HAAGSCHE COURANT
PLANETARIUM
N
KUNST EN LETTEREN
Maandag 10 Maart 1941.
BINNENLAND
STADSNIEUWS
TELEGRAMMEN
GEMENGD NIEUWS
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
WINTERHULP NEDERLAND
Sneeuwwitje
GEORGE VAN RENESSE
I
NAAR EEN WETTELIJKE
REGELING VAN DE DIEREN
BESCHERMING
HET POOLLICHT NAGEBOOTST
DERDE BLAD
Lasten in den tuinbouw
Nieuwe Amsterdamsche wethouders
EEN FLINKE JONGEN
GASTVRIJHEID MISBRUIKT
-
EINTOPFESSEN
De luchtaanvallen op Engeland
voortgezet
UITGIFTE VAN GROND VOOR
VOLKSTUINTJES
HULDIGING
Dr. H. E. VAN GELDER
Oproep van collectanten
TREKKING LOTISICO
DUITSCH-BOELGAARSCHE PARADES
Een scène uit de kinderoperette „Sneeuwwitje”, die a.s. Woensdag
middag om half drie wordt opgevoerd in Diligentia (s. oppeiaar)
ONDERKONING VAN ABESSINIE
OP INSPECTIE
Piano-matinée in Diligentia
Dr. VAN RAPPARD NAAR DE
WAFFEN S.S.
GEÏNTERNEERDE BELGEN KEEREN
UIT ZWITSERLAND TERUG
De actie aan het Grieksche front
No. 17821
huishoudelijke
123
orde
U.
«ri
ge-
den
Straffen
DOOR ZIJN OPTREDEN KON EEN
FIETSENDIEF GEARRESTEERD
WORDEN
dierenmishandeling moet streng
Zoo gaf spr. als
or
ug
99
de
=h
’g
p.
1.
r»
1
Op het zandige gedeelte komt een
kinderspeelplaats
---- -o---
gemaakt, dat hij zich als vrij- met bepaalde vitaminen, het hormonen
vraagstuk enz. mag geen bezwaar ge
maakt worden, als het gaat om zeer be
langrijke experimenten voor het heil van
den mensch. Hier moet men zich niet aan
overdreven sentimentaliteit schuldig ma
ken, vooral omdat de experimenten ge
heel pijnloos kunnen plaats hebben. Er
moeten echter, evenals dit
land het
worden,
komen.
ne
)N
54.
Te Ederveen zijn gisteren uit
een betonnen put bij een landbouwer niet
minder dan elf frauduleus geslachte var
kens in beslag genomen, terwijl boven
dien bij den landbouwer G. een groote
voorraad spek in beslag is genomen.
Zondagmiddag werd ten bate van het
Duitsche Winterhulp werk een „Eintopf-
essen” gehouden in den Haagschen Die
rentuin. Er was groote deelneming.
Ook door de afdeeling Amsterdam van
de Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in Ne
derland werd gistermiddag in het Wehr-
machtsheim aldaar een Eintopf-eten ge
houden.
talrijke publiek, dat zelfs het podium
in beslag had genomen, heeft door
geestdriftigen bijval van zijn bewonde
ring getuigd. Ook met bloemen is hulde
bewezen.
in Duitsch-
geval is, maatregelen getroffen
welke buitensporigheden voor
wisselende beweging,
toch door
zulk een
kron-
i een
moei-
Morgenavond zal prof. dr. L.
M. R. Rutten in Diligentia, Lange Voor
hout 5, voor de Volksuniversiteit en de
Ned. Natuurhistorische Vereeniging een
voordracht houden, toegelicht met licht
beelden, over het onderwerp: „Hoe men
de geologische geschiedenis van een on
bekend gebied onderzoekt. Toegelicht aan
het eiland Bonaire”.
Een commissie van onderzoek.
Naar de Tel. verneemt, wordt momen
teel bij verschillende tuinders in het West
land een onderzoek ingesteld omtrent de
lasten, welke op de bedrijven drukken als
gevolg van verplichtingen die vroeger zijn
aangegaan. Een speciale commissie is hier
voor aan het werk, die zooveel mogelijk
ter plaatse een onderzoek instelt. De be
doeling hiervan is, om na te gaan in hoe
verre door een saneering van bedrijven,
die gedrukt worden door een zwaren
schuldenlast, verlichting kan worden ge
geven.
Deze werkzaamheden staan echter ge
heel los van die, welke nu reeds eenige
jaren worden uitgevoerd door de commis
sies voor vaste lasten.
na
VOORDRACHT SENATOR DR. v. HOFF.
De voordracht welke Senator dr. van
Hoff van Bremen, leider van het Weser-
Ems-bureau der Nordische Gesellschaft”
in Pulchri Studio zal houden over „Das
Grundgesetz Nordischer Haltung” vindt
niet Woensdagavond a.s. plaats, doch mor
genavond.
Zooals wij reeds hebben gemeld, houdt
Winterhulp Nederland van Maandag 17 tot
en met Zaterdag 22 Maart a.s. haar tweede
lijstencollecte langs de huizen.
De plaatsvervangende directeur voor
’s-Gravenhage doet nogmaals een dringend
beroep op de burgerij zich alsnog in zoo
groot mogelijke getale als collectant op te
geven.
De hui-s-aan-huis-collecte vereischt een
groot aantal collectanten.
Voor hen, die voornemens zijn aan de
collecte deel te nemen, bestaat nog gele
genheid zich aan te melden tot en met
Woensdag 12 Maart a.s., ten kantore van
het plaatselijk bureau, Prinsestraat 57, van
9.30—12 en 25 uur of telefonisch onder
nummer 11.09.71.
De inschrijving sluit definitief op Woens
dag 12 Maart a.s., des namiddags 5 uur.
Hand verbrijzeld
In het pand St. Job aan de Jobshaven
te Rotterdam is een ernstig ongeluk ge
beurd. De 50-jarige motordrijver W. C.
J. v. d. Elzen wilde zijn motor, die in
werking was, smeren. Hij klom daartoe
op de beschermkap, die om het vliegwiel
was geplaatst. De beschermkap kantelde,
tengevolge waarvan de linkerhand van
v. d. E. bekneld raakte en verbrijzeld
werd.
Heden werd hier ter stede de 26e eigen
trekking gehouden van Lotisico. De hon
derdduizend is gevallen op no. 18292.
Benoemd door burgemeester Voute
De regeeringscommissaris te Amsterdam
burgemeester E. J. Voüte, heeft de vol
gende wethouders benoemd en hun het be
heer der achter hun namen vermelde af-
deelingen opgedragen: de heer Jac. Rus
tige, die op uitdrukkelijk verzoek van den
regeeringscommissaris zich bereid heeft
verklaard het wethouderschap voorloopig
te blijven vervullen: financiën, bedrijven
en handelsinrichtingen; de heer J. H. van
der Bend: openbare gezondheid, zieken
huiswezen, bevolkingsregister, burgerlijke
stand en voorts een deel van maatschap-
pelijken steun (gemeentelijke verzorgings
huizen voor ouden van dagen het wedu
wenhof, het burgerweeshuis, de inrichting
voor stadsbestedelingen en de bank van
leening) en de keuringsdienst voor waren,
die tot nu toe onder afdeeling levensmid
delen ressorteerde; ir. C. J. Neiszen: pu
blieke werken en volkshuisvesting; dr. J.
Smit: onderwijs, kunsten en wetenschap
pen, terwijl dr, Smit tijdelijk zal waarne
men de afdeelingen arbeidszaken, statis
tiek, levensmiddelen, behalve de keurings
dienst van waren), wasch- en schoonmaak,
bad- en zweminrichtingen, marktwezen,
maatschappelijke steun (behalve het deel
dat den heer van der Bend is toegewezen)
en de commissie voor de werkeloosheid-
bestrijding. Burgemeester Voüte zal de
afdeeling algemeene zaken, politie en
brandweer beheeren.
SOFIA, 10 Maart. (D.N.B.) Gisteren zijn
in eenige steden Duitsch-Boelgaarsche pa
rades gehouden, welke tegelijkertijd de
oude Duitsch-Boelgaarsche wapenbroeder-
schap demonstreerden. De commandee-
rende generaals der Duitsche troepen leg
den kransen bij de Boelgaarsche oorlogs-
gedenkteekens neer, waarna Duitsche en
Boelgaarsche troepen van alle wapens
onder de tonen van Duitsche en Boel
gaarsche militaire marschen in paradepas
langs de commandanten marcheerden. De
commandanten hielden korte toespraken,
waarin zij wezen op de wapenbroeder-
schap en de lotsgemeenschap van beide
volken en op het onrecht der gedicteerde
vredesverdragen. De bevolking juichte de
troepen hartelijk toe.
ZANGVEREENIGING „CECILIA"
Op Zondag 16 Maart a.s. zal in de
Doopsgezinde kerk alhier. Paleisstraat 8,
's middags half 3, een kerkconcert gege
ven worden door de Zangvereeniging
„Cecilia". directeur Henk v. d. Berg, met
medewerking van Frans de Geus, bari
ton, en Hein ’s Gravesande, orgel.
Volgens een bericht,
Press bereikt,
BERLIJN, 10 Maart. (D.N.B.) Het
Opperbevel van de Weermacht maakt
bekend
Het luchtwapen heeft overdag en van
nacht zijn gevechtshandelingen tegen
militaire doelen in Groot-Brittannië en
in het zeegebied rondom de Britsche
eilanden met succes voortgezet. Een
sterke formatie gevechtsvliegtuigen
deed ondanks de moeilijke weersgesteld
heid en den hevigen afweer met groote
uitwerking een aanval op belangrijke
militaire installaties in Londen. Een an
dere aanval was vannacht gericht op de
inrichtingen der staatswerf van Ports
mouth. Door bomtreffers van middel
baar en zwaar kaliber ontstonden groote
branden. Verkenningsvliegtuigen vielen
aan de Oostkust van Schotland een con-
vooi aan en beschadigden 2 schepen ern
stig. Ten Zuiden van Plymouth werd
een groot koopvaardijschip met bommen
bestookt. Bij aanvallen op vliegvelden
in Zuid-Engeland verwoestte het lucht
wapen hangars en schuilplaatsen. De
havenwerken van verscheidene steden
in Zuid-Engeland en Schotland werden
krachtdadig gebombardeerd.
Lichte Duitsche gevechtsformaties
vernielden bij den aanval op een vlieg
veld op het eiland Malta 3 Britsche
jachtvliegtuigen en schoten een hangar
in brand. Ook de havenwerken van La
Valetta kregen bomtreffers.
Vèrdragend geschut nam een vijan
delijk convooi in de straat van Dover
onder vuur. Batterijen van het leger
noopten eenige Britsche schepen, welke
vannacht de kust van het Kanaal pro
beerden te naderen, terug te keeren.
De vijand vloog noch overdag noch
des nachts het gebied van het Duitsche
Rijk en de bezette gebieden binnen.
Wegens het bereiken van de leeftijds
grens zal dr. H. E. van Gelder op 1 April
a.s. aftreden als directeur van den Dienst
van Kunsten en Wetenschappen der
gemeente ’s-Gravenhage, waaraan hij 29
jaar heeft gewerkt, na 6 jaar archivaris
te zijn geweest.
Er van uitgaande, dat velen de behoefte
zullen gevoelen hem een blijk van bij
zondere waardeering voor zijn persoon en
zijn werk te geven, heeft zich een comité
gevormd, bestaande uit dr. Jan Kalf, oud-
directeur van het Rijksbureau voor de
Monumentenzorg, inspecteur van de
Kunstbescherming (voorzitter), A. C. ba
ron van Heerdt (penningmeester), Th
Ligthart, voorzitter van de vereeniging
van Haagsche Museumvrienden, Willy
Sluiter, voorzitter van Pulchri Studio, A.
H. Wegerif, voorzitter
schen Kunstkring, dr.
hoofdconservator en dr.
Thienen, conservator aan het Gemeente
museum.
Laatstgenoemde (adres: Laan van Poot
159, alhier), treedt op als secretaris.
Bovendien is een eerecomité gevormd,
waarin behalve de vier Haagsche burge
meesters onder wie dr. van Gelder heeft
gediend en de waarnemende burgemees
ter van ’s-Gravenhage prof. ir. C. L. van
der Bilt, een zeer groot aantal vooraan
staande personen uit het cultureele leven
van ons land zitting hebben genomen.
Het plan van het comité is dr. van
Gelder zijn borstbeeld in brons aan te
bieden, te vervaardigen door den beeld
houwer A. Termote. De bedoeling is dat
deze buste in het gemeente-museum
wordt geplaast als pendant van de por
tretbuste van dr. H. P. Berlage, den
bouwmeester.
Immers aldus een oproep tot mede
werking aan het huldeblijk dit museum
welks totstandkoming als het levenswerk
van ds. van Gelder beschouwd kan wor
den, heeft zijn gestalte en vooral ook zijn
veel bewonderde technische uitrusting
gekregen dank zij de nauwe samenwer
king van den directeur met den bouw
meester.
Bijdragen kunnen worden gestort op
giro 42960 van de verzekeringsmaatschap
pij Blom en van der Aa, alhier. Op het
formulier vermelde men „Hulde dr. van
Gelder”.
Twee jeugdige fietsendieven gegrepen
Aan het politiebureau in de Marnix-
straat te Amsterdam vervoegde zich
gistermorgen een 26-jarige man. Hij
was in het bezit van een heerenrijwiel,
dat hem te koop was aangeboden door
een 18-jarigen fietsjongen. De prijs,
welke door dezen jongen voor het rijwiel
werd bedongen, was evenwel zoo laag,
dat de man het zaakje niet vertrouwde.
Hij vroeg daarom den jongeman naar
zijn stamkaart. Eenmaal in het bezit
van de stamkaart, gaf de man deze niet
meer af en begaf zich met de fiets en
de kaart naar het politiebureau. Met
deze gegevens had de politie weinig
moeite om den fietsendief aan te houden
en over te brengen naar het politie
bureau, waar hij spoedig bekende, in
samenwerking met een 15-jarigen jongen
het rijwiel in de Warmoesstraat te heb
ben gestolen. Ook de 15-jarige werd
hierop gearresteerd.
DE HOEK TUSSCHEN LAAN VAN
MEERDERVOORT EN THORBECKE-
LAAN OPNIEUW UITGEGEVEN
Logé’s eigenden zich sieraden toe
Drie Amsterdamsche heeren, die nog
niet lang tot den kennissenkring van de
weduwe S. aan de Naarderstraat te Hil
versum behoorden, waren Woensdag bij
deze weduwe op bezoek. Het werd te laat
om, zonder het uitgaansverbod te over
treden naar de hoofdstad terug te kee.
ren. De weduwe verleende den drie hee
ren gastvrijheid en zij kregen een der
kamers op de bovenverdieping. Donder
dagochtend vroeg vertrokken zij. TJien-
zelfden dag echter kwam de gastvrouw
tot de ontdekking, dat haar sieraden wa
ren verdwenen. Het kon haast niet anders
of de gasten moesten van deze verdwij
ning meer weten. Zij stapte naar de po
litie, maar het onderzoek werd aanvan
kelijk bemoeilijkt, doordat de benadeel
de de namen der bezoekers niet kende.
Men wist echter, dat de Amsterdammers
dikwijls in een café aan het Rembrandt-
plein in de hoofdstad vertoefden. Der
halve toog de recherche op onderzoek en
inderdaad trof men er Vrijdag een der
heeren aan. Hij werd door de weduwe
die met den rechercheur was meegegaan
herkend.
De man werd gearresteerd, doch ont
kende hardnekkig, iets van de sieraden
af weten. Hij kon echter niet anders dan
de namen van de twee vrienden opge
ven. Deze werden aangehouden. Het
duurde daarna niet lang, of ’n bekentenis
volgde. Twee van de drie bleken zich
aan den diefstal te hebben schuldig ge
maakt, de derde was onschuldig. De
sieraden, ter waarde van enkele honder
den guldens, bleken verkocht te zijn Zij
werden achterhaald bij handelaren en
particulieren in Amsterdam. De twee
gearresteerden, J. K. en C. S. zijn ter
van den commissaris van
politie te Hilversum gesteld.
dat ons via de
United Press bereikt, is een Ameri-
kaansch natuurkundige er in geslaagd,
het poollicht het noorderlicht in
het laboratorium na te bootsen. Dit was
tot nu toe slechts ten deele gelukt, men
had alleen voor enkele van de belangrijk
ste bestanddeelen van het pbollicht een
verklaring kunnen vinden. Doch nu
schijnt het geheele complex van poollicht-
schijnsels met één laboratoriumproef na
gebootst te kunnen worden. Dit beteekent
een flinken vooruitgang.
Het poollicht zetelt in onzen dampkring,
doch het treedt uitsluitend in de hoogere.
ijle lagen op, alleen in de lagen, die 80
tot 800 kilometer van het aardoppervlak
verwijderd zijn. Deze lagen staan bloot
aan de zonnestraling en in het bijzonder
aan den slagregen van electrisch geladen
deeltjes, die de zon uitzendt. In het labo
ratorium wordt de dampkring nagebootst
door een zeer verdund mengsel van stik
stof in een buis van kwarts op te sluiten.
Door dit gasmengsel wordt een electri-
sche stroom gezonden deze stroom is de
nabootsing van het bombardement van
electrisch geladen deeltjes, waaraan de
zon onze dampkring onderwerpt. Nadat
de electrische stroom in de buis verbro
ken is, blijft het gasmengsel licht geven
en dit licht blijkt dezelfde samenstelling
te bezitten als het fraaie poollichtschijn-
sel.
Het belang van deze proef is duidelijk.
Nu we er in geslaagd zijn het poollicht
na te bootsen, weten we, dat de omstan
digheden in de hoogere lagen van onzen
dampkring dezelfde zijn als de omstandig
heden die in de buis heerschen. Met an
dere woorden, we leeren door middel van
de proef, de samenstelling en de geaard
heid van de ijle, onbereikbare lagen van
onzen dampkring kennen.
Tevens kunnen wé het mechanisme be-
studeeren, waarvan de natuur zich be
dient, wanneer deze ons het poollicht
toont. Door het bombardement van gela
den deeltjes worden in de moleculen en
de atomen, waaruit de dampkring bestaat,
veranderingen teweeg gebracht, die deze
moleculen en atomen in staat stellen na
derhand licht uit te zenden. Door de ver
schijnselen in de kwarts-buis nauwkeurig
te onderzoeken kan men deze veranderin
gen opsporen en aldus een verklaring
vinden voor het tot stand komen van het
poollicht.
Het bericht, waaraan wij het boven
staande ontleenen, is geen wetenschap
pelijk bericht. Ik kan u daarom geen bij
zonderheden vermelden, ik kan slechts
gissen in welke richting de verklaring
gezocht wordt. Zoodra er een uitvoerig
verslag van de proeven verschijnt, hoop
ik u meer te kunmjn vertellen. R.
ADDIS ABEBA, 10 Maart. (Stefani
De onderkoning van Abessinië, die een
inspectiereis langs de sectoren van het
front in Oost-Afrika onderneemt, heeft
een bezoek gebracht aan Erytrea. Hij
heeft onder meer Asmara en Massawa
bezocht.
van Hen Haas- KMiiwLetiut
G^Knuttd Dzn„
Op de braakliggende Rijksgronden in
den hoek tusschen de Laan van Meerder-
voort en de Thorbeckelaan hebben het
vorige jaar talrijke liefhebbers beslag we
ten te leggen om in tijden van minderen
overvloed het eigen gezin van aardappe
len en groenten te kunnen voorzien. Hoe
wel niemand dus officieel huurder of
pachter was van het terrein, dat toebe
hoorde aan het Rijk, werd er een oogje
dicht gedaan en alleen verlangd, dat men
het stukje bemachtigden grond tegen ver
goeding van zegelkosten liet inschrijven.
Men probeerde daardoor te vermijden, dat
op een goeden dag iemand „aanspraak”
zou maken op een grooter stuk of wel
op het stuk van een ander. Burengeharre-
war bleef echter ondanks dezen maatregel
niet geheel uit.
Naar wij vernemen heeft nu met ingang
van 1 Januari van dit jaar de Haagsche
Bond van Volkstuinders de betreffende
gronden van het Rijk gepacht voorloopig
niet langer dan voor den duur van één
jaar. Zooals reeds eerder werd gemeld,
zal op deze plaats het nieuwe P.T.T. ge
bouw annex een aantal woningen voor
het personeel verrijzen.
In afwachting daarvan kan men den
grond benutten voor het verbouwen van
aardappelen en andere voedzame gewas
sen. Gegadigden hebben zich drie weken
lang kunnen opgeven bij den secretaris
van genoemden bond en gisteren was het
de laatste dag van de uitgifte. Voorrang
werd daarbij verleend aan hen, die ook
het vorig jaar een tuintje hadden bezeten,
maar niemand kreeg meer dan 2 a 300
vierkanten meter.
.Van een leien dakje ging het niet, want
zij, die al een jaar op dat punt thuis wa
ren, wisten, dat niet elk stukje even
vruchtbaar was! Op zandgrond groeit de
boerenkool nu eenmaal niet. Een paar
armzalige stronkjes op een zandig hoek
je illustreeren dat in nederigheid aan ei
ken voorbijganger
Het is echter voor elkaar gekomen.
Ieder betaalt nu een kleinigheid per m2,
en heeft het voordeel zaden, gereedschap
pen, klompen en al het andere, dat men
noodig heeft om te tuinieren, tegen de
zelfde voorwaarden te kunnen aanschaf
fen als leden van den Haagschen Bond
van Volkstuinders. Er komen paden en
palen, zoodat ieders terrein behoorlijk is
afgebakend en het aangezicht van het ge
heele complex aanmerkelijk Is verfraaid.
Eenige tuinders uit de buurt vormen een
vrijwillig in het leven geroepen commis
sie van toezicht, die waakt en adviseert
voor verbeteringen, die alle tezamen bij
dragen tot een voorspoedigen oogst 1941!
Op het onvruchtbare zand zal men waar
schijnlijk een kinderspeelplaats in
brengen, naar men ons vertelde.
Een jong meisje, dat Zaterdagavond
boodschappen moest doen bij een kruide
nier in de Vaillantlaan, zette even haar
fiets tegen de étalageruit. Toen zij bin-
nen stond, zag zij, dat een onbekend man
haar rijwiel meenam. Zij vloog naar bui
ten den man achterna. Op den hoek van
het Vaillantplein zag zij een 14-jarigen
jongen met zijn rijwiel staan. Zij vertel
de hem het geval, waarna de knaap niet
draalde de achtervolging over te nemen.
Hij slaagde er in den fietsendief in te
halen, hem toevoegende: „Die fiets heb
je gestolen”. De rijwieldief zette er hier
op een extra vaartje in. De jongen gaf
den moed echter niet op en ging voor
den man rijden, stopte en dwong hem af
te stappen. Een worsteling ontstond,
burgers schoten te hulp, alsmede een
agent van politie in burger, die den man
arresteerde. Het is gebleken, dat door het
kordate optreden van den 14-jarigen
J. de Haan een einde is gemaakt aan het
optreden van een bekenden rijwieldief,
die in het verleden zich reeds vele kee
ren aan deze praktijken, alsmede ook aan
opensluiting en inbraken, had schuldig
gemaakt. Het is de 66-jarige J. H., zon
der beroep, die reeds het grootste ge
deelte van zijn leven in de gevangenis
heeft doorgebracht. Hij is in voorloopige
bewaring gesteld en zal voor den officier
van justitie worden geleid.
aanvangs-
dat me-
nummer,
Schubert,
Dat was
jammer, maar een troost was het toch,
dat het hoofdnummer nog moest volgen
en dat men wellicht des te frisscher en
aldus geschikter was, om het niet ge
makkelijk toegankelijke werk te kunnen
opnemen.
Uit deze tirade begrijpt men waar
schijnlijk wel, dat wij met het hoofd
nummer niet de composities van Schu
mann en Chopin, maar de „Variationen
und Fuge uber ein Thema von J. S.
Bach” van Max Reger bedoelen. Reger
heeft naast vele kleinere stukken twee
groote werken voor piano alléén ge
schreven. Dat zijn het zooeven genoem
de opus en nog een compositie in over-
eenkomstigen vorm over een thema van
G. Ph. Telemann. Van het laatste in
1914 verschenen werk bezitten wij den
indruk, dat het de kroon spant. Het da
teert dan ook uit ’s meesters laatsten
levenstijd, waarin onafgebroken muziek
van zeldzame schoonheid ontstond. Was
er vroeger meer ongelijkheid, de Bach-
variaties behooren tot de gelukkige gre
pen. Het werk is lang, maar indien het
ons lang mocht vallen, dan moeten wij
de oorzaak daarvan in gemis aan be
grip bij ons zelf zoeken. Reger’s kunst
is nu eenmaal niet voor populariteit ge
schikt. Maar een heerlijkheid wordt zij
voor degenen, die tot hare innerlijkheid
vermogen door te dringen. Want een
gouden kern bevat deze muziek. Edel,
warm-menschelijk en van zuivere, diepe
eigenheid is de ziel, die in haar leeft.
Welk een vlucht der fantasie in de Va
riaties van dezen middag. Welk een die
pe ernst en hooge ve; rukkingen openba
ren zich in die
soms schijnbaar grillig en
zulk een onweerstaanbaren,
heiligen drang ingegeven. Welke
keiwegen gaat hier de geest van
hartstochtelijk zoekende, hoeveel
zame strijd komt ons tot besef uit deze
kunst en hoe aandoénlijk doet de vroom
heid aan, zoo feeder en vol mysterie,
gelijk de snelle, subtiele, ijle klankstuk-
ken dat kunnen zijn, die tot de wonder
baarlijkste verschijnselen in Reger’s
kunst behooren en in hun aard uniek
zijn. Men bedenke, hoe behalve in de
Variaties, episodes van dit karakter in
de Fuga voorkomen en daar gen onge
kende, lichtende werking uitoefenen.
George van Renesse is voortreffelijk
voor het realiseeren van zulke fragmen-
ten geschikt. Zijn vermogen tot effect-
volle tegenstellingen van legato en stac
cato, waarop wij onlangs nog wezen,
komt daarbij uitmuntend te pas. Na het
geen wij reeds een paar keer in dit sei
zoen, de laatste maal twee weken gele
den, over dezen kunstenaar schreven,
kan uitweiding ditmaal achterwege blij
ven. De virtuoos, de musicus en de
kunstenaar waren weder superieur op
dezen middag en zij leenen zich in hun
vereeniging voor de vertolking van Re
ger’s muziek bij uitstek.
Van Renesse zal menigeen .verblijden,
indien hij bij gelegenheid ook de Tele-
mann-variaties ten gehoore brengt. Het
Het begin van het concert ondervond
vertraging,, doordat er een misverstand
bleek te bestaan over het
uur. Het gevolg was,
nigeen gedurende het eerste
een Sonate in Bes-dur van
buiten heeft moeten staan.
OUDERMIDDAG OPENBARE LAGERE
SCHOOL ELBOOGSTRAAT
De openbare lagere school aan de El-
boogstraat 62 hield op Zaterdag 8 Maart
een zeer geslaagden oudermiddag, welke
door een vrij groot aantal ouders werd
bezocht. Het hoofd der school, mej. v. d.
Spiegel, opende den middag met een
woord van welkom tot de aanwezige
ouders, in het bijzonder tot den heer
Roosenburg met het kinderorkest, dat
dezen middag met muziek zou opluis
teren. Direct hierop liet het orkestje zich
hooren en kon men van een paar aar
dige vlot gespeelde nummers genieten.
Een hartelijk applaus bewees, dat het
gebodene zeer in den smaak viel van de
ouders.
Mej. v. d. Spiegel bracht hierna ook
namens de personeelleden dank aan de
ouders voor het door de ouders ter ge
legenheid van het 15-jarig bestaan der
school geschonken projectie-apparaat.
Hierna werd door middel van het toe
stel voor de ouders de film „De W^erin-
germeerpolder” vertoond. In de pauze
werd aan de ouders de gelegenheid ge
geven zich met het personeel te onder
houden, waarvan een druk gebruik
werd gemaakt.
De verkiezing van een tweetal leden
had een vlot verloop en het resultaat
was, (lat de heer v. d. Laar bij accla
matie herkozen werd en in de andere
vacature werd voorzien door de verkie
zing van mevr. As. De jaarverslagen
van den penningmeester en den secre
taris werden beiden onder dankzegging
goedgekeurd.
Nog enkele huishoudelijke punten
kwamen hierna aan de orde. o.a. de te
houden propaganda, waarbij tevens werd
gewezen op-de a.s. te houden vergade
ring van Volksonderwijs op Zaterdag
29 Maart a.s. in Bagatelle in- de Passage.
Het orkest had zich in de tusschenbe-
drijven aardig van zijn taak gekweten.
De voorzitter der oudercommissie, de
heer Huijzer, bedankte den heer Roosen
burg en het orkestje voor de medewer
king. Mej. v. d. Spiegel dankte hierop
ook de ouders voor de opkomst en sloot
dezen zeer prettigen middag.
ERGENS IN ITALIË, 10 Maart (Ste
fani). In zijn Weermachtbericht no. 276
maakt het Italiaansche hoofdkwartier
het volgende bekend L
Aan het Grieksche front optreden van
infanterie en artillerie in de onderschei
dene sectoren van het elfde leger. In
den sector van het negende leger heb
ben wij tijdens een actie van plaatselijk
karakter tkrijgsgevangenen gemaakt en
wapens veroverd. Talrijke Italiaansche
luchtformaties hebben een artillerie-
post, loopgraven, gemechaniseerde
strijdmiddelen, kampen en vijandelijke
troepen hevig gebombardeerd en met
machinegeweren beschoten. Op een be
langrijke vijandelijke basis zijn bommen
geworpen. Tijdens luchtgevechten zijn
4 vijandelijke jagers van het type
Gloster neergehaald.
Toestellen van het Duitsche lucht
wapen hebben het vliegveld Tavenezia
op Malta gebombardeerd, waarbij 3
vliegtuigen op den beganen grond ver
nietigd werden en een hangar ernstig
beschadigd werd.
In Noord-Afrika zijn vijandelijke
pantserwagens, welke Dzjaraboeb pro
beerden te naderen, door het vuur van
onze artillerie op de vlucht gedreven.
Onze vliegtuigen hebben vijandelijke
vliegvelden en vijandelijke marinebases
in Cyrenaica gebombardeerd. Op 8
Maart heeft een formatie van het Duit
sche luchtwapen concentraties van
Engelsche voertuigen met machinege
weren beschoten. Vijandelijke vlieg
tuigen hebben Tripolis en Zuara gebom
bardeerd, waarbij 3 personen gedood
en 2 gewond werden. De schade is ge
ring.
In Oost-Afrika valt een groote activi
teit van patrouilles aan het Noordelijke
front waar te nemen. De vijand heeft
luchtaanvallen ondernomen op Harrar
en Diredawa zonder dat schade werd
aangericht. Te Diredawa is een Britsch
vliegtuig door onzen luchtafweer neer
geschoten
Tijdens een hedenmiddag in het Volks-
gebouw gehouden vergadering van den
kring den Haag van de N.S.N.A.P. heeft
de leider van deze partij, dr. E. H. van
Rappard, naar ons wordt medegedeeld,
bekend j j
williger heeft gemeld voor de Waffen
S.S., dat hij hiervoor is goedgekeurd en
dat hij hedenavond naar Duitschland zal
vertrekken, „om met de wapens in de
hand de lotsverbondenheid van het Ne-
derlandsche volk met het Duitsche broe
dervolk te bewijzen”.
In zijn afscheidsrede spoorde dr. van
Rappard zijn medestrijders aan,
strijd vol te houden en hij gaf hen voor
den tijd, dat hij afwezig zal zijn, het
parool„Dood aan het separatisme I
Alles voor groot-Duitschland.”
In een eerder gehouden bijeenkomst
van de hoogere functionnarissen van de
N.S.N.A.P. uit het geheele land had dr.
van Rappard reeds afscheid van hen
genomen en hun de richtlijnen voor den
strijd tijdens zijn afwezigheid gegeven.
Gedurende de afwezigheid van dr. van
Rappard berust de leiding van de partij
in handen van den plaatsvervangenden
leider W. G. Lensink.
Verder vernemen wij, dat In de ko
mende week een groot aantal vrijwilli
gers uit de N.S.N.A.P. en haar S.A. naar
de Waffen S.S. in Duitschland zal ver
trekken ten einde op korten termijn te
worden opgeleid.
BRUSSEL, 10 Maart. (A.N.P.) Het
commissariaat-generaal voor vluchtelin
genaangelegenheden in het Belgische
ministerie van binnenlandsche zaken heeft
door onderhandelingen met de Duitsche
en de Zwitsersche bevoegde instanties be
reikt, dat de nog in Zwitserland geïn
terneerde Belgen naar hun land kunnen
terugkeeren. Het eerste transport wordt
over eenige weken verwacht.
Dr. PSCHORR OVER HET DUITSCHE
VOORBEELD
Onder voorzitterschap van jhr. L. W.
C. von Weiler heeft de Nederlandsche
vereeniging tot bescherming van dieren
Zaterdagmiddag in „Pulchri Studio” een
vergadering gehouden, welke druk be
zocht was. Deze vergadering was georga
niseerd in verband met de in bewerking
zijnde wettelijke regeling der dierenbe
scherming, waarvan de voorbereiding is
opgedragen aan den directeur van den
Veeartsenijkundigen dienst, prof. dr. C.
L E. Berger.
Rede van den heer van Poelgeest
Na een kort openingswoord van jhr.
von Weiler heeft de ondervoorzitter, de
heer H. M. van Poelgeest een rede ge
houden, waarin hij er o.a. op wees, dat
dierenbescherming een deugd was en een
plicht is geworden. Het verlangen naar
een wettelijke regeling der dierenbescher
ming is geen nieuw geluid, waarbij spr.
wees op hetgeen door de vereeniging in
de afgeloopen jaren is gedaan voor de
totstandkoming eener dierenwet. De
voorstellen van de vereeniging bewegen
zich op het gebied van het fokken van
dieren, de huisvesting, het bewaren, het
gebruik, den handel in dieren met markt-
misbruiken, de vivisectie, het vervoer en
het dooden van dieren en het visschen.
Voorts wordt o.m. wijziging van ver
schillende wetten gevraagd, alsmede een
verbod van trek- en kettinghond en van
het coupeeren, en een burgerlijke stand
voor huisdieren en vee. Tenslotte zou
men dit alles willen zien samengebracht
in een dierenwet, met uitvoeringsbepalin
gen, die de grondslagen zal leggen voor
moraal en recht, waarop in een beschaaf
de wereld de verhouding zal moeten
*vorden opgebouwd tusschen mensch en
dier in het belang van beiden.
Rede van dr. Pschorr
Vervolgens heeft de gevolmachtigde
voor vétérinaire aangelegenheden van
den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied, Oberregierungsrat
dr. Pschorr, een rede uitgesproken. Spr.
was van oordeel, dat ook in de huidige
tijdsomstandigheden moet worden voort
gearbeid aan de dierenbescherming, om
dat dit niet alleen een kwestie van ge
voel mag zijn, maar van wereldbeschou
wing. Stomme, hulpelooze creaturen, van
Eén Schepper, moeten geholpen worden
als zij hulp behoeven. Elk dier heeft een
ziel of verstand, hetgeen men natuurlijk
op bijzondere wijze dient op te vatten.
Reeds in de oudheid bestond de die
renbescherming. o.a. bij de Egyptenaren
en de Babyloniërs. Ook de Germaansche
volken hadden reeds vroeg belangstelling
voor het dier, zij het alleen al uit practi-
sche overwegingen. In Duitschland is
reeds in 1933 een half jaar na de machts-
overneming door Adolf Hitler een groote
dierenbeschermingswet uitgevaardigd.
Duitsche wetgeving als richtsnoer
Bij de totstandkoming van de Neder
landsche wet zal de Duitsche wetgeving
op dit gebied tot richtsnoer worden ge
bruikt. De straffen waren tot nu toe on
toereikend om de bedrijvers van mishan
deling af te schrikken. De nieuwe wet zal
den rechter een bruikbaar wapen in de
hand geven tegenover dierenmishande
lingen.
Tegen
worden opgetreden. Zoo gaf
voorbeeld, dat aan een veehandelaar de
uitoefening van zijn beroep verboden kan
worden, als hij zich herhaaldelijk zou
schuldig maken aan mishandeling van
vee.
Een open vraag is nog, of aan organen
van dierenbeschermingsvereenigingen po-
litioneele bevoegdheid moet worden ge
geven. Spr begroette de samenwerking
tusschen de Verschillende vereenigingen
en sprak als zijn overtuiging uit, dat het
beoogde doel, n.l. een wettelijke regeling
van de dierenbescherming weldra zal
worden bereikt.
Na een pauze werd een film vertoond
„Een s.o.s. voor het dier”, welke werd
toegelicht door den heer G. Nieuwen-
huysen.
De vergadering werd o.a. bijgewoond
door eenige hoogleeraren uit Utrecht en
verschillende ambtenaren van het Rijks-
commissariaat.
Het trekhondenvraagstuk en
de vivisectie
T.a.v. het trekhonden-vraagstuk merkte
spr. op dat het niet wenschelijk is een
algeheel verbod uit te vaardigen. Er moe
ten echter nauwkeurig omschreven uit
zonderingsbepalingen worden gegeven,
zooals b.v. omschrijving van de grootte,
last en den gezondheidstoestand van den
hond.
Wat betreft het droevige vraagstuk van
den kettinghond zeide spr, dat de eige
naars van deze trouwe bewakers van de
huizen begrip jegens deze huisdieren
moet worden bij gebracht.
Met betrekking tot de vivisectie merkte
spr. op, dat op grond van zijn ervaringen
de bloedige proeven op dieren niet vaak
meer voorkomen. In Nederland zijn zij
langzamerhand zeer zeldzaam geworden.
Tegen proeven op dieren t.a.v. onderzoe
kingen in de voedingshoeveelheden, b.v.
vraagstuk enz. mag geen bezwaar
ML'”-.*;,