iBismaRêx
noodig
men
BINNENLAND
OUD GOUD IS NOODIG
om weer NIEUWE ARTIKELEN te maken
HET RINGENHUIS betaalt U daar
voor ’n zeer hooge prijs. Vertrouwd
adresPrinsestraat 86
1 Welken distributiebon heeft
Economisch Front opgericht
10
08
07
11
09
van
13 14
12
05
15
01
117
05
03
5
05
02
Bestellingen in het buitenland
02
15
DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN 25 JAN. t.m. 28 FEBRUARI
Nederland zorgt voor zijn arbeiders
in Duitschland
Eenige actueele onderwijs
vraagstukken
02
06
9
E
25 et.
^■redenen waarom BISMA-REX
B maagpoeder goed en snel werkte^?»
HAAGSCHE COURANT Maandag 24 Febr. 1941 2e.bl,pag. 2 - - r
Vrijstelling van leges
Radiorede
professor dr. J. van Dam
RECLAMES.
Hoeveelheid
BON
ARTIKELEN
Lichamelijke opvoeding
2 Febr. t/m 16 Maart
17 Febr. t/m 16 Maart
24 Febr. t/m 20 April
100 gram
Rede van ir. W. L. Z. van der Vegte
250 gram
24 Febr. t/m 20 April
Meer boeken gewenscht
250 gram
24 Febr. t/m 20 April
250 gram
24 Febr. t/m 23 Maart
100 gram
200 gram
KAAS
één ei
EIEREN
één ei
EIEREN
500 gram
PEULVRUCHTEN
24 Febr. t/m 30 Maart
1 Febr. t/m 28 Febr.
zeggen
1 Jan. t/m 30 April
BROODBONBOEKJE.
100 gram
□e positie van het Nederlandsch
als boven
BLOEMKAART.
24 Febr. t/m 23 Maart
BOTER- OF VETKAART.
durend onder toezicht van
hooger
heer
VLEESCHKAART.
100 gram
□e spellingkwestie
en
75 gram
dat
100 gram
□e Staat en het onderwijs
HONDEN. EN KATTENBROOD.
1 Febr. t/m 28 Febr.
1 ons.
N.B.
1 pond; 100 gram
1000 gram 1 kilogram; 500 gram
i
Lei-
g as
die
OVERHEIDS-
□EELNEMING
VAN
INSTANTIES AAN DE VOORJAARS-
BEURS TE UTRECHT.
vaan-
Bij vrijwillige dienstneming bij den
Nederlandschen Arbeidsdienst
Men vergewisse zich van de vergunning
van het Nederlandsch Clearinginstituut
2 liter
2 liter
24 Febr. t/m 20 April
24 Febr. t/m 31 Maart
EXTRA WINTERUITKEERING AAN
VLUCHTELINGEN
PETROLEUMZEGELS
Koken
Verlichting
groep
H
had.
het
SCHEERZEEP (apart strookje)
of scheercrême
of scheerzeep
50 gram
125 gram
1 kilogram
35 gram
35 gram
35 gram
50 gram
als boven
150 gram
120 gram
300 gram
150 gram
250 gram
125 gram
250 gram
200 gram
160 gram
140 gram
200 gram
90 gram
75 gram
300 gram
600 gram
500 gram
400 gram
250 gram
250 gram
200 gram
250 gram
250 gram
125 gram
150 gram
17 Febr. t/m 23 Febr.
extra t/m 2 Maart echter
niet in restaurants e. d.
24 Febr. t/m 2 Maart
extra t/m 9 Maart echter
niet in restaurants e. d.
24 Febr t/m 2 Maart
extra t/m 9 Maart
17 Febr. t/m 26 Febr.
extra t/m 2 Maart
17 Febr. t/m 23 Febr.
extra t/m 2 Maart.
50 gram
1 tube
1 pot
BOTER
of margarine
of vet
BOTER
of margarine
en II
III
IV
V
VI
10 kg
8 k.g
5 k.g.
4 k g.
3 k.g.
11 k g.
Proettltcon
r O Neutraliseert overtollige zuren
O Voorkomt het overladen gevoel na den maaltijd
O Beschermt den gevoeligen maagwand
O Bevordert de spijsvertering
Op voederkaart voor katten
De secretaris-generaal van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken heeft aan
de gemeentebesturen bericht, dat hij be
paald heeft, dat aan de vluchtelingen die
steun genieten wegens voorziening in
eigen huisvesting een extra winteruitkee-
ring wordt verstrekt, op den voet als is
bepaald voor de ondersteunde werkloo-
zen.
Meer aandacht voor het Nederlandsch en
meer invloed van den Staat op
het onderwijs
BROOD
of 1 RANTSOEN „gebak”. Dit is:
Koek
of Speculaas
of andere koekjes
of Biscuits en Wafels
of Beschuit
of Cake
of Taart en gebakjes
of Boterletter
of Amandelbroodjes
BROOD
of 1 Rantsoen „gebak”.
als boven
BON
11 12 13
Voor
TARWEBLOEM en -meel
of Roggebloem en -meel
of Zelfrijzend bakmeel
of Brood
of half rantsoen Gebak
Wat de positie van het Nederlandsch
betreft, is het de bedoeling, dat aan onze
moedertaal in onderwijs, wetenschap en
cultuur een belangrijker plaats wordt
toegekend dan thans het geval is. kortom,
de plaats, die de moedertaal verdient en
die zij bij vele andere volken bekleedt
In voorbereiding is daarom een hervor
ming van het onderwijs in het Neder
landsch aan onze scholen Daarbij zal het
aantal uren worden uitgebreid, waardoor
het vak meer nadruk krijgt, maar vooral
ook het onderwijs door een zorgvuldig
overwogen handleiding zal worden gere
geld. Deze zal. met behoud van eet groo-
te soepelheid, die aan den onderwijzer de
mogelijkheid waarborgt, eigen inzicht te
volgen, zekere lijnen trekken, waar
langs dit onderwijs zich moet ontwikke
len om de kennis van en de liefde tot de
moedertaal en de daarin uitgedrukte cul
tuurwaarden te versterken. Wij weten
aldus spr. dat onze taal thans nog
sterker dan vroeger is blootgesteld aan
het gevaar van een verandering en daar
tegen moet het onderwijs waken. In ver
band daarmede heeft prof, van Dam het
plan Ontworpen tot stichting van een we-
tenschapnelijk middelpunt voor de studie
van de Nedelandsche taal en heemkunde,
dat tegelijk ook invloed kan uitoefenen
op de ontwikkeling van onze moedertaal
en het onderwijs daarin.
Wat de oplossing van het spellingvraag
stuk betreft, zeide spr.. dat deze niet een
voudig is, na alles, wat er op dit gebied
is gebeurd, maar hij had toch hoop, dat
het hem zal gelukken, tenminste de kloof
tusschen de schoolspelling en de offi-
cieele spelling te doen verdwijnen.
4
Onder de auspiciën van den Economi-
achen Voorlichtingsdienst zullen op de a.s.
Voorjaarsbeurs te Utrecht een aantal
stands worden ingericht, in welke, be
halve genoemde dienst zelve, de volgende
instanties zullen worden ondergebracht:
het Rijksburaeu voor de Voedselvoorzie
ning in Oorlogstijd, het Rijksarbeidsbureau
van het departement van Sociale Zaken,
de afdeeling Volksgezondheid van het de
partement van Sociale Zaken, het Centraal
Distributiekantoor, de Rijksnijverheids-
dienst, het Centraal Instituut voor Indus
trialisatie en het Rijksinstituut voor brand-
Méér onderwijzersplaatsen
Tenslotte de sociale positie van den
bezitter van de onderwijzersacte in ver
band met de veelbesproken leerlingen-
schaal: beide worden tegelijk verbeterd.
Deze leerlingenschaal-verbetering betee-
kent, dat gezien de schoolbevolking,
van dit oogenblik er terstond ongeveer
2000 onderwijzersplaatsen meer te vervul
len zijn.
Verder mag er op gerekend worden,
dat er in 1942 nog verscheidene honder
den plaatsen bijkomen. Het is n.l. een
bekend verschijnsel, dat de gemeente- en
schoolbesturen hun leerlingen zoo over
de scholen weten te verdeelen, dat de
gemiddelde schoolbevolking zich vlak bij
een grensgetal beweegt. De practijk heeft
uitgewezen, dat er in normale omstan
digheden plm. 1/3 van de nieuwe onder
wijzersplaatsen bijkomen. Misschien zal dit
thans door het z.g. stopwetje iets minder
zijn, maar prof van Dam meent er niet
temin mede rekening te mogen houden,
dat er nog pl.m. 650 onderwijzersplaatsen
meer vacant zullen komen dan de boven
genoemde 2000. In totaal zullen er dus
naar zijn berekening ongeveer 2650
nieuwe, vaste onderwijzersplaatsen te ver
vullen zijn
□e korting op de salarissen der
kloosterlingen-onderwijzers
ZEEP
Toiletzeep (nieuwe samenstell.)
of Huishoudzeep
of Zachte zeeppasta
of Zachte zeep (nieuwe samenst.)
of Zeeppoeder
of Zeepvlokken
of Zelfwerkende waschmiddelen
of Vloeibare Zeep
Voor 20 k.g., droog waschgoed moet
aan de wasscherij één bon worden
afgegeven.
Op voederkaarten voor Honden.
I
PADVINDERS IN DEN NATIONALEN
JEUGDSTORM
Zaterdagmiddag is op het terrein van
den voormaligen kunstijsbaan te Amster
dam de Jan van Nassaugroep van de ver-
eeniging „De Nederlandsche Padvinders”
onder den naam Transvaalvendel geïn
stalleerd als lid van den Nationalen Jeugd
storm. De streekleidgr van Amsterdam
wees op de groote symbolische beteekenis
van de daad van hopman Zilver en zijn
padvinders van de Jan van Nassaugroep,
die openlijk hebben durven kiezen voor
den nieuwen tijd en nu als volwaardige
leden in de rijen van den Jeugdstorm wor
den opgenomen.
Hierna droeg hopman Zilver het
del van de Jan van Nassaugroep over aan
den Nationalen Jeugdstorm en werd door
den streekleider de vendelvlag, welke het
Transvaalvendel zal voeren, uitgereikt.
24 Febr t/m 20 April
24 Febr. t/m 9 Maart
extra t/m 23 Maart
24 Febr. t/m 2 Maart
extra t/m 9 Maart echter
niet in restaurants e a.
17 Febr. t/m 23 Febr.
extra t/m 2 Maart, echter
niet in restaurants e. d.
aangeplakt, dat de heropening van de
universiteit eischt. Iedereen kan begnj
pen, dat dit de slechtste weg is om dit
doel te bereiken.
De Staat heeft betrekkelijk geringen
invloed op het lager onderwijs en beperkt
zich er toe. toezicht te houden en het
geld te betalen. De tegenwoordige situa
tie van ons land, de onrust onder ouderen
en jongeren en het feit, dat ook de jeugd
zich meer dan vroeger voor de politiek
interesseert maakt het noodzakelijk, dat
de overheid ten minste de mogelijkheid
moet bezitten, zonder van het minder
aangename instrument der politie gebruik
te maken, een zeker toezicht op het on
derwijzend personeel uit te oefenen
Daaronrt is er o.a. een verordening in
voorbereiding, die controle op de benoe
mingen voorschrijft, niet door het benoe
mingsrecht aan den Staat te trekken,
maar door een goedkeuringsrecht op oe-
noemingen in te voeren of bij de uni-
versiteiten door invoering van de be
krachtiging van de benoemingen door het
Nederlandsche bestuur
Versterking centraal gezag op de
universiteiten
De Rijkscommissaris heeft mij opge
dragen aldus vervolgde spr. op de
salarissen van de in communauteit le
vende geestelijken 40 pCt. te korten.
Het op deze wijze bespaarde geld komt
natuurlijk uitstekend te pas dit is ook
de bedoeling van den Rijkscommissaris
voor de zoo lang gewenschte verbete
ring van de leerlingenschaal. Er is nu
een regeling ontworpen, waarbij een
eenmansschool tot 35 en een tweemans-
school tot 75 leerlingen gaat, daarna komt
er voor iedere 45 kinderen een leerkracht
bij, zoodat b.v een zesmansschool, die
vroeger tenminste 236 kinderen moest
bevatten, thans reeds bij 211 leerlingen
kar worden gevormd.
Daar in het volgende jaar de onder
wijzersexamens, behalve voor de gezak-
ten uitvallen, komen er 1600 onderwijzers
minder aan. Daar er ongeveer eenzelfde
aantal jaarlijks den dienst verlaat, zullen
over twee jaar meer dan 4000 nieuwe
krachten een plaats als onderwijzer kun
nen vinden.
Daarmede is aan de werkloosheid onder
de onderwijzers grootendeels een eind
gemaakt en kan het instituut van kwee-
keling met akte als zelfstandige leer
kracht over twee jaren, door niemand
betreurd, verdwijnen. Bovendien zal het
aantal kweekscholen naar verhouding
van de gebleken behoefte worden ver
minderd Van dezen maatregel mag wor
den verwacht, dat er niet weer een groote
werklooshied onder de onderwijzers zal
ontstaan
Zij, die in aanmerking Komen wenschen
te komen voor de vrijwillige dienstne
ming bij den op te richten Nederlandschen
Arbeidsdienst, moeten een bewijs van
goed gedrag overleggen.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken meent,
dat het algemeen belang vordert, de ver
langde bewijzen kosteloos te verstrekken.
Hoewel vele legesverordeningen reeds be
palingen zullen bevatten, op grond waar
van vrijstelling zou kunnen worden ver
leend, zal ten einde de noodige unifor
miteit te bevorderen, bij besluit de vrij
stelling van leges terzake van bewijzen
als hier bedoeld worden bepaald.
Aangezien het eenigen tijd zal vorde
ren, alvorens dit besluit kan worden afge-
kondigd, ligt het in de bedoeling, daar
aan terugwerkende kracht te verleenen
tot 15 Februari 1941 en daarbij de moge-
-ijkneid van terugvordering van ten on
rechte betaalde bedragen te openen
In verband hiermede is het wellicht mo-
gelijk de bedoelde bewijzen thans reeds
zonder heffing van leges te doen afgeven.
stoffen-economie Het Centraal Bureau
voor de Statistiek neemt eveneens in col
lectief verband aan deze inzendingen deel.
Het ligt in de bedoeling het geheel onder
te brengen op de eerste verdieping, waar,
zooals bekend mag worden verondersteld,
de Economische Voorlichtingsdienst en het
Centraal Bureau voor de Statistiek reeds
sedert jaren exposeeren. Aangezien het
evenwel niet mogelijk bleek op deze ver
dieping een voldoende aantal aaneengeslo
ten stands te verkrijgen, zullen het Cen
traal Instituut voor Industrialisatie en het
Rijksinstituut voor Brandstoffeneconomie
op de 5e verdieping worden ondergebracht
De bouw en inrichting van de diverse
stands worden ontworpen door den heer
H C. Pieck. Het Centraal Bureau voor de
Statistiek verzorgt zijn eigen stand.
THEE
of KOFFIE
SUIKER
MAÏZENA of griesmeel of sago of
aardappelmeel of rijststijfsel of
kookstijfsel of glansstijfsel. pud
dingpoeder oi puadingsauspoeder
met 100 gram zetmeel (maizena-
pakjes in oude verpakking van
225 gram op twee bonnen)
GORT ï-mout) of grutten
HAVERMOUT of havervlokken,
haverbloem, aard.-meelvlokken of
gort (-mout) of grutten
RIJST of rij stem eel of rijstebloem
of rijstgriës of gruttenmeel (ge
mengd meel)
MACARONI of spaghetti of ver
micelli •••«••••••••••••••••••••••a*
Wat het onderwijs in de lichamelijke
opvoeding betreft, dat op 1 Januari aan
alle lagere scholen verplicht is gesteld
zal binnenkort, naar spr hoopte, een rege
ling tot stand komen, die aan alle onder
wijzers, die dit onderwijs geven, de zoo
zeer gewenschte leiding en instructie
waarborgt.
Bij de onderwijzersexamens zullen
voortaan speciale gecommitteerden, be
zitters van de akte M.O. gymnastiek,
toezicht op de examens in het vak li
chamelijke oefening houden. Zij, die een
niet voldoende examen in dit vak afleg
gen, zullen niet meer de bevoegdheid
krijgen om dit vak te onderwijzen.
Verder baart het ons groote zorg een
weg te vinden om alle schoolkinderen tot
het zwemmen te brengen, wat zoowel uit
gezondheids- als uit veiligheidsoogpunt
zoozeer gewenscht is.
Onderwijzersopleiding
Ten aanzien van de opleiding van de
leerkrachten voor het lager onderwijs
zijn ook verdere verbeteringen in
voorbereiding, in de eerste plaats de zoo
lang gewenschte verlenging van de stu
die aan de kweekschool tot vier jaren.
Dientengevolge zal er in 1942 geen on
derwijzersexamen worden gehouden, be
halve dan voor die ongelukkigen, die in
1941 mochten worden afgewezen. Bij het
kweekschool-eindexamen zal het schrif
telijk werk voor alle candidaten gelijk
zijn. Het zal gelijk zijn aan het schrifte
lijk werk voor het staatsexamen voor
onderwijzer Maar ook de opleiding van
de leeraren voor het voorbereidend, hoo
ger en middelbaar onderwijs heeft spre
kers volle aandacht. Ook deze moet z.i
dringend op het punt van het paedagogi-
sche worden verbeterd. De plannen van
het departement op dit punt zijn echter
nog niet afgesloten
werk te blijven Spr vond het in het ge
heel niet wenschelijk. een programma te
ontwikkelen op een tijdstip, waarop hij
niet kon zeggen, of hij het zou kunnen
uitvoeren.
Wat spr. thans te zeggen had. ging
eenigszins in de richting van het pro
gramma, maar hij beperkte zich doelbe
wust tot dingen, waarvan hij met een ze
kere waarschijnlijkheid kon zeggen, dat
zij zullen worden volbracht.
Spr. behandelde in kort bestek zes pun
ten van zeer verscheiden aard, de positie
van onze moedertaal, de versterking van
den invloed van den Staat op het onder
wijs, de universiteiten, de lichamelijke
opvoeding, de opleiding der leerkrachten
en de positie van den bezitter van de
onderwijsakte.
Thans werken ongeveer honderd
duizend Nederlandsche arbeiders in
Duitschland. Zij hebben deze gelegen
heid aangegrepen om door werken te
voorzien in het onderhoud van zich en
hun gezin. Velen, vrijwel allen, hebben
hun gezin achter moeten laten.
Zjj genieten het voordeel der arbeids
vreugde, zij het in den vreemde, en zijn
niet langer gedoemd tot werkloosheid in
het vaderland. Daar staat tegenover,
dat zij veel missen; niet alleen de voor-
deelen van het gezinsleven, maar ook
den voortdurenden band door woord en
geschrift met het vaderland. Wel zorgen
de Duitsche werkgevers en de Duitsche
overheid er zooveel mogelijk voor, dat
het onzen arbeiders goed gaat, doch wat
zij daarbij niet kunnen missen, dat is de
zorg van landgenooten.
Deze wordt hun dan ook niet onthou
den.
Het rijksarbeidsbureau van het de
partement van Sociale Zaken laat geen
middel onbeproefd om de belangen van
de Nederlandsche arbeiders in Duitsch
land te behartigen. Alles wordt in het
werk gesteld om den Nederlandschen ar
beider, die ver van huis werkt, niet van
Nederland te doen vervreemden. Weke
lijks zendt het rijksarbeidsbureau ruim
elfhonderd exemplaren van een achttal
Nederlandsche geïllustreerde tijdschrif
ten naar Duitschland. In de gemeen
schappelijke tehuizen en kampen, waar
groote groepen Nederlanders bijeenwo
nen, circuleeren deze tijdschriften ge
regeld.
Regelmatig bezoeken ambtenaren van
het rijksarbeidsbureau de plaatsen, waar
Nederlandsche arbeiders werken, ten
einde zich persoonlijk op de hoogte te
stellen vaji hun wel en wee. Naar even-
tueele klachten wordt een onderzoek in
gesteld en, indien zij gegrond zijn, in
overleg en in samenwerking met de be
voegde Duitsche instanties getracht, el
ke reden tot ontstemming uit den weg
te ruimen.
Voortdurend is er het streven op ge
richt. elke vertraging in de verzending
van de loonoverschotten naar Nederland
weg te werken.
Thans heeft het rijksarbeidsbureau,
daartoe in staat gesteld door een vrucht
bare samenwerking tusschen de departe
menten van Sociale Zaken en Volksvoor
lichting en Kunsten, „reizende biblio
theken” in het leven geroepen om Neder
landsche boeken onder de Nederlandsche
arbeiders in Duitschland te laten cir
culeeren. Voorloopig heeft men de be
schikking over 3000 boeken, die over een
75-tal kisten zijn verdeeld. Door de wel
willende medewerking van de Duitsche
organisatie Kraft durch Freude” wor
den de kisten verzonden naar de verschil
lende plaatsen, waar Nederlanders bijeen
zijn. Tot een goede keuze der boekwer
ken heeft medewerking verleend de cen
trale vereeniging van openbare leeszalen
en bibliotheken. Zoodoende werd niet
slechts aan ontspanningslectuur een
plaats ingeruimd, doch tevens volle aan
dacht geschonken aan behoorlijke ont-
wikkelingslectuur. In de „reizende bi
bliotheken” zal natuurlijk niet ieder pre
cies zijn persoonlijken smaak vertegen
woordigd zien. Wel kan worden gezegd,
dat men er nagenoeg „elck wat wils” in
zal vinden. Op deze wijze zullen deze
3000 goede Nederlandsche boeken hun
rondreis langs de verblijfplaatsen der
Nederlandsche arbeiders maken. Men
rekent er op, dat de boeken behoorlijk
zullen worden behandeld, want zoovele
latere lezers onder de arbeiders willen
er nog van profitteeren. Voor dit doel
wordt regelmatig controle uitgeoefend
op de wijze van behandeling der boeken.
Teneinde een overzicht te verkrijgen van
de verlangens van de betrokken arbei
ders, ligt in elke „reizende bibliotheek”
een „wenschlijst”, waarop de arbeiders
hun bijzondere verlangens kenbaar kun
nen maken Indien deze wenschen be
kend zijn, kan daarmede bij de samen
stelling van volgende boekenkisten reke
ning worden gehouden
Ongetwijfeld zullen vele Nederlanders
het streven op prijs stellen, om op die
wijze het leven van de Nederlandsche
arbeiders in Duitschland te veraange
namen en den band met het moederland
te onderhouden. Welke Nederlanders wil
len een bijdrage schenken door het af
staan van eenige boekwerken voor dit
doel Zij behoeven zich te dien einde
slechts in verbinding te stellen met het
Rijksarbeidsbureau, Raamweg 90 te
’s Gravenhage, dat voor elke zending hoe
gering ook, erkentelijk is.
Niet alleen zullen deze landgenooten
een bijdrage leveren tot het behoud van
een goeden geest onder de Nederland
sche arbeiders, door ^een economische
noodzaak zoo ver van huis en hof ver
wijderd Hun daad heeft wijder strek
king het saamhoorigheidsgevoel van
deze werkers in den vreemde wordt er
door bevorderd
Per bon kan de met A aangeduide categorie (particulieren) 1 eenheid van de
gewenschte soorte vaste brandstoffen verkrijgen. Van 25 Jan. tot 28 Febr. zijn geldig:
Van bonkaart distributie BON Van bonkaart distributie
Vaste Brandstoffen nn Vaste Brandstoffen
HAARDEN, KACHELS 40 tm. 04 CENTRALE VERWARMING
Hoeveel is de eenheid van de gewenschte soort?
100 k.g. Briketten, geheel of gedeeltelijk
vervaardigd van uitval en/of af
val van vaste brandstoffen, geen
turf zijnde
250 k.g. Briketten, geheel of gedeeltelijk
vervaardigd van uitval en/of af
val van turf.
75 k.g. niet tot briketten geperst uitval
en/of afval van vaste brandstof
fen
De veel gebruikte inhoudsmaat 1 mud
1 h.l.
riet ontslag van hoofden van
R.K. leekenscholen
Er volgt nog een maatregel, die in de
kringen der R.K onderwijswereld met
gemengde gevoelens zal worden opgeno
men aldus spr De Rijkscommissaris heeft
mij opgedragen, te bewerken, dat de
geestelijken, die hoofden van R.K lee
kenscholen zijn hun functie neerleggen.
Het gevolg van dezen maatregel zal zijn,
dat er thans een groot aantal hoofden
plaatsen, d.w.z. de hoogstbezoldigde
plaatsen, voor leekenonderwijzers, en dat
zal in verreweg de meeste gevallen be
teekenen, voor getrouwde onderwijzers,
beschikbaar komen. De onbillijkheid, die
daarin lag. dat de best oezoldigde betrek
king voor een ongehuwde gereserveerd
bleef, wordt dus daardoor weggenomen.
Dit is uit sociaal oogpunt niet zonder
beteekenis
Spr hoopte tenslotte aen inaruK te
hebben gegeven, dat het departement van
Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbe
scherming niet stilzit, maar dat het zich,
naast de beslommeringen die de tegen
woordige tijd meer in het bijzonder
geeft, ook bezig houdt met Nederland
sche belangen van algemeenen aard, met
belangen die de toekomst van het Neder
landsche volk raken
VIJFTIG-JARIG BESTAAN VAN DEN
NEDERLANDSCHEN KAPPERSBQMO
Wat de universiteiten betreft, ook daar
moét gestreefd worden naar een verster
king van het centrale gezag. Het regle
ment, dat voor onze Rijksuniversiteiten
én hoogescholen geldt, houdt eigenlijk in
het geheel geen rekening met een stu
dentenwereld in onrust; de daarvoor noo
dige maatregelen zijn veel te moeilijk te
nemen. Er is dan ook een verordening in
voorbereiding, die aan den rector, den
president-curator, het college van rector
en assessoren en in laatste instantie aan
den secretaris-generaal, een grootere be
voegdheid geeft en daarmede de moge
lijkheid schept, de catastrophe van Lei
den en Delft te vermijden
□e Jooascne studenten
Twee kwesties staan thans in het mid
delpunt van het hooger onderwijs:
van Delft en Leiden en die der Joodsche
studenten. Wat de laatsten betreft, is het
overbodig het standpunt van de Duit
sche bezetting nog weer eens uiteen te
zetten Spr heeft daarom gemeend goed
te doen, in zijn besprekingen over deze
kwestie de belangen van de toekomstige
Joodsche studenten voorloopig op te
offeren aan die van de thans studeeren
den en hij heeft dan ook een toezegging
ontvangen, die zoodanig luidt, dat een
aanzienlijk deel van de thans studeeren
den de gelegenheid zal krijgen hun stu
die te voltooien. De maatregel van het
verbod voor niet-ingeschreven Joodsche
studenten, zonder toestemming van het
departement examen te doen, heeft ten
doel, te beletten da iemand een studie
gaat beginnen zonder zich te laten in
schrijven, wat bij enkele faculteiten mo
gelijk is. Wie regelmatig ingeschreven is
geweest, behoeft niet te vreezen niet tot
een examen te worden toegelaten, ook al
zou hij m dit examenjaar zelf niet inge
schreven geweest zijn.
In dit verband wees prof van Dam met
nadruk op de wenschelijkheid. dat de
Muh a£n d® universiteiten gehandhaafd
blijft Daar is nu uit Leiden een betreu
renswaardig feit te vermelden Enkele
dwazen of kwaadwilligen hebben deze
week m Leiden een soort ultimatum
^Tijdvak waarin geldig
ALGEMEENE DISTRIBUTIEKAART.
Zaterdagmiddag is in het gebouw
voor „kunsten en wetenschappen’ te
Utrecht het Economisch Front opge
richt. De vergadering werd door eenige
honderden aanwezigen bijgewoond.
Na een inleidend woord van den leider
van den raad van volkshuishouding der
N.S.B., den heer W. O. A. Koster, was
het woord aan den heer ir. W. L. Z.
van der Vegte, leider van het Econo
misch Front. Ir. van der Vegte betoog
de, dat naast de in één verbond gebun
delde arbeiders, naast de tezamen op
gestelde bewerkers van den bodem, in
nauw verband met de middenstanders,
de ondernemers één front moeten vor
men in het Economisch Front. Dit front
moet de juiste, doelmatige organisatie
en ordening van het Nederlandsche, niet
agrarische bedrijfsleven voorbereiden,
en bevorderen en kameraadschappelijk
doen samenwerken met de volksgroepen
van arbeiders en boeren.
De taak van het economisch front is
tweeledig. Het ontwerpt den opzet voor
het organisatie-apparaat van het be
drijfsleven, dat trapsgewijze zal dienen
te worden opgebouwd d.w.z. uit vak
groepen van gelijke ondernemingen,
welke groepen op haar beurt weer zul
len worden gebundeld in bedrijfsgroe
pen. terwijl deze weer in bepaalde
hoofdgroepen zullen kunnen worden ge
concentreerd.
De organisatie zal moeten zijn een
samenvatting van het geheele econo
misch leven door middel van groepen
harmonisch bijeengeschikte onderne
mingen, waarvan elke groep op zichzelf
een afgesloten geheel vormt en welke
groepen langs richtlijnen, door de over
heid te trekken, zullen worden geleid
door daartoe door de overheid aan te
stellen leiders.
Van dit organisatie-apparaat zal
iedere ondernemer lid moeten zijn en hij
zal in alle opzichten zijn volle mede
werking moeten verleenen. Dit apparaat
is noodig, opdat er leiding van bovenaf
zal kunnen worden gegeven en maatre
gelen kunnen worden doorgevoerd,
welke voor alle ondernemers van een
bepaalde groep, zonder uitzondering,
geiden. Het „beheeren” zal aan de on
dernemers worden overgelaten.
Indien alle ondernemers gebundeld
zijn in een vakgroep ligt de zelfregelen-
de bevoegdheid binnen den kring van
den bedrijfstak voor de hand. Aan alle
bedrijfsgenooten, aan allen, die deel uit
maken van de vakgroep zal volop gele
genheid worden gegeven hun oordeel
kenbaar te maken, de bekwaamsten uit
hun midden vormen een blijvenden raad
van advies. Maar de beslissing ligt bij
een leider, voortgekomen uit de vakge-
nooten, die vakkennis paart aan karak
ter en aan leidersgaven. Hij staat voort
durend onder toezicht van een hooger
gezag, dat zorg draagt, dat het groeps
belang ondergeschikt blijft aan het al
gemeen belang.
Hierna sprak de heer F. Brands
over de organisatie van het vervoers
wezen in Nederland volgens nationaal
socialistische beginselen.
Het Nederlandsch Clearinginstituut
deelt ons het navolgende mede
Het komt nog meermalen voor, dat
importeurs er toe overgaan bestellingen
te plaatsen in het buitenland, alvorens
zich er van te hebben vergewist, dat het
Deviezeninstituut c.q. Nederlandsch Clea
ringinstituut de noodige vergunning ver
leent, op grond waarvan de betaling der
bestelde goederen inderdaad zal kunnen
geschieden.
In verband daarmede wordt er nog
maals de aandacht op gevestigd, dat
slechts in de clearingen met Duitschland,
zoomede het Protectoraat en het Gene-
raal-Gouvernement, en in de clearing
met België stortingen voor zoodanige be
stellingen zonder voorafgaande vergun
ning van het deviezeninstituut kunnen
plaats vinden
Ten aanzien van de betaling naar alle
andere landen, geldt het voorschrift, dat
voor nieuwe handelstransacties slechts
tot storting kan worden overgegaan, na
dat daartoe een vergunning van het
deviezeninstituut is verkregen. Deze ver
gunning dient te worden aangevraagd per
formulier B/l bij het deviezeninstituut te
’s Gravenhage.
Ten aanzien van het betalingsverkeer
met eenige landen ontbreken tot dusverre
neg de gebruikelijke clearingregelingen.
T.a.v deze landen zal naar gelang der
omstandigheden het deviezeninstituut be-
oordeelen of en op welke wijze vergun
ning tot betaling kan worden verleend
Nadrukkelijk wordt er op gewezen, dat
de omstandigheden, dat goederen zijn be
steld. onderweg zijn of reeds zijn inge
voerd. geenerlei invloed kan hebben op
de beoordeeling van de vraag, of voor
den betreffenden invoer al dan niet een
vergunning tot storting in de clearing,
respectievelijk een vergunning tot be
taling op andere wijze zal kunnen worden
verleend.
Gelijk bekend, kan de aanvraag om
vergunning tot storting desgewenscht
reeds voor het afsluiten der transactie
worden ingediend. Bestaat tegen het ver
leenen der vergunning in beginsel geen
bezwaar, dan geeft het deviezeninstituut
een „bindende toezegging” af, welke te
zijner tijd door een vergunning kan wor
den vervangen. Mocht de gelegenheid,
vooraf een vergunning of bindende toe
zegging aan te vragen, ontbreken, dan zal
het noodzakelijk zijn slechts tot afslui
ting eener nieuwe handelstransactie over
te gaan onder het voorbehoud, dat de
voorgeschreven vergunning van het
deviezeninstituut alsnog zal worden ver
kregen.
RUND- KALFS- of VARKENS-
VLEESCH (been inbegrepen)
of 1 Rantsoen Vleeschwaren. Dit is:
voor gerookt of gekookt varkens-,
rund- en kalfsvleesch en voor
gerookte worstsoorten, b.v. ham,
schouder-carbonade, spek, rook-
vleesch. pekelvleesch, Gelder-
sche rookworst, plockworst
snij worst
voor gekookte worstsoorten, b.v.
boterhammenworst, lunchworst,
rolpens en knakworst, b.v.
Frankforter en Weener
voor leverartikelen als b.v. Ber
liner, Saksische en Haagsche
leverworst en verder van tongen
worst en nierbrood
voor bloedworst
Gisteren bestond de Nederlandsche
Kappersbond (Algemeene Organisatie
van Kappers) een halve eeuw. Drie figu
ren hadden een belangrijken invloed op
de organisatie: de heeren Inte Onsman,
J Cornax en W, H. Polman Tuin. De
heeren Onsman en Cornax zijn reeds
overleden De heer Polman Tuin maakt
ook thans nog, op 70-jarigen leeftijd, ac
tief deel uit van het bondsbestuur als
penningmeester, welke functie door hem
nu bijna 40 jaar vervuld wordt. Het zie
kenfonds, fonds voor uitkeering bij over
lijden of op 65-jarigen leeftijd, het in-
validiteitsfonds, het nood- en sanatorium-
fonds ressorteeren onder zijn beheer en
hebben zegenrijk werk verricht De
Nederlandsche Kappersbond, welke thans
3500 leden telt en 80 afdeelingen in den
lande heeft, bracht groote veranderingen
in de hygiënische toestanden in het be
drijf. Het 50-jarig bestaan is in een
hoofdbestuursvergadering herdacht; het
feest voor de leden is met het oog op de
tijdsomstandigheden uitgesteld Dit jaar
zullen alle leden een gedenkboek ontvan
gen. waarin de geschiedenis van 50 jaar
weergegeven wordt, terwijl de resultaten
van een kortelings gehouden landelijk
bedrijfsonderzoek er in verwerkt worden.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Opvoeding. Wetenschap en
Cultuurbescherming, prof. dr. J. van
Dam. heeft Zaterdagavond van 6 uur tot
6.15 uur. een radio-rede gehouden, waar
in hij eenige actueele onderwijs-vraag-
stukken behandelde.
Spr. begon met de opmerking, dat zijn
korte radio-toespraak na zijn benoeming
in November tot secretaris-generaal van
het nieuwe departement, geen program
ma inhield, doch slechts een korte op
wekking was tot de jeugd, om aan het
Groote Flacon II. 1.25
1 EENHEID is gelijk:
h.l. van max. 75 k.g. anthraciet, steen
kool, industrie- of eierbriketten;
2J h.l. kolenslik;
2 h.l. (max 100 k.g.) baggerturf;
2 h.l. (max 100 k.g cokes (ook
cokes)
110 k.g. bruinkoolbriketten
450 stuks (200 k.g.) baggerturf;
175 k g. fabrieksturf;
300 stuks (195 k.g.) persturf;
200 k.g overige soorten turf;
Gedurende het tijdvak van 1. tot en met 28 Februari geven de met „één eenheid
brandstoffen vierde periode" en de met „één eenheid cokes vierde periode” gemerkte
bonnen elk recht op het koopen van één eenheid vaste brandstoffen. (Dit geldt o.a.
voor doktoren, kamerbewoners, inkwartiering.)