De rede den Rijkscommissaris van HAAGS» COURANT VAN WNDEWAG 13 MAART 1941 I noodig Welken distributiebon heeft men VIERDE BLAD, PAGINA 1 10 24 Febr. Vm 20 April 08 07 24 Febr. Vm 20 April 11 09 61 71 13 14 91 81* 15 16 117 07 06* 5 07 06* 07 9 DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN 1 TOT EN MET 31 MAART ONDERWIJS EN KERK De Academische Jeugd 02* 06* 9 E 4 De met aangeduide bonnen vervallen spoedig Tijdvak waarin geldig BON ARTIKELEN. ALGEMEENE DISTRIBUTIEKAART 2 Febr. t/m 16 Maart 17 Febr. t/m 16 Maart 100 gram 250 gram 24 Febr. t/m 20 April 250 gram 24 Febr. Vm 23 Maart 250 gram 100 gram KAAS 200 gram KAAS 200 gram één ei EIEREN EIEREN één ei 500 gram 24 Febr. t/m 30 Maart 1 Maart t/m 30 Maart 1 Jan. t/m 30 April BROODBONBOEKJE. t 100 gram BLOEMKAART. 24 Febr. t/ 23 Maart BOTER. OF VETKAART. VLEESCHKAART. 100 gram 75 gram 100 gram HONDEtl- EN KATTENBROOD. 10 k.g. 5 k.g. l Vm ól Maart 1000 gram 1 kilogram; 500 gram 1 pond; 100 gram 1 ona. N.B. Per non kan de met Arbeids- zou heer-directeur kunnen wenden. 1 h.l. dat de Vervolg van le blad, pag. 2. Toelatingsexamen kweekscholen voor vroedvrouwen PETROLEUM.EGELS Koken Verlichting 2 liter 2 liter 3 kg. IJ k.g. 24 Febr. Vm 20 April 24 Febr. t/m 31 Maart gaan een van eens 50 gram 125 gram 1 kilogram 150 gram 120 gram 300 gram 200 gram 150 gram 250 gram 125 gram 250 gram 200 gram 160 gram 140 gram 200 gram 90 gram 75 gram 300 gram bOO gram 500 gram 400 gram 250 gram 250 gram 200 gram 250 gram 250 gram 35 gram 35 gram 35 gram 50 gram als boven 125 gram 150 gram 50 gram 1 tube 1 pot BON 151617 3 Maart Vm 9 Maart extra t/m 16 Maart, ech ter niet in rest e. d. 10 t/m 16 Maart extra Vm 23 Maart, ech ter niet in rest e d. 10 Vm 19 Maart extra t/m 23 Maart 3 t/m 9 Maart extra t/m 16 Maart 10 Vm 16 Maart extra Vm 23 Maart BOTER of margarine of vet BOTER of margarine Van 1 t.m. 31 Maart zijn geldig: Van bonkaart distributie Vaste Brandstoffen CENTRALE VERWARMING A aangeduide categorie (particulieren) 1 eenheid van da gewenschte soort vaste brandstoffen verkrijgen Vaste Brandstoffen BON Van bonkaart distributie oc 41 HAARDEN. KACHELS wnL’* Hoeveelheid Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Tolbert (toez.) ds. B. Pey- Op voederkaarten voor Honden. Voor groep I en II III IV V VI Op voederkaart voor katten Hoeveel is de eenheid van de gewenschte soort? 100 k.g Briketten, geheel of gedeeltelijk vervaardigd van uitval en/of af kal van vaste brandstoffen, geen turf zijnde 250 k.g Briketten geheel of gedeeltelijk vervaardigd van uitval en/of af val van turf 75 k.g niet tot briketten geperst uitval en/of afval van vaste brandstof fen. De veel gebruikte inhoudsmaat 1 mud PEULVRUCHTEN ZEEP Toiletzeep (nieuwe samenstell.) of Huishoudzeep of Zachte zeeppasta of Zachte zeep (oude samenstell.) of Zachte zeep (nieuwe samenst.) of Zeeppoeder of Zeepvlokken of Zelfwerkende waschmiddelen of Vloeibare Zeep Voor 20 k g. droog waschgoed moet aan de wasscherij één bon worden atgegeven. TARWEBLOEM en -meel of Roggebloem en -meel of zelfrijzend bakmeel of Brood of half rantsoen Gebak THEE of KOFFIE SUIKER MAÏZENA of griesmeel of sago of aardappelmeel of puddingpoe der of puddingsauspoeder met 100 gram zetmeel (maizenapakjes in oude verpakking van 225 gram op twee bonnen) BROOD of 1 RANTSOEN „gebak”. Dit is: Koek of Speculaas of andere koekjes of Biscuits en Wafels of Beschuit of Cake of Taart en gebakjes of Boterletter of Amandelbroodjes Wat nu de inrichtingen van Hooger On derwijs betreft, heb ik den indruk, dat het bier en zoö was het immers destijds ook bij ons om jonge menschen gaat met een klassenwaan, die steeds verder van het eigenlijke volk afraakt, om louter gegadigden voor betaalde posten, van ambtenaar tot lid van den Raad van Toe zicht. Ook bij ons hadden wij dergelijke verschijnselen en wel vóór den wereld oorlog De wereldoorlog heeft de Duitsche jeugd wakker gemaakt en gestaald, maar tevoren gedroeg een deel van onze acade mische jeugd zich ook zoo, totdat de boe ten en arbeiders drastisch dreigden deze jongelui over de knie te leggen en hun energiek aan het verstand brachten, dat zij slechts de academie bezochten om een grondige studie in den voorgeschreven tijd te voltooien, opdat zij nuttige medewer kers der gemeenschap worden De acade mische studie is geen privilege, maar een verplichting. Ik wil mij overigens in deze dingen niet mengen. Ik laat deze ontwik keling over aan het gezonde instinct van het Nederlandsche volk en aan den revo- lutionnalren geest van de volksche ver nieuwingsbeweging. Indien ik het Neder landsche Volk slecht gezind zou zijn, dan zou ik zeggen: „Deze Acadamische jeugd kunnen jullie houden, die is toch nergens goed voor”. Voor het standpunt der bezetting is het In het geheel niet noodig. dat er inrich tingen van Hooger Onderwijs geopend zijn, maar rust en orde moeten heerschen Nu ik bij de behandeling van afzonder lijke verschijnselen op het terrein van het Hooger Onderwijs reeds bij deze tegen sprekers en neen-zeggers ben, zou ik in het algemeen c<willen zeggen, dat er stellig niet al te groote kringen in het Nederland sche Volk zijn, die zich overigens steeds op de eerste rij dringen en zich gedragen als kinderen, die in den regen staan en onder elkaar zeggen: „Lekker voor vader word ik nat” Nu, die mogen wat mij be treft nat worden. Ik koester ook geener- lei vaderlijke gevoelens jegens het Neder landsche Volk. Ik ben evenwel bereid tot een kameraadschappelijke verhouding op den grondslag van Germaansche gelijkge rechtigdheid, indien de andere partij zich evenzoo gedraagt. vertrouwen geven. Het zal dan weten, dat dit Duitschland, de kameraad der toe komst, ook een harde strijder kan zijn. Het parool „MET ONS of TEGEN ONS", dat is net parool en de beslissing, waarvoor iedereen staat. Misschien heeft menig Nederlander nog bezwaren, omdat hij van meening is, dat „met ons” betee- kent zich bloot te stellen aan Groot- Duitsch imperialisme. Van Duitsche zijde staat tegenover deze bezorgdheid omtrent Groot-Duitsch imperialisme de bedenking nopens Nederlandsch se paratisme. Wat evenwel moet worden nagestreefd is de wil en de vastbera denheid om gemeenschappelijk te ar beiden. Het gaat eenvoudig hierom, dat de Germaansche volken zonder reke ning te houden met hun zielental, de voorwaarden voor een volkomen ge- meenschapsarbeid vervullen op een wijze, dat Nederlander naast Duit- scher en Duitscher naast Nederlander werkt en streeft, opdat de gemeen- schappelijken arbeid den grondslag voor een gelukkig Igven van de ko mende geslachten vormt, behooren op den grondslag van economische suc cessen in de eerste plaats cultureele prestaties, voortkomende uit de volk sche substantie zoowel van het Ne derlandsche alsook van het Duitsche en van elk ander Germaansch volk. Essentieel is dus de overtuiging, dat nog slechts een „met elkander" nooit meer een „tegen elkander", maar ook niet meer een „naast elkander” moge lijk is. 24 Febr. t/m 20 April 10 t/m 23 Maart extra t/m 6 April 24 Febr. t/m 9 Maart extra t/m 23 Maart 10 t/m 16 Maart extra t/m 23 Maart, ech ter niet in rest e. d. 3 Maart t/m 9 Maart extra t/m 16 Maart, ech ter niet in rest e. d. sel te IJhorst-de Wijk Benoemd tot hulppred te Zeist de heer M. W. J. Knipscheer, cand. te Laren (N.-H) Bedankt voor Ee (Fr.) J. Hoogenkatnp te Hindeloopen. Bedankt voor Beetgum ds. B. Peysel te IJhorst-de Wijk. de verzetbeweging ik neb deze bijzonderheden ietwat uit voeriger vermeld, omdat ik nu tot een on derwerp kom, dat zeer ernstig is. Er is hier in Nederland een soort verzetsbewe ging geweest. Krachtens de uiteenloopend- ste drijfveeren hebben zien enkele lieden vereenigd om sabotagedaden tegen de Duitsche Weermacht te plegen. Deze drijf veeren waren van verschillenden, gedeel telijk van materieelen aard. Ook de be ginselen van deze groepen waren, eigenlijk materieel want anders zou niet als hoog ste straf voor alomvattend verraad beslag op het vermogen in uitzicht gesteld kun nen worden. Het is duidelijk, dat in een dergelijk geval de bezettende mogendheid met onverbiddelijke scherpte doortast Er zijn menschen. die van meening zijn dat zij krachtens nationale beweegredenen zich persoonlijk op het spel zetten en dat het ingezette en verspeelde leven een soort oproep en aansporing voor de overigen vormt en een aanleiding tot nationale ge dachtenis voor de nakomelingen, kortom, dat zij nationale helden en martelaars worden. Deze meening is een onjuistheid. Als nationale helden en martelaars blijven slechts diegenen in de herinnering, van een volk voortleven, die hun leven aan de goede zijde van de ontwikkeling van dit Volk op het spel hebben gezet Slechts wie voor de werkelijke dragende politieke idee van een volk zijn leven heeft gelaten geldt als heros. Wie aan den verkeerden kant stond wordt vergeten, al heeft hij zich persoonlijk nog zoo flink gedragen. Wij bezitten vele voorbeelden uit de ge schiedenis. ik herinner slechts aan de Fransche revolutie. Het is niet aan twijfel onderhevig dat de Fransche adel destijds met een heroiek gebaar is gestorven. Daar over spreekt men thans nauwelijks meer in de literatuur en uit de nationale her innering van Frankrijk zijn deze dooden- offers volkomen verdwenen. Het eenige, dat Is gebleven is de voorstelling, dat de Fransche adel onder het dansen van een menuet de guillotine besteeg. Dat is de waarheid en zoo gaat het steeds. En als de ontwikkeling van de Neder landsche geschiedenis niet gaat in 'n rich ting, dat de toestand, dien Ik hierboven omschreven heb als het volharden in de idylle, blijft bestaan, maar als het Neder landsche Volk zich opmaakt en den weg van de volksche vernieuwing en de gelijk gerechtigde medewerking aan den nieu wen opbouw van Europa inslaat, dan zui den degenen, die aan de andere zijde hebben gestaan en zijn gevallen, worden vergeten. De historische opdracht, die ons nier heeft geplaatst, gebiedt ons onverbiddelijk hard te blijven. Maar deze hardheid, aan den dag gelegd ter wille van groote ge beurtenissen, zal op het oogenblik, waarop met Engeland het politieke fatoom van tegenhouden en terugdraaien van het rad der geschiedenis bezwijkt, de politieke fantasten voor het niets staan en de mee- loopers, die hen volgen, richtingloos zijn, aan het Nederlandsche Volk houvast en De politieke verantwoordelijk heid Daarom luidt de vraag: hoe zullen de menschen afzonderlijk zich hier gedragen, als de Duitsche Weermacht en de Duit sche politie niet meer in het land zal zijn? Zullen dan de op de menschen afzon derlijk aanstormende confessioneele, maat schappelijke traditioneele en kapitalis tische invloeden er toe leiden, dat de enkeling vroeg of laat van zijn min of meer eerlijk en vast genomen besluit wordt afgebracht en tenslotte in zijn hang naar de vertrouwde idylle weer in het anglophiele vaarwater verzeild raakt? Naar deze mogelijkheden beoordeelen wij de menschen hier en daar er nooit meer een 10e Mei mag komen, is het duidelijk in welke handen wij de vrije politieke verantwoordelijkheid in dit land eenmaal kunnen leggen, n.l. in de handen van diegenen, die door bewuste, onwan kelbare vervulling van de taak, die uit het gemeenschappelijke Germaansche lot voortvloeit, dit land en tevens zijn vrij heid voor de toekomst vermogen te be veiligen. Wij hebben in dit land Kameraden ge vonden, dat wil zeggen, de gevluchte regeering heeft deze kameraadschap in de gemeenschapelijke gevangenissen sa mengesmeed. Wij zien, dat deze kame raadschap steeds hechter wordt. De één een goed Nederlander, de ander een goed Duitscher, maar beiden vereenigd in na- tionaal-socialistischen geest en vastbeslo ten dit nationaal-socialisme als dragende politieke beweging tot grondbeginsel van de nieuwe ordening te maken. Zoo staan wij hier aangetreden. Wij staan hier op dezen bodem om een histo rische opdracht te vervullen. Wij zullen niet van dezen grond wijken voor deze opdracht inderdaad is vervuld. Men zal ons eerder in stukken moeten scheuren, dan dat wij ook maar een millimeter van de vervulling van deze opdracht afwijken. Wij zijn waarlijk vol van een religieus fanatisme. Adolf Hitler, de Führer van het Groot-Duitsche Rijk, de Führer van alle Germanen in de nieuwe ordening van het avondland, heeft ons de opdracht gegeven. Wij staan aangetreden en ook al zouden wij sneuvelen, hij zal overwin nen. Heil den Führer! De Winterhulp Interessant is in dit verband b.v. het lot van de Nederlandsche Winterhulp. Vooral zou ik duidelijk willen maken dat volgens onze opvatting Winterhulp niets met liefdadigheid te maken heeft. Lief dadigheid is een maatschappelijke, poli tieke of confessionneele gebeurtenis en een middel om maatschappelijke, politie ke of confessioneele doeleinden te berei ken. Ik ontken niet, dat er ook in die kringen menschen zijn, die handelen uit een werkelijk verantwoordelijkheidsbesef. De instellingen zelf streven echter in werkelijkheid altijd andere doeleinden na. Winterhulp heeft met liefdadigheid niets te maken, zij spruit voort uit de verant woordelijkheid voor den volksgenoot en is de vervulling van een verhoogden plicht, welke ontstaat uit de grootere mate van 'recht en bezit. Deze liefdadig- heidsorganisaties kunnen en zullen meest- ij al de dekmantel zijn voor alle mogelijke I machinaties Zij moeten daarom ten tijde I van de bezetting geneutraliseerd worden. I Dit is gebeurd in de Winterhulp Deze I instelling is ook tegenover de Duitsche I zijde welbewust geneutraliseerd gewor- I den. Wij hebben daarmede niets meer te maken dan de nu eenmaal onontkomelij- ke aandacht als bezettende macht ver- eischt Wanneer onze adviezen op grond van onze ervaringen nuttig kunnen zijn zal ons zulks verheugen. Deze geneutra liseerde Winterhulp, die thans uitsluitend volksche verantwoording en niet meer liefdadigheid Is, schijnt velen Nederlan ders niet naar den zin te zijn Natuurlijk werden weer de dolzinnig ste geruchten verspreid. Het geid zou naar Duitschland gaan, alsof ik. als Rijks commissaris op deze moeizaam en-open baar verzamelde centen en guldens zou zijn aangewezen. Waar is het. dat het Duitsche Winterhulpwerk. dat. vergeleken met verleden jaar, een aanzienlijk hooger resultaat vertoont en voor welk resul taat ik u. partijgenooten. vooral echter den directeuren, zeer hartelijk dank, ook Nederlandsche kinderen en moeders naar de Duitsche herstelhuizen zal zenden Niettemin: de Nederlandsche Winterhulp is een succes, dat bewijzen de cijfers Het totale resultaat benadert thans reeds de vier millioen guldens De collectes In de maand Februari vertoonen de hoogste totale bedragen sinds met dit werk be gonnen is. Het Nederlandsche volk mag deze ontwikkeling voor zichzelf als een goed teeken beschouwen SCHEERZEEP (apart strookje) of scheercrême of scheerzeep i 1 EENHEID is gelijk: 1 h.l. van ax. 75 k.g. anthraciet, steen kool. industrie- of eierbriketten; 2J h.l. kolenslik, 2 h.l. (max 100 kg.) baggerturt 2 h.l (max 100 k.g.) cokes (ook gas- De geldigheidsduur van de bonnen 11, 12 en 13 van de Bonkaart distributie vaste brandstoffen Haarden, Kachels en de bonnen no. 25 Lm. 12 van de Bonkaart distributie vaste brandstoffen—Centrale Verwarming is verlengd t. m 14 Maart 1M1» Gedurende het tijdvak van 1 tot en met 31 Maart geven do met „een eenheid brandstoffen vijfde periode” en de met „een eenheid cokes vijfde periode” gemerkte bonnen elk recht op het koopen van één eenheid vaste brandstoffen. (Dit geldt o.*, voor i doktoren, kamerbewoners, inkwartiering.) De bonnen van de vierde periode blijven nog geldig t.m. 14 Maart. Tegen inlevering van de bonnen, welker geldigheidsduur tot 14 Maart is verlengd, mag van 1 t.m. 14 Maart geen turf worden afgeleverd Vriend of vijand Wanneer mij thans gevraagd wordt, hoe mijn verhouding is tegenover de af zonderlijke Nederlandsche mannen, dan kan ik zeggen, dat ik van het standpunt van de bezettende mogendheid den Ne derlander afzonderlijk er naar beoordeel, of hij de openbare orde en het openbare leven steunt of in gevaar brengt. Als na- tionaal-socialist echter en nationaal- socialist zijn is het wezen van eiken Duitscher dus met het oog op den zin van alle gebeurtenissen van onzen tijd en op de bijzondere taak, die de na- tionaal-socialist in dezen tijd onder vol strekte opoffering van zijn eigen bestaan heeft te vervullen, zeg ik, dat het onder scheid tusschen vriend en vijand ge maakt wordt naar den maatstaf of wij ons op iemand kunnen verlaten als wij niet meer als bezettende mogendheid in dit land zijn. Want wij willen in het geheel niet voor alle tijden als bezettende mo gendheid in dit'land blijven. Wij willen, dat de Nederlanders zelf uit innerlijke overtuiging en met hun geheele wezen aantreden voor het groote werk van den opbouw van ons Germaansche gemeen- schapsgebied en daarmee van een Nieuw- Europa RUND- KALFS- Of VARKENS- VLEÉSCH (been inbegrepen) of 1 Rantsoen Vleeschwaren. Dit is: voor gerookt of gekookt varkens-, rund- en kalfsvleesch en voor gerookte worstsoorten, b.v ham, schouder-carbonade. spek, rook- vleesch, pekelvleesch. Gelder- sche rookworst, plockworst en snijworst voor gekookte worstsoorten, b.v. boterhammenworst, lunchworst, rolpens en knakworst b v. Frankforter en Weener voor leverartikelen als b.v Ber liner Saksische en Haagschg leverworst en verder van tongen worst en nierbrood voor bloedworst GORT (-mout) of grutten HAVERMOUT of havervlokken, haverbloem, aard.-meelvlekken of gort (-mout) of grutten RIJST of rijstemeel of rijstebloem of rijstgries of gruttenmeel (ge mengd meel) MACARONI of spaghetti of ver micelli Niets vergeten, niets geieero Wat zou dan de voorwaarde zijn voor het vasthouden aan zulk een toestand Toch niets anders dan een overwinning van Engeland, doch ook die zou thans niet meer voldoende zijn De wereld situatie van September 193y komt niet meer terug. Ook een overwinning van Engeland zou niet tot den vroegeren evenwichtstoestand leiden, doch integen deel tot den chaos. Engeland heeft bo ven de gewoonte, zijn verplichtingen te voldoen met de saldi en -chatten van anderen bij voorkeur van 'ijn bondge- nooten Wanneer er thans noö iemand in Nederland is. die zich de definitieve ne derlaag van Engeland niet Kan voorstel len, dan houdt dit verband met het on gewone van de voor de Nederlanders nieuwe gebeurtenissen en denkbeelden Wanneer echter nog iemand in een over winning van Engeland gelooft naai analogie van 1918 dan kan men slechts zeggen: „Niets vergeten en ok niets ge leerd!” Óverigens is het precies dezelfde aeestelijke houding, die wij in Engeiand Telf zien Het is werkelijk primitief en een tonig zooals de Engelsche z.g staatslie den en legerleiders, die een gezeger.den ouderdom bereikt hebben, de ontwikke ling van den wereldoorlog trachten na te bootsen Toen ging het met de blok kade tenminste zij geloofden dat Nu dachten zij, dat het weer zoo en dat zij achter de Maginot-linie .opwindenden” oorlog zouden be leven’ Toen ging het met de ontbindings- nropaganda onder het Duitsche Volk Thans laten zij precies dezelfde oude wal»en spelen, zoodat men hoogstens met een' meewarig lachje dergelijken onzin moet constateeren, In de eerste plaats kwam toen echter de militaire stoot via den Balkan Ditmaal moest precies het zelfde herhaald worden. Thans moet eigenlijk een objectief waarnemer door het mislukken van al deze pogingen de ware toestand eindelijk duidelijk worden Waar moet dan na de overweldigende overwinningen in het begin van den vorigen zomer nog een Engelsch leger op het continent vasten voet krijgen Ik kin u niet zeggen hoe sterk de Duitsche Weermacht is. Den vollen omvang ken ik zelf niet, doch dat, wat ik ken, is vol doende. Wat menschelijkerwljze berekend Arbeidsdienst in dit opzicht Neder landsch moet zijn is overbodig, want dit resultaat van opvoeding tot het volksche bewustzijn, is overeenkomstig het wezen van den Arbeidsdienst. Geenszins mag gezegd worden, dat wij de beteekenls van de opvoeding over het hoofd zien. Van essentieel belang voor de opvoeding is de drager ervan. De rede van den Rijkscommissaris werd door de talrijke aanwezigen met zeer groote aandacht gevolgd Herhaalde malen werd zij door applaus onderbroken Aan het einde werd zij onderstreept door eer. langdurig handgekalp. Hierna besteeg commissaris-generaal Schmidt het podium om de aanwezigen uit te noodigen tot slot het gebruikelijk eerbetoon aan den Führer te brengen Het werd gevolgd door het zingen van de Duitsche volksliederen. Even plechtig als bij het begin der bijeenkomst de vaan dels waren binnengedragen, werden zij nu bij het einde weggevoerd Voor den ingang van het Concert gebouw defileerde vervolgens het vierde Totenkopfregiment Ook van de zijde van het Amsterdamsche publiek was voor dit militaire schouwspel eroote belangstel ling Zoowel voor als na ae bijeenkomst zorgden Duitsche en Nederlandsche poli tie in de omgeving van het Concertgebouw voor eer. passende afzetting. ue Arbeidsdienst Den laatsten tijd is er ook geschreven over den Arbeidsdienst. Deze dienst is een voortreffelijk middel voor de volk sche verdegelijking van de natie Wan neer wij het met de Nederlanders niet goed zouden meenen. zou er nooit sprake van zijn, dat de Nederlanders een ar beidsdienst mochten inrichten. Er liggen volksdeelen binnen ons bereik, wien wij dit beslist niet zullen toestaan, niet om dat wij het niet goed met hen meenen, maar omdat wij hun bij gebrek aan Germaansche substantie geen aanspraak op leiding kunnen toekennen. De Ar beidsdienst is echter een voortreffelijke scholing voor leiders Nu heb ik onlangs gelezen, dat deze Arbeidsdienst slechts dan beteekenis kan hebben, wanneer hij een nadruKkelijk Nederlandsche Arbeids dienst is. Ik heb in het artikel, dat dit onderwerp behandelde, lang gezocht naar de verklaring wat eigenlijk onder den nadrukkelijk Nederlandschen Arbeids dienst verstaan moet worden. Zulk een verklaring viel er niet in te lezen, er werd slechts een bewering ge daan Nu zeg ik tot mijzelfwat heeft de Arbeidsdienst tot doel Hij moet de jonge menschen van een bepaalden leef tijd, zonder acht te slaan op maatschap pelijke school tezamen brengen, waarbij het voortreffelijke opvoedingsmiddel ne grondelement van den arbeid en het werken aan grond en bodem is „ar komt bij een opvoeding in disciplm Kortom, in dit halv- jaar vergeet ee ieder van welke speciale afkomst hij en gevoelt hij zich slechts als een jon* man van zijn volk, wien een waar“hli' ring voor werkelijken arbeid wor,bt J gebracht. Ik geloof dat deze grondt»eg selen overal gelijk zijn, althans in Germaansche landen Dat de menschen zich daarbij ervan t> moeten zijn, dat het gaat om den vaw- landschen bodem en dat in de g schappelijke opvoeding de mooie v liederen gezongen worden, dus. da opvoeding in den Nederlandschen beidsdienst op Nederlandschen bodem onder de opwekking van de Nede •che volksliederen geschiedt, is {‘ik Dit leidt ook tot Volks-Neder- wndsche opvoeding. Te betoogen, (max cokes); 110 k.g bruinkoolbriketten; 450 stuks (200 k.g.) baggerturt; 175 k g fabrieksturf; 300 stuks (195 kg.) persturf; 200 k.g. overige soorten turf. kan worden en zich waar ook in Europa zou kunnen voordoen, wordt uitgescha keld. Daarbij komt, dat de Engelschen toch geenszins zulk een sterk volk zijn. Hun aantal is immers nauwelijks de helft vah dat van het Duitsche volk en boven dien moeten zij nog al hun toevoerwegen over, zee openhouden, wat hun, zooals men weet, niet meer gelukt. Zij moeten vooral echter vele schepen bemannen, die hun zoowel levensmiddelen als grondstof fen, als .ook wapens moeten brengen. Waar vandaan willen zij dan nog de man nen halen om in het veld te brengen te gen het millioenenleger van het Duitsche volk van 85 millioen zielen. De zinneloos heid van de voorstelling, dat een volk, dat in aantal slechts een fractie is van het Duitsche volk, zou kunnen landen en nog de Duitsche Weermacht overwinnen, is duidelijk. Wat overigens het landen be treft, heeft de Führer zich bereid ver klaard den Engelschen ieder gewenscht gebied ter beschikking te stellen. Ik ge loof, dat er ook in Nederland eenige dweepers zijn, die naar zulk een landing verlangen. Daajover kan naar de woor den van den Führer verwezen worden. Wanneer dan echter in den tegenaanval het Engelsche leger vernietigd wordt, kan zulk een dweeper zich eens voorstel len wat van Nederland en van het Neder landsche volk met zijn 260 zielen per k.m.2 nog over zou blijven. Ja maar de luchtvlootWat dit betreft, moet ik vra gen consequent te zijn. Degenen, die op de luchtvloot rekenen, zijn juist dezelf den. die meenen, dat de aanvallen van de Duitsche luchtvloot op Engeland niet een overeenkomstige uitwerking hebben. Hoe kan de Engelsche luchtvloot met de veel langere afstanden, die zij op weg naar de in Duitschland en over half Europa verspreide doelen over het con tinent moet afleggen, succes hebben En wat de weerstandskracht van het Duit sche volk betreft, kan ik de wereld ge ruststellen. Deze weerstandskracht is thans ontzaggelijk en de vastberadenheid vreeselijk. Eerder zal geheel Europa in een puinhoop ver anderen, voor Duitschland den strijd opgeeft. Ik weet niet, of het voor een bewoner van de bezette gebieden doelmatig is een dergelijke op voering van den strijd te wenschen. want naar tijdsorde gerekend zullen zeker eerst de bezette gebieden in puin gelegd worden, voordat een vijand Duitschland bereikt. En wanneer men zulk een dwee per vraagt, hoe het wonder moet geschie den, dan rekent hij in de laatste plaats met de wapenleveranties der Vereenigde Staten Dit heeft zijn goede redenen. In de eerste plaats zijn de wapens niet in Eneeland. dus ze zijn er niet De wapens zijn nog niet eens in de Ver eenigde Staten. Zij zijn er dus in het ge heel niet. Ja. de wapenfabrieken en de grondstoffen voor het vervaardigen van deze wapens zijn er nog niet eens. Eerst moeten de electrische centrales gebouwd worden om met behulp hiervan de grond stoffen voor de vliegtuigen te verkrijgen. De wapens zijn dus absoluut in het geheel niet aanwezig. Het is moeilijk een juisten zin te vormen om dit niet-aanwezig-zijn uit te drukken. In 1941 rekent men ook in Engeland niet meer op eenigerlei merk bare hulp. En wanneer eenmaal de fabri cage langzaam op gang komt de Führer is de eerste deskundige op het gebied van bewapening, en kan weten hoe lang zulk een op gang komen duurt wanneer dus in langzaam tempo wapens ter beschik- king komen en vervolgens vervoerd moe ten worden, dan moeten zij eerst door de duikboot- en luchtversperring breken, waarvan onlangs een Amerikaansche des kundige, n.l een admiraal, verklaarde dat in den afgelóopen tijd een kwart van alle wapens zich aan boord bevond van sche pen. die getorpedeerd zijn. Fen schip ech ter. dat getorpedeerd wordt ondergaat en niet aankomt, brengt ook geen wapens naar Engeland Dit alles geschiedde in een periode waarin om zoo te zeggen de duik- bootoorlog met zeer bescheiden strijd krachten werd uitgeoefend Wanneer ech ter toch Amerikaansche wapens naar Europa zouden komen dan zal dit even wel weer een derden partner van het Driemogfendhedenpact rust voldoening schenken Het onderwijs En het ziet er in Nederland op dit ge bied treurig uit, wanneer wij zien, dat er 6000 kweekelingen zijn, die geen werk hebben of onder de meest beschamende omstandigheden moeten werken. Om hierin verbetering te brengen en tegelij kertijd het onderwijs te verbeteren, ben ik het met den secretaris-generaal het Departement van Onderwijs geworden over een maatregel, welke voor het Nederlandsche Volk van nut zal zijn. Het lag geenszins in onze bedoeling, in breuk te maken op een gebruik, dat krachtens de ontwikkeling van land en volk als een groot belang beschouwd wordt. Wij hebben ons derhalve niet ge mengd in het onderwijs door ordegeeste lijken op andere dan kloosterscholen Op grond van de overweging echter, dat deze mannen volgens hun gelofte in armoede willen leven en dat derhalve een deel van de middelen, welke de Staat voor de leer krachten beschikbaar heeft gesteld, in het geheel niet aan deze onderwijzers ten goede komt, hebben wij een passende salarisbeperking ingevoerd, om met de aldus bespaarde gelden kweekelingen aan te stellen. Het resultaat zal eenerzijds zijn een intensiveering van het onderwijs door uibreiding van het aantal school klassen, anderzijds zal aan duizenden jonge mannen de mogelijkheid worden geboden, een gezin te stichten. Van dezen maatregel zal dus het Nederlandsche Volk zoowel in nationaal als in sociaal opzicht voordeel ondervinden. Een uniforme spelling Ook aan het taalonderwijs zal bijzon dere aandacht worden geschonken en wel in de eerste plaats aan het onderwijs in de Nederlandsche taal, waarbij het naar ik hoor van bijzonder belang is, eindelijk eens een uniforme spelling tot stand te brengen. Wanneer op deze wijze het aan de Nederlandsche kinderen te geven onderwijs in de Nederlandsche taal, alsook in alle cultuurschatten van dezen taal voldoende gewaarborgd is, kan eraan gedacht worden, aan het onderwijs in het Duitsch de aandacht te schenken, welke deze taal, als de toekomstige voertaal althans in het gebied der Germaansche gemeenschap, toekomt. Want het is dui delijk, dat de voertaal in dit gebied zich zal richten naar het Duitsch sprekende volk van 85 millioen zielen, aangezien het op één na sterkste lid dezer gemeen schap, de Nederlanders, nog slechts 9 millioen zielen telt. De kennis van de Duitsche taal zal daarom één der voor waarden zijn voor de bewegingsvrijheid, om te beginnen in het Germaansche ge bied, daarenboven echter in Europa en waarschijnlijk in niet onaanzienlijke mate in de geheele wereld De kennis van deze taal mag echter niet een voorrecht zijn van de Hoogere Scholen en zoodoende slechts van enkele welgestelde klassen. De kennis van de Duitsche taal zal den Nederlander slechts ten voordeele strek ken Zij zal en mag hem niets van zijn ware Nederlandsche wezen ontnemen In dit verband zou ik in het algemeen iets kunnen zeggen over bet veelvuldige beroep dat gedaan wordt or, het Neder landsche wezen Dat wij voor de werke lijk Nederlandsche waarden oegrip neb ben. blijkt wel uit hetgeen ik in den aan van gezegd heb en uit de erkenning van oijzondere prestaties der Nederlander! als kolonisatoren, op scheeps- en water bouwkundig gebied, op het terrein van land- en tuinbouw en uit de bijzondere waardeering van de Nederlandsche kunst en wetenschappelijke verrichtingen Wat echter verder als bijzonder Nederlandsch bestempeld wordt, komt mij voor als het reeds eveneens genoemde vasthouden aan de Nederlandsche idylle, die wij daarom niet zoo hoog kunnen aanslaan omdat zij tenslotte een volk onbekwaam maakt voor den strijd om het bestaan hetgeen reeds in tijden van felle betsingen der tegenstellingen tot uiting gekomen is. Ik hoop, dat het Ned^landsrhe Volk met dezen bijzonderen Nederlandschen aard niet dezelfde ervaringen opdoet die wij Oostmarkers eens hebben cpgedaan met het z.g Vaderlandsche front, dat een samenraapsel was van alle mogelijke richtingen, alleen niet van volksch be wuste overtuigingen, uitsluitend met het doel zich door alle mogelijke internatio- nalismen tegen een ware volksche ver nieuwing te beschermen Blijkens een mededeeling in de Staats courant, zal het examen voor toelating tot de kweekscholen voor vroedvrouwen te Amsterdam en Rotterdam, dit jaar voor wat het schriftelijk deel betreft, worden aigenomen op 16 April, in de Ridderzaal alhier. Candidaten moeten zich schnttelijk aanmelden vóór 5 April a.s., bij den voor zitter der examencommissie dr. C. Ban ning, geneeskundig hoofdinspecteur van de volksgezondheid. Mauntskade 55. alhier, die tevens nadere inlichtingen geeft. Op denzelfden dag wordt in de R.K Kweekschool voor vroedvrouwen te Heer len het toelatingsaxamen afgenomen, waarvoor candidaten zich tot den genees-

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 13