V oor de huisvrouw
KUNST EN LETTEREN
GEMEENTERAAD
Grieksche kunstschatten in ve iligheid
gebracht
I
i
w J
MARIE JOZEPH BRUSSE f
De schrijver van „Boefje” overleden
ONDERWIJS EN KERK
VEREENIGINGEN
De strijd tegen
het bederf
M. J. Brusse
VERGADERING VAN
HEDENMIDDAG
VOLKSCONCERT
RESIDENTIE-ORKEST
r
Je
Solist: Martin Zagwijn, violoncel
- l
Marmeren beelden onder
een huis van zeven
verdiepingen
Jan 1041le bl. pag. 3 -j-g
EXAMENS
Examen heilgymnastiek en
massage.
TOETREDING TOT DE N.V.
ELECTRÏCITEITSBEDRIJF
ZUID^OtlAND
DE GLASVENSTERS VAN DE ST.
GOEDELE KERK TE BRUSSEL
HAAGSCHE COURANT Maandag 6
NIEUWJAARSREDE VAN
DEN WAARNEMEND
BURGEMEESTER
BENOEMINGEN
Zelfs bassins van de oude water
leiding doen dienst als schuilplaats
IF-
g o e d-
Scherp opmerker en menschenkenner.
1'
Foto-archief)
aan
den geneeskundige W. P. Wolffensperger
Politik und Seele Hollands, van
dr. H. Krekel. Verlag Deut
sche Wochenzeitung für die Nie-
derlande.
en I gevallen
-Tonkpr .1
CAMERA OBSCURA-TENTOONSTEL-
LING SLUIT OP 12 JANUARI
Nog altijd blijkt de belangstelling in
het Haagsche Gemeente-museum voor het
tijdperk van de Camera Obscura bijzon
der groot. De tentoonstelling zal ech
ter niet opnieuw verlengd kunnen wor
den en op 12 Januari onherroepelijk ge
sloten worden.
jaren had Brusse zich teruggetrokken op
zijn huis „De Krocht", te Groet, bij Schoorl
in Noord-Holland. Ook als spreker was hij
zeer populair en een graag geziene gast
bij tal van vereenigingen en literaire ge
nootschappen Met Brusse is een persoon
lijkheid, een markante figuur uit de wereld
van de pen heengegaan.
De begrafenis geschiedt Donderdag a s.
kwart over twaalf op de algemeene be
graafplaats te Schoorl.
Dezer dagen is in het ziekenhuis te Alk
maar overleden de heer. Marie Jozeph
Brusse, schrijver-journaiist, bekend gewor
den door zijn romans als „Boefje" en door
zijn rubriek „Onder de Menschen” in de
N. R. C.
Brusse werd 25 Juni 1873 te Amsterdam
geboren. Hij behaalde daar ’t eindexamen
H.B.S. en ging zeer vroeg in de journalis
tiek, eerst aan het dagblad „De Amster
dammer", toen nog onder leiding van J.
de Koos, die een goed leermeester was
voor de jongere generatie. Hij was van
den aanvang af werkzaam aan „De Tele
graaf", maar ging in 1894 over tot de re
dactie van de N. R, C. Hier stichtte hij
zijn rubriek „Onder de Menschen”. waarin
hij zich als een voortreffelijk stylist, een
fijn menschenkenner en een scherp opmer
ker. ontpopte. Zijn schetsen in deze ru
briek trokken weldra, door het geheele
land de aandacht en uit het „menschen-
materiaal", dat hij in den loop der jaren
voor „Onder de Menschen’ ’verzamelde,
putte hij de figuren voor zijn romans. Zijn
werk maakte hem weldra tot „de literator
onder de journalisten” en „de journalist on
der de literatoren”. Hij voerde zijn kran-
ten-schetsen op tot kunst. Wij herinneren
aan tal van boeken en publicaties, die van
zijn hand verschenen: „Een Dierenkolonie
in een groote stad” <1898); Van af- tot aan
monsteren (1899) „Boefje”, dat in 1903 ver
scheen en in 1932 zijn 17de druk beleefde
en dat door de voorstellingen onder regie
van Cor van der Lugt Melsert, mej Annie
van Ees in den titelrol, als tooneelstuk een
even fenomenaal succes werd. Verder:
Landlooperij (1906), Het nachtlicht ven de
zee (1907); De zonderlinge avonturen van
Zijn Excellentie den Generaal (1915); Het
rosse leven en sterven van de Zandstraat
(1917); Vijf en twintig jaar onder de men
schen (1920 2 dln.); Rotterdamsche zede-
prenten (1922); Op het eiland (1923); Lot-
1 van den ouwen heer Dorus (1928);
Jonker Johnny .(1930) enz, enz. De laatste
KALENDERS
Van de Drukkerij Voortvaren alhier
ontvingen' wij een forschen maandkalender
met memorandum
Geslaagd te 's-Gravenhage voor hef)
theoretisch examen van het Nederlandse^
genootschap voor heilgymnastiek en mis.
sage de dames J. du Buy, Overveen; J.
Pel, Sassenheim; H. Penaat, Haarlem; M,
v. d. Schoot, Heemstede; A. Veening. Am
sterdam; L. Hiegentlich-Nol, Amsterdams
de heer E. A. C. v. Helsdingen, Amster
dam. De examens zijn hiermede afge-
loopen. Totaal geëxamineerd 64 candU
daten, geslaagd 33, afgewezen 23, her-«
examen 7 en teruggetrokken 1.
REI8- EN TOONEELVEREENIGING
„RESIDENTIE”
De Reis- en Tooneelvereeniging „Resi
dentie" geeft op Zondagmiddag 19 Januari
een uitvoering in Musics Opgevoerd zal
worden, onder regie van den heer E. Ver
hoef, het blijspel in 3 bedrijven „De con
troleur der slaapwagens”. Na afloop is er
gelegenheid tot dansen, met medewerking
van de band „The Cubanos".
Middelbaar en voorbereidend
hooger Onderwijs
Drie tijdelijke leerkrachten aan het ly
ceum Bildersstraat en vier tijdelijke leer
krachten aan het gymnasium Laan van
Meerdervoort. Benoemd worden aan het
lyceum Bildersstraat: tijdelijk leerares in
de Fransche taal en letterkunde: mej B.
M. de Roo de la Faille, tot tijdelijk leeraar
in de klassieke talen en de oude geschie
denis: J. J. Thierry, en P. H. L. Egger-
mont.
Aan het gymnasium Laan van Meerder
voort; tot tijdelijk leeraar in de wiskunde:
H. J. Groenewold, tot tijdelijk leeraar in
de aardrijkskunde en de geschiedenis: S.
Kooijman, tot tijdeliik leeraar in de Hoog-
duitsche taal en letterkunde: J. P Hevli-
gers, tot tiideliik leerares in de Fransche
taal en letterkunde: mej. J F Klink.
Lager Onderwijs
Zeven onderwijzers(essen) aan open
bare scholen voor gewoon lager, buitenge
woon lager en uitgebreid lager onderwijs
en een hoofd van de openbare lagere
school Duinstraat 55.
Benoemd wordt tot onderwijzer aan de
openbare lagere school Escamplaan 61
(school B): Ph. A. van Arkel, tot onder
wijzeres aan de openbare lagere school
Fisherstraat 135 (school B) mej. M Bou-
dewijn. tot onderwijzer aan de openbare
lagere school van Nijenrodestraat 16:
R. A Suir, tot onderwijzeres aan de open
bare lagere school Zusterstraat 121 school
B: mej. J van der Haar, tot onderwijzer
aan de onenbare lagere school van Osta-
destraat 251 P van Soelen, tot onderwij
zer aan de openbare lagere school voor
buitengewoon onderwijs Hooftskade 194a:
P. G. Woltman, tot onderwijzeres aan de
onenbare schooi voor uitgebreid lager on
derwijs A Paulus Buvsstraat 51: mej J
M Kruller, tot onderwijzeres aan de onen
bare school voor uitpsbreid lager onder-
wiis A I aan 5: mej A. A van der Plaat,
tot hoofd der openbare lagere school
Duinstraat 55 J W. van Overhagen
goede week niet
meel, de grut
ten, gort of andere' waar daarna gerust
weer gebruiken.
De aangeschafte peulvruchten komen
sport bij soort in katoenen zakjes op
een droge plaats te hangen. Is de kel
der goed droog, dan is die geschikt, an
ders is de zolder beter.
Gedroogde appeltjes enz. worden even
eens, het liefst in katoenen zakjes, op
een luchtige plaats gehangen.
Bloem blijft in de origlneele verpak
king. Losse bloem komt in niet geheel
afgesloten bussen.
Havermout mag ook niet geheel van
de lucht afgesloten worden. Men be
waart ze op een koele, luchtige plaats.
Is de havermout sterk verpulverd, dan
is de kans op mijt erg groot.
Het bewaren van vleesch
Vleesch. Verschifllende slagers leve
ren al het vleesch voor een distributie-
periode tegelijk af aan hun klanten. De-
De V.P B.-correspondent meldt: de be
roemde glasvensters van de Gothische St.
Goedele-kathedraal. te Brussel zijn op aan
raden van de Duitsche overheid met het
oog op mogelijke bom-aanvallen in vei
ligheid gebracht.
Dirigent: Frits Schuurman.
Gistermiddag heeft het Residentie-orkest
onder leiding van zijn dirigent Frits
Schuurman het vijfde volksconcert in het
Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen
gegeven onder nogal geringe publieke be
langstelling. Het gebrek aan opkomst zal
waarschijnlijk aan de weersomstandighe
den te wijten zijn geweest aangezien een
interessant programma ten uitvoer werd
gebracht, terwijl bovendien een voortref
felijk instrumentalist en musicus als solist
zijn medewerking aan deze matinée ver
leende. De bekende cellist Martin Zagwijn
vertolkte namelijk als zoodanig, begeleid
door het Residentie-orkest het Concert
voor violoncel en orkest in D gr. t. van
J Haydn. De kunstenaar heeft dit werk
op een voorname, zeer verzorgde wijze
voorgedragen. Wij moeten echter tevens be
kennen een geheel andere opvatting om
trent Haydn’s concert te zijn toegedaan.
Het klonk niet alleen ernstig, doch het was
soms bijna zwaarmoedig, droevig en gren
zend aan zwaarwichtigheid. Levensblij
heid was er dan ook volkomen vreemd
aan. Deze Beethovensche problematiek,
welke Martin Zagwijn er blijkbaar in heeft
gezocht, dit vragen en smeeken om klaar
heid en oplossing is echter deze zon-door-
straalde. tintelende en om klankschoon
heid specifiek voor de cello geschreven
compositie o.i. niet eigen.
Frits Schuurman bleek, misschien geheel
onbewust, onze meening te deelen. En zoo
doende waren de orkesttusschenspelen
door temperament en kleur eerder contras-
teerend van karakter vergeleken met de
solo-partijen, dan dat zij daarmede een
volkomen afgerond geheel vormden. Het
tempo van het- Allegro moderato en zeker
dat van het Rondo: allegro waren boven
dien vrij langzaam gedacht. Doch dit al
betreft toch een kwestie van smaak. Waar
Martin Zagwijn zich als kundig instrumen.
talist in deed gelden was alles uitmun
tend. Het samenspel met het orkest was
correct; het geheele concert en in het bij
zonder de cadens in het eerste gedeelte
waren puntgaaf en van een natuurlijke vir
tuositeit, terwijl deze vertolking in zuiver
heid de zeer lage temperatuur in aan
merking genomen niets te wenschen
'overliet. Het Adagio was bovendien vol
mildheid en warmte. Het was een serieuze
uitvoering van een oprecht, technisch zeer
hoog ontwikkeld musicus. Het publiek hul
digde Martin Zagwijn met bloemen en
langdurig applaus op hartelijke wijze.
Het Residentie-orkest bracht ter opening
van deze matinée het Symphonisch gedicht
„Elverhöi”, dat een oud-Deensche sage
tot grondslag der gedachte heeft, van Joh
Wagenaar ten gehoore. Het is een even
wichtig gebouwde compositie, welke om
de volheid van klanken en den innerlijken
rijkdom van eenige schoone, vloeiende
thema's door een echte muzikantennatuur
geschreven schijnt te zijn. De sensitieve,
uiterst verzorgde vertolking getuigde van
groote erkentelijkheid van de zijde van het
Residentie-orkest en Frits Schuurman je
gens het feit, dat de toondichter zijn
schepping korten tijd geleden voor de eer
ste uitvoering aan hen toevertrouwde Het
was beeldend, fraai afgerond orkestspel.
Joh Wagenaar, die dit concert bijwoon
de heeft een welverdiend aandeel ont
vangen in de door een enthousiast gestemd
auditorium gebrachte ovatie. Als laatste
werk werden de Variaties en fuga over
een thema van W. A. Mozart voor orkest
op. 132 van Max Reger ten gehoore ge
bracht. Over compositie en uitvoering heb
ben wij nog onlangs uitvoerig geschreven.
Wij zullen hier dus niet verder over uit
weiden Het is echter een passende ver-
eering geweest voor een groot kunstenaar,
wiens 25sten sterfdag wij in dezen tijd her
denken.
Doelmatig bewaren van levensmiddelen
De voedingsraad schrijft, ons:
Door het onoordeelkundig opbergen
van levensmiddelen gaat veel waarde
vols verloren. Daarom willen wij het
nu eens hebben over zuinigheid in ver-
oand met een doelmatige wijze van be
waren.
Als de huisvrouw aan het begin van
een nieuwe distributieperiode de aan-
geschafte hoeveelheid op de keukenta
fel legt, vertegenwoordigt deze niet al
leen een bepaalde geldswaarde, maar
tevens een belangrijke hoeveelheid voe
dingsstoffen. Uit beide oogpunten is
een goede verzorging noodig.
Men begint met alles in de daarvoor
bestemde bussen of potten weg te ber
gen. Al is de voorraad kleiner dan men
vroeger gewend was, toch komt alles
op zijn vaste plaats. Dit geeft niet al
leen een goed overzicht, maar is boven
dien zuiniger dan het uit de zak ge
bruiken. Een zak valt gemakkelijk om
of Scheurt open. Sommige stoffen, als
suiker en zout, trekken veel vocht aan,
kleven zoo aan het papier vast en gaan
voor een deel daarmee verloren, pit
alles beteekent verlies.
Doe geen nieuwe voorraad
bij ouden
Men zorge er echter voor, geen nieu
wen voorraad bij een oude rest te stor
ten omdat een begin van bederf zich
dan aan het geheel zou mededeelen. In
een schoenen jampot of bus bewaart men
het versche product totdat de oude hoe
veelheid op is.
Grutterswaren kan men beter in ka
toenen zakjes bewaren dan in bussen
of flesschen, omdat zij in die zakjes
nog wat nadrogen als men de zakjes
op een luchtige, droge plaats ophangt,
b.v. op een goed geven Weerden zolder.
De kans op bederf is dan uiterst gering,
bovendien kan men die zakjes, als er
nog eens een vorstperiode komt, een
poosje buiten hangen. Het blijkt n.l. dat
mijten en andere insecten, die wel eens
van een voorraadje meeeten en het
daarbij zeer onaangenaam veranderen,
een vorstkuur van een goede week niet
overleven. Men kan het meel, de grut
ten, gort of andere' waar daarna gerust
weer gebruiken.
scheiding van het Duitsche Rijk, de fi
guur van Erasmus, de beteekenls van de
Oranjevorsten voor Nederland, van Jan
Pieterszoon Coen, van een geleerde als
Swammerdam, en wijdt eenige hoofd
stukken aan de ontwikkeling van den
Nederlandsehen geest en het volkskarak
ter, Jt cultureele en politieke leven, om
tenslotte de betrekkingen tusschen Ne
derland en Duitschland te schetsen. In
dit laatste hoofdstuk, dat in 1936 werd
geschreven, betoogt schr., dat Duitsch
land voor Nederland het groote probleem
is, dat ’t uit zijn zelfgenoegzaamheid op
schrikt. Nederland moet trachten zijn
plaats in het Westeri* te handhaven en te
heroveren, waartoe het echter eerst in
staat zal zijn, als het zich op zijn volk-
schen oorsprong bezint en de invloeden
van Duitschland niet passief op zich laat
inwerken, doch deze actief en op eigen
wijze verwerkt.
ze nemen dat voor alle zekerheid maar
aan. Daarom is het goed ook ove- het
oewaren van vleesch even te spreken.
*n ongebraden toestand kan men het
vieescn zelfs in een goeden Kelder maar
één dag bewaren. Door het te zouten
of te marineeren kan men deze periode
rekken. Bij het zouten trekt echter veel
vocht uit het vleesch, welk vocht men
alleen bij het afmaken van de jus kan
gebruiken. Het marineeren (met water,
azijn en kruiden overgoten wegzetten)
is alleen voor taai rundvleesch en voor
lamsvleesch aan te raden. Beter is het, j
het vleesch kort na ontvangst te braden,
in een kleine pan of kom over te zet
ten, vlug af te koelen en met de jus te
overgieten. Wanneer het, geheel onder
jus of vet staat, blijft het op een koele
plaats wel een paar weken goed.
Heeft men misschien, nu er wenig
vleesch te krijgen is, op de bonnen
rookworst gekocht voor den stamppot?
Denk er dan aan, dat deze zachte worst
beslist niet langer bewaard kan worden
dan twee weken. Alleen de harde, dro
ge worsten zijn duurzamer. Deze moe
ten dan op een koele, tochtige plaats
opgehangen worden. De witte uitslag,
die soms ontstaat, is afkomstig van het
zout of van een onschadelijke schimmel.
Zij wordt met een drogen doek afge
veegd en de worst met wat vet inge
wreven. Bij een aangesneden worst be
strijkt men de snijvlakte met een wei
nig boter of vet.
Gebruikt men de voor het gezin be-
bestemde eieren niet direct, dan komen
zij op een eierrekje te staan. Eieren
hebben een poreuze schaal en nemen
gemakkelijk geuren uit hun omgeving
over. Plaats ze daarom nooit in de
buurt van sterk riekende stoffen Wie
wat eieren in kalk of waterglas heeft,
zorge er voor dat deze een vorstvrije,
maar koele standplaats hebben. Als er
geen vleesch is, moet men er direct
maar aan beginnen, daar zij niet langer
dan gedurende den winter bewaard moe
ten worden. Alleen zeer versch in wa
terglas ingemaakte eieren kunnen in
een koelen kelder in een volgenden win
ter nog gebruikt worden. Een overge
bleven eierdooier bewaart men in een
kopje met water, anders droogt hij te
veel uit.
Waarschuwing voor het gebruik
van eendeneieren
Hierbij nog een waarschuwing voor
het gebruik van eendeneieren bij de
spijsbereiding. Eendeneieren kunnen
ziekte overbrengen, zij moeten daarom
uitsluitend in hard gekookten toestand
gebruikt worden. In de bakkerij mag
men ze alleen voor de beschuitberei-
ding gebruiken, omdat geen ander ge
bak voldoende verhit wordt om de ziek
tekiemen in het eendenei te dooden.
Koop alleen eendeneieren voorzien van
een stempel.
Op de flesch slaolie, die men voor de
opgespaarde bonnen aangeschaft heeft, Is
men bepaald zeer zuinig. Deze komt op
een koele, donkere plaats te staan. Als
de flesch gesloten blijft, is de olie onbe
perkt houdbaar. Vóór het gebruik moet
men haar zoolang in een warmer ver
trek of in wat warm water zetten, tot
dat de olie geheel vloeibaar is.
Boter en kaas
Boter kan zonder speciale voorzorgen
niet lang worden bewaard: vooral niet,
wanneer zij wordt blootgesteld aan
licht, lucht of warmte, omdat deze de
kwaliteit van het botervet kunnen doem
verminderen. Men bewaart de boter
daarom liefst niet in 'de keuken, doch
op een donkere, koele plaats. Dit geldt
voor boter die men koopt, als room
boter, natuurboter of melkboter. Al dan
niet van een of meer officieele merken
voorzien. Heeft men wat boter overge
spaard of in het voorjaar in een potje-
ingemaakt, verversch dan geregeld het
laagje pekelwater. Indien net inleggen
oordeelkundig is geschied, kan men de
„inleg-boter” zoowel op de boterham
als in de keuken langen tijd gebruiken.
Is dit echter niet op de juiste wijze ge
schied, dan kan deze boter thans min
of meer in kwaliteit zijn achteruitge
gaan (o.a. ranzig zijn geworden). Ook
kan dit het geval zijn met boter, welke
geruimen tijd geleden „in blik” is inge
kocht, omdat zulke boter na afloop
van dezen winter in vele gevallen niet
goed meer zal zijn. In kwaliteit achter
uitgegane boter behoeft echter volstrekt
niet als „bedorven” te worden be
schouwd en te worden weggedaan, want
deze is als regel in de keuken uitstekend
bruikbaar. Bij verhitten van een bra
den met deze boter verdwijnen n.l. de
vluchtige stoffen en aldus verdwijnt ook
een .ranzige smaak”. Men kan derge
lijke boter ook op een zacht vuur ge
durende ongeveer een uur verhitten,
terwijl men ze af en toe zacht omroert
tot het dan verkregen potervet helder
is en dit dan in een zeer goed gereinig-
den, drogen keulschen pot gietenna stol
ling sluit men het botervat met droog
perkamentpapier goed af en bewaart
het op- een koele, droge plaats.
Mee jl zal men minder goed geworden
boter, het eenvoudigst bij het bakken of
branden kunnen opgebruiken. Na de flin
ke verhitting zal zij uitstekend bruikbaar
baar en weer goed van smaak kunnen zijn.
Kaas, in plakjes gesneden gekocht,
bewaart men het beste in vetvrij papier
op een schaaltje; stukken kaas kan men
onder een stolp, mits niet geheel lucht
dicht afgesloten, of in een dekschaal
bewaren (een lepeltje of een propje pa
pier tusschen stolp en schaal kan schim
melen van de kaas tegengaan). Groote
stukken kaas worden op een niet te dro
ge, koele plaats bewaard, nadat de aan
gesneden kanten met boter en vet zijn
bestreken. Zij, die nog in het bezit zijn
van een heele kaas, kunnen deze lan
gen tijd bewaren, mits zij de kaas af
en toe omkeeren en de korst inwrij
ven met een in olie gedrenkt doekje.
Zij wordt het best op een ongeschil
derde plank bewaard, welke eens per
week met heet water wordt schoonge
maakt en gedroogd. Men kan ook een
snij- of broodplank gebruiken.
Volle melkpoeder kan niet in grootere
hoeveelheden dan b.v. 1 kg en als regel
niet langer dan 3 tot 6 maanden worden
bewaard in liefst luchtdicht afgesloten
blikverpakking. Is de bus of een pak
(ook de z.g. perkamenten bekers) aan
gebroken, dan doet men er goed aan
het poeder regelmatig op te gebruiken,
daar het poeder na eenigen tijd ranzig
wordt door het daarin aanwezige melk
vet.
Taptemelkpoeder kan vrij langen
tijd worden bewaard en is minder ge
voelig voor aanraking met lucht. Men
beware dit poeder eveneens liefst lucht
dicht op een droge, koele, vochtvrije
plaats, om klontvorming te voorkomen.
Gecondenseerde melk (gesuiker
de volle of taptemelk) moet eveneens
op een koele, droge plaats worden be
waard. De busjes moeten regelmatig
worden omgekeerd. Deze blikjes kunnen
ongeveer 6 maanden worden bewaard.
Men doet goed, eventueele voorraden,
welke in het voorjaar of den zomer
werden ingekocht, langzamerhand, in
elk geval dezen winter op te gebruiken.
NIEUWE UITGAVEN
Bij J. B. Wolters te Groningen is ver
schenen het deeltje A-l van de serie
Lichamelijke Opvoeding op da
lagere school, een serie volledig
uitge^erkte en in beeld georachte lessen
ten dienste van leerkrachten voor vak j
naar aanleiding van „Richtlijnen" van
het departement van Onderwijs, door
J R. C. van de Griendt jr„ leeraar M.O.
Gymnastiek bij het Lager Onderwijs in
de Gemeente Groningen.
Bij denzelfden uitgever verscheen de
„Sterrengids 1941” uitgegeven in
opdracht van de Nederlandsche Vereeni-
ging voor Weer- en Sterrenkunde, sa
mengesteld door dr. J. J. Raimond jr.,
directeur van het „Zeiss-Planetariwn
Haagsche Courant”.
J. Bielefelds Verlag, Freiburg >m
Breisgau zond ons een exemplaar van
„Der Kleine Deutsche’, een hand
boekje om de eenvoudigste Duitsche om
gangstaal te leeren, benevens een uitleg
van zeden en gewoonten, cultureele ver
houdingen in het Duitsche Rijk, samen
gesteld door prof. dr. R. Kron, bewerkt
door W. Schqnrock, Studienrat in Ber
lijn.
TOEGEZONDEN BOEKEN
„Kleine man verliest” door
Mogens Klitgaard. Nederland
sche Keurboekerij, N.V. A’dam.
„Kleine man verliest” is het trieste ver
haal van een kleinen middenstander, die
langzaam maar zeker den ondergang tege
moet gaat. Het kleine zaakje van Lunde-
gaard, een manufacturiertje in Kopen
hagen. rendeert niet meer; hij wordt door
schuldeischers besprongen, zijn zaakje
wordt verkocht en met zijn schamele in
boedel trekt hij in een armzalig woninkje
in een achterbuurt. Hier wordt de strijd
om het bestaan verder gestreden. Hier is
een strijd tegen een woekerman, maar
vooral tegen zijn beter ik. Als kwitantie-
looper pleegt hij kleine verduisteringen.
Door het eene gat met het andere te
stoppen, wordt het gat hoe langer hoe
grooter, zoo groot, dat er geen uitzicht
meer is. In alle opzichten heeft de kleine
man verloren en het leven gaat verder.
Niemand bekommert zich er om.
De Deensche schrijver heeft dit verhaal,
waarin duizenden kleine mannen zich zul
len herkennen, met de juistheid van een
camera beschreven. Zeker zullen er le
zers zijn, die de handelingen van Lunde-
gaard veroordeelen, maar de loop der
dingen is psychologisch juist en daarmede
is de schrijver van dit naargeestige, doch
levensechte relaas volkomen verantwoord.
De vertaling is van dr. Louise E. van
Wijk.
Van den zomer 1936 af tot het voor
jaar 1940 verschenen van de hand van
dr. H. Krekel in de ..Deutsche Wochen
zeitung für die Niederlande” een serie
opstellen over ons land, welke beoogde
onder de hier verblijvende Duitschers
sympathie en begrip voor Nederland te
wekken. In verband met het feit, dat er
thans zooveel meer Duitschers hier zijn,
die meer van Nederland zullen wenschen
te weten, leek het de uitgeefster goed, in
samenwerking met den schrijver, een
deel van deze opstellen In boekvorm te
doen verschijnen. In een boekje van 80
bladzijden heeft dr/ Krekel een keur er
van verzameld en in historische volg
orde gerangschikt, met weglating van
die. welke betrekking hebben op gebeur
tenissen van den dag en die na 10 Mei
verschenen zijn. Hij behandeld o.a. de
NEDERLANDSCHE SMALFILM LIGA
De afdeeling den Haag van de Neder
landsche Smalfilm Liga heeft Zaterdag
haar eerste ledenbijeenkomst In het nieu
we jaar gehouden.
In verband met de voorbereiding van
een speelfilm, die binnenkort door de le
den van deze amateur-filmclub zal wor
den gemaakt, was de heer Dick van
Maarseveen uitgenoodigd, om voor de le
den een causerie te houden over het on
derwerp Belichting. Op duidelijke wijze
demonstreerde de heer van Maarseveen
de verschillende effecten, welke door
een juiste plaatsing van de lampen, te
bereiken zijn. Verscheidene leden maak
ten van de geboden gelegenheid gebruik,
om van de filmster in spé opnamen te
maken. Wanneer deze opnamen ontwik
keld zijn, hebben de leden waardevol
vergelijkingsmateriaal in hun bezit,
waarmede de kwaliteit van hun toekom
stige films in niet geringe mate zal wor
den opgevoerd.
De voorzitter, de heer A. A. Schee
vers. die den middag reeds met een korte
Nieuwjaarstoespraak had geopend, dank
te namens de aanwezigen den heer van
Maarseveen voor zijn interessante
leerrijke demonstratie.
Lager Onderwijs
Aan de orde is de benoeming van:
a. drie hoofden van openbare laeere scho
len. Benoemd wordt als zoodanig aan de
openbare lagere school B Alberdingk-
Tbijmpfein 34: K. Bosma, idem aan de
openbare lagere school A Busken Huet-
straat 22-24: L. Roggeveen, idem aan de
lager onderwijs kopschool Ferdinand Bol-,
straat 130: J Klauwen.
Middelbaar Onderwijs
Twee tijdelijke leeraren in het han-
delsrekenen en de algemeene handels-
kennis aan de gemeentelijke handels-
endscholen- Benoemd worden H M H
Jakobs en P. D A. van Lith.
Nijverheidsonderwijs
Een tijdeiijke leeraar in de natuurkun
de aan de Zeevaartschool te Scheveningen.
Benoemd wordt Ww J. de Vos,
Alles onder den grond
Ook de schatten van het museum van
Olympia zijn diep onder den grond ver
dwenen, om daar, naar men hoopt, een
korte poos te blijven rusten, in dezelfde
aarde, waarin zij eeuwen lang hebben
doorgebracht, evenzoo verging het den
overblijfselen uit de oudheid in Pyraeus,
Delphi, Thebe, Chalkis en andere Griek
sche steden.
De Byzantijnsche verzamelingen wer
den eveneens veilig opgeborgen. Ook de
herinneringen aan den wordingstijd van
het tegenwoordige Griekenland kregen
een veilig plaatsje.
Gebouwen, als tempels enz., die niet
te verplaatsen zijn, moeten het zonder
luchtbescherming doen. Men heeft oók
niet getracht om ze te camoufleeren
door ze met verschillende kleuren te
verven met uitzondering van het
Atheensche stadion. Dit bouwwerk, op
getrokken uit wit marmer, vormde een
gemakkelijk van groote hoogte te her
kennen doel voor luchtaanvallen. De
andere bouwwerken heeft men, zooals
gezegd, geheel gelaten zooals zij waren,
omdat een camouflage licht den in
druk had kunnen wekken bij den tegen
stander, dat zij verdedigingswerken in
een of anderen vorm verborgen.
Voorz.professor ir. C. L. van
der Bilt, wn. burgemeester.
De voorzitter spreekt de volgen
de redé uit
Dames en Heeren,
Sinds wij den vorigen keer vergader
den, hepft een nieuw kalenderjaar zijn
intrede gedaan.
Ik gevoel daarom behoefte, alvorens de
werkzaamheden aan te vangen, den le
den van den Gemeenteraad in de eerste
plaats het beste toe te wenschen voor
het jaar 1941.
Dezen gelukwensch wensch ik echter ook
uit te strekken niet alleen tot hen, die als
ambtenaar, stenograaf of journalist onze
vergaderingen bijwönen maar ook tot al
len, die de Gemeente op welke wijze dan
ook dienen.
Ik denk daarbij, naast de ambtenaren
en werklieden, van wie door de tijdsom
standigheden in het afgeloopen jaar dik
wijs zooveel extra diensten werden ge-
eischt. ook aan de leden van ons politie
corps.
Voor hen allen die ons zoo trouw ter zijde
stonden en hun gezinnen spreek ik h’er
dus ook de beste wenschen voor het
niëuw ingetreden jaar uit. (Applaus)
De heer Snoeck Henkemans
dankte namens den Raad voor de goede
wenschen en wenschte het college van B
en W. al het goede toe voor 1941. (Ap-
pFaus)'.
MEDEDEELINGEN EN ADRESSEN
De- mededeeling, dat de Gedep. Sta
ten van Zuid-Holland in hun vergadering
van 10 December 1940 voor 6 maanden
hebben verdaagd de beslissing op het
raadsbesluit van 20 Mei 1940 tot vast
stelling van de verordening-Maasstraat,
wordt aangenomen voor kennisgeving.
Het proces-verbaal van de opneming
van kas en boeken van den Gemeente
ontvanger wordt aangenomen voor ken
nisgeving.
Het adres van J. M. Alofs. houdende
verzoek om schadevergoeding wegens
loonderving wordt gesteld in handen van
B. en W ter afdoening, nadat wethouder
Buurman op verzoek van den heer Dam-
m e inschakeling van de commissie van
arbeidszaken heeft toegezegd
Het adres van het bestuur der s-Qra-
venhaagsche Vakschool voor Meisjes,
houdende verzoek de noodzakelijkheid
uit te spreken van de uitbreiding van
het leerplan der school met het vak gym
nastiek, wordt gesteld in handen van B-
en W om praeadvies.
De brief van mevr. A. H J. Nolst
Trenite-Baebert. houdende klacht over
het bevuilen van trottoirs door bonden
en verzoek hiertegen afdoende maatrege
len te nemen, wordt gesteld in handen
van B. en W. ter afdoening.
De voorzitter zegt toe. rekening te
zullen houden met de vraag van den
heer van der Zee, hoeveel processen
verbaal door de politie te dezer zake zijn
opgemaakt.
Nadat zonder discussies en z.h.s. zijn
goedgekeurd de punten 1, 2 en 3 van de
gepubliceerde agenda, is aan de orde
4 toetreding tot de overeenkomst tot
oprichting van de N.V „Electriciteits-
bedröf Zuid-Holland” en beschikbaar
ste!’- van gelden voor de aandeelen,
welke de Gemeente zullen worden toe
bedeeld
De heer v. d Leeuw kan zich met
het voorstel vereenigen, doch betreurt
het, dat de Gemeente in economisch
opzicht niet verder is gegaan, omdat’ het
voorstel te dien aanzien niet brengt wat
wenschelijk is. In het belang van dé ge
bruikers is het nog maar eën bescheiden
stap.
De heer v. d. Zee acht het voorstel
van verre strekking: aan het grootere
algemeene belang moet worden medege-
we'rkt. De N V brengt een grootere be
drijfszekerheid en spr wil er gaarne zijn
stem aan geven. Hij wenscht echter nog
eenige nadere inlichtingen, o.a. welke
instantie de leiding van de stroomdistri-
butie heeft. In elk geval geven we een
deel van de zeggenschap uit handen en
dat moet van invloed zijn op de winst
van het Gem. Electrisch Bedrijf, welke,
volgens B. en W., niet in gevaar zal wor
den gebracht De Provincie stelt 12 mil-
lioen als voprschot ter beschikking voor
de koppeling, doch de verplichtingen,
welke uit hoofde van rente en aflossing
daaruit voortvloeien, zullen het winst
cijfer kunnen drukken, als de kosten der
koppeling hooger blijken.
Spr. vraagt ook hoe 't gaat met het
contract wegens stroomlevering met Rot
terdam Wordt dit geannuleerd of niet?
De heer van Beusekom zegt na
deze beide sprekers nog slechts een
enkele opmerking te willen maken en
stelt een vraag van financieel-technischen
aard.
Wethouder de Vries herinnert er
aan. dat alle gemeenten zich hebben ver
zet tegen het inbrengen vande resp
centrales in de NV en eveneens tegen
een gezamenlijke disctributieregeling. In
Zuid-Holland zijn, vergeleken met ande
re provincies, billijke tarieven en te dien
luchtaanvallen beschermd. Deze werk
zaamheden kwamen het rijk op meer dan
3 muiioen drachmen te staan.
Men transporteerde de groote, moei
lijk te vervoeren marmeren beelden
naar den kelder van een huis van zeven
verdiepingen. In dezen kelder groef
men diepe kuilen, waarin de beelden
werden begraven, nadat'zij vooraf iri
kisten waren gelegd, die werden bijge
vuld met zaagsel of houtwol.
Daarop werden de kuilen weer met
zand gevuld en bedekt met een 2 m.
dikke laag beton, zoodat zelfs door een
bom van 1000 kg geen schade kan wor
den toegebracht aan de beelden. De
bom zou eerst door 7 verdiepingen heen
moeten gaan en vervolgens terecht ko
men op een plaat beton van 2 m dikte
en van bijzondere constructie.
De kleinere beelden van marmer en
anderef kostbare stukken van onschat
bare waarde werden buiten de stad
Athene in holen verborgen, zoodat zij
beveiligd zijn tegen eiken bomaanval.
Weer andere kunstschatten werden ver
borgen in de oude, eveneens in de rot
sen uitgehouwen bassins van de uit de
oudheid dateerende waterleiding der
stad. De voorwerpen van goud of ander
kostbaar materiaal zijn oiidergebracht
in de volgens de modernste eischen in
gerichte kelders van een groote bank in
Athene.
aanzien onderscheidt den Haag zich nog
in gunstigen zin Dat de electrificatie in
Zuid-Holland minder ver is doorgevoerd
dan in Noord-Holland heeft verschillende
oorzaken, o.a. de verhoudingswijze gerin
gere industrialisatie.
Over de koppeling der centrales be
stond geen verschil van opinie. Dat daar
van op den duur een lagere electrici-
teitsprijs het gevolg kan zijn, is niet on
mogelijk.
Men verwacht dit wel, evenals een
grootere bedrijfszekerheid Wat de lei
ding bij de distributie betreft, deze blijft
geheel bij ons en derhalve ook de zeker
heid omtrent de omzet. Het materiaal,
dat voor de koppeling noodig Is. is reeds
voorhanden, zoodat. uit dien hoofde geen
hoogere onkosten worden verwacht. Het
contract met Rotterdam lost zich auto
matisch op, zoodra de nieuwe regeling in
werking is getreden
Spr. is er trotsch op, dat voor de Ge
meente nog zooveel mogelijk autonomie
is behouden als behouden kon worden.
Hij zet tenslotte uiteen, dat de Gemeente
de kosten voor den aanleg van den kabel
naar Rotterdam vergoed krijgt.
Het voorstel wordt z.h.s.
gekeurd.
EERVOL ONTSLAG DR. M. E, POLANO
Aan de orde is:
5. verleening van eervol ontslag aan
den dermatoloog dr M. E. Polano bij de
Gemeenteziekenhuizen.
Z.h.s. goedgekeurd.
EERVOL ONTSLAG W. P.
WOLFFENSPERGER
Aan de orde is:
6 verleening van eervol ontslag
bij den Gemeentelijken Geneeskundigen
en Gezondheidsdienst.
Z.h.s. goedgekeurd.
EERVOL ONTSLAG DR. P. V. d. BERG
Aan de orde is:
7. verleening van eervol ontslag aan
dr. P, van den BeYg als leeraar aan de
Zeevaartschool te Scheveningen.
Z.h.s. goedgekeurd.
(De vergadering duurt voort.)
De V.P.B.-correspondent te Athene
schrijft:
De oorlog gaat met tal van nevenver
schijnselen gepaard, zoo bijv, de be
scherming van kunstwerken. Het be
roemde nationale museum te Athene,
dat zoovele kunstliefhebbers bezocht en
bewonderd hebben, is thans niets meer
dan een reusachtig gebouw met leege
zalen. Alleen de opschriften op de mu-
reri verraden nog, dat hier eenmaal ge
tuigen uit de grijze oudheid hebben ver
blijf gehouden, overblijfselen uit een
tijdperk, dat zich kenmerkte door kunst
en heldenmoed. Zeus en Aphrodite heb
ben hun helverlichte verblijf moeten
verwisselen voor een donkeren kelder.
Zij, die duizenden jaren hebben getrot
seerd, die honderden oorlogen hebben
meegemaakt, zonder dat zij zich er iets
van aantrokken, hebben thans de vlucht
moeten nemen v or den modernen tijd
met zijn bommen en vliegtuigen. Schoo
ne. groote vazen uit het geometrische
tijdperk en uit latere eeuwen, de goud
schatten uit Myke en zelfs het stoffe
lijke overschot van enkele Marathon-
strijders, die men uit den door de Athe-
ners opgeworpen heuvel naar het natio
nale museum liet verhuizen, alles werd
in veiligheid gebracht, moest afdalen in
den luchtbeschermingskelder. Ook de
beroemde Poseidon van Milos moest
daarheen verdwijnen, om er te blijven
tot de vrede het hun mogelijk zal maken
zich weder aan hun bewonderaars te
vettoonen.
Zelfs een hom van duizend
kilo kan hen niet deren
Reeds weinige uren na de oorlogsver
klaring van Italië aan Griekenland mo
biliseerde het Grieksche ministerie van
schoone kunsten alle Grieksche archeo
logen en deskundigen, die zich onmid
dellijk aan het werk zetten om te zor
gen, dat deze kunstschatten, welke niet
te vervangen waren, veilig werden
opgeborgen. Binnen den tijd van 6 we-
ken waren alle kunstvoorwerpen, welke
het Atheensche museum bezat, tegen