Vreemdelingenverkeer wordt
Staatszaak
Haagsche Courant van Zaterdag 5 April 1941
HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
Voorbereidingen
het
te Scheveningen
voor
seizoen
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
TELEGRAMMEN
BINNENLAND
STADSNIEUWS
BUITE:!LA"D
GEMENGD NIEUWS
Onderdeel van het departement van.
Volksvoorlichting en Kunsten
Dr. T. Goedewaagen stippelt
de richtlijnen uit
VIJFDE BLAD, PAGINA 1.
WIJDVERTAKTE KETTINGHANDEL
IN MELKPOEDER ONTDEKT
LUIT.-GENERAAL DE VLAMING
OVERLEDEN
HET BESLAG OP BUITEN-
LANDSCHE SCHEPEN
'N AMERIKA
Scheveningen bereidt zich voor op het seizoen 1941Langs den Boulevard heerscht een chaos in verband
met den opbouw der consu mptietenten op het strand (Polygoon)
Tijdens de bijeenkomst op het departement van Volksvoorlichting en
Kunsten. Van links naar rechts: mr. J. Linthorst Homan, dr. H. M.
Hirschfeld, mr. dr. L. N. Deckers en dr. T. Goedewaagen (Polygoon)
OFFTCIEFLE BERICHTEN
uit de Staatscourant
OPSTANDIGE BEWEGING IN IRAK
DE GEBEURTENISSEN IN
ZUID-SLAV1E
Duitsch-Italiaansche colonnes tot
voorbij Benghasi doorgedrongen
En-re,‘,,'he bommen op ons land
Duitsche duikbommenwerpers
bestoken vijandelijke colonnes
in Noord-Afrika
4
4
4
van
het
Duitsche
is niet op
onze
o-archief)
deze
zijn
het
van
In
jaar
gep
luchtwapen
200.000
leettijd van 98
stede overleden
L. de Vlaming,
Kleine burgerij en
verschafte zich het
Professor Louis Le Fur, lid van
juridische faculteit der Sorbonne en
het Internationaal Juridisch 1
de orde
van den Ned. Leeuw, commandeur in de
Oranje Nassau-orde.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot zal plaats hebben Dinsdag a.s.
te Buren (Gelderland), te drie uur
In 1842 werd hij te Brielle geboren.
In 1863 werd hij aangesteld als tweede-
luitenant bij het 4e regiment Infanterie.
In 1871 werd hij gedetacheerd bij de
Militaire Academie In 1879 vond zijn
bevordering plaats tot kapitein Eenige
jaren later werd hem de functie opge
dragen van commandant van de Militaire
School te Haarlem. Nadat hij in 1891 tot
majoor bevorderd was. volgde zijn be
noeming tot directeur van de toen nog
op te richten Cadettenschool te Alkmaar
In 1896 werd hij op nonactiviteit gesteld.
In den rang van kolonel werd hij in 1898
gepensionneerd In 1902 ontving hij den
rang van generaal-majoor en in 1911 dien
van luitenant-generaal
Ook voor het onderwijs buiten het leger
had generaal de Vlaming groote belang
stelling hetgeen bleek o.a. uit zijn lid
maatschap van de commissie van toezicht
op het lager onderwijs te Haarlem, waar
hij ook lid en secretaris was van de com
missie van toezicht op het middelbaar
onderwijs.
In 1904 is hij benoemd tot lid van de
maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde.
De thans ontslapene was ook bekend om
zijn groote militair-wetenschappelijke
kennis. Op dit gebied heeft hij ook publi
caties uitgegeven. Aan deze kennis had
hij ook te danken, dat hij eerelid was van
de Vereeniging ter beoefening van de
krijgswetenschap, welker voorzitter hij
ook een aantal jaren geweest is.
Geringe schade en geen slachtoffers
Enkele Engelsche vliegtuigen vlogen gis
teravond en in den afgeloopen nacht het
bezette gebied binnen en wierpen in het
wildeweg hier en daar brisant- en brand
bommen alsmede lichtkogels uit. Een enkel
woonhuis werd gedeeltelijk verwoest, en
kele schuren werden beschadigd. Voorts
werd glasschade aan enkele woonhuizen
toegebracht. Dooden of gewonden zijn niet
te betreuren.
Opgemerkt werd, dat de Engelsche lucht
activiteit den laatsten tijd boven de be
zette gebieden en ook boven West-
Duitschland afgenomen is
Bij beschikking van den secretar.s-ge
neraal van het departement van Opvoe
ding. Wetenschap en Cultuurbescherming
is aan prof. dr. P. R. Michael, chirurg
in het gemeente-ziekenhuis Aan den Zuid-
wal, alhier, een opdracht verstrekt tot
het opleiden van coassistenten gedurende
het studiejaar 1940 1041 in de heel
kunde.
Bij besluit van den secretaris-generaal
van het departement van Binnenlandsche
Zaken is mr J A. M van Oorschot met
ingang van 16 April a.s. tot burgemeester
van de gemeente Ambt-Hardenberg be
noemd De heer van Oorschot werd 15
April 1893 te Stad Hardenberg geboren.
Hij woont thans te Kamperveen en is
Rijksinspecteur van het verkeer voor
Overijsel.
BEIROET, 5 April. (D.N.B.) Rasjid AU
el Kailani heeft met behulp van een deel
van de Iraksche troepen de regeerings-
en bestuursgebouwen van de hoofd stad
Bagdad bezet, zoo meldt radio Ankara.
Naar van betrouwbare zijde verluidt,
zijn gisteren in Basra 7 Engelsche oor
logsschepen aangekomen, die landings
troepen aan boord hebben. Of deze troe
pen reeds ontscheept zijn, is nog niet
bekend De landingsmanoeuvre zou ge
richt zijn tegen den als anti-Britsch be
schouwden nieuwen machthebber Kailani.
NEW YORK. 5 April. (DN.B.) In een
bericht betreffende den toestand in Zuid-
Slavië meldt de vertegenwoordiger van
het Amerikaansche agentschap Associa
ted Press zoojuist uit Belgrado, dat in
Zuid-Slavië iedere man, die een geweer
kan dragen, terstond gemonsterd wordt
voor het leger, zonder er acht op te
slaan, of hij militair opgeleid is of niet
Een toonaangevende persoonlijkheid in
Skoplje de sleutelpositie naar het Var-
daidal, heeft verklaard„Wij hebben
thans reeds den oorlogstoestand Gelooft
u maar niet dat wij wachten zullen, tot
de Duitschers aanvallen. Wij moeten be
ginnen omdat in dezen oorlog de aan
valler in het voordeel is.”
De A.N.V.V. publiekrechtelijk
lichaam.
Verder is besloten over te gaan tot de
vorming van een centraal en stevig propa-
gandalichaam Het ligt daarbij in onze
bedoeling de A.N.V.V. als publiekrechte
lijk lichaam met verordenende bevoegd
heid te doen erkennen en het, met de in
haar vereenigde provinciale en plaatselijke
V.V.V.’s, tot een groote en hecht-georga-
niseerde ontplooiing van krachten te bren
gen. De wenschen. die het hoofdbestuur
der A.N.V.V. in dit opzicht al eenige ja
ren heeft geuit en waarover overeenstem
ming is bereikt, hopen wij in voortdurend
en nauw overleg met het A.N.V.V.-be
stuur binnen afzienbaren tijd te verwer
kelijken.
De A.N.V.V. heeft tot nu toe aan een
chronisch geldgebrek geleden. Voorname
lijk was dit te wijten aan de weinige be-
voedheden waarover zij beschikte, zoodat
zij in onvoldoende mate de benoodigde
middelen kon losmaken.
Er zal een geheel andere budgetaire po
litiek gevoerd dienen te worden. Tot nu
toe was de vraaghoeveel geld is er toe
vallig in het laatje en hoe kunnen wij
den zeer hoogen
is heden hier ter
luitenant-generaal
oud-directeur van de vroegere Cadetten
school te Alkmaar, ridder in
de
van
het Internationaal Juridisch Instituut,
heeft aan de Fransche pers een verkla
ring verstrekt, waarin hij zijn standpunt
bepaalt tegenover de jongste maatregelen
van de Vereenigde Staten ten opzichte
van het beslag leggen op de Fransche,
Duitsche, Italiaansche en Deensche sche
pen Als opschrift draagt deze verkla-*
ring „De beide Amerika's”. In de ver
klaring schrijft Le Fur
Men kan dezen nieuwen inbreuk op
het recht van den kant van de Vereenig
de Staten evenzeer kenmerken als een
daad van internationale zeeschuimerijals
reeds tevoren het inbeslagnemen van de
saldi der neutrale staten. Er bestaat vol
gens internationale rechtsbepalingen geen
recht om embargo, tenzij tegen vijanden
In feite is het bij den aanvang van een
oorlog steeds regel geweest, den vijande-
lijken schepen de mogelijkheid te geven
de havens, waar zij zich bevinden, te ver
laten. Nu zijn de Vereen. Staten niet in
oorlog. Zij noemen zich nog neutraal of
,,niet-oorlogvoerend".
De Europeesche staten hadden vertrou
wen in hun rechtsgevoel. Zij beschouw
den de Amerikaansche havens als toe
vluchtsoorden. Zonder voorafgegane aan
kondiging hebben de V. S. zich van deze
schepen meester gemaakt om ze uit te
leveren aan een vijandelijke mogendheid,
of om ze, wat de Fransche schepen be
treft, onder „speciaal toezicht” te plaat
sen. Wanneer men met het oog op de
Fransche schepen verklaart, dat men ze
niet wil uitleveren aan de Engelschen.
waartoe dan deze maatregel? Men zegt
ook. dat deze schepen in beslag genomen
zijn op grond van een wet tegen spion-
nage en sabotage.
Men vergeet echt.r, dat deze daden
van sabotage juist nadeelig zijn voor
den staat, die eigenaar is van schepen en
de V. S. zijn niet bezitters van de sche
pen. Wat de begrippen „spionnage" en
„sabotage" betreft, moeten de strafwetten
op de meest correcte wijze worden ge
ïnterpreteerd. Bovendien bestaan er uit
drukkelijk vastgelegde scheidsrechterlijke
procedures om essentieele twistpunten
van den eenen staat met den anderen
op te helderen en de V. S. geven in hun
grondwet uitdrukking aan het respect
vooral voor het internationale recht.
Voorts is een groot aantal vüande-
lijke schepen door mijnen vergaan,
welke door zeestrijdkrachten en het
luchtwapen in nabije en verre wa
teren werden gelegd. Bovendien zijn
vijandelijke koopvaarders in grooten ge
tale door bommen en mijnen bescha
digd. Een deel dezer schepen kan even
eens verloren geacht worden.
ERGENS IN ITALIË, 5 April (Ste-
fani). Weermachtbericht no. 302 luidt
als volgt
Aan het Grieksche front plaatselijke
acties in den sector van het negende
leger. Onze luchtformaties hebben in
scheervlucht vijandelijke troepencon
centraties aangevallen. Op de reede van
Korfoe hebben andere luchteenheden
van ons luchtwapen voor anker liggen
de schepen aangevallen en ze in duik
vlucht aangevallen. Twee schepen, een
van 8000 en een van 3000 ton werden
tot zinken gebracht. Andere schepen van
geringer tonnage werden ernstig be
schadigd
In Cyrenaica ontwikkelen de Ita
liaansche en Duitsche troepen het suc
ces, dat zij hadden behaald in de zóne
van Agedabia. waarbij zij gisteren
Benghasi hebben bereikt, terwijl ge
motoriseerde colonnes zijn doorge-
drongen tot voorbij die stad. Duitsche
vliegtuigen hebben een vijandelijke
gemotoriseerde colonne in de omge
ving van Solluch aangevallen. Tijdens
een luchtgevecht hebben Duitsche
jachttoestellen 3 Britsche vliegtuigen
neergeschoten. In den nacht van 3 op
4 April heeft de vijand een aanval ge
daan op Tripoli, waarbij eenige scha
de werd toegebracht aan burgerwo
ningen.
Op het eiland Kreta hebben onze
jachtformaties bij verrassing een aan
val gedaan op de luchtbasis Iraklion.
Een op den grond staand vliegtuig
werd in brand geschoten en talrijke
andere toestellen werden beschadigd.
Een van onze toestellen
zijn basis teruggekeerd.
In Oost-Afrika wordt onze weer
stand in verschillende sectoren voort
gezet. Tengevolge van een vijandelijk
luchtbombardement is een van onze
eenheden van geringe tonnage in de
Roode Zee gezonken. Twee andere een
heden van hetzelfde type brachten zich
zelf tot zinken in de omgeving van
Djedda, de bemanningen zijn veilig.
BERLIJN, 5 April (D.N.B.). Het Op
perbevel van de Weermacht deelt mede.
Aan de Libysche kust volgen Duitsche
en Italiaansche gemotoriseerde forma
ties en pantsertroepen in scherpe ach
tervolging den naar het Noorden uitwij
kenden vijand. In de vroege ochtend
uren van den vierden April is, zooals
reeds in een extra-berieht bekend is ge
maakt, Benghasi, de hoofdstad
Cyrenaica, ingenomen. Gevechtsduik-
bommenwerpers van
vliegercorps hebben op 3 April doel
treffend ingegrepen in de gevechten op
den grond om Benghasi. Zij bestreden
ten Oosten van Solluch pantsercolonnes
met bommen van zwaar kaliber. Daar
bij werden door begeleidende jacht
vliegtuigen 3 vijandelijke Hurricane
machines neergeschoten.
Duikbooten hebben het convooi, waar
van volgens het weermachtbericht van
4 April reeds 10 schepen met 58.000
b.r.t. tot zinken waren gebracht, op
nieuw aangevallen en nog 48.500 b.r.t.
tot zinken gebracht. Daarmede zijn van
dit convooi, dat zwaar beladen voor En
geland was bestemd, 18 schepen met
106.500 b.r.t. vernietigd, terwijl het to
taal succes stijgt tot 137.116 b.r.t.
Een in overzeesche wateren operee-
rend oorlogsschip heeft den Britschen
hulpkruiser „Voltaire” (13.249 b.r.t) en
het Britsche transportschip „Britannia”
(8.799 b.r.t.) tot zinken gebracht.
Vliegtuigen van de gewapende ver
kenning hebben gisteren in het zeege
bied rondom Engeland met bomtreffers
zware schade toegebracht aan 3 vijan
delijke koopvaarders. Een der schepen
werd in zinkenden toestand waarge
nomen. Verdere aanvallen werden ge
richt op vliegvelden en haveninstallaties
aan de Zuid- en Zuidoostkust. Bij een
aanval van Duitsche jachtvliegers op
'iet Britsche eiland zijn 2 vijandelijke
jagers van het type Spitfire zonder
eigen verliezen neergeschoten. Een derde
Spitfire heeft de vijand in luchtgevech
ten aan het Kanaal verloren.
In den nacht op 5 April zijn aanval
len van sterke formaties gevechtsvlie-
gers opnieuw gericht op voor den oor
log belangrijke doelen der havenstad
Avonmouth aan het Bristolkanaal. Uit
gebreide branden ontstonden. Ook de
haven van Great Yarmouth is met suc
ces gebombardeerd.
De vijand heeft met enkele vliegtui
gen een aanval gedaan op West-Duitsch-
land. Alle bommen vielen op het open
veld, zoodat geen schade ontstond. Po
gingen van den tegenstander om in den
afgeloopen nacht een haven in het be
zette gebied aan te vallen, strandden
op den Duitschen afweer.
Luchtafweergeschut schoot daarbij 3
Britsche gevechtsvliegtuigen neer. De
vijand verloor daarmede in den tijd van
1 tot 4 April in totaal 42 vliegtuigen,
waarvan 15 door afweergeschut, jagers
en marine neergeschoten werden en 27
op den grond werden vernield. In dien
zelfden tijd gingen 9 eigen toestellen
verloren.
De handelsoorlog tegen Engeland is
in Maart met goed succes voortgezet.
Aan de oppervlakte varende strijdkrach
ten brachten in het Kanaal, op den At-
lantischen Oceaan en in overzeesche wa
teren 193.600 brt. tot zinken, duikboo
ten op de Britsche toevoerwegen tot
aan de Westafrikaansche kust 325.000
brt.
Door het luchtwapen werden in
Maart rond 200.000 brt. vijandelijke
koopvaardijruimte in den grond ge
boord, zoodat de totale verliezen van
den vijand aan koopvaarders in Maart
ruim 718.000 brt. bedragen.
de ordening van vreemdelingenverkeer en
toerisme thuis bij de bemoeiingen van het
departement van Volksvoorlichting en
Kunsten Ons volk moet tijdens zijn ont
spanning worden voorgelicht en bewust
worden van zichzelf en van andere broe
dervolken van de continentale ruimte,
waarin het leeft, woont en werkt
Ter behartiging van de belangen van
den Nederlandschen toerist is daarom aan
het departement de afdeeling: Cultureele
Ontspanning met een bureau: Reizen,
Vreemdelingenverkeer en Toerisme ge
sticht
In dit bureau concentreeren zich alle
lijnen en vinden alle vraagstukken hun be
handeling. resp oplossing. Cultureele ont
spanning wil zeggen: besteding van den
vrijen tijd met cultuur als doel.
Het bureau heeft onmiddellijk naast
zich een instantie voor tentoonstellingen
en congressen, een voor cultureele ver
zorging en cultuuruitwisseling, een voor
organisatie en cultureele verzorging van
Nederlanders in den vreemde
Maar ook naar buiten gaan de verbin
dingen: motoriseering en autowegen, ho
telwezen, jeugdherbergen en schoolreizen,
landschaps- en stedenschoon, monumen
tenzorg, reizen op het platteland, maat
regelen op het gebied der wetgeving,
meer vrijheid enz.
Dit alles is slechts middel naar eén
doel: versterking van het volksch-cultu-
reel bewustzijn in socialistischen geest.
Deze ordenende functie van de overheid
is iets nieuws. Zij wijst op een nieuwe
opvatting omtrent de taak van den staat
in het volksleven en vóór het volksleven.
Dit beteekent evenwel niet een uitscha
keling van wat tot nu toe zuiver particu
lier is gedaan. Van den vóór-arbeid der
vereenigingen zal een nuttig gebruik wor
den gemaakt. Deze moeten evenwel ge
ordend worden in één concentratie, culmi-
neerend in een centralen raad voor
vreemdelingenverkeer
De ordende overheid behoeft een com
plement in een ordening van de zijde
van reizigers, toeristen, reisbureaux,
hotelwezen enz.
In dezen centralen raad hebben de ver
tegenwoordigers van alle belanghebben
den zitting
Er bestaan uit particulier initiatief in
ons land voortreffelijke organisaties op
toeristisch gebied. Spr. bracht lof a
degenen, die hieraan bouwden en leid
hebben gegeven. Maar zij moeten nu
méér gebundeld worden om de overheia
in haar cultuur-politieke leiding ten aan
zien van vreemdelingenverkeer en toe
risme vlotter en sneller te doen werken.
Een ordening in dien geest is reeds
voorgesteld in het rapport van de com
missie inzake het vreemdelingenverkeer
uitgebracht onder leiding van den nestor
van het vreemdelingenverkeer baron
Krayenhoff. Het departement zal hiervan
dankbaar gebruik maken om de daarin
neergelegde begin.»e’c tot verwezen
lijking te bren."'
uitgangspunten.
In aansluiting aan de rede van dr Goe
dewaagen gaf de heer W. J. J. Noordijk,
leider van het bureau „Reizen, Vreemde
lingenverkeer en Toerisme” een uiteenzet
ting van de plannen.
Waar thans het departement van Volks
voorlichting en Kunsten ook de kwestie
van vreemdelingenverkeer en toerisme
krachtig ter hand neemt, achten wij het
oogenblik gekomen, aldus spr., den op
bouw van een centrale organisatie aan te
pakken.
Het is de bedoeling om in den centra
len raad voor het vreemdelingenverkeer
een aantal lichamen bijeen te brengen,
wier medewerking voor een krachtige be
vordering en een goede organisatie van
't vreemdelingenverkeer van belang wordt
geacht.
Uit dezen raad zal een werkcomité wor
den aangewezen, dat als een soort van
„dagelijksch bestuur”, van het vreemde
lingenverkeer kan optreden. Wij dachten
ons dit werkcomité niet grooter dan vijf
personen, zijnde de leiders van de groot
ste belanghebbende toporganisaties. als
mede een vertegenwoordiger van het dep
van Economische Zaken, het geheel onder
leiding van den chef van het bureau
Vreemdelingenverkeer en Toerisme
langs de rivier winkeliers of afnemers
van een groot-leverancier te Alphen aan
den Rijn zaten, die duizenden kilo’s
melkpoeder omzetten. Na verloop van
tijd kon de politie er achter komen, hoe
veel er clandestien was geleverd. Bij de
verschillende winkeliers werden de voor
raden geteld en tenslotte bleken er nog
200 kilo’s te ontbreken.
Bij den koopman ie i^eidscnendam
werd opnieuw een onderzoek ingesteid.
Daarbij kwam vast te staan, dat hij den
winkelier te Woerden meer had gele
verd, dan de man den eersten keer aan
de politie had opgegeven. Het spoor
leidde toen naar Waddinxveen en aldaar
werd 400 kilo melkpoeder in beslag ge
nomen: de politie had nu 200 kilo te
veel... Het vermoeden rees, dat de Leid-
schendammer de politie een rad voor
de oogen draaide. Het einde van het on
derzoek wees ook wel uit, dat deze man
allesbehalve betrouwbaar is. Tegen alle
handelaren en leveranciers is procesver
baal opgemaakt.
De prijs van het melkpoeder was op-
geloopen van 54 cent per kilo tot 90 cent
voor den handelaar, die het melkpoeder
aan de klanten voor 1.20 en
meer.
Thans zijn duiz..na„n kilo s melkpoe
der in beslag genomen en te Woerden op
geslagen. Het Rijksbureau voor voedsel
voorziening in oorlogstijd zal nu 1
melkpoeder onder de ingezetenen
Woerden verkoopen tegen don normalen
prijs van 301,4 cent per kl'n
Oud-directeur van de vroegere
Cadettenschool
Tegen handelaren en leveranciers
proces-verbaal opgemaakt
De politie te Woerden is in samenwer
king met den Rijksveldwachter te Nieu-
wersluis op het spoor gekomen van een
wijdvertakten handel in melkpoeder. De
frauduleuze handel kwam aan het licht,
toen een juffrouw uit Woerden zich bij
de plaatselijke politie kwam beklagen,
dat binnen 24 uur de prijs van een pakje
melkpoeder met een dubbeltje was op
geslagen.
De winkelier, bij wien de politie naar
aanleiding van deze klacht een onder
zoek instelde, vertelde het melkpoeder
te hebben ontvangen van een koopman
te Leidschendam. De koopman werd
aan den tand gevoeld en deze zei, zijn
voorraad melkpoeder te hebben gekocht
van iemand te Koudekerk aan den Rijn.
Deze persoon wees op zijn beurt een
relatie te Bodegraven aan. Spoedig
werd duidelijk, dat de kettinghandel
zich uitstrekte over de geheele Rijn
streek en dat in vrijwel elke plaats
dat beetje het beste gebruiken? Thans zal
ze luiden „Hoeveel is er noodig, opdat
Nederland het vreemdelingenverkeer
krijgt, wat het behoeft” Het bedrag, dat
als antwoord op deze vraag genoemd zal
worden moet er komen, dat is een axioma.
De cost gaat nu eenmaal Altijd voor de
baet uit.
De heer Noordijk besprak vervolgens
de economische zijde van het toerisme en
zegde nauwere samenwerking met de op
dit gebied bestaande organisaties toe Ook
het reisbureau-wezen zal worden gereor
ganiseerd Met deze aangelegenheid houdt
zich de commissie-Woltersom om. bezig
Ook zal het bureau zich belasten met
de propaganda voor die cultureele ge
beurtenissen, die geacht moeten worden
van nationaal belang te zijn.
Verder achten wij het van het hoogste
belang, dat de aantrekkelijkheid van ons
land in het algemeen door meerder ver
tier bevorderd dient te worden. Nederland
moet minder ..saai" worden Daarnaast
dient, zoo besloot spr,. overwogen te wor
den, in hoeverre bepaalde wettelijke re
gelingen gewijzigd kunnen worden, ten
einde de aantrekkelijkheid van onze bad
plaatsen tg ver-
grooten
Vreemdelingenverkeer wordt staats
zaak. Het maakt onderdeel uit van het
departement van Volksvoorlichting en
Kunsten, waar een speciale afdeeling
„Cultureele Ontspanning" is gevormd,
met een bureau voor reizen, vreemde
lingenverkeer en toerisme Deze afdee
ling zal centrale leiding geven aan
het vreemdelingenverkeer en daarbij
gebruik maken van de bestaande
groote organisaties op dit gebied, t.w.
de A.N.V.V, de K.N.A.C., de A.N.W.B.
en de Ned en Nationale Reisvereeni-
gingen. Het ligt in de bedoeling een
Centrale Raad voor Vreemdelingen
verkeer in te stellen, waarin ook ver
tegenwoordigers van de bedoelde or
ganisaties zullen worden opgenomen.
De A N.W.B. zal het centrale propa-
ganda-apparaat vormen.
Het vreemdelingenverkeer zal de
middelen krijgen, welke het noodig
heeft om zijn taak ten volle te kunnen
uitoefenen en maatregelen zijn in ver-
gevorderden staat van voorbereiding
om de gemeentelijke invloeden, welke
in vele gevallen bemoeilijking van het
toerisme tot gevolg hadden, te be
snoeien.
Voorzoover dit doelmatig is, zullen
andere departementen bij de uitvoe
ringsmaatregelen worden ingeschakeld.
Cultureele ontspanning
voorop
Het bovenstaande vormt de samen
vatting van de richtlijnen, welke de
secretaris-generaal van het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten, dr. T.
Goedewaagen. hedenmorgen uitstippelde
voor een groot aantal belanghebbenden
bij en belangstellenden in het vreemde
lingenverkeer.
Aan zijn voordracht is het volgende
ontleend
Wij beleven een radicale omwenteling
in het maatschappelijk bestel. Nieuwe
ideeën en nieuwe organisatievormen zijn
naar voren gekomen. Deze omwenteling
trekt ook de besteding van den vrijen
tij in haar kring het spel in zijn ruim-
sten zin als verstrooiing, versiering en
verdieping.
Ontspanning werd tot nu toe be
schouwd als een zaak van het individu,
waaraan ieder naar gelang van zijn
beurs kon mededoen. De ontspannings-
gelegenheid werd beschouwd als ..be
drijf’. waarin de verdienste belangrijker
was dan het peil en de cultureele waar
de Met het socialisme en de bewust
wording v: n den arbeider ging gepaard
de organisatie van de besteding van den
vrijen tijd, doch ook zijn ontspanning
werd vooral doo: de belanghebbende
„ondernemers" georg miseerd.
De nationaal socialistische opvatting
stelt daartegenover de ontspanning als
een zaak van het geheele volkieder
heeft recht op ontspanning, omdat hij
plicht tot inspanning heeft. Het belang
van het volk staat voorop en dit wil
zeggendat ieder zijn ontspanning moet
hebben en dat deze niet door kapitalis
tische. maar door socialistische beginselen
dient te worden geleid.
Niet het vrije initiatief van particulieren
geeft den doorslag, maar de overheid
geeft leiding en vorm. Het particulier
initiatief wordt hierdoor niet uitgeschakeld
maar, geordend door den Staat, en ter-
wille van het geheele volk, ingeschakeld.
Dit geldt ook voor vreemdelingenver
keer, reizen en toerisme. Naar indivi
dueel kapitalistische opvatting is dit een
zaak van ieder voor zich. In de praktijk
beteekende dit: alleen de financieel sterke
heeft gelegenheid
Toen kwam de I
de stadsarbeider en
instrument om te reizen: reisvereenigin-
gen, modern motorverkeer, jeugdherbergen
enz. maar de basis bleef particularistisch.
Het toerisme werd voornamelijk econo
misch als bedrijf gezien, doch deze opvat
ting moet worden gewijzigd.
Naar nationaal-socialistische beginselen
worden vreemdelingenverkeer en toerisme
een recht van het geheele volk. Het moet
niet aan individuen of klassen en groepen
worden overgelaten, wie reizen en hoe ge
reisd zal worden. De Staat moet ten bate
van het volk het reizen ordenen. Het doel
van het vreemdelingenverkeer is niet in
de eerste plaats economisch het is geen
winstzaak voor de producenten van reis-
genoegens, aan de begeerige consumenten
toegedacht, doch het is cultureel, omdat
het noodig is voor de cultureele ontspan
ning van het geheele volk. Naar onze op
vatting. aldus spr., dient ook de ontspan
ning door reizen slechts één doel: het sterk
en gezond maken van het volk in zijn ge
heel, geen groep uitgezonderd.
Toerisme is volksvoorlichting.
Naar nationaal-socialistische beginselen
behoort, zoo ging dr. Goedewaagen voort,
---fl