Wcdia aan Zuid-Afrika De oppositie m Roosevelt’s plan inzake steun Engeland res de Zweedsche m GEMENGD NIEUWS De ontploffing kruitfabriek MATSOEOKA OVER DE JAPANSCH- AMERIKAANSCHE BETREKKINGEN In t HOFBRAU Heftig debat in het te verwachten Dr. Malan neemt de leiding van Hertzog over ORKEST PALI 19 Dec. UHfi Ip bl. 2 aan VEREENIGDE STATEN AUTO IN DE VECHT GEREDEN ROEMENIE JAPAN. Twintig gebouwen in de asch gelegd FRAUDULEUS GESLACHTE VARKENS VERVOERD De Pauseiijke geschenken krijgsgevangenen I HET SNUFJE VAN DEN HAAG KNEUTERDIJK 16 HEDEN GEOPEND Nieuwe bestuursacademie te Straatsburg De Engelsche luchtaanval op Napels Een Engelsche luchtaanval op Brest Luchtaanvallen in Thailand Portefeuille met geld vermist TTAAGSCHE COURANT Donderda Vijftig Amerikaansche schepen voor Engeland Amerikaansche bommenwerpers naar Singapore? Clandestiene handel in levensmiddelen ENGELAND Inschrijving van zesendertigjarigen Tokio heeft geen vijandelijke bedoelingen jegeas Amerika RECLAMES. l t s De DE DIPLOMATIEKE POSTEN IN EUROPA CREDIET VAN TIEN MILLIOEN DOLLAR AAN PERU HONGAARSCHE PRINSES UITGEWEZEN FRANSCHE MISSIONARIS GEARRESTEERD Het voornemen van Paus Pius om aan alle krijgsgevangenen in de verschillende oorlogvoerende landen een Kerstgeschenk te geven, blijkt onuitvoerbaar. De techni sche moeilijkheden zijn te groot. Gister ochtend verluidde in Vaticaankringen, dat de Paus zich er toe zal moeten beperken geschenken uit te deelen aan de in Italië geïnterneerde krijgsgevangenen. I 20 MINUTEN F LACHEN OM EEN DAVERENDE KLUCHT MET CHARLEY CHASE EEN GEESTIGE TEEKENFILM IN KLEUREN af niet Directie: A. H. REIJNDORP, v/h Chef de Restaurant Astoria A’dam en Chateau Bleu, den Haag Stefani meldt, dat uit de puinhoopen van een gebouw, dat tijdens den vijan. delijken luchtaanval op Napels in den nacht van 14 op 15 December werd ge troffen, de lijke- van 3 mannen en 2 vrouwen zijn gehaald. Bij dezen aanval zijn voorts 28 personen gewond. Een verklaring voor wijziging werd niet gegeven. United Press meldt uit Berlijn In een aan de buitenlandsche pers verstrekte mededeeling wordt gezegd, dat de En gelsche berichten over bomaanvallen op Duitsche vliegvelden in Noord-Frankrijk Het opperbevel van Thailand heeft het volgende communiqé gepubliceerd om trent de botsingen in de lucht, die zich thans afspelen te Nakorn Panom. Nong- kai, Móejcdhanen Aranya. Fransch In- do-Chineesche vliegtuigen zijn Maandag boven grondgebied van Thailand ver schenen en hebben een aanval gedaan op Oedorn, waar één doode viel, en Sakon Nahon. een open stad, waar 8 dooden te betreuren waren. Een inwoner van de Sarphatistraat te Amsterdam heeft aangifte gedaan, dat hij een portefeuille, inhoudende bankbil jetten ter waarde van 850 gulden en dis tributiebescheiden. vermist. Het geld en de papieren zijn- verloren gegaan in het bovenhuis van een bontwërker. die daar tevens een atelier heeft. De nummers der bankbiljetten kon de eigenaar helaas niet opgeven. cr PROTEST VAN HUISVROUWEN Naar uit Londen wordt gemeld, heeft zich een delegatie huisvrouwen vervoegd bij het ministerie voor de levensmiddelen voorziening. om te protesteeren tegen de hooge prijzen van levensmiddelen en het tekort aan melk. De vrouwen werden ont vangen door den ambtenaar van het mi nisterie. sir Henry French, die, toen de vrouwen een te krachtigen toon aansloe gen na een half uur de kamer wilde ver laten. De vrouwen eischten echter na drukkelijk. dat de regeering haar gratis levertraan ter beschikking zou stellen. French weigerde hierop in te gaan. Toen hij daarop weer probeerde de bespreking af te breken en de kamer te verlaten, versperden de verbitterde vrouwen hem den weg, zoodat French slechts met ge bruik van geweld het vertrek kon ver laten. Een doode Gistermorgen om tien uur is op den Rijksstraatweg onder de gemeente Breu- kelen een ernstig ongeluk gebeurd. Op dien tijd naderde er uit de richting Am sterdam een personenauto. Vermoedelijk door te groote snelheid en door de glad heid van het wegdek, slipte de auto in de bocht vlak voor het kasteel Nijen- rode. De wagen geraakte hierbij te wa ter, waardoor een van de beide inzitten den, de 53-jarige C. J. van den Berg uit Amsterdam, is verdronken. De chauffeur zag kans, om nog uit den wagen te sprin gen en zwemmende den kant te bereiken. Op den wal trok de chauffeur zijn bo venjas en andere kleedingstukken uit, waarna hij zich opnieuw te water begaf om te trachten den heer van den Berg te redden. Hij wist door het portierraam, dat hij open had gedraaid alvorens uit den wagen te kunnen ontsnappen, rij* passagier te grijpen, doch uitgeput door de koude van het water en de ver moeienis moest hij hem weer loslaten. Inmiddels hadden personen, die aan de overzijde van de Vecht de auto op het gladde wegdek hadden zien slippen en te water gaan, eenige roeibootjes losge maakt en daarmede roeiden zij naar de plaats des onheils. Ondertusschen passeerde toevallig een kraanwagen, welke werd aangehouden om daarmede te trachten den wagen op den kant te brengen. Er ging toch nog een kwartier mee heen, zoodat dokter Adels, die ijlings was ontboden, nadat kunstmatige ademhaling was toegepast, slechts den dood vast kon stellen. Het lijk is in beslag genomen en naar het lijkenhuisje te Breukelen vervoerd. Minister Huil heeft aangekondigd, dat de diplomatieke vertegenwoordiging van de Vereenigde Staten in Europa onmid dellijk na de Kerstvacantie aanzienlijk versterkt zal worden. De ambassadeur te Rome, William Phillips, is zoover her steld. dat hij weer naar Rome kan gaan. Tezelfdertijd begeeft admiraal Leahy zich naar Vichy en het is ook te verwachten, dat Roosevelt spoedig een nieuwen am bassadeur in Londen zal benoemen. De eenige Europeesche ambassadeur der Vereenigde Staten, die zich momenteel op zijn post bevindt, is ambassadeur Alexan der W. Wedell in Madrid. Tot dusver hebben de afgevaardigde Bloom en senator Milton (beide demo craten) hun toestemming voor het plan van den president laten blijken. De dêmo- cratische senator Holt daarentegen noemde het voorstel van Roosevelt een uitvlucht. In politieke kringen wordt er overigens op gewezen, dat de president zich nog niet heeft vastgelegd, maar alleen verklaard heeft, dat men op deze wijze te werk zou kunnen gaan. Toch acht men het waar schijnlijk, dat in het Congres een derge lijk voorstel zal worden ingediend, als het plan in de openbare meening geen on- gunstigen indruk heeft gemaakt. Behalve dit plan van Roosevelt is de verstrekking van een eventueele leening aan Engeland nog steeds onderwerp van de gesprekken. De democratische senator Varnuis heeft verklaard, dat hij het onmogelijk acht de toestemming van den Senaat te vragen voor een verandering- van de Johnsonwet. waardoor het verstrekken van leeningen aan de staten, die in de betaling van hun schulden uit den wereldoorlog nalatig iijn, verboden wordt. Geen sabotage In tegenstelling tot andersluidende be richten heeft de directeur van de kruit fabriek te Karlskoga verklaard, dat het ernstige ongeluk niet aan sabotage te wijten is, doch zuiver aan een ongeval moet worden toegeschreven. VERSPREIDE BERICHTEN De visscherij aan de Belgische kust wordt thans met steun van de Duitsche autoriteiten hervat. Elke visschersboot moet bij de uitoefening van haar werk zaamheden voorzien zijn van een witte en de Belgische vlag. In Noord-Italië, vooral in de dalen van de Alpen, is een scherpe daling van de temperatuur geconstateerd. Zoo werd in het Sesia-dal een temperatuur van 8 graden vorst waargenomen. Twee be jaarde mannen heeft men dood aangetrof fen als gevolg van bevriezing. De Hongaarsche rivier- en zeescheep- vaartmaatschappij heeft bekend gemaakt, dat de Donauscheepvaart wegens ijsgang voorloopig gestaakt wordt. De vaart tus- schen Galatz en Soelina, aan den mond van den Donau, is gestaakt wegens de vele ijsschotsen. Gedurende een heggen storm op de Zwarte Zee hebben verscheidene schepen het zwaar te verantwoorden gehad. Zoo is o.a. het Turksche stoomschip „Yel- kengi” (3000 ton) vergaan. Het vaartuig dreigde op de klippen te loopen, waarop de bemanning er de voorkeur aan gaf het schip zelf tot zinken te brengen. De kapitein en alle 28 leden der bemanning wisten zich in de reddingbooten in vei ligheid te brengen. Naar uit Manilla (Phiiippijnen) ge meld wordt, zijn 18 Moro’s (inlanders) onder wie vrouwen en kinderen, door krokodillen aan stukken gereten, toen hun boot op de rivier Agus omsloeg en de inzittenden in het water vielen, dat krioelde van deze roofdieren. Te Marchfield (Califo^nië) is een Amerikaansch bombardementsvliegtuig neergestort, waarbij de 6 inzittenden om het leven kwamen. Verkoopers en koopers geverbaliseerd Ambtenaren van den crisiscontróledienst te Zwolle hebben onder Doornspijk twee mannen aangehouden, toen zij, zich be veiligd achtend door het nachtelijk duis ter, bezig waren met het vervoer van frauduleus geslachte varkens. Een van hen trachtte te ontsnappen, doch hij kon nog worden gegrepen. Tegen beiden werd proces-vërbaal opgemaakt wegens fraudu leus vervoer van vleesch, wegens over treding der bepalingen op de huisslach» ting en voorts ter zake van overtreding van de Vleeschkeuringswet. Het onderzoek in deze zaak leverde voorts het resultaat op, dat verscheidene inwoners van Kampen reeds vroeger vleesch van de thans aangehouden mannen bleken te hebben gekocht. Men stelde de politie te Kampen hiervan op de hoogte, die er aanstonds op uittrok en er in slaagde een groot gedeelte van het reeds verkochte vleesch te achterhalen. Tegen de koopers is eveneens proces verbaal op gemaakt wegens overtreding van da Hamsterwet. Het vleesch van de varkens is met dat van hetgeen men in Kampen kon achterhalen in beslag genomen. Het Zweedsche telegraafagentschap publiceert bijzonderheden dmtrent de ontploffing en den brand in de kruitfabriek van Karlskoga, behoo- rende tot de Boforsfabrieken. De brand zou zijn ontstaan door een ontploffing in een trotylketél. Na ongeveer 20 minuten ontplofte het overige in het gebouw aanwezige trotyl. De brand kon zich daar door uitbreiden over de werkplaat sen en zekere magazijnen en droogkamers, hetgeen met razende snelheid geschiedde. In totaal zou den 20 gebouwen volkomen in de asch zijn gelegd en een groot aan tal zwaar zijn beschadigd. Vliegtuigproductie nog onvoldoende De „New York Post” houdt zich bezig met de productie van de Amerikaansche luchtvaartindustrie, welke productie on voldoende is ter bevrediging van de Amerikaansche en daarenboven ook de Engelsche behoeften. Het blad verwijst naar een uitlating van generaal-majoor Channy, van de Amerikaansche lucht macht, die onlangs teruggekeerd is van een reis ter bezichtiging van het Engel sche luchtwapen. Deez zeide. dat Enge land terstond 5000 AmerikaaiTsche bom menwerpers noodig heeft om de krijgs kans te doen keeren. Volgens het blad kon de December-productie van de Ver- eenigde Staten niet eens de Engelsche behoeften bevredigen. De „Deutsche Allg. Ztg.” publiceert een hoofdartikel van Kurt Reich, ge wijd aan de oppositie in ZuidAfrika. In dit artikel, geschreven naar aanlei ding van het aftredén van generaal Hertzog, wordt o.a. gezegd: De Engel schen wrijven zich in de handen van voldoening, omdat Hertzog, die in November van het vorig jaar voor stelde, dqt de Zuid-Afrikaansche Unie een afzonderlijken vrede met het Duit sche Rijk zou sluiten, niet slechts als leider van zijn partij is afgetreden, doch ook zijn mandaat als afgevaardig de heeft neergelegd. Zij hebben int.us- schen tot zulke vreugde weinig aanlei ding, want het vertrek van den 74-jari- gen generaal beteekent niet een ver mindering van de Boeren-oppositie, doch in tegendeel een opheldering der fronten. Na erop te hebben gewezen, dat de Boeren onderling door verschillende po litieke schakeeringen worden verdeeld en dat ook de politiek van Hertzog met die van den felsten Boeren-nationalis- tenleider, dr. Malan, niet volkomen ge lijkvormig was, ofschoon beiden na het uitbreken van den oorlog in Europa hun volgelingen weer bijeengebracht had den, vervolgt het artikel: door het ver trek van Hertzog is thans de leiding van de Boeren-oppositie ondubbelzinnig in handen van Malan overgegaan en men mag aannemen, dat de Engelséhen en de minderheid hunner meeloopers de gevolgen van dit feit toch zoo goed zullen voelen, dat de propagandistisch getoonde vreugde over het vertrek van Hertzog vanzelf zal verstommen. kritiek on Ron<-- De voorzitter van het pas opgerichte comité tegen deelneming van de Veree- nigde Staten aan den oorlog. Verne Marshall, heeft Roosevelt’s nieuwe actie voor hulp aan Engeland als fantastisch gequalificeerd. Het plan zou 't Amerikaan- sche volk verplichten van nu af En- gelands oorlog te 'financieren. Nog ..on gelooflijker” is de bewering van den pre sident. dat zijn plan financiering van den Engelschen oorlog zonder opheffing van neutraliteitswet of Johnson-act mogelijk maakt. Roosevelt’s voorstel, aldus Mar shall. heeft de strekking, dat het Congres een wet moet aannemen, die Roosevelt machtigt iets te doen wat niemand an ders zou durven, zoolang de genoemde wetten van kracht zijn. Roosevelt eischt inderdaad wel de absolute autoriteit van een dictator. De democratische afgevaardigde Ken nedy heeft een voorstel ingediend, vol gens hetwelk het Huis van afgevaardig den uit de leden van alle partijen een ..vredescomité” zou moeten benoemen. Het zou dan de taak van dit comité zijn, middelen en wegen voor te stellen, waar door de vrede voor de Vereenigde Staten kan worden Het departement van justitie heeft aan prinses Maria Waldenburg von Hohen- lohe uit Hongarije, bevolen de Vereenig- de Staten vóór Zaterdag te verlaten. De redenen voor de uitwijzing zijn niet be kend gemaakt. De Export- en importbank heeft, naai de directeur Jesse Jones bekend gemaakt heeft, aan de Peruaansche regeering een crediet van 10 millioen dollar verleend. De uitbetaling zal met maandelijks een millioen dollar geschieden. de omgeving der kruitfabrieken wonen, geëvacueerd zijn of de wijk hebben genomen. Tot dusver zijn er 5 lijken gevonden veertig ge wonden zijn naar de ziekenhuizen overgebracht. Ooggetuigen meenen gezien te heb ben, dat arbeiders uit de brandende fabriek naar het dak waren gevlucht, dat kort daarna in de lucht vloog. Bij zonder tragisch is het lot van den hoofd-ingenieur Osterdahl, die zich bij de reddingspogingen moedig gedroeg en zoo ernstig aan de oogen gekwetst werd, dat hij waarschijnlijk blind zal blijven. De fabriek, de vroegere Nobel fabrie ken, behoort tot het concern van Bofors. Op het terrein staan niet minder dan 350 gebouwen. Het concern Bofors om vat wapenfabrieken, kruitfabrieken, hoogovens, staalfabrieken, gieterijen, chemisch technische en verfstoffenfa- brieken. Brandende puinhoopen De ontploffingsramp heeft in geheel Zweden diepen indruk gemaakt. De om vang van de schade in dit centrum der wapenfabrieken van Bofors is nog steeds niet te overzien. Gisteren te mid dernacht was men er in geslaagd den brand te localiseeren. Het vuur woedde toen echter nog steeds in de ruines, waar men niet kan binnendringen, om dat voor nieuwe ontploffingen wordt ge vreesd. De brandweer houdt zich nog Altijd gereed om zoo noodig in te grij pen. op zijn minst genomen sterk overdreven zijn. Dinsdagavond werd een aanval op Brest ondernomen. Engelsche bombarde mentsvliegtuigen verschenen, door het wolkendek beschermd, op een hoogte van 500 a 800 mr, zoodat het afweergeschut eerst laat in werking kon treden. Slechts twee directe treffers werden geplaatst op een afweerbatterij. waardoor een aan tal soldaten gedood en zwaar gewond werd. De mededeeling besluitDit be wijst. dat de Engelschen niet over goede richtinstallaties beschikken, daar zij zelfs ondeF de gunstigste omstandigheden niet in staat zijn hun doelen te vernietigen. dige bedoelingen jegens de Vereenigde Staten zou koesteren. Niets is echter dwa zer en meer bezijden de waarheid. Japan wil de Vereenigde Staten niet uitdagen. Het wênscht eenerzijds slechts alleen ge. laten te worden om ongehinderd zijn op. bouwend werk te kunnen verrichten en anderzijds wenscht het dat er een einde komt aan den oorlog in China en Europa zonder dat andere landen, en vooral niet een zoo machtig land als de Vereenigdé Staten, daaraan deelnemen. Een deelneming van de Vereenigde Sta. ten aan den Europeeschen oorlog of een botsing tusschen de Vereenigde Staten en Japan in de Stille Zuidzee zou tot een volledige ineenstorting der beschaving leiden. In dit verband zeide spr. geen twijfel te willen laten bestaan over het feit, dat Japan trouw is jegens zijn bonc- genooten en dat de Japansche buitenland, sche politiek in de toekomst het driemo. gendhedenpact tot kernpunt zal hebben. Dit beteekent geen dreigement, maar is eenvoudig een constateering om moge, lijke misverstanden te vermijden. Japan blijft hoop koesteren ten aanzien van de mogelijkheid om tot een spoedig herstel van den vrede in China te gera. ken. Tenslotte betoogde de minister dat Japan en de Vereenigde Staten het aan de menschheid verschuldigd zijn, hun po gingen te vereenigen en alles in het werk te stellen, om het verschrikkelijke ongeluk van een conflict in de Stille Zuidzee te vermijden. Spr. deed een dringend beroep op het gezonde verstand van beide voL keren om ten aanzien van de ongewone wereldsituatie een rustig oordeel en koel hoofd te bewaren. Naar pas thans bekend wordt, is be gin September te Koemanoto op Kioe- sjioe een Fransche missionaris, Anatole Huse, gearresteerd, die volgens de persberichten, bij de groote Engelsche spionnage-affaire van den afgeloopen zo mer betrokken zou zijn, vooral bij het geval van den Reutercorrespondent James Cox. Inmiddels is tegen hem een aanklacht ingediend wegens overtreding van "verscheidene voorschriften inzake de veiligheid van den staat en de mili taire wetten. De „New York Daily News” ver klaart in Amerikaansche reederskrin- gen te hebben vernomen, dat de regee ring voornemens is, na afkondiging van een uitzonderingstoestand 50 moderne schepen van Amerikaansche lijnen op te eischen en ter beschikking van Enge land te stellen. Wanneer die uitzonde ringstoestand zou worden afgekondigd, was nog niet bekend, doch men had den reeders reeds medegedeeld, op welke schepen men het oog had laten vallen. De reeders werden bij de keuze in het geheel niet geraadpleegd en protesteeren thans te Washington heftig tegen het wegnemen van hun beste schepen. De onlangs naar Manilla gezonden 12 groote Amerikaansche bommenwerpers zouden, naar de „Tsjoegai sjimpo” uit welingelichte bron te New York ver neemt, thans naar Singapore gebracht worden, om het Engelsch-Amerikaan- sche front in het Zuidelijke deel van de Stille Zuidzee te versterken. Amerikaansche persstemmen De correspondent te Washington van de „New York Sun”, Adams, schrijft met betrekking tot het nieuwe voorstel van president Roosevelt aangaande steunver lening aan Engeland, dat te Washington een gerucht in omloop is, volgens het welk Engeland zonder alle hulp van de Vereenigde Staten niet langer dan 3 maanden zou kunnen standhouden Het is, aldus meent Adams, mogelijk dat dit bericht „gedramatiseerd” is om den steun van de Amerikaansche openbare meening voor bet nieuwste voorstel van Roosevelt te winnen. Vast staat echter dat er onder de best geïnformeerde amb tenaren te Washington geen twijfel over bestaat dat de situatie var. Engëïand uiterst vertwijfeld is Seworden De Ame- rikaansche regeering is bereid. Engeland alles te leveren, wat dit voor den strijd tegen de. totalitaire mogendheden noodig heeft. De Amerikaansche vlag en de Amerikaansche staatsburgers zullen ech ter buiten den oorlog worden gehouden. De belastingbetalers in de Vereenigde Staten zouden een onbegrensd deel van de Engelsche lasten op eigen schouders moeten nemen In de overige berichten uit Washing ton, aldus meldt het D.NB. verder, wordt er in het bijzonder op gewezen, dat En geland dringend schepen noodig heeft De „New York Post” schrijft ten aanzien van het plan-Roosevelt, dat het van min der belang is of men Engeland oorlogs- materieel schenkt of leent. De hoofdzaak is een voldoende productie van de Ver- eenigde Staten, om te bereiken, dat En geland met dollars kan koopen, die de Vereenigde Staten het geven. De „New York Sun” noemt het voor stel van Roosevelt een proefballon. Het uitleenen van oorlogsmateriaal zou dé hoeveelheid, die de Vereenigde Staten ter beschikking van Engeland zouden kunnen stellen, niet vergrooten. Het wer kelijke probleem van hef oogenblik is de achterstand in de productie van vlieg tuigen en ander oorlogsmateriaal. De „New York World Telegram” schrijft, dat in Amerika de meening heerscht, dat het binnenlandsche front van Engeland zwakker wordt, hoe langer de oorlog duurt. In dit opzicht is het pessimisme in de Vereenigde Staten de laatste weken aanzienlijk toegenomen. Nog pessimistischer denkt men over de mogelijkheid van een Britsche overwin ning of van herovering van Europa door Engeland. De tegenstelling, die tot nu toe hoofd zakelijk door den naarq Hertzog eener zijds en dien van den huidigen minister-president Smuts’ gekenmerkt werd, blijft bestaan. Het is een tegenstelling, waaronder de Zuid-Afri kaansche Unie sedert het eerste ver schijnen der Engelschen op hun grond gebied lijdt. Generaal Hertzog en dr. Malan vonden in de gemeenschappelij ke oppositie tegen de gevaarlijke poli tiek van den premier Smuts een basis voor nieuwe samenwerking, zonder dat had laten varen. De kracht hunner be weging noopte Smuts in elk geval tot de verklaring, dat thans geen Zuid- Afrikaansche troepen naar Europa zou den worden gezonden. Doch de voor vechters van de onafhankelijkheid der Boeren waren daarmede niet tevreden, doch stelden in het openbaar alles in,, het werk, opdat de Unie zich door eenT afzonderlijken vrede met de asmogend heden van den Engelschen oorlog zou losmaken. Hertzog, die een aantal on dubbelzinnige redevoeringen in dezen zin heeft gehouden, wist tot tweemaal toe te bewerkstelligen, dat hierover in het parlement een stemming werd ge houden, die het opmerkelijke resultaat opleverden, dat 45 pCt. van de afge vaardigden tegen Smuts positie kozen. Met de werkelijke volksmeening kwam waarlijk ook dit stemmingsresultaat nog niet overeen. Er kan niet aan ge- twijfelc! worden, dat bij nieuwe verkie zingen de Boeren-oppositie een zer aanzienlijke versterking zou krijgen, doch dit inzicht heeft den Britschen guverneur-generaal Sir Patrick Dun can en den ministerpresident ook aan leiding gegeven, het uitschrijven van nieuwe verkiezingen consequent te wei geren. In de beordeeling van deelneming aan den oorlog bestond tusschen Hert zog en Malan algeheele overeenstem ming. Ook Malan had zich met alle scherpte tegen de imperialistische plarf- nen van Smuts gekeerd. Voor hem, die niet in de laatste plaats zijn volgelingen onder de universiteitsjeugd vond, stond van den aanvang af het volksche pro bleem op den voorgrond. Steeds op nieuw heeft hij erop gewezen, welk een dreigende omvang de Joodsche imigra- tie aannam, welke reeds met de ont dekking van de goud- en diamantvelden was begonnen, doch na 1933 zoo was toegenomen, dat het aantal Joden thans op 200.000. dit is' dus 10 pCt. van het aantal blanken in de Unie, geschat wordt. In Johannesburg is zelfs een op de zes inwoners een Jood. Malan heeft reeds jaren geleden verklaard, dat door de toeneming van het aantal Jo den de Afrikaanders practisch het land hunner vaderen niet meer bezitten. Daarbij komt voor hem de scherpe tegenstelling tot de Engelschen. Het on verzettelijke standpunt van Malan liet ook voor de Engelschen binnen de Unie slechts rechtsgelijkheid op cultureel en taalgebied toe, terwijl generaal Hertzog hun ook in politiek opzicht dezelfde rechten als de Boeren wilde toestaan. Dit verschil in standpunt, waarbij de partij zich achter de. meer radicale eischen van Malan schaarde, werd aan leiding tot de scheiding tusschen de beide mannen. Hertzog trok zich terug van de partijleiding en uit het parle ment, in het besef, dat dragers van den afweerstrijd der Boeren in de toe komst jongere krachten dan hij moeten zijn. Het resultaat van de stemmingen in het partijcongres laat de wereld zien, welk verscherpingen de anti-Engelsche stemming in de Unie juist tijdens den oorlog heeft ondergaan. Waarheen de wil van het Boeren dom, vrij te zijn, welke steeds de sym pathie der Duitschers haeft gehad, zal leiden, heeft dr. Malan reeds herhaalde lijk duidelijk tot uitdrukking gebracht, wel het duidelijkst in zijn verklaring van Juli j.l.: „Aan het einde van dezen oorlog zullen wij de Britsche banden vast en zeker doorsnijden en een Zuid- Afrikpansche renubliek uitroepen. De aan Vneeland onderworpen Smuts kan weliswaar tegenwoordig, steunende op de baionetten. die Londen te ziiner be- crh:’-king stelt, nog aan het hoofd eener Zuid-Afrikaansche regeering staan, doch de beslissing over de toekomst der Unie ligt niet meer bij hem”. De Alkmaarsche politie is door de aan» houding van een auto met levensmiddelen tot de ontdekking van een wijd vertakt complot gekomen. Het bleek, dat de hoofddader een handelaar uit Bussum was en dat verschillende tusschenperso» nen bij het complot betrokken waren. In de aangehouden auto vond men koffie, rijst, vet, ham in blik, leverpastei, cacao enz. De koffie werd verhandeld van l per pond voor f2.75, het vet, dat ƒ0.94 had gekost, voor /5.20 per k.g., enz. Vele levensmiddelen waren afkomstig van een levensmiddelenbedrijf uit den Helder, terwijl ook een Alkmaarsche winkelier als tusschenpersoon was opge- treden. Voor de Alkmaarsche politie M deze aanhouding, welke tot proces-v-er» baal tegen alle betrokkenen heeft geleid, een mooi succes. Verklaring van Walter Citrine De voorzitter van de Engelsche vak- vereenigingen, sir Walter Citrine, heeft in een rede voor de „Foreign affairs council” en de „English speaking union'’ te New York een pleidooi gehou den voor de onverwijlde levering van Amerikaansche bommenwerpers en an dere vliegtuigen. Voorts verklaarde hij, meldt -het D.NB., dat de groote stand het de Britsche luchtmacht mogelijk maakt, de Duitsche aanvallen op Engeland op dezelfde wijze te ver gelden. Citrine waarschuwde zijn hoor ders te meenen, dat men de Amerikaan- sche productiecapaciteit in een oorlogs: economie kan omzetten en tevens een normalen handel drijven kan. Engeland en Amerika kunnen dit niet. Dat kan Hitler wel. De beste en zuinigste lampen ooit door Philips vervaardigd DE LUCHTDIENST LONDEN— LISSABON HERVAT onderstaatssecretaris van lucht vaart, Balfour, heeft volgens een bericht uit Londen gisteren medegedeeld, dat de luchtdienst tusschen Londen en Lissabon hervat is. ANTONESCU NEEMT DE PORTE FEUILLE VAN BUITENLAND SCHE ZAKEN Officieel wordt te Boekarest bekend gemaakt, dat generaal Antonescu tijde lijk de leiding van het ministerie van buitenlandsche zaken op zich heeft geno men,. Prins Sturdza, dié tot dusver minis ter van buitenlandsche zaken was, krijgt een anderen post, deze Volgens een bericht van „Associated Press” uit Londen, is gisteren medege deeld. dat de 36-jarigen zich op 17 en 18 Januari op naamlijsten moeten laten in schrijven. Men schat het aantal dergenen, die voor inschrijving in aanmerking ko men, op 250.000. Gisteren is door Rijksminister dr. Lam mers, in zijn kwaliteit van leider van den Rijksbond van Duitsche bestuursacade- mies, de nieuwe bestuursacademie te Straatsburg plechtig geopend. Dr. Lam mers ging in zijn rede op den strijd van den Elzas in de laatste eeuwen na den dertigjarigen oorlog in en verklaarde, dat de Elzas ondanks alle in tegengestelde richting ondernomen pogingen van Frank rijk. zijn Duitschen aard, zijn cultuur en vooral zijn Duitsche taal heeft behouden De oude Duitsche Elzas is nu herwonnen, en het gaat er thans om. ook de men- schen weer innerlijk voor het Groot-Duit- sche Rijk te winnen. Spr. gaf ook uit drukking aan de zekerheid van het Duit sche volk, dat de opgedrongen noodlots- strijd zal eindigen met een volledige Duitsche overwinning. De leiding van de nieuwe Straatsburgsche bestuursacademie zal berusten bij den Badenschen minister Pflaumer. United Press meldt uit Washing ton Uit de uitlatingen van ver schillende Congresleden valt op te maken, dat in het Congres heftige debatten gevoerd zullen worden, indien Roosevelt in Januari wet gevende maatregelen voorstel^ of gelden ter beschikking wil stellen voor de door hem voorgenomen leening van Amerikaansch oorlogs materiaal aan Engeland. De presi dent denkt daarbij aan alle moge lijke soorten oorlogsmateriaal, oor logsschepen uitgezonderd. Hij uitte de verwachting, dat hierdoor het het gevaar van een verwikkeling van de Vereenigde Staten in den oorlog niet vergroot wordt. De Japansche minister van buitenland sche zaken, Matsoeoka, heeft op den fees, telijken afscheidsmaaltijd, welken de AmerikaanschJapansche vereeniging den nieuwen Japanschen ambassadeur te Washington, admiraal Nomoera, die bin nenkort naar zijn post vertrekt, heeft aangeboden, de betrekkingen tusschen Japan en de Vereenigde Staten behandeld. Matsoeoka hoopte, dat het Nomoera ge. lukken moge, alle eventueele mogelijkhe den voor een botsing in de Stille Zuid zee te verhinderen. De oorzaken, die on. gelukkigerwijze tot de verscherping in de betrekkingen tusschen beide landen ge leid hebben, zijn van veelvuldigen aard. De voornaamste is evenwel, dat, de Ver- eenigde Staten geen begrip toonen voor de Japansche eischen en doelstellingen. In tegenstelling tot de indrukken, die in Amerika en elders daarover bestaan, voert Japan tegenover China geen impe. «ialistischen oorlog van agressie. Japan vecht niet voor de vernietiging, maar voor den opbouw van een blijvenden vrede en voor het welzijn van een op gerech tigheid en gelijkheid berustend Oost- Azië. Elke natie, die aan de voltooiing van deze groote taak wil medewerken, is welkom. Japan zal zich van dezen in geslagen weg niet laten afhouden, hoe „sterk de druk ook is die op het land wordt uitgeoefend, en wie dezen druk ook pro beert uit te oefenen. Een deel van het Amerikaansche volk beschuldigt Japan er van, dat het vijan. Aantal slachtoffers nog onbekend Een nauwkeurig onderzoek naar de oorzaak van de ramp kan nog niet worden ingesteld. Evenmin kan met zekerheid gezegd worden, hoe veel slachtoffers er zijn. Het is zeer moeilijk dit na te gaan, door dat bijna 2000 menschen, die in ROME SYMPHONIE UITGEBREID NIEUWS UIT BINNEN- EN BUITENLAND De eeuwige »tod in schitterende kleuren gefilmd

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 2