OOR DEN PUZZELAAR KUNST EN LETTEREN FILM EN BIOSCOOP DE FILM MICHEL ANGELO HAAGSCHE COURANT Zaf.erdag 19 April i 3 2 5 8 12 15 13 19 20 18 7 26 25 23 32 JI 27 Jo 28 29 35 NIEUWE UITGAVEN 33 34 38 39 36 37 44 45 x.2 49 47 52 50 5i 56 53 5a 58 57 feo I 59 62 Meesterwerk door Curt Oertel GER. P. ADOLFS TIJD SCHRIFTEN TOEGEZONDEN BOEKEN uitvoering van weensche en NEDERLANDSCHE MUZIEK NEDERLANDSCHE KUNSTENAARS EN SCHRIJVERS IN HET ZEVENGEBERGTE 1941 3e bl. pag. 3 -il.... -m-ubr." lu PIANORECITAL HANS SCHOUWMAN 55 71 De 7 11 10 W. Banning, W. F. Goiterman, 14 34 9 2a 43 40 4) 4b 48 36 Zooveel vol- EEN schilders uit OUDHEIDKUNDIGE VONDSTEN IN SYRIË Bij Romeinsche ruines te Baalbek Het Don dem formaat uitgevoerd bekende doek ,J)e in een museum in Deskundigen zijn 6 8 Jein 20 Ri- 22 NOGMAALS „7 JONGENS EN *N OUWE SCHUIT” Om aan vele aanvragen te voldoen, heeft men besloten nog 2 kindermatinee's te geven, waarop vertoond zal worden de nieuwste Nederlandsche geluidsfilm „Ze ven jongens en 'n ouwe schuif’ naar het bekende boek van A C. ,C de Vletter De voorstellingen vinden plaats in Diligentia, op Maandag 21 en Woensdag 23 April, aanvang half drie. ^lantaarige stoffen ring; GUSTA EN EVERARO VAN ROYEN De claveciniste Gusta van Royen en de fluitist Everard van Royen. zullen op Za terdagmiddag 26 April a s een kamermu- ziekmatinée in Diligentia geven. HET CONCERTGEBOUW-TRIO Het Concertgebouw-trio, bestaande den eersten concertmeester van 't Concert gebouworkest: den violist Ferdinand Hel- mann, den cellist Henk van Wezel en den pianist George van Renesse. zal een ka mermuziekconcert in Diligentia geven op Zondagmiddag 27 April a.s. - en moderne Bevolking, flora en fauna eerste den schilderijen o; te ontwerpen als schets. Buste van Michel Angelo door Volterra (Foto Tobis kunstenaar op een VOORDRACHTEN BLUNCK Onder auspiciën van de Nederlandsch- Duitsche cultuur gemeenschap zal de Ne- derduitsche dichter Blunck tusschen 21 en 25 April een reeks voordrachten in Nederland houden Op bijeenkomsten te Utrecht, hier ter stede en te 's-Hertogenbosch zal Blunck voordragen uit zijn roman Walther von Plettenburg”, uit zijn balladen en uit zijn schelmenverhalen. Muziekuitvoe- 35 Interest EXTRA VOLKSVOORSTELLING VAN „LASTIGE MANNEN” Het Nederlandsch Tooneel, directeur Cor van der Lugt Melsërt, zal op Woensdagavond 23 April om half acht in den Stadsschouwburg nog een extra volksvoorstelling geven van „Lastige mannen’, het succes-blijspel van Frede rick Lonsdale. Min- en onvermogenden kosteloos toegang Op het buitengewoon volksconcert, het welk „Het Nederlandsch -Orkest 's-Gra- venhage" op Zondag 27 dezer, des 7.30 u n.m. in het Gebouw voor Kunsten en We tenschappen. alhier zal geven, zujlen vóór de pauze werken van Joh. Strauss en Fr. Scnubert. en na de pauze werken van Hu bert Cuypers, onder leiding van den com ponist, worden, uitgevoerd, o.m. diens be kende declamatorium „Terwe”. Coenen bij de Bushalte, M. Roelants-de Koning, ’t Koggeschip, A'dam. Coenen, de -kweeker. laat zijn betere gevoelens maar al te vaak verdringen door harde noodzakelijkheden, waardoor hij zijn bedrijf weet groot te brengen en in stand te houden, als de crisis uitbreekt en vele collega's en concurrenten aan den rand van het bankroet staan. Maar deze stugheid en zakelijkheid .brengt een on derlinge verwijdering teweeg, waardoor het gezin uiteen dreigt te gaan. Het is vooral Lina Roozen, de huishoudster, in huls gekomen als de zieke vrouw de huishouding niet meer kan besturen, die nieuwe banden weet te leggen en con flicten uit den weg te ruimen. Onder haar invloed groeit de harmonie, die leidt tot een vreugdevol bestaan en ondanks intri ges tot een huwelijk met Coenen. Een roman, die een enkelen keer ver rast, doch te vaak in een betoogtrant valt, om in zijn geheel te kunnen boelen, den zal gewagen. Weefsèltonnetje; 24 mond; 27. Verlaag de toon; 29 bcenbe- dekking; 30 Bid (Lat.); 32 Vervoe ging van het werk woord staan.. 41 Vreemde munt (af kort.); 42 Berg plaats; 43 Militair hoofddeksel; 45 Per. soonl. v.n woord; 47 Jongensnaam; 49 Kever 51 Dikbuikig kannetje; 52 Drank; 54 Huishoudelijk gebruiksvoorwerp; 55 Rij: 56 Boomloot; 60 Zoogdier; 61 Mu zieknoot. dr. Erdmann Hanisch. (Uitg. Her der en Co., Freiburg.) De groote kenner der Slavische litera tuur en geschiedenis, professor dr. Erd mann Hanisch. heeft thans zijn „Ge- schichte Ruslgnds" voltooid. Ook het twee de deel is verschenen. Het behandelt, in vervolg op deel 1, dat van den aanvang tot het einde der achttiende eeuw gaat, de Russische historie van 18011917. De daarna begonnen periode in het nieuwe Rusland is niet in de stof verwerkt, daar deze tijd zich nog niet voldoende heeft afgeteekend en nog tot «nzen eigen tijd en niet tot dien der historie behoort. Met prijzenswaardige objectiviteit en nuch tere wetenschappelijkheid, maar ook in een prettigen. vlot leesbaren en zeer on derhoudenden stijl, beschrijft de geleerde auteur de figuren van Alexander den be vrijder, Nicojaas I. den Czaar der reactie, Alexander II en III en eindelijk den tra- gischen. tegen het noodlot niet opgewas sen Nicolaas II. met wien het oude Rus land en de Romanow-dynastie eindigt Een belangrijk register is aan het inte ressante en wetenschappelijk hoogstaan de werk toegevoegd. Beide doelen geven een voortreffelijke gesehiedbeschrijving van Rusland „Een koopmanstad in vuur”. Hij is daar bij in de voetsporen getreden van zijn col lega ds. van Veldhuizen, die kort na de Meidagen reeds, zijp „Zeven dagen Rot terdam” schreef, eveneens een beschrij ving, die (het is nu eenmaal geschreven door een predikant) zich veel op abstract terrein beweegt en daarom evenmin „da” geschiedschrijving van de ramp kan zijn. Zeker is het dat ds. Buffinga’s boek bewógener is, qua waarneming misschien doorleefder dan het laatstgenoemde. „Een Bataals driemanschap”, door A. M de Jong. Van Hol- kema en Warendorf. Amsterdam. Een avontuurlijk boek, dat zich afspeelt in den tijd, dat de Batavieren ons land binnentrokken, zal menigen jongen interes- seeren. Het eerste geschiedenisonderwijs, dat zij ontvangen, wijst reeds op de be langrijkheid van dit feit voor onze lage landen. A M de Jong heeft een vlot verhaal gemaakt van de geschiedenis, een gebrekkigen Odo, die zijn beide vrienden Winfried en Wolfert van blaam weet te zuiveren, als zij van een ernstige misdaad beticht worden. De jongens zullen smul len van dit verhaal, waarin edelmoedig heid en laaghartigheid als groote tegen stellingen over elkaar geplaatst zijn. Eduard Veterman illustreerde dit boek. CULTUURFILMOCHTEND STUDIO-THEATER Zondagmorgen 2 April om 12 uur precies zal in het Studio-Theater de ac- tueele en interessante geluids-film „Aan den rand der Sahara” worden vertoond, welke een suggestief beeld geeft van het leven aan den rand van Noord-Afri- ka’s onmetelijke zandwoestijnen in Cy- renaica. Trjpolitanië cn Zuid-Tunesië. 2 J trekken in bonte verscheidenheid aan ons oog voorbij, terwijl de gesproken tekst van vele merkwaardigheden en bijzonderhe- „Een koopmansstad in vuur”, N. Buffinga. J. N. Voorhoeve, alhier Wij zijn er van overtuigd, dat ook dit boek over het geteisterde Rotterdam een uitgebreiden lezerskring zal vinden. En zeker niet alleen in den kring der geloofs- genooten van ds. Buffinga, die Gerefor meerd predikant in Rotterdam is en q.q. vaak komt tot beschouwingen, die meer het geestelijk welzijn van den lezer betref fen, dan een beschouwing geven van de gebeurtenissen in Rotterdam, die hem dan tot leering moge strekken. Waar echter de schrijver de abstractie plaats doet ruimen voor de realiteit, doet hij dat fel en bewogen. De oorlogsdaden hebben de Rotterdammers overvallen. z( zijn er diep door geschokt, hoewel niet ontmoedigd. Nooit hebben zij den ernst van den strijd zoo kunnen beseffen als op den veertienden Mei, Vervuld van deze feiten heeft ds. Buffinga zijn bock geschreven: MARIA LAST Op haar laatste Uederavond van dit seizoen op Zaterdagavond 26 April, in Diligentia. zal onze atadgenoote Maria Last o.a. liederen vanOud-Spaansche Liederen, Schubert. Oberstadt. Wage- naar. Appeldoorn, Fauré, Caplet en Ra vel ten gehoore brengen. Theo van der Pas zal wederom zijn medewerking ver- leenen. EEN SCHILDERIJEN-TENTOONSTEL* LING VOOR DE WINTERHULP Te Leeuwarden is in den foyer van de Harmonie een schilderijen-tentoonstelling georganiseerd, waarvan het doel is: le. het steunen van de Friesche kunst die mede door de tijdsomstandigheden op dën achtergrond dreigt te geraken. 2e. meer bekendheid geven aan werken van eigen bodem 3e. de_ kunttwaardeering te Ont wikkelen en de liefde voor de kunst bij het volk aan te kweeken, 4e. het verster ken van de kas der Stichting Winterhulp Nederland. Al de tentoongestelde 67 stukken komen voor een verloting in aanmerking, welke 30 April wordt gehouden. De Frieschc schilders hebben zich be reid verklaard. 10 pCt. van de opbrengst aan de W. H. N. af te staan. Heilige (afk.); 37 Pluis; 38 Beken de opera; 39 Onder andere (afk.); 40 Couranten jongen a. stations; 42 Bepaal de soort verf 44 Metaal; 46 Dwars- bekkige kraakbeen- visch; 48 Meubel stuk; 49 Lichte klop 50 Volwassen; 52 Oude lengtemaat; 53 Voortreffelijk (Fr.); 57 Muziek noot 58 Maanstand (afk.); 59 Naarstig: 62 Sneeuwschoen EDUARD VAN BEINUM NAAR DRESDEN De dirigent der Dresderter Philharmonic Paul van Kempen, heeft Eduard van Bei num uitgenoodigd een der concerten van den Brückner-cyclus in Dresden te diri- geeren en wel op 12 Juni a.s. Van Beinum heeft deze uitnoodiging aangenomen en zal Brückner’s zevende symphonic uitvoe ren. RUSSISCHE BELANGSTELLING voor JAPANSCHE LITERATUUR De leider van de afdeeling Japan. In het Russisch instituut voor land- en vol- kenkunoe. k ndiEt den herdrux van een volledige geschiedenis van de Japansche literatuur aan. Voorts zal het instituut binnenkort een boek over de i Janansche geschiedenis en het dee! van een groot wetenschappelijk Russisch-Japansch woordenboek publl- ceeren. TRUUS HOOYER Op Dinsdag 22 April a.s. des avonds om half 8 zal Truus Hooyer in den Haag- schen Kunstkring, Lange Houtstraat 7, een humoristischen voordrachtavond ge ven met schetsen van van Schendel. le Maire, Carel Burbach en een zelfgeschre ven één-acter Bij Romeinsche ruines te Baalbek in Syrië is een grafkelder met Romèinsche sarcophagen gevonden. Te Dzjebel. dat in de oudheid Byblos heette, ten noorden van Beiroet, heeft men bij het bouwen van een huis koningsstandbeelden. gou den sieraden, munten 'en gebruiksvoor werpen ‘uit den Phoenicischen tijd ge vonden Het Fransche instituut voor oud heidkundig onderzoek te Beiroet zet de opgravingen voort Het Paaschnummer van „De Wereld kroniek” presenteert zich in een smaakvol toepasselijk omslag. Ook de in» noud is in het bijzonder aan „de stille week” gewijd. „Verrijzenis" is het vers waarmee Jules Agina aan deze Paasch- levering een eigen cachet verleent De il lustraties bij het artikel „De Stille Week" zijn reproducties van Albrecht Dürer’i houtsneden; C. Vorstelman geeft ant woord op de vraag „Waar komt de Paaschhaas vandaan?" Het aanroeren van het netelige vraagstuk, wie de eerste was, het ei. de kip of de haan, is aanleiding voor hat afdrukken van enkele foto's, waarvan de scherpe banenkop in het bij zonder treft Pieck verlucht „Ons (be rijmd) Paaschverhaal”. Voorts noemen wij nog de artikelen „De Robinson Crusoë van Sint Helena”, ,,’n Rustig kwartiertje" door Antoinette van Dijk en twee gecal- ligrafeerde bladzijden door Tiny van Ha ve uit Markus 18. „Paascheieren en wat ervan te maken is”; een paar modepagi- na's. „tooneelkroniek" en tot slot een bladzijde actueele foto’s cn het verhaal tje „tanden krijgen”. en de daarbij behoorende .narigheid het voor velen tot een probleem hebben ge maakt de vrije avonduren nuttig en aan genaam door te brengen. In tijdschriften en couranten kan men ze tegenwoordig regelmatig vinden en er komen zelfs steeds meer puzzleboekjes op de markt De puzzles van „dr. Knobbel”, uitge dacht door Otto den Deyl. zijn echter niet bestemd voor den eersten den bes ten puzzelaar. Om die op te lossen moet men de hersenen wel eens pijnigen en er is werkelijk een groote dosis scherpzin nigheid en routine voor vereischt Maar juist het oplossen van deze problemen schenkt den ras-puzzelaar doening. De samensteller van dit boekje heeft zeventien korte schetsjes geschreven, waarin hij den lezer voor de meest vreemdsoortige moeilijkheden zet, die om I een oplossing vragen. Men wage er zijn krachten maar eens aan: het zal niet I meevallen. 1 „Koert", Theo J. van der Wal. F. G. Kroopder, Amsterdam. Was „Koen” van Jan Mens, de roman van een jongen, een echt frisch Amster dammertje. een rakker, die hoe misdeeld ook, zijn echte jongensnatuur uitleefde, „Koert" al zou de titel iets dcrgelijks I doen vermoeden is dit allerminst. Koert I is een jongen in zijn puberteitsjaren, met al de onevenwichtige stemmingen van die jaren. Koert wil doen als een groote vent cn is in alles wat hij doet een jongen ge bleven Zelfs al heeft het scxuccle ont- I waken hem wakker gepord en den omgang I met Nobbe, zijn vroegeren chef, die hem overhaalt tot drank, kaartspel hem doen afglijden langs de sporten van de maat schappelijke ladder, die hij zoo fel be geerde te bestijgen. Deze jongen zoo zon der een enkel ideaal, die het hoogste ge luk vond in jazz en film, en onrijpe ge sprekken over meisjes, omgezet in daden van onervarenheid, gedreven door on onderdrukte innerlijke driften, moest wel ondergaan in de wereld van oppervlakkig-1 heid om hem heen, waar niemand was, die hem leidde naar een hooger milieu De schrijver heeft in zijn roman de kleur- looze burgerklasse willen aanklagen, die - door geringe of volkomen gebrek aan geestelijke belangstelling, haar kinderen ziet afglijden naar een afgrond waarvan de diepte niet te peilen is. I Koert, die na zijn Mulo examen zoo I voorspoedig eenige goede baantjes krijgt, komt in de gevangenis terecht met een strafregister.'waarvan hij zelf geen enkel besef heeft. Hij Is een misdadiger gewor den zonder de misd..ad gekend te hebben. Zijn vroegere vriend Nico, een weeke sen- sueele jongen, verlaat het leven zonder de waarde ervan te hebben kunnen taxee- ren. Inderdaad de jeugd door Theo van tier Wal zoo uitstekend uitgebeeld, is een I jeugd zonder idealen. Maar Koert mag I toch niet het prototype zijn van de jeugd van vroeger, van nu en straks. „HET WEDERZIJDS HUWELIJKS BEDROG” EN „TOONTJE" IN DEN STADSSCHOUWBURG Het Residentie Tooneel' (directeur Dirk Verbeek) geeft morgen in den Stads schouwburg twee voorstellingen Des middags wordt een opvoering gegeven van ..Het wederzijds huwelijksbedrog” van Pieter Langendijk. onder regie van Richard Flink, welke om twee uur aan vangt. terwijl dés avonds het succes- blijspcl ..Toontje heeft een paard getee- ling begint om kwart over zeven. EEN RUBENS ONTDEKT? In de St Johannes-kerk van St Aman- dus in Fransch-Vlaanderen is een schil derij ontdekt," dat deskundigen eenstem mig voor een werk van Rubens houden. Het is een klein exemplaar van het lanssteek", dat zich Antwerpen bevindt. van meening, dat men hier te doen heeft met een ontwerp voor het groote. be roemde schilderij in Antwerpen. Deze opvatting wordt versterkt door het feit lat Rubens ook andere beroemd gewor- ip gelijke wijze plaéht het geval is met deze Horizontaal: 2 Kip, 4 Oponthoud (Fr.); 6 Muzieknoot; 7 Vervoeging van het werkwoord gaan; 9 soort kunstlvoor 13 lidwoord; 14 deel v. h. lichaam; 16 Schel; 17 Spek; 19 Proper; 21 Insect: 23 Bij voortduring 25 Deel van het lichaam; 27 Pers, v.n.woord; 28 Kleur 30 Familielid; 31 Spil; 33 Gestold sap van dierlijke of Een tweetal brochures is verschenen van de hand van den dansleeraar Eddy L. Kuypers, en wel „Tapdancin g”, een handleiding om een dans te leeren, en „W e d s t r ij d d a n s e n”, wenken en richtlijnen zoowel voor amateurparen als beroepsdansleeraren op internationale basis, i Verschenen is een verbeterde herdruk van de bekende serie Pokonplaat» j e s, uitgebreid met de afbeeldingen van de Amaryllis Kamerlinde en Kalanchoë. De plaatjes zijn thans in 10 kleurendruk. Aan de ach ter zï. Je staat eenvoudig en systematis h de verzorging der afgebeeL de plant beschreven. Bij J. Noorduyn en Zoon N.V. t^ Go» rinchem vei.cheen „De vitamines", een overzicht ten dienste van allen, die in onze voeding belangstellen, door dr. J. J. Hoff en C. G Hoff—Vermeer, met een aanvullend gedeelte voor de tropen door dr. ir. J. P. Spruijt. zesde druk. Bij de N.V NoordhoW-indsche Uitgevers- mij. Amsterdam verseneen: „De make laardij in onroerende goede* r e n" door mr E. Riemersma. In de serie „Weten en Kunnen” van de N.V. Uitgeversmij. Kosmos verscheen „Practlache Konijnenteelt" door R. Stenhuls. De Nederlandsche Middenstands Cen trale heeft een overdruk het licht doen zien uit Economisch Statistische Berich ten. een tweetal artikelen van dr. F. L. Muiswinkel, die de „Hedendaag se h e Problemen in den Dé tail h a n d e 1" belichten. De schrijver komt daarin na bespreking van verschei dene op dit gebied bestaande gegevens tot de conclusies, dat het teveel aan winkels in Nederland minder sterk is dan elders de brutowinstmarges In diverse takken van den Nederlandschen détail- handel evenmin hooger zijn dan in an dere landen ja. zelfs in de laatste jaren een ontwikkelingstendens in tegenover gestelde richting valt op te merken. De Vestigingswet kleinbedrijf heeft een dui delijk waarneembare vermindering van het aantal verkoopplaatsen tengevolge ge had, maar schr. is van meening, dat ver mindering van het aantal verkoopplaat sen door uitschakeling van de kleinere zaken geen mogelijkheid zal openen tot het verlagen van de bruto-winstmarges I in het winkelapparaat. Wel zouden door I dezen maatregel de kosten kunnen zak ken, die zijn verbonden aan het verkoo- I pen en afleveren der goederen door fa- brikanten en grossiers (reizigerskosten, I enz.).. De vraag, of gebroken moet worden I met het in ons land gebruikelijke stelsel I van bezorging, beantwoordt schr. met kracht ontkennend. De vermindering van kosten door afschaffen van transport middelen en bezorgers, zou niet opwegen tegen de meerdere kosten van een nood gedwongen uitbreiding van het winkel personeel. Voort# gaat dr. Muiswinkel den invloed na van de rantsoeneeringsmaat- regelen en stelt tenslotte vast, dat het oplossen van problemen in den détailhan- I del niet mogelijk is, zoolang de produ- I centen de winkeliers en de consumenten I eenzijdig de aandacht voor hun eigen be langen blijven vragen. I Bij de N.V. Uitgeversmij. C. A. J. van Dishneck te Bussum is een aantrekkelijk werkje verschenen: ..Maak uw tuin productief en genletvan de na tuur”. Voor elke maand is daarin op overziehtelijke wijze aangegeven wat ge zaaid, gemest en bewerkt-moet worden; kortom alle werkzaamheden worden opge- I somd. die men in bepaalde maanden moet verrichten. Merkwaardig zijn daarbij de belevenissen in de dierenwereld, eveneens gerangschikt bij de maandelijksche over- zichten. Wat het boekje tot een gaarne geraadpleegden gids zal maken, is ook de i rubriek: Aanbevolen werkzaamheden voor i kinderen in Mei, Juni, enz., waardoor de jeugd reeds vroeg tot liefde voor de I natuur wordt aangespoord. „Kent, Nederlanders, en waardeert, ;wat arbeid in uw land presteert”. Onder dit Geschichte Rusland#, door prof. motto vervaardigde de vereenfging ..N e- derlandsch F a bri ka a t’ een twee de deeltje van haar serie van IV „Hoe maakt men. Zij constateert in haar voorwoord hoe bedroevend weinig Neder landers over het algemeen iets afweten van de vervaardiging der verschillende artikelen, die zij dagelijks gebruiken en spreekt den wensch uit, dat mede door de gratis verspreiding van dit geschrift op de onderwijsinrichtingen, die daarvoor in aanmerking komen, de kennis daaromtrent zal toenemen en de jeugd in het bijzonder meer waardeerlng zal krijgen voor den arbeid in het algemeen. Dit 2de deeltje is gewijd aan de ver vaardiging van enkele artikelen, verband houdend met de inrichting en huishouding, zooals aardewerk, behangselpapier, glas en kristal, haarden, houten meubelen, lepels en vorken, linnen, radiotoren stalen meu belen en tapijten. Het is waard om door een breeden kring yahlezers te worden ge. lezen. „PRINSES DULCINEA" De groote belangstelling voor de op voeringen van „Prinses Dulcinea" is aanleiding voor het Nederlandsch Too neel, directeur Cor van der Lugt Mel- sert. om nog ee” opvoering te geven van dit werk in 7 tafereelen van Gastnn "P Woensdagmiddag 28 April, aan wordt herhaald. De avondvoor#tel- vang 2 uur. in den Stadsschouwburg te den Haag. en schrijvers, die ter gelegenheid der ten toonstelling „Nederlandsche Kunst in Keulen" daar vertoeven, hebben een rondreis gemaakt door het Zevengeberg te, waarbij in het Rijnhotel Dreesendoor vooraanstaande vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, kunst en wetenschap, referaten gehouden zijn, waarin de Duitsch-Nederlandsche verbondenheid werd onderstreept. Privaat-docent dr. Hermann behandel de de Duitsch-Nederlandsche economi sche gemeenschap. De conservator van het Wallraf Ri charts Museum te Keulen, dr. May, wees in zijn referaat op de betrekkingen tus- schén Duitschland en Nederland op het gebied van de kunst. Hij ging er van uit, dat het Rijnland reeds eeuwen geleden door Nederlandsche kunstschilders is be zocht en dat dit. ondanks het eigen ka rakter en de eigen richting van de Ne derlandsche kunstenaars, een geestelijke gemeenschap heeft bewezen, welke tot aan de middeleeuwen terug gaat. Tenslotte besprak professor dr Spahn het historische verleden der betrekkingen tusschen Duitschland en Nederland, wel ke eeuwen lang bestaan hebben. „Ons Gezinsleven”, onder redactie van L. Spelberg-Stokmans. Uitg- Ploegsma, Zeist. Velen zijn in de laatste jaren tot reli gieuze bewustwording gekomen en heb ben zich opnieuw of voor het eerst tot den godsdienst gewend. Bij het trachten om aan iets van de gevonden eeuwige waar den vorm te geven in het dagelijksch le ven van het gezin, waarvan zij deel uit maken of dat zij gaan vormen, stonden zij vaak hulpeloos. Vooral waar het Vrijzin nig Protestanten betreft, wier sterkste zij den niet traditie en stijl zijn. Ten einde aan het gezinsleven in Vrijz. Godsdienstl- gen geest leiding te geven, heeft „De Werf’, werkgroep tot verspreiding der Vrijz. Prot. beginselen, onder redactie van mevr. L. Spelberg-Stokmans, welbekend van de radio-uitzendingen, dit boek doen uitgeven Medewerking verleenden B. J. Aris, dr. W. Banning, W. F. Goltcrman, mevr. C. Golterman-van Dijk, P. Jonges, dr. J. A. de Koning, mevr. W. J. van Zuurdeeg en mej. mr. landomslag en litho’s zijn KEULSCH FILMJOURNAAL VOOR NEDERLAND De afdeeling Nederland van de Tobis heeft ter gelegenheid van de aanwezig- neid van Nederlandsche schilders te Keulen, wier schilderijen daar tentoon gesteld worden, in de Rijnstad een film gedraaid, die in het Nederlandsch journaal vertoond zal worden. De Tobis heeft dit gedaan met het doel- ook den wantrouwigsten Nederlander te toonen, dat van de Engelsche leugenberichten over bommenschade te Keulen geen woord waar is. dat vooral de Rijnbrug gen er nog liggen en ook de Dom geen schade heeft geleden. Om het gevaar te ontgaan, dat men van deze film zou kunnen beweren, dat zij uit het archief komt, hebben de ca meramen eerst episodes van de ope ningsplechtigheid der tentoonstelling ge filmd. daarin enkele geeëxposeerde wer ken opgenomen en binnen het bestek van een rondrit door de stad daarna al datgene gedraaid, wat Keulen aan be langrijke gebouwen bezit en eveneens van hooggelegen plaatsen stadsopnamen gemaakt. De geheele filmreportage is zoo opge zet. dat overal de Nederlandsche schil ders, de aanwezige Nederlandsche jour nalisten en nu en dan ook de secretaris generaal van ’t departement van volksvoor-x lichting en kunsten, dr. T. Goedewaagen te zien komen, waarmee op onweerleg bare wijze de echtheid, van deze „nieu- Wë” film wordt bewezen. Ter gelegen heid van een Rijntochtje zijn ook land- schapsfragmenten uit de omgeving van Keulen, vooral uit Bonn. Godesberg en het Zevengebergte, in de film opgeno men. Leeuwen-Vos, J. M. A. Klomp. Bi van Aart van Dobbenburgh Voor iedereen, die in dezen geest lei ding zoekt is dit boek een waardevolle gids geworden. Het is, ondanks zijn ver schillende medewerkers, geheal uit één ge dachte en één sfeer geschreven. De heilige band van het huwelijk, taak en plaats van man en vrouw in het gezin, ouderschap, vorming van het kind, ook tot omgang en gemeenschap, wo.rden bezien. tegen den achtergrond van het geloof. In „Keerende Tijden” wordt aangegeven hoe de beteekenis der Christelijke hoogtijdagen beleefd kan worden in gezinsverband en hoe wijding kan worden gegev.en aan de eigen feestdagen van het gezin. Onder den titel „Levensvoortgang" zijn samengevat onderwerpen ajs doop. Zondagsschool, be lijdenis. huwelijksinzegening, schoolgang, eerste loon, verloving en beschouwingen over het lijden, maatschappelijke zorgen, zich-zijn en sterven. Een afzonderlijk hoofdstuk is gewijd aan het gebed, terwijl onder het hoofd „Het wijder verband" aan de orde komt de verhouding van het gezin tot buren, familie, school, club, jeugdbeweging, samenleving en kerk. In een uitvoerige literatuuropgave vindt men geschikte boeken over al de hier be handelde onderwerpen, alsmede de titels van goede voorleesboeken. „Dr. Knobbel'* problemen voor ervaren puzzelaars", door Otto den Deyl. Uitgave Bigot en van Rossom N.V., Amsterdam. Puzzles doen heden ten dage opgeld. Dat is niet Vreemd, nu de verduistering De regisseur Curt Oertel heeft van zijn film over het leven en werk van Michel Angelo een levenswerk gemaakt. Zelfs na het oeuvre van een lang arbeidszaam le ven, zal de kunstenaar Oertel eens op dit monumentale filmepos van plastiek terug zien. ala op een belangrijke mijlpaal. Dat staat nu reeds vast, ongeacht alle groote en wellicht nog grootere creaties die wij van hem nog verwachten kunnen. Deze film is baanbrekend. Er worden in Michel Angelo, ook film-technisch. nieuwe wégen betreden, nieuwe perspec tieven geopend en nieuwe, onvermoede diepten gepeild. Met één slag heeft hij in zijn „film-biografische kunsthistorie" de rolprent omhoog getild tot een niveau, 1 waar noch de speelfilm, noch de cultuur- film ondergebracht kunnen worden. Oertel schiep een nieuw genre film waarvan nog enorme mogelijkheden te verwachten zijn. Wellicht dat de deze week in Odéon draaiende ..Michel Angelo", geen film is „voor iedereen”. Maar het i s toch een film, die wij „iedereen" zouden willen aanbevelen. Hier ziet men hoe de schep pende arbeid en het onaantastbaar genie van één enkel kunstenaar Deï Gratia, ver bovbn alle tijdelijkheid, boven alle ver wikkelingen uitkomt.Wellicht moeten dui zend kunstenaars in vrijheid hebben kun nen werken, spoedig weer voorbij en ver geten zijn, opdat één enkel genie zijn on- antastbaar werk kan verrichtén. Velen zijn geroepen maar enkelen uitverkoren. Dat Curt Oertel er in geslaagd is dit in Michel Angelo’s leven, het leven van een titaan en een genie, te bewijzen en over tuigend duidelijk te maken is zijn grootste verdienste. Hier wordt, aan de hand van kerken, kapellen, opnamen in Florence, Bologna, Pisa, het eeuwige Rome, in bouwwerken en beelden van den meester, het geheele leven en de gansche, verbijsteringwekken de werkkracht van den reus Michel An gelo zichtbaar. Nog nimmer is men er in geslaagd op de film het wezen van het genie zoo dicht te benaderen als -in deze superbe creatie. Er is van de film een Nederlandsche versie gemaakt. Jammer dat de stemmen niet overal voldoen. Maar hierdoor kan het Nederlandsche publiek den Michel An- gelO'Jilm ten volle genieten en verstaan. Nogmaals: men vergete niet deze week de Michel Angclo-film te gaan zien. Verticaal: 1 Pu blieke verkoop; 2 vrije keus; 26 Vuur- in dit jaar (afk 3 De onbekende (afk.); 4 Medicijn 5 Ik (Lat.); Worstvleesch; lucht (Fr.); 9 vertrek of ruimte; 10 Weg; 11. Oplos sing van 'senerp- zoute en bijtende alkaliën in water 12 niet dik; 13 Plan- tenetend dier; 15 Geslacht; 16 Burg. Armbestuur (afk 18 Holrond; Voorzetsel; 21 viermonding Expositie bij Kleykamp In de tuinzaal van de kunstzalen Kley kamp exposeert de bekende Indische schilder Ger. P Adolfs, die door den oor log hier ..gestrand” is Wij schreven reeds eerder over het oeuvre van dezen taleritvollen kunstenaar, wiens impulsief geschilderde werken den warmen kleuren gloed der tropen op meesterlijke wijze weien te treffen. Verschillende van zijn doeken herinneren wij ons van de vorige tentoonstelling Het artistiek en kleurrijk palet van Adolfs heeft boeiende doeken voltooid waarin natuur en leven in In- dië en China herleven. Een impressionist van groove begaafdheid.' Ter gelegenheid van de Kculsche tentoonstelling Nederlandsche kunstenaars VEILING ANTIEK EN SCHILDERIJEN In het perceel Koninginnegracht 45 alhier, zal op 22 en 23 April a.g door den makelaar N. van Duykeren een veiling gehouden worden van antiquiteiten, meu belen, schilderijen enz. Kijkdagen Heden 19, Zondag 20 ën Maandag 21 April. RESIDENTIE-ORKEST Op Zaterdag 26 April, aanvang 7.30 uur. zal het Residentie-Orkest onder lei- ding van Frits Schuurman, een concert geven voor de leden, donateurs on be- gunstigers van de Vcreeniging „Het Re sidentie-Orkest” of van de Vereeniging Vrienden van het Residentie-Orkest’. De soliste van dien avond zal zijn Ankie van Wickevoort Crommelin, zang. programma luidt: 1. R. Strauss, Juan. 2. Schubert. Der Hirt auf Felsen met obligaat-klarinetj Jaap van Opstal. 3. Duparc, a. Phidylé. b. Chan son triste. 4. Dvorak. Symphonie No. 5 „Aus der neuen Welt’. De bektnde Nederlandsche pianist, componist en zanger Hans Schouwman, heeft gisteravond in een matig bezette D>ligentia-zaal een pianorecital gegeven. Met werken van J. P. Sweelinck, J. S. Bach, D. ScarlattiTausig, Mozart, Beethoven, Schumann, Debussy, Chopin en Liszt, had de kunstenaar een zeer ge varieerd programma samengesteld, dat van de enorme veelzijdigheid van den vertolker getuigde. Hans Sfcnouwman heeft zich in den laatsten tijd opmerkelijk als pianist ont wikkeld. Het pianistische element is in zijn spel meer op den voorgrond getre den; zijn wijze van uitvoeren is vrijer en natuurlijker geworden. Bij het hoe ren van zijn vertolkingen kregen wij dan ook vaak den indruk, dat alles met meer gemak en vanzelfsprekendheid ge schiedde. Er viel in Hans Schouwmans spel een voor den toehoorder aange naam aandoend behagen scheppen in de techniek en in het instrumentalist-zijn waar te nemen. Wij willen hiermede geenszins beweren, dat de geestelijke ontwikkeling van minder bdang is ge weest, of dat deze ons minder interes seert. Integendeel. De kunst Van dezen pianist heeft echter steeds op een uit zonderlijk hoog artistiek plan gestaan. Zij bezat desondanks eenige wonder- i’Jke, ja, raadselachtige kenmerkende eigenschappen, welke tot op. heden zijn blijven bestaan. Want hoe net mogelijk is, dat Hans Schouwman zich met Beet hoven, Bach, Scarlatti en Mozart zóó in tensief heeft kunnen vereenzelvigen, ter wijl Debussv waarvan nij de „Estampes”:Pagodes, a Soiree dans Grenade cn Jardins sous la Pluie gister avond voordroeg hem nog zoo op merkelijk ver is gebleven, is een vraag, welke ook wij, in verband met het feit, dat deze pianist als scheppend kunste naar juist een moderne richting is toe gedaan, niet kunnen beantwoorden. De bussy’s werken klonken dan ook vrij nuchter en waren weinig sfeerschep- pend. Daarentegen hoorden w(j de beide eer ste deelcn uit Beethoven’s Sonate in As grrt. op. 26 zoo doordacht, zoo vergees telijkt en bezonken voorgedragen cn Schu mann's Drei Romanzen. op. 28 zoo be zield. als een bezit van eigen ziel uitvoe ren. dat Schouwman zich daarmede een dichter, verteller cn boeiend toovenaar van klanken cn kleuren toonde. De marche funèbre sulla morte d’un Eroe uit bovengenoemde sonate ontbrak het helaas eenigszins aan expressiviteit. In de prachtige ScarlattiTausig- composities (een Pastorale en een Ca priccio) cn in de Grande Valse op. 42 en de Berceuse van Chopin, vielen even eens zeer fraaie momenten te bewonde ren De melodieën zouden in het Chopin- spel nog voller hebben,, kunnen klinken. Het betrof hier echter de wijze van voordragen aangezien de tdbn door haar charme en helderheid van een voortreffelijk toucher getuigde. Het auditorium heeft den I; met bloemen en langdurig applaus welverdiende wijze gehuldigd. Met extra werd deze belangrijke avond be sloten.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 11