KUNST EN LETTEREN
SYMPHONIE-CONCERT
RESIDENTIE-ORKEST
VENLO WINT OPNIEUW
DE COMPETITIE VAN DEN N. H. B.
RESIDENTIE-ORKEST
H.Z. EN P.C.—U.Z.C. 7—2
CONCERTGEBOUW-TRIO
H.Z.P.C.—U.Z.C. (DAMES) 1—1
PELLENAARS WINT BIJ DE PROFS
LIEDERENAVOND MARIA LAST
CRACK WINT DE EERSTE
KLASSE DRAVERIJ
i
i
i
2
OOK VAN DEN ZOMER TOONEEL
IN DEN HAAG!
o
o
o
o
1
1
Aan den vleugel: Theo van der Pas
Dirigent: Willem van Otterloo
IIAAGSCHE COURANT Maandag 28 April 1941 3e bl. pag. 3
ORKEST ’s-GRAVENHAGE
AFSCHEID VAN Th. A. KOCKX
EN A. KLAZEMA
ZUID-HOLLAND SLAAT
NOORD-HOLLAND
FLUIT- EN CLAVECIMBELRECITAL
GUSTA EN EVERARD VAN ROYEN
DE COURSES OP DUINDIGT
HOCKEY.
PAARDEN
verbeterd zijn. Na de twee gespeelde ont-
1—2
WATERPOLO
trio’s
o.a. Beethoven en
van
Prijzendraverij
WIELRENNEN.
GYMNASTIEK
Als leiders van Donar
De rennen voor Sarata, Janicule en
Mon Petit Ami
Deventer in den strijd om den landstitel
met 3—0 geslagen
Beslissingswedstrijd tegen Het IJ
noodzakelijk
Soliste Ankie van Wiokevoort
Crommelin
Noord-Holland
Zuid-HoLland
Oost-Nederland
Zuid-Nederland
1
2
1
2
O
O
1
1
O
4
4
3
3
O
O
O
2
2
O
1
O
1
1
O
1
1
4
O
O
2
2
O
5
5
2
8
8
7
2
1
0.—
doormaakte,
ons één der
Zandvoort
Rijswijk
H.B.S.
1
1
0
2
1
0
Venlo
H.D.M.
Deventer
5—1 2.—
1—2 0
0—3 0.—
1— 0
2— 1
0—2
pu-
den
Zooals verwacht werd, is het Venlo gis
teren te Deventer mogen gelukken ook
de tweede ontmoeting voor het landskam
pioenschap te winnen De overwinning op
Deventer in de Koekstad is echter grooter
geworden, dan verwacht werd (3—0) en
het lijkt thans wel zeker, dat de strijd ver
der uitsluitend zal gaan tusschen Venio
en H.D.M., waarvan de kansen der Zui
derlingen er niet slecht voorstaan. Want
in geval beide ploegen hun resteerende
ontmoetingen van Deventer winnen, en
H.D.M. erin slaagt om de Zuiderlingen op
d’Ammonswei te kloppen, dient er nog een
beslissingswedstrijd op onzijdig terrein
tusschen West en Zuid te volgen.
De stand is inmiddels als volgt gewor
den:
2 2—0
2
0 0—1
Onder leiding van Hubert Cuypers
en Nico Verhoeff
Matinee In Dlllgontla
De heeren George van Renesse, piano,
1 en Henk van
en Loeillet’s Sonate in F gr. t. waar
mede deze kunstenaar zijn phenomenaal
instrumentaal kunnen heeft getoond. Zijn
voortreffelijke blaastechniek, zijn beheer,
schen van den nobelen, reinen, smette
loos zuiveren toon tot in het uiterste
pianissimo, hebben de diepste bewonde
ring afgedwongen. Zooals wij bij het uit
spreken van het woord muziek aan Mo
zart denken, zoo zouden wij het uitvoe
ren van klassieke werken als identiek
met het spel van Everard van Royen
kunnen beschouwen. Welk een onaard-
sche. boven alle persoonlijke gevoelens
verheven schoonheid ademde bijvoorbeeld
de vertolking van de Sicilenne uit M.
Blavet’s sonate.
Waarlijk Gusta, die met bloemen vele
blijken van vereering ontving, en Everard
van Royen hebben ons klassieke kunst,
zij het ook als ideëele kunst, in haar zui-
verstan vorm doen genieten.
Aan den vleugel door den bekenden
pianist Theo van der Pas begeleid, heeft
de zangeres Maria Last, Zaterdagavond
een gevarieerd programma, dat een drie
tal, door J. Nin bewerkte, oud-Spaansche
aria’s, werken van Schubert, Fauré,
Caplet, Ravel, Rennes, Wagenaar, Ober-
stadt en D. Appeldoorn omvatte, ten uit
voer gebracht. Reeds in de oud-Spaansche
aria’s, welke wij als eerste nummers hoor
den, kwam het groote talent van Maria
Last tot uiting. Prachtige dictie van het
Spaansch, sensitieve, beheerschte voor
dracht en voortreffelijke phraseering, ken
merken deze kunstenares als een ras-artis-
te. die niet alleen toevallig het geluk deel
achtig is geworden een stem te mogen
bezitten, waarmede zij haar toehoorders,
door het ontroerend schoone timbre in
ware verrukking kan brengen, doch die
tevens stijlbegrip en gevoel voor de poëti-
che sfeer en zeggingskracht van den door
haar gezongen tekst heeft Welk een char
me en welk een teederheid zijn dan ook
van de, als tweede nummer voordragen,
sober en ingetogen gehouden Schubert-
liederen uitgegaan!
Zooals Maria Last ons Schubert’s wer
ken heeft leeren kennen, als stille, rijk
bloeiende, even weemoedig getinte roman
tiek, als de lente der romantiek in hun
volheid van kleuren, zijn deze liederen
ons het liefst. Als toegift moest dan ook
reeds vóór de pauze een werk van dezen
toondichter volgen.
Het hoogtepunt van den avond werd
echter door het Fransche gedeelte van
FRIESCH GENOOTSCHAP VAN
GESCHIED- OUDHEID EN TAALKUNDE
Zaterdagmiddag werd in de „Harmonie"
te Leeuwarden de algemeene ledenverga
dering gehouden van het Friesche genoot
schap van geschied-, oudheid en taalkun
de, onder presidium van mr. P. A. V.
baron van Harinxma thoe Slooten.
De aftredende bestuurslsden mr. P. C.
J. A. Boeles, dr S. Cuperus en dr. C. J.
Guibal werden herkozen.
De voorgedragen 105 nieuwe leden wer
den toegelaten, waarna de directeur van
het Friesche Museum dr. Wassenbergh,
verslag uitbracht over dit museum.
Over de opgravingen te Klaarkamp
sprak vervolgens prof. dr. A. E van Gif
fen te Groningen, die begon met te zeg
gen, dat het bestuur van het Genootschap
het Initiatief tot dit bodemonderzoek heeft
genomen
het programma, door de werken van
Fauré, Caplet, Ravel en „Le Poilu” van
den Hollandschen componist C. Oberstadt
gevormd
Na het aangrijpende en zoo deemoedig
klinkende lied „La Croix douloureuse”
van A Caplet verstomde zelfs het na
ieder werk losbarstende, stormachtige en
helaas vaak sfeerverbrekende applaus.
Het was de schoonste hulde, welk men
deze zangeres, die zoo volkomen de be-
teekenis en de verhouding van woord en
klank van het lied heeft begrepen en de
snaren van onze ziel met haar eigen be
leven op zoo’n wonderlijke wijze wist te
doen meetrillen, heeft kunnen brengen
Maria Last was dan ook niet alleen
zangeres met bewonderenswaardig tech
nisch kunnen, wier plaatsing van de stem
reeds een geheele studie waardig zou zijn,
doch zij was voor alles een dichteres, een
mensch in den hoogsten zin des woords,
die ons zelfs met een eenvoudig liedje
zooals „Nacht” van C. van Rennes en
„Schemerliedje” van D. Appeldoorn iets
van blijvende waarde wist te schenken
Wij hopen Maria Last, die op enthou
siaste wijze door haar auditorium met
bloemen en applaus werd gehuldigd,
spoedig weer op het concertpodium te
zien verschijnen.
Theo van der Pas heeft de kunstenares
op uiterst muzikale, fijnzinnige wijze
begeleid. Maria Last’s sublieme opvattin
gen van de Schubert- en Ravel-liederen
bleek deze voortreffelijke begeleider wel
zeer juist te hebben begrepen. In de
applausovaties heeft hij dan ook een wel
verdiend 'aandeel ontvangen.
Allereerst sprak Donar’s voorzitter, de
heer L. P. Trouw, die gewaagde van de
beteekenis, welke beide heeren aanvanke
lijk als (adspirant) lid, later als leider
voor de vereeniging verkregen, hoe zij
het turnpeil der leden verhieven en een
buitengewoon prettigen, kameraadschap-
pelijken geest aankweekten, hoe zij zelf
en hun familie voortdurend bereid waren
Voor Donar in velerlei opzicht offers te
brengen en hoe tenslotte hun toewijding
met successen voor de vereeniging
successen, welke de hunne waren werd
bekroond. Den dank voor dit alles wilde
spr. eenigermate tot uitdrukking brengen,
daar de benoeming van beiden tot eere-lid
der vereeniging. de aanbieding van een
door het lid J. van Dijk artistiek uitge
voerd diploma, hetwelk die benoeming
vermeldt, en namens de leden ook van een
fraaie, lederen actentasch ten gebruike in
hun nieuw ambt.
Vervolgens richtte het woord tot hen
inspecteur van Ringelestein, die in het
kort de persoonlijkheid der toegesproke-
nen schetste, zooals hij die ambtshalve had
leeren kennen, en wees op de eigenaardige
moeilijkheden, welke hun bij hun nieuwe
taak opwachten, maar welke zij, naar hij
meende te mogen vertrouwen, wel zouden
weten overwinnen. Spr. wenschte hun in
ieder geval vreugde en voldoening bij hun
nieuwen arbeid toe
Het lid der vereeniging, de heer van
Oudheusden, bood den heer Klazema voor
diens vele, succesvolle bemoeiingen met de
handballers der vereeniging namens dezen
een fraaie bureaulamp aan.
De heer Kockx dankte, mede namens
den heer Klazema, voor de grootsche
hulde, welke hun dezen morgen gebracht
was, verzekerde, dat hiermee een onver
getelijk deel van hun leven afgesloten
werd, en bood namens hun beiden als
voortdurende herinnering een fraaien
beker aan, bedoeld als wisselbeker. De
voorzitter aanvaardde dien gaarne en
zegde toe, hieraan een waardige bestem
ming te zullen geven
Nog sprak de vader van den heer Th. A.
Kockx namens de ouders der Donar-
adspiranten woorden van dank voor het
geen beide leiders hu.i kinderen zoowel
lichamelijk als geestelijk geschonken had
den, onder aanbieding eveneens van een
wisselbeker, waarna gelegenheid bestond
persoonlijk van de leiders afscheid te
nemen, waarvan alle aanwezigen gaarne
gebruik naakten
Tijdens de bijeenkomst werd medege
deeld, dat in de buitengewone algemeene
vergadering, welke hieraan voorafging,
resp. werden benoemd tot leiders in de
plaatsen van de heeren Klazema en Kockx
de heeren Loof en Kaers.
10 overwinning op Laren behaald, of
juister uitgedrukt, HDC is Zaterdagmid
dag door het oog van den naald in Laren
gekropen, want in feite verdiende eerder
Laren een 30 zege, dan HOC een kleine
overwinning, welke haar zoo gaarne ge
gund is. Onze stadgenooten begonnen zeer
vlot en overspeelden hun tegenstanders in
de eerste vijf minuten, met resultaat het
eenige doelpunt dezer ontmoeting, door
Froger gescoord. Doch daarna is Laren
voortdurend in den aanval geweest en zijn
er niet minder dan twintig strafcorners op
het doel van Wins genomen. De Haagsche
perioden van overwicht bleven schaarsch,
en dank zij het krachtig standhouden van
de gebroeders Breuning, achter, en vooral
ook van keeper Wins is het Laren met
mogen gelukken, tenminste den verdien
den gelijkmaker te scoren. Het bleef 1—0
voor HOC, wier kansen thans belangrijk
Den laatsten wedstrijd der wintercom
petitie heeft de H.Z. en PC. in een
flinke overwinning omgezet en daarmede I
met hetzelfde aantal punten (14) als Het
IJ deze competitie besloten, waardoor
voor het kampioenschap een beslissings
wedstrijd noodig is. Met rust leidde de
Haagsche club reeds met 71, na een
regelmatige score van Otten, Pley, Otten,
R de Hamer. Weyhenke en Stam (twee
maal), waartegenover Wemeling voor
U ZC. slechts één doelpunt kon stellen.
In de tweede helft deed de H.Z en
P.C. het kalmpjes aan. terwijl de palen
en lat enkele malen redding brachten
voor de bezoekers Van Overhagen ver
kleinde den achterstand tot 72, waar
mede het einde kwam.
Wieleroriterium te Oosterhout
Onder groote belangstelling werd Zon
dag het wielercriterium op „De Warande”
te Oosterhout verreden, welke de volgen
de uitslagen opleverde:
Amateurs: 1 Dumoulin, Tilburg, 2. Ot
ten, Maarssen, 3. Kouwenhoven, Pijnacker,
4. Rottschaffer, Amsterdam. 5. Verdonck.
Amsterdam, 6. Boheemen, Amsterdam. 7.
Smits, Rotterdam, 8. Keijzer, Amsterdam,
9. Loos, Amsterdam, 10. J. Zweitzer.
Maastricht.
Profs en onafhankelijken: 1. Pellenaars,
Terheijde. 135 k.m. in 3 uur 15 min 56
sec.; op één ronde: 2. Motké, Amsterdam;
3. C. Joosen, Made; 4 Evers, Wormerveer;
5. Wijdenes, Eindhoven; 6. Reuter, Am
sterdam; 7. Mooiman, alhier; 8. de Visser,
alhier; 9. Saes, Weert; 10. Hofman. Roer
mond.
KUNSTZAAL KLEYKAMP
De tentoonstelling van schilderijen door
Leo van Waegeningh blijft nog geopend
tot en met Woensdag 30 April.
TENTOONSTELLING EDUARD RIJFF
Wegens groote belangstelling zal de ten
toonstelling van zeegezichten van Eduard
Rijff in toonzaal „De Stijl". Hoogewal 9
te den Haag, welke 30 April zou sluiten,
nog verlengd worden tot en met Donder
dag 8 Mei a.s
Door het departement van Volksvoor
lichting en Kunsten werden aangekocht
no. 22. Kagerplassen bij regenweer, en
no. 24, Sneeuwlandschap.
Het Residentie-orkest heeft gistermid
dag onder leiding van den eminenten di
rigent Willem van Otterloo in het Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen,
dat bij deze gelegenheid slechts matig
was bezet, het vierde symphonie-concert
in dit seizoen gegeven.
Als eerste nummer van het programma
hoorden wij de Serenata Notturna voor
klein orkest K V 239 van W. A. Mozart,
welke voor de eerste maal door het Resi
dentie-orkest werd uitgevoerd. Van deze
compositie hebben wij een tintelende,
buitengewoon verzorgde vertolking, welke
door het feillooze samenspel van ernstige
voorbereiding getuigde, ontvangen. De
klank was helder, doorzichtig en van een
bekoorlijke ijlheid, terwijl de blijmoedige
wijze van musiceeren het klassieke klank
ideaal in deze vertolking recht heeft la
ten wedervaren
Met de Symphonische fragmenten (2de
Suite) uit het ballet „Daphnis et Chloë”
van M. Ravel heeft het Residentie-orkest
niet alleen blijk van de enorme ontwik
keling, welke het onder leiding van zijn
dirigent Frits Schuurman
gegeven, doch het schonk
beste vertolkingen der laatste jaren. Tot
een ware extase voor de klankschoonheid
werd dit orkestspel, waarin Jan Prins en
Jaap Stotijn op uitmuntende wijze res
pectievelijk de fluit- en hobosoli ver
tolkten. Willem van Otterloo heeft hier
mede een meestelijke prestatie geleverd.
Wij vragen ons dan ook af. of het niet
mogelijk zou zijn dezen vakman, die de
aandacht van de wereld der muziek in
den laatsten tijd zoo op zich heeft geves
tigd, met ons stedelijk orkest vast te ver
binden. of hem als dirigent voor onze
stad te behouden. Het stijlvolle Ravelspel
was in ieder geval een gave van één der
beste orkestleiders van ons land
Ook de bezonken vertolking van J.
Brahms’ Tweede Symphonie in D gr. t.
op 73 heeft de diepste indrukken ach
tergelaten. Machtig van karakter,
grootsch en mannelijk van allure en
breed van opzet was deze vertolking, welke
bijzonder zuiver den geest van den
Noordduitschen toondichter weerspiegel
de Willem van Otterloo’» absolute be-
heersching, zijn feilloos gevoel voor rhyth-
miek vormden een ongekend hechte basis
waaraan trouwens ook het hoog artis
tiek gehalte van de Ravel-vertolking te
danken is geweest voor het orkest
spel Het publiek heeft het orkest en den
dirigent voor deze onvergetelijke matinée
op spontane wijze gehuldigd.
U.Z.C. kampioen
De Utrechtsche dames deden 't beter
en hebben door een gelijkspel te forcee-
ren beslag op den kampioenstitel gelegd.
Deze titel werd in de laatste jaren steeds
door de H.Z. en P.C.-dames veroverd,
doch nu hebben zij in de U.Z.C. haar
meerderen moeten erkennen. Met de
rust was de stand 01 door een schot
van mej. Wiersma, terwijl in de tweede
helft mej. Sieberg den gelijkmaker
scoorde
Na afloop werd de kampioene door
den viee-voorzitter van H.Z en P.C.. den
heer H. Vintges gehuldigd en een bloem
stuk aangeboden.
Een 3—1 zege
Voor een groote schare belangstellen
den heeft de Zuidhollandsche Districts-
ploeg gistermiddag op het terrein van
HDM een verdiende 31 overwinning op
de Noordhollandsche bevochten. Hoe ver
diend deze revanche ook moge zijn, qua
spelpeil bleef deze ontmoeting verre on
der die te Amsterdam, waarin de Noord
hollandsche ploeg met 20 zegevierde.
De eerste helft heeft het mooiste spel
gebracht, toen was er spanning volop,
want het spel ging zeer snel van het eene
doel naar het andere, met Zuid-Holland
iets meer in den aanval en een sterk do-
mineerende achterhoede. Lang duurde
het niet, of Koelensmid en Haitink moes
ten er aan te pas komen, de eerste om
een kogel van Postma uit een strafcorner
te stoppen, de Haagsche doelman om een
schot van Kruize te keeren. Het spel van
Zuid-Holland bleef echter te peuterig en
veelal te doorzichtig tevens om het over
wicht in een doelpunt te kunnen uitdruk
ken. Wel rende Berkhout keer op keer
langs de lijn, doch men was niet snel ge
noeg om zijn passes op te pikken, en
eerst toen v. d. Doll, die bij tijd en wijle
in de middenlinie zweefde”, snel in den
cirkel kwam, werd Koelensmid door
diens zuivere hoekschot gepasseerd, 10.
Dat was een zeer fraai doelpunt, waarte
genover Noord-Holland geen kans kreeg
om den gelijkmaker te scoren. Uit een
snel opbrengen uit het midden, gevolgd
door een doelworsteling. heeft v d. Doll
tien minuten voor de rust den bal prach
tig vrij wetten te spelen en zijn directe
push verraste Koelensmid volkomen
(2—O) Na de hervatting pakte Zuid-Hol
land terstond krachtig aan, doch het
bleef bij individueele pogingen, welke
door ..pingelen” en treuzelen geen suc
ces brachten. Een plotselinge overzet uit
het midden naar den linkervleugel bracht
Noord-Holland ineens weer voor Hattink.
en toen er gedraald werd met aanvallen
en de Roos een kans tot schieten gelaten
werd, vloog diens harde schot onhoud
baar langs Haitink (21). Na dit doel
punt heeft Zuid-Holland voortdurend ge
domineerd. doch men nam het tenslotte
toch weer te gemakkelijk op, en eerst
kort voor het einde werd de druk op Koe
lensmid zóó groot, dat hij voor een schot
van v. d. Doll na een stafcorner bezwij
ken moest. Noord- en Zuid-Holland heb
ben thans de leiding in deze competitie
met volkomen gelijke cijfers, en de stand
is als volgt
6 1,25
6 1,25
8 0,67
1 2 5 0,33
gsp.gw.gel vrl. pt. v.—t. gem.
1 ----- - -
2
1
gsp gw. gl. vl. pt. v. t gem.
- 1 -
1
2
0
gsp.gw.gel. vrl. pt. v.t. gem.
2 ----- - -
1
1
Promotie pro m.-k 1 a s se. HOC heeft
Zaterdagmiddag in Laren een fortuinlijke
1 /A J xxxrx T rxxxxxxx Lx xx rx rx 1 xl XX F
moetingen is de stand thans:
gsp.gw.gel. vrl. pt. v.—t. gem.
0 - -
0
0
D. Stud.
HOC.
Laren
Promotie tweede klasse. Onze
gelukwenschen aan Rijswijk, dat haar eer
ste overwinning in deze promotiecompetie
gisteren op eigen veld tegen HBS binnen
haalde. De Haarlemmers hebben zich niet
spoedig gewonnen gegeven, want nog tien
minuten voor het einde was de stand nog
steeds 00. Doch een laatste felle inzet
van alle krachten bracht Rijswijk eerst
door ter Brugge uit een strafcorner de zoo
zeer begeerde leiding en toen later Hoos
den voorsprong vergroof, was HBS een
geslagen team. De stand is thans als volgt
geworden:
Zaterdagmiddag hebben Gusta en
Everard van Royen, die reeds meerdere
malen hier ter stede optraden, een fluit
en clavecimbelrecital voor een klein
auditorium in Diligentia gegeven. I'
programma vermeldde de Suite no. Vil
in g kl t. van G F Handel en Fr. Cou-
perin’s Les Fastes de la grande et an-
cienne Ménestrandise als composities voot
clavecimbel en de Sonate in e kl. t van
C. Ph Em. Bach de Sonate in E gr. t
van J. S Bach, de Sonate in g kl. t- „La
Lumagne” van M. Blavet en de Sonate
in F gr. t van J. B Loeillet als werken
voor fluit met clavecimoelbegeleiding
Met dit Fransch-Duitsche programma
hebben Gusta en Everard van Royen de
groote reputatie, welke zij in een kleinen
kring oprechte bewonderaars van dt
oude, oorspronkelijke klassieke klank
schoonheid of haar benadering genie
ten, hoog gehouden. Wij dienen er ons
echter rekenschap van te geven, dat dat
gene, wat deze kunstenaars ons schenken
tenslotte ook een weergave met moderne
middelen en desnoods een geïdealiseerde
vorm var, de klassieke werken is, kortom
een ideëele kunst. De klank van de oude
18de eeuwsche clavecimbels was niet al
leen geheel anders dan die ven het prach
tige, door Pleye 1 gebouwde instrument
van Gusta van Royen; de toon van de
oude dwarsfluit zonder kleopen was niet
alleen geheel verschillend van die var.
het hedendaagsche gepertectionneerde
model, doch de wijze van uitvoeren ver
schilde ook van die van Gusta van Royen
Deze claveciniste. die leerlinge van Wanda
Landowska is geweest, heeft van haar be
roemde paedagoge het inschakelen der
„voeten” de registers van het clave
cimbel ongewijzigd overgenomen
Aangezien dit echter vroeger met de hand
geschiedde, was het vormen van een an
dere klankkleur alleen dan mogelijk, wan
neer daartoe onder het spelen tijd be
schikbaar was. Gusta van Royen, die op
haar moderne clavecimbel over pedalen
kan beschikken, voor het bedienen der
registers, kan deze inschakelen, wanneer
het haar wenschelijk voorkomt. En zij
doet dit ook, evenals haar groote leer
meesteres.
Doch daarmede is dit vertolken tot een
ideëele kunst gesporden, waartegen wij
echter geen bedenkingen behoeven te
hebben, aangezien het zoeken naar nieu
we instrumenten mogelijkheden uit vroe
ger eeuwen een bewijs mag heeten voor
het feit, dat de instrumenten uit dien tijd
de gedachten van de oude meesters niet
kondeh verwezenlijken. Overigens bezit
Gusta van Royen een opmerkelijk zuiver
gevoel voor muzikalen stijl, waarvan
haar voortreffelijk toucher, haar keuze
van tempi, uitvoeren der versieringen
en algeheele voordracht getuigden Zij
heeft zich met H&ndel’s Suite no. VII in
g kl. t„ Couperin's „Les Fastes de la
grande ét ancienne Ménestrandise” en
met haar begeleidingen een kunstenares
getoond, die de gelijkwaardige van Wan
da Landowska mag worden genoemd.
Haar kunst was van een zeldzame klas
sieke voornaamheid, waarop het gevoel
voor humor toonschildering en fijnzin
nige satire zijn aristocratisch stempel
drukte.
Everard van Royen vertolkte de reeds
genoemde Sonate in e kl. I van C Ph.
Em. Bach. de Senate in E gr. t van J. S.
Bach, de Sonate in g kl. t. van M. Blavet
Voor leden, donateurs en begunstigers
van de vereeniging „Het Residentie-or
kest" en voor de vereeniging „Vrienden
van het Residentie-orkest’7 heeft dit en
semble met medewerking van de sopraan-
zangeres Ankie van Wickevoort
Crommelin een buitengewoon con
cert gegeven in het G^ouw voor Kun
sten en Wetenschappen.
Frits Schuurman leidde het in
met het symphonische gedicht „Don
Juan" op. 20 van Richard Strauss een
partituur, waarmee het orkest sinds jaren
vertrouwd is geraakt en die zoo langza
merhand ook den geregelden concertbe
zoeker geen onoplosbare raadselen meer
biedt. Schuurman heeft het door zijn
krachtige, scherp geteekende structuur,
zijn rijkdom aan instrumentale en melo
dische schoonheden den hoorder boeien
de werk tot ons gebracht in een span
ning gevende, meesleepende vertolking,
die de veelstemmige contrapunctiek tot
haar volle recht deed komen, evenals zij
de vele elkaar afwisselende stemmingen,
welke het aan een gedicht van Lenau
ontleende onderwerp den componist ge
legenheid boden voor ontplooiing van den
vollen rijkdom van zijn illustratieve
krachten, op zeer suggestieve wijze tot
uitdrukking bracht.
De soliste betrad hierna het podium te
zamen met den clarinettist Jaap Op
stal ter uitvoering van Schubert's com
positie „Der Hirt auf dem Felsen”, in sa
menwerking met het orkest. Solo-instru-
ment en zangstem wedijverden hier in
het voortbrengen van klankschoonheid en
bleven in goed sluitend contact met el
kaar De zangeres hoorden wij verder nog
in twee veelgezongen liederen van den
Franschen componist Henri Duparc „Phy-
dile" en „Canson triste". die vooral uit
de kleine concertzaal bekend zijn Het in
strumentale kleed, dat hier in de plaats
van de oorspronkelijke klavieromhulling
der zangstem was aangelegd, stond deze
lyriek van Leconte de Lisle en Jean La
bor niet slecht Ook deze liederen wer
den vocaal-technisch knap, met gevoelige
expressie en muzikale distinctie gezongen,
waarbij het orkest als begeleider uitste
kend secundeerde Beide solisten werden
met warmgestemd applaus gehuldigd. De
zangeres had bloemen in ontvangst te
nemen
Na de pauze Dvorak's altijd weer boeien
de vijfde symphonie in e kl. t. op. 95
<Uit de nieuwe wereld), die door Schuur
man in een krachtig levende, technisch
geacheveerde en poëzievolle vertolking
tot den hoorder werd gebracht.
Een zeer goed bezette zaal heeft ook
het orkest en zijn dirigent na de uitvoe
ring der beide groote werken van het
programma met applaus dank gezegd
in het oefenlokaal der vereeniging aan de
Teylerstraat alhier, teneinde leden, vrien
den en belangstellenden in de gelegenheid
te stellen afscheid te nemen van de leiders
der vereeniging. de heeren Th. A. Kockx
en A. -Jazema. die beiden zijn benoemd
tot Rijkssportconsulent en zich in verband
hiermede binnenkort hebben te vestigen
te Apeldoorn en Dordrecht. Waar velen
waren gekomen we merkten o.m. op den
inspecteur van het Lager Onderwijs drs.
D. G G. van Ringelestein en den inspec
teur van gemeentewerken M de Haan
en de gymnastiekzaal door toedoen van de
leden Bouwmeester c.s feestelijk versierd
was. is het voor de scheidende leiders
door de vele tot hen gesproken hartelijke,
gevoelige en vriendelijke woorden wel een
onvergefelijk uur geworden waarin hun
duidelijk is geworden, dat beiden wel een
groote leege plaats in de vereeniging
achterlaten.
Onder leiding van Johan de Meester
Het tooneel seizoen pleegt aan het
einde van Mei af te loopen en er zijn
tijden geweest, toen de directies der ge
zelschappen dezen datum zagen als een
verlossing van de ergernis, die het spe
len voor half leege zalen nu eenmaal
met zich meebrengt. Gelukkig behoort
die .malaise tot het verleden. Sinds den
oorlog is de belangstelling van het pu
bliek voor de dramatische kunst op ver
heugende wijze toegenomen De heer Dirk
Verbeek, directeur van het Residentie
Tooneel kon dan ook aan het begin van
het thans ten einde loopende seizoen
reeds op grond van de ervaringen, op
gedaan tijdens een zomerexploitatie van
den Stadsschouwburg, optimistische klan
ken laten hooren De bezoekcijfers over
het afgeloopen half jaar bewijzen, dat
hij het bij het rechte eind heeft gehad
de tooneelbelangstelling der Hagenaars
is zoowat verdubbeld en een nieuw,
grootendeels uit jongeren bestaand
bliek heeft in 1941 den weg naar
Stadsschouwburg gevonden.
Het zou onder deze omstandigheden
niet juist zijn het Haagsche theater in
de zomermaanden te sluiten voor dat
leger van oude en nieuwe vrienden. De
heer Verbeek, die dat zeer goed inziet,
heeft nu zijn vrouw en hijzelf van dit
drukke seizoen wat willen uitrusten,
medewerking toegezegd aan vrijwel alle
actrices en acteurs van het Residentie
Tooneel die onder artistieke leiding van
Johan de Meester den Stadsschouwburg
dezen zomer willen bespelen.
Het ligt niet in de bedoeling enkel
door te gaan met het reeds bestaande
repertoire. In den zomer van 1940 heeft
men. zooals de lezer zich herinneren zal,
de eerste voorstellingen van Vondel's
„Lucifer” en Hildebrand’s „Camera Ob
scura” beleefd en ook dezen keer wil
men met een groot klassiek werk voor
den dag komen. Desgevraagd sprak Jo
han de Meester de hoop uit, dat men zal
kunnen komen tot de ensceneering van
Beaumarchais’ „Bruiloft van Figaro", een
fleurig stuk, dat zeer geschikt is voor
den zomer Hoe de rolbezetting er uit
zal zien en wat men nog meer denkt
te ondernemen, wordt te zijner tijd nog
medegedeeld. Hoofdzaak is evenwel, dat
het Haagsche publiek reeds nu weet, dat
er ook in den zomer gelegenheid zal zijn
in den Stadsschouwburg te genieten van
goed tooneel
Ferdinand Heimann, viool
Wezel, violoncel, hebben ons weer eens
op hun voortreffelijk spel vergast en
wel in l
Brahms. Bij Beethoven’s werk kan men
al niet verder teruggaan. Het was zijn
opus 1 no. 1, het Trio in Es-dur. Het
werk herinnert nog aan Mozart maar de
Beethovensche trek valt toch niet te mis
kennen. Wat de uitvoering aangaat, het
eerste Allegro kwam er al dadelijk in
onberispelijk samenspel uit. Een rijkelijk
vlug tempo werd genomen, maar bij
deze technische beheersching vormde
dat geen bezwaar. De pianist op wien
het zeer aankomt, gaf het passagewerk
gaaf en parelend en de strijkers maak-
Het ten tevens een uitstekend figuur, ook
wat de loonontwikkeling betreft zooals
het Adagio in het bijzonder aantoonde.
De cantilenes klonken zeer zangerig
zoowel bij viool als cel. Er werd dyna
misch heel gevoelig genuanceerd en de
teedere innigheid van het stuk heeft de
weergave ten volle vervuld Fijntjes en
pittig is het Scherzo gespeeld, terwijl
aan de Presto-Finale suggestief zich de
geestige speelschheid bemerkbaar maak
te. Een speelschheid. die soms zeer fel
en heftig werd De stemmingsschakeerin-
gen kwamen er effectvol uit. Een sterk-
levende, beheerschte en hoog-artistieke
vertolking, die door geen ander ensem
ble licht te overtreffen zal zijn. Schitte
rend is ook Brahms’ geniale, zielvolle
C-moll Trio opus 101 geweest. Prachtig
deden de macht en rijkdom van geluid
in het eerste deel. Een markante
grootschheid van uitdrukking. En heer
lijk, vol bekoringsmacht klonk de breede,
gedragen melodie in de strijkers. Het
Presto non assai werd dar eenenal
geheimzinnige lichtheid Domineerde in
het eerste Allegro de machtige drift,
hier voelden we in de verfijnde, even
gedempte tinteling een schoone ingehou-
"1000610 Van teeoeren weemoed was
het Andante en van zalige liefelijkheid.
Het werd in zijn gratie ook al in vol
komenheid uitgevoerd. De Finale deed
het prachtig door stoere kracht en ge
spannen energie, maar ook door verstil-
lingen en innigheden. Een zeldzaam tem
peramentvolle en meesleepende vertol
king. die in machtige, gloedvolle stij
ging eindigde. Het was een uitvoering
van den eersten rang, waarop met geest-
driftigen en langdurigen bijval is gerea
geerd Een warme en ten volle gerecht
vaardigde hulde.
Gistermorgen heeft het bestuur van de
bekende stedelijke gymnastiekvereeniging
Totalisator „Donar” een speciale bijeenkomst belegd
Wassenaarprijs. Ren op de vlakke baan
over 2100 m. te rijden door amateurs.
Prijzen f 150, 35, 20, benevens f 15
fokpremie. Gracques en Echillais waren
leiders vóór de tribune. Aan de overzijde
is Echillais aan het hoofd vóór Gracques
en Zuénoula, maar de laatste weet even
later de leiding te bemachtigen. In de
bocht leidt de schimmel vrij, maar dan
komt plotseling Mon Petit Ami naar vo
ren De strijd wordt aangebonden met
Zuénoula. die me 1 lengte moet zwich
ten. 1. Mon Petit Am; 75 k.g Eig. G. C.
Dekkers (eigenaar); 2. Zuénoula 69J k.g.
Eig F. Frowein (eigenaar); 3 Echillais
16 k g Eig. stal Gruno (D. Hafner); n.g.
Gracques ”9J k.g. (H. Modderman). Ge
wonnen met 1 lengte. Tijd 2 min. 28 sec.
Totalisator voor 1 winnend 5; plaat
sen; 1 1,40. 1,20.
Cruysbergenprijs Heatprijzendraverij 2e
e 3e klasse over 1740 m. te rijden door
heerrijders. Prijzen 300, f 50, f 25. le
heatBobichon. aan het hoofd vertrok
ken is niet bereikt Zoowel Benna Dosa
als Bob Scott maakten ve.e .fouten en
Bonnie’s Norton, die in de rechte lijn op
de tweede plaats wist te komen, liep een
goede race, maar kon Bobichon niet be-
loopen 1 Bobichon 1760 m. Eig. stal
Nedërhorst 'G. Venneman) gevolgd door:
Bonnie’s Norton 1800, Benna Dosa 1760
en Bob Scott 1760. Gedisqualificeerd
Benna Dosa wegens te veel galoppeeren.
Tijd 2 min. '8 sec. (1:355).
voor f 1 winnend f 1,80, plaats 1.30 en
f 1.60
2e heatTot vlak bij den eindpaal kon
Bobichon de leiding behouden, toen, na
langen strijd, zwichtte de ruin voor den
aanval van Bonnie's Norton Bob Scott,
die steeds fouten maakte, werd gedlstan-
ceerd. 1. Bonnie's Norton 1800 m. Eig.
stal Gruno (Bosma) vóór Bobichon 1760
en Bob Scott 1760 (gedistanceerd). Tijd
2 min. 42.4 sec. (1:30.2). Totalisator voor
f 1 winnend t 1.53.
3e heatDe strijd tusschen Bobichon
en Bonnie's Norton werd beslist in het
voordeel van Bonnie’s Norton die in de
rechte lijn de overhand nam 1 Bonnie’s
Norton 1800 rr, Eig stal Gruno (Bosma):
2 Bobichon 1760 m. Eig dal Nederhorst
(G Venneman) Tijden: 2 min 43 2 sec
(1:30.7) en 2 min. 44 4 sec. Totalisator
voor f 1 f 1,30.
Solisten: Maria Struicken-v. d. Adel,
sopraan, Lucien Loutnan. declamatie.
Als avond van Weensche en Nedeiland-
sche muziek was dit buitengewone volks
concert aangekondigd. En aldus vóór de
pauze Johann Strauss en Schubert, daarna
Hubert Cuypers. Met de Fledermaus-
Ouverture bracht het orkest meteen een
opgewekte stemming. De uitvoering was
verzorgd en fraai van klank. De expres
sie is hier en daar nog onstuimiger te den
ken. maar toch was het rhythme scherp
en de vertolking als geheel karakteristiek.
Dan de Czardas uit de „Fledermaus",
waarin wij de schoone, klare sopraan van
Maria Struicken, hebben bewonderd. De
hoogte bezit bijzondere bekoring. Hubert
Cuypers toonde zich in dit en het voor
afgaande stuk als dirigent een fijn mu
sicus Als zoodanig kunnen wij hem trou
wens al sinds lang. Vervolgens verscheen
Nico Verhoeff ten tooneele om eerst
„Entre-acte en Balletmuziek uit Rosamun-
de” van Schubert te dirigeeren. Gevoelig
en stemmingsvol klonk zoowel het lang
zame eerste als het licht-bewegelijke
tweede fragment. Fijntjes kwam het laat
ste er uit en men heeft aan rhythme en
delicaat pianissimo zijn genoegen kunnen
beleven. Dan zong de sopraniste Strauss’
„Frühlings-stimmen" in welke pikantge-
voelig en charman-luchtig nummer haar
hoogte het door helder- en soepelheid al
weer uitstekend deed. De voordracht bleef
bij deze luchtige muziek steeds voornaam
en smaakvol.
En tot slot vóór de pauze Strauss-Ra-
detzky-marsch. die er veerkrachtig en vlot
uitkwam. Het orkest heeft wel getoond
reeds een uitstekend ensemble te zijn.
Warm applaus voor dirigent Verhoeff en
spelers.
Na de pauze werk van Hubert Cuypers.
De „Madchenlieder" zou men ook Sehn-
suchts- en Liebeslieder kunnen noemen en
daarmee is tevens de geest der muziek
aangeduid. Teederheid van sfeer treft ons
hier, melancholie en hartstochtelijke innig
heid. De zangeres heeft stemming en be-
wogenheid wél doen voelen.
Vervolgens een omvangrijker werk van 1
denzelfden componist, een declamatorium.
„Terwe" genaamd wat „tarwe" beteekent
De inhoud van het gedicht hier mede te
deelen, zou te ver voeren. Maar al ligt
in het algemeen In een declamatorium van
nature het accent op het woord, Cuypers
heeft dit laatste toch met wel heel veel
talent aan de muziek dienstbaar gemaakt
en het klank-organisme zich logisch doen
ontwikkelen, waardoor een belangstelling
en aandacht ervoor blijft bestaan, die men
niet altijd waarneemt Het is in zekeren
zin een symphonisch werk, voor welks be
grip het woord een verhelderende betee
kenis heeft. En ook dat woord krijgt om
gekeerd door den klank zijn relief. Dc
muziek is vol afwisseling en toch is in het
geheel de éénheid bewaard. De karakteri-
seering is met groote kunde geschied. De
diverse muzikale elementen spelen daarbij
hun rol. melodie, rhythme. dynamiek er.
(niet het minst) instrumenteering. Het
orkest gehoorzaamde den dirigeerenden t
componist in zijn intenties met groote
nauwkeurigheid. En de declamator Lucien
Louman volbracht zijn taak met aange
naam geluid, duidelijke uitspraak, en zin
volle dictie, waarbij de aanwijzingen van
den componist ook wel een rol gespeeld
zullen hebben. In ieder geval bestond er
een juiste samenwerking tusschen decla
mator en orkest De componist toonde zich
zelf het bindende element bij uitstek. De
uitvoering verliep vlot en vond enthou
siasten bijval, die den componist en den
heer Louman in de eerste plaats gold.
Voor het orkest echter ook alle lof
Met Cuypers’ kort orkeststuk ,.T,a Dan-
za” werd het programma effectvol afgeslo
ten. Fen zeer goed geslaagd concert dat
door een talrijk en aandachtig luisterend
publiek is bijgewoond.
De concurrentie van AD.O.D H.C. en
het onaangename, koude weer lieten hun
invloed op de belangstelling natuurlijk
gelden; toch scheen de opkomst van het
publiek ons voldoende. Het aantal paar
den, dat in de baan verscheen, was niet
groot, maar de geboden sport was des
ondanks fraai. De proef met 3 rennen op
één middag is zeker geslaagd en nu,
naar wij vernemen, nog enkele renpaar
den in ons land zullen worden ingevoerd,
zal die proef zeker worden herhaald.
Hier volgen de resultaten:
Duinzichtprijs. Ren op de vlakke baan
over 1700 m. Prijzen /200, 50, /25, be
nevens 20 fokpremie. Na een besten
start gaan Sarata en Grand Prix aan het
hoofd. Grand Prix, die de binnenbaan
heeft, neemt de leiding spoedig over met
Petite Artiste op de derde plaats. Sa
rata en Grand Prix wisselen stuivertje
aan het hoofd, maar bij het ingaan van
de rechte lijn breekt Grand Prix uit
waardoor Sarata gewonnen spel heeft en
met groeten voorsprong weet te winnen.
Grand Prix verovert nog de tweede plaats,
doch wordt gediskwalificeerd, zoodat Pe
tite Artiste het derde geld verdient: 1. Sa
rata 70 IJ kg. Eig. D. Siem jr., (eige
naar); 2. Petite Artiste 70J kg. Eig. P.
van Weelden (eigenaar); 3. Gatinaise
68 j 2 kg. Eig. Stal Gruno (J. van Ype-
ren); n. g. Magneet 54J (G. van Yperen).
Gediskwalificeerd. Grand Prix vele leng
ten; 70 2 1 wegens uitbreken. Tijd
1 minuut 58 seconden. Totalisator voor
/I winnend 1.70; plaatsen /1.40, f 1.80
Cruquiusprijs. Prijzendraverij 4e klasse
over 2040 m. Prijzen 250, f 30, 25.
Met onze voorspelling David O win
ner hebben wij succes gehad. Aan
vankelijk leidden Diadema, Edelman, de
Prinses Juliana en Cecilia W, maar aan
de overzijde liep Doctor Scott reeds op
de tweede plaats en de ruin veroverde
spoedig de leiding, terwijl David O de
positie verbeterde. In de bocht was de
volgorde Doctor Scott, Cecilia W en Da
vid O, maar in de rechte lijn werd Doc
tor Scott eerst door Cecilia W gepas
seerd, terwijl David O buitenom snel
naar voren kwam. De roodschimmel
snelde zoowel Cecilia W als Doctor Scott
voorbij om fraai te winnen. Zoowel Ce
cilia W als Doctor Scott sprongen door
het hek. 1. David O 2040 m. Eig. C. A.
Olsthoorn (J. L. Olsthoorn); 2. Edelman
2000 m. Eig. mevr. C. Jacobs (J. Kruit
hof): 3. Diadema 2000 m. Eig. stal de
Wildhoef (H. C. ten Hagen); n.g. Alda
2040; De Prinses Juliana 2000. Gedisqua
lificeerd Cecilia W 2040, Doctor Scott
2040 wegens springen door het stek.
Tijden3 min. 15 sec. (1:35.6); 3 min.
21 sec.; 3 min. 22.6 sec.
Totalisator voor f 1: winnend 4,70;
plaatsen f 1,40, 1,90, f 1,60.
Schwarzgoldprijs. Ren op de ’’lakke
baan over 2600 m. te rijden door ama
teurs en beroepsrijders. Prijzen f 175,
f 40, 25 benevens 20 fokpremie. Deze
ren, door 3 paarden betwist, is gewonnen
door den grooten outsider Janicule, die
den favoriet Icare en voorts Indian
Prince overtuigend achter zich wist te
laten. De vertegenwoordiger Frowein had
weldra de leiding, nam 3 5 4 lengten
voorsprong op leare en Indian Prince en
wist die vrijwel gedurende het geheele
parcours te behouden om uiterst fraai te
winnen. Icare had steeds de tweede
plaats behouden 1. Janicule 62 k g. Eig
F. G Frowein (Slierendrecht); 3. Icare
7v k.g. Eig L. J. H. Englebert (Riem);
3. Indian Prince 70 k g. Eig W. Jochems
(G v. Yperen). Gewonnen met 3 leng
ten. Tijd 3 min. 7 sec. Totalisator 4,60
winnend voor 1.
Clingendaalprijs. Prijzendraverij le
klasse over 2020 m. Prijzen 300. 30,
25 Ook hier voorspelden wij den win
ner. Crack, die ditmaal met overtuiging
Baronesse Hollo achter zich heeft ge
laten Crack startte best en leidde vóór
Anselor. Baronesse Hollo, Boyke Norton
en de anderen. Aan de overzijde bereikte
Baronesse Hollo de tweede plaats om in
de ►"venbocht een aanval op Crack te
doen, die niet gelukte. In de rechte lijn
blijft Baronesse Hollo den leider bedrei
gen. maar verder komt het paard van in
’t Veen niet. De derde plaats wordt be
zet door Anselor. 1. Crack 2000 m. Eig.
G. J. v. d. Elshout (J. v. d. Berg); 2. Ba
ronesse Hollo 2020 m. Eig. E G in ‘t
Veen (eigenaar); 3. Anselor 2000 m. Eig.
F. W Wickers (Ockhorst); n.g. Boyke
Norton 2000; Lex K 2060; Monsieur le
Major 2060 en Senator Norris 2060. Tij
den2 min 57.2 sec (1:28 6); 2 min. 57 4
sec.; 3 min. 4 sec. Totalisator voor 1
winnend f 2.20, plaatsen 1.20. f 1,10 en
1,80.