De toestand Zuid-SIavië Aspirin in KUNST EN LETTEREN van Reeuwijk’s ORDENING IN DE KUNST C. VERMAAT Jr„ Juwelier hOMSONPLEIN 18 TEL. 333328 VERLOVINGSRINGEN INKOOP VAN GOUD A. AtuS! naar ontwikkeling Duitschland volgt met aandacht de Houding van de Kroaten onzeker Duitsche kolonie te Belgrado naar Duitsch land vertrokken PIANORECITAL IMRE UNGAR nog CONCERTGEBOUW-ORKEST FRANKRIJK AVOND VAN NEDERLANDSCHE KUNST ENGELAND VEREENIGDE STATEN Kunst wordt thans wel Regeerings- zaak Het aantal slachtoffers der luchtaanvallen Wacht U voor de kat in den zalc Lang niet alle witte ta bletjes zijn Asplrin tjes Aspirin alleen is te herkennen aan het Bayer-kruis Het Bayer-kruis garandeert veilige en zekere werking bij verkoudheid, griep en rheumatiek -—- HAAGSCHE COURANT Maandag 31 Maart 1941 le bl. pag. 2 Staat van beleg te Belgrado Het grensverkeer Stiermarken Zuid-SIavië De kunstenaar uitstekend gedisponeerd Succesvol optreden van Italiaansche „aanvals”- booten Officieele Berlijnsche kringen blijven gereserveerd RECLAMES. NIEUW! BINNENWEG 30. ROTTERDAM toekomst Belgrado Kroatische schil- interne Zuid-Slavi- FIDELIO MAATSCHAPPIJ VOOR wÓNINCfNgiCHTING ♦Z Naar van officieele zijde wordt mede gedeeld, zijn in den loop van den oorlog bij luchtaanvallen in totaal 28.859 perso nen gedood en 40.166 zwaar gewond, al dus meldt United Press. zijn zijn Uw Juwelier sinds 1927in ’t Westen. 2.- Aangeboden aan Nederlandsche gewonde militairen Het kamerkoor Nederlandtsche Sanghers- konste zal aan de hier ter stede verpleeg de Nederlandsche gewonde militairen een avond van Nederlandsche kunst aanbieden op Donderdag 3 April a.s. te 7.30 uur nam. in Diligentia. Meer dan wie ook hebben deze oud-strij- ders -er recht op deel te hebben aan dat wat ons kostbaarste nationaal bezit; de kunst van eigen bodem, uitmaakt. Om het programma, naast artistiek-ver- antwoord. ook aantrekkelijk te doen zijn, is ook aan de Nederlandsche dicht- en danskunst een plaats ingeruimd. Behalve koorwerken van Waelrant, Die- penbrock, Bordewijk-Roepman, e. a., zul len worden uitgevoerd o.a. oud-Holland- sche Boerenliedjes van J. Röntgen, gedanst "i Hiltman, danskunste naars bij het Nederlandsch Ballet, liederen' misleiding, evangelie In dit verband van VERSPREIDE BERICHTEN Te Madrid is een typhusepidemie uit gebroken, welke begonnen is in de ge vangenis van Yesirias. De ziektegevallen komen voora. voor onder de minderbedeel den. De gezondheidsdiensten hebben dien overeenkomstige maatregelen genomen. De Spaansche minister van binnen- landsche zaken heeft bekend gemaakt, dat de eerste Ap’-il. de dag der beëindi ging van den burgeroorlog, in het ver volg in geheel Spanje als nationale feest dag zal worden gevierd In Madrid zal op dezen dag een groote militaire parade voor generaal Franco worden gehouden. De Zuid-Slavische regeering heeft, naar het Zweedsche ministerie van bui- tenlandsche zaken Zweedschen gezant Malmar, haar spijt DE 1 MEI-VIERING De eerste Mei zal in Frankrijk in de toekomst gevierd worden als het „Feest van den arbeid en den socialen vrede", aldus een besluit, dat Zaterdag door den ministerraad genomen is. Duitsche en Italiaansche reis- bureaux in Belgrado vernield Stefani meldt uit Belgrado, dat de vij andige demonstraties tegen Italiaansche en Duitsche ondernemingen zich ook Vrijdag hebben herhaald. Groepen be toogers gingen vooral te keer tegen Duitsche en Italiaansche reisbureaux, aan welker verwoesting zelfs soldaten in uniform deelnamen. Zij sloegen de ruiten in en vernielden den inboedel met hun bajonetten. Van het Duitsche reis bureau werd de hakenkruisvlag afge rukt. Het incident met den Zweed schen gezant Zuid-Slavische regeering heeft, mededeelde, den ar spijt betuigd voor het incident van Donder dag j.l. Zooals bekend is, werd de Zweedsche gezant in Belgrado, toen hij een militaire afzetting wilde passeeren, door de bevolking gemolesteerd. MAATREGELEN TER VERHINDE RING VAN STAKINGEN OVERWO GEN United Press seint uit Washington: In politieke kringen rekent men er op. dat het Congres binnenkort maatregelen ter verhindering van nieuwe stakingen zal nemen De voorzitter van de juridische com missie van het Huis Hatton Surhners verklaarde, dat men zoo noodig de sta- van beeldende kunstenaars kan zijn. Ik denk hierbij bijv aan den schilder Al- lebe. den leermeester van vele groote schildeis uit de Haagsche school, die zijn talent volkomen heeft opgeofferd aan zijn leerlingen. Daarnaast heeft hij enkele mooie werken vervaardigd, die hem recht geven op den titel kunstenaar. Het zog dwaasheid zijn, en zeer zeker nadeelig voor de kunst, indien dergelijke figuren niet tot het gilde zouden worden toege laten. sche Boerenliedjes van J. Röntgen, gedanst door Alfred en Nelli liuuzo •■zxj vuvi luuuoun uaiivt. door den bariton Jacques Lieste en decla maties door Theo van der Meer (Vondel, Huygens, Prins enz.) De piano-begeleiding Is den geheelen avond in handen van Han van Koert, van wien ook een koorwerk zal worden uitge* voerd. Het koor zingt onder leiding van Jef Somers. Een aantal plaatsen zijn tegen een kleine entrée-prijs voor belangstellen* den beschikbaar. werden op de wonderlijkste en gevoelig, ste wijze vereenigd. Aan langdurige hul. debetuigingen van zijn groot audito- rium, heeft het Imre Ungar op dezen middag stellig niet ontbroken. Op Dinsdag 8 April a.s.. aanvang 7,30 uur. zal deze kunstenaar nog een recital geven, dat geheel aan werken van Fr, Chopin zal zijn gewijd. Z.g.n, ontaarde kunst Een ander punt, dat thans in het mid den der belangstelling staat, is het vraag stuk der z.g ontaarde kunst, en ook op dit punt sprak de heer van Anrooy zich uit. De beteekenis daarvan, verklaarde hij, ligt al opgesloten in het woord zelf Ontaard beteekent. dat deze kunst den aard heeft verloren, bewust of onbewust Ik wil hierbij op den voorgrond stellen, dat ontaarde kunst in Nederland weinig voorkomt. Een kunstenaar levert dus ont aarde kunst, indien hij bewust of onbe wust, den Nederlandschen aard verloo chent. Is dit het geval, dan kan hij door het gilde worden uitgebannen, iets wat uiteraard niet onmiddellijk geschiedt, doch eerst nadat daarover is gesproken met het gilde, en. natuurlijk den be trokkene zelf. Het Nederlandsche volks karakter is oprecht, ernstig waarheidlie vend. gul en breed. Het behoeft geen be toog. dat kunst met dergelijke eigen schappen goede kunst is. Maar on-Neder- landsch zijn gemeene trucjes, misleidende voorstellingen, bluf en oogverblindende schijn. Komen deze elementen in een werk voor dan is dat hierdoor ontaard geworden. Vertrek van de Italianen uit Zuid-SIavië Volgens de laatste berichten beginnen de Italiaansche staatsburgers en de Ita liaansche journalisten Zuid-SIavië te verlaten. De kolonie Rijksduitschers te Belgra do ten getale van 1100 personen, is gis teren met het schip Uranus” via den Donau naar Duitschland vertrokken, meldt het D.N.B. Het vertrek van de Rijksduitsche kolonie voltrekt zich in bewonderenswaardige kalmte en disci pline. Het Duitsche tehuis, dat reeds on derdak verleende aan de Rijksduit schers uit Egypte, het nabije Oosten en Griekenland bij hun terugkeer naar het Duitsche Rijk, is thans de centrale plaats waar de bagage en de personen worden verzameld en daarna doorge- stuurd worden. De in Kroatië wonende rijksduit- schers hebben bevel gekregen het land te verlaten. De Kroatische autoriteiten hebben hierover hun groote spijt be tuigd en helpen de Duitsche instanties bij de organisatie van het vervoer zoo veel mogelijk. De regeering van het banaat heeft zich in verbinding gesteld met het bestuur van het banaat te Lai bach en van deze de toezegging gekre gen, dat de speciale treinen aan de grens zoo snel mogelijk behandeld zul len worden. De eerste speciale trein is gisteravond om 8 uur met ongeveer 800 Rijksduitschers vertrokken REDE VAN ROOSEVELT Ter gelegenheid van het zgn Jackson- diner heeft president Roosevelt aan boord van het jacht „Potomac" een ra- dio-rede gehouden, waarin hij het Ameri- kaansche volk opnieuw tot eenheid aan spoorde. Uit het bondgenootschap van de dictotorenlanden ontstaat voor Amerika, zijn eenheid zijn democratie en zijn grondbeginselen een bedreiging, zoo ver klaarde hij, die steeds naderbij komt Roosevelt waarschuwde vervolgens tegen propagandisten, defaitisten en misleiding, die nog steeds het onheilige van de vrees prediken viel hij ook de communisten aan, wie hij zeide. dat hun daden bewezen, dat zij zich au fond geenszins om de wer kelijke rechten van de vrije arbeiders be kommerden zijn binnengedrongen en zeestrijdkracn- ten en transportvaartuigen voor anker hebben aangevallen, waarbij zij den vij and zware verliezen toebrachten. Een vijandelijk oorlogsschip werd tot zinken gebracht. De in dit bericht genoemde vlooteen- heden zijn geen snelbooten, aldus het D.N.B. Het zijn veeleer bijzondere vaar tuigen, die in staat zijn door moeilijke versperringen heen te komen. Evenals de „schnellboote” kunnen zij een groote snelheid ontwikkelen, die ze in combi natie met hun geringe afmetingen, te gen het vijandelijke artillerievuur be schermt. Als zij tot op zeer geringen af stand zijn genaderd, schieten zij met groote trefzekerheid een vrij aanzien lijke hoeveelheid ontplofbare stoffen op het vijandelijke schip af. Deze kleine, snelle, gevaarlijke eenheden fijn met beproefde vrijwilligers bemand. Meer kan ovèr dit nieuwe wapen niet worden gezegd. De resultaten toonen evenwel aan, dat het de verwachtingen ten volle heeft vervuld. Na de operatie heeft de luchtverkenning geconstateerd, dat de baai van Soeda met een olielaag, die hier en daar 3 mijl breed was, was be dekt. Dit bewijst, dat een der getroffen schepen een met brandstof geladen tank boot geweest moet zijn. Een oorlogs schip van niet nader vastgesteld type ligt slagzij met den boeg aan den grond en het dek onder water. Gebouw voor Kunsten en Wetenechappen Bij de voorstelling van Beethoven’» „Fidelio”, die op Donderdag 3 April a.s. in het Gebouw voor Kunsten en Weten schappen in samenwerking tusschen de Vereeniging „Het Residentle-Orkest” en de Nederlandsche Opera-Stichting zal worden gegeven, zullen gedeeltelijk de décors en costuums gebruikt worden, die voor de voorstellingen van „Fidelio" te Amsterdam door de Wagnervereeniging ontworpen zijn en gedeeltelijk, zulks niet het oog op de speciale verhoudingen van het Haagsche tooneel, de décors, die des tijds te 's-Gravenhage gebruikt zijn voor de voorstelling van Fidelio onder leiding van den intendant dr J Meihuizen. Deze laatste groep zaï een cerururn voi- - men van het kunstleven en hiervan zalj Nk «>e ^auze®veVSkte de pianist de Kinderszenen op. 15 van R. Schumann, de Ballade in F gr.t. op. 38, de Etudes op. 25 no.’s 7 en 11, de Mazurka in cig kl.t. op. 63 no. 3 en de Polonaise in As gr.t. op. 53 van Fr. Chopin. Zijn ver rukkelijke voordracht heeft Schu mann’s Kinderszenen tot muzikale sprookjes vol ongekende teederheid en fantasie gemaakt. Zij behoorden tot het beste, wat wij ooit van dezen kunste naar. die zich waarlijk niet tot Chopin- vertolker by uitstek behoeft te laten proclameeren. hebben gehoord. De gril ligheid van Schumann’s dichterziel en de liefde voor het kleine en het geheim zinnige vaji de wereld van het kind, I Stefani meldt uit Belgrado: Tijdens den ministerraad van gistermiddag, die zeer lang duurde, heeft men o.a. den binnenlandschen toestand behandeld, die nog zeer onzeker lijkt, vooral als gevolg van het voorbehoud, gemaakt door de Kroaten door middel van de ,,Hrvatski Dnèvnik’, het blad van dr. Matsjek, voorzitter van de Kroatische partij. In politieke kringen meent men, dat ook de buitenlandsche toestand werd besproken. Er is geen verklaring gepu bliceerd. De staat van beleg duurt voort. Pant serwagens en mitrailleurs bewaken nog de openbare gebouwen. De mobilisatie wordt voortgezet. Te Agram is gisteren de binnen- en buitenlandsche politieke toestand door den voorzitter vaq de Kroatische boe renpartij, dr. Matsjek en zijn intiemste medewerkers verder bestudeerd. De Kroatische ministers dr. Andres, dr. Torbar en dr. Schulte worden morgen te Agram verwacht. Vóór dien dag zoo wordt verklaard zijn nauwelijks beslissingen te verwachten voor zoover geen gebeurtenissen ontstaan, die oogen- blikkelijke besluiten noodig maken. Het Kroatische publiek blijft met de groot ste rust afwachten. De vice-voorzitter van de Kroatische boerenpartij, ingenieur Kosjatitsj, is gis teravond als afgezant van dr. Matsjek naar Belgrado vertrokken om met alle toonaangevende kringen in Belgrado contact te krijgen. In politieke kringen te Agram heeft het feit, dat ook de secretaris-generaal van de zelfstandige democratische par tij, Sava Kosanowitsj, die als minister voor de voedselvoorziening in het kabi- net-Simowitsj zitting heeft en die gister ochtend uit 'Belgrado is aangekomen, aan de conferenties bij dr. Matsjek en den banus dr. Soebatsjitsj heeft deelge nomen, sterk de aandacht getrokken. Minister Kosanowitsj is gisteravond naar Belgrado teruggekeerd. Volgens een later bericht is Kosjatitsj hedenmorgen door ministerpresident, ge neraal Simowitsj, ontvangen met wien hij een langdurig onderhoud had gens opgesteid. Desondanks blijft de po litie de betoogers slechts met moeite de baas. Op verscheidene punten in de stad zijn botsingen ontstaan tusschen aan hangers en tegenstanders van de nieuwe regeering. De auto van den Duitschen gezant is eveneens het voorwerp eener (demonstratie geworden. Toen de gezant i door de menigte herkend Werd, uitte een aantal betoogers dreigkreten, anderen antwoordden met handgeklap, waaruit tenslotte een vechtpartij ontstond. Het Duitsche gezantschap heeft tegen de ge brekkige bescherming der auto van den gezant een protest ingediend. Naar voorts uit Belgrado gemeld wordt, zijn Vrijdagavond, zonder dat de politie er tegen optrad, door jeugdige elementen pamfletten van Engelsche herkomst verspreid, waarin Duitschland wordt beschimpt. Joodsche zaken hebben deze pamfletten bij wijze van aanplakbiljet voor hun winkelruiten opgehangen. Za terdag werd in Belgrado stelselmatig het gerucht verspreid, dat er in Italië een revolutie was uitgebroken en dat de Duce vermoord was. Men beoogde hier mede duidelijk het doel, om de volks massa's opnieuw tegen Duitschland op te hitsen en tot onbezonnen daden tegen de asmogendheden te verleiden. Deze geruchten waren afkomstig van aen Griekschen gezgnt Bibica Rossetti. Deze had in opdracht van het Engelsche ge zantschap verschillende journalisten bij zich ontboden en hun dit gerucht ver teld. Alles was in het werk gesteld, om I deze valsche berichten te verspreiden. De intendant en de kapelmeester van het „Landestheater” uit Linz, die de laatste dagen in Marburg en Cilly geweest ziin, maken na hun terugkeer uit Zuid-SIavië melding van het feit, dat zij in beide plaat sen door Servische elementen zijn uitge jouwd. Zij zijn ooggetuigen geweest van anti-Duitsche betoogingen, waaraan staats ambtenaren in uniform deelnamen. Bij deze betoogingen zijn beschimpingen geuit aan het adres van Duitschland en juich kreten voor Engeland De beide ooggetui gen bevestigen, dat de Kroaten zich, in tegenstelling tot de Serviërs uiterst correct I jegens de Duitschers gedroegen. Te Agram is het Zaterdagavond tot demonstraties van betrekkelijk geringen omvang gekomen. Daarop is de univer* siteit gesloten. Volgens een ander be richt is de toestand in Agram kalm. Naar aanleiding van de troonsbestijging hebben slechts de openbare gebouwen en enkele afzonderlijke huizen van Ser viërs de vlag uitgestoken Geen enkel huis van een Kroaat vertoont een vlag. De politie patrouilleert, tezamen met de strijdorganisaties van de Kroatische boerenpartij door de stad Zaterdagochtend is in den Dom te Agram ter gelegenheid van de troonsbe stijging van koning Peter II een Te Deum gehouden, dat door den Kroati- schen metropoliet en aartsbisschop van Agram, Stepinats, werd gecelebreerd. Aanwezig waren ook de banus van Kroa tië en de leden der regeering van het banaat. In Essegg heeft de Kroatische bevol king in betoogingen uiting gegeven aan haar sympathie voor de asmogendheden. De Servische politie trad met de blanke wapens tegen de Kroaten op. Verschei dene personen werden hierbij zwaar ge wond Op 28 Maart werden in Neusatz bij demonstraties 2 Volksduitschers gewond. Een van hen kon na door een dokter be handeld te zijn, weer naar huis terug- keeren. terwijl de ander naar een zieken huis moest worden overgebracht. Kroatische boeren tegen anti- g Amste^Im' nuiterh» h«tnAoino«n ca- te Amsterdam, een moreele steun uitgaan voor de kun stenaars. De leden hiervan zullen een schakel vormen tusschen het publiek en de kunstenaars, zij zullen de idee der kunst uitdragen, en de liefde voor de kunst aanwakkeren door lezingen, enz. Terugkomend op het begrip ..ama teur”. vroegen wij. hoet het stond met het lidmaatschap van het gilde van bijv leeraren op kunstgebied. Het is inderdaad een misvatting, dat leeraren-kunstenaars niet/zouden worden toegelaten Wel is het de bedoeling, dat een leeraar zich in de eerste plaats geheel op zijn leeraarschap zal richten, doch daarnaast zeer zeker lid van het gilde Italiaansche gezant bij Nintsjitsj Naar Stefani meldt, heeft de Italiaan sche gezant te Belgrado gisteren een lang, durig onderhoud met den Zuidslavischen minister van buitenlandsche zaken, Nintsjitsj gehad Duitsche betoogingen Volgens te Fünfkirchen uit Sissek ont vangen berichten, wijzen de Kroatische boeren de tegen de asmogendheden ge richte demonstraties, die uit Belgrado gemeld worden, van de hand. Zij houden zich verre van pro-Engelsche betoogin gen en verwachten, dat dr Matsjek als vertrouwensman der Kroatische boeren partij, de hem in het nieuwe kabinet toegekende plaats van vice-ministerpre sident slechts dan zal aanvaarden, wan neer de waarborg gegeven is voor de erkenning der toetreding van Zuid-SIavië tot het driemogendhedenpact door de nieuwe regeering. Sedert 29 Maart zijn van Zuid-Slavi sche zijde alle grensovergangen van Stiermarken naar Zuid-SIavië behalve het personenverkeer per trein via Mar- burg-Spielfeld volkomen afgesloten. Spoorwegverkeer met Boelgarije hervat. Vrijdagmorgen werd het spoorweg verkeer tusschen Boelgarije en Zuid- SIavië weer hervat. De Boelgaarsche radio gaf Vrijdagmiddag de eerste offi cieele commentaren op den toestand in Zuid-SIavië. De spreker bestempelde de gebeurtenissen als „interne Zuid-Slavi sche aangelegenheden’. Zaterdagmiddag was Diligentia in verband met het optreden van den be kenden, blinden Hongaarschen pianist mre Ungar, volkomen uitverkocht. De beschikbare ruimte om den vleugel op het podium werd zelfs, wegens gebrek aan plaatsen in de zaal, door drie rijen toehoorders bezet. Aangezien de kunste naar reeds verscheidene malen in dit seizoen een recital heeft gegeven, mocht deze enorme publieke belangstelling op merkelijk worden genoemd. Imre Ungar bracht op deze matinée vóór de pauze Beethoven-composities, en wel de Sonates op. 7 no. 2, quasi una fantasia, in cis kl.t. en die in c kl.t. op. Ill van den Weenschen toon dichter ten gehoore. Daarbij bleek, dat de pianist ditmaal niet alleen uitstekend gedisponeerd was, doch dat hij zijn tijd van afwezigheid van het concertpodium op bewonderenswaardige wijze heeft be steed aan verdere vervolmaking. Alle technische zwakheden en oneffenheden, welke den klank in Beethoven's „Mond- scheinsonate”, op. 27 no. 2 nog voor kort, toen hij dit werk voordroeg, in het Presto agitato, zoo troebel maakten, waren thans afwezig. Het pedaalge- bruik, waarmede de ongelukjes niet meer behoefden te worden verborgen, was voortreffelijk en heeft het klank beeld aan helderheid en doorzichtigheid niets ontnomen. Doch niet alleen in technisch-, maar ook in geestelijk op zicht, konden wij verscheidene wijzigin gen in Imre Ungar’s vertolkingen waar nemen. Het romantische element in zijn Beethoven-spel was tot zijn ware ge daante teruggebracht, zoodat deze jonge, begaafde kunstenaar ditmaal eens een minder- psychologische zelfbe schouwing heeft gegeven, maar door vereenzelviging met het wezen van de scheppingen de klassieke schoonheid naar voren heeft gebracht. Imre Ungar is, waarschijnlijk door zijn nog jeugdi-I gen leeftijd, nog niet een persoonlijk-1 heid, die een sonate van bovenmensche-I lijke grootschheid, zooals Beethoven’s I op. 111, ondanks vormproblemen en -complicaties tot een eenheid kan sa-1 menvoegen, welke ons een alles binden de en omvattende visie kan openbaren. Desondanks heeft de vertolking van deze sonate, door echtheid en vele ont roerende, poëtische momenten, diepe in- Belgrado ver- onrust, meldde het D.N^B. Zaterdag. Op alle groote kruisingen van straten staan pantserwa- der beroepsschilders versta ik die kun stenaars, die hun bestaan in de schil derkunst vinden, en door hun prestaties aanspraak kunnen maken op dezen titel, die, zooals reeds eerder is gezegd, be schermd zal worden. Een kunstenaar zal Zich dus geheel aan zijn kunst kunnen wijden, en in de toekomst zal het niet noodig zijn, dat een schilder buiten zijn kunst zal moeten arbeiden voor onderhoud. Om dit te bereiken maatregelen in voorbereiding, waardoor aan ieder werkelijk kunstenaar een be hoorlijk minimum voor levensonderhoud wordt gegarandeerd. Uitdrukkelijk moet ik hierbij verklaren, dat deze maatrege len niet den vorm zullen hebben van een steunverleening, doch zullen gaan in de richting van het garandeeren van een afzetgebied van werkstukken. Dit zal tot gevolg hebben, dat alleen de werkelijke kunstenaars zich zullen handhaven, ter wijl de anderen een plaats zullen vinden in een anderen bedrijfstak. De organisatie Hoe wordt de organisatie Er zullen verschillende groepen komen van kunstenaars n.l, bouwmeesters, kunstschilders, beeldhouwers, kunstnij- veren (onderverdeeld in beroepen, zoo als meubelkunstenaars, weefkunstenaars, enz), kunsthandelaren en kunstminnaars. Deze laatste groep zal een centrum voi- welke in nauwe wateren magnetische mijnen werpen, daarbij herhaaldelijk het Zweedsche rechtsgebied geschonden hebben, niet alleen doordat zij erboven vlogen, doch ook doordat zij mijnen en bommen lieten vallen. Mijnenvelden bij Singapore De kapitein van het Japansche schip „Milan Maru dat, komende van Joho re op het Maleische schiereiland, te Yo kohama is binnengevallen, deelde, mede, dat bij Singapore een Noorsche koop vaarder eh een Britsch stoomschip op mijnen geloopen en gezonken zjjn. Het Britsche schip was 7000 ton groot en met een lading munitie op weg naar Hongkong. De Japansche kapitein zei. dat deze ongelukken veroorzaakt wer den, door de groote oppervlakte der En gelsche mijnenvelden. Den laatstee tijd zijn reeds talrijke stoomschepen, jonken en kleine vaartuigen op mijnen gelvopen. Het Italiaansche Weermachtbericht van 28 Maart meldde, dat in den nacht van 25 op 26 Maart „aanvalsbooten” van de marine in de baai van Soeda (Kreta. kingsleiders van bedrijven der wapen industrie ter dood moet veroordeelen. Naar uit Austin wordt gemeld, heeft het parlement van Texas met 112 tegen 17 stemmen een voorstel aangenomen, waardoor scherpe maatregelen worden getroffen tegen diegenen, die werkwilli gen in hun arbeid hinderen. Ieder, die tracht andere personen bij de uitoefe ning van hun arbeid te hinderen, kan met gevangenisstraf van ten hoogste 2 jaren gestraft worden. In Oklahoma werd een voorstel aan genomen, waardoor ieder vakbondver- tegenwoordiger, die in wapenbedrijven tracht arbeiders tot de Cio over te halen, met een gevangenisstraf van 2 jaar of een boete van 10.000 dollar kan worden gestraft. In de Alles-Chalmersfabrieken te Mil waukee heeft een deel der arbeiders op grond van het bevel van Knox en Knud sen den arbeid onder politiebescherming hervat. Het A.N.P. meldt van welingelichte zijae: w oxticieeie zoowel als in officieuze kringen van de Kijkshoofdstad, volgt men met bijzondere belangstelling de ontwikkeling van den politieke» toestand in Belgrado en den toenemenden invloed van anti-Duitsche groepen en krachten in Zuid-SIavië. In officieele Berlijnsche kringen blijft men tegenover de onopge helderde toestanden in Belgrado de uiterste terughoudendheid in acht ne men.. Ln de Wiiheimstrasse zei men evenwel, dat de toestanden in Zuid-Sla- vië op een chaos schijnen te lijken. De verklaringen van individueele personen te Belgrado en van ministers, hebben niet tot de opheldering kunnen bijdra gen. Niet woorden, doch alleen daden, zouden opheldering kunnen brengen. Zooals de toestand er op het oogen- blik uitziet, valt te constateeren. dat de anti-Duitsche tendenz van de onder lei ding van chauvinistische Serviërs staan de politieke richting te Belgrado toe neemt. De gebeurtenissen van Vrijdag en ook de nieuwe voorvallen hebben aangetoond, dat deze tendenz het er ook ®P. Sericht heeft, de verhouding tus schen Duitschland en Zuid-SIavië te be moeilijken. Op welke wijze het hier gecontroleer de of ongecontroleerde acties betreft, zoo werd in de Wiiheimstrasse opge- ^UL°n^g?at aa? de Duitsche beoor- «nWFof' Zeker dat de binnenlandsche politieke vraagstukken zich met die van and.Che» Politiek vervlechten. e?n ^ljfe meer over bestaan, Belgrado krachten aan het werk zijn, welke ernaar streven, de be- ?®^*nf®nttoï Bmtschland en Italië, on- van Zuid-SIavië tot endhedenpact. te verstoren tn?kuen- In politieke krin- men.zich eveneens gereser veerd ten aanzien van de Vraag of de beschouwd moet woiden. De kardinale vraag is. zoo ver- krinr,en. of het te ®e,’guadgaat ,om, tijdelijke uitingen van het gepeupel, of om de uitdrukking van een politiek richtsnoer. „.?ok,. *n _>de Wiiheimstrasse liet men Zaterdae deze vraag onbeantwoord, r venwel zoo vernam men aldaar ver- der. laat Duitschland zich ziin politiek met door het gepeupel vah de straat voorschrijven. Ter gelegenheid van de LINI SCHRODER De Nederlandsche alt-zangeres Llnl Schröder zal. met medewerking van Han» Schouwman, piano, op Maandag 7 April a.s. een liederavond geven in Diligentia. DirigentEduard van Beinum. Soliste Henriette Bosnians Ter elfder ure was aan het programma een Concert-Ouverture toegevoegd van J. B. van Bree, den oprichter van „Caeci- lia”, welke maatschappij haar eeuwfeest viert. Een goed stuk, deze Ouverture, aj kan er van oorspronkelijkheid niet ge sproken worden. Vooral worden wij aan Beethoven en Weber herinnerd maar ia hun geest is de stijl beheerscht en in me- mg fragment openbaart zich een bewo. genheid, die van inspiratie getuigt. Dan Diepenbrock’s dichterlijke Marsyas. muziek geschreven bij de gelijknamige mythische comedie van Balthasar Verha gen. De componist is hier nogal onder den invloed van Debussy, hoewel menige epi. sode ook de herinnering aan anderen op. roept. Al zijn er latere composities, die zich door meer stijleigenheid kenmerken, van heterogeniteit is toch geen sprake. Het geheel bezit éénheid en een sfeer wel. ker poëzie deze muziek overal heeft door- drongen. Vol stille, weemoedige ver- droomdheid is deze compositie. En wij heb ben er een verfijnde, teedese en zinvolle uitvoering van gehad. De spanning is bij alle teederheid wonderschoon bewaard en bij meer expansieve episodes werd smaak volle matiging betracht. De Burleske voor piano en orkest is het éénigste werk, dat Richard Strauss in zijn Meininger-tijd van 188586 schreef. De 21-jarige componist was niet erg tevreden toen hij het werk voor het eerst met or kest doorspeelde en moet het in een schrij ven aan v. Bülow zelfs „reinen Unsinn” genoemd hebben. Op den duur is Strauss er wel eenigszins anders over gaan den ken en al is het waar dat hij boven de geestelijke gesteldheid der Burleske al spoedig was uitgegroeid, het blijft toch een uitmuntend gebouwde compositie vol levendigheid en geest en van oer-sterk muzikaal instinct. Men zou niet zeggen, dat het stuk in den aanvang door de pia nisten, zelfs door v. Bülow en d’Albert, voor onspeelbaar werd verklaard, indien men een vertolking hoort als door Hen- riëtte Bosmans, die haar partij er op de vloeiendste en natuurlijkste wijze uit brengt. Maar dit is het speelgemak van de pianiste-componiste, die zelf in klanken denkt en voor wie harmonie en structuur van deze compositie eenvoudige, klare factoren zijn geworden Virtuoos staat deze kunstenares eveneens ten volle boven haar taak. Het werd een weergave, sterk van muzikaal en geestelijk begrip, vol in nerlijkheid van gevoel en rijk aan adel van temperament. Het orkest werkte onder van Beinum pj^chtig samen en aldus werd een vertolking verkregen, waarop met warmte is gereageerd en die terecht voor de soliste in het bijzonder een groot suc ces is geweest. Na de pauze de Vijfde Symphonie van Beethoven, een wel buitengewoon mar kant, zoo niet het markantste werk uit de z.g. tweede periode van den meester Het is eenenal kracht van den geest, van de ziel, die zich in diepe mannelijkheid open baart. Waar staan kernachtigheid, energie en zielvolle teederheid schooner en tref fender tegenover elkaar. In het Allegro zoowel als in het Andante. In het laatste krijgen de contrasten zelfs een mystieken inslag, evenals in het Scherzo. Treffend gespeeld, heel stemmingsvol en suggestief. De stijging naar de Finale kwam er schit terend, met stalen klank (om zoo te zeg gen) uit. De glans en gloed werden uit muntend volgehouden en de ingehouden- heden spanden de aandacht der hoorders des te sterker. Een monumentale weer gave, zonder verstarring maar vol fan tasie. Met enthousiasten bijval zijn het Concertgebouworkest en v. Beinum ge vierd. Scmtoersvereenigingen De eerste vraag had betrekking op de ongerustheid, welke is ontstaan ten aan zien van het voortbestaan der verschil lende schildersvereenigingen, zulks in verbana met de oprichting van het gilde van beeldende kunstenaars. Het ligt niet in de bedoeling, zoo ver klaarde de heer van Anrooy. dat deze vereenigingen zouden verdwijnen. In tegendeel. zij zullen als geheel worden cpgenomen in het gilde, nadat zij zijn gesaneerd. Het zou zeker verkeerd zijn om vereenigingen. die in den langen tijd van haar bestaan een traditie hebben opgebouwd, te doen verdwijnen. Ik noem hter b.v., aldus de heer van Anrooy, Arti et amicitiae te Amsterdam. St. Lu Pulchri Studio in den Haag, De Ploeg te Groningen, de Bredasche Kunstkring enz., zij zullen opgenomen in het gilde, een kern ter plaatse kunnen vormen, waarin het streekeigene zich kan vereenigen, op welk terrein nuttig werk door haar ver richt kan worden. Wat bedoelt u precies met saneering, luidde de vraag. Ik bedoel hiermede, dat de amateurs hieruit worden verwijderd, zoadat al leen de beroepsschilders overblijven. Ook in het gilde worden, zooals bekend, slechts beroepsschilders opgenomen. On- toetreding van Zuid-SIavië tot het drie mogendhedenpact, heeft Duitschland zijn sympathieën voor dezen staat tot uiting gebracht en de toetreding ais fac tor der stabilisatie van Zuidoost-Europa beschouwd. Wanneer thans bepaalde krachten in Zuid-SIavië gelooven, zich tegen een dergelijke ontwikkeling te moeten verzetten, dan moeten zij uitslui tend de verantwoording daarvoor dra gen. Wanneer deze krachten gelooven met de grootmoedigheid en de kracht van het Duitsche Rijk een spelletje te kunnen spelen, dan hebben zij zich, ver gist. Duitschland is niet voornemens, zoo besloot men in de Wiiheimstrasse de uiteenzettingen, zich door betaalde agenten te laten uitdagen en beschimpen. Nieuw protest van den Dnitschen gezant De Duitsche gezant te Belgrado, von Heeren, heeft, naar men in politieke kringen te Berlijn verneemt, opnieuw den Zuidslavischen minister van buiten landsche zaken, Nintsjitsj, ontmoet, om bij hem te protesteeren. Men gelooft, dat het protest in verband staat met de gebeurtenissen van Vrijdag ter gele genheid van de feestelijke godsdienst plechtigheid in de kathedraal van Bel grado waar, zooals gemeld, de Duitsche gezant is beschimpt. Op de vraag, of bij deze gelegenheid tusschen den Zuidslavischen minister van buitenlandsche zaken en den Duit-I schen gezant ook politieke kwesties zijn besproken, antwoordde men in de Wil- helmstrasse, dat de politieke toestand voor Duitschland geen aanleiding geeft, op het oogenblik politieke vraagstukken te behandelen. Wanneer de Zuidslavi- sche regeering van meening is. zoo ver klaarde men van Duitsche zijde verder, dat er een wijziging in haar houding is gekorben. dan is het haar t-^k, hiervan de Duitsche regeering mededeeling te doen. Volksche kunst Wij komen dan aan het begrip „volk sche kunst. een begrip dat niét defini tief kan worden gesteld, doch dat ieder op zijn manier kan uitleggen Wanneer men echter spreekt over het scheppen van ..volksche” kunst, wil dit echter niet zeg gen. kunst te scheppen als het volk, dus geen boerenkunst of primitieve kunst, en ook niet het scheppen van een kunst, die direct voor ieder begrijpelijk is. Ik zou aan dit begrip de beteekenis willen ge ven van het scheppen uit een Nederland sche geaardheid, zeide de heer van An rooy. Hoe eenvoudig dit is. toch heerscht hier nog wel verwarring en wordt er veel over gedelibereerd Het is een prachtterrein voor kamergeleerden, die hier nog meer verwarring des geestes en angst kunnen stichten. Ik zal mij wel hoeden on> schilders als Willink. Rauol Hynckes. Chabot. Peike. Koch Germ de Jong of Jan Sluyters. om er maar enkele te noemen, die 1000 maal meer hebben gepresteerd dan alle leuteraars over het woord „volksch". aan het hoofd te zani ken met dien onzin. De echte schilder* kunnen allen op den steun van het depar tement van Volksvoorlichting en Kunsten rekenen, zij mogen gerust onder den in vloed staan van een of andere strooming. want indien dit niet gebeuren zal. gaat de kunst morsdood. Er zijn echter ook andere kunstenaars, die geen rekening houden met het volks karakter. Tegen een dergelijke kunst" willen wij in de toekomst waken, besloot de heer van Anrooy het onderhoud waarbij hij de hoop uitsprak, dat hij hier in verschillende misverstanden zou heo- ben weggenomen en op verschillende punten meer klaarheid zou hebben ge bracht. De toestand te Belgrado en Agram Het straatbeeld van toont ’nog aanzienlijke Een onderhoud met J. A. M. van Anrooy Over de ordening in de Nederlandsche kunstwereld is in den laatsten tijd veel geschreven en nog meer gesproken, zoo wel binnen als buiten de betrokken krin gen En, zooals het zoo dikwijls gaat, zijn hierdoor verschillende misverstan den ontstaan en is in verschillende krin gen een ongerustheid tot uiting gekomen ten aanzien van de toekomst van de Nederlandsche kunst. Teneinde deze misverstanden en onge rustheid zooveel mogelijk weg te nemen, en tevens een beter inzicht te doen ont staan bij het publiek over de wijze en het doel van deze ordening, heeft het A N P. zich gewend tot den heer J. A M van Anrooy, leider van de organi satie uer afdeeling bouwkunst, beeldende kunst en kunstnijverheid van het depar tement van Volksvoorlichting en Kun sten, Jie zoo bereidwillig was eenige vragen inzake deze kwesties te beant woorden en toe te lichten

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 2