Haagse he Courant van Vrijdag 27 December 1940
Ir.
over
van
der Vegte
radio-maatregelen
van
maand
per
Radio-belasting
75 cent
STADSNIEUWS
Nieuwjaarsadvertenties
De omroep blijft niet
handen
der vereenigingen
Radioverordening
ONDOELMATIG GEBRUIK
VAN VOETGANGERS-
LANTAARNS
L
DERDE BLAD, PAGINA 1
Politie gaat streng optreden
in
tot bet
WINTERHULP NEDERLAND
Gisteravond verschenen in verschillende café’s plotseling lieftallige
Op de foto ziet men de Gelaarsde Kat collecteeren
distributiecen-
het Rijk
GETEMPERDE 1JSVREUGDE
STAND DER BEVOLKING
jongedames,'uitgedost in costumes naar de bekende zeven sprookjes,
waarvan speldjes zullen worden verkocht ten bate van de Winterhulp.
MARSCH WACHTBATALJON VAN
HET DUITSCHE LUCHTWAPEN
Zendinrichtingen en
trales eigendom van
KERSTFEESTVIERINGEN EN
CONCERTEN
‘-w
i
der
lichten
KLEINE DIEFSTALLEN
dragen hebben’.
1 nn (Triu1 u nm.0 i .1... - J i i i 1.
Radio-ontvangst zonder toestemming
verboden.
Stel dus thans reeds uw Nieuwjaars
groet voor 1941 op.
lan-
dan
is
De omroep in handen van den
staat
Er
de
naar het
Zuidwal.
“der
«ia
de
DE VERDUISTERINGSVOORSCHRIFTEN
De verduisteringsvoorschriften werden
in de afgeloopen 3 dagen over het alge
meen zeer goed in acht genomen. Terzake
van uitstralend licht uit hun woning werd
tegen 30 personen proces-verbaal opge
maakt.
Natuurlijk kan men ook Nieuwjaars
groeten plaatsen grooter van vorm
dan en afwijkend van één der model
len.
Duizenden hadden Dinsdag verwacht
tijdens de beide Kerstdagen eens heerlijk
te kunnen profiteeren van de genoegens
van het schaatsenrijden. De banen en de
boschvijvers zouden geopend zijn en ook
vele slooten waren berijdbaar.
Dinsdag in den namiddag bleek echter,
dat de ijsbanen niet open gingen. Op de
boschvijvers reden slechts enkele agenten,
die moesten zorgen, dat er niemand op
het ijs kwam. Heel wat afgunstige blik
ken werden hun toegeworpen door dege
nen. die met de schaatsen in de hand
„toch maar eens kwamen kijken”. Je kunt
immers nooit weten! In de slooten aan
de randen van de stad zag men nog velen
rijden. De vreugde er van werd echter
sterk getemperd door het feit, dat er al
spoedig een laagje water op het ijs stond.
Wedstrijden voor kinderen
Op de Nieuwe ’s-Gravenhaagsche IJs-
vereeniging werden Dinsdagmiddag wed
strijden voor kinderen gehouden. Er be
stond zeer veel belangstelling voor. Be
gonnen werd met het stoeltjesschuiven
voor kinderen van 610 jaar.
De eerste, tweede en derde prijs werden
gewonnen door H. Crans, A. Crans en
N. J. Burger. Vervolgens kwam het blok-
jesschuiven met een hockeystick aan de
orde De leeftijdsgrenzen waren 10 en 14
jaar. In de jongensklasse behaalden H.
Roemer en R. Pleysier den eersten en
tweeden prijs. In de meisjesklasse werden
deze veroverd door Anneke Krediet en
Lydia Elgersma.
HET UITGAANSVERBOD
In de laatste 3 nachten hielden zich 20
personen niet aan het verbod zich des
nachts na twaalven op straat te bevinden.'
Tegen hen maakte de politie proces-ver
baal op.
ludejaarsavono zijn
reeds zoovele malen
Raagscbe Courant
Blijkens de maandcijfers van het Statis
tisch Bureau der Gemeente bedroeg het
aantal inwoners op 1 October 1940 totaal
509583 (237.451 mannen eh 272132 vrou
wen). Op 1 September 1940 bedroeg het
aantal inwoners 508080, op 1 Augustus
1940 506291 en op 1 October 1939 501014.
In September 1940 werden 424 huwelijken
gesloten en in September 1939 492
Laat uw fiets niet onbeheerd achter
Op den dag voor Kerstmis vonden te
dezer stede een aantal kleine diefstallen
plaats. Een bewoonster in de van Dorp
straat liet haar fiets even onbeheerd
staan en toen zij terugkwam, miste zij 10
uit haar handtasch, die aan het stuur hing.
In een van de groote magazijnen in de
binnenstad werd een 44-jarige bewoonster
van de van Ravesteynstraat betrapt bij
het ontvreemden van drie paar hand
schoenen. In een winkel aan de Groote
Marktstraat werd ten nadeele van een
bewoonster van de Schiefbaanstraat een
tasch gestolen, inhoudende een bedrag
van 8 en distributiebescheiden, terwijl
in de R.K. kerk aan de Schenkkade een
portemonnaie met 8.50 aan geld, bene
vens distributiebonnen werd gestolen, ten
nadeele van een inwoonster van Voorburg.
I (Schimmclpcnningh)
Verdere plannen
„Nog verdere plannen?”
„Onder den radioomroep valt ook de
televisie, een techniek, die reeds bezig
is uit haar kinderschoenen te groeien.
Ofschoon men nog lang niet is, waar
men wezen wil, wordt het toch reeds
duidelijker, dat dit onderwerp de aller
grootste aandacht verdient. Het zal
daarom noodig zijn, om de ontwikkeling
op den voet te volgen en éen uitge-
Kerstbijeenkomst Nederlandsche
Jeugd Gemeenschap
Op den tweeden Kerstdag heeft de Ne
derlandsche Jeugd Gemeenschap in haar
gebouw aan het Bezuidenhout 85a te de
zer stede, een Kerstbijeenkomst gehouden.
De zaal was daartoe stemmig versierd.
Nadat er des middags gedeclameerd en
Kerstmuziek ten gehoore gebracht was,
werd overgegaan tot den gemeenschap-
pelijken maaltijd. Daarna leidde de heer
C. J. Entrop. voorzitter van het Tioofdbe-
stuur der N.J.G.. den heer W. K. van
Loon, afdeelingsleider in, die een toe
spraak hield.
Een aantal dames-lederr der N.J.G., die
aan de piano begeleid door mej. F
Massizzo, reeds enkele Kerstliederen had
den gezongen, bracht na de toespraak
nog ten gehoore ..Daar is uit ’s werelds
duistere wolken, Een licht der lichten
opgegaan”.
Vandaag werd de huizencollecte
gehouden
De „Winterhulp Nederland” collecteert
vandaag voor de tweede maal van haar
bestaan alngs de huizen. In den Haag zijn
omstreeks negen uur ruim 450 collectan
ten, jong en oud, rijk en arm van de
verschillende centrale punten uitge
zwermd. Ieder kreeg een aantal straten
te bewerken, zoodat er vrijwel geen huis
in de stad is, waar niet werd aangebeld
door een collectant(e) van de Winterhulp.
Zij waren allen voorzien van nieuwe
bussen. Deze zijn van een speciale con
structie, zoodat er geen geld uit kan val
len. Zij zijn rood geschilderd. Aan den
voorkant is een groot wit klaverblad
van drie aangebracht, waarop de letters
W.H.N. staan.
Gisteravond hebben een aantal lieftal
lige jongedames, gekleed in sprookjes-
costuums gecollecteerd in de café’s en
restaurants.
Morgen is het de dag van de straat-
coüecte Dan zullen op de hoeken van de
straten de collectanten verschijnen, voor
zien van een roode collectebus en speld-
jes. Des avonds wordt er gecollecteerd in
de café’s en restaurants door jongedames
in costuums, die ontleend zijn aan de
sprookjes, waarvan de bekendste figuren
J voorkomen op de speldjes.
Het Wachtbataljon van het Duitsche
Luchtwapen zal morgein marcheeren
langs den Wassenaarscheweg, Koninginne
gracht, Princessegracht, Heerengracht,
Korte Poten, Plein, Lange Poten, Kapels-
brug, Lange Poten, Plein, (alwaar om
half 1 de voorbijmarsch zal plaats hebben
voor het gebouw van het voormalig de
partement van Defensie) en via Korte Po
ten langs den Fluweelen Burgwal, Nieuwe
Markt, Wagenstraat, Gedempte Burgwal
naar de Paviljoensgracht.
In een commentaar op deze verordening
wordt van bevoegde zijde opgemerkt, dat
de maatregelen betreffende de zenders de
strekking hebben om den ongewenschten
toestand, ook in technisch opzicht, van zen
ders in particuliere (vereenigings) bezit,
in half overheids-, half particulier bezit en
geheel overheidsbezit, te beëindigen.
Het geheele radiobedrijf in al zijn ge-
ledigingen, is hiermede gediend. Tot de
installaties, welke naar het Rijk (P.T.T.)
ovesgaan behooren o.m. de Nozema-zender
en de Philips-kortegolf zendapparatuur.
Ook wat de programma’s betreft wordt
nu een eenheid geschapen. De Staat kan
de zaak ter hand nemen, niet gehinderd
door particuliere belangen. Dat de distri
butiebedrijven in het groote geheel zijn op
genomen, is begrijpelijk, temeer nog wan
neer men in aanmerking neemt, dat het
radio-distributiewezen zich nergens ter we
reld in zoo intensen vorm heeft ontwikkeld
als in Nederland. Deze mogelijkheid mocht
in de concentratie niet over het hoofd wor
den gezien.
Men kan het bovendien als een vooruit
gang beschouwen, dat voortaan een volle
dig geoutilleerd bedrijf als dat der P.T.T.
de technische verzorging op zich neemt-
Wat de radio-belasting aangaat, zij
neemt om te beginnen de onbillijkheid
weg, dat tot nog toe 50 pCt. der luiste
raars profiteerden van uitzendingen, welke
de andere 50 pCt. mogelijk maakten door
hun vrijwillige bijdragen aan de omroep-
vereenigingen. Voorts maakt hij het mo
gelijk, om, door verhhooging der inkom
sten, de outillage te verbeteren en ook in
ander opzicht maatregelen te nemen, welke
de waarde der uitzendingen zal verhoogen.
De belasting nivelleert en maakt ieders
bijdrage, bij voor allen gelijk profijt, even
groot.
Tenslotte werd opgemerkt, dat deze ver
ordening in feite niet anders brengt dan
de verwezenlijking van plannen, welke
reeds in 1939 hier te lande werden voor
bereid en vasteren vorm kregen in het
ontwerp-radiobesluit, dat in Maart van dit
jaar werd opgesteld en tr kennis van het
publiek gebracht.
Van een Haagsebe Courant”.
advertentie is men abso>
tuut zeker!
Wie zijn gelukwenscb m de ,,Baag>
sche Courant” plaatst, weet stellig,
dat die door iedereen gelezen en dank
baar aanvaard wordt
Ook thans is onze technische dienst
gereed om een groote hoeveelheid
Nieuwjaarsgroeten te verwerken
De ervaring beeft geleerd, dat een
vroegere bemerking der Nieuwjaars
groeten de eenige zekerheid geeft, dat
aan alle plaats kan worden geschon
ken
De kunst
„En hoe ziet u de taak van uw de
partement ten opzichte van de muzikale
en andere programma’s?”
„Bij de ontwikkeling van de omroep
programma’s staat de kunst op het al
lereerste plan en wij zullen er naar stre
den, om het allerbeste aan onze luiste
raars te brengen. Hiermede wordt
tweeërlei doel nagestreefd, ten eerste
Willen zij den smaak van het publiek op
een hooger peü brengen en ten tweede is
het mogelijk, op veel ruimer schaal ge
legenheid te geven aan onze begaafde
kunstenaars om naar voren te treden.
De misstand, dat deze kunstenaars
Jaak hun. toevlucht in het buitenland
hebben móeten zoeken, dient voorgoed te
Verdwijnen. Het is onze eerste plicht om
aan goede zonen van ons volk een be
staansmogelijkheid te bieden.
Hieruit moet niet geconcludeerd wor
den, dat ook niet aan buitenlandsche
krachten gelegenheid zal gegeven wor
den hun kunnen te toonen; dit is juist
noodig om op de hoogte te blijven van
Wat buiten onze grenzen gepresteerd
Wordt en om de noodige stimulans aan
onze eigen kunstenaars te geven. Het
Uitwisselen van goede krachten zal in
de hand gewerkt worden. Goede amuse
mentsmuziek is vanzelfsprekend wel
kom, doch ik wil hier duidelijk doen uit
komen, dat in de Nederlandsche om
roep geen plaats meer wordt ingeruimd
Voor zoogenaamde hotjazz of „kreunge-
Zang. Het depart, van Volksvoorlichting
Zal de richtlijnen geven voor de pro
gramma’s; de uiteindelijke organisatie
en uitvoering geschiedt natuurlijk door
den omroep zelf, onder verantwoording
Van zijn leider.
Voortdurend blijkt het, dat de wan
delaars, die op straat tijdens de ver
duistering een voetgangerslantaarn be
zigen, teneinde aldus te pogen op meer
veilige wijze hun weg te vinden, deze
lantaarn veelal op zeer ondoelmatige
wijze gebruiken. Menigmaal gebruikt
men de lantaarn geheel onnoodig.
Bovendien wordt er mede gezwaaid en
verspreidt men aldus een grooten bun
del licht, hetgeen misleidend is voor an
dere weggebruikers en meer speciaal
voor bestuurders van auto’s. De hoofd
commissaris van politie te ’s Graven-
hage wijst er daarop nogmaals met
grooten nadruk op, dat voetgangerslan-
taarns in de open lucht slechts mogen
worden gebruikt op zoodanige wijze,
dat het licht daarvan niet naar boven
schijnt en andere deelnemers aan het
verkeer er niet door gehinderd worden,
terwijl de lichtsterkte van deze
taarns niet meer mag bedragen
die, welke door de Rijksinspectie
voorgeschreven. Waar daarenboven alle
lichtbronnen, welke gemist kunnen
worden, buiten werking moeten worden
gesteld, zal in den vervolge het doel
matig gebruik van voetgangerslan-
taarns streng door de politie worden
gecontroleerd en zullen voetgangers,
die een onnoodig of onoordeelkundig
gebruik daarvan maken, terstond wor
den verbaliseerd met inbeslagneming
van de lantaarn.
Goedkoope volksontvanger
„Kan er tegenover deze lastenver
zwaring geen tegenwicht worden ge
steld in den vorm van tegemoetkoming
aan de luisteraars? Radio is een dure
liefhebberij...”
„Dat gebeurt ook. Wij zullen trach
ten den Nederlandschen omroep te sti-
muleeren en in de eerste plaats is het
hiervoor noodig, dat een goedkoope,
doch goede volksontvanger in den han
del wordt gebracht. We zullen ons met
de radiofabrikanten en met den radio-
handel tezamen aan een tafel zetten
en trachten het beoogde doel te bena
deren. Vanzelfsprekend zijn hier nog
ettelijke moeilijke vraagstukken op te
lossen, doch waar een wil is, is een
weg. Tevens zal dan onder het oog
gezien worden of het niet mogelijk is,
om den luisteraar met geringe financi-
eele draagkracht tegemoet te komen in
de betalingscondities, opdat ook zij in
staat zijn den aanschaf van zoo’n toe
stel te bekostigen. Voor den radiohan-
del en de fabrikanten is het stimulee-
ren van den verkoop van radiotoestellen
natuurlijk van het grootste belang en
hier gaan onze belangen hand in hand.
Hun medewerking is onontbeerlijk, op
dat ons streven dat succes moge heb
ben, waardoor de te nemen maatrege
len gerechtvaardigd blijken”.
Ra diodistr ibutie
Het jaar 1940 spoedt weder ten einde.
Nog eenige dagen en het zal
Dan zal.
voorheen
komen en, der
«ehoone traditie trouw, als de bode
van alle goede wenschen, die er in
onze bevolking leven voor familie,
vrienden en clientèle.
Er is maar één beproefd en afdoend
middel om allen te bereiken, die men
wenscht te bereiken
Een Xieuwjaarswensch in de
..Haagsche Courant”.
Wat geven kaartjes, brieven en tele
grammen den betrokken Staatsdien
sten niet een enorme massa werk en
men is, althans wat de kaartjes be
treft, volstrekt met zeker, dat zij de
geadresseerden bereikeh op den ge-
wenschten datum 1
Dc financiering
De volgende vraag gold de financie
ring, zie hier het antwoord:
„Tot nu toe beschikte de omroep uit
sluitend over geldmiddelen uit vrijwil
lige bijdragen van de luisteraars. Deze
idealistische grondslag heeft tot bewon-
derenswaardige resultaten geleid, doch
is in verband met de nieuwe doelstelling
niet meer te handhaven. De Nederland
sche omroep stelt zich in dienst van
het geheele Nederlandsche
daarom is het natuurlijk
dat een groot deel van de luisteraars
volk en
uitgesloten,
niet mee zou dragen aan de kosten.
Tot nu toe waren slechts ongeveer de
helft van de luisteraars zich van hun
plichten bewust, ons land telde meer
dan een half millioen klaploopers op
omroepgebied. Aan dezen ongewensch
ten toestand wordt nu een einde ge
maakt door met ingang van 1 Januari
1941 een verplichte radiobijdrage in te
stellen. Elke toestelbezitter en elke aan
geslotene aan een radiodistributie-be-
drijf zal voortaan 75 cent per maand
moeten bijdragen. Een deel hiervan
komt ten goede aan den dienst der
P.T.T. als vergoeding voor de kosten,
verbonden aan het innen dezer bijdra
gen, voor het verzorgen van de zenders,
laboratoriumkosten, enz. De rest komt
geheel ten goede aan den Nederland
schen omroep en zal voldoende zijn om
de plannen, zooals ik u die zoojuist
ontwikkelde, te dekken. Op het eerste
gezicht lijkt het bedrag van 75 cent per
maand tamelijk hoog, doch in verge
lijk wat men in het buitenland betaalt
is het gering. In Duitschland draagt
men bijvoorbeeld reeds jaren lang 2
mark per maand bij, dus ongeveer het
dubbele. Ik ontveins mij niet, dat deze
verplichte bijdrage aanvankelijk een te
rugslag op het aantal luisteraars zal
brengen, doch ik ben ten volle over
tuigd, dat dit slechts tijdelijk zal zijn
en dat in een betrekkelijk korten tijd
de Nederlandsche luisteraar verzoend
zal zijn met dezen toestand en zijn bij
drage gaarne zal offeren, omdat hij
overtuigd wordt, dat hij waar voor zijn
geld krijgt.”
„En wat gebeurt er met de radiodis-
tributie”
„Deze methode van omroepverbrei-
ding is in ons land op groote schaal
toegepast, veel meer dan in andere lan
den. Wij hebben over de 800 radio-dis-
tributie-centrales en het ligt in het voor
nemen deze bedrijven door den staat te
doen naasten en te voegen onder den
dienst der P.T.T. De huidige eigenaars
moeten natuurlijk op billijke wijze scha
deloos gesteld worden. Op deze wijze
zal het mogelijk zijn, dat de distributie-
diensten ten volle worden ingezet voor
het zoo juist geschetste doel en tevens
zullen de minder goed uitgeruste dien
sten verbeterd worden, waarbij de
waarschijnlijkheid bestaat, dat enkele
kleine, niet loonende centrales zullen
verdwijnen. Er zal naar gestreefd wor
den de bijdragen voor aansluiting aan
een radiodistributiebedrijf te verlagen,
om zoodoende de gelegenheid te schep
pen den kring der luisteraars te ver-
grooten”.
ken avond bezorgde, heeft zich thans ook
niet onbetuigd gelaten.
Op den Isten Kerstdag zijn ze er met
hun helpers(sters) op uitgetrokken om
onze jongens, die in het Militair Hospi
taal verpleegd worden, een aardigen
middag te bezorgen. En ze mogen met
trots op hun werk terugzien.
Een ieder ontving een fruitschaaltje en
een krentenbroodje, terwijl er voor iedere
zaal nog een fruitmand aanwezig was.
Daarna volgde een verloting, welke
attractie geweldig insloeg. Natuurlijk een
verloting zonder nieten, waarbij niemand
werd vergeten.
Na afloop hiervan toog men
Gemeenteziekenhuis aan den
waar ook enkele jongens worden ver
pleegd en die ook niet vergeten mochten
worden.
terviews op allerlei gebied en speciale
reportage van allerlei gebeurtenissen uit
het dagelijksche leven. Ook zullen wij de
stemmen laten hooren van hen, die tot
nu toe vergeefs trachtten een plaats
voor de microfoon te veroveren. Ver
der is het noodig, dat de vele maatre-
gelen, welke het gevolg zijn van de be
zetting van ons land en van de blokka
de, waaraan wij onderworpen zijn, op
de juiste wijze belicht worden en dat
•het ons volk wordt bijgebracht, waar
om deze maatregelen in het algemeen
noodig zijn en hoe wij ons ernaar te ge-
Een redacteur van het A.N.P. heeft
een onderhoud gehad met ir. W. L. Z.
van der Vegte, raadadviseur bij het
departement van Volksvoorlichting en
Kunsten, over de nieuwe maatregelen
op radiogebied.
Naar aanleiding van de nieuwe Ver
ordening en aanknoopend aan hetgeen
ir. A. Dubois, de gemachtigde voor de
concentratie van den radio-omroep in
Nederland, reeds had medegedeeld over
het streven naar een grooten Neder
landschen omroep, kwam het gesprek
eerst op het algemeene doel van de
radioconcentratie.
„Wij willen den omroep in dienst van
het geheele volk stellen, zei de heer
van der Vegte. „Daarvoor is het noo
dig, dat de staat den omroep aan zich
trekt. Vroeger trad de staat in het al
gemeen slechts controleerend, dus nega
tief, tegenover den omroep op. Slechts
sporadisch werd door de Regeering «elf
gebruik gemaakt van de radio als mid
del om ons heele volk te bereiken. Zoo
nu en dan, bij plechtige gebeurtenissen,
herdenkingsdagen en in tijden van ge
vaar voor ons land werd de omroep te
algemeenen nutte ingeschakeld, doch
nooit werd dit machtige hulpmiddel ge
bruikt voor een georganiseerde volks
voorlichting. Met het besluit om den
omroep onder te brengen bij het nieuwe
departement van volksvoorlichting
wordt radicaal met de tot nu .toe ge
volgde richtlijn gebroken.
De staat is in de eerste plaats ver
antwoordelijk voor hetgeen de omroep
brengt. Niet door middel van een nega
tieve controle, doch slechts door maat
regelen van opbouwenden aard, door het
géven van richtlijnen en het direct be
ïnvloeden van de berichtgeving.
moet goed bedacht worden, dat
aetheruitzendingen niet aan grenzen des
lands gebonden zijn, zoodat ver buiten
ons eigen land onze stem doordringt.
Daarom moet wel overwogen worden,
wat onze omroep brengt en zal elke on
zakelijke of onjuiste berichtgeving ver
meden dienen te worden.
Kerstfeest bij de gewond*,
militairen
Het ijverige comité dat den naam ,,Vo-
gemi” (Voor onze gewonde militairen)
voert, en onder leiding staat van mej.
R. v. d. Zalm, Haagweg 301 en mej. A.
Keuskamp. Loosduinscheweg 1097, dat
met het St. Nicolaasfeest ook zooveel suc-
I ces oogstte en onze jongens zoo n vroolij-
Wij bewaren dien voor u
Oudejaarsavondnummer verschijnt
Aan onze bureaux Wagenstraat 37,
en aan onze bijkantoren Sohevenin-
gen, Keizerstraat 319 en Rijswijk, Oran-
jelaan 3, alsmede aan onze filialen
Goudsbloemlaan 3, Theresiastraat 108a
en v Hojrtemastraat 66, worden thans
reeds Nieuwjaarsadvertenties aange
nomen, volgens een der daarvoor aan
gegeven modellen (welke men ook op
pag. 3 van het le blad van
heden kan vinden),
tegen den zeer lagen prijs tan
1.— per advertentie.
Het Verordeningenblad van heden
bevat een Verordening van den Rijks-
commissaris, houdende maatregelen op
het gebied van den Nederlandschen
radio-omroep.
Artikel 1 bepaalt
1. De oprichting en het in stand hou
den, alsmede de exploitatie van de voor uit
zending van radio-uitzertdingen vereischte
technische zendinrichtingen, geschiedt uit
sluitend door het Rijk (staatsbedrijf der
posterijen, telegrafie en telefoon). Dit
geldt ook voor het oprichtcn en het in
stand houden, alsmede voor de exploitatie
van van overheidswege goedgekeurde
radiodistributiecéntrales. 2. Op de oprich
ting en het in stand houden, alsmede op de
exploitatie van omroepstudio’s, is het be
paalde in het vorige lid niet van toepas
sing
Artikel 2 bepaalt
1. de Radio-omroepzenders Lopik 1 en 2,
Jaarsveld, Huizen en de zender Bloemen-
daal, alsmede de goedgekeurde radio-
distributiecentrales, gaan met ingang van
den dag van afkondiging dezer verorde
ning in eigendom van het Rijk (staats
bedrijf der posterijen, telegrafie en tele
fonie) over. 2. Aan het bedrijfs- en admini
stratief personeel, dat op voornoemd tijd
stip bij de betrokken zendinrichtingen en
radiodistributiecéntrales is aangesteld en
zijn eigenlijke dagtaak vervult, zal worden
aangeboden in rijksdienst (staatsbedrijf
der posterijen, telegrafie en telefonie) te
treden. 3. De directeur-generaal van het
staatsbedrijf der posterijen, telegrafie en
telefonie stelt, zoo mogelijk in overeen
stemming met den betrokkene, de schade
vergoeding vast, welke in de gevallen, be
doeld in het eerste lid. den vroegeren eige
naars, in de gevallen, bedoeld in het twee
de lid, aan de daarbedoelde personen, die
niet in rijksdienst overgaan, wordt toege
kend.
Artikel 3 bepaalt
1. Vanaf 1 Januari 1941 heeft uitsluitend
degene, die de bevoegdheid heeft om een
radio-ontvangsttoestel aan te brengen en
te gebruiken, het recht om radio-uitzen-
dingen te ontvangen. 2. Voor de toestem
ming. bedoeld in het eerste lid, is vanaf
1 Januari 1941 een bedrag verschuldigd;
dit bedrag en de wijze van innen zal in
een uitvoeringsbesluit worden geregeld;
dit besluit kan strafbepalingen bevatten.
Artikel 4 bepaalt
Wettelijke bepalingen, voor zoover in
strijd met deze Verordening, treden buiten
werking.
Artikel 5 bepaalt
De directeur-generaal der posterijen,
telegrafie en telefonie is belast met de
uitvoering dezer Verordening. De door
hem te nemen maatregelen behoeven de
instemming van den secretarisgeneraal
van het departement van Volksvoorlichting
en Kunsten, voor zoover deze voor het vol
brengen van de politieke en cultureele
taak van den radio-omroep van beteekenis
zijn.
Artikel 6 bepaalt
Deze verordening treedt in werking op
den dag barer afkondiging.
Der traditie getrouw hebben tal van
Prot. kerken in onze stad ook ditmaal
Kerstfeestvieringen óf ter gelegenheid van
Kerstmis speciale diensten gehouden. En
waar dit niet het geval was, droeg toch de
godsdienstoefening een meer feestelijk
karakter dan anders. Dit kwam o.m. tot
uiting in de godsdienstoefening in de
Willemskerk, waar ds. G. Bos, Ned. Herv.
predikant hier ter stede, voorging en
waar de Kon. Zangvereeniging „Excelsior”
bijzondere wijding gaf aan den dienst; in
de Bethlehemkerk, waar ds. A. K
Straatsma. eveneens Ned. Herv. predikant
hier ter stede, voorging en waar het Beth-
lehemkerkkoor zong van het blijde ge
beuren in den Kerstnacht; in de Evang.
Luth. kerk, waar ds. D. Drijver den dienst
leidde en het zangkoor der gemeente me
dewerking verleende; in de Duinoordkerk,
waar de heer M. L. W. Schoch, jeugdpre-
dikant dezer gemeente reeds ”s morgens
om half zeven voorging in een liturgi-
schen zangdienst in de kapel, waarbij het
koor medewerking verleende en om 10
uur, toen ds. H. W. Creutzberg voorging
en het Duinoordkerkkoor zong, alsook in
de Baptiste gemeente van Oost waar ds
J. B. de Neef voorganger was en het litur
gisch zangkoor medewerking verleende.
Voorts was er Eersten Kerstdag-middag
in de Oranjekerk een zangdienst waarin
ds. C. J. Laarman, eveneens Ned. Herv.
predikant alhier, voorganger was en waar
bij de zangkoren der wijk een tweetal
liederen een een Kerstcantate uitvoerden.
Ook op den Tweeden Kerstdag werden
nog verschillende godsdienstoefeningen
gehouden. In de Zuiderkerk ging ds. A.
K Straatsma voor en zong het Zuider-
kerkkoor. terwijl in de Wilhelminakerk,
waar dr. M. M. den Hertog, Ned. Herv.
predikant hier ter stede voorganger was,
met bijzondere toestemming van den ker-
keraad het Kerstfeest der kinderen van de
Zondagsschool in het midden der gemeen
te gevierd werd, waarom het middenschip
der kerk voor deze leerlingen was gere
serveerd.
Groot was het aantal kerstfeestvierin
gen met de Zondagsscholen op den Twee
den Kerstdag. In de Zuiderkerk vond de
viering met al de leerlingen van deze
scholen in wijk I der Ned. Herv. gemeente
plaats onder de beproefde leiding van den
oud-wijkpredikant, ds. K. H. E. Grave-
meijer. In de Laakkapel, de wijk van dr.
G. P. v. Itterzon, vonden beide middagen
Kerstfeestvieringen plaats. In de wijk van
ds. K. v. d. Pol vond de viering plaats in
het wijkgebouw Elim. Ook in de Regen-
tessekerk vonden Kerstvieringen met de
kinderen plaats. De Herv. stadszending
had de goede gedachte om op den Twee
den Kerstdag met zwervers en dakloozen
een Kerstmaaltijd te houden en hield gis
termiddag in de Nieuwe Kerk met hon
derden gezinnen een Kerstfeestviering,
waarbij de Chr. Haagsche Oratoriumver-
eeniging „Dient den Heere met blijd
schap” en mej. Jo Pieper (zang) mede
werking verleenden.
In de Geref. Nieuwe Zuiderkerk werd
gistermiddag eveneens een zangdienst ge
houden. Het Geref. Evangelisatiezangkoor
„De goede tijding” zong onder leiding van
den heer A. Blaauw. Gemeenschappelij
ke zang en orgelspel van den heer M.
Jelgersma wisselden het geheel af, ter
wijl mr. H. de Boer enkele toepasselijke
Schriftgedeelten las.
In de Noorderkerk leidde ds. A. G. Bar-
key Wolf, Geref. predikant te den Haag-
Oost, als gewoonlijk het kerstfeest met de
kinderen der Zondagsschool en vertelde
het kerstfeit aan de hand van platen. In
de Geref. Laakkerk werd gistermorgen
door het Geref. Evangelisatiezangkoor
van den Haag-Zuid de Cantate uitgë-
voerd, die ook verleden jaar Kerstmis is
ten gehoore gebracht.
Melden we tenslotte nog, dat de Vrije
Evangelische gemeente gistermiddag ten
besluite een dienst hield die doof zang en
muziek werd opgeluisterd, dat in de Bapt.
gemeente van Centrum een Kinderkerst-
feest gehouden werd en in Oost een
Kerstfeestviering voor ouderen, terwijl in
de Bethelkerk in wijk Bohemen gister
morgen een kerstfeestviering plaatsvond
met de Zondagsschoolkinderen.
Zanguitvoering Gemeente
ziekenhuis.
Op den Tweeden Kerstdag heeft de
Zangbrigade van het korps den Haag I
van het Leger des Heils onder leiding van
den heer Joh. Nak op een 24-tal plaatsen
in het Gemeente-Ziekenhuis aan den
Zuidwal de Kerstboodschap door middel
van haar liederen gebracht, hetgeen door
de verpleegden buitengewoon bleek ge-
Daartoe door en
kele stadgenooten in staat gesteld, werd
aan alle patiëntjes op de kinderzalen
speelgoed uitgereikt.
breide studie van de toepassingsmöge-
lijkheden te maken. In het uit te brei
den laboratorium van de P.T.T. zal het
noodige verricht worden, teneinde klaar
te staan de televisie in ons land toe
te passen, als de tijd daarvoor geko
men is.”
„Tot de verdere punten van het pro
gramma van het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten behoort
de wetgeving op radio-omroepgebied
in ruimsten zin. Ik wil hiervan slechts
aanstippen de te’ nemen maatregelen
teneinde de storingen van de radio-
ontvangst tot een minimum te beper
ken en het vraagstuk van de antennen,
dit laatste zoowel bezien van aestetisch
gezichtspunt, als met het oog op storin
gen.
Verder zijn aan de orde het samen
stellen van voorschriften voor hen. die
gerechtigd zullen zijn de officieele radio
programma's uit te geven in den vorm
van een periodiek, zooals tot nu toe
gebruikelijk was. In de eerste plaats
komen hiervoor in aanmerking de ker
nen der huidige omroepvereenigingen.
om zoodoende in de toekomst den band
met hun vroegere leden aan te houden.
Het gesprek bleek, op dit punt geko
men. reeds zooveel stof te hebben opge
leverd, dat besloten werd de lezers voor
het overige te verwijzen naar de radio
toespraak van den heer van der Vegte,
welke hij hedenavond te 6 uur zal
uitspreken en de daarop volgende uit
eenzetting (waarschijnlijk op Zondag 29
dezer) over de toepassing van het be
sluit omtrent de verplichte luisterbij
drage.
Verschillen in levensbeschouwing
„Hoe zullen echter de verschillen in
levensbeschouwing, tot nu toe in de ver
schillende omroepvereenigingen verte
genwoordigd. tot uiting komen?
„Zooals reeds werd medegedeeld zul
len de kerkelijke belangen van de luiste
raars op minstens dezelfde wijze ver
zorgd worden als tot nu toe. In de pro-
gramma-afdeeling van den Nederland
schen omroep komt hiervoor 'n speciale
afdeeling. waar vertrouwensmannen van
de verschillende kerkelijke groepen on
der eigen verantwoording de kerkelijke
uitzendingen zullen verzorgen. De uitzen
dingen zelf geschieden door het appa
raat van den Nederlandschen omroep.
Onder kerkelijke uitzendingen wordt
datgene verstaan, dat het direct kerke
lijke leven betreft, waarbij dit begrip
ruim opgevat dient te worden. Poli
tiek en dergelijke behooren hier echter
zeer zeker niet toe, hiervoor zijn an
dere takken der programmaafdeeling
beschikbaar.
Wij zullen er zorg voor dragen, dat
hier de belangen van het Nederlandsche
volk en zoo noodig die van onze volks-
genooten in overzeesche gewesten en
van stamverwanten in andere deelen
van de wereld op de beste wijze behar
tigd worden. Ik reken er stellig op om
op dit gebied van de kerkelijke over
heden loyale medewerking te verkrij
gen’.
Het is wel duidelijk, dat het volstrekt
uitgesloten is, dat de omroep in handen
van vereenigingen van luisteraars blijft,
hoe goed de bedoelingen ook zijn mo
gen. „De staat stelt zich dus niet
slechts in het negatieve voor de uitzen
dingen verantwoordelijk, doch wil posi
tief werkzaam zijn.
U bedoelt, dat de staat niet alleen te
gen „onvertoge.n woorden” moet waken,
maar zelf iets te verkondigen heeft”
„Ja, omdat de taak van de radio een
volksvoorlichtende functie is en daarom
tot het terrein van den staat behoort.”
„Dat dit standpunt directe praktische
consequenties heeft voor de bericht
geving, is duidelijk geworden. Doch ook
voor het overige gesproken woord zal
het gevolgen hebben. Kunt u aangeven
welke?”
„De omroep zal geregeld gebruikt
worden om de luisteraars van allerlei
zaken op de hoogte te brengen. In de
eerste plaats denk ik hierbij aan het
scheppen van beter begrip voor de
nieuwe gedachten, welke dezen groot-
schen tijd, waarin we leven, beheer-
schen, en het bewerkstelligen van een
betere verhouding tot onze oostelijke
naburen. We weten, dat er ten opzichte
van beide punten grove misverstanden
bestaan en het is voor ons land een
levensbelang, dat hier op de snelste
wijze klaarheid geschapen wordt. Ik
denk hier ook aan actueele lezingen, in
haar liederen gebracht, hetgeen door
waardeerd te worden.