Roosevelt
Radiorede
van
RENNIE
OUDE
JENEVER
DE KUYPER
KUNST EN LETTEREN
Productie moet worden opgevoerd
Amerika en de lersche
vlootbases
GOUD
ZILVER
BRILJANT
GOUD i
ZILVER tegen den t?
I BRILJANT 1 “’’ff”
RINGENHUIS, Prinsestraat 86
KLAGENDE
MAGEN
CHINA.
JAPAN.
ITALIË
ENGELAND
ROEMENIE
wapens
ZUID-AMERIKA.
FRANKRIJK
DANSMATINEE OP HET STAD
HUIS TE ROTTERDAM
VEREENIGING VOOR
KAMERMUZIEK
Duitsche reactie
Soliste: Maria Struycken-van den
Adel, zang
De Chineesche verliezen in den
strijd met Japan
CONCERT
„MINNESTREELEN”
Het bij Gibraltar neergeschoten
vliegtuig
g? HAAGSCHE COURANT Maandag 30 Dec. 1940 le bl. pag. 2
len, zoo zeide Baudoin verder, de Fran
sche jeugd den zin voor het leven in de
gemeenschap geven, den zin voor het een
voudige en ruwe, waaruit de voornaam
ste deugden, die de volkeren sterk ma
ken, ontspringen”. Tenslotte verklaarde
hij dat de regeering de ontwikkeling van
de jeugdgroepen, zooals de padvinders,
de Compagnons de France, de jeugd-
sportvereenigingen enz. wil bevorderen
en daartoe zoo noodig maatregelen zal
nemen.
Dertien slachtoffers bij een
vliegongeluk
Derde concert in Diligentia
Protest tegen leveringen aan
Engeland
op de rede
Reorganisatie der levensmiddelen
voorziening
Steunpunten in ruil voor
Verwijzing naar het drie-
mogendhedenpact
DUITSCHLAND
Duitschlands komende koloniale
politiek
RECLAMES.
Drog.
treden
eerste
OEFENING KWEEKT KENNIS.
Associated
IN
United Press meldt
Digestif
Pastilles
UITVOERING TOONEELGROEP
„ELPORE”
en
de
GEBREK AAN ALUMINIUM
Naar uit Londen wordt gemeld, zullen
alle aluminium kookpannen van het En-
gelsche leger vervangen worden door pan
nen van ander materiaal om het alumi
nium te kunnen gebruiken voor de vlieg
tuigenindustrie.
haar
gehanteerd
0.41. incl vwh. O.B.. bij alle Apoth. en
1.27 «n
aaneen te sluiten in de liefde voor het va
derland en zich aan Frankrijk te wijden
zooals maarschalk Pétain dat doet.
Minister Baudoin. onder wiens ressort
ook de jeugdkwesties behooren. heeft een
vertegenwoordiger van de „Paris Soir”
naar aanleiding van den jeugddag een on
derhoud toegestaan, waarin hij verklaar
de, dat een herschepping van Frankrijk
vooral beteekent een herschepping van de
Fransche jeugd De revolutie, die maar
schalk Pétain heeft aangekondigd en be
loofd, moet het werk der jongeren zijn.
Deze moeten, wanneer zij deze revolutie
zelf hebben beleefd, haar geleidelijk me-
dedeelen aan de geheele natie. „Wij zul-
VERTREK VAN AMERIKAANSCHE
VROUWEN EN KINDEREN
De helft van de Amerikaansche vrou
wen en kinderen hebben de Chineesche
plaatsen, die in een mogelijken oorlog I
i„_; 2...
verlaten. Een vertegenwoordiger van het werk uit
Amerikaansche consulaat-generaal te
Sjanghai verklaarde, dat de evacuatie,
waarvan het resultaat door hem bevredi
gend werd genoemd, met lijnschepen
wordt voortgezet, zoodat voor de evacua
tie der overblijvende Amerikaansche
staatsburgers, in het geval dat de toestand
ernstiger zou worden, geen moeilijkheden
verwacht worden.
Naar voorts vernomen wordt, verlaten
op Nieuwjaarsdag ongeveer 200 Ameri
kaansche missionarissen China.
Lezing Jozef P. Weyand.
Gistermiddag heeft de Haagsche musicus
en letterkundige, de heer Jozef P. Weyand
in de bovenzaal van Diligentia, een lezing
gehouden voor het letterkundig genoot
schap „Oefening Kweekt Kennis”, over zijn
herinneringen uit het Haagsche muziek
leven. Weyand greep daarbij terug tot zijn
eerste jaren als musicus, toen hij, schoor
voetend en vol ontzag, voor het eerst den
drempel van het conservatorium over
schreed en les nam in fluitspel en contra
bas. Zijn herinneringen omvatten zoowel
weemoedige als humoristische dingen, her
haaldelijk werden zijn anecdoten, die een
alleraardigst beeld gaven van muzikaal
den -Haag in de laatste halve eeuw, door
een hartelijk lachen onderbroken.
De voorzitter van het letterkundig ge
nootschap, de schrijver Ben van Eyssel-
steijn, dankte den spreker voor diens in
teressante causerie en sprak den wensch
uit, dat deze muziekherinneringen nog
eens in boekvorm vastgelegd zouden wor
den.
De persafdeeling van het Japansche
hoofdkwartier heeft bekend gemaakt, dat
de Japansche troepen gedurende de eer
ste 11 maanden van dit jaar schitterende
successen hebben geboekt, daar de vijand
290.000 dooden heeft achtergelaten en
55.127 militairen zich hebben overgegeven.
Onder de wapenen en het materiaal, buit
gemaakt door de Japansche strijdkrach
ten, bevinden zich 134 zware veldartille
rie- en bergkanonnen, 53 luchtafweerka-
nonnen, 541 loopgraafmortieren, 780 zwa
re machinegeweren, 3708 lichte machine
geweren, 11.230 geweren, 767 gepantserde
motorvoertuigen en 33 pantsertreinen.
Sinds het begin van het huidige gewapen
de conflict heeft de vijand 1.808.351 doo
den en gewonden achtergelaten. Dit jaar
heeft het Japansche leger tot 5 dezer 588
Chineesche vliegtuigen vernietigd en zelf
60 toestellen verloreri. Bij Nomonhan
heeft het Japansche leger 1389 Russische
toestellen vernield en er zelf 137 ver
loren.
Met betrekking tot het Fransche vlieg
tuig, dat de Engelschen boven de Britsche
vesting Gibraltar hebben neergeschoten,
verklaart men te Vichy, op grond van be
richten uit Spaansche bron, aldus het
D.N.B. dat hier naar alle waarschijnlijk
heid sprake -is van een vliegtuig, van aan
hangers van de Gaulle, dat getracht heeft
Gibraltar te bereiken en daar te landen.
NIEUWE HOOGE COMMISSARIS
SYRIË AANGEKOMEN
Generaal Dentz, de nieuwe Fransche
hooge commissaris voor Syrië en den
Libanon is gisteren in zijn residentie aan
gekomen. waar hij zich belast heeft met
de leiding der zaken. In Syrische politie
ke kringen heerscht groote voldoening,
aangezien men generaal Dentz algemeen
den man acht, die in staat is een einde
te maken aan de kuiperijen van zekere
elementen.
Schuré’s Eleusinische drama
De tooneelgroep ,,Elpore” gaf gister
middag in de groote zaal van „Excel
sior” een uitvoering. Ditmaal werd ten
tooneele gebracht het Eleusinische drama
van Ed. Schuré.
Zooals elke tooneelvoorstelling, blonk
ook die van gisteren weer uit door de
bijzondere zorg, welke er aan besteed
was. Alle meespelenden van dit mytho
logische spel kweten zich met groote toe
wijding van hun taak. Vooral goed was
het tafereel, waarin Eros „weet te be
werkstelligen, dat Persephone gehoor
geeft aan zijn lokkende stem. Vlot werden
de dialogen en koren gezegd en het ge
heel boeide door aankleeding en buiten
gewoon fraaie belichting.
De vrij talrijke belangstellenden heb
ben door enthousiast applaus na elik ta
fereel uiting gegeven aan hun appreciatie
van het gebodene.
Optreden van Ilse Meudtner ten bate
van de Winterhulp
De vermaarde Duitsche danseres Ilse
Meudtner heeft Zaterdagmidadg in de Bur
gerzaal van het Stadhuis te Rotterdam ten
bate van de Winterhulp, eenige van haar
dansen uitgevoerd, welke een paar hon.
derd belangstellenden, onder wie de Bur
gemeester, mr. P. J. Oud, de heer C. Piek
directeur.generaal, en de heer G. Knoth,
plaatselijk directeur van de Winterhulp,
heeft getrokken.
Geheel in sfeer van de tweede collecte
voor de Winterhulp sprak de heer Knoth
een inleidend woord, waarin hij het doel
van de Stichting aldus uiteenzette. Er
was eens een groote stad aan een groote
rivier, waar plotseling vreemde vogels
boven verschenen, die nare dingen op de
stad lieten vallen. Daardoor ontstond groo
te nood, die ieder op zijn wijze trachtte te
lenigen. Totdat er een winterfee kwam, die
zoo hielp, dat ieder elkanders lasten droeg.
Deze Winterfee is nu neergestreken in dit
gebouw, het gebouw van den Burgemees
ter en daarom bracht spr. dank aan dezen
magistraat voor het beschikbaar stellen
van de Burgerzaal en hij besloot met den
wensch, dat het sprookje van de Winter
fee werkelijkheid zou worden.
Ilse Meudtner had Alfred Hiltmann ver
zocht haar dansen met ëen enkel woord
te verklaren, hetgeen het gemis aan een
programma’ niet slechts vergoedde, maar
bovendien veel bijdroeg om in dezen
kring begrip voor haar bijzondere kunst
uiting bij te brengen. Zij danste eerst op
muziek van Mozart Het lichtzinnige
engeltje, later drie episoden uit het leven
van Vroom Heleentje en tot besluit een
oud-Duitsch sprookje, Mannlein im Wald.
lein.
Het behoeft nauwelijks te worden ge
zegd, dat danseres luiden bijval ver
wierf ook gaf het publiek uiting aan zijn
waardeering voor de entr’acte muziek van
een orkest, dait bekende melodieën ver
klankte.
Ilse Meudtner heeft na haar laatsten
dans zelf de collectebus gehanteerd en
deze het eerst aan den Burgemeester voor
gehouden. Het publiek verdrong zich later
om in haar bus een bijdrage voor de Win
terhulp te laten vallen, ook al had men
anderen charmanten feeën in sprookjes-
gedaante reeds een gift gegeven.
Na afloop was er nog gelegenheid om in
ruil voor een bijdrage aan de Winterhulp
gebruik te maken van de welvoorziene
buffetten.
nemen en ze helpen dadelijk.
THEO VAN DER PAS
Op zijn tweede en laatste piano-mati-
nee in dit seizoen, op Woensdagmiddag
1 Januari (Nieuwjaarsdag) in Diligentia,
zal onze groote Nederlandsche pianist
Theo van der Pas werken van Beetho
ven. Brahms, Ravel en Liszt ten gehoore
brengen.
DUITSCHE TEGENSPRAAK
In welingelichte Duitsche kringen worden
naar U.P. uit Berlijn meldt alle berichten
categorisch tegengesproken, die uit Boeda
pest afkomstig zijn en weten willen, dat
Duitschland voornemens is het burger
lijk gezag in Roemenië over te nemen en
den Duitschen gezant, Killinger, tot gouw
leider van Roemenië te benoemen.
Van deze zijde werd dienaangaande
verklaard: „Het is altijd onze politiek ge
weest, en het is die ook nu nog, dat wij
Roemenië volkomen zichzelf willen laten
regeeren. Alle daarmede in strijd zijnde
berichten, als ook alle berichten over om
vangrijke troepenbewegingen naar Roe
menië zijn volkomen onwaar”.
VEREENIGING VOOR PENNINGKUNST
De vereeniging voor penningkunst heeft
een tweede penning 1940, „Opbouw’’, laten
slaan. De medailleur. Hans Richters uit
Rotterdam, verzinnebeeldde den wil tot
opbouw van het getroffen land door een
mannenfiguur met bouwwerktuigen naast
een kastanjeboom met afgerukte tak
ken en gehavende bast te midden van
puinhoopen. De tekst op de keerzijde is
ontleend aan het gedicht ..Kastanje’’ uit
den bundel De engel met den zonnewijzer''
van de dichteres Truus Gerhardt te Loos-
duinen.
TULA Dl VISTA.
Van 4 tot 25 Januari exposeert mevrouw
Tula di Vista in de kunstzalen van Gebrs.
Koch, Hoogstraat 7, schilderijen uit haar
Indischen tijd.
Amerika en de oorlog
Het Italiaansche blad „Stampa” stelt de
politiek van Roosevelt aan de kaak, welke
er toe strekt de Vereenigde Staten in het
conflict mee te sleepen. Het blad schrijft,
dat de houding van de as tegenover deze
eventualiteit volkomen duidelijk is en dat
juist daarom het driemogendhedenpact is
gesloten. Het is aan de Vereenigde Staten
om te beslissen of zij ook de onzekere
kaart van den Stillen Oceaan willen uit
spelen. Het blad is echter van meening,
dat het waarschijnlijk is, dat de Vereenig
de Staten hun politiek zullen voortzetten,
welke ten doel heeft het Britsche rijk op
gang te houden en zich terzelfdertijd
steeds belangrijker deelen van zijn na
latenschap te verzekeren.
werden geestdriftig toegejuicht. Toen de
Uruguaysche senator Haedo de eerste
woorden van zijn rede had uitgesproken,
verbraken de Uruguaysche autoriteiten
de radiouitzending der bijeenkomst op
het motief, dat er een vergrijp was ge
pleegd tegen de perswet.
De Amerikaansche vliegtuig-
productie
Op de persconferentie van Vrijdag ver
klaarde president Roosevelt, dat een
commissie van vakkundigen thans bezig
is met het, kortgeleden door de Cio (Ar-
beidsbond) gedane voorstel, te bestudee-
ren. Dit voorstel behelst een plan volgens
welke de Amerikaansche automobielin
dustrie 500 vliegtuigen dagelijks zou pro-
duceeren. De president verklaarde, dat
een dergelijke productie een waardevolle
bijdrage zou zijn voor de nationale ver
dediging.
worden overwogen, dat Engeland zelf
bij de toepassing der blokkade het be
ginsel heeft vastgesteld, dat den neutra
len staten alleen de ravitailleering wordt
toegestaan, welke strikt noodzakelijk is
voor het leven van het binnenland. Ten
slotte heeft Engeland vaak den door
voerhandel verboden, zelfs van de
meest noodzakelijke ravitailleeringen.
Een voorstel, ten doel hebbende een neu
trale haven te maken tot een ontsche-
pingshaven voor oorlogscontrabande ten
gunste van een oorlogvoerenden staat, is
dus veroordeeld op grond van dezelfde
beginselen, weixe Engeland met zooveel
onverbiddelijkheid toepast.
United Press meldt uit Berlijn:
Toonaangevende Duitsche kringen
sluiten zich aan bij de waarschuwing in
de Duitsche bladen, welke erop wees,
dat Amerikaansche schepen, welke in
convooi naar Ierland zouden willen va
ren, zich aan het gevaar van torpedee-
ring zouden blootstellen.
In andere welingelichte Duitsche
kringen verklaart men in verband met
de aanwijzingen in de Londensche pers,
als zou Engeland wellicht gedwongen
zijn de hand te leggen op lersche ha
vens:
„Dat is natuurlijk een probleem, dat
de Ieren zelf moeten oplossen. Zoo ver
wij in aanmerking komen, vormt Ier
land geen probleem, daar het binnen het
bereik onzer blokkade ligt. Op grond
daarvan zijn wij slechts indirect belang
hebbend”.
Voor de kust van de provincie Tsjimba
is Zaterdag een ernstig vliegtuigongeluk
gebeurd. Tijdens een proefvlucht stortte
een toestel van de Japansche luchtvaart
maatschappij neer. Alle 13 inzittenden
kwamen hierbij om het leven. Tot de
slachtoffers behoort de luchtvaartinspec-
teur Yamakawa, die in dienst was van
het staatsluchtvaartbureau.
VERSPREIDE BERICHTEN
Aan boord van het Fransche schip
„Mont Agel” is in de haven van Mar
seille brand uitgebroken. Het is nog niet
zeker, dat het schip gered kan worden.
In België wordt het verbruik van tex
tielproducten en schoenwaren aan be
perkende regelen onderworpen. Sedert
geruimen tijd zijn maatregelen getroffen
om de bevoorrading der bevolking in eet
waren te regelen. Thans blijkt het ook
noodzakelijk, maatregelen te treffen om
het gebruik van andere levensnoodwen-
dige producten, zooals kleedingwaren en
schoeisels te reglementeeren. Een dusda
nig ingrijpen van het staatsgezag op dit
terrein blijkt noodzakelijk eenerzijds van
wege de toenemende schaarschheid
der voorraden en anderzijds om aan eiken
landgenoot het minimum te verzekeren,
waarop hij recht heeft.
Tusschen de Schotsche steenkolen
industrie en het Britsche ministerie voor
het mijnwezen is een conflict uitgebro
ken. Het ministerie voor het mijnwezen
heeft alle mijneigenaars en -arbeiders
uitgenoodigd de Nieuwsjaarsonderbreking
te beperken tot één dag. Desondanks
heeft de Schotsche mijnwerkersorgani-
satie besloten, dat niet alleen Woensdag,
maar ook Donderdag vacantie zal zijn. In
Schotland is n.l. het Nieuwjaarsfeest het
grootste feest van het jaar en overtreft
in dit opzicht zelfs het Kerstfeest.
In Boelgarije is naar aanleiding van
de jaarswisseling een vrij uitgebreide
amnestie in voorbereiding zoowel voor
politieke als crimineele vergrijpen.
Ook de door krijgsraden behandelde
zaken zouden hieronder vallen.
De correspondent te Boekarest van
het Hongaarsche persbureau M.T.I. heeft
aanzegging gekregen het land te verlaten.
Bij den ingang van de Ijzeren poort
is de Donau geheel dichtgevroren. Men
kan over het ijs den overkant bereiken.
In geheel Spanje duurt de felle
koude voort. In Barcelona zijn 2 personen
door de koude gestorven. In Alicante,
waar sinds menschenheugenis het kwik
niet beneden het vriespunt is gedaald?
vriest het 4 graden. Dezelfde temperatuur
heerscht in Cordova.
Een betreurenswaardig ongeval
heeft zich Zaterdag in een Parijsch café
afgespeeld. Een veertigjarige arbeider,
die naar een avonturenfilm geweest was,
waar een acteur zijn bekwaamheid in het
schieten demonstreerde, wilde ten over
staan van zijn vrienden bewijzen, dat hij
eveneens een uitstekend schutter was.
Met dat doel trachtte hij Wilhelm lell na
te doen, door in plaats van den niet be
schikbaren appel den hoed van een zijner
vrienden als schijf te gebruiken. De ko
gel kwam echter te laag terecht en drong
het ongelukkige slachtoffer in het voor
hoofd, hetgeen terstond een einde aan
diens leven maakte.
In het Sloweensche dorp Krisjovljani
bij Varasdin hebben de 102-jarige Wilim
Juritsjko en zijn 101-jarige vrouw hun
tachtigjarig huwelijksfeest gevierd.
De uitvoering van deze matipée was
-J aan de Concertgebouw-
Kamermuziekvereeniging, bestaande uit
d~ -- - -
heeren" F. Heimann,
H. Stips,
De democratische senator Wheeler heeft
gisteren wederom scherp geprotesteerd te
gen het plan van president Roosevelt om
Engeland oorlogsmateriaal te leenen.
„Wanneer de president het recht heeft”,
zoo zeide Wheeler, „om slagschepen, vlieg,
tuigen en munitie uit te leenen, dan kan
hij ook soldaten uitleenien, het een is even
gerechtvaardigd als het ander en het een
zou tot het ander leiden”.
In een boodschap aan het anti-oorlogs-
Congres zegt Wheeler, dat de jeugd der
Vereenigde Staten er op letten moet, dat
de onafhankelijkheid des lands niet op
geofferd wordt aan de oorlogsopruiers en
interventionisten. Geslepen en goed gefi
nancierde propagandisten verkoopen thans
weer dezelfde leuzen als 20 jaar geleden.
De vertegenwoordigers van een werkelijke
democratie worden thans als pacificatie
politici en nog erger gebrandmerkt om de
laatste siêmmen van het verstand tot
zwijgen te brengen. Verdediging is inder.
daad noodzakelijk, maar men smijt thans
in de Vereenigde Staten voor bewape-
ningsdoeleinden met militairen om zich
heen alsof het centen waren. Men be
taalt reusachtige sommen gelds voor een
overijlde buitenlandsche politiek, die het
volk nooit duidelijk heeft gemaakt waar
voor en tegen wien liet bewapent.
De commissie tegen deelneming van de
Vereenigde Staten aan vreemde oorlogen
heeft in een telegram, dat door 500 per
sonen is onderteekend, president Roose,
velt verzocht geen defensiemateriaal der
natie uit te leenen of weg te geven.
BETOOGING TE MONTEVIDEO
Gisteren is te Montevideo een Argen-
tijnsche delegatie aangekomen, die een
boodschap van solidariteit en aanhanke
lijkheid bracht aan Luis Alberto de
Herrera, in verband met diens onver
schrokken houding in kwesties van de
onafhankelijkheidspolitiek van Uru
guay, wekle kort geleden in de pers
campagne tegen afstand van militaire
steunpunten aan de Vereenigde Staten
aan den dag was getreden.
Ter eere van de Argentijnsche gasten
werd een banket aangeboden, waar ver
tegenwoordigers van Argentinië en Uru
guay redevoeringen uitspraken. Zij we
zen op het nationale standpunt en de be
langengemeenschap van beide landen en
protesteerden tegen de van belangheb
bende zijde gelanceerde legende van een
aanvalsgevaar. dat van Europeesche
zijde zou dreigen. Achter deze legende,
zoo verklaarden de sprekers, verbergt
zich het langzaam om zich heen grijpen
de Yankee-imperialisme. De sprekers
-- s meesters jongen tijd met
volkomen beheersching der middelen ge
schreven. Het is een afwisselingsrijke mu
ziek, die voortdurend boeit, vooral wan
neer zij zóó gespeeld wordt. Clarinet,
hoorn en fagot werden voorbeeldig be
handeld, terwijl de violist zich een voor
treffelijk leider toonde, die in alt-, cel- en
bas-bespeler waardige partners had. Cel
en bas waren, waar zij samengingen, van
prachtige gelijkheid en rhythme en into
natie. Het Adagio heeft heerlijk zangerig
geklonken, het Menuet meesleepend, op
gewekt. Bij alle rhythmische scherpte be
koorde een volle, warme klank, Het Tema
con variazioni hebben wij in zijn weelde
van stemmingsschakeeringen genoten en
het Scherzo kwam er met pit uit. In het
algemeen heeft het aan karakter niet ont
broken en een enkel vlekje heeft aan den
van Beethovenschen geest doordrongen
vertolking geen afbreuk gedaan. Het eind-
Presto sloot het werk met schoone vaart
en drift af. Met enthousiast applaus zijn
de spelers gehuldigd.
Na de pauze volgde nog Schubert’s Oc
tet opus 166 F-dur voor strijkers, clari
net, hoorn en fagot. In het krachtige,
zonnige eerste Allegro
viool, clarinet en hoorn beurtelings op
karakteristieke wijze op den voorgrond.
De vertolkers lieten dat treffend uitko
men. In het Andante geschiedt het obli
gate optreden met voortdurende afwisse
ling. Een stuk, dat eén weelde van klank
in zich bergt, die weldadig gerealiseerd
werd. Na deze muziek van poëzie en in
keer, kwam ook de kernachtigheid van
het Scherzo uitnemend tot zijn recht,
evenals het subtielere, stillere Trio. Won
derschoon dan de Variaties in haar wis
seling van gevoelig- en speelschheid. En
het Menuet schenkt een allerzoetste
streeling door zijn populair, beminnelijk
melos. Een Andante is vervolgens even
een inkeer tot ernst en tegelijk de inlei
ding tot de verrukkelijke opgewektheid
der Allegro-Finale. Een rijk-geschakeer-
de muziek vol levenslust, tinteling en
innerlijke bewogenheid. En de spelers
lieten het al weer aan klank, kleur en
kracht van uitdrukking niet ontbreken
Geestdriftige bijval.
Ongerustheid in Engeland
Press meldt op grond van
verklaringen uit toonaangevende bron,
dat Engeland door het scheepvaartpro-
bleem niet minder verontrust wordt dan
door het gevaar van een inval. „Wij loo-
pen evenzeer gevaar door blokkade ge
wurgd te worden vóór de hulp der Ver
eenigde Staten effectief kan worden, als
dat wij moeten vreezen, door een invasie
te worden verslagen” zoo zou een zegs
man den vertegenwoordiger van het
Amerikaansche agentschap hebben ver
klaard.
stieke plan stond ook de' uitvoering
een Weihnachtslied uit den Eifel,
klankverhoudingen waren volmaakt,
voordracht vol gelouterde piëteit en de
dictie voortreffelijk, hetgeen echter niet
gezegd kon worden over de uitspraak van
het Spaansch in het „Canso de Nadal”,
waarin fouten werden gemaakt. Van de
best geslaagde vertolkingen noemen wij
voorts dien van een Ave Maria van Han
del en het Jesus chez les Bretons”.
De soliste van deze matineé, de zange
res Maria Struycken- van den Adel zong
de solopartijen uit het Weihnachtslied
uit den Eifel en uit den Tsjechischen
kerstzang „Ukolébavka Panny Maria” en
met klavierbegeleiding „Et incarnatus est”
van W. A. Mozart. Sensitief en indrukwek
kend door de bijzondere schoonheid van
haar stem waren de vertolkingen der beide
eerstgenoemde composities. De naïeve,
bijna sprookjesachtige stemming werd
door deze kunstenares op meesterlijke
wijze geschapen. Het getuigde van een
hoog ontwikkelde artistieke beschaving.
Daarentegen bleek het „Et incarnatus est”
van Mozart boven de krachten van de zan
geres te staan. De stemplaatsing was na
melijk eenige malen minder gelukkig, zoo
dat het geheel eenigszins onevenwichtig
aandeed. Met langdurig applaus en bloe
men werd Maria Struycken-van den Adel
door het auditorium gehuldigd.
uit Berlijn: Van
bevoegde Duitsche zijde werd hedenmor
gen verklaard, dat de rede van Roosevelt
door de hoogste Duitsche officieele in
stantie thans zorgvuldig wordt bestu
deerd. Men uitte zich voorloopig slechts
in dien zin door op te merken, dat de
rede buitengewoon interessant is. De
tekst kwam te laat binnen om nog in de
morgenbladen gepubliceerd te worden.
Waarschijnlijk wordt deze echter eerst
nadat men in het ministerie van buiten
landsche zaken de geheele rede bestu
deerd heeft, gepubliceerd en in de pers
besproken.
Men gelooft, dat de rede voor de Duit
sche officieele kringen aanleiding zal zijn
om de tot nu toe gevolgde politiek van
negeeren van de „Amerikaansche spelden
prikken” te beëindigen. Waarschijnlijk,
zoo veronderstelt men in politieke krin
gen, zal een zorgvuldig uitgewerkte
reactie daarop worden gepubliceerd.
Bij een wetsdecreet is een nieuwe re
geling der levensmiddelenvoorziening tot
stand gekomen, waarbij deze geheele
ingewikkelde materie geconcentreerd
wordt in handen van den minister voor
land- en boschbouw, die tot dit doel de
meest uitgebreide volmachten heeft ge
kregen. De „Voce d’Italia” schrijft,
naar aanleiding van deze maatregel,
dat het mechanisme der levensmidde
lenvoorziening, van af de productie tot
de verdeeling en het verbruik, tot nu
toe over verschillende instanties was
verdeeld, di& elk volgens eigen richt
lijnen werkten en met ongelijke bevoegd
heden en capaciteiten. De autarkie, die
nu bijna volledig is verwezenlijkt in Ita
lië, wierp hierbij niet al haar vruchten
af. Men is thans gekomen tot deze dic
tatuur, welke door den aard van het
probleem werd ingegeven en door de
eischen van het oogenblik daar zij beter
beantwoordt aan den geest van het fas
cisme.
De „Popolo di Roma” wijst er op, dat
de nieuwe organisatie'niet zal uitloopen
op een geweldig bureaucratisch ge-,
bouw, omdat zij is opgesteld op een
wijze, welke tegelijk voldoet aan de
eischen der centralisatie en aan die van
de vereischte soepelheid, en bovendien,
omdat de tevoren reeds bestaande cor
poratieve opbouw van den fascistischen
staat de uitvoering van het plan begun
stigt.
De bladen wijzen goedkeurend op de
buitengewone gestrengheid der straffen
voor hamsteren en speculanten, waarbij
zelfs de doodstraf kan worden uitge
sproken door de rechtbank tot verdedi
ging van den staat. Men heeft echter
reden te gelooven, dat deze straffen
eventueel slechts van toepassing zullen
kunnen komen tegen een te veronacht-
zame minderheid van anti-sociale ele
menten, die bijna zeker weerhouden zul
len worden van het plegen hunner mis
daden tegen het vaderland, alleen al
door de afkondiging van de nieuwe, zeer
zeer strenge straffen.
Dirigent: Hubert Cuypers
Gistermiddag heeft het bekende koor
„Minnestreelen” dat uit volwassen zan
gers en jongens bestaat en waartoe eenige
uitmuntende krachten vocaal gebied
behooren onder leiding van zijn bekwa
men directeur, den heer Hubert- Cuypers,
een concert voor een klein, doch zeer aan-
dachtg auditorium in Pulchri Studio gege
ven. Het knapen-mannenkoor, dat thans
een tourneé door ons land maakt, en dat
onder groote publieke belangstelling
eenige dagen geleden te Amsterdam, te
Bussum, en te Hilversum in het kader
van deze serie uitvoeringen optrad, ver
tolkte een aantal der schoonste liederen
uit de geheele Kerstliteratuur; Tsjechi
sche, Fransche, Oud-Nederlandsche, Ti-
roolsche, Spaansche en Oud-Duitsche
kerstcomposities vormden namelijk het
met uitersten zorg en fijnzinnigen smaak
samengestelde programma, waartoe ook
het prachtige vijfstemmige „Rorate coeli”
van Ludovico Grossi da Viadana en „Ho-
die” van Luca Marenzio behoorden.
Van dit alles werden ten deele ideale,
ten deele echter ook goede, doch niet
boven het gedegen middelmatige uitrei
kende vertolkingen geschonken. Deze
schommelingen in het artistiek gehalte zijn
echter ten zeerste begrijpelijk, Kinderen
zijn immers vaak emotioneeler dan .vol
wassenen, terwijl het concentratievermo
gen in den regel juist omgekeerd evenre
dig tot den leeftijd is. Hoe smetteloos zui
ver deze koorzang dan ook voortdurend
klonk, er waren toch ook momenten waar
in het klankbeeld minder doorzichtig en
gepolijst was. Het waren meestal de mo
menten van vervoering en temperament-
ontlading, waarin deze minder fraaie
eigenschappen naar voren traden. Het pe-,
daalgebruik van den leider, den heer Hu
bert Cuypers, die aan den vleugel bege
leidde, was bovendien nogal overvloedig
en droeg het zijne daartoe bij. Doch daar
entegen hoorden wij nog nimmer zoo diep
ontroerend het overbekende „Stille Nacht”
waarin een jongenssopraan met zeldzaam
mooi klinkende stem de solopartij vertolk
te, voordragen. Daarin evenaarde, ja over
trof de zang der „Minnestreelen” mis
schien zelfs die der „Wiener-Sangerkna-
ben” in schoonheid. Op hetzelfde arti-
van
De
de
President Roosevelt heeft gister
avond een door alle binnenlandsche en
kortegolfzenders van de Vereenigde
Staten uitgezonden redevoering gehou
den binnen het kader van zijn „niet-
formeele praatjes met het Amerikaan
sche volk”, meldt het D.N.B. uit New
York.
In deze redevoering gaf Roosevelt
wederom, verwijzende naar het drie
mogendhedenpact van Berlijn, uitdruk
king aan zijn bekende opvatting, dat
uit de houding van Duitschland
Japan gevaren voortvloeien voor
Vereenigde Staten en dat Engeland
deze gevaren kan afwenden. Engeland
moet derhalve door de Vereenigde Sta
ten materieel gesteund worden en deze
ondersteuning moet thans in iedere
denkbare mate worden opgevoerd.
Terwijl hij een dienovereenkomstigen
oproep richtte tot de industrieelen leg
de de president er tegelijkertijd den
nadruk op, dat hij de rechten van de
werknemers niet wilde aantasten, want
het zijn immers de werkers, die den
eigenlijken arbeid moeten verrichten.
Voorts verklaarde Roosevelt op
nieuw, dat hij noch een expeditiecorps
naar Europa wilde zenden, noch plan
nen heeft voor een deelneming van de
Vereenigde Staten aan den Europee-
schen oorlog.
Wanneer Engeland ondergaat, zoo
verklaarde Roosevelt verder, worden
de Vereenigde Staten voortdurend be
dreigd. Wanneer de Vereenigde Staten
echter Engeland helpen, zal het gevaar,
dat de Vereenigde Staten in den oorlog
worden verwikkeld, belangrijk ver
kleind worden. „Wij willen geen oor
log en hebben geen plannen daartoe”,
zeide Roosevelt, „maar, zoo voegde hij
hierbij, „wij allen moeten meer arbei
den, meer produceeren, opdat Engeland
behouden zal blijven”.
Associated Press meldt, dat Roosevelt
zijn radiorede zoo belangrijk achtte, dat
hij met de kabinetsleden tevoren het ont
werp heeft besproken. Roosevelt’s secre
taris heeft de pers medegedeeld, dat van
verschillende kanten gepoogd is wijziging
te doen aanbrengen in den tekst.
In het tijdschrift der buitenlandsche or
ganisatie van de nationaal-socialistische
partij „Deutsches Wollen”, publiceert
Gouwleider Bohle èen artikel over de
komende koloniale politiek van Duitsch
land.
Gouwleider Bohle gaat ervan uit, dat
de overwinning van Duitschland het in
Versailles begane onrecht zal herstellen
en- Duitschland weer koloniën zal bren
gen. Met deze zekerheid voor oogen zijn
de aangewezen instanties in Duitschland
verplicht de grondslagen te leggen voor
een toekomstige koloniale politiek van
het rijk. Tallooze kwesties en problemen
op politiek, economisch en cultureel ge
bied zullen daarbij moeten worden over
wogen en opgelost. Uit de reeks van
deze problemen wijst gouwleide/ Bohle
vooral op de vraag, hoe het Duitsche
nationaal-socialisme de in de koloniën
wonende inlanders denkt te behandelen.
Deze vraag, zoo meent hij, zal ongetwij
feld in de wereld een sensationeele be
langstelling vinden. Hij beantwoordt de
vraag vooruit met vast te stellen, dat de
nationaal-socialist daarom vreemde volks
gezindheid eert, omdat hij zijn eigen
volkskarakter liefheeft Ook op dit ge
bied zal het nationaal-socialisme nieuwe
wegen aangeven, welke uit de principieele
beschouwingen over een moderne kolo
niale politiek voortvloeien.
Als politieke doelstelling in de kolo
niën noemt gouwleider Bohle, dat de
Duitsche koloniale ambtenaren al hun
kracht eraan moeten wijden, om de kolo
niën economisch in de hoogste mate te
ontsluiten en dat zij tevens in elk opzicht
ernaar moeten streven, voor de inboor
lingen een rechtvaardige meester in het
land te zijn. Onder Duitsche bescherming
zal de inlander zijn vaderland en zijn
volksgezindheid trouw blijven en geen
gevaar loopen te ontsporen. Voor de Duit
sche kolonisten wordt als beginsel vast
gelegd, dat zij zich als voorposten van
het Groot-Duitsche rijk gevoelen en der
halve zullen voorkomen een eigen z.g.
kolonialen Duitscher te kweeken, die in
den loop der eeuwen aan het Duitsche
rijk vreemd wordt. Deze uiteenzettingen
toonen aan, op hoe uitgebreide schaal de
bevoegde Duitsche kringen zich met
vöorbereidingen, overwegingen en plannen
voor een nieuwe koloniale politieke actie
van Duitschland bezig houden en met
welk een zekerheid men van de Duitsche
overwinning ook op dit gebied de herzie
ning van het verdrag van Versailles ver
wacht.
De „New York Post” meldt, dat
het Amerikaansche ministerie van
buitenlandsche zaken niet het voor
nemen heeft invloed op Dublin uit
te oefenen, ten aanzien van den af
stand van steunpunten aan Enge
land. De neutraliteit van Ierland
zou echter Engelands nederlaag
kunnen beteekenen. De Valera heeft
thans den Vereenigden Staten om
wapens gevraagd. Het verzoek zal
ten behoeve van de beantwoording
naar Londen worden doorgegeven.
Ingeval de Valera steunpunten wil
ruilen tegen wapens, welke oorspron
kelijk voor Engeland bestemd wa
ren, zal hij waarschijnlijk wapenma-
teriaal kunnen krijgen.
De diplomatieke redacteur van het
agentschap Stefani schrijft, dat het nog
niet officieel bevestigde voorstel om
den vrijstaat Ierland te beschouwen als
een ontschepingsbasis voor ravitaillee-
ringen en oorlogstuig, dat bestemd is
voor Engeland, slechts beschouwd kan
worden als een voorstel, dat ten doel
heeft de normen der neutraliteit te
schenden. De bewering, dat de materia
len, welke uit Amerika naar Ierland
zouden worden gezonden, van de eene
neutrale haven naar de andere zouden
gaan, is in werkelijkheid een groteske
mystificatie, want iedereen weet, dat
deze ravitailleeringen een oorlogvoeren
den staat zouden ten goede komen niet
voor vredes- maar voor oorlogsdoelein
den. Bovendien had de regeering der
Vereenigde Staten Ierland zelf opgeno
men in de zóne, welke verboden is voor
Amerikaansche schepen. Tevens moet
Dr. J. B. VAN AMERONGEN DRAAGT
DICKENS’ KERSTZANG VOOR
In het gebouw van den „Haagsche
Kunstkring” heeft gistermiddag dr. J. B.
van Amerongen Dickens’ Kerstzang CA
Christmas Carol), in eigen vertaling,
voorgedragen.
Na een korte inleiding over dit werk
van Dickens, dat in 1843 werd uitgegeven,
heeft dr. van Amerongen zijn hoorders
zoolang zijn voordracht duurde onder de
ban gebracht van Dickens’ vertelkunst
en van zijn eigen gave de figuren uit het
verhaal van Scrooge en Marley leven in
te blazen. Dr. van Amerongen is een kun
stenaar, wiens voordracht boeit en be-
koort door aangeboren talent en liefde
tot zijn onderwerp. Daarom was het goed
en mooi, het verhaal van Dickens nog
eens te hooren.
En evenzoo verging het den aanwezi
gen helaas te weinig in aantal die
in stille aandacht geluisterd hebben naar
het Kerstverhaal, dat hun zoo stem
mingsvol werd verhaald.
Tiet brandende pijnen van overtollig maag
zuur na iederen maaltijd, hebben aan Rennie
een weldadig en dadelijk verzachtend middel.
Rennies zijn smakelijk, gemakkelijk in te toevertrouwd
de Concertgebouw-
-_n
de volgende strijkers en blazers, nml. de
heeren F. Heimann, viool, B. Meyer,
viool, J. Muller, alt, H. van Wezel, cel,
H. Stips, contrabas, H. Stotijn, hobo,
R. Gall, clarinet, Th. J. de Klerk, fagot
en R. Sell, hoorh. Het ensemble is hier
al eerder te bewonderen geweest en zijn
voortreffelijke hoedanigheden spreken,
samengesteld als het is uit leden van
het Concertgebouworkest, eigenlijk van
zelf.
In Mozart’s Kwartet voor hobo, viool,
®n ce^° F-dur K.V. 370 bewees de
hoboïst Haakon Stotijn, opnieuw, dat hij
een waardig navolger van zijn vader is.
Zijn toon heeft echter een eigen cachet,
klinkt wat ijler subtieler dan van
Stotijn senior. De Mozart-eompositie stel
de zijn technisch en muzikaal vermógen
op de treffendste wijze in het licht. Een
stijlvólle, uiterst bekoorlijke weergave,
waarin de strijkers zich in schoone één
heid bij den hoboïst aansloten. Het pu
bliek reageerde met warmte, waarna met
cBeethoven’s Septet opus 20 in Es-dur ver-
met Japan gevaar zouden kunnen loopen, volgd werd. Een (bekend) aantrekkelijk
r-rsw m WPvlc 111moocfarc innrtan mof
consulaat-generaal