KUNST EN LETTEREN
HAAGSCHE COURANT Zaterdag 14 Dec. 1940 4e bl.
zwakzinnigheid, een vervolg op de oeide
voorafgaande, die resp. in 1938 en 1939
in dit tijdschrift zijn opgenomen, eenige
boekbesprekingen en het ..Eugenetisch
nieuws”
pag. 3 -
TOEGEZONDEN BOEKEN
oudere
geefster
tomologische Vereeniging.
van
onafhankelijke recht-
een
niek. en van de resultaten van het duik-
scheen
De
Morgen’
roemen en het
DE TILBURGSCHE STUDENTEN GAAN
„JULIUS CAESAR” SPELEN
^ichtskri:
’“-ien
landschEngelsch)
ca te
formulee-
ui ter lijke
hiervan eenige
den verbijsterenden indruk,
kant van Zen op de zoekers
lichting maakt.
Groningen
Rovers,
voor de
welke
naar
Al
door
J
.Beknopt
scheikunde
haar toepassingen,
Bij W
licht
der
Coo-
Uitge-
De Nederlandsche Spoorwe
gen heeft met succes aan Piet Worm de
verzorging opgedragen van haar kalen,
der 1941. Met gebruikmaking van resul
taten der meer en meer volmaakte kleu.
renfotografie geeft het blad van elke
maand een toepasselijk „doorkijkje” om
sloten door een kunstzinnig raam van ge
spoten zwart. De sierlijke letters en cij
fers daarin zijn wit uitgespaard. Een aar
dig idee met smaak uitgevoerd.
W. H. J or dense, fabriek van groot-
keukeninstallaties te Scheveningen zond
ons een 12.bladigen kantoorkalender met
duidelijke cijfers en fotografische opna
men van door haar vervaardigde produc
ten en installaties.
Bij de N.V Uitgeversmaatschappij /E
E. Kluwer te Deventer verscheeen een
tweede druk van „Gasgeneratoren”,
handleiding voor automobielbezitters, die
zich een gasgenerator willen aanschaffen
en zich van de werking ervan op de
hoogte willen stellen, door ir. W Kra
mer, met een voorrede van ir. F. C. Wirtz
Cie
KALENDERS
Het nieuwe jaar kondigt zich aan met
een stroom van kalenders, even verschil
lend in formaat als in kostbaarheid der
uitvoering
Eug. Rensburg heeft vele stadsgezich
ten van Rotterdam op den steen vastge
legd en zich daarmede een groote be
kendheid verworven. Zijn werkzaamheid
strekte zich echter niet alleen uit over
Rotterdam, waarvan zijn elk jaar terug-
keerende Mooi Holland kalender getuigt
Naast dezen kalender voor 1941 deed hij
thans ook een Oud-Rotterdam-
k alen der verschijnen. Voor velen zal
deze verzameling litho’s een groote at
tractie zijn. Rensburg is dan ook voor
nemens de volgende kalenders uit te
breiden tot 12-bladige, om spoediger aan
zijn collectie van 350 stuks stadsgezichten
te komen. De kalender 1941 bevat litho’s
van de Kolk, het Steiger, Wolfshoek,
Plan C, de St. Laurensstraat en Scheep-
makershaven. De kalender is voorts voor
zien van een schild, bedrukt met memo
randum. Het is een artistiek saluut aan
oud-Rotterdam
De blanke Navajo, Dane
lidge. Zuidhollandsche
versmaatschappij alhier.
verhaal uit het geheimzinnige
waar Lord Benedict met
Grace een vacantiereis
bescherming van majoor
Een
Achter-Indië,
zijn dochter
maakt onder u
Doyle en zijn Navajoverkenners. Lady
Grace moet haar nieuwsgierigheid voor
een slangendans bekoopen met een ont
voering door een woeste bende Zij wordt
bevrijd door den verkenner Buchmaster.
die ?en belooning in goud weigert Een
maandenlang samenzijn in de wildernis
met den verkenner heeft bij Grace de
liefde doen ontvlammen Zij blijft den
redder trouw en vertrekt niet meer
De vertaling is van J. A GrieseKets
de Vries
„Joosje”, door Ed. Hoornik en
W. Hora Adema,.L. J. Veen's
Uitg Mij., Amsterdam.
De uitgever van dit frisscne. aardige
boek zou het zoowel in handen van jon
geren als ouderen willen zien. Dit lijkt
ons toch wel te veel gevergd, want al
is Joosje een schat van een kind met een
zonnig humeur en zin voor het leven,
(en meisje met geest, geplaatst in een
Voortreffelijk milieu, voor de ouderen is
haar levensgeschiedenisje toch wel wat
«Het Jaar onzes Heeren 1941”.
Uitgegeven voor Adoremus door
Drukkerij C. Blommendaal N.V.
Den Haag.
dit eerste deeltje van „Het Jaar
J medegewerkt
Reeds jaren hadden de studenten van
„Sint Olof’ het verlangen een eigen
studententooneel op te richten. Door ver
schillende omstandigheden kon men tot
nu toe hier niet toe komen. Thans heeft
de senaat van het Tilburgsche studenten
corps Sint Olof” besloten Shakespeare's
spel „Julius Caesar" op te voeren onder
regie van Karei Briels
Het studentencorps beoogt hiermede
een cultuurdaad te stellen en tevens den
grondslag te leggen voor een Tilburgsch
studententooneel, dat In het vervolg de
lustra en andere feestelijke gelegenheden
zal kunnen oplulstercn.
De Nederlandsche Jeugdgemeenschap
„Werk en Vreugd” afdeeling van de „Ne
derlandsche Werkgemeenschap” heeft be
sloten tot het uitgeven van een eigen or
gaan, waarvan het eerste nummer thans
verschenen is. Het is getiteld „Jeugd en
ontspanning” en stelt zich voor een
samenbindend element te vormen tusschen
de leden, die in een redactioneel voor
woord worden uitgenoodigd hun talenten
daarin ten toon te spreiden. De redactie
is gevestigd: Koningin Wilhelminalaan 360,
Voorburg.
Bij van Gorcum en Comp te Assen ver
scheen: „De geboorte van het
licht” eenvoudig Kerstspel voor kinde
ren door R. Oostra.
aai) den kinderachtigen kant. Het boek
is zeer geschikt voor meisjes van onge
veer'14 jaar. Het verhaal is een product
I van goede samenwerking tusschen den
dichter Ed Hoornik en de kinderschrijf
ster W Hora Adema
„Strijd onder water” door schout-
bij-nacht Friedrich Lützow
Uitgave Scheltens en Giltay, Am
sterdam 1940
Al is er oogenschijnlijk een pauze in
getreden in den strijd op het land, ter
zee is de activiteit zooveel te grooter Her-
haalcelijk kan men in de Duitsche weer-
machtsberichten lezen, dat Engelsche
koopvaardijschepen tot zinken zijn ge
bracht Het duikbootwapen is, sedert
Duitschland zijn tegenblokkade afkondigde
onbeperkt ingezet tegen elk schip, dat la-
tog naar Engeland wil brengen. .Strijd
onder water” brengt over dezen strijd
geiende bijzonderheden Friedrich Lüt
zow. de schrijver, is een deskundige die
goed gedocumenteerd een overzicht geeft
van de historie, van de practijk, de tech
niek. en van de resultaten van het duik-
I bootwapen. Een aantal foto’s verhoogt de
aantrekkelijkheid van dit lezenswaardige
boekje. A. M. Cageling, redacteur van het
tijdschrift „Onze Vloot” heeft er een
voorwoord voor geschreven.
groote behoefte aan autoparkeérplaats,
daarom een artikel over „Een ondergrond-
sche autoparkeerplaats in Bern” Ten
slotte wijst dr. Th. L. Slinkers. oud-amb.
bij het Boschwezen in N.O.I. op het be
lang van bosch- en laanverpleging brand-
hout-voorziening, en werkloosheids-be-
strijding.
Een inhoudsopgave voor den afgeloopen
jaargang is bijgevoegd
Het „tijdschrift van literatuurvrienden"
der Duitsche letterkunde, „Die L i t e r a.
tur”, heeft in zijn uitvoerig December!
nummer een bijdrage van Christian
Tranckner „Vom Lesen” Angelika Mer-
kelbach-Pinck schrijft over sprookjes
verzamelen in Lotharingen, Ewalt Sku-
lima wijst in een interessante bijdrage op
Jean Paul. terwijl Hellmut Draws-
Tychoen over „onvergankelijke vroolijk-
heid” schrijft in verband met de voorbe
reiders der oud Attische Comedie: Kra-
tinos en Ameipsias W. E. Süskind
schrijft over den cultuurhistorischen ro
man, Rud Huch over Talent en Genie, ’n
zeer lezenswaardige beschouwing. Verder
de gewone bijdragen en boek-beschou-
wingen over de laatste literaire publica
ties in Duitschland. (Die Literatur. Deut
sche Verlags-Anstalt. Stuttgart)
Het December-nummer van „Wiege-
kind en Kleuter” is met het oog op
het Kerstfeest in een keurig gewaad ver
schenen. Het bevat naast tal van lezens
waardige en onderhoudende vertellingen
aanwijzingen en venken voor jeugdige en
aanstaande moeders, welke ongetwijfeld
in menig huisgezin ter harte zullen wwnn-
den genomen
s -
TIJDSCHRIFTEN VAN DECEMBFR.
In het „Nederlandsche Spoor
wegen Maandblad” vinden wij o.a.
een Filmpraatje door G. H. Wallagh „De
trein in de film”; Amy Groskamp-ten
Have beschrijft, wat „De 8.16 naar Am
sterdam” op zijn geweten heeft of de rol,
die de trein in de liefde spelen kan; De
klok van den heer P. J. Paauwe, die
maand, datum, dag en tijd aangeeft in een
8-daagsch uurwerk uit „Een verrassende
mechanisch-magische wereld”; D. Kouwe-
naar steekt de loftrompet over „Amster
dam in den winter” en wat er te beleven
valt; Evenzoo doet het publiek in vers
vorm op de N.S. praestaties. Vergeten wij
niet „Voor jonge reizigers" en „Ons ver
haal” op het binnenblad en Coupé-prol le-
men op het omslag o. '1. v. Geo van Dam.
Uit den veelzijdigen inhoud van „B e-
drijfsbanden” het keurig uitgevoerde
maandblad voor het personeel van P.T.T.
onder de levendige redactie van pers- en
propagandadienst, lichten wij het „Dank
woord aan het P.T.T.-personeel” van den
heer prof. dr. C. P. M. Romme, als voor
zitter van het Werkcomité Zomerzegelactie
1940. Mede dank zij hun medewerking had
de opbrengst der Zomerzegels netto
/89.891.65J. d.i. 1.277.18 méér dan vorig
jaar bedragen. Voorts: een overzicht van
„De stand van het P.T.T.-bedrijf”; „Kin-
derzegels 1940”; een vers door Veritas
Postalis „Naar het Nieuwe Jaar” en de ru
brieken „Wetenswaardige werkelijkheden”
en „Personalia” van jubilarissen en zij, die
het Staatsbedrijf eervol hebben verlaten.
Ter ontspanning „Aangeteekende stuk
ken”. een vertelsel van den Postmeester
door Emile Buysse en „De lachpostlich-
ting”.
van overeenkomst tusschen Zen en het
Taoïsme. Het boekje van Alan Wats geeft
voorbeelden en ook van
deze
Ver-
„Drie Jonge schilders in een
vrachtauto”. J. H Speenhoff.
Bigot en van Rossum. Amster
dam.
Het is een langen tijd geleden, dat wij
poëzie van onzen vaderlandschen bard
J H. Speenhoff in druk zagen. Thans
verscheen in de Uilenreeks van Bigot en
van Rossum een oolijke zang over drie
jonge schilders, die het geluk hadden een
vrachtauto uit een loterij te winnen,
waarmede zij een allerzonderlingste reis
gingen maken en de dwaaste avonturen
beleefden. Met een gemakkelijkheid, welke
Speenhoff eigen is, is dit verhaal op rijm,
gezet. Hij zegt zelf aan het slot„Laat
ons als bij schaakspel rijmen, eerlijk pas
sen maat bij maat, kinderlijk en sober
dichten, burgerlijk van geest en daad.'
Vermakelijk is de vaak vreemde woor
denkeus, zooals wij die kennen als de
heer Speenhoff zijn trouwe toehoorders
op hartelijke wijze toespreekt Wij hebben
echt genoten van dit vers en in gedachten
zagen wij Speenhoff al staan in zijn lange
jas met zijn guitaar
den Niederlanden” is verschenen. Deze in
brochure-vorm uitgegeven uiteenzetting
draagt den tekst ,D e toekomstige
taak voor het Nederlandsche
Bedrijfsleven”
Lof van Nederland, zijnde een
verzameling zoowel van oude beproefde
als kortelings geschreven gedichten en
rijmen, waarin de schoonheid des vader
lands te water en te land wordt zicht
baar gemaakt mitsgaders eenige be
schrijvingen van de Maan en van
schoone bloemstukken, vrouwspersonen
en andere aanverwante zaken, hetgeen
alles is saamgelezen door J. W. J. Weru-
meus Buning en wordt uitgegeven aan de
Keizersgracht 333 bij Em. Querido. Deze
lange tirade in keurigen druk staat op het
omslag te lezen van een boekje, dat stellig
voor velen een kostbaar bezit beteekenen
zal. Men kan moeilijk iemand aanwijzen,
die zoo terdege ons land in alle wind
streken heeft doorkruist en aan wie beter
een dergelijke keuze zou zijn toever
trouwd. Een inleiding van zijn hand be
slaat de eerste bladzijden.
„De School voor het afwijkende Kind”
door W. A. van Liefland jr., verscheen bij
de Uitgeversmaatschappij Haga, alhier
Het neemt in de boekenreeks. die het
onderwijs betreft, een bijzondere plaats in
Het vormt een samenvatting en een be
spreking van het onderwijs aan kinderen,
die door psychische en physieke afwijkin
gen niet in staat zijn, de normale school
te bezoeken Dit onderwijs vormt een we
reld op zichzelf, een wereld, die voor velen
nog onbekend is, maar die velen toch be-
hooren te kennen, aangezien er in die
wereld geleden en gestreden wordt Het is
zeer interessant te vernemen, welke resul
taten men bereikt met b.v zwakzinnige
kinderen hoe door doelmatig onderwijs,
den weg gebaand kan worden, waarlangs
zij een plaats in de maatschappij kunnen
bereiken
De schrijver brengt den lezer zijn boek
niet alleen in contact met het onderwijs,
hier te lande, maar ook met dat in het
buitenland Waar mogelijk trekt hij ver
gelijkingen.
De heer Liefland laat zien wat bereikt
is. Er zijn echter nog groote leemten In
dit onderwijs. Het aantal scholen (mis
schien is het onjuist de instellingen, die
zwakzinnigen e, d. bezoeken met dien
naam te bestempelen) is nog veel te ge
ring, de methoden gelijken nog te veel op
die bij het gewone onderwijs, hetgeen fou
tief is. aangezien een zwakzinnig kind een
geheel andere persoonlijkheid bezit dan
een normaal
Zoo vindt men in dit boek talrijke din
gen, die de moeite van het lezen en over
denken waard zijn, om welke reden wij
het ieder, die belangstelling heeft voor
het onderwijs, kunnen aanbevelen
G. Mante vervolgt zijn verhaal van
een zwerftocht per onderzeeër langs de
kusten van Indië. De Muiterij op de
Mercuur in 1782 wordt door W P. Min-
derman beschreven. L. Smit memoreert
in zijn rubriek de 19e eeuwsche zeilsche
pen. J. W. G. H. Jansen geeft een episo
de uit het leven der scheepswerktuigkun-
digen in Indië. De balans geeft een over
zicht van de afgeloopen maand.
„De Nazarener III De Vrede der
Wereld”. Scholem Asch Uitg
Servire, den Haag.
In dit werk, waarvan thans het derde
deel is verschenen, heeft de schrijver de
gebeurtenissen in Palestina ten tijde van
de prediking en de kruisiging van Jezus
weergegeven, zooals een Romein, de disci
pel Judas en een leerling van Nicodemus
deze gebeurtenissen beleefd zouden kun
nen hebben In het eerste deel was de
Romein, de hegemoon van Jeruzalem, aan
het Woord, met zijn scherpen blik op de
plaatselijke toestanden en op de verdeeld
heid der Joden onderling. Hij komt één
oogenblik onder de bekoring van Jezus’
persoonlijkneid, maar, anders dan bij den
hoofdman van Kapernaüm, onttrekt hij
zich daaraan. Hij ziet in den nieuwen pro
feet een grooter gevaar voor de Romeinen
dan in Bar Abbas, die hier voorgesteld
wordt als een opstandigen nationalist.
Judas is hier de onevenwichtige, vurige
Messias-verwachter, die lang in twijfel is
maar tenslotte begrijpt, dat zijn Rabbi de
beloofde Verlosser is. Hij heeft iets be
grepen van het door Jezus aangekondigde
lijden, maar meent, dat de Messias op het
laatste oogenblik met de Hemelsche le
gioenen de Romeinen zal verdelgen, en
daarom verhaast hij de gevangenneming.
In dit derde deel vertelt Joseph, een
jonge leerling van Nicodemus, hoe het
Joodsche volk, aangegrepen door de macht
van Jezus’ woord en door zijn teekenen,
bereid is in dezen Rabbi den Messias te
zien, doch daarvoor als laatste teeken ver
wacht de vernietiging van de Romeinsche
macht. Dat de Messias de Verlosser van
zielen is, en dat Zijn Koninkrijk niet is
van deze aarde, werd niet aanvaard door
degenen, die uitzagen naar een Koning
der Joden, die Israël zijn ouden luister en
zijn onafhankelijkheid zou hergeven Ook
Joseph ziet in Jezus wel een groot pror
feet, maar niet den Messias. De schilde
ring, welke Scholem Asch geeft van het
leven in Palestina in die fel bewogen
tijden, is van een buitengewone levendig
heid.
„Probeer te winnen", door Suze
Ladan. Uitg Mij Valkhoff
en Co. Amersfoort
Sanny Dijck studeerde voor schilderes.
Als vader voor dringende zaken eenige
maanden naar het buitenland moet, blijft
1 e n
door
J Slijper deel II b, Anorganische schei
kunde door dr. H. J Edelman met mede
werking van dr J Kooy en dr. H. J
Slijper
volk, maar bovenal op God.
bescherming Nederland nooit heeft
wanhoopt. Nationaal Front is en
steeds meer zijnde beweging van den
nieuwen en sterken nationalen geest, die
het Nederlandsche volk kan en zal bezie
len voor een nieuwe en grootsche roe
ping in een herordend Europa
Thieme te Zutphen zag het
leerboek
van
dr H
Bij J. Noorduyn en Zoon te Gorinchem
verscheen Textielregels (met inbe
grip van celwol. melkwol en synthetische
vezels) door S. A. van Hoytema en A M.
I. Bolleman van der Veen
Uitgegeven voor de vereeniging van
leiders van openbare diensten en instel
lingen voor maatschappelijk hulpbetoon,
verschenen bij de N.V Drukkerij en Uit
geverij van de erven J J. Tijl te Zwolle:
Richtlijnen1 voor onderhouds
plichten en verhaal, verslag van de
commissie, ingesteld voor het ontwerpen
van algemeene richtlijnen voor de toepas
sing van den onderhoudsplicht in het al
gemeen en voor het verhaal wegens ver
leende ondersteuning in het bijzonder, met
door haar voor dit boek ontworpen en
aanbevolen normen.
„De geleide Volkshuishouding” is de
titel van een geschriftje van de hand
van D Blankevoort Dzn. en J. M Figee
(uitgegeven bij „De Amsterdamsche
Keurkamer”), waarin een beknopt over
zicht wordt gegeven van het volgens de
corporatieve gedachte ingerichte econo
misch en staatkundig leven, teneinde
over de beteekenis en den invloed daar
van op onze geheele samenleving een hel
derder begrip te verspreiden. De schrij
vers merken op. dat de voorbeelden van
een corporatieve orde hier en daar in het
buitenland niet tot klakkelooze naboot
sing mogen nopen, daar het Nederland
sche bedrijfsleven zijn eigen eischen stelt.
Zij wijden hun aandacht niet alleen aan
de economische kanten van het vraag
stuk, maar ook aan de mogelijkheid tot
vervulling van sociale en cultureele wen-
schen, welke het corporatieve systeem in
het bijzonder biedt
Bij Uitgeversmaatschappij Holland ver
scheen: „W at N. V. bestuur
ders van winstbelasting
moeten weten”, door A. L. F. Leve-
rington jr
Bij de uitgeversmaatschappij J B. Wol
ters, Groningen, verschenen in de serie
Bongerd-boekjes onder leiding van dr G.
Stuiveling „V o Ik s ver ha le n”. verza
meld en ingeleid door dr. M de Jong en
dr. G. Stuiveling en „In eigen k r i n g”,
verzameld en ingeleid door dr G. Stuive
ling.
Korsten, de Visser en Co. N. V.,
fabriek van stalen meubelen, liet door
N.V. v/h van Staal Co., Hillegersberg,
een kalender samenstellen met zeer fraaie
foto’s voorzien van bijschriften over het
oude Rotterdam. Ook uit historisch oog
punt een zeer waardevol bezit.
De A v r o heeft wederom een kalender
doen verschijnen, verzorgd door Albert
Hemelman, voorzien van een twaalftal
reproducties van mensch en dier, stil
levens en huizen, bloemen en landschap
pen. De volgende schilders zijn vertegen
woordigd: Wim Wouters, Ype Wenning, L.
v. d. Vlist, H. E. Roodenburg. Else Berg,
W. H. Singer jr., J G. van Hengst, J.
van Hoboken, Albert Hemelman, J. Kropff,
Willem Witjens, W. v. Nieuwenhoven.
Het kalenderblok brengt het leven en
werken van de Avro in beeld: prominente
figuren uit het omroepleven. de nieuwe
studio’s, het kantoorgebouw en de plek,
waar het nieuwe kantoor zal verrrijzen.
Voor de „Oude Haagsche van 1836"
heeft Wubbo de Jonge 6 oude bouwwer
ken geteekend, dateerend uit de 16e en
17e eeuw, beginnend met den Cuneratoren
uit Rhenen.
De vereeniging „Oost en West"
hier ter stede heeft een kalender doen
verschijnen met teekeningen van den be
kenden teekenaar Menno van Meeteren
Brouwer Deze teekeningen geven 4 Ne-
derlandsch-Indische onderwerpen "toeer,
benevens één uit Suriname en één uit
Curacao. De verkoopactie is ondernomen
om diegenen te helpen, die door het ver
broken contact met de beide Indiën in
moeilijkheden zijn geraakt.
Bij Ai. E. Kluwer te Deventer verscheen
„Technische Knutselwerkjes
voor jongens” door Robert Helman
In de serie „Weten en Kunnen” van de
N.V. Uitgevers Mij. „Kosmos”. Amster
dam verscheen „Rozenteelt door
amateurs” met vele foto’s en teekenin
gen door J J. van der Windt. „Rots
planten in den tuin” met fotogra
fische afbeeldingen door Mien Ruys.
„Snoeien van bomen en strul-
k e n” met fotografische afbeeldingen door
G Bleeker.
Bij Van Holkema en Warendorf te Am
sterdam zag in de serie Aesculaap’s
D i e t-k ookboeken een practische
handleiding voor de dieetregels, het licht
ten gebruike bij allergische ziekten, asth
ma, bronchitis, hooikoorts, ekzemen netel-
roos en allergische maag- en darm stoor
nissen door ir J. H. D Bertling met een
inleiding van dr Willem Kremer.
Bij de NV Urbi et Orbi Uitgevers
maatschappij te Utrecht verscheen in de
Practica-Encyclopaedische Bibliotheek
„Insecten” door F. Evers, met een
voorwoord van den president van de En-
r ÓMl w
(jo?®s -Heeren 1941” werd medegewerkt
W. H. Beekenkamp, ds. E. H.
dr h rndraad- ds- H- C van Deelen,
ty J Honders, dr. J. C. Roose en ds.
kalen ^eydner. Het bevat allereerst den
«Uren er ter herdenking van de groote fi
de- n van het Christendom en vervolgens
^ari Advent-Kerstbrief. Gewezen wordt
Sy-J? °P de boodschap, welke de Alg.
der Neo Herv. Kerk op 27 Oct.
ter gemeenten zond, en die in de har
de 00 duizenden weerklank vond. „Dat
gegaa n van duizenden weer zijn open-
I ‘n de v00r wat G°d ons geschonken heeft
I Bereid .erk van Christus, dat duizenden
I van ve2i^n om teru8 te keeren op een weg
bjj h 6r doorgevoero individualisme, waar-
«?ela,ng.. en de geestelijke welstand
t® enkeling altijd wordt doorgedre-
2ender koste der gemeenschap, dat dui-
I tucht/! ln gaan zien, hoezeer hun weg tot
heid L°Osheid leidt en er geen ware vrij-
U te estaat buiten God en Zijn Woord,
I *ware tanktn aan den nood, die als een
steed, - gmiging ever ons heengaat en die
tiuiZen waarder zal worden, omdat tien-
God "aen zelfs nu nog niet begrijpen, dat
In ^eekt 'n dezen tijd”.
k’Ues’e nze Getijden” worden veer medi-
(Van'n tobeoen gegeven voor iederen dag
Save v Dec 194ü—8 Febr 1941) met op-
te lezen Schriftgedeelten en te
Psalmen en üederen.
In brochure-vorm zijn, als uitgave van
..De Veste” te ‘s-Gravenhage. versche
nen „Waarheen Nederland’.het
stenografisch verslag van een redevoering
van Arnold Meijer, leider van Nationaal
Front, en „Nederland en het
nieuwe Europa”, een betoog van
denzelfde. in welke beschrijving hij het
Nederlandsche volk toeroept zich onder
Nationaal Front te verzamelen en de
doelstelling daarvan uiteenzet. In de
laatstgenoemde wijst de schrijver er in
het bijzonder op, dat de Nederlander in
de eerste plaats zijn leider wil kennen
aan diens beginselen en zich er van over
tuigen, dat deze beginselen in overeen
stemming zijn met den geest en het ka
rakter van ons volk. Dien leider kan
men kennen aan zijn beweging, een scha
re van gelijkgezinden, die gezamenlijk
hun strijd voeren met den inzet van
heel hun persoonlijkheid en die uitslui
tend het algemeen Nederlandsch belang
voorstaan. In dit Nationale Front zat
ieder de taak verrichten, die hem wordt
aangewezen Tegenover den vroegeren
partijenstrijd, die ons volk verdeelde, zal
het vooropstellen al wat ons Nederlan
ders vereenigt. Geen verschillen, van
welke soort ook, mogen tot geschillen
worden. Godsdienstige verschillen zullen
nauwgezet worden geëerbiedigd, maar
mogen geen rol spelen in de politiek
Door voortdurenden toevloed en door-
strooming van kader wordt de handha
ving der beginselen gegarandeerd. De ga
rantie, dat Nationaal Front niet ontaardt,
ligt bij hen. die meemarcheeren De
schrijver stelt een vast vertrouwen in de
gezonde kracht van het Nederlandsche
aan wiens
ge-
zal
„Distributie gijn en pijn Het straat
lied van 19141918. D. Wouters.
Uitgevers Maatschappij Holland
De heer Wouters heeft reeds eenige bun
dels straatliederen doen verschijnen, die
algemeen de aandacht hebben getrokken.
Echte straatliederen, zoo uit het volk ont
staan, zijn er thans niet meer. De liederen
die thans gezongen worden, hebben hun
componist en tekstdichters; de radio heeft
zijn intrede gedaan en bovendien worden
de bedelversjes bij honderdtallen voor
een klein prijsje gekocht, al of niet voor
zien van meelijwekkende mededeelingen
in de brievenbussen gestopt
De laatste serie van deze straatliederen
zooals ze den heer Wouters bekend zijn,
heeft hij gebundeld in een klein boekje,
dat thans wel zeer actueel mag worden
geacht.
Het zijn liedjes waarin de distributie-
maatregelen in de oorlogsjaren 19141918
gehekeld worden en vooral dr Posthuma
het kind van de rekening is.
„Dr. Posthuma leeft nog. en wij ver
trouwen”, aldus de verzamelaar in zijn in
leiding, „dat hij zich door dit boekje meer
geamuseerd dan gekwetst zal gevoelen, te
meer, waar deze liederen in de dagen, dat
ze ontstonden hem wel niet onder de oogen-
zijn gekbmen”.
Het is een aardig boekje, dat, zoo de
huidige distributiemaatregelen dit al niet
gedaan hebben, herinneringen wakker
roept aan een tijd, waarin de bon eveneens
hoogtij vierde
Zen-Boeddhisme, door Alan W
Wats, vertaald door J. A. Blok.
N.V. Uitg. Maatschappij /E. E.
Kluwer, Deventer.
Dank zij de in het Engelsch vertaalde
boeken van prof. Suzuki over 't Zen-
Boeddhisme is in het Westen de belang
stelling voor dezen vorm van Boeddhisme
wakker geworden. Bovengenoemd boekje
geeft beknopt weer wat er onder Zen-
Boeddhisme moet worden verstaan, hoe 't
zijn oorsprong heeft genomen en het zich
heeft ontwikkeld en welke de eigenaar
dige kenmerken ervan zijn.
Zen onthoudt zich van alle getheoreti
seer, leerstelligheid en doode
ring en eveneens buiten de
godsdienstige hulpmiddelen. Het is niet
gemakkelijk het begrip „Zen” te omschrij
ven De schrijver heeft er zelf ook moeite
mee „Zen aldus merkt hij op begaat
nooit de fout leeringen te verwarren met
wijsheid, want in wezen is Zen dat „iets",
wat het verschil geeft tusschen een Boed
dha en een gewoon mensch het is Ver
lichting, onderscheiden van leer Als veel
termen de» Oostersche filosofie heeft Zen
in het Westen geen volledig aequivalent.”
Het is een Japansch woord, afgeleid van
het Chineesche Ch’an of Ch’an-na, dat op
zijn beurt weer een verbastering is van
Dhyana in het Sanskrit, dat gewoon lijk
met meditatie wordt overgezet.’’ De schr.
acht dit evenwel een misleidende ver
taling Hij geeft de vqprkeur aan „ver
lichting” maar zelfs aldus vertaald is
Zen niet alleen Verlichting maar ook de
weg tot bereiking daarvan.
Humor, warsheid van zwaarwichtigen
ernst en deftigheid, een zekere schalks
heid bieden een der voornaamste punten
„De strijd om het Ven”, door
Hans Pennarts. Uitg. H Meu.
lenhoff. Amsterdam
op het titelblad zien we vroolijke,
de zon gebruinde knapen een jolig
gevecht leveren. Dit typeert als ’t ware
den inhoud van het boek, waarin de twee
partijen H.B.S.-ers elkaar de leiding be
twisten, niet alleen op school, maar ook
in hun vacantie. tijdens welke ze ieder
aan een kant van het Ven in twee
groepen kampeeren. De eene groep staat
onder leiding van Bram, die zelfverzekerd
en met een helder verstand begaafd iets
tè veel de leiding tot zich .trekt, de an
dere groep onder zijn concurrent Leo, een
sloom uitzienden jongen, die het echter,
door zijn buitengewone geestigheid en ge.
vatheid, onder de jongens van Bram wint.
Hoe de strijd zich ontwikkelt en een ein
de vindt, moet men beslist zelf lezen, om
zich te kunnen vermaken met de geestige
wendingen en de echte jongensachtige
branie, welke Hans Pennarts zoo goed
heeft weten te typeeren.
De illustraties van Hans Borrebach zijn
uitstekend geslaagd
„Journaliste”, door Emma Bug-
bee Hollandia Drukkerij,
Baarli
jk (je ster-serie van de Hollandia
Drukkerij te Baarn verscheen reeds eer
der een roman voor oudere meisjes van
de hand van de Amerikaansche verslag
geefster Emma Bugbee, verbonden aan
de New York Herald Tribune. De meis
jes die Peggy ontdekt nieuws” hebben
gelezen zuilen dan ook gaarne Peggy in
haar verdere loopbaan willen Volgen Zij
brengt het tot een vooraanstaande plaats
en wordt verslaggeefster voor de gebeur
tenissen in en om het „Witte Huis” te
Washington. Als men weet, dat de ge
beurtenissen in en om de residentie van
den president den Amerikanen buitenge
woon interesseeren, dan kan men ook be
grijpen, dat Peggy heel wat beleeft
De Nederlandsche bewerking is
Willy Strijt
TIJDSCHRIFTEN
Het 64 bladzijden tellende Panorama
Kerstboek biedt ’n schat van foto’s en
verhalen, die de traditie getrouw in keu
rigen diepdruk, soms ook in kleuren tot
hun volle recht gebracht zijn. Uit den
rijken inhoud noemen wij het beginartikel
„Het Hollandsche Binnenhuis in de 17de
eeuw”, dat verlucht met tal van welge
slaagde reproducties een overzicht geeft
van de karakteristieke schoonheid van het
Oud-Hollandsche binnenhuis in de gouden
eeuw; een goed verhaal van dr. A. J.
Cronin „Een misverstand uit Liefde”;
„Kerstmis” een vers van Martien Bever
sluis, fragmenten uit de Gysbrecht van
Aemstel, verlucht met kunstzinnige, rag
fijn geknipte silhouetten door H. D. Voss;
zeer goede teekeningen van Cees van Trigt
bij ^n kerstverhaal uit het oude Rusland
door Leni Swildens; Kindermode in de
19de eeuw (arme kindertjes!) door dra T.
Klijnhout-Moerman, met gravure’s; Wat
Nederland in het Zuiden aan historische
kasteelen bezit, van de hand van jhr. dr
E. van Nispen tot Sevenaer met tal van
foto’s, en tenslotte een kerstverhaal van
Isabel Moore, „Niets om te geven” Alles
bijeen in winters lichtblauw omslag een
waardevol kerstpresent
In de Decemberaflevering van het
„Haagsch Maandblad” schrijft dr
ir M. D. Dijt over „De onttroning van
het Goud”;: mr. dr. B. J. F. Steinmetz
geeft zijn zienswijzen over „De Haagsche
gemeentebegrooting voor 1941: een teeken
des Tijds”; dr. A. Hulshof belicht de
„Duitschers in dienst der Oost-Indische
Compagnie”; dr. H van Loon vestigt de
aandacht op de „Gedachten van Gaston
Baty: Het Tooneel een tojale Kunst”; dr
J. A. Vollgraff geeft eenige bladzijden uit
een Journaal van zijn grootvader Willem
Gerard de Bas, een Hagenaar van geboorte
over „Een uitstapje naar Gent en een
naar het slagveld van Waterloo in het
jaar 1817”; dr. Josip S. Milicic zet zijn
Joegoslavische impressies voort „Van de
Hoofdstad naar de Eenzaamheid” (III) en
tot besluit de „Maandschouw” door Tenax.
„De Nieuwe Gids” thans verschij
nend bij het Coöperatieve Uitgevers-be-
drijf U.A. aan het Bezuidenhout 26, alhier
opent met „Opmerkingen en Beschouwin
gen” door dr. Lodewijk van Deyssel; dr.
Alfred A. Haighton schrijft over den
,Heer der Schepping” en trekt „Leering
uit Lebak”; Jeanne KloosReyneke van
Stuwe geeft een artikel over „Feiten en
Fantasieën” en behandelt samen met
Louis Knuvelder de „Bibliografie”; van
dezen laatste is tevens „De Weg naar
Morgen”; Hélène Swarth publiceert een
gedicht entrits „Winter”; J. van Oudshoorn
een verhaal „Wolken, Land, Water”; Felix
Timmermans zet zijn „Familiekroniek”
voort, IJs. Vissel het verhaal van „De
lachende Actrice”; Huib Herks beschrijft
de „Opkomst en val van het Wereldrijk";
tot slot een aantal lichtsignaaltjes.
De December-aflevering van „Pu
blieke Werken” officieel orgaan van
de vereeniging van directeuren van ge
meentewerken, openbare werken, bouw
en woningtoezicht en woningdienst uitge
geven bij A. W Sijthoff’s Uitg. Mij te
Leiden, opent met een artikel over „En
kele bruggen in den Haag” door mgr F.
R. Baumgarten en ir. M. H. Ekker. Zij
constateeren dat de laatste jaren in onze
stad gelukkig meer aandacht is besteed
aan vormgeving en versiering der brug
gen. Prachtige foto’s ook van beeldhouw
werk leggen naast den tekst daarvan ge
tuigenis af Ir. J. J. Fuijkschot. ingenieur
Openbare werken schrijft over de nieuwe
zand- en rondsilo op het terrein van de
Gemeentereiniging in Haarlem. De clty-
vorming schept in de toekomst althans
„Handel nu’ door dr M. de Berne
Uitg N.V Leiter-Nijpels. Maastricht
In deze brochure wijst de schrijver op
noodzakelijke verbeteringen, die reeds nu
hier moeten worden aangepakt, en ook
kunnen worden aangebracht, onafhanke
lijk van de ontwikkeling der politieke ge
beurtenissen. Hij heeft het oog in het bij
zonder op de Arbeidsinspectie, die onvol
doende geoutilleerd is en waarvan hij de
kern zou willen maken van de toekom
stige sociale bureaux. De beslissingen van
de Arbeidsinspectie moeten steeds vallen
tusschen het sociaal wenschelijke en het
economisch mogelijke; "at het laatste be
treft is het noodig te beschikken over zeer
vele statistische gegevens, met het oog
waarop bepaalde instructies moeten wor
den gegeven Tusschen Arbeidsinspectie en
Arbeidsbeurzen dient samenhang te be
staan; in het berechten van overtredingen
van de sociale wetten moet eenheid komen,
hetgeen na een advies van het districts
hoofd der Arbeidsinspectie op de hem toe
gezonden processen-verbaal zal kunnen ge
schieden Tenslotte houdt de schrijver een
pleidooi voor het onderbrengen van het
industrieele leven in corporaties of bedrijf
schappen. De sociale bureaux, waarvan de
Arbeidsinspectie de kern vormt, dragen
zorg voor de uitvoering der verordeningen
der bedrijfschappen In beroep wordt na
den voorzitter <die advies uitbrengt) door
den minister beslist. Hierdoor bereikt men:
zelfbestemming in eigen kring, zuivere
scheiding tusschen verordenende en uit
voerige macht en
spraak.
Bij P Noordhoff te Groningen ver
schenen: K K Rovers, Practisch
boekhouden voor de Middenstand,
deeltje I, 11e en 12e druk; K. K. Rovers,
Practisch handelsrekenen, uit-
rave B, voor de Middenstand, 2e en 3e
druk; G J. Schras en C. J. Booster,
Handelsrekenen voor de Midden
stand, deeltje I, 3e druk; A. Swaan en
mr. L. E. Pieters, Rechts- en Wets-
kennis voor de Middenstand, 4e druk;
B A Dijkstra en K. K. Rovers, Een
voudige taaloefeningen bij be
knopte handelscorrespondentie voor de
Middenstand, 2e druk.
Bij de uitgeverij „De Veste” te ’s-Gra
venhage is verschenen de tweede druk
van „Terug uit gevangeni s”, ge
dachten over huisgezin en ras, gezag
en vrijheid, kapitaalsophooplng en bezit
loosheid en buitenlandsche politiek; een
rede van Arnold Meyer, uitgesproken te
Breda op 26 Mei 1938 op de eerste groote
openbare vergadering na zijn gevangen
schap, welke rede van den leider van het
tegenwoordige „Nationaal Front” wegens
de actualiteit der daarin behandelde
vraagstukken is herdrukt, met enkele ge
ringe wijzigingen om die actualiteit na
drukkelijker te doen uitkomen.
Bij W. J. Thieme en Cie. te Zutfen ver-
Hoofdzaken der natuurkennis,
door B. Swanenburg, met medewerking
van dr. M. A' Ysseling en dr A. Schey-
grond, deel I „Het menschelijk lichaam”,
deel II „Natuurkunde voor meisjes”.
Voor de Vereeniging van Uitgevers
voor de Gemeente-administratie verscheen
bij de N.V. Drukkerij en Uitgeverij van
de Erven J. J. Tijl te Zwolle „Vorde
ringen en inkwartiering Duitsche Weer
macht. Toelichting op de verordeningen
49/1940 en 50/1940 van den Rijkscommis-
saris voor het bezette Nederlandsche ge
bied, door mr. J Heusdens en J. P.
Scheepmaker.
„Een agrarisch front als landbouw-or-
ganisatie” is de titel van een door dr.
F. E. Posthuma, ex-minister van Land
bouw, geschreven brochure, welke door
het Nederlandsch Boerenfront is uitge
geven. Hierin komt de schrijver na een
historisch overzicht van de landbouwpo
litiek ten onzent, tot de conclusie, dat
de landbouwbelangen organisatorisch het
best behartigd worden door één vereeni
ging van allen, die direct of indirect met
den land- en tuinbouw en de verwerking
hunner producten zijn betrokken. Dit te
vormen Boerenfront zal moeten uitgaan
van de N.S.B., welke, naar de schrijver
vande tegenwoordige constel-
dille ^et?° de eeniKe vereeniging was.
die Duitschland durfde
eerstgeboorterecht bezit
Om in ruimeren kring bekendheid te
geven aan de uiteenzettingen van den
commissaris-generaal voor Financiën en
Econorme. dr H Fischböck betreffende
de toekomstige ontwikkelingsmogelijkhe
aen op economisch gebied hier te lande
V?°r de ^^huishouding
ue Ultgave bevorderd van een
Nederlandsche vertaling van den tekst
zooals deze in de .Deutsche Zeitung in
In de vierde aflevering van den zesden
jaargang van „Afkomst en Toe
komst" (voortzetting van „Erfelijkheid
bij den mensch” en van „Ons Nageslacht")
welk tweemaandelijksch tijdschrift bij
den uitgever Martinus Nijhoff te ’s-Gra
venhage verschijnt, behandelt dr P J
Waardenburg (te Arnhem) verder den
biologischen ondergrond van de criminali
teit en wijdt zijn beschouwing aan cri-
mische tweelingen Met de studie van
tweelingen wordt n.l een nieuw beginsel
ingevoerd om voor allerlei verschijnse
len het aandeel van milieu en erfelijken
aanleg te bepalen en hierdoor kan veel
,1, duisternis worden ontstoken
W H Mook (Groningen) schrijft over de
vraag. Is muzikaliteit (muzikale begaafd-
heid) erfelijk? Voorts bevat deze afle
vering een samenvatting betreffende
Bij N.V. Em. Queridö's Uitg Mij te
Amsterdam is een rijmprent verschenen:
„Ballade van den Boer” van J W.
F Werumeus Buning. met een teekening
van Jo Spier. Welke grootsche en hevige
gebeurtenissen de wereldgeschiedenis ook
kende, de boer, die zijn werk ziet als een
opdracht van God. ploegt voort. Zoo heeft
ieder mensch de hem van God gegeven
taak te volbrengen op de hem aangewe
zen plaats tot het oogenblik komt, waarop
hij geroepen wordt Dit is de menschheid
om wier ziel de wereld blijft bestaan Zoo
is de inhoud van deze ballade, die treft
door beeld en woordkeus, eenvoud en een
krachtig rhythme. Jo Spier legde in zijn
teekening de tegenstelling van den mensch
die klein is en gebonden aan de aarde,
maar groot door zijn roeping en zijn ge
loof
NIEUWE UITGAVEN
Bij de uitgeversmaatschappij W.
Thieme en Cie, Zutphen verschenen in de
serie Kleine Bibliotheek voor de moderne
talen „L’armure du Magyar” van
Henri Bernay en „La mission de
Slim Kerriga u” van Ludovic Bouti-
non. Verder zagen bij denzelfden uitgever
het licht het derde deeltje van „E n
Route” door J J Kromhout v d. Meer
en J P Polling, de Natuurkunde
van het Vrije Vel d”. door dr. M
Minnaert, „Besluit op de Winst
belasting 1940” door M Scholtema,
„P r e p a r e e r e n” door J U A Kroon
en J G. Th varf Nes
Van de methode voor het taal- en let-
terkunde-onderwijs op de Ulo-school door
R. Kuitert en A van der Wijden ver
scheen bij J. B. Wolters een „Kort
Overzicht der Grammatica”
evenals het tweede deeltje van „Bloei
maand” door Daan Deken, P C. J.
Reyne en J. B. Ubink Bij L. J. Veens uit
geversmaatschappij te Amsterdam ver
scheen het „Eerste supplement op
den Vijfden Druk van den Be-
knopten Belastinggids” samen
gesteld door dr M. J. H Smeets en J H
Meihuizen Bij W P van Stockum en
Zoon zag het licht „Besluit op de
Winstbelasting 1940 Gids voor
de P r a e t ij k” door Jan C W Polak
lij alleen met de huishoudster achter, die
voor haar zal zorgen, daar moeder eenige
jaren geleden gestorven is. Hoe naar
Sanny het vertrek van vader ook vindt,
besluit zij haar tijd goed te gebruiken,
flink te werken en vader te laten zien
wat zij kan. Niet altijd lukt het haar,
paar Sanny zet door en haar eerste expo
sitie krijgt een goede critiek. Zij maakt
hierdoor ook prettige relaties en met
haar vriendin Kitty heeft zij buiten haar
studie een gezellig clubje waarin we de
ernstige Sanny ook van een andere zijde
leeren kennen Natuurlijk heeft voor
beide meisjes het verhaal een happy end
en worden Sanny en Paul, Kitty en Niek
twee gelukkige paren.
Een goed boek voor oudere meisjes
met houtsneden van R. Snapper
„Liedjes" van Alex de Haas.
N.V. Leiter-Nijpels, Maastricht.
De meesten onzer lezers zullen Alex
de Haas wel kennen. Ze hebben hem ge
zien of gehoord op het tooneel. zijn
itemgeluid is via den luidspreker all ehuis-
kamers binnengedrongen. Zij kennen zijn
pretentielooze liedjes, geestig vaak he
kelend soms, nooit triviaal of overdreven
sentimenteel Deze levensliedjes van de
Haas zijn thans gebundeld De Haas
schreef er zelf muziek bij, teekende zelf
de illustraties, zong ze zelf. Kortom de
Kaas is bij zijn liedjes alom tegenwoor
dig.
M. J. Brusse schreef bij een bundeltje
van liedjes, welke menigeen zou willen
bezitten, een zeer waardeerend voor-
wöörd.
Bij dezelfde uitgeversmaatschappij ver
scheen de dertiende verbeterde en ver
meerderde uitgave van het tweede deel
van het „Engelsch Woordenboek” (Neder-
van R ten Bruggen-
„De ondergang van een impe
rium" door Robert Briffault
Uitgave W. J. Ort, alhier.
Met sjpherpe pen hekelt Robert Briffault
dit boek personen en toestanden, in En
geland, die hij verantwoordelijk acht voor
den staat, van zelfvernietiging, waarin dit
tod volgens het oordeel van den schrij
ver geraakt is. Een goed kenner van de
togelsche geschiedenis, is hier aan het
*°ord, iemand die volkomen bekend is
™et den gang van zaken en die geheel op
w hoogte is van alle zetten op het im-
«uilads.tisc^e schaakbord Alan Sinclair
'dlgwick heeft het boek van een commen-
??r.vt>0^z.ien, terwijl dr. T. Goedewaagen,
ra ijlings benoemde secretaris-gene-
V n Van het nieuwe departement voor
oiivsvoorlichting en Kunsten, er 'n inlei-
voor geschreven heeft. Dr. Goede-
aagen laat hierbij een waarschuwend
s.hooren tegen een neutraliteit van
Anglo-philisme. die ons volk in
-> enkel opzicht ten goede kan komen.
on\®enzijdigheid waarmede Briffault zijn
hij ehrWerP behandelt, sluit niet uit. dat
narde waarheden uitspreekt, die den
ing van den lezer verruimen
hunrii