Het Rotterdam der toekomst Haagschc Courant van Zaterdag 12 April 1941 Jong leven op de boerderij BINNENLAND GEMENGD NIEUWS NEDERLANDSCH-INDIE Scheveningsche klanken een van samen De DE SITUATIE IN HET VERRE OOSTEN de parti- energiek De plannen voor den herbouw en de grootscheepsche annexaties houden rekening met inwonertal van 1,200.000 In dit jaar 8500 nieuwe woningen De Overheid en culieren werken bollenvelden met Paschen DERDE BLAD, PAGINA U ENGELSCH-AMERIKAANSCHE- NEDERLANDSCHE BESPREKINGEN BENDE INBREKERS TE LEIDEN AANGEHOUDEN FABRIEK TE TIEL IN DE ASCH GELEGD Aanzienlijke schade Vrijmetselarij Op verschilIende boerderijen zijn weer veulens geboren. Een snapshot van hot naar de weide brengen-van merries en veulens, genomen op een boerde rij in de omgeving van den Haag (Schunmeipanntnah^ l SI CLIV KEES DE KLINKER Al Het opruimen van het puin Oe haven de van en in s in langdurig wijl gehouden wegens heling, fie kon in haar geheel 1806. En wel de Schevelingsche notaeris Boudewijn de Witt. Dat baentje van vier- baek- en rentmeester was èigelik 'n soort eirebaentje. Leidsche politie is erin geslaagd •rresteeren. die ongeveer twee weken geleden gemaakt aan verscheidene Leiden, waarbij een geld- Doodelijke val van een kindje in tobbe Aan de Pluimstraat te Enschedé is Don dag een anderhalfjarig kindje in een tobbe met water gevallen en om het leven gekomen. Men dacht aanvankelijk, dat de kleine verdronken was. doch later werd vastgesteld, dat de doodsoorzaak het breken van een halswervel is ge weest Inbraak in goad- en zilverwerk Dezer dagen is ingebroken in den goud- en zilverwinkel van de firma A. D. Overstrijd aan de Witte de Withstraat te Rotterdam. Door vernieling van een deur paneel. zijn de inbrekers via de achter zijde binnengekomen en hebben uit den winkel een groot aantal dames- en hee- renhorloges gestolen, waarvan aantal en waarde nog niet nauwkeurig zijn vastge steld. Ruw geschat, is voor een waarde van achtduizend gulden verdwenen. Van de daders ontbreekt elk spoor. Nabij de grens van TieL onder de ge meente Wadenoyen. heeft gisteravond een felle brand gewoed, welke het fabrieks gebouw van de N.V. chemische fabriek en handelmaatschappij v.h. Jan E. de Boer in asch heeft gelegd. Het personeel, bestaande uit 20 personen, had zijn dag taak volbracht en had om half zes de fabriek verlaten. Kort daarna werd de brand ontdekt. De vlammen vonden voed sel in de carbolineum, het hoofdproduct van de fabriek en in overige teerproduc- ten en chemische stoffen en sloegen wel dra naar alle kanten uit De brandweer van Tiel rukte terstond met groot mate riaal uit en bestreed het vuur met zeven stralen. Aanvankelijk stond zij machte loos tegen de vuurzee, maar allengs won zij terrein, zoodat omstreeks kwart over zes het gevaar voor uitbreiding tot de belendende perceelen was geweken. Opzichter van de brandweer ernstig gewond het blusschingswerk ook de Groote voortvarendheid Dr. Völckers sprak met groote waar- deering over dit initiatief, waarin de voorzitter van de Kamer van Koophan del. de heer v. d Mandele, een belangrijk aandeel nam. Ter ilustratie van de voort varendheid, waarmee men in de Maas stad tewerk ging, noemde spr drie data, karakteristiek voor de energieke actie 15 Mei capitulatie der Nederlandsche Weermacht18 Mei in de Nederlandsche bladen verschijnt een oproep voor hulp- verleening met transportmiddelen voor de puinruiming20 Mei ir. Witteveen krijgt de opdracht voor het ontwerpen van een plan van herbouw. Verdacht van moordaanslag aangehoaden In verband met den moordaanslag te Blesdijke op den 73-jarigen B. Huis in 't Veld is zekere J. M. te Hoogeveen, vroe ger caféhouder te Willemsoord, in arrest gesteld. voorloopig niet worden doorgevoerd. Door de annexatie komt het zielental dan reeds op 700 000 Het geheele economische leven van Rotterdam zal zich dus binnen ruime grenzen ontwikkelen. Neemt men aan dat het zeevaartverkeer en dat van de binnen scheepvaart zich snel na den oorlcg ont wikkelen zullen, dan zal Rotterdam's be volking spoedig boven de 700.000 uitko men. In enkele tientallen jaren zal de stad 1 millioen tot 1.200.000 inwoners tellen. Met deze gedachte is oij de plannen van ir. Witteveen rekening gehouden. het streven naar een Pan-Europa van Coudenhove Kalerugi Wie over deze on derwerper. meer wil lezen, kan het bo vengenoemde boek van den heer Schwier ter hand nemen. De heer W. Schwier, van wiens uiteen zettingen over de vrijmetselarij in een onderhoud met een vertegenwoordiger van het A N P wij reeds melding hebben ge maakt, heeft onder den titel „Vrijmetse larij, een volksvijandige organisatie", bij de Uitgeverij Westland te Amsterdam in de Nederlandsche taal een boek doen ver schijnen, waarin een en ander in bijzon derheden wordt uitgewerkt. De schrijver behandelt daarin achter eenvolgens „de wereldbeschouwing der Vrijmetselarij", de „voorvaderen van de Orde der Vrijmetselaren", de „voorloopers van de Vrijmetselarij in de Middeleeuwen" (onderverdeeld in „de Orde der Tempe liers”, „de Bouwhutten" en „de Rozenkrui sers"), de „Oprichting van de Vrijmet selarij”. de „uitbreiding van de Loges en hare Ideeën", „de Vrijmetselarij, een werktuig van het Wereldjodendom" (on derverdeeld in „afstamming en program ma der Joden”, „Liberalisme en Vrijmet selarij", de grondslagen voor den greep naar de wereldkrachten van het moderne Jodendom", en „centra van ophitsing”), „leerstellingen der Vrijmetselarij”, „de Vrijmetselarij in Nederland", „gebruiken en opvoedingssystemen” (onderverdeeld in „de werkplaats der Vrijmetselaren”, „de opname", „de Johannes Gezellen en Meestergraad", en „de Middelste en Hoog ste Graden"), „het internationale karak ter der Vrijmetselarij" Ten gerieve van den belangstellenden lezer is hieraan toegevoegd een lijst van de 65 afbeeldingen, die het boek verluch ten en verduidelijken. Bovendien is in den tekst een aantal teekeningen opgenomen Een verklaring van enkele uitdrukkingen en een register vergemakkelijken voorts het gebruik van dit werk. Oe Vrijmetselarij In Neder land verboden. Wij moeten nog terugkomen op de uit eenzettingen van den heer Schwier in bovengenoemd onderhoud. Ten aanzien van het internationale karakter onderscheidt hij twee stroomin- gen in de Vrijmetselarijde Romaansche en de Germaansche richting. Deze zijn een gevolg van den volksaard De meer impulsieve aard van den Zuider ling maakte, dat de Vrijmetselarij in deze landen meer direct in de politiek ingreep, terwijl in het Noorden de Vrijmetselarij zich uiterlijk verre hield van de politiek en zich bepaalde tot het laten doorwerken van haar geest. Het einddoel van beide stroomingen is, zeide de heer Schwier, evenwel hetzelfde en dit doel is de wereld heerschappij. Daartoe wil de Vrijmetselarij, zoo heet het verder, de verschillen van ras. volk en godsdienst uit den weg ruimen. In wezen acht de heer Schwier de Vrij metselarij. zoowel op politiek, als op gods dienstig gebied revolutionnair. In dit ver band wees hij op den invloed van de Vrij metselarij in tal van internationale orga nisaties en op haar eigen internationale organisatie De z.i. bijzondere positie van de Joden in de Vrijmetselarij besprekende, wees hij op de stichting in 1843 te New-York, van een zuiver Joodsche Vrijmetselaarsorde, de B'nai B'rith In 1873 bestond deze organi satie uit 200 loges met 25 000 leden en in 1911 uit 414 loges met 40.000 leden In Nederland bestonden twee „B'nai B'rith"- loges en wel te Amsterdam en Den Haag met tezamen 192 leden. Na op den invloed van deze loge te hebben gewezen, zeide de heer Schwier o.m.: „Ook aan de overzijde van den oceaan, in de Vereenigde Staten, is de macht van de B'nai B'rith zeer groot De minister van financiën Morgenthau is lid van deze loge, evenals de beide secreta rissen van den minister van binnenland- sche zaken. Ickes. Deze secretarissen zijn Normann Meyer en Felix Kohn. Ook de bekende senator Pittmann is B'nai B'rith-broeder. Bovendien zijn pre sident Roosevelt en de minister van bui- tenlandsche zaken Cordell Hull Vrijmet selaar. Roosevelt bekleedt zelf den 32sten graad. De waardeering voor Roosevelt heeft de B'nai B'rith duidelijk getoond De heer Schwier betoogde voorts, in verband met hetgeen hij heeft opgemerkt over het internationale karakter, dat de Vrijmetselarij een opvoedingssysteem heeft opgebouwd, dat uitermate geschikt is om den mensch rijp te maken voor de zoogenaamde, op wereldburgerschap ge grondveste, humaniteitsgedachte. Hij be schrijft zeer uitvoerig de samenkomsten van de broeders, den tempel, de attribu ten, het ritueel bij inwijding van den leerling, de bevordering tot gezel en tot meester, en betoogt, dat in de ceremo niën de sterk Joodsche inslag tot uiting komt. Uitvoerig werd behandeld de invloed van de Vrijmetselarij op revolutionnaire bewegingen in Frankrijk (de groote Fransche revolutie, de commune, de op stand in Parijs in 1871), in Spanje (1820), Italië, Zuid-;Amerika. Daarnaast werd de andere wijze van optreden in de Ger maansche landen uiteengezet, het ver krijgen van invloed door het propageeren van het internationalisme en het wereld burgerschap, in tegenstelling met de liefde tot het eigen land, het bevorderen van allerlei internationale vereenigingen en bonden. In dit verband werd om. herinnerd aan De betrekkingen tusschen Japan en Nederlandsch-Indië TOKIO, 1 April (Domei) Uit Manilla wordt gemeld, dat aldaar een conferen tie is gehouden, welke twee dagen ge duurd heeft, en waarin EngelschAme- rikaanschNederlandsche besprekingen gevoerd zijn over een z.g. gemeenschap pelijke verdediging in het Verre Oosten, de eerste in haar soort in den Oriënt sinds het uitbreken van den Europee- schen oorlog. Nu de besprekingen voor bij zijn, is luchtmaarschalk Sir Robert Brooke Popham, de opperbevelhebber van de Britsche strijdkrachten in het Verre Oosten en Britsch afgevaardigde op de conferentie van Manilla, per vliegtuig naar Singapore vertrokken. Tevens zijn de heer van Kleffens en zijn gezelschap, die op weg waren naar Ba tavia en hun reis te Manilla hadden on derbroken, om aan de conferentie deel te nemen, per vliegtuig naar Neder- landsch Oost-Indië doorgereisd. Een D.N.B.-bericht uit Tokio meldt, dat er officieel over het resultaat der besprekingen niets bekend is gemaakt Men mag aannemen, dat ook de positie van Nederlandsch-Indië, binnen het be stek van dit militaire en economische front is opgehelderd en dat de handels- bespreklngcn tusschen Japan en Neder- landsch-Indië te berde gebracht zijn. Toen de veehouder K. te Loenen aan de Vecht, vanmorgen zijn kippen wilde gaan voeren, kwam hij tot de onaangename ontdekking, dat niet minder dan 25 legkippen waren gestolen. De verdwijning van den Bredaschen koopman De rechter-commissaris in strafzaken bij de Rotterdamsche rechtbank deelt, ten aanzien van het onderzoek naar de verdwijning van den Bredaschen koopman van A., 't volgende mede: Ten onrechte zou de indruk kunnen worden gewekt, dat het onderzoek de zaak reeds volko men tot klaarheid heeft gebracht. De instructie is echter nog niet gesloten, zoodat de verdachten niet binnenkort voor de Rotterdamsche rechtbank zul len verschijnen. Wel is inderdaad komen vast te staan, dat beide verdachten, de Rotterdammer en de Amsterdammer, zeer nauw bij het misdrijf betrokken zijn. Dat zij samen den moord met be- rooving op touw hebben gezet, en samen hebben gepleegd, is nog allerminst ko men vast te staan. De gevolmachtigde van den Rijkscom- missaris voor de stad Rotterdam, presi dent dr. Völckers, heeft ons in de gebrui kelijke persconferentie een interessant persoverzicht gegeven van de plannen voor den herbouw van Rotterdam en van de wijze waarop deze, wat hun voorbe reiding betreft, reeds ten deele ten uit voer zijn gelegd. Tengevolge van de oorlogshandelingen In Mei van het vorige jaar. werd een vijfde gedeelte van het bebouwde gedeel te van Rotterdam, en wel zijn zeer be langrijke city, verwoest. Ongeveer 25.000 woningen gingen daarbij verloren, bene vens een zeer groot aantal bankgebou wen, fabrieken, winkels, magazijnen entrepots, enz. Circa 80.000 personen wer den dakloos. Met een buitengewone energie pakte het Rotterdamsche gemeentebestuur, sa men met de leidende figuren uit het za kenleven, onmiddellijk de herstelwerk zaamheden aan. aanvankelijk uiteraard in dezen vorm, dat aanstonds een organi satie in het leven werd geroepen om de puinhoopen op te ruimen en het eerste overleg plaats vond met den stadsarchi tect. ir, Witteveen, over een plan van herbouw. Dr. Völckers wees tenslotte nog op het groote belang van Rotterdam als haven Het scheepvaartverkeer in vredestijd was er enorm: het 10.000ste schip liep binnen een jaar binnen; in totaal kan met een verkeer van 14.000 zeeschepen rekening worden gehouden. Men heeft berekend, dat elke 20 minuten van dag en nacht een schip den Waterweg op- cf afvoer. Daarbij kwamen 200.000 Rijn- en binnenschepen. Het achterland van Rotterdam is zeer belangrijk en zijn geografische ligging is voortreffelijk. Daarom, aldus dr. Völckers, mag voor Rotterdam een groote toekomst verwacht worden. Na den oorlog zal er overal een ontzaglijk gebrek aan grondstoffen zbu. De schepen voor het transport daarvan zullen in series nieuw gebouwd moeten worden, eer soort eenheidsschepen voor gemengd vracht- en personenvervoer. In de beste jaren zette de Rotterdam sche haven 42 millioen ton aan massagoe deren en stukgoederen om, waarvan 32 millioen ton kolen, erts, graan, hout etc. De capaciteit van de voortreffelijke havens van Rotterdam is met deze 42 mil lioen ton niet uitgeput. Zij kan minstens tot 50 millioen ton worden opgevoerd. Rotterdam’s goederenverkeer heeft bo vendien het voordeel, dat het veelzijdig is, zoodat de haven nooit op zoo gevoe lige wijze als andere havens den terug slag zal ondervinden van verlies van een deel der goederen als gevolg van be paalde stroomingen van polltiek-econo- mischen aard, verschijnselen, waarmede men bij een groote zeehaven altijd reke ning moet houden. Rotterdam, zoo besloot dr. Völckers, zal het aan scheepvaartverkeer nooit ontbre ken, niet alleen vanwege- de grondstoffen, maar ook door zijn buitengewoon gunstige ligging. Maar 'n aare kwestie is weer, oe in- die tije de vierbaekbeweging bekostigd wier. De Staete van Olland en West-Vriesland wazze der èige-n-in de zeuventiende èiw terdege van bewust, dat 't oak n groat lansbelang was, datte der op enkelde pun- te van de kust vierbaekens brandede voor de vèilig-èid van scheepvaert en vissche rij. En der kon oak van die kant op gere gelde steun erekend worde. Vorders bleef in veul gevalle-n-oak de stasregeering iet achterwege. Maar tóch schèint 't voor de vierbaekmeesters veulal 'n èile toer e- weest te ebbe-n-om de endjes an mekaar te knoape. We ebbe de leste keir al ezèid, datte de stierlui voor dat doel 'n premie van 4J guide per vaertuièg opbrenge mozze En as alles goed ging, dan gebeurde dat oak wel. Maar was er op de ien of aare me- nier stagnaesie in de visscherij, dan kwam der met 't betaele van die premie wel er is 'n kink in de kaebel. Zoa gebeurde-n ’t in 180^ toe de visscherij der slecht vóór- stong, omdat er allien maar overdag e- vischt moch worde, datte de stierlui iet in staet wazze-n-om an de vierbaek mee te betaele. We leze nog in Vermaas van 'n ge val in 1719, dat er deur de Schevelingers met de Staete van Olland 'n klacht in- nediend wier, omdatte ze van Regeerings- zij voor tegemoetkomming in de koste van de vierbaek maar 528 gulde-n-ontvange-n- aane. En der wazze meir as duièzend guide noadig Dat wier in 'n uiètvoerig adres allemael beschreve. Oewelle ze niet vol ledig der zin krege, was 't end van *t liedje toch, datte ze d'r 'n flink bedrag bijkrege. In 1768 was er 'n tekort van 1352 guide. Maar toe schene Burgemèister en Schepene dat zaekje weer oppeknapt te ebbe. In 1782 mozze de Staete van Olland bijsprlnge met 400 guide 's jaers, dat lae- ter op 250 gulde-n-ebrocht wier. Zoa ziene we. datte der mèistaï èil wat kromme spronge voor noadig eweest benne, om de rekening van de vierbaek te laete kloppe We schreve 't jaer 1807. dat 't met de vierbaek èigelik voorgoed ovveloape was. Van 't brande van „kolevier" was toe gien spraeke meir, want in dat jaer wier de eirste olielamp öp-ange. Van dat oagen- blik öf zou je èigelik motte spreke van De noodwinkels Een der eerste dingen, die men nood zakelijk achtte, was het wederom doen opbloeien van het zakenleven in de bin nenstad. Voor dit doel werden noodwin kels. noodmagazijnen, noodfabrieken. etc. opgericht. Aan den Coolsingel en de Goudsche singel ontwikkelt zich reeds weer zakenverkeer, zeer ten gerieve van het publiek dat eerst genoodzaakt was zijn inkoopen in ver afgelegen wijken te doen. Honderden noodwinkels werden volgens een bepaald systeem door het stadsbestuur gebouwd en aan kleinhande laren verhuurd. Behalve deze, zijn een groot aantal grootere noodwinkels verre zen, door particulieren tot stand ge bracht. Zoo Is bijv, aan de Jongkindstraat een geheele straat van noodwinkels ont staan, zaken van winkeliers-, juweliers, kunsthandels, boekhandelaren, confectie zaken, lederzaken, etc. die vroeger aan de Noordblaak gevestigd waren. De middelen voor de inrichting van deze za ken werden opgebracht door de ..Stich ting 1940", welke tot dusver voorschotten tot een bedrag van 23 millioen gulden heeft verstrekt Bij het blusschingswerk moest de brandweer ook de brandweer van Wadenoyen was uitgerukt behoedzaam te werk gaan, daar door de hitte ver scheidene zuurstofcylinders en flesschen met chemicaliën tot ontploffing kwamen. Bij een van deze explosies werd een opzichter van de brandweer door een wegvliegende scherf ernstig aan het hoofd gewond. Hij moest zich onder genees kundige behandeling stellen. Het jonge bedrijf is door den brand zwaar getrof fen. De schade is aanzienlijk. De oor zaak van den brand is niet bekend. Sneller kon het niet en deze krachts ontplooiing bleef zich in onverminderde mate voortzetten, allereerst in het oprui- mingswerk, waarbij 20000 man te werk werden gesteld, die 2000 voertuigen tot hun beschikking hadden. Wat bij eersten aanblik een onbegonnen werk leek, de verwijdering van honderdduizenden ku bieke meters puin, kwam in een half jaar gereed. In November verdween de laatste vracht uit het verwoeste stads deel. Het puin kreeg deels al dadelijk een nuttige bestemming bij de demping van overtollige kanalen en voor de fundee- ring van den grooten weg langs de Kra- lingsche plas werd deels opgeslagen In de nabijheid van het G.E.B.-gebouw voor later gebruik Tijdens de opruimings werkzaamheden hebben zich moeilijkhe den voorgedaan met de arbeiders, welke in hoofdzaak liepen over loonkwesties. De arbeidsbeurzen en de Duitsche ambtena ren voor sociale aangelegenheden hebben toen ingegrepen en een bevredigende re geling ingevoerd. Er werd een tariefloon ingesteld en er werd een Vertrouwens- raad** benoemd. Deze raad. voor de eerste maal hier te lande ingesteld, heeft zeer nuttig gewerkt Nieuwe straten In November was men dus gereed met het opruimen van het puin Men was reeds overgegaan tot het ontwerpen van nieuwe straten. Een groot aantal straten was reeds geprojecteerd, en de aanleg er van verkeert reeds in een stadium van uitvoering. Nog niet in volle pracht zullen de Paaschdagen nog geen bollendagen zijn in den vollen zin van het woord, toch zullen velen een bezoek wil len brengen aan de eerstelingen, die de Hollandsche lustwarande met hun kleuren sieren. Ten gerieve van deze fietsers en wan delaars heeft de A.N.W.B. een speciale route uitgezet, welke langs de mooiste velden voert en die op de A N W B.-weg wijzers is aangegeven met een opzet- bordje. dat de afdeeling vertoont van een bloeiende hyacint geflankeerd door een narcis en een tulp. De route is 65 km lang en vormt een rondrit van den Deyl via Wassenaar, langs het rijwielpad door de duinen naar Katwijk en Noordwijk aan Zee; vervol gens naar Noordwijk en Vogelenzang en langs zeer fraaie binnenwegen door het centrum van de bollenstreek rond Ben- nekom. Hillegom, Lisse en Sassenheim, naar den Deyl terug. De A.N.W.B. vestigt er de aandacht op, dat de velden langs deze route met de Paaschdagen echter zeker nog niet hun grootste pracht zullen hebben ontplooid. De eerstelingen van de narcissen begin nen reeds te bloeien. Wandelroutes N.Z.H.T.M. De directie der N.Z.H.T.M. heeft in overleg met de betrokken vereenigingen voor vreemdelingen verkeer eenige aan- bevelenswaardige wandelingen in het centrum van de bollenstreek vastgesteld en van wegwijzers voorzien, aangegeven door bordjes in kleuren. Te Hillegom be staat gelegenheid tot het maken van rondvaarten tusschen de bloemenvelden en bezoek aan een uitkijktoren. ’k Eb de vorige keir al ezèid, dat ik met onze Jocheme nog er is me licht op zou steke, om vordere bezonder-eedes te wete te komme van de Ouwe Vierbaek. As ik van gebeurtenisse en episodes uièt vrooger tije wat te informeere-n-eb, dan oof ik met die man noait an doavemans- deur te kloppe. Iet allien, dat ie van zoawat alles 't naedje van de kous weet, maar ij rede neert oak èlteid zoa graeg over die ouwe tèid En waer die nog eve-n-an wèifele zou, dat kikt ie nog er is sekuur nae in de naelaetenschop van Vermaas. 'k Liep 'm vandaeg net in de flank, toe die van de Ouwe Aève vandaen kwam. Jochem”, zeg ik, ,,'k aa je op gien ge schikter oagenblik kehne treffe, want 'k eb an de Klankelezers beloofd, om ze nog enkelde bezonder-eedes over de Ouwe Vierbaek te vertelle". „Kees”, zèit ie, „ik zei je alles ver telle, wat ik der van weet, maar gaet eirst maar bèi me mee voor 'n bakje troast. Jaenekee zit al met smart op me te wach-' te. 't Mag teugewoordig 'n beetje an de slappe kant weze, maar zoa’n bakje ken ik toch maar iet misse. En dan èit Jaene kee je weke lang al iet onder 't licht van der oage-n-ezien. Misschie treffe we 't nog, dat er nog 'n kookje bij komt oak! Zoa onder 't genot van 'n lekker kopje koffie, was onze Jochem in de goeie stemming ekomme, om alles te vertelle. wat ie zoa van dat Ouwe Vierbaeken öf wis. Zoadoende vernam ik, dat t er vroe ger soms erg èigenaerdig nae toeging. De vierbaek of vierboet was indertèid èigelik 'n soort partekeliere onderneming, die toch weer in zekere zin verantwoor- delik was teugenover de Kerk, de Stasre geering en de Lansregeering Deur de Stad wiere de 4 zoagenaemde vierbaek meesters annesteld. En wel uièt de nota belen van 't durp. Ien dervan was de rent meester en genoot 'n toelaege van dürtig guide per jaer De vierbaekmeesters aane-n-let allien ‘n vrije plaes in de Kerk, maar 's winters oak 'n warme viertest voor rekening van de vierbaek Allemael van die dinge, die je be-oardèile mot nae de toestande van vrooger tije. Vermaas noemt nog ien van de rentmeesters, die dat was van 1802 tot Kettinghandel ontdekt In de gemeenten Enkhuizen, Andijk Grootebroek zijn ambtenaren van den crisiscontröledienst in samenwerking met de politie een omvangrijken kettinghan del in koffiesurrogaat, thee, cacao, brui ne boonen en zeep op het spoor geko men, waarbij niet minder dan dertien personen zijn betrokken, die allen proces verbaal tegen zich zagen opgemaakt. De verschillende artikelen werden clande stien tegen zeer hooge prijzen van de hand gedaan. Men is er in geslaagd een grooten voorraad goederen in beslag tt nemen. Ook werd bij eenige in het com plot betrokken personen ongebanderol- leerd vet in beslag genomen. Het onder zoek in deze zaak duurt voort Nieuwe woningen Van de 25.000 vernielde woningen in het centrum der stad, zullen er 8 tot 10 000 weer in het stadscentrum worden ópge trokken. De overige woningen worden ge bouwd in de voorsteden, in het Zuiden, in Vreewijk en Blijdorp en op den rechter- en linker Maasoever. Voor dit jaar staat de bouw van 8500 woningen op het pro- irarrma. .De plannen voor den herbouw van de binnenstad zijn geheel gereed. Het totale vernielde gebied is door de stad onteigend daardoor de mogelijkheid te hebben er vr‘j over te kunnen beschikken. Het zielental Rotterdam is snel gegroeid. In 1750 telde ?n^tad 55OOO inwoners, in 1870 116 505. in 1900 318 468, in 1930 578 949 en In 1940 620 000. Met Ir. Witteveen is langdurig ®',erle8 gepleegd over het zielental waar- in zijn plannen voor den herbouw ’■«kening moet worden gehouden. Men beeft een oogenbllk aan 2 millioen inwo- voor de toekomst gedacht, maar een f*ehaven als Rotterdam is van vele fac- afhankelijk. Overschie. Schiebroek. ,llcRersberg en IJselmonde, zullen dit iaar nog geannexeerd worden. Ook Schie dam en Vlaardingen komen voor annexatie aanmerking, maar ofschoon zij econo- ï<?ch «n industrieel reeds tot Rotterdam oe“oorcn, zullen deze annexatieplannen Al die bezonder-eedes komme-n-uièt de koker van onze Jocheme. As ik wat nieuws wul wete voor de Klanke, dan gaen ik maar nae me freer Jochem toe. Maar nae 't koffie-uurtje wou die met alle geweld weer nae strang. „Kees", zèit ie, we zitte non volop in 't vóórjaer, de visschies komme nae de wal toe. Kik maar ‘s nae de schokkers, wat 'n moaie reisies owe ze maeke. Der komt oak meir bot, schol en wijting an de mart. Je weet iet, welke wondere-n-ovve der gebeure kenne. Misschie springt er wel 'n kab- belaauw op strang. Maar azze der weer 's bollekies anspoele, laete we dan maeke, datte we der bij benne. Zoadoende benne we die èige dag nog tot alf Kattek toe eweest. Maar der was gien vischje te bekenne. Dat zootje wijting van onderlest van de Groene Tent ken die nog maar iet vergete! Een deel van den bait achterhaald De een inbrekersbende te zich ongeveer twee schuldig had diefstallen te bedrag van 700, benevens" 500 pond thee en ruim 100 pond koffie werden ontvreemd. Na moeilijke naspringen zijn thans zes personen aangehouden, mee- rendeels oude bekenden van de politie, die een bekentenis hebben afgelegd, ter wijl nog verschillende personen zijn aan- .De partij kof- worden opge spoord. Van de thee kon slechts 24 pond worden achterhaald, doch van het ge stolen geldbedrag en de opbrengst van de ontvreemde koffie en thee was slechts 150 over. COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREEN KOMST IN HET MUZIEKIN8TRU- MENTENBEDRIJF Na 25 jaren strijd van de betreffende werknemersorganisaties om in het piano- en orgelbedrijf tot collectieve loonrege lingen te komen, is het hoofdbestuur van den bij het N.V.V. aangesloten Nationalen vakbond van muziekinstrumentmakers en -stemmers er in geslaagd, met het hoofd bestuur van den Ned. Bond van piano- en orgelhandelaren en -fabrikanten tot over eenstemming te komen inzake een ont werp collectieve arbeidsovereenkomst voor de piano- en harmoniumbranches. Nadat op 8 April de goedkeuring van het college van Rijksbemiddelaars was verkregen, trad de overeenkomst met te rugwerkende kracht van 1 April j.l af in werking, waardoor de eerste collectieve arbeidsovereenkomst voor de branche van het muziekinstrumentenbedrijf in Neder land is tot stand gekomen. Het N V.V., dat reeds verschillende op merkelijke resultaten inzake het tot stand brengen van collectieve arbeidsovereen komsten heeft mogen boeken, hoopt nu door middel van het hoofdbestuur van den Nationalen vakbond van muziekinstru mentmakers en stemmers ook voor andere branches, zooals het kerkorgelbedrijf. de industrie van blaasinstrumenten enz. een dergelijke overeenkomst af te sluiten. NED. VEREENIGING VAN HUISVROUWEN De Nederlandsche Vereeniging van Huisvrouwen zal op 22 en 23 April a.s. in het Getouw voor Kunsten en Weten schappen te Utrecht de 28ste algemeene vergadering houden. OPVOEDERSGILDE Het hoofd van het Opvoedersgilde heeft besloten aan het Opvoedersgilde een afdeeling lichamelijke opvoeding te ver binden, Als leider dezer afdeeling heeft hij aangewezen den heer J. M. van der Lyke. Soestdijkscheweg 203, te Bilthoven. Het adres van den secretaris van het Opvoedersgilde isdr. F. Breedvelt, Jozef Israëlslaan 46, 's-Gravenhage. TOETREDING VAN WERKLOOZEN TOT HET N.V.V. In aansluiting op het bericht betreffen de de toetreding van werkloozen tot het N.V.V. wordt medegedeeld, dat deze toetreding alleen kan plaats hebben, in dien zij niet in strijd is met de statuten der aangesloten organen of met bepalin gen, vastgelegd in de collectieve arbeids overeenkomsten. Oe herbouw en het verkeer. Rotterdam heeft altijd vele verkeerspro blemen gekend De herbouw zal de oplos sing van vele dezer problemen brengen. Breede straten zijn ontworpen, 52 meter breed terwijl zg.n ringstraten zijn ont worpen, die, buiten het centrum om. het goederen- en personenverkeer, naar de havens kunnen verwerken De straten en pleinen zullen breed worden opgezet, zoo dat de binnenstad niet zwaar belast kan worden door het verkeer. Ook het probleem van het spoorwegver keer is onder het oog gezien en de moge lijkheid is overwogen de spoorbaan door de stad om te leggen Deze omlegging, van ongeveer 6 k m zou groote kosten met zich brengen, ook het goederenvervoer etc. zou er duurder door worden Het spoor- wegviaduct zal dus wel blijven bestaan, maar het zal aesthetisch beter verzorgd worden. Bij den herbouw is ook rekening gehou den met het hooge water, waardoor Rot terdam meermalen geteisterd wordt De dijken zullen zoo dicht mogelijk naar den waterkant worden gebracht Water in de binnenstad, dat niet van belang voor de scheepvaart is. zal worden gedempt De Schiekade en de Schiedamsche Singel zijn daarvan reeds voorbeelden. Ook de bruggen zullen verhoogd wor den, zoodat grootere schepen voor het Rijn- en zeevaart-verkeer onder de brug gen passeeren kunnen. De toegangen tot de bruggen zullen daartoe verlengd wor den. Dr. Völckers wees er op, dat de Rijks- commissaris zich voor den herbouw van Rotterdam persoonlijk sterk interesseert Met zorg worden de plannen van ir Witteveen en van vele andere bekende architecten en stedebouwkundigen beke ken. Ir. Witteveen heeft het eens karak teristiek uitgedrukt: De Rotterdammer, die in 1950 na jaren afwezigheid in Rot terdam terugkeert zal een nieuwe bin nenstad zien, maar hij zal toch voelen, dat hij in z ij n Rotterdam is terugge keerd, hij zal het gevoel hebben er weer „thuis" te zijn. En dit is heel belangrijk. „lichtbaek” of .Jichtbaeken”. Maar gien spraeke van. De ouwerwesse betiteling „Vierbaek” bleef bestaen en bestaet van daeg an de dag nóg. En 't is nog maar betrekkelik kort eleeje, dat de naem ..Olieburg" plaes mos maeke voor de naem „Vierbaekstraet". Oak teugewoordig spreke we niet van „Lichttoren”, maar van „Viertoren”. Dus per slot van rekening oak as gevolg van de ouwe benaeming „Vierbaek" nog. Van lieverlee wier de lichtstarkte opgevoerd, 't Antal lampe wier van ten op twie en van twie op drie ebrocht. De ver- lichtingsomtrek wier geregeld groater en groater. Van 1850 öf was er van „vier baekmeesters'* gien spraeke meir. De kustverlichting was 'n zaek van de ma- rine-n-eworde. In 1875 kreeg Scheveling z'n èizere viertoren. Dat is dus al zus en züstig jaer eleeje, dat die toren ebouwd wier. Voor die tèid was 't, zoa-as Vermaas 't noemt, ,,’n mèisterstik van bouwwerk". En 't mag gerust ezèid worde: oak eden ten daege nog ken Scheveling z’n èige beroeme-n-op 't bezit van ien van de moalste viertorens ter würreld. De olielampe ebbe plaes motte maeke voor 't elektrisch licht, ,,'t Teugenwoordige bliksemlicht", zegt Vermaas, „is ongeloaf- lik vord op de Noordzèi waer te neme, en onze visscherlui wete-n-ons te vertelle, dat op de plek waer ‘t licht van onze toren op-oudt, de viere van Engeland al zichtbaer benne." a

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 9