Roosevelt Radiorede van RENNIE OUDE JENEVER DE KUYPER KUNST EN LETTEREN Productie moet worden opgevoerd Amerika en de lersche vlootbases GOUD ZILVER BRILJANT GOUD i ZILVER tegen den t? I BRILJANT 1 “’’ff” RINGENHUIS, Prinsestraat 86 KLAGENDE MAGEN CHINA. JAPAN. ITALIË ENGELAND ROEMENIE wapens ZUID-AMERIKA. FRANKRIJK DANSMATINEE OP HET STAD HUIS TE ROTTERDAM VEREENIGING VOOR KAMERMUZIEK Duitsche reactie Soliste: Maria Struycken-van den Adel, zang De Chineesche verliezen in den strijd met Japan CONCERT „MINNESTREELEN” Het bij Gibraltar neergeschoten vliegtuig g? HAAGSCHE COURANT Maandag 30 Dec. 1940 le bl. pag. 2 len, zoo zeide Baudoin verder, de Fran sche jeugd den zin voor het leven in de gemeenschap geven, den zin voor het een voudige en ruwe, waaruit de voornaam ste deugden, die de volkeren sterk ma ken, ontspringen”. Tenslotte verklaarde hij dat de regeering de ontwikkeling van de jeugdgroepen, zooals de padvinders, de Compagnons de France, de jeugd- sportvereenigingen enz. wil bevorderen en daartoe zoo noodig maatregelen zal nemen. Dertien slachtoffers bij een vliegongeluk Derde concert in Diligentia Protest tegen leveringen aan Engeland op de rede Reorganisatie der levensmiddelen voorziening Steunpunten in ruil voor Verwijzing naar het drie- mogendhedenpact DUITSCHLAND Duitschlands komende koloniale politiek RECLAMES. Drog. treden eerste OEFENING KWEEKT KENNIS. Associated IN United Press meldt Digestif Pastilles UITVOERING TOONEELGROEP „ELPORE” en de GEBREK AAN ALUMINIUM Naar uit Londen wordt gemeld, zullen alle aluminium kookpannen van het En- gelsche leger vervangen worden door pan nen van ander materiaal om het alumi nium te kunnen gebruiken voor de vlieg tuigenindustrie. haar gehanteerd 0.41. incl vwh. O.B.. bij alle Apoth. en 1.27 «n aaneen te sluiten in de liefde voor het va derland en zich aan Frankrijk te wijden zooals maarschalk Pétain dat doet. Minister Baudoin. onder wiens ressort ook de jeugdkwesties behooren. heeft een vertegenwoordiger van de „Paris Soir” naar aanleiding van den jeugddag een on derhoud toegestaan, waarin hij verklaar de, dat een herschepping van Frankrijk vooral beteekent een herschepping van de Fransche jeugd De revolutie, die maar schalk Pétain heeft aangekondigd en be loofd, moet het werk der jongeren zijn. Deze moeten, wanneer zij deze revolutie zelf hebben beleefd, haar geleidelijk me- dedeelen aan de geheele natie. „Wij zul- VERTREK VAN AMERIKAANSCHE VROUWEN EN KINDEREN De helft van de Amerikaansche vrou wen en kinderen hebben de Chineesche plaatsen, die in een mogelijken oorlog I i„_; 2... verlaten. Een vertegenwoordiger van het werk uit Amerikaansche consulaat-generaal te Sjanghai verklaarde, dat de evacuatie, waarvan het resultaat door hem bevredi gend werd genoemd, met lijnschepen wordt voortgezet, zoodat voor de evacua tie der overblijvende Amerikaansche staatsburgers, in het geval dat de toestand ernstiger zou worden, geen moeilijkheden verwacht worden. Naar voorts vernomen wordt, verlaten op Nieuwjaarsdag ongeveer 200 Ameri kaansche missionarissen China. Lezing Jozef P. Weyand. Gistermiddag heeft de Haagsche musicus en letterkundige, de heer Jozef P. Weyand in de bovenzaal van Diligentia, een lezing gehouden voor het letterkundig genoot schap „Oefening Kweekt Kennis”, over zijn herinneringen uit het Haagsche muziek leven. Weyand greep daarbij terug tot zijn eerste jaren als musicus, toen hij, schoor voetend en vol ontzag, voor het eerst den drempel van het conservatorium over schreed en les nam in fluitspel en contra bas. Zijn herinneringen omvatten zoowel weemoedige als humoristische dingen, her haaldelijk werden zijn anecdoten, die een alleraardigst beeld gaven van muzikaal den -Haag in de laatste halve eeuw, door een hartelijk lachen onderbroken. De voorzitter van het letterkundig ge nootschap, de schrijver Ben van Eyssel- steijn, dankte den spreker voor diens in teressante causerie en sprak den wensch uit, dat deze muziekherinneringen nog eens in boekvorm vastgelegd zouden wor den. De persafdeeling van het Japansche hoofdkwartier heeft bekend gemaakt, dat de Japansche troepen gedurende de eer ste 11 maanden van dit jaar schitterende successen hebben geboekt, daar de vijand 290.000 dooden heeft achtergelaten en 55.127 militairen zich hebben overgegeven. Onder de wapenen en het materiaal, buit gemaakt door de Japansche strijdkrach ten, bevinden zich 134 zware veldartille rie- en bergkanonnen, 53 luchtafweerka- nonnen, 541 loopgraafmortieren, 780 zwa re machinegeweren, 3708 lichte machine geweren, 11.230 geweren, 767 gepantserde motorvoertuigen en 33 pantsertreinen. Sinds het begin van het huidige gewapen de conflict heeft de vijand 1.808.351 doo den en gewonden achtergelaten. Dit jaar heeft het Japansche leger tot 5 dezer 588 Chineesche vliegtuigen vernietigd en zelf 60 toestellen verloreri. Bij Nomonhan heeft het Japansche leger 1389 Russische toestellen vernield en er zelf 137 ver loren. Met betrekking tot het Fransche vlieg tuig, dat de Engelschen boven de Britsche vesting Gibraltar hebben neergeschoten, verklaart men te Vichy, op grond van be richten uit Spaansche bron, aldus het D.N.B. dat hier naar alle waarschijnlijk heid sprake -is van een vliegtuig, van aan hangers van de Gaulle, dat getracht heeft Gibraltar te bereiken en daar te landen. NIEUWE HOOGE COMMISSARIS SYRIË AANGEKOMEN Generaal Dentz, de nieuwe Fransche hooge commissaris voor Syrië en den Libanon is gisteren in zijn residentie aan gekomen. waar hij zich belast heeft met de leiding der zaken. In Syrische politie ke kringen heerscht groote voldoening, aangezien men generaal Dentz algemeen den man acht, die in staat is een einde te maken aan de kuiperijen van zekere elementen. Schuré’s Eleusinische drama De tooneelgroep ,,Elpore” gaf gister middag in de groote zaal van „Excel sior” een uitvoering. Ditmaal werd ten tooneele gebracht het Eleusinische drama van Ed. Schuré. Zooals elke tooneelvoorstelling, blonk ook die van gisteren weer uit door de bijzondere zorg, welke er aan besteed was. Alle meespelenden van dit mytho logische spel kweten zich met groote toe wijding van hun taak. Vooral goed was het tafereel, waarin Eros „weet te be werkstelligen, dat Persephone gehoor geeft aan zijn lokkende stem. Vlot werden de dialogen en koren gezegd en het ge heel boeide door aankleeding en buiten gewoon fraaie belichting. De vrij talrijke belangstellenden heb ben door enthousiast applaus na elik ta fereel uiting gegeven aan hun appreciatie van het gebodene. Optreden van Ilse Meudtner ten bate van de Winterhulp De vermaarde Duitsche danseres Ilse Meudtner heeft Zaterdagmidadg in de Bur gerzaal van het Stadhuis te Rotterdam ten bate van de Winterhulp, eenige van haar dansen uitgevoerd, welke een paar hon. derd belangstellenden, onder wie de Bur gemeester, mr. P. J. Oud, de heer C. Piek directeur.generaal, en de heer G. Knoth, plaatselijk directeur van de Winterhulp, heeft getrokken. Geheel in sfeer van de tweede collecte voor de Winterhulp sprak de heer Knoth een inleidend woord, waarin hij het doel van de Stichting aldus uiteenzette. Er was eens een groote stad aan een groote rivier, waar plotseling vreemde vogels boven verschenen, die nare dingen op de stad lieten vallen. Daardoor ontstond groo te nood, die ieder op zijn wijze trachtte te lenigen. Totdat er een winterfee kwam, die zoo hielp, dat ieder elkanders lasten droeg. Deze Winterfee is nu neergestreken in dit gebouw, het gebouw van den Burgemees ter en daarom bracht spr. dank aan dezen magistraat voor het beschikbaar stellen van de Burgerzaal en hij besloot met den wensch, dat het sprookje van de Winter fee werkelijkheid zou worden. Ilse Meudtner had Alfred Hiltmann ver zocht haar dansen met ëen enkel woord te verklaren, hetgeen het gemis aan een programma’ niet slechts vergoedde, maar bovendien veel bijdroeg om in dezen kring begrip voor haar bijzondere kunst uiting bij te brengen. Zij danste eerst op muziek van Mozart Het lichtzinnige engeltje, later drie episoden uit het leven van Vroom Heleentje en tot besluit een oud-Duitsch sprookje, Mannlein im Wald. lein. Het behoeft nauwelijks te worden ge zegd, dat danseres luiden bijval ver wierf ook gaf het publiek uiting aan zijn waardeering voor de entr’acte muziek van een orkest, dait bekende melodieën ver klankte. Ilse Meudtner heeft na haar laatsten dans zelf de collectebus gehanteerd en deze het eerst aan den Burgemeester voor gehouden. Het publiek verdrong zich later om in haar bus een bijdrage voor de Win terhulp te laten vallen, ook al had men anderen charmanten feeën in sprookjes- gedaante reeds een gift gegeven. Na afloop was er nog gelegenheid om in ruil voor een bijdrage aan de Winterhulp gebruik te maken van de welvoorziene buffetten. nemen en ze helpen dadelijk. THEO VAN DER PAS Op zijn tweede en laatste piano-mati- nee in dit seizoen, op Woensdagmiddag 1 Januari (Nieuwjaarsdag) in Diligentia, zal onze groote Nederlandsche pianist Theo van der Pas werken van Beetho ven. Brahms, Ravel en Liszt ten gehoore brengen. DUITSCHE TEGENSPRAAK In welingelichte Duitsche kringen worden naar U.P. uit Berlijn meldt alle berichten categorisch tegengesproken, die uit Boeda pest afkomstig zijn en weten willen, dat Duitschland voornemens is het burger lijk gezag in Roemenië over te nemen en den Duitschen gezant, Killinger, tot gouw leider van Roemenië te benoemen. Van deze zijde werd dienaangaande verklaard: „Het is altijd onze politiek ge weest, en het is die ook nu nog, dat wij Roemenië volkomen zichzelf willen laten regeeren. Alle daarmede in strijd zijnde berichten, als ook alle berichten over om vangrijke troepenbewegingen naar Roe menië zijn volkomen onwaar”. VEREENIGING VOOR PENNINGKUNST De vereeniging voor penningkunst heeft een tweede penning 1940, „Opbouw’’, laten slaan. De medailleur. Hans Richters uit Rotterdam, verzinnebeeldde den wil tot opbouw van het getroffen land door een mannenfiguur met bouwwerktuigen naast een kastanjeboom met afgerukte tak ken en gehavende bast te midden van puinhoopen. De tekst op de keerzijde is ontleend aan het gedicht ..Kastanje’’ uit den bundel De engel met den zonnewijzer'' van de dichteres Truus Gerhardt te Loos- duinen. TULA Dl VISTA. Van 4 tot 25 Januari exposeert mevrouw Tula di Vista in de kunstzalen van Gebrs. Koch, Hoogstraat 7, schilderijen uit haar Indischen tijd. Amerika en de oorlog Het Italiaansche blad „Stampa” stelt de politiek van Roosevelt aan de kaak, welke er toe strekt de Vereenigde Staten in het conflict mee te sleepen. Het blad schrijft, dat de houding van de as tegenover deze eventualiteit volkomen duidelijk is en dat juist daarom het driemogendhedenpact is gesloten. Het is aan de Vereenigde Staten om te beslissen of zij ook de onzekere kaart van den Stillen Oceaan willen uit spelen. Het blad is echter van meening, dat het waarschijnlijk is, dat de Vereenig de Staten hun politiek zullen voortzetten, welke ten doel heeft het Britsche rijk op gang te houden en zich terzelfdertijd steeds belangrijker deelen van zijn na latenschap te verzekeren. werden geestdriftig toegejuicht. Toen de Uruguaysche senator Haedo de eerste woorden van zijn rede had uitgesproken, verbraken de Uruguaysche autoriteiten de radiouitzending der bijeenkomst op het motief, dat er een vergrijp was ge pleegd tegen de perswet. De Amerikaansche vliegtuig- productie Op de persconferentie van Vrijdag ver klaarde president Roosevelt, dat een commissie van vakkundigen thans bezig is met het, kortgeleden door de Cio (Ar- beidsbond) gedane voorstel, te bestudee- ren. Dit voorstel behelst een plan volgens welke de Amerikaansche automobielin dustrie 500 vliegtuigen dagelijks zou pro- duceeren. De president verklaarde, dat een dergelijke productie een waardevolle bijdrage zou zijn voor de nationale ver dediging. worden overwogen, dat Engeland zelf bij de toepassing der blokkade het be ginsel heeft vastgesteld, dat den neutra len staten alleen de ravitailleering wordt toegestaan, welke strikt noodzakelijk is voor het leven van het binnenland. Ten slotte heeft Engeland vaak den door voerhandel verboden, zelfs van de meest noodzakelijke ravitailleeringen. Een voorstel, ten doel hebbende een neu trale haven te maken tot een ontsche- pingshaven voor oorlogscontrabande ten gunste van een oorlogvoerenden staat, is dus veroordeeld op grond van dezelfde beginselen, weixe Engeland met zooveel onverbiddelijkheid toepast. United Press meldt uit Berlijn: Toonaangevende Duitsche kringen sluiten zich aan bij de waarschuwing in de Duitsche bladen, welke erop wees, dat Amerikaansche schepen, welke in convooi naar Ierland zouden willen va ren, zich aan het gevaar van torpedee- ring zouden blootstellen. In andere welingelichte Duitsche kringen verklaart men in verband met de aanwijzingen in de Londensche pers, als zou Engeland wellicht gedwongen zijn de hand te leggen op lersche ha vens: „Dat is natuurlijk een probleem, dat de Ieren zelf moeten oplossen. Zoo ver wij in aanmerking komen, vormt Ier land geen probleem, daar het binnen het bereik onzer blokkade ligt. Op grond daarvan zijn wij slechts indirect belang hebbend”. Voor de kust van de provincie Tsjimba is Zaterdag een ernstig vliegtuigongeluk gebeurd. Tijdens een proefvlucht stortte een toestel van de Japansche luchtvaart maatschappij neer. Alle 13 inzittenden kwamen hierbij om het leven. Tot de slachtoffers behoort de luchtvaartinspec- teur Yamakawa, die in dienst was van het staatsluchtvaartbureau. VERSPREIDE BERICHTEN Aan boord van het Fransche schip „Mont Agel” is in de haven van Mar seille brand uitgebroken. Het is nog niet zeker, dat het schip gered kan worden. In België wordt het verbruik van tex tielproducten en schoenwaren aan be perkende regelen onderworpen. Sedert geruimen tijd zijn maatregelen getroffen om de bevoorrading der bevolking in eet waren te regelen. Thans blijkt het ook noodzakelijk, maatregelen te treffen om het gebruik van andere levensnoodwen- dige producten, zooals kleedingwaren en schoeisels te reglementeeren. Een dusda nig ingrijpen van het staatsgezag op dit terrein blijkt noodzakelijk eenerzijds van wege de toenemende schaarschheid der voorraden en anderzijds om aan eiken landgenoot het minimum te verzekeren, waarop hij recht heeft. Tusschen de Schotsche steenkolen industrie en het Britsche ministerie voor het mijnwezen is een conflict uitgebro ken. Het ministerie voor het mijnwezen heeft alle mijneigenaars en -arbeiders uitgenoodigd de Nieuwsjaarsonderbreking te beperken tot één dag. Desondanks heeft de Schotsche mijnwerkersorgani- satie besloten, dat niet alleen Woensdag, maar ook Donderdag vacantie zal zijn. In Schotland is n.l. het Nieuwjaarsfeest het grootste feest van het jaar en overtreft in dit opzicht zelfs het Kerstfeest. In Boelgarije is naar aanleiding van de jaarswisseling een vrij uitgebreide amnestie in voorbereiding zoowel voor politieke als crimineele vergrijpen. Ook de door krijgsraden behandelde zaken zouden hieronder vallen. De correspondent te Boekarest van het Hongaarsche persbureau M.T.I. heeft aanzegging gekregen het land te verlaten. Bij den ingang van de Ijzeren poort is de Donau geheel dichtgevroren. Men kan over het ijs den overkant bereiken. In geheel Spanje duurt de felle koude voort. In Barcelona zijn 2 personen door de koude gestorven. In Alicante, waar sinds menschenheugenis het kwik niet beneden het vriespunt is gedaald? vriest het 4 graden. Dezelfde temperatuur heerscht in Cordova. Een betreurenswaardig ongeval heeft zich Zaterdag in een Parijsch café afgespeeld. Een veertigjarige arbeider, die naar een avonturenfilm geweest was, waar een acteur zijn bekwaamheid in het schieten demonstreerde, wilde ten over staan van zijn vrienden bewijzen, dat hij eveneens een uitstekend schutter was. Met dat doel trachtte hij Wilhelm lell na te doen, door in plaats van den niet be schikbaren appel den hoed van een zijner vrienden als schijf te gebruiken. De ko gel kwam echter te laag terecht en drong het ongelukkige slachtoffer in het voor hoofd, hetgeen terstond een einde aan diens leven maakte. In het Sloweensche dorp Krisjovljani bij Varasdin hebben de 102-jarige Wilim Juritsjko en zijn 101-jarige vrouw hun tachtigjarig huwelijksfeest gevierd. De uitvoering van deze matipée was -J aan de Concertgebouw- Kamermuziekvereeniging, bestaande uit d~ -- - - heeren" F. Heimann, H. Stips, De democratische senator Wheeler heeft gisteren wederom scherp geprotesteerd te gen het plan van president Roosevelt om Engeland oorlogsmateriaal te leenen. „Wanneer de president het recht heeft”, zoo zeide Wheeler, „om slagschepen, vlieg, tuigen en munitie uit te leenen, dan kan hij ook soldaten uitleenien, het een is even gerechtvaardigd als het ander en het een zou tot het ander leiden”. In een boodschap aan het anti-oorlogs- Congres zegt Wheeler, dat de jeugd der Vereenigde Staten er op letten moet, dat de onafhankelijkheid des lands niet op geofferd wordt aan de oorlogsopruiers en interventionisten. Geslepen en goed gefi nancierde propagandisten verkoopen thans weer dezelfde leuzen als 20 jaar geleden. De vertegenwoordigers van een werkelijke democratie worden thans als pacificatie politici en nog erger gebrandmerkt om de laatste siêmmen van het verstand tot zwijgen te brengen. Verdediging is inder. daad noodzakelijk, maar men smijt thans in de Vereenigde Staten voor bewape- ningsdoeleinden met militairen om zich heen alsof het centen waren. Men be taalt reusachtige sommen gelds voor een overijlde buitenlandsche politiek, die het volk nooit duidelijk heeft gemaakt waar voor en tegen wien liet bewapent. De commissie tegen deelneming van de Vereenigde Staten aan vreemde oorlogen heeft in een telegram, dat door 500 per sonen is onderteekend, president Roose, velt verzocht geen defensiemateriaal der natie uit te leenen of weg te geven. BETOOGING TE MONTEVIDEO Gisteren is te Montevideo een Argen- tijnsche delegatie aangekomen, die een boodschap van solidariteit en aanhanke lijkheid bracht aan Luis Alberto de Herrera, in verband met diens onver schrokken houding in kwesties van de onafhankelijkheidspolitiek van Uru guay, wekle kort geleden in de pers campagne tegen afstand van militaire steunpunten aan de Vereenigde Staten aan den dag was getreden. Ter eere van de Argentijnsche gasten werd een banket aangeboden, waar ver tegenwoordigers van Argentinië en Uru guay redevoeringen uitspraken. Zij we zen op het nationale standpunt en de be langengemeenschap van beide landen en protesteerden tegen de van belangheb bende zijde gelanceerde legende van een aanvalsgevaar. dat van Europeesche zijde zou dreigen. Achter deze legende, zoo verklaarden de sprekers, verbergt zich het langzaam om zich heen grijpen de Yankee-imperialisme. De sprekers -- s meesters jongen tijd met volkomen beheersching der middelen ge schreven. Het is een afwisselingsrijke mu ziek, die voortdurend boeit, vooral wan neer zij zóó gespeeld wordt. Clarinet, hoorn en fagot werden voorbeeldig be handeld, terwijl de violist zich een voor treffelijk leider toonde, die in alt-, cel- en bas-bespeler waardige partners had. Cel en bas waren, waar zij samengingen, van prachtige gelijkheid en rhythme en into natie. Het Adagio heeft heerlijk zangerig geklonken, het Menuet meesleepend, op gewekt. Bij alle rhythmische scherpte be koorde een volle, warme klank, Het Tema con variazioni hebben wij in zijn weelde van stemmingsschakeeringen genoten en het Scherzo kwam er met pit uit. In het algemeen heeft het aan karakter niet ont broken en een enkel vlekje heeft aan den van Beethovenschen geest doordrongen vertolking geen afbreuk gedaan. Het eind- Presto sloot het werk met schoone vaart en drift af. Met enthousiast applaus zijn de spelers gehuldigd. Na de pauze volgde nog Schubert’s Oc tet opus 166 F-dur voor strijkers, clari net, hoorn en fagot. In het krachtige, zonnige eerste Allegro viool, clarinet en hoorn beurtelings op karakteristieke wijze op den voorgrond. De vertolkers lieten dat treffend uitko men. In het Andante geschiedt het obli gate optreden met voortdurende afwisse ling. Een stuk, dat eén weelde van klank in zich bergt, die weldadig gerealiseerd werd. Na deze muziek van poëzie en in keer, kwam ook de kernachtigheid van het Scherzo uitnemend tot zijn recht, evenals het subtielere, stillere Trio. Won derschoon dan de Variaties in haar wis seling van gevoelig- en speelschheid. En het Menuet schenkt een allerzoetste streeling door zijn populair, beminnelijk melos. Een Andante is vervolgens even een inkeer tot ernst en tegelijk de inlei ding tot de verrukkelijke opgewektheid der Allegro-Finale. Een rijk-geschakeer- de muziek vol levenslust, tinteling en innerlijke bewogenheid. En de spelers lieten het al weer aan klank, kleur en kracht van uitdrukking niet ontbreken Geestdriftige bijval. Ongerustheid in Engeland Press meldt op grond van verklaringen uit toonaangevende bron, dat Engeland door het scheepvaartpro- bleem niet minder verontrust wordt dan door het gevaar van een inval. „Wij loo- pen evenzeer gevaar door blokkade ge wurgd te worden vóór de hulp der Ver eenigde Staten effectief kan worden, als dat wij moeten vreezen, door een invasie te worden verslagen” zoo zou een zegs man den vertegenwoordiger van het Amerikaansche agentschap hebben ver klaard. stieke plan stond ook de' uitvoering een Weihnachtslied uit den Eifel, klankverhoudingen waren volmaakt, voordracht vol gelouterde piëteit en de dictie voortreffelijk, hetgeen echter niet gezegd kon worden over de uitspraak van het Spaansch in het „Canso de Nadal”, waarin fouten werden gemaakt. Van de best geslaagde vertolkingen noemen wij voorts dien van een Ave Maria van Han del en het Jesus chez les Bretons”. De soliste van deze matineé, de zange res Maria Struycken- van den Adel zong de solopartijen uit het Weihnachtslied uit den Eifel en uit den Tsjechischen kerstzang „Ukolébavka Panny Maria” en met klavierbegeleiding „Et incarnatus est” van W. A. Mozart. Sensitief en indrukwek kend door de bijzondere schoonheid van haar stem waren de vertolkingen der beide eerstgenoemde composities. De naïeve, bijna sprookjesachtige stemming werd door deze kunstenares op meesterlijke wijze geschapen. Het getuigde van een hoog ontwikkelde artistieke beschaving. Daarentegen bleek het „Et incarnatus est” van Mozart boven de krachten van de zan geres te staan. De stemplaatsing was na melijk eenige malen minder gelukkig, zoo dat het geheel eenigszins onevenwichtig aandeed. Met langdurig applaus en bloe men werd Maria Struycken-van den Adel door het auditorium gehuldigd. uit Berlijn: Van bevoegde Duitsche zijde werd hedenmor gen verklaard, dat de rede van Roosevelt door de hoogste Duitsche officieele in stantie thans zorgvuldig wordt bestu deerd. Men uitte zich voorloopig slechts in dien zin door op te merken, dat de rede buitengewoon interessant is. De tekst kwam te laat binnen om nog in de morgenbladen gepubliceerd te worden. Waarschijnlijk wordt deze echter eerst nadat men in het ministerie van buiten landsche zaken de geheele rede bestu deerd heeft, gepubliceerd en in de pers besproken. Men gelooft, dat de rede voor de Duit sche officieele kringen aanleiding zal zijn om de tot nu toe gevolgde politiek van negeeren van de „Amerikaansche spelden prikken” te beëindigen. Waarschijnlijk, zoo veronderstelt men in politieke krin gen, zal een zorgvuldig uitgewerkte reactie daarop worden gepubliceerd. Bij een wetsdecreet is een nieuwe re geling der levensmiddelenvoorziening tot stand gekomen, waarbij deze geheele ingewikkelde materie geconcentreerd wordt in handen van den minister voor land- en boschbouw, die tot dit doel de meest uitgebreide volmachten heeft ge kregen. De „Voce d’Italia” schrijft, naar aanleiding van deze maatregel, dat het mechanisme der levensmidde lenvoorziening, van af de productie tot de verdeeling en het verbruik, tot nu toe over verschillende instanties was verdeeld, di& elk volgens eigen richt lijnen werkten en met ongelijke bevoegd heden en capaciteiten. De autarkie, die nu bijna volledig is verwezenlijkt in Ita lië, wierp hierbij niet al haar vruchten af. Men is thans gekomen tot deze dic tatuur, welke door den aard van het probleem werd ingegeven en door de eischen van het oogenblik daar zij beter beantwoordt aan den geest van het fas cisme. De „Popolo di Roma” wijst er op, dat de nieuwe organisatie'niet zal uitloopen op een geweldig bureaucratisch ge-, bouw, omdat zij is opgesteld op een wijze, welke tegelijk voldoet aan de eischen der centralisatie en aan die van de vereischte soepelheid, en bovendien, omdat de tevoren reeds bestaande cor poratieve opbouw van den fascistischen staat de uitvoering van het plan begun stigt. De bladen wijzen goedkeurend op de buitengewone gestrengheid der straffen voor hamsteren en speculanten, waarbij zelfs de doodstraf kan worden uitge sproken door de rechtbank tot verdedi ging van den staat. Men heeft echter reden te gelooven, dat deze straffen eventueel slechts van toepassing zullen kunnen komen tegen een te veronacht- zame minderheid van anti-sociale ele menten, die bijna zeker weerhouden zul len worden van het plegen hunner mis daden tegen het vaderland, alleen al door de afkondiging van de nieuwe, zeer zeer strenge straffen. Dirigent: Hubert Cuypers Gistermiddag heeft het bekende koor „Minnestreelen” dat uit volwassen zan gers en jongens bestaat en waartoe eenige uitmuntende krachten vocaal gebied behooren onder leiding van zijn bekwa men directeur, den heer Hubert- Cuypers, een concert voor een klein, doch zeer aan- dachtg auditorium in Pulchri Studio gege ven. Het knapen-mannenkoor, dat thans een tourneé door ons land maakt, en dat onder groote publieke belangstelling eenige dagen geleden te Amsterdam, te Bussum, en te Hilversum in het kader van deze serie uitvoeringen optrad, ver tolkte een aantal der schoonste liederen uit de geheele Kerstliteratuur; Tsjechi sche, Fransche, Oud-Nederlandsche, Ti- roolsche, Spaansche en Oud-Duitsche kerstcomposities vormden namelijk het met uitersten zorg en fijnzinnigen smaak samengestelde programma, waartoe ook het prachtige vijfstemmige „Rorate coeli” van Ludovico Grossi da Viadana en „Ho- die” van Luca Marenzio behoorden. Van dit alles werden ten deele ideale, ten deele echter ook goede, doch niet boven het gedegen middelmatige uitrei kende vertolkingen geschonken. Deze schommelingen in het artistiek gehalte zijn echter ten zeerste begrijpelijk, Kinderen zijn immers vaak emotioneeler dan .vol wassenen, terwijl het concentratievermo gen in den regel juist omgekeerd evenre dig tot den leeftijd is. Hoe smetteloos zui ver deze koorzang dan ook voortdurend klonk, er waren toch ook momenten waar in het klankbeeld minder doorzichtig en gepolijst was. Het waren meestal de mo menten van vervoering en temperament- ontlading, waarin deze minder fraaie eigenschappen naar voren traden. Het pe-, daalgebruik van den leider, den heer Hu bert Cuypers, die aan den vleugel bege leidde, was bovendien nogal overvloedig en droeg het zijne daartoe bij. Doch daar entegen hoorden wij nog nimmer zoo diep ontroerend het overbekende „Stille Nacht” waarin een jongenssopraan met zeldzaam mooi klinkende stem de solopartij vertolk te, voordragen. Daarin evenaarde, ja over trof de zang der „Minnestreelen” mis schien zelfs die der „Wiener-Sangerkna- ben” in schoonheid. Op hetzelfde arti- van De de President Roosevelt heeft gister avond een door alle binnenlandsche en kortegolfzenders van de Vereenigde Staten uitgezonden redevoering gehou den binnen het kader van zijn „niet- formeele praatjes met het Amerikaan sche volk”, meldt het D.N.B. uit New York. In deze redevoering gaf Roosevelt wederom, verwijzende naar het drie mogendhedenpact van Berlijn, uitdruk king aan zijn bekende opvatting, dat uit de houding van Duitschland Japan gevaren voortvloeien voor Vereenigde Staten en dat Engeland deze gevaren kan afwenden. Engeland moet derhalve door de Vereenigde Sta ten materieel gesteund worden en deze ondersteuning moet thans in iedere denkbare mate worden opgevoerd. Terwijl hij een dienovereenkomstigen oproep richtte tot de industrieelen leg de de president er tegelijkertijd den nadruk op, dat hij de rechten van de werknemers niet wilde aantasten, want het zijn immers de werkers, die den eigenlijken arbeid moeten verrichten. Voorts verklaarde Roosevelt op nieuw, dat hij noch een expeditiecorps naar Europa wilde zenden, noch plan nen heeft voor een deelneming van de Vereenigde Staten aan den Europee- schen oorlog. Wanneer Engeland ondergaat, zoo verklaarde Roosevelt verder, worden de Vereenigde Staten voortdurend be dreigd. Wanneer de Vereenigde Staten echter Engeland helpen, zal het gevaar, dat de Vereenigde Staten in den oorlog worden verwikkeld, belangrijk ver kleind worden. „Wij willen geen oor log en hebben geen plannen daartoe”, zeide Roosevelt, „maar, zoo voegde hij hierbij, „wij allen moeten meer arbei den, meer produceeren, opdat Engeland behouden zal blijven”. Associated Press meldt, dat Roosevelt zijn radiorede zoo belangrijk achtte, dat hij met de kabinetsleden tevoren het ont werp heeft besproken. Roosevelt’s secre taris heeft de pers medegedeeld, dat van verschillende kanten gepoogd is wijziging te doen aanbrengen in den tekst. In het tijdschrift der buitenlandsche or ganisatie van de nationaal-socialistische partij „Deutsches Wollen”, publiceert Gouwleider Bohle èen artikel over de komende koloniale politiek van Duitsch land. Gouwleider Bohle gaat ervan uit, dat de overwinning van Duitschland het in Versailles begane onrecht zal herstellen en- Duitschland weer koloniën zal bren gen. Met deze zekerheid voor oogen zijn de aangewezen instanties in Duitschland verplicht de grondslagen te leggen voor een toekomstige koloniale politiek van het rijk. Tallooze kwesties en problemen op politiek, economisch en cultureel ge bied zullen daarbij moeten worden over wogen en opgelost. Uit de reeks van deze problemen wijst gouwleide/ Bohle vooral op de vraag, hoe het Duitsche nationaal-socialisme de in de koloniën wonende inlanders denkt te behandelen. Deze vraag, zoo meent hij, zal ongetwij feld in de wereld een sensationeele be langstelling vinden. Hij beantwoordt de vraag vooruit met vast te stellen, dat de nationaal-socialist daarom vreemde volks gezindheid eert, omdat hij zijn eigen volkskarakter liefheeft Ook op dit ge bied zal het nationaal-socialisme nieuwe wegen aangeven, welke uit de principieele beschouwingen over een moderne kolo niale politiek voortvloeien. Als politieke doelstelling in de kolo niën noemt gouwleider Bohle, dat de Duitsche koloniale ambtenaren al hun kracht eraan moeten wijden, om de kolo niën economisch in de hoogste mate te ontsluiten en dat zij tevens in elk opzicht ernaar moeten streven, voor de inboor lingen een rechtvaardige meester in het land te zijn. Onder Duitsche bescherming zal de inlander zijn vaderland en zijn volksgezindheid trouw blijven en geen gevaar loopen te ontsporen. Voor de Duit sche kolonisten wordt als beginsel vast gelegd, dat zij zich als voorposten van het Groot-Duitsche rijk gevoelen en der halve zullen voorkomen een eigen z.g. kolonialen Duitscher te kweeken, die in den loop der eeuwen aan het Duitsche rijk vreemd wordt. Deze uiteenzettingen toonen aan, op hoe uitgebreide schaal de bevoegde Duitsche kringen zich met vöorbereidingen, overwegingen en plannen voor een nieuwe koloniale politieke actie van Duitschland bezig houden en met welk een zekerheid men van de Duitsche overwinning ook op dit gebied de herzie ning van het verdrag van Versailles ver wacht. De „New York Post” meldt, dat het Amerikaansche ministerie van buitenlandsche zaken niet het voor nemen heeft invloed op Dublin uit te oefenen, ten aanzien van den af stand van steunpunten aan Enge land. De neutraliteit van Ierland zou echter Engelands nederlaag kunnen beteekenen. De Valera heeft thans den Vereenigden Staten om wapens gevraagd. Het verzoek zal ten behoeve van de beantwoording naar Londen worden doorgegeven. Ingeval de Valera steunpunten wil ruilen tegen wapens, welke oorspron kelijk voor Engeland bestemd wa ren, zal hij waarschijnlijk wapenma- teriaal kunnen krijgen. De diplomatieke redacteur van het agentschap Stefani schrijft, dat het nog niet officieel bevestigde voorstel om den vrijstaat Ierland te beschouwen als een ontschepingsbasis voor ravitaillee- ringen en oorlogstuig, dat bestemd is voor Engeland, slechts beschouwd kan worden als een voorstel, dat ten doel heeft de normen der neutraliteit te schenden. De bewering, dat de materia len, welke uit Amerika naar Ierland zouden worden gezonden, van de eene neutrale haven naar de andere zouden gaan, is in werkelijkheid een groteske mystificatie, want iedereen weet, dat deze ravitailleeringen een oorlogvoeren den staat zouden ten goede komen niet voor vredes- maar voor oorlogsdoelein den. Bovendien had de regeering der Vereenigde Staten Ierland zelf opgeno men in de zóne, welke verboden is voor Amerikaansche schepen. Tevens moet Dr. J. B. VAN AMERONGEN DRAAGT DICKENS’ KERSTZANG VOOR In het gebouw van den „Haagsche Kunstkring” heeft gistermiddag dr. J. B. van Amerongen Dickens’ Kerstzang CA Christmas Carol), in eigen vertaling, voorgedragen. Na een korte inleiding over dit werk van Dickens, dat in 1843 werd uitgegeven, heeft dr. van Amerongen zijn hoorders zoolang zijn voordracht duurde onder de ban gebracht van Dickens’ vertelkunst en van zijn eigen gave de figuren uit het verhaal van Scrooge en Marley leven in te blazen. Dr. van Amerongen is een kun stenaar, wiens voordracht boeit en be- koort door aangeboren talent en liefde tot zijn onderwerp. Daarom was het goed en mooi, het verhaal van Dickens nog eens te hooren. En evenzoo verging het den aanwezi gen helaas te weinig in aantal die in stille aandacht geluisterd hebben naar het Kerstverhaal, dat hun zoo stem mingsvol werd verhaald. Tiet brandende pijnen van overtollig maag zuur na iederen maaltijd, hebben aan Rennie een weldadig en dadelijk verzachtend middel. Rennies zijn smakelijk, gemakkelijk in te toevertrouwd de Concertgebouw- -_n de volgende strijkers en blazers, nml. de heeren F. Heimann, viool, B. Meyer, viool, J. Muller, alt, H. van Wezel, cel, H. Stips, contrabas, H. Stotijn, hobo, R. Gall, clarinet, Th. J. de Klerk, fagot en R. Sell, hoorh. Het ensemble is hier al eerder te bewonderen geweest en zijn voortreffelijke hoedanigheden spreken, samengesteld als het is uit leden van het Concertgebouworkest, eigenlijk van zelf. In Mozart’s Kwartet voor hobo, viool, ®n ce^° F-dur K.V. 370 bewees de hoboïst Haakon Stotijn, opnieuw, dat hij een waardig navolger van zijn vader is. Zijn toon heeft echter een eigen cachet, klinkt wat ijler subtieler dan van Stotijn senior. De Mozart-eompositie stel de zijn technisch en muzikaal vermógen op de treffendste wijze in het licht. Een stijlvólle, uiterst bekoorlijke weergave, waarin de strijkers zich in schoone één heid bij den hoboïst aansloten. Het pu bliek reageerde met warmte, waarna met cBeethoven’s Septet opus 20 in Es-dur ver- met Japan gevaar zouden kunnen loopen, volgd werd. Een (bekend) aantrekkelijk r-rsw m WPvlc 111moocfarc innrtan mof consulaat-generaal

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 2