de materieele ^ergeet het n,et* Londen weer op oorlogsschade het doelwit der Besluit vijandelijke bommenwerpers 4 1940. Bijdragen welke het Rijk verleent I De bereiding van „Duivekaters” Woensdag 4 December. No. 17742. 90 pCt. VERDUISTEREN van 5,29 uur n.m. tot 9.33 uur v.m. i n.m. uur op Tot 50.000 gulden 100 pCt., daarboven ROND 1 MILLIOEN VOOR WINTERHULP Dokterstelefoon: BELANGRIJKE MAAT REGELEN i V Bombardement op Bristol duurde vijf De Duitsche aanvallen Britsche convooien Mi n.m. No. 394920 TWEEDE INZAMELING OP 27 EN 28 DECEMBER Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500 3 V» tf V 5 V Het heerlijke midwintergebak de „Duivekater” in bereiding te Amsterdam. Het deeg is erg taai, zoodat het nog op echt ouderwetsche manier gekneed wordt. (Polygoon) De aanvallen op Bristol Onverpoosde duikboot- en vliegtuigactie Maan: 4 Dec. op 1.06 onder 11.25 n.m. 5 Dec. op 1.33 n.m. 6 Dec. onder 12.31 v.m. ■r ik jjj wIE COURANT HAAGSCHE PRIJS DEZER COURANT: PRIJS DER ADVERTENTIËN: De uitkeering georganiseerd De GERAAMDE OPBRENGST DER EERSTE COLLECTE van een loons- door (art. Ver- in Tusschen 10 u. n.m. en 7 u. v.m.: ft A ft A s A ft A A ft A A A A A A A A A A A A A A A ft A A A ft A ft A A A A ft Ziekenfondsleden De Volharding: No. 116364 Z.g. Stadspatiënten: No. 49 Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor- boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr., There* siastr. 108a, Tel. 772**4; Boekh. E. O. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187 Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”. „Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode blad ƒ4.zonder Modeblad ƒ3.75. Buitenland ƒ9.Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 et, fr. p. post 10 ct. Van 15 regels 1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers b ct.. fr. p. post 10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct. meer. Stockholm naar Reuter luchtalarm groote en on- een I Voor onroerende goederen, waarvan deze verkoopwaarde niet kan worden vastgesteld, alsmede bedrijfstoerustin- gen, geldt de boekwaarde, d.i. kosten de prijs minus afschrijvingen. (Art. 4.) De schade aan bedrijfs- en handels voorraden wordt vastgesteld op grond slag van den inkoopprijs, waarbij van abnormaal groote voorraden alleen de normale hoeveelheid in aanmerking komt en het overige wordt verwaar loosd. (Art. 5.) De aldus vastgestelde schade wordt tot een bedrag van 50.000 voor 100 pCt. vergoed, daarboven voor 90 pCt. (Art. 6.) Het Verordeningenblad bevat een be sluit van den secretaris-generaal van het departement van Financiën betref fende de bijdragen van het Rijk in de als gevolg van het oorlogsgeweld ge leden schade. Behalve voor huisraad en lijfgoed en voor andere bijzondere gevallen, waar voor speciale regelingen zullen worden getroffen, wordt de schade bepaald door het verschil tusschen de waarde van het goed voor en na de beschadiging. Blijken in geval van herstel van het goed de herstellingskosten, na aftrek van een redelijk bedrag wegens de door het herstel verkregen vernieuwing of verbetering, lager te zijn dan dit genoemde verschil, dan wordt het la gere bedrag als grondslag voor de schadeloosstelling genomen. (Art. 3.) In den regel geschiedt de uitkeering van de bijdrage aan den eigenaar van het beschadigde goed. Indien deze een voorschot heeft van de stichting Rot terdam of van een provinciale stich ting, wordt aan deze stichtingen uit betaald. Iets dergelijks kan geschieden op aanwijzing van den secretaris-ge neraal, indien het Rijk of derden voor schotten verleend hebben (art. 10). De ontvangen uitkeeringen moeten in het algemeen voor herbouw resp. her- aanschaffing worden besteed. Het be sluit stelt daarvoor waarborgen. Bijdra gen wegens schade aan gebouwde on roerende goederen worden niet aan stonds in geld uitbetaald, doch inge schreven in een „grootboek voor den wederopbouw”, totdat waarborgen voor een juiste besteding zijn gegeven. De inschrijvingen zijn onvervreemdbaar en blijven buiten faillissement. Zij dra gen 4 pCt. rente gedurende een be paalde periode (art. 11). Hypotheekhou ders hebben geen verhaal op de hoofd som, gedeeltelijk wel op de rente. Na de rentedragende periode kan de in schrijving door den hypotheekhouder worden verworven, indien de inge schrevene dan nog niet met den her bouw is begonnen (art. 12). Het plan van herbouw behoeft de goedkeuring van den algemeen gemach tigde voor den wederopbouw. Deze houdt rekening met de belangen van hy potheekhouders en andere zakelijke ge rechtigden (art. 14 e.v.). komende welke met aanvliegen afweergeschut sterk explosieve Ook de verordening van den Rijks- Conunissaris inzake regelingen van loonen, salarissen en andere arbeids voorwaarden is zoowel in economisch Prof, van Dam heeft in zijn belang wekkende radiorede veel aandacht be steed aan de situatie, waarin ons land door den loop der jongste wereldge schiedenis is komen te verkeeren en aan het beeld, dat hij zich in dit opzicht vormt van de toekomst en de plaats en de taak van Nederland en het Neder- landsche volk in het heden èn vooral in de toekomst. Zeer in het bijzonder bracht hij hierbij de opvoeding van het Nederlandsche kind te pas. „Wij zijn allen Nederlanders zoo zeide hij o.m. en willen dat blijven. Wie bij zijn kind thans inplaats van liefde en saamhoorigheidsgevoel haat en onverdraagzaamheid kweekt, schaadt daarmee niet alleen zijn eigen kind, maar ook de Nederlandsche volksge meenschap. waarvan het later deel zal uitmaken”. Het zijn woorden, welke te allen kant mogen worden verstaan, evenals de opwekking aan de jeugd in den middel- baren-schoolleeftijd, om zich te ont houden van politieke twisten en harre- warrerijen, en de opwekking tot tucht, in het bijzonder zelftucht. Van groote beteekenis voor de eco nomische en sociale ontwikkeling van i nacht van Zondag op Maandag hevig waren beschadigd, opnieuw getroffen en nu volledig in puin gelegd. Zeer groot waren de verwoestingen aan de De d (recteur*-generaal der Winter hulp Nederland, de heer C. Piek, deelde ons heden mede, dat de opbrengst der eerste collecte, j.l. Vrijdag en Zaterdag gehouden, met inbegrip van de afzon derlijke giften, naar raming in het land rond 1 millioen gulden bedraagt. Een tweede collecte. gelijk de eerste, zal op 27 en 28 De cember worden gehouden. Er zijn in den allerlaatsten tijd van hoogerhand verschillende maatregelen genomen, die voor het bezette Neder landsche gebied van ingrijpenden aard zijn. Wij hebben er uitvoerig melding van gemaakt, evenals van de ons ver strekte commentaren. Zoo de splitsing van het departement van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen in twee nieuwe departementen één van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbescherming, het andere van Volksvoorlichting en Kunsten. De be noemde leiders van deze departemen ten, die den titel van secretaris-gene raal voeren, resp. prof. dr. van Dam en dr. Goedewaagen, hebben beiden het Nederlandsche publiek omstandig inge licht, de eerste in een uitvoerige radio rede, de tweede in een interview, over bedoeling en taak van hun departement en over de algemeene strekking van hun plannen. Waar van beide betoogen in ons blad volledig verslag is gegeven, mogen wij aannemen, dat onze lezers er met aandacht kennis van hebben genomen. Aan de uiteenzetting van dr. Goede waagen hebben wij reeds een artikel gewijd, waarin wij meer in het bijzon der wezen op de beteekenis van de nieuwe plannen voor de ontwikkeling van het Nederlandsche kunstleven, zoo wel van nationaal standpunt als in verband met de cultureele plaats van ons land in een nieuw staten- of vol- kenverband. en met het oog zoowel op de positie van den Nederlandschen kun stenaar als op de kunstzinnige opvoe ding van ons volk. bevrijd, als deze betrekking heeft op dat deel van de verplichtingen van den verzekeraar, waarvan deze door de rijksbijdrage wordt bevrijd (art. 18, lid 2). Tenslotte bevat het besluit bepalingen over de terugvordering van ten onrech te uitgekeerde bedragen. Ook wordt be paald, dat tot 50 pCt. van de bijdrage, kan worden afgetrokken in geval van onjuiste schade-opgave. Ter zake van toekenning, en uitbeta ling der bijdragen worden geen rechts vorderingen tegen den Staat toegelaten. De stukken, opgemaakt ter uitvoering van het besluit, zijn vrij van zegel, registratierechten en leges. Wij hebben hier een beknopte samen vatting gegeven van de voornaamste punten, welke door de nieuwe ordening worden geregeld. Elders ons blad vindt men nog de nadere regeling voor geleden schade aan huis raad. Morgen en zoo noodig volgende dagen komen wij op elk der onderdee- len uitvoerig terug. (Zie verder 3e blad, pag. 1.) V V 8 w V V V V V V M V V V v 5Z V xz V <«<«««««««««««««««««««««««««i De waarde van het goed wordt in den regel gesteld op de normale verkoopwaarde op 9 Mei 1940. om uit te stonden in brand en verlichtten den geheelen nachtelijken hemel. De piloot van een gevechtsmachine, die laag daalde, om het effect der treffers waar te nemen, kon ondubbelzinnig een reeks branden waarnemen, waarvan sommige een om vang hadden van omstreeks een vier kanten kilometer. De Duitsche vlieg tuigen keerden zonder verliezen terug. Amerikaansche correspondenten in Engeland geven een aanschouwelijk beeld van den omvang der verwoestin gen in Bristol. De eerste bommenwer pers arriveerden reeds kort na zons ondergang. Eerst veroorzaakte een hagel van brandbommen in een groot deel van de stad reusachtige branden, waarvan sommige gisterochtend nog niet gebluscht waren. De branden we zen den weg aan de hierna bommenwerpers, snelheid kwamen danks het zware enorme hoeveelheid bommen lieten vallen. Daarbij werden vele gebouwen, welke reeds in den Ook gisteren zijn de Duitsche bom aanvallen, naar het D.N.B. ver neemt, weer op de Britsche hoofd stad gericht. Reeds ’s morgens was Londen tweemaal het doelwit der Duitsche gevechtsvliegtuigen. Met opvallend gemak lukte het den Duitschen formaties de Britsche versperring van jagers en afweer vuur aan de Zuidoostkust en bij Londen te verbreken. Aan Duit schen kant vielen geen verliezen. Het Britsche communiqué Het D.N.B. seint uit Londen heeft gisteren, meldt, overdag viermaal gehad. In een Londensch district zijn bommen uitgeworpen, waardoor hui zen zijn verwoest. In den nacht van Maandag op Dinsdag waren de aanval len, volgens het Reuterbericht, voor namelijk op Bristol gericht. Branden laaiden op en aan huizen benevens openbare en handelsgeboywen werd aanzienlijke schade aangericht. Eenige personen werden gedood en andere ge wond. Omtrent de aanvallen op Bristol in den vorigen nacht verneemt het D.N.B. nader, dat gedurende 5 uur in achter eenvolgende aanvallen de Duitsche ge vechtsvliegtuigen onderweg waren bommen van allerlei kaliber werpen. Geheele stadswijken Molestverzekering De molestverzekeraar is tot het be drag der rijksbijdrage van zijn ver plichtingen bevrijd. Hij kan reeds uit gekeerde bedragen deswege terugvor deren. Voor zoover de uitkeering der molestverzekering de rijksbijdrage overtreft, komt het meerdere den ver zekerde ten goede (art. 18 en 9). De verzekerde is van zijn verbintenis uit het verzekeringscontract in zooverre fabrieks- en haveneómplexen. Reizigers vertellen, dat de straten van Bristol er uitzien als de verwoeste gebieden van Vlaanderen in den wereldoorlog. Drie en twintig Duitsche lucht aanvallen in één maand De Duitsche luchtmacht heeft, naar het D.N.B. verneemt, in den loop van de maand November behalve talrijke afzonderlijke aanvallen 23 grootscheepsche aanvallen onderno men, waarbij telkens in één nacht op één doel tusschen 100.000 en 600.000 kg bommen werden gewor pen. Alleen bij deze grootscheepsche aanvallen werden in totaal 5 mil lioen brisantbommen uitgeworpen. Bovendien werd bij dezelfde aan vallen een aanzienlijke hoeveelheid brandbommen uitgeworpen. Engelsche versperringsballon op drift In Mirandela in het Noorden van Por tugal is gisteren een Engelsche versper ringsballon met een stalen kabel van 700 m lengte neergekomen. De kabel raakte verward in de telefoon en tele graafdraden, waardoor de verbindingen in het geheele gebied werden verbroken. Noodlanding van een Engelsch vliegtuig Naar uit Tarragona wordt gemeld, heeft een Engelsch vliegtuig, dat in een luchtgevecht met Italiaansche vliegtui gen beschadigd was, op het eiland Buda in de Ebro-aelta een noodlanding ge maakt. De bemanning, een kapitein en twee sergeants, werd geinterneerd. De Engelsche kosten van oorlogvoering Volgens een te Stockholm ontva' gen bericht uit Londen bedroegen de Lrit- sche oorlogskosten in de vorige week gemiddeld 12.9 millioen pond sterling per dag, tegen 10.3 millioen pond ster ling in de voorafgaande week, waarme de de oorlogsuitgaven op een record hoogte zijn gekomen. Minister Knox over de afgestane torpedojagers De Amerikaansche minister van ma rine, Knox, heeft in een te Cleveland gehouden rede ten aanzien van het af staan van 50 verouderde Amerikaan sche torpedojagers aan Engeland als zijn meening te kennen gegeven, dat de hiervoor bek®n>an militaire steun punten als offensief en defensief middel meer waard zijn dan de afgestane schepen. Knox wees er verder op. dat het voortdurend bombardeeren van de Brit sche industrieele centra door de Duit sche luchtmacht aan den strijd van Engeland een zeer duisteren kant had den gegeven. Maandag is in de haven van Lissa bon met zware machineschade het Zuidslaviscne stoomschip „Sud” bin- nengeloopen. Het was met een convooi van 18 Britsche kolenbooten onder be scherming van 3 Engelsche torpedo jagers juist vertrokken uit de haven van Cardiff, toen het convooi werd aangevallen en uiteengedreven door eeti eskader Duitsche vliegtuigen. De meeste Engelsche schepen vluchtten de Engelsche haven weer binnen, ter wijl het Zuidslavische schip met volle kracht in de richting van Portugal doorvoer, waar het tengevolge van overbelasting der machines met zware schade is binnengeloopen. Van de 28 koppen tellende bemanning weigerde een groot deel de reis in dienst van Engeland voort te zetten. Duitsche persstemmen In reusachtige opschriften wijzen de Duitsche bladen op het weermachtbe- richt van gisteren, dat melding maakt van de vernietiging van 15 stoomsche pen uit een groot Britsch convooi. De „Börsenztg.” iaat vooral het licht vallen op de krachtige beveiliging van het convooi en spreekt de meening uit, dat deze omstandigheid het succes van den aanval der Duitsche duikbooten des te waardevoller maakt, want de Britsche pogingen om een betere be scherming tot stand te brengen, zijn zonder effect gebleven tegenover den offensieven geest van de Duitsche duikbooten. Het blad is van opvatting, dat zulke verliezen aan scheepsruimte door de Engelsche werven nooit goed gemaakt kunnen worden. De „Lokal Anzeiger” schrijftNiet steeds wordt dit onstuitbare wegvallen van de Engelsche en de aan de Engel- schen dienstbare transportvloot door zoo schitterende groote daden van het Duitsche duikbootwapen, door Duit sche oppervlakteschepen of Duitsche vhegers in het schrille licht der wereld- sensatie geplaatst, zooals door het be richt van het prachtige succes van den tweeden December. Niet steeds worden door zulke vernietigende aanvallen heele convooien vernield. Maar dag na dag zinkt toch ergens een Britsch schip loopt op een mijn of wordt gebombar deerd. Dag na dag loopt zandkorrel ra zandkorrel uit Engeland’s levenszand- looper. Voor huisraad en lijfgoederen zal de Ned. Staatscrt. een bijzondere regeling, gesteld door den secretaris-generaal van Financiën, bevatten. Deze regeling betreft in de eerste plaats de bijdragen in de geleden schade en ook waarbor gen voor een goede besteding daarvan. Voorzoover huisraad gebezigd werd in een bedrijf of bij de uitoefening van een beroep valt het onder de hierboven genoemde algemeene regels. (Art. 7.) Tenslotte is den secretaris-generaal in artikel 8 vrijheid gelaten om in bij zondere gevallen schade en bijdrage op afwijkende wijze vast te stellen. Op de rijksbijdrage worden uit an deren hoofde ontvangen schadevergoe dingen a fonds perdu in mindering ge bracht. Voor de molestverzekering gel den bijzondere regelen. (Zie hieron der.) Het Duitsche optreden in overzeesche wateren Door het optreden van aan de opper vlakte varende Duitsche vlootstrijd- krachten op den Indischen en den Stil len Oceaan, wordt Engeland tot nieuwe veiligheidsmaatregelen gedwongen. Zoo is het Engelsche passagiersschip „Em press of Russia” (16.810 ton), toebe- hoorende aan de Canadian Pacific, vóór vertrek uit Hongkong door de Britsche admiraliteit gevorderd. De passagiers moesten het schip verlaten, de lading werd gelost. De „Empress of Russia” wordt nu uitgerust als hulp- kruiser, om op den Stillen Oceaan de Britsche koopvaardij te beschermen. Men kan verwachten, dat een geheele reeks groote schepen als hulpkruiser dienst zal moeten doen, waardoor de koopvaardijscheepsruimte opnieuw ver mindert. ais sociaal opzicht voor ons land van belang. Deze verordening beperkt de vrijheid van loonvorming door collec tieve of andere arbeidsovereenkomsten en maakt deze laatste in dit opzicht afhankelijk van de goedkeuring hoogerhand. Voorts wordt b.v. automatisch verband tusschen verhooging en prijzen in zulke over eenkomsten verboden. Ook hier wordt een vergunning vereischt. De Staat, vertegenwoordigd door de Rijksbemid- delaars, kan loonsverhoogingen goed keuren, indien deze worden gewettigd door de door prijsstijging veranderde economische en sociale toestanden. De Staat krijgt het nu in de hand, de ontwikkeling der loonen naar boven en naar beneden zóó te leiden als geëischt wordt door het algemeen belang (waarvan o.i. het belang der betrokken bedrijven als economische factor in den regel niet zal zijn los te maken), met inachtneming van de belangen der werknemers. De bedoeling is, deze loon- normalisatie niet slechts landelijk te bezien, maar ook in het kader van de Europeesche economische gemeenschap. De bevoegdheden van den Staat zijn bij deze regeling nog verder uitgebreid, doch men heeft dit reeds eerder kun nen lezen. Wij hebben hier een voorbeeld van door den Staat geleide economie, be oogende in het algemeen belang sociaal evenwicht en sociale rust te scheppen Aanmerkelijk dieper dan wij dit voor heen ten onzent kenden, wordt hier door den Staat ingegrepen in het ma- terieele volksleven in den breedsten zin des woords. Het ligt voor de hand dat zulk ingrijpen, wil het waarlijk zegen rijk zijn, zaakkundig en met wijs be leid en met inachtneming van de wet ten, welke het economische leven van nature stelt, zal moeten geschieden. Waarborgen daarvoor ontbreken niet in deze verordening, die b.v. zeer groote macht toekent aan de Rijksbemidde- ^dezen UltVCerders van de Staatstaak XII UU4vII. ons land is het besluit van de secre-1 tarissen-generaal van Landbouw en Visscherij, van Financiën en van Jus titie inzake het vervreemden van land bouwgronden. Voor eigendomsover dracht zal voortaan een vergunning noodig zijn, welke in het algemeen slechts zal worden verleend als de prijs economisch verantwoord is, de ver krijger een zelf-verbouwende boer is en de belangen van den landbouw niet worden geschaad Niet-boeren zijn principieel van de verkrijging van den landbouwgrond uitgesloten. Ongetwij feld zal door deze regeling de ontwik keling van een gezonden en welvaren- den boerenstand en daarmee de land bouw en in verder gevolg de algemeene welvaart in ons land krachtig worden bevorderd. Op den duur zal het zóó moeten worden, dat de boeren, die het land bewerken, er de eigenaars van zijn en er de volle vruchten van kunnen Plukken, dus niet een deel van die vruchten moeten afstaan aan grond eigenaren, die aan de bewerking van den grond volstrekt geen deel hebben. De grond, die voor de volksvoedsel- voorziening noodig is, zal als 'speculatie- °bject worden uitgeschakeld. Ongetwijfeld een juiste en gezonde gedachte, welke kan leiden tot betere economische en sociale toestanden. Zeker niet in de laatste plaats ont leent deze toepassing van de leuze •>bet boerenland in boerenhand” haar beteekenis aan het bevorderen van de stabiliteit in den grondeigendom, het scheppen en bevorderen van de moge- ’jkheid van een eigengeërfden boeren stand, in tegenstelling met de onzeker- e*d, waarin de pachter leeft, die even tueel door een ander kan worden ver- Vangen, waardoor geen vaste band tus schen den boer (en diens geslacht) en den grond kan ontstaan, zeer ten na- deele van de meest doelmatige exploi tatie van den grond en ook van het °utstaan van een zelfstandigen boeren stand. k

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 1