HAAGSCHE COURANT
PLANETARIUM
en
Duitsche legeraanvoering
Duitsche soldaten
STADSNIEUWS
Maandag 31 Maart 1941.
Welken distributiebon heeft men noodig
Het oordeel van een
Zwitsersch hoofdofficier
ADMIRAALSTAF GEVEILD
OP ANDERE PLANETEN
18
VIERDE BLAD
17
UIT AUTOBUS GESLINGERD
24 Febr t/m 20 April
24 Febr. t/m 20 April
07
34 Febr. t/m 20 April
19
24 Maart t/m 20 April
09
62 72
61 71
83
92
JAN HUYGEN VAN LINSCHOTEN
20
31 Maart Vm 27 April
117
10
09
6
24 Maart t/m 30 April
10
09
10
09
10
08*
8
1 t/m 30 April
9
24 Febr. Vm 30 April
DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN 1 TOT EN MET 31 MAART
geven de met „een eenheid
ONDERWIJS EN KERK
J. C. M. Wamsinck
10
08
CENTRALE LANDBOUW
ORGANISATIES
PROFESSOR DR. J. R. SLOTEMAKER
DE BRUINE
A. J. WITTERMANS OVERLEDEN
VIJF EN TACHTIGSTE VERJAARDAG
SCHOUT-BIJ-NACHT BOELEN
81 Maart t/m 9 April
extra t/m 13 April
24 t/m 30 Maart
extra Vm 6 April, echter
niet in restaurants e. d.
2 iv
v
vi
Ernstig gewond
VARIÉTÉ PROGRAMMA VAN
„VREUGDE EN ARBEID”
Toestand achteruitgaande
Vergadering hier ter stede
ARTIKELEN
BON
BONKAART ALGEMEEN
17 Maart t/m 27 April
17 Maart t/m 13 April
100 gram
250 gram
250 gram
250 gram
100 gram
KAAS
200 gram
KAAS
200 gram
één ei
EIEREN
EIEREN
één ei
f Polygoon)
1 Jan. t/m 30 April
BROODKAART
1 100 gram
BLOEMKAART
BOTERKAART
250 gram
BOTER
BOTER
250 gram
VETKAART
VLEESCHKAART
100 gram
75 gram
Duinen.
Bos en ds C. J. Laarman.
100 gram
HONDEN- EN KATTENBROOD
2 liter
N.B.
1000 gram i kilogram; 500 gram 1 pona; 100 gram 1 on».
Per bon kan de met
1
100 k.g.) cokes (ook
gas
bij de prestaties van den troep.
Lezing door professor
No. 17839
Op de veiling van van Stockums anti
quariaat alhier is de admiraalstaf, toe
behoord hebbende aan Cornelis Janssen
Dirkzoon, de admiraal, die in 1573
Bossu op de Zuiderzee versloeg, voor
160 verkocht
PETROLEUMZEGEL8
Koken
Hoewel
langs de
nieuwe
sprekers
Gisteren is hier ter stede in 73-jarigen
ouderdom overleden de heer A. J. Witter-
mans, oud-directeur van de suikerfabriek
Hollandia te Gorinchem.
De begrafenis zal Donderdag a.s., om
1 uur op de begraafplaats Oud Eik en
Duinen geschieden.
De schout-bij-nacht tit b.d. A. L. Boe
len zal zijn 85sten verjaardag alleen in
intiemen kring vieren en geen bezoek
ontvangen.
2
2
BON
15 16 17
VARKENS-
SCHAPEN-
125 gram
150 gram
250 gram
250 gram
250 gram
250 gram
200 gram
160 gram
140 gram
200 gram
90 gram
75 gram
300 gram
600 gram
500 gram
400 gram
50 gram
125 gram
250 gram
1 kilogram
150 gram
120 gram
300 gram
200 gram
150 gram
250 gram
125 gram
250 gram
200 gram
35 gram
35 gram
35 gram
50 gram
als boven
Stuurliede n-e x a m e n.
Geslaagd alhier voor het diploma 3en
stuurman groote handelsvaart de heer C.
H. J C. Entzinger en voor stuurman kleine
handelsvaart de heeren H. Plokker, C. J.
Muis en L. Muis.
Vrije Universiteit.
Cand. ex theologie de heeren R. de Rood
en J de Jong
31 Maart t/m 6 April,
extra t/m 13 April
24 t/m 30 Maart
extra t/m 6 April
20 Vm 30 Maart
extra t/m 2 April
24 Vm 30 Maart
extra Vm 4 April
4ARGARINE
of boter
MARGARINE
of boter
of vet
50 gram
1 tube
1 pot
1 t.m 31 Maart zijn geldig;
Van bonkaart distributie
Vaste Brandstoffen
centrale verwarming
24 Febr. t/m 20 April
24 Maart Vm 6 April
extra Vm 20 April
10 t/m 23 Maart
extra Vm 6 April
31 Maart Vm 6 April
extra t/m 13 April, echter
niet in restaurants e. d.
24 t/m 30 Maart
sxtra t/m 6 April, echter
niet in restaurants e. d.
31 Maart t/m 6 April,
extra Vm 13 April
10 k g.
8 kg
5 k g.
4 k g.
3 k.g.
IJ k g.
De met aangeduide bonnen vervallen spoedig
[Hoeveelheid BON Tijdvak waarin geldig
Artsex. mej. C. A. Kerpestein en de hee
ren M. Kooijman, E. Sedee, J. Stolk, E.
Hertzberger.
THEE
of KOFFIE
of KOFFIESURROGA AT
Deze voordracht heeft in October van
het vorige jaar zooveel belangstelling ge
trokken. dat wij goed meenden te doen
een herhaling te geven.
Terwille van hen. die de voorkeur ge
ven aan een middagdemonstratie, wordt
de voordracht gehouden op Dinsdagmid
dag te 3.45. Dezelfde voordracht heeft
EXAMENS
Universiteit te Ut recht.
Cand ex. rechten de heeren F. H. Jor-
dens, W. Poerink Kerkelijk voorbereidend
ex. de heer P J. Dorsman. Doet, ex rech
ten de heer J. D. Kok. Theoretisch tand-
heelk. ex. eerste gedeelte, de heer S. J
Verschuur; tweede gedeelte de heeren J.
A. Thyssen. M. G. van Manen. Semi-arts-
ex. de heeren J. J. Hirdes, P. J. A. Lenglet.
De strijd tegen Engeland
Weder anders is het optreden tegen En
geland. Ditmaal beperkt de worsteling,
indien men wil afzien van den oorlog ter
zee. zich vooreerst tot een zuiveren lucht-
Op voederkaarten voor Honden.
Voor groep I en II
Op voederkaart voor katten
BROOD
of 1 RANTSOEN „gebak". Dit is:
Koek
of Speculaas
of andere koekjes
of Biscuits en Wafels
of Beschuit ..•••••••««m.--..—
of Cake
of Taart en gebakjes
of Boterletter
of Amandelbroodjes
SUIKER
MAÏZENA ot griesmeel of sago ot
aardappelmeel of puddingpoe
der of puddingsauspoeder met 100
gram zetmeel (maizenapakjes in
oude verpakking van 225 gram op
twee bonnen)
GORT (-mout) of grutten
HAVERMOUT of havervlokken,
haverbloem aard.meelvlekken of
gort (-mout) of grutten
RIJST of rijstemeel of rijstebloem
of rijstgries of gruttenmeel (ge
mengd meel)
MACARONI of spaghetti of ver*
micelli
ZEEP
Toiletzeep (nieuwe samenstell.)
of Huishoudzeep
of Zachte zeeppasta
of Zachte zeep (oude samenstell.)
of Zachte zeep (nieuwe samenst.)
of Zeeppoeder
of Zeepvlokken
ot Zelfwerkende waschmiddelen
of Vloeibare Zeep
Voor 20 k.g. droog waschgoed moet
aan de wasscherij één bon worden
afgegeven.
Wolprijs scheer 1941
Met het oog op de tijdsomstandigheden
is het zeer gewenscht, dat de schapen
houderij belangrijk wordt uitgebreid.
Daarvoor is het noodig de prijzen van
de eindproducten wol en vleesch af te
stemmen op een voor de producenten
rendabel peil. Voor de wol zal de mini-
mum-prijs niet lager mogen zijn dan 2.25
per k.g. Besloten werd deze aangelegen
heid te bespreken met den directeur-
generaal van de Voedselvoorziening,
wien tevens zal worden verzocht thans
reeds den prijs van de blootwol overeen
komstig den nieuwen prijs van de scheer
wol te verhoogen.
Urgentieprogramma veehouderij
De vergadering besprak uitvoerig den
zorgelijken toestand, waarin de veehou
derij verkeert en in de toekomst zal ko
men te verkeeren. Voorgsteld werd de
voor de verplichte rundveclevering be
staande commissie van advies te verzoe
ken dit vraagstuk in studie te nemen en
na te gaan wat er zal moeten gebeuren
om voor dezen bedrijfstak een beteren
toestand te verkrijgen.
Zondagmiddag omstreeks zes uur is op
den hoek van de van Alkemadelaan en
den Wassenaarscheweg een ongeval ge
beurd, tengevolge waarvan de 26-jarige
mej. J. H. M. uit de van der Aastraat
een schedelbasisfractuur bekwam.
Mej. M„ die in den H.T.M.-bus van de
lijn T als passagier meereed, wilde bij
de eerstvolgende halte uitstappen en
stond reeds op toen de bus nog reed.
Juist zwenkte de bus den hoek om,
waardoor zij haar evenwicht verloor en
tegen de deur, welke naar buiten open
gaat, viel. Zij werd op straat geslingerd
met bovengenoemd gevolg.
De geneeskundige dienst vervoerde het
slachtoffer naar het ziekenhuis aan den
Zuidwal.
SCHEERZEEP (apart strookje)
of scheercrême
of scheerzeep
In de reeks ontspanningsbijeenkomsten
voor arbeiders, georganiseerd door
„Vreugde en Arbeid”, vond Zaterdag
avond in de groote zaal van den Dieren
tuin een specialiteitenvoorstelling plaats.
De waardeering voor het streven van
„Vreugde en Arbeid” blijkt uit de groote
belangstelling. Zoo was Zaterdagavond
de zaal nagenoeg tot de laatste plaats be
zet, toen de heer M. H. v. d. Hoeven,
districtsleider van den Haag, het podium
betrad om in een korte toespraak nog
eens te wijzen op hetgeen „Vreugde en
Arbeid” beoogtn.l. verfrissching en ont
spanning van den geest te brengen na
het volbrengen van de dagtaak en hoog
achting voor het werk te kweeken.
Daarna is den bezoekers een keurig
verzorgd variété-programma voorgezet,
dat onder leiding stond van den heer
Henri Orvan. Piet Brechts en partners,
een buitengewoon lenig gezelschap, wer
den aangekondigd als komische -buiten
sporigheden, Dan Louis betoonde zich
een virtuoos op de meest uiteenloopende
muziekinstrumenten en Leberto goochelde
en niemand begreep er iets van, hetgeen
de bedoeling was, en zijn succes verze
kerde. Tummérs en Angela brachten aar
dige liedjes aan den vleugel en de Retti-
chines bekoorden met talentvolle dans-
fantasieën.
Na de pauze trad John Kloos op. De
conferencier, die hier ter stede lang geen
onbekende is, wist vroolijkheid en gullen
lach te wekken, terwijl Berni verbaasde
met zijn equilibristische toeren, evenals
het gezelschap „De 4 Kentons”, wier
acrobatiek bewondering afdwong. Brook
en Rosfield besloten met hun komisch
nummer het geslaagde programma. Het
orkest van John Crawford verzorgde de
muzikale illustratie.
Het was een sympathieke geste van het
bestuur, een aantal Rotterdamsche geë-
vacueerden uit te noodigen.
regel het geval kon zijn. Een tot in bij
zonderheden afdalende kennis van den al-
gemeenen toestand bij den vijand en een
juiste beoordeeliqg hiervan maakten het
somtijds zelfs mogelijk den duur van een
1 EENHEID is gelijk:
b.l. van max. 75 k.g anthraciet, steen
kool, industrie- of eierbriketten
2J h.l kolenslik
h.l (max 100 k.g.) baggerturt.
h.l. (max
cokes).
110 k.g Bruinkoolbriketten.
450 stuks (200 kg) baggerturt.
175 k.g fabrieksturt.
300 stuks 195 (kg.) persturt.
200 k g overige soorten turf.
31 Maart t/m 6 April
extra t/m 13 April, echter
niet in restaurants e. d.
De toestand van den oud-minister prof,
dr. J. R. Slotemaker de Bruine, die, naar
gemeld, ernstig ziek is, is achteruit
gaande.
BEGRAFENIS ds. W. VAN DOOREN
Zaterdagmiddag is op Nieuw Eik en
Duinen ter aarde besteld het stoffelijke
overschot van ds. W. van Dooren. emeri-
tus-predikant der Ne<ferlandsch Hervorm
de gemeente te Oostzaan.
Aanwezig waren de predikanten H. de
Haan. D. Boer, secretaris van den bond
van Nederlandsche predikanten, H. G. J.
Olthuis, e.m.. J. Ossewaarde, em., F. J. J.
Loeff, secretaris van den Kring van eme
riti, E. L. Nauta, legerpredikant, R. de
Boer, em., J. Uitentuis en G. Heeringa,
em. Voorts merkten we op de heeren H.
M. Beis, ouderling en P. Middendorp,
diaken van de Ned. Herv. kerk te Oost
zaan.
Aan de groeve sprak ds. M. Hefting,
voorzitter van het Convent van em. pre
dikanten. Wij staan aan het graf van een
vriend van ons allen. Hoe kort is het ge
leden, dat hij nog actief deelnam aan
onze besprekingen. Hij was niet alleen
getrouw aanwezig op onze vergaderingen,
maar hij nam ook ijverig deel aan de dis
cussies. Hij leefde mee en leed mee. Ds.
van Dooren was er niet voor den vorm.
Gij deedt uw werk met liefde en hebt
niet voor 'niets geleefd.
Ds. Uitentuis bracht in herinnering, dat
ds. van Dooren in Oostzaan bekend stond
als een goed predikant en goed bezoeker
van de zieken en dat hij troost bracht
waar troost noodig was.
Een broer dankte voor de belangstel
ling.
TWEE JUBILARISSEN BIJ HET
JAGERHUIS
Op Woensdag 2 April a.s. zullen mej.
P. v. d. Berg en de heer B. Halink den
dag herdenken, waarop zij 25 jaar ge
leden in dienst traden bij de N.V. Het
Jagerhuis, Hoogstraat alhier.
J. VAN REES VELLINGA t
Hier ter stede is op 61-jarigen leeftijd
overleden de heer J. van Rees Vellinga,
procuratiehouder van de Halcyon-lijn te
Rotterdam.
De teraardebestelling zal plaats hebben
op Oud Eik en
bedrijven. Besloten werd de publicatie
van resultaten van dat onderzoek af te
wachten, alvorens verdere stappen te
doen.
In verband met het vaste-lasten-vraag-
stuk werd de aandacht gevestigd op den
druk der waterschapslasten voor den
landbouw. Door ir. D. R. Mansholt zijn
een aantal rapporten samengesteld om
trent de hooge waterschapslasten in de
verschil! ie provincies.
Daaru.. .s wel gebleken, dat een betere
verdeelinf van den druk der waterschaps
lasten gewenscht is, in dier voege, dat de
gebouwde eigendommen daarin meer bij
dragen dan thans het geval is. Voorts zou
het billijk zijn, dat de kosten der zeewa-
terkeerende dijken niet meer uitsluitend
door de oevereigenaren worden gedragen
doch mede door de gemeenschap. Opge
merkt werd, dat voor het onderzoek van
deze materie indertijd een commissie is
ingesteld. Nagegaan zal worden wat on
der de tegenwoordige omstandigheden in
dezen door de organisaties kan worden ge
daan.
Zaterdagmiddag heeft prof. J. C. M.
Warnsinck in gebouw „Excelsior” aan de
Zeestraat een zeer interessante lezing ge
houden over het leven en streven van Jan
Huygen van Linschoten, een wereldreizi
ger en journalist van beteekenis, die aan
het eind van de 16de eeuw door zijn le
vendige beschrijvingen veel gedaan heeft
om de Nederlandsche belanghebbenden
vertrouwder te maken met de mogelijk
heden van den handel op Indië.
De heer J. C. Lamster, wnd. voorzitter
van het Nederlandsch Aardrijkskundig ge
nootschap heette de talrijke aanwezigen,
onder wie ook dr. A. Colijn, van harte
welkom namens de vereenigingen „Kolo
niaal Instituut”, „Oost en West”, „Onze
Vloot”, het Algemeen Nederlandsch Ver
bond en het voornoemde Aardrijkskundig
Genootschap, die dezen middag hadden ge
organiseerd en leidde met een kort woord
den spreker in.
Indië hebben we niet cadeau gekregen,
ving spr. zijn lezing aan, er is heel wat
strijd en heel wat durf en zeevaartkunst
voor noodig geweest. Wij Nederlanders wa
ren niet de eersten, die groote tochten
maakten. De prikkel om naar Indië te
varen bestond bij ons pas aan het einde
van de 16de eeuw, toen Alva het land der
Portugeezen had veroverd en wij dienten
gevolge de gastvrije havens, vanwaar wij
de specerijen over West-Europa distri
bueerden, zoo goed als gesloten vonden.
De kooplui durfden echter het uitrusten
van schepen voor zoo’n verren tocht zon
der vast gewin in het vooruitzicht nog
niet aan. Bovendien bestond er gebrek aan
vertrouwen in de kleine Hollandsche sche
pen, aan kapitaal en de noodige kaarten.
Kapitaal kwam mee met de rijke kooplui,
toen deze in 1585 uit Antwerpen vluchtten
naar Holland en Zeeland; in dezelfde pe
riode vestigde sich in Amsterdam een
zekere Petrus Plancius, oorspronkelijk Piet
Platvoet, die. nadat hij de beschikking had
gekregen over 25 Portugeesche kaarten,
met aanteekeningen van terugkeerende
zeevaarders, de eerste groote wereldkaart
vervaardigde van verscheidene vierkante
meters oppervlakte. Het eenige bekende
exemplaar daarvan is in 1915 gevonden in
Valencia. Het vertrouwen in de Holland
sche schepen vermeerderde tenslotte aan
zienlijk. toen zij in 1588 de „onoverwin
nelijke” Armada een vernietigende neder
laag hadden bezorgd. Dan, 4 jaren na dit
wapenfeit, keert Jan Huygen van Linscho
ten terug van zijn verre reizen, een man
tegen de dertig. Toen hij 16 jaar was ver
wisselde hij de keuken van zijn moeder
voor een handelskantoor in Sevilla, „opdat
hij wat kon vertellen als hij oud was”.
Vandaar vertrok hij met een aartsbisschop
in de functie van secretaris naar Goa in
Voor-Indië en gaf zijn oogen terdege den
kost. In 1587 stierf de aartsbisschop en
verliet ook Jan Huygen Goa, om na tal
van omzwervingen o.a. langs de Azoren
en Portugal in 1592 in het vaderland te
arriveeren, beladen met geschriften over
zijn wederwaardigheden in den vreemde,
die zóó pakkend bleken, dat vrienden hem
overhaalden een boek te gaan schrijven.
Dit is het beroemde Itinerario geworden,
waarvoor Plancius een speciale wereld
kaart teekende, benevens een vijftal
detailkaarten. Het Itinerario is samenge
steld uit 3 deelen. Het eerste deel „De
Voyage of de Schipvaart naar Oost- ofte
Portugaalsch Indië”, zooals hij zelf schrijft
„wel curieus voor den liefhebber van
vreemdigheden”, waarin hij menschen, die
ren en planten bewonderenswaardig raak
beschrijft. Spr .las enkele gedeelten hier
uit voor om de toehoorders een indruk te
laten krijgen van den stijl. Het 2de deel is
gevuld met de „beschrijvingen der Kus
ten van Afrika en Amerika en in het
derde deel „Reisgeschriften der Navigatiën
der Portugaloisers in de Orienten” geeft
hij vertalingen en af en toe een eigen
opmerking, voor het meerendeel zeilaan-
Wijzingen, die de naar Indië varende zee
man noodig heeft. Bij het doorlezen van
deze veelal langdradige stof moet men
respect hebben, aldus spr., voor de Portu
geesche zeevaart en het initiatief van den
jongen Huygen Spr. stond vervolgens uit
voeriger stil bij de 2 reizen, die Jan Huy
gen in 1594 en 1595 naar het Noorden
heeft ondernomen om benoorden Azië een
eigen, vrijen weg naar Indië te vinden.
De 2de reis was een ongeluksreis, van
daar onderstelde spr. het bekende rijmpje:
„Jan Huygen, je ton, die ligt in duigen”,
naar aanleiding van een ton, die hij ge-
plaats had aan den Oostelijken uitgang van
de Cara zee, het uiterste punt van zijn
tocht.
Eenmaal weergekeerd helpt Jan Huy-
Jong-Hervormden
20 April a.s.
een begroetings-
gehouden
der
Gedurende het tijdvak van 1 tot en met 31 Maart
Brandstoffen vijfde oenode’ en ae met „een eenheid cokes vijfde periode” gemerkte
bonnen elk recht op het koopen van een eenheid vaste brandstoffen. (Dit geldt o.a.
voor doktoren, kamerbewoners, inkwartiering.)
Hoeveel is de eenheid van de gewenschte soort?
100 k.g Briketten, geheel of gedeeltelijk
vervaardigd van uitval en/of af
val van vaste brandstoffen, geen
turf zijnde.
250 k.g. Briketten, geheel of g*
vervaardigd van uitval
val van turf.
A aangeduide categorie (particulieren) 1 eenheid van de
gewenschte soort vaste Brandstoffen verkrijgen. Van
Van bonkaart distributie BON
Vaste Brandstoffen oe ai
HAARDEN, KACHELS W Un. 41
tijdig aanvalsondernemingen mogelijk
zijn. Zoo had Douhet den toekomstoorlog
voorzien, slechts treedt in de plaats van
een verstard en passief landfront het de
beide legers scheidende Kanaal.
In de veelvormigheid van de verschil
lende operatievoorbereidingen valt aan
Duitsche zijde een groote beheersching
van de strategie met betrekking tot rijk
dom aan denkbeelden, koene besluitvaar
digheid en daadkracht op te merken, zoo
als deze in de krijgsgeschiedenis slechts
zelden is te vinden.
gedeeltelijk
en/of af-
75 k.g. niet tot briketten geperst uitval
en/of af al van vaste brandstof
fen
De veel gebruikte Inhoudsmaat 1 mud
1 b.l.
somtijds zelfs mogelijk den duur
operatie te voren te bepalen.
De schrijver staat dan uitvoerig stil bij
het Duitsche gebruik van hét pantserwa
pen en bij de prestaties van den troep,
die bewezen hebben, dat de opvoeding
en opleiding in vredestijd volgens de juis
te beginselen waren geschied.
Soldaten en aanvoering, deze beide be
grippen, aldus besluit kolonel DSniker
zijn brochure, kunnen boven alle pres
taties van de Duitsche weermacht in den
huidigen oorlog- worden geschreven. In
ongelooflijk korten tijd is zij opgebouwd
en reeds thans is een gevolgtrekking mo
gelijk. die in haar eenvoudige formulee-
ring wel zeer bescheiden klinkt, maar
toch den hoogsten lof inhoudt, die denk-
X..VU baar is ..De Duitsche weermacht heeft
oorlog, waarbij aan beide zijden gelijk- de proef doorstaan”.
De slag in het Westen.
op het geheele 450 k.m. lange,
Nederlandsche en Luxemburg-
schë grenzen verloopende front, gelijktij
dig werd aangetreden, concentreerde zich
de krachtsinspanning in drie zwaartepun
ten, die onderling weder verschilden in be
teekenis. Op den rechtervleugel ging het
er om Nederland zoo snel mogelijk in be
zit te nemen om daardoor, zooals reeds
vermeld een verenging van de operatie-
ruimte, te verkrijgen Hierbij werd voor
de eerste maal in grooten stijl een „omvat
ting van boven af” ondernomen, doordat
valschermjagers en iuchtinfanterie onmid- i
dellijk bij het begin van den aanval mid- i
den in de Vesting Holland bij Rotterdam
werden afgezet, wat in den vervolge, al-
gen, Lucas Jansz. Wagenaar bij de ver
vaardiging van een atlas, vestigt zich in
Enkhuizen en vervult o.a. als trezorier
een functie in het bestuur van de stad.
Hij beleeft de oprichting van de vereenig-
de Oost-Indische Compagnie en overlijdt
in 1611.
Samen vattende, zeide spr., kan men niet
zeggen, dat het leven van Jan Huygen
felbewogen is geweest, maar zijn geschrif
ten bewijzen, dat hij een merkwaardige
figuur was met een ver vooruitzienden
blik, een man, die zijn leven waagde om
een eigen weg te zoeken naar de Oost.
Spr. beval tenslotte de Linschoterveree-
niging in de algemeene belangstelling aan,
die 300 jaar. nadat Jan Huygen naar het
Noorden was gevaren, werd opgericht met
het doel de herinnering aan zijn daden
levendig te houden.
De heer J C. Lamster dankte namens
allen den spreker voor de bijzonder
boeiende wijze waarop hij zijn voordracht
had gehouden, hetgeen door een krachtig
applaus werd geaccentueerd.
Onder den titel „Duitsche aanvoering en
Duitsche soldaten 19391940” is een
brochure verschenen, waarin in een
helder en gedocumenteerd betoog het
volle licht geworpen wordt op de Duitsche
militaire successen in de jaren ’39 en 40
en de oorzaken daarvan. De schrijver is
een neutrale deskundige, de kolonel van
den Zwitserschen generalen staf, dr.
Gustav Daniker. Deze verhandeling is,
werd van bevoegde Duitsche zijde opge
merkt, het grondigste onderzoek, dat in de
Duitsche en in de buitenlandsche literatuur
over dit onderwerp verscheen. Haar ver
breiding aan den vooravond van de groote
gebeurtenissen van het voorjaar van 1941
kan in de eerste plaats dienen om de
overtuiging te schragen van degenen, die
onder den indruk zijn gekomen van de
gebeurtenissen op de Italiaansche oorlogs-
tooneelen en van de hulpverleening der
Vereenigde Staten aan Engeland.
De schrijver staat eerst stil bij het stra
tegische vraagstuk waarbij hij duidelijk
maakt, dat de Duitsche oorlogvoering van
den beginne af voor geheel andere strate
gische problemen gesteld was als de
Fransch-Engelsche bevelvoering.
Uitvoerig beschrijft kolonel Daniker den
aanval op Polen. Een zoo gunstige mili-
tair-aardrijkskundige toestand als bij het
begin van den veldtocht tegen Polen be
stond, was, toen de Duitsche weermacht
op 10 Mei aantrad voor den aanval tegen
het Westen, niet aanwezig.
RUND- KALFS-
PAARDEN- Ot
VLEESCH (been inbegrepen)
ol 1 Rantsoen Vleeschwaren. Dit is:
voor gerookt of gekookt varkens-
rund- kalfs- paarden- en scha-
penvleesch en voor gerookte
worstsoorten, b.v ham, schouder-
carbonade, spek, rookvleesch, pe-
kelvleesch, Geldersche rookworst
plock worst en snij worst
voor gekookte worstsoorten, b.v.
boterhammenworst lunchworst
rolpens en knakworst b.v
Frankforter en Weener
voor leverartikelen als b v Ber
liner, Saksische en Haagsche
leverworst en verder van tongen
worst en nierbrood
voor bloedworst
TARWEBLOEM of -meel
of Roggebloem of -meel
of zelfrijzend bakmeel
of Brood
of half rantsoen Gebak
dus de schrijver, mede-beslissend was voor
de snelle neerwerping van het Nederland
sche leger.
Een tweede hoofdstoot werd uitgevoerd
tegen den sterken hoekpijler van het Bel
gische verdedigingsstelsel en bracht het
Fort Eben Emael ten val. Daardoor werd
een aanval tegen de stelling aan het Al-
berfkanaal en een bedreiging van den
Zuidelijken vleugel van het Nederlandsche
leger mogelijk. De Nederlanders hebben
indertijd niet ten onrechte ernstige beden
kingen aangevoerd tegen het beloop van
het Belgische verdedigingsfront. Door den
val van Eben Emael werd tegelijk het
Zuidelijk liggende Ardennefront aan het
wankelen gebracht. Het hoofdzwaartepunt
van de geheele op 10 Mei beginnende
operatie lag intusschen op den linkervleu
gel met de doorbreking van de verster
kingen ten Zuiden van Namen, den stoot
tegen Sedan en de doorbraak van de ver
lengde Maginot-linie moesten de eigenlijke
voorwaarden voor de vernietiging van de
Engelsche en Fransche legers Noordelijk
van de Aisne en de Somme worden ge
schapen. Hoe verder Zuidelijk deze stoot
werd uitgevoerd, destemeer vijandelijke'
krachten werden in de voorgenomen om
singeling betrokken, des te grooter waren
echter ook de te verwachten moeilijkheden,
want het vijandelijke front nam naar het
Zuiden in kracht toe. Het Duitsche Opper
bevel schrikte voor deze moeilijkheden niet
terug en streefde naar een zoo groot moge
lijk succes.
Elk der drie groote operatiën, tegen
Polen, tegen België en Nederland en ten
slotte tegen Frankrijk, werd, na gron
dige voorbereiding, met de grootste
kracht en onder omvangrijke benutting
van het luchtwapen, uitgevoerd. Het
Poolsche luchtwapen was na twee dagen
zoo goed als uitgeschakeld en uiteenge
slagen. Ook bij het begin van den aanval
in het Westen was de overmacht in de
lucht spoedig bevochten. Tenslotte werd
twee dagen voor het begin van den aan
val tegen Frankrijk, een groote luchtaan
val uitgevoerd ter vernietiging van de
Fransche luchtvloot, die een doorslagge
vend succes had.
FEDERATIE VAN JONG-HERVORMDEN
Vanwege den ring ’s-Gravenhage van
dë Federatie van
zal op Zondagavond
in de Nieuwe Kerk
samenkomst worden gehouden voor
de nieuwe lidmaten der gemeente.
Als sprekers zullen optreden de Ned.
Herv. predikanten hier ter stede ds. G. morgen om half 1.2
dag te 3.45. Dezelfde voordracht heeft
nog eens plaats op Woensdagavond te
7.30 uur, dus op den ouden tijd.
De overige avondvoordrachten zijn met
ingang van 1 April op 8 uur gesteld.
De titel: „Op andere planeten” wil
zeggen, dat de spreker, de heer ten
Houte de Lange, zijn gehoor in gedach
ten mee zal nemen naar andere planeten
U wordt daarbij niet geheel overgelaten
aan uw fantasie. Een reeks gekleurde pla
ten zal u een beeld geven van de om
standigheden, die op andere planeten'
voorkomenhoe de temperatuur is, van
welken aard de dampkring is, hoe groot
de planeet is, enz. enz. R.
De uitvoering van de operaties
Het operatieplan en de inleidende ope
ratiën vormen de grondslagen voor het
succes eener weermacht.
Het Düitsche Opperbevel heeft het in
den tegenwoordigen oorlog in bijzondere
mate verstaan, de operaties te leiden en
bovendien waren de verschillende weer-
machtdeelen in staat uit te voeren wat
van hen werd verlangd. Dientengevolge
behield het Duitsche Opperbevel onafge
broken het initiatief. Dit bepaalde, waar
zou worden gevochten en schreef den
tegenstander zoodoende de wet voor. Wel
doordachte, met vooruitzienden blik en
op grondige wijze voorbereide operaties
werden aan ’s vijands zijde met geïmpro
viseerde maatregelen beantwoord. Zelfs
daar, waar een bepaalde operatie door
den tegenstander op logische gronden
kon worden verwacht, zooals bijv, den
aanval tegen Frankrijk na de overwinnin
gen in Artois en Vlaanderen, liet het
Duitsche Opperbevel den vijand niet vol
doenden tijd voor grondige voorberei
ding der verdedigingsmaatregelen, zoo-
dat ook hier slechts een geïmproviseerde
afweer tot stand kwam.
Onder deze omstandigheden was het
aan Duitsche zijde mogelijk, het verloop
van de operaties verder vooruit te zien
dan dit in vroegere veldtochten in den
De dagelijksche besturen der 3 cen
trale landbouworganisaties en de verte
genwoordigers van F.N.Z. en N.P.F. ver
gaderen op 26 Maart j.l. hier ter stede.
De vergadering besprak het besluit
van den Rijkscommissaris betreffende de
samenwerking der landbouworganisaties
in het belang van onze bodemproductie.
Men was van meening, dat men in posi
tieven geest moest staan tegenover deze
voorgeschreven samenwerking, die zon
der de voorkennis van en dus ook zonder
mede-verantwoordelijkheid der 3 C.L.O.
is tot stand gebracht.
Een zeer belangrijk deel van den arbeid
der 3 C.L.O. stond steeds en staat nog
in dienst van de vergrooting der bodem-
opbrengst. Onze organisaties waren zich
bewust de verantwoordelijkheid voor een
zoo groot mogelijke inspanning van onzen
boeren- en tuindersstand zoowel als voor
de bereidwilligheid de voortgebrachte
producten volgens de voorgeschreven
regelen in te leveren, te kunnen dragen.
Nu de Rijkscommissaris heeft besloten,
dat de 3 C.L.O. een deel van haar werk
volgens bepaalde richtlijnen moeten ver
richten, willen zij ook hier medewerken,
zoo lang zij constructieven arbeid ten bate
van ons volk kunnen verrichten.
Zij doen dit, omdat zij ook onder deze
omstandigheden het welzijn van het
gemeenebest willen dienen.
Op den eisch van tactvol optreden werd
nog in het bijzonder gewezen; een hard
werkend paard verontrust men slechts
door met de zweep te knallen en onze
hard en goed werkende boeren en tuin
ders zullen niet door goed bedoelde alge
meenheden tot grooter inspanning worden
gebracht, maar slechts door deskundigen
raad en verbetering der bedrijfsomstan
digheden.
Besloten werd ook in dit nieuwe ver
band elke gelegenheid om boerenstand en
volk te dienen, ten volle te benutten.
Waar de werkzaamheid der commissie
Posthuma tot het technisch terrein der
bodemproductie is beperkt, spreekt het
vanzelf, dat overige arbeid onzer organi
saties op cultureel, sociaal en economisch
terrein gewoon voortgang blijft vinden.
Het vraagstuk der vaste lasten
Opnieuw werd over de oplossing van
het vaste lasten-vraagstuk van gedachten
gewisseld. Als gevolg van het vastleggen
der pachtprijzen, de belemmeringen ten
aanzien van den grondverkoop en de ver-
hooging van de opcenten op de grondbe
lasting is de positie van den zwaarbelas-
ten eigenaar aanzienlijk verminderd.
Medegedeeld werd, dat door de Directie
van den Landbouw in samenwerking met
de landbouwboekhoudbureaux o.m. een
onderzoek is ingesteld naar de hypothe
caire belasting der aangesloten landbouw-
