De rede
den Rijkscommissaris
van
HAAGS» COURANT VAN WNDEWAG 13 MAART 1941
I
noodig
Welken distributiebon heeft
men
VIERDE BLAD, PAGINA 1
10
24 Febr. Vm 20 April
08
07
24 Febr. Vm 20 April
11
09
61 71
13 14
91
81*
15
16
117
07
06*
5
07
06*
07
9
DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN 1 TOT EN MET 31 MAART
ONDERWIJS EN KERK
De Academische Jeugd
02*
06*
9
E
4
De met aangeduide bonnen vervallen spoedig
Tijdvak waarin geldig
BON
ARTIKELEN.
ALGEMEENE DISTRIBUTIEKAART
2 Febr. t/m 16 Maart
17 Febr. t/m 16 Maart
100 gram
250 gram
24 Febr. t/m 20 April
250 gram
24 Febr. Vm 23 Maart
250 gram
100 gram
KAAS
200 gram
KAAS
200 gram
één ei
EIEREN
EIEREN
één ei
500 gram
24 Febr. t/m 30 Maart
1 Maart t/m 30 Maart
1 Jan. t/m 30 April
BROODBONBOEKJE.
t 100 gram
BLOEMKAART.
24 Febr. t/ 23 Maart
BOTER. OF VETKAART.
VLEESCHKAART.
100 gram
75 gram
100 gram
HONDEtl- EN KATTENBROOD.
10 k.g.
5 k.g.
l Vm ól Maart
1000 gram 1 kilogram; 500 gram
1 pond; 100 gram 1 ona.
N.B.
Per non kan de met
Arbeids-
zou
heer-directeur kunnen wenden.
1 h.l.
dat de
Vervolg van le blad, pag. 2.
Toelatingsexamen kweekscholen voor
vroedvrouwen
PETROLEUM.EGELS
Koken
Verlichting
2 liter
2 liter
3 kg.
IJ k.g.
24 Febr. Vm 20 April
24 Febr. t/m 31 Maart
gaan
een
van
eens
50 gram
125 gram
1 kilogram
150 gram
120 gram
300 gram
200 gram
150 gram
250 gram
125 gram
250 gram
200 gram
160 gram
140 gram
200 gram
90 gram
75 gram
300 gram
bOO gram
500 gram
400 gram
250 gram
250 gram
200 gram
250 gram
250 gram
35 gram
35 gram
35 gram
50 gram
als boven
125 gram
150 gram
50 gram
1 tube
1 pot
BON
151617
3 Maart Vm 9 Maart
extra t/m 16 Maart, ech
ter niet in rest e. d.
10 t/m 16 Maart
extra Vm 23 Maart, ech
ter niet in rest e d.
10 Vm 19 Maart
extra t/m 23 Maart
3 t/m 9 Maart
extra t/m 16 Maart
10 Vm 16 Maart
extra Vm 23 Maart
BOTER
of margarine
of vet
BOTER
of margarine
Van 1 t.m. 31 Maart zijn geldig:
Van bonkaart distributie
Vaste Brandstoffen
CENTRALE VERWARMING
A aangeduide categorie (particulieren) 1 eenheid van da
gewenschte soort vaste brandstoffen verkrijgen
Vaste Brandstoffen BON
Van bonkaart distributie oc 41
HAARDEN. KACHELS wnL’*
Hoeveelheid
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Tolbert (toez.) ds. B. Pey-
Op voederkaarten voor Honden.
Voor groep I en II
III
IV
V
VI
Op voederkaart voor katten
Hoeveel is de eenheid van de gewenschte soort?
100 k.g Briketten, geheel of gedeeltelijk
vervaardigd van uitval en/of af
kal van vaste brandstoffen, geen
turf zijnde
250 k.g Briketten geheel of
gedeeltelijk
vervaardigd van uitval en/of af
val van turf
75 k.g niet tot briketten geperst uitval
en/of afval van vaste brandstof
fen.
De veel gebruikte inhoudsmaat 1 mud
PEULVRUCHTEN
ZEEP
Toiletzeep (nieuwe samenstell.)
of Huishoudzeep
of Zachte zeeppasta
of Zachte zeep (oude samenstell.)
of Zachte zeep (nieuwe samenst.)
of Zeeppoeder
of Zeepvlokken
of Zelfwerkende waschmiddelen
of Vloeibare Zeep
Voor 20 k g. droog waschgoed moet
aan de wasscherij één bon worden
atgegeven.
TARWEBLOEM en -meel
of Roggebloem en -meel
of zelfrijzend bakmeel
of Brood
of half rantsoen Gebak
THEE
of KOFFIE
SUIKER
MAÏZENA of griesmeel of sago of
aardappelmeel of puddingpoe
der of puddingsauspoeder met 100
gram zetmeel (maizenapakjes in
oude verpakking van 225 gram op
twee bonnen)
BROOD
of 1 RANTSOEN „gebak”. Dit is:
Koek
of Speculaas
of andere koekjes
of Biscuits en Wafels
of Beschuit
of Cake
of Taart en gebakjes
of Boterletter
of Amandelbroodjes
Wat nu de inrichtingen van Hooger On
derwijs betreft, heb ik den indruk, dat het
bier en zoö was het immers destijds
ook bij ons om jonge menschen gaat
met een klassenwaan, die steeds verder
van het eigenlijke volk afraakt, om louter
gegadigden voor betaalde posten, van
ambtenaar tot lid van den Raad van Toe
zicht. Ook bij ons hadden wij dergelijke
verschijnselen en wel vóór den wereld
oorlog De wereldoorlog heeft de Duitsche
jeugd wakker gemaakt en gestaald, maar
tevoren gedroeg een deel van onze acade
mische jeugd zich ook zoo, totdat de boe
ten en arbeiders drastisch dreigden deze
jongelui over de knie te leggen en hun
energiek aan het verstand brachten, dat zij
slechts de academie bezochten om een
grondige studie in den voorgeschreven tijd
te voltooien, opdat zij nuttige medewer
kers der gemeenschap worden De acade
mische studie is geen privilege, maar een
verplichting. Ik wil mij overigens in deze
dingen niet mengen. Ik laat deze ontwik
keling over aan het gezonde instinct van
het Nederlandsche volk en aan den revo-
lutionnalren geest van de volksche ver
nieuwingsbeweging. Indien ik het Neder
landsche Volk slecht gezind zou zijn, dan
zou ik zeggen: „Deze Acadamische jeugd
kunnen jullie houden, die is toch nergens
goed voor”.
Voor het standpunt der bezetting is het
In het geheel niet noodig. dat er inrich
tingen van Hooger Onderwijs geopend zijn,
maar rust en orde moeten heerschen
Nu ik bij de behandeling van afzonder
lijke verschijnselen op het terrein van het
Hooger Onderwijs reeds bij deze tegen
sprekers en neen-zeggers ben, zou ik in
het algemeen c<willen zeggen, dat er stellig
niet al te groote kringen in het Nederland
sche Volk zijn, die zich overigens steeds
op de eerste rij dringen en zich gedragen
als kinderen, die in den regen staan en
onder elkaar zeggen: „Lekker voor vader
word ik nat” Nu, die mogen wat mij be
treft nat worden. Ik koester ook geener-
lei vaderlijke gevoelens jegens het Neder
landsche Volk. Ik ben evenwel bereid tot
een kameraadschappelijke verhouding op
den grondslag van Germaansche gelijkge
rechtigdheid, indien de andere partij zich
evenzoo gedraagt.
vertrouwen geven. Het zal dan weten, dat
dit Duitschland, de kameraad der toe
komst, ook een harde strijder kan zijn.
Het parool
„MET ONS of TEGEN ONS", dat is
net parool en de beslissing, waarvoor
iedereen staat. Misschien heeft menig
Nederlander nog bezwaren, omdat hij
van meening is, dat „met ons” betee-
kent zich bloot te stellen aan Groot-
Duitsch imperialisme. Van Duitsche
zijde staat tegenover deze bezorgdheid
omtrent Groot-Duitsch imperialisme
de bedenking nopens Nederlandsch se
paratisme. Wat evenwel moet worden
nagestreefd is de wil en de vastbera
denheid om gemeenschappelijk te ar
beiden. Het gaat eenvoudig hierom, dat
de Germaansche volken zonder reke
ning te houden met hun zielental, de
voorwaarden voor een volkomen ge-
meenschapsarbeid vervullen op een
wijze, dat Nederlander naast Duit-
scher en Duitscher naast Nederlander
werkt en streeft, opdat de gemeen-
schappelijken arbeid den grondslag
voor een gelukkig Igven van de ko
mende geslachten vormt, behooren op
den grondslag van economische suc
cessen in de eerste plaats cultureele
prestaties, voortkomende uit de volk
sche substantie zoowel van het Ne
derlandsche alsook van het Duitsche
en van elk ander Germaansch volk.
Essentieel is dus de overtuiging, dat
nog slechts een „met elkander" nooit
meer een „tegen elkander", maar ook
niet meer een „naast elkander” moge
lijk is.
24 Febr. t/m 20 April
10 t/m 23 Maart
extra t/m 6 April
24 Febr. t/m 9 Maart
extra t/m 23 Maart
10 t/m 16 Maart
extra t/m 23 Maart, ech
ter niet in rest e. d.
3 Maart t/m 9 Maart
extra t/m 16 Maart, ech
ter niet in rest e. d.
sel te IJhorst-de Wijk
Benoemd tot hulppred te Zeist de heer
M. W. J. Knipscheer, cand. te Laren
(N.-H)
Bedankt voor Ee (Fr.) J. Hoogenkatnp
te Hindeloopen.
Bedankt voor Beetgum ds. B. Peysel te
IJhorst-de Wijk.
de verzetbeweging
ik neb deze bijzonderheden ietwat uit
voeriger vermeld, omdat ik nu tot een on
derwerp kom, dat zeer ernstig is. Er is
hier in Nederland een soort verzetsbewe
ging geweest. Krachtens de uiteenloopend-
ste drijfveeren hebben zien enkele lieden
vereenigd om sabotagedaden tegen de
Duitsche Weermacht te plegen. Deze drijf
veeren waren van verschillenden, gedeel
telijk van materieelen aard. Ook de be
ginselen van deze groepen waren, eigenlijk
materieel want anders zou niet als hoog
ste straf voor alomvattend verraad beslag
op het vermogen in uitzicht gesteld kun
nen worden. Het is duidelijk, dat in een
dergelijk geval de bezettende mogendheid
met onverbiddelijke scherpte doortast Er
zijn menschen. die van meening zijn dat
zij krachtens nationale beweegredenen
zich persoonlijk op het spel zetten en dat
het ingezette en verspeelde leven een soort
oproep en aansporing voor de overigen
vormt en een aanleiding tot nationale ge
dachtenis voor de nakomelingen, kortom,
dat zij nationale helden en martelaars
worden. Deze meening is een onjuistheid.
Als nationale helden en martelaars blijven
slechts diegenen in de herinnering, van
een volk voortleven, die hun leven aan de
goede zijde van de ontwikkeling van dit
Volk op het spel hebben gezet Slechts
wie voor de werkelijke dragende politieke
idee van een volk zijn leven heeft gelaten
geldt als heros. Wie aan den verkeerden
kant stond wordt vergeten, al heeft hij
zich persoonlijk nog zoo flink gedragen.
Wij bezitten vele voorbeelden uit de ge
schiedenis. ik herinner slechts aan de
Fransche revolutie. Het is niet aan twijfel
onderhevig dat de Fransche adel destijds
met een heroiek gebaar is gestorven. Daar
over spreekt men thans nauwelijks meer
in de literatuur en uit de nationale her
innering van Frankrijk zijn deze dooden-
offers volkomen verdwenen. Het eenige,
dat Is gebleven is de voorstelling, dat de
Fransche adel onder het dansen van een
menuet de guillotine besteeg. Dat is de
waarheid en zoo gaat het steeds.
En als de ontwikkeling van de Neder
landsche geschiedenis niet gaat in 'n rich
ting, dat de toestand, dien Ik hierboven
omschreven heb als het volharden in de
idylle, blijft bestaan, maar als het Neder
landsche Volk zich opmaakt en den weg
van de volksche vernieuwing en de gelijk
gerechtigde medewerking aan den nieu
wen opbouw van Europa inslaat, dan zui
den degenen, die aan de andere zijde
hebben gestaan en zijn gevallen, worden
vergeten.
De historische opdracht, die ons nier
heeft geplaatst, gebiedt ons onverbiddelijk
hard te blijven. Maar deze hardheid, aan
den dag gelegd ter wille van groote ge
beurtenissen, zal op het oogenblik, waarop
met Engeland het politieke fatoom van
tegenhouden en terugdraaien van het rad
der geschiedenis bezwijkt, de politieke
fantasten voor het niets staan en de mee-
loopers, die hen volgen, richtingloos zijn,
aan het Nederlandsche Volk houvast en
De politieke verantwoordelijk
heid
Daarom luidt de vraag: hoe zullen de
menschen afzonderlijk zich hier gedragen,
als de Duitsche Weermacht en de Duit
sche politie niet meer in het land zal zijn?
Zullen dan de op de menschen afzon
derlijk aanstormende confessioneele, maat
schappelijke traditioneele en kapitalis
tische invloeden er toe leiden, dat de
enkeling vroeg of laat van zijn min of
meer eerlijk en vast genomen besluit
wordt afgebracht en tenslotte in zijn hang
naar de vertrouwde idylle weer in het
anglophiele vaarwater verzeild raakt?
Naar deze mogelijkheden beoordeelen
wij de menschen hier en daar er nooit
meer een 10e Mei mag komen, is het
duidelijk in welke handen wij de vrije
politieke verantwoordelijkheid in dit land
eenmaal kunnen leggen, n.l. in de handen
van diegenen, die door bewuste, onwan
kelbare vervulling van de taak, die uit
het gemeenschappelijke Germaansche lot
voortvloeit, dit land en tevens zijn vrij
heid voor de toekomst vermogen te be
veiligen.
Wij hebben in dit land Kameraden ge
vonden, dat wil zeggen, de gevluchte
regeering heeft deze kameraadschap in
de gemeenschapelijke gevangenissen sa
mengesmeed. Wij zien, dat deze kame
raadschap steeds hechter wordt. De één
een goed Nederlander, de ander een goed
Duitscher, maar beiden vereenigd in na-
tionaal-socialistischen geest en vastbeslo
ten dit nationaal-socialisme als dragende
politieke beweging tot grondbeginsel van
de nieuwe ordening te maken.
Zoo staan wij hier aangetreden. Wij
staan hier op dezen bodem om een histo
rische opdracht te vervullen. Wij zullen
niet van dezen grond wijken voor deze
opdracht inderdaad is vervuld. Men zal
ons eerder in stukken moeten scheuren,
dan dat wij ook maar een millimeter van
de vervulling van deze opdracht afwijken.
Wij zijn waarlijk vol van een religieus
fanatisme. Adolf Hitler, de Führer van
het Groot-Duitsche Rijk, de Führer van
alle Germanen in de nieuwe ordening
van het avondland, heeft ons de opdracht
gegeven. Wij staan aangetreden en ook
al zouden wij sneuvelen, hij zal overwin
nen.
Heil den Führer!
De Winterhulp
Interessant is in dit verband b.v. het
lot van de Nederlandsche Winterhulp.
Vooral zou ik duidelijk willen maken dat
volgens onze opvatting Winterhulp niets
met liefdadigheid te maken heeft. Lief
dadigheid is een maatschappelijke, poli
tieke of confessionneele gebeurtenis en
een middel om maatschappelijke, politie
ke of confessioneele doeleinden te berei
ken. Ik ontken niet, dat er ook in die
kringen menschen zijn, die handelen uit
een werkelijk verantwoordelijkheidsbesef.
De instellingen zelf streven echter in
werkelijkheid altijd andere doeleinden na.
Winterhulp heeft met liefdadigheid niets
te maken, zij spruit voort uit de verant
woordelijkheid voor den volksgenoot en
is de vervulling van een verhoogden
plicht, welke ontstaat uit de grootere
mate van 'recht en bezit. Deze liefdadig-
heidsorganisaties kunnen en zullen meest-
ij al de dekmantel zijn voor alle mogelijke
I machinaties Zij moeten daarom ten tijde
I van de bezetting geneutraliseerd worden.
I Dit is gebeurd in de Winterhulp Deze
I instelling is ook tegenover de Duitsche
I zijde welbewust geneutraliseerd gewor-
I den. Wij hebben daarmede niets meer te
maken dan de nu eenmaal onontkomelij-
ke aandacht als bezettende macht ver-
eischt Wanneer onze adviezen op grond
van onze ervaringen nuttig kunnen zijn
zal ons zulks verheugen. Deze geneutra
liseerde Winterhulp, die thans uitsluitend
volksche verantwoording en niet meer
liefdadigheid Is, schijnt velen Nederlan
ders niet naar den zin te zijn
Natuurlijk werden weer de dolzinnig
ste geruchten verspreid. Het geid zou
naar Duitschland gaan, alsof ik. als Rijks
commissaris op deze moeizaam en-open
baar verzamelde centen en guldens zou
zijn aangewezen. Waar is het. dat het
Duitsche Winterhulpwerk. dat. vergeleken
met verleden jaar, een aanzienlijk hooger
resultaat vertoont en voor welk resul
taat ik u. partijgenooten. vooral echter
den directeuren, zeer hartelijk dank, ook
Nederlandsche kinderen en moeders naar
de Duitsche herstelhuizen zal zenden
Niettemin: de Nederlandsche Winterhulp
is een succes, dat bewijzen de cijfers Het
totale resultaat benadert thans reeds de
vier millioen guldens De collectes In de
maand Februari vertoonen de hoogste
totale bedragen sinds met dit werk be
gonnen is. Het Nederlandsche volk mag
deze ontwikkeling voor zichzelf als een
goed teeken beschouwen
SCHEERZEEP (apart strookje)
of scheercrême
of scheerzeep i
1 EENHEID is gelijk:
1 h.l. van ax. 75 k.g. anthraciet, steen
kool. industrie- of eierbriketten;
2J h.l. kolenslik,
2 h.l. (max 100 kg.) baggerturt
2 h.l (max 100 k.g.) cokes (ook gas-
De geldigheidsduur van de bonnen 11, 12 en 13 van de Bonkaart distributie vaste
brandstoffen Haarden, Kachels en de bonnen no. 25 Lm. 12 van de Bonkaart
distributie vaste brandstoffen—Centrale Verwarming is verlengd t. m 14 Maart 1M1»
Gedurende het tijdvak van 1 tot en met 31 Maart geven do met „een eenheid
brandstoffen vijfde periode” en de met „een eenheid cokes vijfde periode” gemerkte
bonnen elk recht op het koopen van één eenheid vaste brandstoffen. (Dit geldt o.*,
voor i doktoren, kamerbewoners, inkwartiering.) De bonnen van de vierde periode
blijven nog geldig t.m. 14 Maart.
Tegen inlevering van de bonnen, welker geldigheidsduur tot 14 Maart is verlengd,
mag van 1 t.m. 14 Maart geen turf worden afgeleverd
Vriend of vijand
Wanneer mij thans gevraagd wordt,
hoe mijn verhouding is tegenover de af
zonderlijke Nederlandsche mannen, dan
kan ik zeggen, dat ik van het standpunt
van de bezettende mogendheid den Ne
derlander afzonderlijk er naar beoordeel,
of hij de openbare orde en het openbare
leven steunt of in gevaar brengt. Als na-
tionaal-socialist echter en nationaal-
socialist zijn is het wezen van eiken
Duitscher dus met het oog op den
zin van alle gebeurtenissen van onzen
tijd en op de bijzondere taak, die de na-
tionaal-socialist in dezen tijd onder vol
strekte opoffering van zijn eigen bestaan
heeft te vervullen, zeg ik, dat het onder
scheid tusschen vriend en vijand ge
maakt wordt naar den maatstaf of wij ons
op iemand kunnen verlaten als wij niet
meer als bezettende mogendheid in dit
land zijn. Want wij willen in het geheel
niet voor alle tijden als bezettende mo
gendheid in dit'land blijven. Wij willen,
dat de Nederlanders zelf uit innerlijke
overtuiging en met hun geheele wezen
aantreden voor het groote werk van den
opbouw van ons Germaansche gemeen-
schapsgebied en daarmee van een Nieuw-
Europa
RUND- KALFS- Of VARKENS-
VLEÉSCH (been inbegrepen)
of 1 Rantsoen Vleeschwaren. Dit is:
voor gerookt of gekookt varkens-,
rund- en kalfsvleesch en voor
gerookte worstsoorten, b.v ham,
schouder-carbonade. spek, rook-
vleesch, pekelvleesch. Gelder-
sche rookworst, plockworst en
snijworst
voor gekookte worstsoorten, b.v.
boterhammenworst, lunchworst,
rolpens en knakworst b v.
Frankforter en Weener
voor leverartikelen als b.v Ber
liner Saksische en Haagschg
leverworst en verder van tongen
worst en nierbrood
voor bloedworst
GORT (-mout) of grutten
HAVERMOUT of havervlokken,
haverbloem, aard.-meelvlekken of
gort (-mout) of grutten
RIJST of rijstemeel of rijstebloem
of rijstgries of gruttenmeel (ge
mengd meel)
MACARONI of spaghetti of ver
micelli
Niets vergeten, niets geieero
Wat zou dan de voorwaarde zijn voor
het vasthouden aan zulk een toestand
Toch niets anders dan een overwinning
van Engeland, doch ook die zou thans
niet meer voldoende zijn De wereld
situatie van September 193y komt niet
meer terug. Ook een overwinning van
Engeland zou niet tot den vroegeren
evenwichtstoestand leiden, doch integen
deel tot den chaos. Engeland heeft bo
ven de gewoonte, zijn verplichtingen te
voldoen met de saldi en -chatten van
anderen bij voorkeur van 'ijn bondge-
nooten Wanneer er thans noö iemand in
Nederland is. die zich de definitieve ne
derlaag van Engeland niet Kan voorstel
len, dan houdt dit verband met het on
gewone van de voor de Nederlanders
nieuwe gebeurtenissen en denkbeelden
Wanneer echter nog iemand in een over
winning van Engeland gelooft naai
analogie van 1918 dan kan men slechts
zeggen: „Niets vergeten en ok niets ge
leerd!” Óverigens is het precies dezelfde
aeestelijke houding, die wij in Engeiand
Telf zien Het is werkelijk primitief en een
tonig zooals de Engelsche z.g staatslie
den en legerleiders, die een gezeger.den
ouderdom bereikt hebben, de ontwikke
ling van den wereldoorlog trachten na
te bootsen Toen ging het met de blok
kade tenminste zij geloofden dat
Nu dachten zij, dat het weer zoo
en dat zij achter de Maginot-linie
.opwindenden” oorlog zouden be
leven’ Toen ging het met de ontbindings-
nropaganda onder het Duitsche Volk
Thans laten zij precies dezelfde oude
wal»en spelen, zoodat men hoogstens met
een' meewarig lachje dergelijken onzin
moet constateeren, In de eerste plaats
kwam toen echter de militaire stoot via
den Balkan Ditmaal moest precies het
zelfde herhaald worden. Thans moet
eigenlijk een objectief waarnemer door
het mislukken van al deze pogingen de
ware toestand eindelijk duidelijk worden
Waar moet dan na de overweldigende
overwinningen in het begin van den
vorigen zomer nog een Engelsch leger
op het continent vasten voet krijgen Ik
kin u niet zeggen hoe sterk de Duitsche
Weermacht is. Den vollen omvang ken
ik zelf niet, doch dat, wat ik ken, is vol
doende. Wat menschelijkerwljze berekend
Arbeidsdienst in dit opzicht Neder
landsch moet zijn is overbodig, want dit
resultaat van opvoeding tot het volksche
bewustzijn, is overeenkomstig het wezen
van den Arbeidsdienst.
Geenszins mag gezegd worden, dat wij
de beteekenls van de opvoeding over
het hoofd zien. Van essentieel belang
voor de opvoeding is de drager ervan.
De rede van den Rijkscommissaris werd
door de talrijke aanwezigen met zeer
groote aandacht gevolgd Herhaalde malen
werd zij door applaus onderbroken Aan
het einde werd zij onderstreept door eer.
langdurig handgekalp.
Hierna besteeg commissaris-generaal
Schmidt het podium om de aanwezigen
uit te noodigen tot slot het gebruikelijk
eerbetoon aan den Führer te brengen
Het werd gevolgd door het zingen van
de Duitsche volksliederen. Even plechtig
als bij het begin der bijeenkomst de vaan
dels waren binnengedragen, werden zij
nu bij het einde weggevoerd
Voor den ingang van het Concert
gebouw defileerde vervolgens het vierde
Totenkopfregiment Ook van de zijde van
het Amsterdamsche publiek was voor dit
militaire schouwspel eroote belangstel
ling
Zoowel voor als na ae bijeenkomst
zorgden Duitsche en Nederlandsche poli
tie in de omgeving van het Concertgebouw
voor eer. passende afzetting.
ue Arbeidsdienst
Den laatsten tijd is er ook geschreven
over den Arbeidsdienst. Deze dienst is
een voortreffelijk middel voor de volk
sche verdegelijking van de natie Wan
neer wij het met de Nederlanders niet
goed zouden meenen. zou er nooit sprake
van zijn, dat de Nederlanders een ar
beidsdienst mochten inrichten. Er liggen
volksdeelen binnen ons bereik, wien wij
dit beslist niet zullen toestaan, niet om
dat wij het niet goed met hen meenen,
maar omdat wij hun bij gebrek aan
Germaansche substantie geen aanspraak
op leiding kunnen toekennen. De Ar
beidsdienst is echter een voortreffelijke
scholing voor leiders Nu heb ik onlangs
gelezen, dat deze Arbeidsdienst slechts
dan beteekenis kan hebben, wanneer hij
een nadruKkelijk Nederlandsche Arbeids
dienst is. Ik heb in het artikel, dat dit
onderwerp behandelde, lang gezocht naar
de verklaring wat eigenlijk onder den
nadrukkelijk Nederlandschen Arbeids
dienst verstaan moet worden.
Zulk een verklaring viel er niet in te
lezen, er werd slechts een bewering ge
daan Nu zeg ik tot mijzelfwat heeft
de Arbeidsdienst tot doel Hij moet de
jonge menschen van een bepaalden leef
tijd, zonder acht te slaan op maatschap
pelijke school tezamen brengen, waarbij
het voortreffelijke opvoedingsmiddel ne
grondelement van den arbeid en het
werken aan grond en bodem is „ar
komt bij een opvoeding in disciplm
Kortom, in dit halv- jaar vergeet ee
ieder van welke speciale afkomst hij
en gevoelt hij zich slechts als een jon*
man van zijn volk, wien een waar“hli'
ring voor werkelijken arbeid wor,bt J
gebracht. Ik geloof dat deze grondt»eg
selen overal gelijk zijn, althans in
Germaansche landen Dat de
menschen zich daarbij ervan t>
moeten zijn, dat het gaat om den vaw-
landschen bodem en dat in de g
schappelijke opvoeding de mooie v
liederen gezongen worden, dus. da
opvoeding in den Nederlandschen
beidsdienst op Nederlandschen bodem
onder de opwekking van de Nede
•che volksliederen geschiedt, is
{‘ik Dit leidt ook tot Volks-Neder-
wndsche opvoeding. Te betoogen,
(max
cokes);
110 k.g bruinkoolbriketten;
450 stuks (200 k.g.) baggerturt;
175 k g fabrieksturf;
300 stuks (195 kg.) persturf;
200 k.g. overige soorten turf.
kan worden en zich waar ook in Europa
zou kunnen voordoen, wordt uitgescha
keld.
Daarbij komt, dat de Engelschen toch
geenszins zulk een sterk volk zijn. Hun
aantal is immers nauwelijks de helft
vah dat van het Duitsche volk en boven
dien moeten zij nog al hun toevoerwegen
over, zee openhouden, wat hun, zooals
men weet, niet meer gelukt. Zij moeten
vooral echter vele schepen bemannen, die
hun zoowel levensmiddelen als grondstof
fen, als .ook wapens moeten brengen.
Waar vandaan willen zij dan nog de man
nen halen om in het veld te brengen te
gen het millioenenleger van het Duitsche
volk van 85 millioen zielen. De zinneloos
heid van de voorstelling, dat een volk, dat
in aantal slechts een fractie is van het
Duitsche volk, zou kunnen landen en nog
de Duitsche Weermacht overwinnen, is
duidelijk. Wat overigens het landen be
treft, heeft de Führer zich bereid ver
klaard den Engelschen ieder gewenscht
gebied ter beschikking te stellen. Ik ge
loof, dat er ook in Nederland eenige
dweepers zijn, die naar zulk een landing
verlangen. Daajover kan naar de woor
den van den Führer verwezen worden.
Wanneer dan echter in den tegenaanval
het Engelsche leger vernietigd wordt,
kan zulk een dweeper zich eens voorstel
len wat van Nederland en van het Neder
landsche volk met zijn 260 zielen per
k.m.2 nog over zou blijven. Ja maar de
luchtvlootWat dit betreft, moet ik vra
gen consequent te zijn. Degenen, die op
de luchtvloot rekenen, zijn juist dezelf
den. die meenen, dat de aanvallen van
de Duitsche luchtvloot op Engeland niet
een overeenkomstige uitwerking hebben.
Hoe kan de Engelsche luchtvloot met de
veel langere afstanden, die zij op weg
naar de in Duitschland en over half
Europa verspreide doelen over het con
tinent moet afleggen, succes hebben En
wat de weerstandskracht van het Duit
sche volk betreft, kan ik de wereld ge
ruststellen. Deze weerstandskracht is
thans ontzaggelijk en de vastberadenheid
vreeselijk. Eerder zal geheel
Europa in een puinhoop ver
anderen, voor Duitschland
den strijd opgeeft. Ik weet niet,
of het voor een bewoner van de bezette
gebieden doelmatig is een dergelijke op
voering van den strijd te wenschen. want
naar tijdsorde gerekend zullen zeker
eerst de bezette gebieden in puin gelegd
worden, voordat een vijand Duitschland
bereikt. En wanneer men zulk een dwee
per vraagt, hoe het wonder moet geschie
den, dan rekent hij in de laatste plaats
met de wapenleveranties der Vereenigde
Staten Dit heeft zijn goede redenen. In
de eerste plaats zijn de wapens niet in
Eneeland. dus ze zijn er niet
De wapens zijn nog niet eens in de Ver
eenigde Staten. Zij zijn er dus in het ge
heel niet. Ja. de wapenfabrieken en de
grondstoffen voor het vervaardigen van
deze wapens zijn er nog niet eens. Eerst
moeten de electrische centrales gebouwd
worden om met behulp hiervan de grond
stoffen voor de vliegtuigen te verkrijgen.
De wapens zijn dus absoluut in het geheel
niet aanwezig. Het is moeilijk een juisten
zin te vormen om dit niet-aanwezig-zijn
uit te drukken. In 1941 rekent men ook in
Engeland niet meer op eenigerlei merk
bare hulp. En wanneer eenmaal de fabri
cage langzaam op gang komt de Führer
is de eerste deskundige op het gebied van
bewapening, en kan weten hoe lang zulk
een op gang komen duurt wanneer dus
in langzaam tempo wapens ter beschik-
king komen en vervolgens vervoerd moe
ten worden, dan moeten zij eerst door de
duikboot- en luchtversperring breken,
waarvan onlangs een Amerikaansche des
kundige, n.l een admiraal, verklaarde dat
in den afgelóopen tijd een kwart van alle
wapens zich aan boord bevond van sche
pen. die getorpedeerd zijn. Fen schip ech
ter. dat getorpedeerd wordt ondergaat en
niet aankomt, brengt ook geen wapens
naar Engeland Dit alles geschiedde in een
periode waarin om zoo te zeggen de duik-
bootoorlog met zeer bescheiden strijd
krachten werd uitgeoefend Wanneer ech
ter toch Amerikaansche wapens naar
Europa zouden komen dan zal dit even
wel weer een derden partner van het
Driemogfendhedenpact rust voldoening
schenken
Het onderwijs
En het ziet er in Nederland op dit ge
bied treurig uit, wanneer wij zien, dat
er 6000 kweekelingen zijn, die geen werk
hebben of onder de meest beschamende
omstandigheden moeten werken. Om
hierin verbetering te brengen en tegelij
kertijd het onderwijs te verbeteren, ben
ik het met den secretaris-generaal
het Departement van Onderwijs
geworden over een maatregel, welke voor
het Nederlandsche Volk van nut zal zijn.
Het lag geenszins in onze bedoeling, in
breuk te maken op een gebruik, dat
krachtens de ontwikkeling van land en
volk als een groot belang beschouwd
wordt. Wij hebben ons derhalve niet ge
mengd in het onderwijs door ordegeeste
lijken op andere dan kloosterscholen Op
grond van de overweging echter, dat deze
mannen volgens hun gelofte in armoede
willen leven en dat derhalve een deel van
de middelen, welke de Staat voor de leer
krachten beschikbaar heeft gesteld, in het
geheel niet aan deze onderwijzers ten
goede komt, hebben wij een passende
salarisbeperking ingevoerd, om met de
aldus bespaarde gelden kweekelingen aan
te stellen. Het resultaat zal eenerzijds
zijn een intensiveering van het onderwijs
door uibreiding van het aantal school
klassen, anderzijds zal aan duizenden
jonge mannen de mogelijkheid worden
geboden, een gezin te stichten. Van dezen
maatregel zal dus het Nederlandsche Volk
zoowel in nationaal als in sociaal opzicht
voordeel ondervinden.
Een uniforme spelling
Ook aan het taalonderwijs zal bijzon
dere aandacht worden geschonken en wel
in de eerste plaats aan het onderwijs in
de Nederlandsche taal, waarbij het
naar ik hoor van bijzonder belang is,
eindelijk eens een uniforme spelling tot
stand te brengen. Wanneer op deze wijze
het aan de Nederlandsche kinderen te
geven onderwijs in de Nederlandsche taal,
alsook in alle cultuurschatten van dezen
taal voldoende gewaarborgd is, kan eraan
gedacht worden, aan het onderwijs in het
Duitsch de aandacht te schenken, welke
deze taal, als de toekomstige voertaal
althans in het gebied der Germaansche
gemeenschap, toekomt. Want het is dui
delijk, dat de voertaal in dit gebied zich
zal richten naar het Duitsch sprekende
volk van 85 millioen zielen, aangezien
het op één na sterkste lid dezer gemeen
schap, de Nederlanders, nog slechts
9 millioen zielen telt. De kennis van de
Duitsche taal zal daarom één der voor
waarden zijn voor de bewegingsvrijheid,
om te beginnen in het Germaansche ge
bied, daarenboven echter in Europa en
waarschijnlijk in niet onaanzienlijke mate
in de geheele wereld De kennis van deze
taal mag echter niet een voorrecht zijn
van de Hoogere Scholen en zoodoende
slechts van enkele welgestelde klassen.
De kennis van de Duitsche taal zal den
Nederlander slechts ten voordeele strek
ken Zij zal en mag hem niets van zijn
ware Nederlandsche wezen ontnemen
In dit verband zou ik in het algemeen
iets kunnen zeggen over bet veelvuldige
beroep dat gedaan wordt or, het Neder
landsche wezen Dat wij voor de werke
lijk Nederlandsche waarden oegrip neb
ben. blijkt wel uit hetgeen ik in den aan
van gezegd heb en uit de erkenning van
oijzondere prestaties der Nederlander!
als kolonisatoren, op scheeps- en water
bouwkundig gebied, op het terrein van
land- en tuinbouw en uit de bijzondere
waardeering van de Nederlandsche kunst
en wetenschappelijke verrichtingen Wat
echter verder als bijzonder Nederlandsch
bestempeld wordt, komt mij voor als het
reeds eveneens genoemde vasthouden aan
de Nederlandsche idylle, die wij daarom
niet zoo hoog kunnen aanslaan omdat
zij tenslotte een volk onbekwaam maakt
voor den strijd om het bestaan hetgeen
reeds in tijden van felle betsingen der
tegenstellingen tot uiting gekomen is.
Ik hoop, dat het Ned^landsrhe Volk met
dezen bijzonderen Nederlandschen aard
niet dezelfde ervaringen opdoet die wij
Oostmarkers eens hebben cpgedaan met
het z.g Vaderlandsche front, dat een
samenraapsel was van alle mogelijke
richtingen, alleen niet van volksch be
wuste overtuigingen, uitsluitend met het
doel zich door alle mogelijke internatio-
nalismen tegen een ware volksche ver
nieuwing te beschermen
Blijkens een mededeeling in de Staats
courant, zal het examen voor toelating tot
de kweekscholen voor vroedvrouwen te
Amsterdam en Rotterdam, dit jaar voor
wat het schriftelijk deel betreft, worden
aigenomen op 16 April, in de Ridderzaal
alhier.
Candidaten moeten zich schnttelijk
aanmelden vóór 5 April a.s., bij den voor
zitter der examencommissie dr. C. Ban
ning, geneeskundig hoofdinspecteur van
de volksgezondheid. Mauntskade 55.
alhier, die tevens nadere inlichtingen
geeft.
Op denzelfden dag wordt in de R.K
Kweekschool voor vroedvrouwen te Heer
len het toelatingsaxamen afgenomen,
waarvoor candidaten zich tot den genees-