pleiten, dat verd.
het ten laste gelegde feit gepleegd heeft,
doch niemand heeft hem den ring zien
wegnemen. Hij wordt een hopeloos geval
geacht, aldus mr. de Boer, doch is het niet
mogelijk, dat hem nog een kans gegeven
wordt om een bruikbaar mensch in de
maatschappij te worden Daarom vroeg
spreker een gedeeltelijk voorwaardelijke
straf, als het hof de strafbaarheid mocht
aannemen, waarbij dan niemand naast
verd. gesteld kon worden om op hem te
passen. Het hof zal 16 December uitspraak
doen.
Bepaling van den Paus
Het D.N.B. meldt uit Rome: Paus Pius
heeft in een brief bepaald, dat in de ge
bieden, waarin luchtbeschermings- en
verduisteringsmaatregelen genomen wor
den, dit jaar bij wijze van uitzondering de
nachtmis van 24 December verschoven
mag worden tot een tijdstip vóór het in
vallen van de duisternis.
Men verzoekt ons te willen
mededeelen, dat bij de begrafenis van Dr.
J. C. Koch aanwezig was de heer L. W.
van Dalen, chef der afdeeling Diergaarde
van het Zoölogisch Botanisch Genootschap
alhier.
Tot hoofd van de Prinses
Beatrix-school voor voorbereidend lager
onderwijs te Scheveningen is benoemd
onze stadgenoote mej. M. Plaatzer.
EXAMENS
Universiteit te Utrecht.
Kerkelijk voorber. ex. de heer nC. N.
N. Ferguson, W. C. Molenaar en J. Zwij-
nenburg.
Universiteit te Groningen
Cand. ex. wis- en natuurkunde de hee-
ren J. H. Dijkema en H. 0. Huisman.
Ned. E c o n. Hoogeschool.
Cand. ex. economische wetenschappen
mej. F. L. Mulder en de heeren J. Pie-
deriet, R. Mulder en <J. G, de Langen.
Ex. Apothekersassistent.
Geslaagd te Leiden mej. A. H. M. Nien-
tied, Vlaardingen en de heer P. J. Prose,
den Haag.
Stuurliede n-e x a m e n.
Geslaagd voor 2den stuurman groote
handelsvaart de heeren T. Dekker en jhr.
J. F. Teding van Berkhout.
Apothekersassistentsexa-
m e n.
Geslaagd mej. A. Sieuwertsen, IJmui-
den.
B. en W. deelen in de memorie van ant
woord inzake de Gemeentebegrooting aan
den Raad aangaande de H.T.M. mede, dat
de ontvangsten over de vier maanden vóór
den oorlog zeer gunstig zijn geweest, als
gevolg van den sneeuwval in Januari en
Februari. Over Januari t.m. April werd
294.000 of 17| pCt. meer ontvangen dan
over dezelfde periode van het vorige jaar.
De oorlogsmaand Mei heeft 24.000 min
der opgebracht dan Mei van het vorige
jaar. Daarna hebben de maanden Juni en
Juli een stijging te zien gegeven van ach
tereenvolgens 27.000 en ƒ19.000, doch
Augustus is bij verleden jaar ƒ22.000 ach
tergebleven, September 6000 en October
42.000, zoodat over de maanden Mei t.m.
October ƒ48.000 minder ontvangen is. Op
de buslijnen wordt thans nog slechts 27
pCt. van het normale aantal buskilometers
afgelegd. Wat dit op de ontvangsten uit
maakt, wordt duidelijk wanneer men be
denkt, dat het busvervoer over 1939 circa
1.1 millioen gulden heeft opgebracht.
Daarnaast staat voor de najaars- en
wintermaanden de ongunstige omstandig
heid, dat het aantal bedrijfsuren van den
tramdienst van ongeveer 19 per dag op 134
is ingekrompen, zoodat nog slechts 70 pCt.
van het normale aantal bedrijfsuren gere
den wordt. Het avond- en amusementsver-
voer is vrijwel geheel weggevallen, het
middagvervoer is zeer verminderd doordat
vele kantoormenschen wegens de verduis
teringsmaatregelen ’s middags op hun kan
toren overblijven. Beide omstandigheden
hebben zich reeds in October doen gevoe
len. Verwacht moet worden, dat ook Nov.
en Dec. de gevolgen ervan zullen onder
vinden.
De tramondernemingen stellen zich op
het standpunt, dat het gratis vervoer van
leden van de Duitsche weermacht niet op
hen behoort te drukken, doch door de ge
meenschap gedragen moeten worden. Zij
hebben zich in dezen zin tot den secreta-
ris-generaal, waarnemend hoofd van het
departement van Waterstaat gewend. Blij
kens een door B. en W. overgelegd staatje
heeft het gratis vervoer van leden van de
Duitsche weermacht voor wat de H.T.M.
betreft, van 4 Augustus tot 16 November
861.590 personen bedragen. Het concen
treert zich op enkele lijnen, n.l. de stads
lijnen 8 en 9. de Leidsche lijn en buslijn T.
Op buslijn T, waarop slechts een beperkt
aantal ritten mag worden gereden, heeft
het gratis-vervoer tengevolge, dat telkens
vele betalende passagiers geen plaats meer
kunnen vinden in de bussen.
KERSTCONCERTEN
Het R.K. mannenkoor „Spoorwijk” en
het R.K. dameskoor „Cantate et Jubilate”
geven op Zondag 15 en Zondag 29 Decem
ber in de gymnastiekzaal der R.K. Jon
gensschool. Ledeganckplein 7 en op Zon
dag 5 Januari in het Parochiehuis Mient
199A, des middags te 2.30 uur een Kerst
concert.
Uitgevoerd zullen worden werken voor
mannen- en dameskoor, alsmede het be
kende Weihnachts-oratorium van H. F.
Müller. Solisten zijn de heeren H. Steyn,
tenor en E. H. Schuurmans, bas. aan den
vleugel de heer Berkhout. Het geheel
staat onder leiding van den dirigent den
heer Jac. Schuurmans.
ONZE STAD IN CIJFERS
Blijkens de maandcijfers van het Statis
tisch Bureau der Gemeente werd bij de
spaarbanken hier ter stede in Augustus
1940 ingelegd 3.731.017,51 en terugbe
taald 4.673.664,56, derhalve minder in
gelegd dan terugbetaald 942.647,05. In
Augustus 1939 werd ingelegd 4.369.184,52
en terugbetaald 5.859.756,17, dus minder
ingelegd dan terugbetaald 1.490.571,65.
In Augustus 1940 traden 428 paren in
het huwelijk en in Augustus 1939 520.
Op 1 September j.l. bedroeg het aantal
aansluitingen op den Telefoondienst 41.371,
tegen 40.667 op 1 September 1939. De
netto-opbrengst der belasting op verma
kelijkheden bedroeg in Augustus 1940
51.003,31 en in Augustus 1939 75.915,60.
In Augustus 1940 werden 8 faillisse
menten uitgesproken tegen 14 in Augus
tus 1939.
Het komt steeds opnieuw voor, dat
dooden en gewonden onder de burger
bevolking te be.reuren zijn, omdat het
voorschrift, dat bij het schieten van het
luchtafweergeschut dekking moet wor
den gezocht, niet wordt opgevolgd. De
bevolking wordt daarom nogmaals
dringend aangemaand ook dan, wan
neer geen luchtalarm gegeven wordt,
en alleen het afweergeschut schiet,
tijdig dekking te zoeken en in geen ge
val uit nieuwsgierigheid op straat te
blijven.
kwaad als het ging voorloopig behandeld.
Dinsdagsmorgens kwam men ons mel
den, dat er Fransche landmijnen voor
den ingang van het ziekenhuis lagen. De
Duitsche bezetting was niet met het in
wendige er van bekend, zoodat men het.
niet aandurfde de mijnen te demonteeren.
Natuurlijk drong het verhaal van de mij
nen ook tot de kelder-ziekenzalen door
Op de school voor reserveofficieren heb
ik het een en ander over mijnen geleerd
Bovendien heb ik er eenige boeken over
gelezen, zoodat ik wist hoe ze in elkaar
zaten. In de practijk heb ik echter nog
nooit een mijn gedemonteerd. Aangezien
er zoovele menschenlevens op het spel
stonden, bood ik mij aan de mijnen te
demonteeren.
Op een draagbaar droegen ze mij naar
Omstreeks 9 uur vanoch
tend is de 24-jarige wielrijdster A. J. van
W. bij den overweg aan den Schenkweg
geraakt door een der neerdalende spoor -
boomen. Zij klaagde over pijn in den rug
en werd door den Geneeskundigen Dienst
naar het ziekenhuis aan den Zuidwal ge
bracht, vanwaar zij later op eigen gele
genheid naar huis kon gaan.
Gerechtshof
DIEFSTAL VAN EEN RING
Op 1 October van dit jaar was de
jarige timmerman P P. door de Haag-
sche rechtbank veroordeeld tot acht
maanden gevangenisstraf wegens diefstal
van een juweelen ring.
Op 29 Maart moest hij tezamen met H.
T. jalouzieën aanbrengen aan de achter
zijde van een huis in de Schuytstraat. Deze
jalouzieën wferden door het huis heen
naar den achtertuin gedragen. Verd. is
nog tweemaal teruggegaan om gereed
schap van den wagen te halen en daarna
werd een ring, die de bewoonster op den
keukentafel had gelegd, vermist. Verd.
ontkende den ring te hebben zien liggen.
In zijn requisitoir wees de advovaat-
generaal, jhr. mr. dr. van Asch van Wijck,
er op. dat slechts enkele personen voor
deze diefstal in aanmerking komen. De
betrouwbaarheid van de dienstbode en
van H. T. achtte hij boven allen twijfel
verheven, doch verd. is volop in de ge
legenheid geweest. De advocaat-generaal
vroeg bevestiging van het vonnis der
rechtbank.
Het Winternummer 1940 van ,.D e
vrouw en haar huis” uitgave van
van Holkema en Warendorf Amsterdam,
ziet er weer bijzonder aantrekkelijk uit
Jan Vferheyen schrijft over de Neder-
landsche intimiteit. I. v. d. Beugel vertelt
van het Zeeuwsche boerenland. Verder
komen in deze aflevering, die voorzien
is van een aantal mooie foto’s, nog en
kele aardige bijdragen voor: Ambachts
vrouwen, Wintersche duinen, Kamertuin-
tjes, e,d. i
Voorts bevat het nog tal van artikeltjes
over handwerken, mode, het maken van
poppen, recepten enz.
Ook aan de verdere verzorging van dit
blad is de grootste aandacht besteed.
Bij de N.V. Uitgev. Mij. „Kosmos” te
Amsterdam verscheen een practisch kook
boekje „Koken in 15 minuten” voor
Nederland bewerkt door Pieter van der
Valk. Een aardig boekje, speciaal voor
hen, die één-persoonsporties willen berei
den. We vinden er, naast allerlei recepten
over soepen, rijstgerechten, groenten e.d.
vleeschlooze menu's in.
ONDERTROUWD
A M. LEERDAM en C. A. KRAAK,
’s-Gravenhage, 3 Dec.
OVERLEDEN
Mej. D. G. BOSCH, 41 j.,
hage, 1 Dec.
P. C. PICO. 79 j., ’s-Gravenhage, 2 Dec.
J. M. DE MOEN, 55 j., ’s-Gravenhage,
30 Nov.
Mevr. L. A. BERKHOUT, geb. Pieters,
’s-Gravenhage, 2 Dec.
UIT ANDERE STEDEN
BEVALLEN
van een zoon mevr. BEISHUIZEN,
geb. van Norden, Bussum, 2 Dec.
van een dochter mevr. TH. WIJSMUL
LER, geb. Wunnink, Bussum, 1 Dec.
van een zoon en een dochtermevr,
v. WELY, geb. van Deene. Leiden. 2 Dec,
van een zoon mevr. VAN NIEUWEN
HUIZEN, geb. Sneep, Heelsum. 2 Dec.
van een zoon mevr. LAP, geb. v. Ipe-
ren, Rotterdam, 3 Dec.
van een zoonmevr. VAN POPPEL,
geb. Rombauts, Etten, 2 Lee.
GETROUWD
J M. VAN BOMMEL VAN VLOTEN
en G. SCHOLZ, Goes, 3 Dec.
OVERLEDEN
K. F. ENDE, 77 j., Amsterdam, 1 Dec.
L. A. W. NOORDUYN, 77 j., Gorin-
chem, 1 Dec.
J. H. DIRKS, 60 j., Amsterdam, 2 Dec.
L. STRAUSS. 60 j., Rotterdam. 3 Dec.
K. H. GRANDORF, 19 j„ Naarden,
1 Dec.
M. C.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Handel. Nijverheid en Scheep
vaart heeft een commissie ingesteld, wel
ke hem van advies dient inzake het ver
vallen verklaren van garanties, gesteld
in verband met de uitvoering van de
Distributie wet 1939.
Tot voorzitter en leden dezer commis
sie zijn benoemddr. D. L. Uyttenboo-
gaart te Heemstede, lid, tevens voorzit
ter W. Graadt van Roggen te de Bilt,
lid, tevens
Chr. Rueb J.'
J. B. W. P. Kickert, te ’s-Gravenhage,
plaatsvervangend lid, tevens secretaris.
hol geslagen paarden tot staan gebracht.
Voor dit heldhaftige optreden werd hun
de bronzen medaille van het Carnegie
heidenfonds toegewezen, welke zij van
daag uit handen van den wnd. districts
commandant, den heer A. J. Stienstra,
ontvingen.
H. L. VAN DER NOORDAA,
77 Rotterdam. 2 Dec.
mevr E. M. P. REGOUIN-LINDERS,
83 j., Cuyck, 1 Dec.
mevr. M. CRAMER
GAART, geb. Lüwens, 66 j., Amsterdam,
3 Dec.
mevr. M. A. ENGEL, geb. Allan, 76 j.,
Velp, 1 Dec.
H. J. VAN
Veghel, 2 Dec.
Dezer dagen heeft de commissaris van
het Nederlandsch Verbond van vakver-
eenigingen, de heer H. J. Woudenberg,
zich in een brief gericht tot allen, die
in bezoldigden dienst van het N.V.V zijn.
In zijn brief heeft hij den nadruk gelegd
op de noodzakelijkheid van het groote
sociale gemeenschapswerk van de stich
ting Winterhulp Nederland en heeft hij
in overweging gegeven aan dit werk ge
regelder! materieelen steun te verleenen.
Alle betrokkenen hebben zich zonder
eenige uitzondering bereid verklaard we
kelijks of maandelijks een deel van hun
bezoldiging af te staan ten behoeve van
de Winterhulp Nederland. Het totaal be
drag zal maandelijks aan de Winterhulp
worden overgemaakt.
Los van de 10.000 die de commissaris
van ’t N.V.V. namens het N.V.V. reeds aan
de Winterhulp heeft overgemaakt, heeft
hij ook de bij het N.V.V. aangesloten or
ganisaties, het recht gegeven uit de gelden
van de organisaties een bedrag door tus-
schenkomst van het N.V.V, ter beschik
king te stellen. Tevens heeft de commis
saris van het N.V.V. een beroep gedaan
op de bezoldigingen van de bij het N.V.V.
aangesloten vakorganisaties om het voor
beeld te volgen van hen. die in bezoldig
den dienst van het N.V.V. zijn om ook een
deel van hun bezoldiging ten behoeve
van de Winterhulp Nederland af te staan.
buiten. De directeur van het ziekenhuis
fungeerde als tolk tusschen de Duitschers
en mij. Zelf was ik niet in staat de mij
nen te demonteeren, aangezien ik ver
slapt was door bloedverlies. Ik bekeek
de mijnen echter nauwkeurig en zag. dat
ze veel gelijkenis vertoonden met de pol-
landsche.
Op mijn aanwijzingen hebben de Duit
schers de mijnen toen gedemonteerd. Het
was een spannend karweitje, want ik be
hoefde slechts een kleine vergissing te
begaan of het geheele ziekenhuis was de
lucht ingevlogen. Was u niet zenuw
achtig vroegen wij Cor de Jager. Och nee.
dat niet, was het laconieke antwoord. Ik
had op dat moment wel wat anders aan
mijn hoofd. In totaal hebben we 20 mijnen
gedemonteerd. Nadat het gedaan was,
dankten de bevelvoerende Duitsche on
derofficier en de directeur van het zie
kenhuis mij.
Hoe is het met uw been afgeloopen,
vroegen wij Cor. Ja, dat komt nooit meer
heelemaal in orde. Het is een stuk korter
dan het andere been en eenigszins ver
lamd. Op het oogenblik, loop ik op kruk
ken. De dokter hoopt echter, dat ik later,
door een orthopedische schoen te dragen,
zonder krukken kan loopen. Mijn oude
beroep van handelsreiziger zal ik echter
niet meer op kunnen vatten. Dat hij niet
in het minst het hoofd laat hangen, blijkt
wel uit het feit, dat hij nu reeds begon
nen is met de studie van boekhouden, han-
delsrekenen e.d. om, als hij over eenigen
plaatsvervangend voorzitter tijd uit het hospitaal ontslagen wordt, een
,Gzn„ te Wassenaar, lid mr. betrekking op een kantoor te vinden.
Het is te hopen, dat deze eenvoudige
maar volhardende jongen, die zijn leven
in de waagschaal stelde om dat van an
deren te redden, spoedig een plaats in de
maatschappij zal krijgen Als er een is,
die dat verdient, dan is het zeker wel Cor
de Jager.
Naar Engelschen zender
geluisterd
Aan de 43-jarige J. A. M., echtgenoote
van een expediteur in den Haag, was ten
laste gelegd, dat zij naar een Engelschen
zender had geluisterd en dat zij het ge
rucht zou hebben verspreid, dat de Duit
schers ziekenhuizen hadden ingericht als
opslagplaats voor munitie en benzine.
Na een uitvoerig getuigenverhoor vor
derde de Staatsanwalt tegen haar een
gevangenisstraf van 5 maanden, welke
eisch de rechter terugbracht door een
strafoplegging van 3 maanden.
Tenslotte stonden nog terecht twee
mannen en een vrouw uit IJsselstein, die
allen naar een Engelschen zender hebben
geluisterd en het gehoorde verder hebben
verteld. De mannen werden veroordeeld
tot 5 maanden gevangenisstraf en 60
boete subs. 1 maand, beiden met aftrek
van het voorarrest van 24 Augustus af,
terwijl de vrouw, die tot 3 maanden werd
veroordeeld, welke zij door het voor
arrest reeds heeft ondergaan, als gevolg
hiervan in vrijheid werd gesteld.
een ernstiger
den Opbouw-
De secretaris-generaal,
van het departement van
en Visscherij, deelt mede:
Gedurende het tijdvak van Donder
dag 5 December tot en met Zondag
15 December a.s. geeft elk der vier
met „ll.vleesch” gemerkte bons van
de vleeschkaart recht op het koopen
van 100 gram vleesch, been inbegre
pen, of een rantsoen vieeschwaren.
De met „11. worst, vieeschwaren”
gemerkte bon geeft uitsluitend recht
op het koopen van één rantsoen
vieeschwaren.
De -bons, welke op 15 December a.s.
nog niet gebruikt zijn, blijven nog gel
dig tot en met Woensdag 18 Decem
ber a.s.
Het rantsoen vieeschwaren,dat per
bon kan worden gekocht, bedraagt 75
gram voor gerookt of gekookt
kens-, rund- of kalfsvleesch en voor
gerookte worstsoorten, 100 gram voor
gekookte worstsoorten, rolpens en
knakworst, 125 gram voor lever-artike-
len, tongenworst en nierbrood, en 150
gram voor bloedworst.
op te zetten”. Verder zou hij beweerd
hebben, dat zelf te hebben geconstateerd.
Ter zitting verklaarde beklaagde het nu
zelf niet meer te gelooven en toen in
domheid te hebben gehandeld.
Staatsanwalt dr. Koblitz merkte op,
dat Duitschland zich dergelijke beschim
pingen niet kan laten welgevallen. Ge
ruchten als bovenstaande zijn gevaarlijk
en moeten, daar ze in hooge mate belee-
digend zijn voor de Duitsche Weermacht,
streng worden gestraft. Bij het bepalen
van de strafmaat wil spreker echter uit
drukkelijk in aanmerking nemen, dat be
klaagde ruiterlijk heeft toegegeven, dat
hij zeer verkeerd heeft gehandeld en dat
hij niet Duitschvijandig is gezind. Daar
om vorderde spr. slechts 6 maanden ge
vangenisstraf.
De rechter dr. Thier kon zich met
dezen eisch vereenigen, mede omdat be
klaagde uit domheid heeft gehandeld
heeft toegegeven, dat zijn woorden
strijd waren met de waarheid.
De 28-jarige H. B., spoeler
lunchroom in Arnhem, heeft
Engelschen zender geluisterd, terwijl bij
zijn arrestatie voorts een voor Duitsch
land beleedigend gedicht op hem was ge
vonden.
Tegen dezen beklaagde werd een ge
vangenisstraf van 8 maanden gevorderd,
waarna de rechter hem zes maanden
oplegde.
Uitbreiding in overweging
Het departement van financiën
een uitbreiding van de Nederlandsche
Staatsloterij in overweging genomen. Een
en ander is nog niet definitief, doch de
zaak is volgens de „N.R.Crt.” in studie.
Dat er inderdaad ruimte is voor uit
breiding, blijkt uit een berekening, welke
het jongste nummer van „De Vraagbaak’’
bevat en waaraan het volgende is ont
leend:
De Nederlandsche Staatsloterij geeft
thans drie maal per jaar een serie uit
van 21.000 heele loten, verdeeld in twin-
tigjes, zoodat wij een totaal van 420.000
twintigjes per loterij of per jaar
1.260.000 twintigjes onder het publiek
zien geplaatst.
Naar genoemd blad heeft vernomen,
zouden de particuliere loterijmaatschap-
pijen per loterij 60 seriën van 21.000 twin
tigjes plaatsen, hetgeen per jaar beteekent
3.780.000 briefjes. Met de Staatsloterij
mede krijgen we een totaal van 5.040.000
briefjes a 3.60, uitmakende een bedrag
van 18.144.000 dat door ons volk wordt
besteed aan het loterijbriefje.
Een behoorlijk bedrag zou men zoo zeg
gen. op een bevolking van nog geen 9 mil
lioen zielen. Doch het lijkt meer, dan het
in werkelijkheid is. Van elk briefje a 3.60
vloeit weer in den vorm van de winstkans
een bedrag van ƒ2.70 naar het Nederland
sche volk terug, alleen met dien verstan
de. dat een aantal burgers eens een som
in handen krijgt, waarmede iets valt uit
te richten, terwijl anderen het offer heb
ben gebracht van ten hoogste plm. 0.20
per week.
Het blad heeft wel eens geschreven, dat
men het begrip loterij terug moest bren
gen tot reëele verhoudingen. Een groot
aantal offeren een wekelijksche kleinig
heid. waardoor na vier maanden een groote
spaarpot bijeen is gebracht. Deze spaarpot
wordt door het lot onder een kleiner aan
tal verdeeld in verschillende verhoudin
gen, terwijl een deel van het gespaarde
ten goede komt aan degenen, die de
administratie en de verdeeling in orde
houden.
In elk geval vloeit terug naar het pu
bliek het bedrag van 13.608.000. zoodat
ƒ4.536 000 overblijft, waaruit dan. eerst
weer de provisie voor de verkoopers be
taald moet worden. Rekent men deze pro
visie op 50 cent per briefje, dan komen
we tot een bedrag van ƒ2.530.300 waar
door het overschot wordt teruggebracht
tot ƒ2.015 700.
De onkosten aan administratie, drukken
der briefjes, etc. etc. vorderen echter ook
haar uitgaven. We hebben daaromtrent
geen gegevens ten dienste, aldus verder
genoemd blad. Doch laten we ze stellen op
ƒ500.000 om aan den hoogen kant te blij
ven. Voor den Staat der Nederlanden zou
dus een zuivere winst blijven van
ƒ1.515.700.
GEVAARLIJKE GERUCHTEN
Voor het Duitsche Landgerecht alhier
stond terecht de 39-jarige schipper F.
B„ die op 20 October in een café te
Haarlem heeft gezegd„De Duitschers
werpen hier bommen om de Nederlan
ders te misleiden en hen tegen Engeland
twee andere voor
gende geschriften.
Beklaagde zeide uit verveling
dicht op zijn bureau te hebben
tikt, doch dat bij hem niet de opzet aan
wezig was om dit te verspreiden.
Staatsanwalt dr. Koblitz noemde in zijn
requisitoir de houding van den beklaag
de, die het thans nog wil doen voor
komen, alsof hij eigenlijk geheel in on
schuld heeft gehandeld, meer dan erger
lijk, Als militair en sergeant bij den Op-
bouwdienst heeft hij de Duitsche Weer
macht op grove wijze beleedigd en om
een voorbeeld voor anderen te stellen,
achtte spr. dan ook een hooge straf nood
zakelijk. In verband hiermede vorderde
hij veroordeeling tot een gevangenisstraf
van 2 jaar.
De rechter dr. Thier constateerde, dat
vast staat, dat beklaagde wel degelijk
den opzet had om de exemplaren te ver
spreiden en dat hij door zijn daad moed
willig het Duitsche Rijk en de Weer
macht heeft beleedigd In verband met
den ernst van dit feit legde de rechter
den sergeant een gevangenisstraf van
1 jaar en 6 maanden op.
De secretarissen-generaal, waarnemen
de hoofden van de departementen van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart en
van Waterstaat deelen het volgende
mede:
Zij, die gebruik maken van Dieselauto-
mobielen, zullen er rekening mede te
houden hebben, dat slechts bij hooge uit
zondering gasolie zal kunnen worden toe
gewezen als motorbrandstof.
De huidige gasolie-situatie maakt het
zelfs noodig, er op te rekenen, dat binnen
afzienbaren tijd slechts zeer weinig
gasolie voor het motorwegverkeer ver-
“■plgbaar zal zijn. Belanghebbenden
ordt derhalve aangeraden motorrijtui
gen waarvoor gasolie als motorbrand
stof moet worden gebruikt, zoo spoedig
mogelijk te vervangen door materiaal,
y?^1rY0?r een andere motorbrandstof ge
schikt is, of hun materiaal tot dit doel
om te bouwen.
De benzine-situatie maakt het onge-
"enscht, de vervanging te doen geschie
den door motorrijtuigen, waarvoor ben-
?Ine als motorbrandstof moet worden ge
bruikt.
In dit verband wordt de aandacht ge-
Vestigd op de mogelijkheid tot het ge
schikt maken van de betrokken motorrij
tuigen voor het gebruik en de montage
)’an gasgeneratoren (hout-, kolen- en
■Urf-generatoren, alsmede lichtgasinstal-
■aties). De Rijksinspecteurs van het ver
deer staan ten dienste van belanghebben
den voor het verstrekken van inlichtin
gen.
OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK
In de centrale Bilderdijkstraat 17 der
Openbare Leeszaal en Bibliotheek werden
in November 7786 (10911) bezoeken ge
bracht 33.453 (27.952) uitleeningen von
den plaats. Kinderbibliotheek 3458 (2862)
uitleeningen.
Filiaal Colensostraat 4 3851 (3175) uit
leeningen. Jeugdleeszaal 742 (684)
zoeken' 2340 (2220) uitleeningen.
Filiaal Paets van Troostwijkstraat 81
4859 (3250) uitleeningen. Jeugdleeszaal
1315 (982) bezoeken; 1498 (1484) uitlee
ningen
Filiaal Badhuiskade 27Christelijke
O.L.B. 693 (1500) bezoeken; 3435 (3325)
uitleeningen. Afd. Mackayschool, Ceder-
straat 14: 1537 (1015) uitleeningen. O.U.B.
5203 (4574) uitleeningen.
Filiaal Mient 277: 10.646 (7869) uitlee
ningen.
Filiaal Stadhoudersplein 162 5942 (4087)
uitleeningen.
De tusschen haakjes geplaatste cijfers
hebben betrekking op de maand Novem
ber van het vorige jaar.
Duitschvijandige
verspreid
De volgende zaak had
karakter. De sergeant bij
dienst A. H. B. uit Roosendaal had in de
tram tusschen Lisse en Leiden het Duit
sche Rijk en de Weermacht beleedigd
door het verspreiden van een gedicht
over het bombardement van Rotterdam.
Toen hij op het station in Leiden werd
gearresteerd, had hij nog 30 exemplaren
van het gedicht in zijn tasch, benevens
beleedi-
In de oorlogsdagen zijn door Holland-
sche soldaten vele staaltjes van helden
moed betoond. Men hoort er echter niet
veel over spreken. Het is nu eenmaal
zoo, dat de jongens er zoo weinig moge
lijk over praten tegen vreemden. Zelfs
de naaste familieleden krijgen soms niets
te hooren over daden, welke van grooten
persoonlijken moed en van den wil zich
voor de makkers op te offeren getuigen.
De oorlog is afgeloopen, het burgerleven
wacht weer en de soldaat richt zich daar
naar.
Een van die oorlogshelden is Cornelis
de Jager, een eenvoudige jonge Scheve-
ninger, tot voor kort even onbekend als
ieder ander jongmensch. Door een toe-
valligen samenloop van omstandigheden
zijn wij er mee bekend geworden, dat
Corn, de Jager zijn leven in de* waag
schaal heeft gesteld om die van eenige
honderden anderen te redden. Hij ligt
momenteel in het Militair Hospitaal, al
hier en is aan de beterende hand Wij
zijn hem vanmorgen op gaan zoeken. On
middellijk was Cor bereid ons zijn be
wogen verhaal te vertellen. Hij deed het
echter zonder eenige pathos, zonder
eenige overdrijving, als gold het
huis-, tuin- of keukengeschiedenis.
Als korporaal diende ik bij het zesde
grensbataillon in Brabant. Op den Vrij
dagmorgen, dat de oorlog uitbrak, lagen
wij in Ginneken. Wij kregen bevel in de
richting van de Moerdijkbrug op te
trekken. Gevraagd werd wie als verken
ner vooruit wilde gaan. Aangezien we
ieder oogenblik op afdeelingen van den
tegenstander konden stooten was het een
gevaarlijke opdracht. Maar het moest nu
eenmaal gebeuren en daarom bood ik mij
er voor aan. In mijn rechterbeen bekwam
ik tijdens een gevecht negen schoten, in
mijn linker één. Een schot ketste op een
mes, dat ik ter hoogte van mijn hart
droeg. Liggend op mijn rug schoof ik
naar den kant van een sloot toe. Half in
het water liggend vond ik de gewenschte
dekking.
Men zag mij echter niet liggen. Daar
ik zeer uitgeput was door bloedverlies
was ik niet meer in staat de aandacht op
mij te trekken. Een Brabantsch boertje
heeft mij later echter gevonden. Hij
waarschuwde den pastoor, die eenige
hospitaalsoldaten in kennis stelde van de
plaats waar ik lag. Zij kwamen mij met
een kruiwagen halen. Na eenigen tijd
kwam er een melkwagen voorbij en met
behulp daarvan werd ik naar het Igna-
tiusziekenhuis in Breda vervoerd. In de
kelders lagen daar eenige honderden ge
wonden. Ik werd daar zoo goed en zoo
I
i t
:.w
i