Amerika en de convooikwestie CHOCOLADE vanouncEiT "AKKERTJES helpen direct! KUNST EN LETTEREN FILM EN BIOSCOOP Vrijdag 9 HAAGSCHE COURANT bl. Mei 1941 le over J. M. PRANGE 35 cent per ons MAURITSHUISCONCERTEN BELGIE FRANKRIJK FINLAND EGYPTE VEREENIGDE STATEN SLOTACCOORD ENGELAND VAN D VNGEN'S CHOCOLADE-FABR1 E KE N N 'J M1G EN 2i Een Duitsch protest tegen ont- eigening van schepen STICHTING „HAAGSCH OPERAFONDS” regee- in alle aangelegenheden eensge- BUITENLANDSCHE RECHTBANKEN Textielkaart ingevoerd HET OORLOGSDEBAT IN HET LAGERHUIS LLOYD GEORGE IN HET KABINET? Rheumatische pijnen “AKKERTJES* werken niei ai leen pijnstillend maai i« ver wijderen ook de sloffen, die Uw rheumatische pijn veroorzaken pag. 2 Moskou spreekt berichten troepenconcentratie tegen KEYNES TE NEW YORK AANGEKOMEN Opera-concert Voert Roosevelt’s pblitiek tot den oorlog? de ten van van wel wat talrijker had mogen zijn. VIJFTIG JAAR KUNSTKRING en veel Letterkundige middag In het Gemeente museum Roose- bedoeling meen in g aan het ons oor- Er E VERDEDIGING VAN HONGKONG Volgens berichten uit Hongkong wordt aldaar op het oogenblik door de Engel- sche militaire autoriteiten veel aandacht besteed aan de verdediging dezer stad. Er zijn eenige onderzeebooten aangeko men, terwijl mijnenleggers van de Engel- sche marine de waterwegen versperren. Ook zijn er meer dan 100 schuilkelders ingericht ter bescherming van de burger bevolking bij luchtaanvallen. heeft tot jllHIlUIMll IT |T! iTl BOEKEN VAN LINDBERGH UIT BIBLIOTHEKEN VERWIJDERD Het stadsbestuur van Beamsville (On tario) heeft de verwijdering van alle boe ken en geschriften van Lindbergh uit de openbare bibliotheken gelast, meldt het D.N.B. Elly Anema, zang; Lida v. d. Laag, viool; W. J. Schmidt, piano JAMES ROOSEVELT TE CAIRO Volgens een Reuterbericht uit Cairo is kapitein James Roosevelt, de oudste zoon van den president der Vereenigde Staten, te Cairo aangekomen. Hij zal optreden als waarnemer van het Amerikaansche luchtwapen bij de Royal Air Force in het midden-Oosten. Amerikaansche schepen aan Canada gecharterd. Vijf en twintig schepen met een geza menlijke tonnage van 100.000 ton, welke toebehooren aan de Alcoa-Steamship Com pany zijn op grond van Roosevelt’s 2 mil- lioen tonnenplan, door Canadeesche belan gen voor den dieUst op Engeland gechar terd. In het Lagerhuis is een wetsontwerp ingediend tot oprichting van buitenland- sche rechtbanken in Engeland. Hierdoor zullen de onderdanen der naar Engeland uitgeweken regeeringen, zooals Noorwe gen, Nederland en Polen voortaan aan de in hun eigen land geldende rechtspraak onderworpen zijn. EEN BROCHURE VAN KARDINAAL BAUDRILLART Kardinaal Baudrillart, lid van de Aca demie Fran?aise en rector van het katho lieke instituut pleit in een brochure, die verschenen is onder den titel „Kiezen, willen, gehoorzamen”, voor de Duitsch- Fransche samenwerking, die hij noodza kelijk noemt voor den vrede van nu en in de toekomst. Hij roept de Franschen op om oprecht in te stemmen met de ondernomen poging en den man te-vol gen, die er naar streeft eerlijke, ver standige en practische denkbeelden te verwezenlijken. Wie de situatie niet wil begrijpen, dien moet men vragen, of an ders niet op een goeden dag een burger oorlog zou uitbreken, vreeselijker dan die van 1871 en erger dan de opstand der commune. REGELING VAN JODENKWESTIE IN HET BEZETTE GEBIED Krachtens een verordening van den mi litairen bevelhebber in Franjerijk, zal de Jodenkwestie in het bezette' gebied door een duidelijke definitie van het begrip Jood en door de opsomming van de be drijven. welke voor Joden verboden wor den, definitief geregeld worden. Met in gang van 20 Mei a.s. zijn de volgende be drijven voor Joden verboden groot- en kleinhandel, café- en restaurantbedrijf, verzekering, scheepvaart, verkeers- en transportondernemingen, bank- en geld- wisselbedrijf. bemiddeling voor woningen, terreinen en hypotheken, bemiddeling als agent, makelaar, handelsreiziger. enz. In geen enkel bedrijf mogen van den 20en Mei af Joden werkzaam zijn als leiders of ondergeschikten, die met de klanten omgaan. Overtredingen tegen de verorde ning worden gestraft met gevangenisstraf en geldboeten. Het Belgische staatsblad kondigt, naar het S.P.T. meldt, de invoering van den bekenden textielkaart volgens het pun tensysteem aan. Tot dusver kon men tex- tielgoederen koopen na een toewijzing te hebben aangevraagd, waarin van geval tot geval een beslissing werd genomen. Voor een heerenoverjas zijn 210 punten verschuldigd, voor een colbertcostuum 80 en voor een overhemd 20 punten. De da mes kunnen tegen overlegging van 75 punten een wintermantel koopen. terwijl ze voor een japon 30 punten verschuldigd zijn. ARRESTATIE VAN DEN ITALIAAN- SCHEN MARINE-ATTACHE OP DE BERMUDAS Ten aanzien van de arrestatie van den Italiaanschen marine-attaché 'te Washing ton, admiraal Lais, op de Bermuda-eilan- den, meldt de „Giornale d’Italia" uit New York, dat Lais, die op wensch der Ameri kaansche regeering was teruggeroepen, op 25 Maart van New York was vertrokken. Toen het schip de Amerikaansche terri toriale wateren verliet, werd het door En- gelsche oorlogsschepen gedwongen de Bermuda-eilanden aan te doen, waar Lais en 35 andere passagiers bevel kregen het schip te verlaten. De admfraal protesteer de tegen deze behandeling op grond van de diplomaieke bewegingsvrijheid, welke de Amerikaansche regeering hem formeel had toegezegd. Zijn protest had geen re sultaat. De Engelsche autoriteiten lieten zelfs niet toe, dat de attaché zich in tele grafische verbinding stelde met de Ameri kaansche en Italiaansche autoriteiten. Van Engelsche zijde werd gezegd, dat de atta ché als gijzelaar zou worden vastgehouden, zoolang het lot van den Britschen gezant te Belgrado niet op bevredigende wijze was geregeld. Thans is, naar het blad meldt, bij het Amerikaansche ministerie van buitenlandsche zaken een scherp Ita- liaansch protest ingediend tegen de be handeling van den attaché op de Bermuda- eilanden, welke in strijd is met alle inter nationale regels van diplomatie. FABRIEK VAN KUNSTRUBBER De Dupont fabrieken maken bekend, dat zij met den bouw van een fabriek voor de vervaardiging van synthetische rub ber in Louisville zullen beginnen. Deze fabriek' zal in staat zijn 10.000 tonnen kunstrubber per jaar te vervaardigen. GERUCHTEN TEGENGESPROKEN De Finsche gezant in Washington Pro cope heeft zich naar United Press meldt, tijdens een persconferentie uitgelaten over de berichten, volgens welke veldmaar schalk Mannerheim het zenden van Duit- sche troepen naar Finland zou hebben ge vraagd. Hij zeide, dat deze en andere ge ruchten over een militaire samenwerking tusschen Duitschland en Finland door lie den verspreid moeten zijn, die er belang bij hadden de Finsche politiek in een valsch daglicht te stellen, wantrouwen in haar doelstellingen te wekken en Finland te isoleeren. De persconferentie, op welke Procope deze uiteenzettingen gaf, werd gehouden naar aanleiding van de aankomst van den Finschen economischen en bankdeskundige Janssen en van den nieuwen gezantschaps- raad Toiovola. Jansson verklaarde, dat Fin land dringend levensmiddelen noodig heeft Weliswaar zijn 88.500 ton graan uit Noord en Zuid-Amerika onderweg naar Finland, maar desondanks heeft Finland nog meer noodig Gezantschapsraad Toivola zeide, dat Finland vast besloten is zijn onafhan kelijkheid te bewaren en buiten den oorlog te blijven. Amerikaansche steunpunten in Columbie? Het A.N.P. seint uit Washington; De berichten over pogingen om Columbie te bewegen, vliegvelden en andere steun punten ter beschikking van de Vereenig de Staten te stellen, werden gisteren door Cordell Hull in de persconferentie noch bevestigd, noch tegengesproken. Huil verklaarde alleen, dat het moeilijk is, dergeljjke algemeene vragen te be antwoorden. tigd wordt”. Hij waarschuwde „voor de gevaren, welke Amerika zou ontmoeten, wanneer de brug van schepen niet ge handhaafd blijft. Wij zouden dan tegen over een zeemacht staan, welke abso luut superieur aan de onze zou zijn. In dit geval zouden wij het geheele half rond met de vloot van de Vereenigde Staten alleen moeten beschermen tegen de oorlogsvloten van Duitschland, Italië en Frankrijk”. Voor de Londensche radio heeft gister avond Lindley Frazer gesproken over de zitting van het Engelsche Lagerhuis, waarbij hij, volgens het D.N.B.verklaar de, dat het debat verfrisschend op Groot- Brittannië heeft gewerkt. Alle Engelschen zijn het erover eens, dat de beëindiging van den Griekschen veldtocht een tegen slag voor Groot-Brittannië beteekent. Woordelijk verklaarde hij o.a. „Wij zijn getroffen door het einde van den Griek schen veldtocht en ook door den snellen opmarsch der Duitschers door Libye. Ook de opstand in Irak heeft in Groot-Brit tannië ontsteltenis veroorzaakt” Frazer deelde voorts mede, dat een der afgevaardigden in het Lagerhuis had verklaard dat volgens hem terstond vredesonderhandelingen met Hitler moes ten geopend worden ook Lloyd George die tijdens den wereldoorlog eerste mi nister was. gaf uitdrukking aan zijn ontevredenheid over de huidige ring. Toch is Groot-Brittannië fundamentéele vernie- zind. In welingelichte kringen te Londen wordt vernomen, meldt S.P.T., dat Lloyd George een belangrijke post in het oor- logskabinet van Churchill zal worden aangeboden. Als minister zonder porte feuille zal hij van het kabinet deel uitma ken en wordt daardoor in de gelegenheid gesteld zich van de belangrijkste beslis singen op de hoogte te stellen. kertijd werden de Japansch-Fransche en de Japansch-Thailandsche protocollen ge- teekend betreffende de waarborging en de politieke overeenstemming. muze als zij GRATIE-VERLEENING Ter gelegenheid van den len Mei heeft het staatshoofd, maarschalk Pétain, aari meer dan duizend personen gratie ver leend. S.P.T. meldt, dat door deze amnestie 1090 Fransche staatsburgers, die des tijds door minister Mandei wegens dienstweigering waren veroordeeld, in vrijheid zijn gesteld. en een Boliviaansche leger bestemd moeten in- Op Zondagmiddag zal in het Gemeente museum alhier, aan de Stadhouderslaan, te half drie n.m., ter gelegenheid van het halve eeuwfeest van den Haagschen Kunstkring en de groote tentoonstelling in dat museum een „literaire middag” wor den gehouden Mevrouw Francien Koote- Gerresse en mevrouw Iris Zeilinga-Doode- heefver, zullen voordragen, drs. F. P. Huygens en Jan van Kasteel spreken over letterkunde in den kring, terwijl de Haag- sche schrijver Ben van Eysselsteijn uit eigen werk zal lezen. De Duitsche ambassade te Washing ton' heeft in een nota aan het departe ment van buitenlandsche zaken een pro test ingediend tegen de eventueele ont eigening van Duitsche schepen in de Vereenigde Staten, meldt het D.N.B. Ook brouwkaarten voor de bierdrinkers Tegelijkertijd introduceert het staats blad „brouwkaarten”. Men is tot dezen maatregel overgegaan om het buitenge woon hooge bierverbruik (14 millioen h.l. per jaar) op peil te houden en toch een goede kwaliteit te kunnen handhaven. Het bier zal voortaan echter een zeer laag alcoholgehalte hebben. Er zullen 2 soorten in den handel gebracht worden, namelijk een met gehalte van 1.2 en een met een gehalte van 0.5 tot 0.8 procent. Het bier volgens de nieuwe samenstelling zal 15 Juni a.s. voor het eerst beschikbaar wor den gesteld. LUCHTBESCHERMING TE NEW YORK Gisteren is te New York de eerste luchtbeschermingscursus voor de politie begonnen De politiebeambten worden onderricht hoe zij zich tijdens de ver duistering moeten gedragen en wat zij moeten doen om de stedelijke waterlei ding, electriciteits- en gasfabrieken, tele foon- en telegraafleidingen bij luchtaan vallen te beschermen. De cursus bestaat uit zes voordrachten, welke alleen voor politiebeambten toegankelijk zijn. Men hoopt, dat alle beambten, het zijn er 18.748. binnen 2 weken de cursus vol bracht hebben. Hierna zullen zij in nieu we cursussen practisch onderwezen wor den De leden van het vliegercorps der politie alsmede technische diensten hebben reeds voorbereidende luchtbeschermings- cursussen doorloopen. Zij zullen thans opgeleid worden in het herstellen telefoon- en electrische leidingen. De politie overweegt de bezitters huurhuizen uit te noodigen, overal waar dat mogelijk is, in de huizen schuilkel ders aan te brengen. HET VREDESVERDRAG TUSSCHEN THAILAND EN INDO-CHINA Het vredesverdrag tusschen Frankrijk en Thailand op den grondslag van de Ja pansche bemiddelingsvoorstellen tot rege ling van het grensgeschil tusschen Thai land en Fransch Indo-China, dat op 11 Maart werd geparafeerd, is vanochtend te Tokio formeel onderteekend, Tegelij- Geruchten over sluiting van het Panamakanaal Het gerucht, dat Amerika voornemens zou zijn het Panamakanaal voor alle Japansche schepen te sluiten, is in be voegde kringen van het Witte Huis te gengesproken, meldt S.P.T. Stephen Early, de secretaris van president Roo sevelt, noemde deze bewering een ge rucht, dat reeds vaker is opgedoken, doch dat van eiken grond ontbloot is. President Roosevelt heeft bevolen, dat de transitgoederen, welke de Vereenigde Staten passeeren, aan eenzelfde controle door licentiemethodes onderworpen zul len worden, als de uit de Vereenigde Staten zelf afkomstige goederen. Het ministerie van buitenlandsche zaken verklaarde hierover, dat deze maat regel ook goederen betreft, welke in Amerikaansche havens en wel ook in de vrije havens en de havens van de Pana- makanaalzöne van het eene schip in het andere overgeladen worden. Waarschuwing van Knox •De minister van marine, Knox, schil derde Woensdag in een rede het gevaar, waartegenover de vloot van de Ver- eenigde Staten zou worden gesteld, in géval van een Engelsche nederlaag. Zij zou zich dan gesteld zien tegenover een superieure vijandelijke zeemacht, be staande uit de zegevierende oorlogsvlo ten Van Duitschland, Italië en Frankrijk. „Alle groote hulpbronnen van de natie worden ingezet voor de hoogste taak, dat de Britsche zeemacht niet Onder de nieuwsberichten van Moskousche radio is het volgende de menti van Tass voorgelezen, meldt het D.N.B. De Japansche bladen publi- ceeren een bericht van Domei uit New York, dat volgens een telegram van den United-Press-correspondent te Vichy de sovjet-Unie sterke strijdkrachten aan de Westgrens concentreert. Diploma tieke kringen te Moskou, zoo verklaart Domei, wijzen eveneens op de buitenge woon groote schaal, waarop de troepen concentratie aan de Westgrenzen ge schiedt. In verband daarmee zou het personenverkeer op de Siberische spoor lijn zijn gestaakt, daar de troepen uit het Verre Oosten hoofdzakelijk naar de Westelijke grenzen verplaatst zouden worden. Uit Midden-Azië zijn volgens ge noemd bericht eveneens sterke strijd krachten daarheen overgebracht. Van twee reserveluchtlegers, die recht streeks ter beschikking van het opper- De bekende Engelsche econoom Key nes is met een Clippertoestel te New York aangekomen, om met het Ameri kaansche ministerie van financiën te confereeren over financieele vraagstuk ken, welke verband houden met de uit voering van de wet tot hulpverleening aan Engeland. DE KAPITAALSVLUCHT United Press meldt uit Buenos Aires: Kapitaalsvlucht uit de Vereenigde Sta ten is volgens de meening van het beursblad „Boletin Diario de Titulos”, de oorzaak van den zeer levendigen handel in Argentijnsche staats- en stads- leeningen. welke de laatste dagen op de beurs alhier plaats vindt. Maandag werd ongeveer 14 millioen Pesos in deze papieren omgezet, Dinsdag 11 millioen en Woensdag 8 millioen. Normaal be draagt echter de gemiddelde waarde van dergelijke transacties over den ge- heelen maand niet meer dan 4 millioen Pesos. Het blad is van meening, dat het afvoeren van buitenlandsche, vooral Italiaansche en Duitsche gelden uit de Vereenigde Staten, de oorzaak is. Moge lijk hebben ook Amerikaansche kapita listen hun geld uit de Vereenigde Sta ten naar Zuid-Amerika overgebracht. DE ONTPLOFFING BIJ CHALONS- SUR-MARNE Bij het gisteren vermelde ontploffings- ongeluk in de nabijheid van Chalons-sur- Marne zijn volgens hetgeen kon worden vastgesteld, 3 personen om het leven ge komen en 60 gewond. Omtrent het lot van 60 arbeiders, die in een door de ontplof fing vernield huis vertoefden, is nog niets bekend. bevel staan, .zou een leger reeds ter beschikking van het buitengewone mili taire district Kief zijn gesteld. Zij zou uit 1800 bommenwerpers en 900 jagers bestaan. Op de Zwarte en Kaspische Zee aldus Domei verder zijn de zeestrijdkrachten versterkt door logsschepen van de Oostzeevloot. zouden 28 duikbooten, 45 mijnenleggers en 18 kanonneerbooten zijn verplaatst. Een militaire missie met Koesnetzof aan het hoofd zou uit Moskou naar Tehe ran zijn vertrokken. De benoeming van deze missie staat volgens het telegraaf- aentschap in verband met de kwestie van het afstaan van vliegvelden in Mid- den-Iran aan de sovjet-Unie. Tass is gemachtigd tot de verklaring, dat dit bericht van Domei, dat ontleend is aan een onbekend telegram van United Press, de vrucht is van de ziekelijke fantasie van zjjn vervaardiger. Koes netzof bevindt zich te Moskou en niet te Teheran. Van de Oostzeevloot zijn geenerlei duikbooten of mijnenleggers naar de Kaspische of Zwarte Zee over gebracht en dit zal ook niet geschieden. Er is geenerlei „concentratie van ster ke strijdkrachten” aan de Westgrenzen van de sovjet-Unie en zij is ook niet in voorbereiding. Het korreltje waarheid, dat het bericht bevat, doch dat in sterk verminkten vorm is weergegeven, be staat hierin, dat met het oog op de betere woningtoestanden te Nowosibirsk een divisie infanterie van het district Irkoetsk naar dat van Nowosibirsk wórdt overgeplaatst. Overigens is het geheele bericht pure fantasie. Het koor van de Stichting „Haagsch Operafonds” heeft in Diligentia een ope ra-concert gegeven onder leiding van Willem van der Meer, met mede werking van een viertal vocale solisten en van dr. Eberhard Rebling als begeleider aan den vleugel. Tot uitvoe- ding kwamen in het eerste gedeelte van het programma fragmenten uit Orpheus en Euridice van Gluck en Samson et Dalila van Saint Saëns. in het tweede van von Flotow’s opera Martha, benevens een aria uit de opera Alceste van I ully Het koor, bestaande uit een dertigtal dames en heeren, heeft zich op zeer ver dienstelijke wijze van zijn taak gekweten. Het stemmenjnateriaal. waarover net be schikt, is van behoorlijk gehalte, het zingt beschaafd en ook het klankgehalte mag over het geheel genomen worden gepre zen. Wat de verhouding der stemgroepen betreft zou een versterking van tenoren en bassen wel overweging verdienen Bij de hooge mannenstemmen domineerden nog weleens enkele zangers met een wat kelige toonvoortbrenging en de bassen hadden tegenover de vrij klankrijke vrouwenstemmen te weinig fundament. Er werd met prijzenswaardige zekerheid gezongen, al was de intonatie, vooral in de koren uit Saint Saëns’ opera, niet steeds kernzuiver. De leiding van den dirigent getuigde van routine goede muzikale intenties. Het solistische aandeel in dit concert werd verzorgd door de dames Nell Veel o en Rie Popma (sopraan en alt) en de heeren C o n s t a nt v. d E1 s- houdt jr. en Jacques Lieste, resp. tenor en bariton, die zich met het koor samen en bovendien in enkele aria’s en duetteerend lieten hooren. zich daarbij met volle toewijding kwijtend van de hun toevertrouwde taak. D r. Rebling fungeerde als orkest aan den vleugel met autoriteit en muzi kale distinctie. De aanwezigen gaven aan hun tevre denheid over het gehoorde uiting d^or warm gestemd applaus. Dirigent en so listen werden met bloemgeschenken be dacht. TWEE BOLIVIAANSCHE VLIEGERS OMGEKOMEN Uit Washington wordt gemeld: Bij den start naar La Paz zijn twee Boliviaan sche militaire vliegers neergestort om het leven gekomen. Zij hadden voor het -1-1 bombardementsvliegtuig vliegen. (FotoUfa) In het Studiotheater draait deze week de film van den regisseur Dctlev Sierck, „Slot- accoord”, met de bekende filmster Lil Dagover in de hoofdrol. BETHLEHEMKERK Op het wekelijksch concert in de Beth- lehemkerk van a.s. Donderdag. 15 Mei door Alex Schellevis. zullen als solisten medewerken Maja Reiling (sopraan). Riek Hardonk (sopraan), Miep Ochse (alt). Huib Kalsbeek (tenor), Guus Hoek, man (bas) en Mattheus Keulemans (or gel), Uitgevoerd wordt „Vom reichen Mann und armen Lazarus”, cantaten van H. Schütz voor 5 solisten, strijkers en orgel. Bovengenoemd concertgevers voeren tot en met a.s. Woensdag een programma uit dat vóór de pauze Duitsche, daarna Nederlandsche composities bevat De matinée wordt geopend door de zan gers met de Aria uit J. S. Bach’s zes-en- dertigste cantate „Schwinget freudig each empor”, met begeleiding van piano en viool. Het is een muziek van vrome blijheid, welke door de zangeres met aangenaam klaar geluid en beschaafde natuurlijke voordracht werd vertolkt. Meer verruk king is in de expressie nog te denken De instrumentalisten sloten zich goed aan. De viool „Con Sordino” klonk echter wel zeer nadrukkelijk „mit. gedampfter und schwacher Stimme”, waarvan de tekst spreekt. De bekende Sonate No. 10 in Bes-dur voor viool en piano van Mozart vormt het volgende nummer. Het fraaie werk geroot een technisch en muzikaal verantwoorde weergave. Het samenspel, was in orde De violiste speelde gevoelig en stijlvol. De toongeving is nog meer te verzorgen, al onderscheidde zij zich door charme menig maal. De pianist toonde zich een degelijk musicus, die het poëtische wellicht nog meer kan cultiveeren. Zinvol begeleidde hij de liederen van Brahms en Richard Strauss, waarin de dictie der zangeres van l>egrip, dichterlijke gevoeligheid en tem perament heeft getuigd. In de noogste kan de welluidendheid in het forte sens nog winnen, o.a. door op de 'intonatie in bepaalde passages nog scherper te letten. In Strauss’ „Zueignung” werd tot 'ot veel uitnemends te hooren gegeven, zoo wel in vocaal als artistiek opzicht. De pianist werkte bij de slotstijging op effect volle wijze met de zangeres samen Op de vijf geestelijke liederen van Jan Luyken heeft B. v. d. Sigtenhorst Meyer een verfijnd-zielvolle. teedere muziek ge schreven. De zangeres heeft de beteekenis van woord en kfynk door déclamatie en stem wél waarneembaar gemaakt Eenige moeizaamheid in de hoogte moge nog ver dwijnen. Als 2e Sonate van H. Badings hebben violiste en pianist in goed-sluitend samen spel ten gehoore gebracht en met een voordracht, die, vrij van zwaarwichtig heid, sfeer en karakter, juist heeft getrof fen. De Finale kwam er in hare griilig- pikante lichtheid virtuoos en zwierig uit. De uitvoerenden genoten de belangstel - Ing en waardeëring v$m een publiek dat VERSPREIDE BERICHTEN In de komende dagen zal het directe spoorweg- en goederenverkeer van Hon garije over Italië naar het onbezette Frankrijk worden geopend. Daar tusschenlandingen in Irak niet meer mogelijk zijn, hebben de „British Airways” en de K.L.M thans een lucht lijn geopend tusschen Egypte en Indië, meldt S.P.T. uit Cairo. Op bet oogenblik zijn onderhande- lingen gaande tusschen den onderkoning van Britsch-Indië en de congrespartij over het in vrijheid stellen van Jawahar lal Nebru, die wegens politieke activiteit tot 4 jaar gevangenisstraf is veroordeeld Na Gandhi is Nehru de invloedrijkste man in de Indische congrespartjj. De Kroatische regeering heeft, om een einde te maken aan zekere Servische invloeden in Agram en in de provincie, een reeks maatregelen getroffen, die het optreden der Serviërs in het openbaar regelen Op grond daarvan moeten dee- len van de bovenstad te Agram, de regee- ringswijk, binnen 48 uur door de daar wonende Serviërs ontruimd worden. De regeeringen van Argentinië, Brazilië en van de Vereenigde Staten van Noord-Amerlka hebben gemeen schappelijk hun bemiddeling in het grensconflict tusschen Peru en Ecuador aangeboden. Een desbetreffende nota is aan de departementen van buitenland sche zaken van beide landen toegezon. den In deze nota wordt op de continen tale solidariteit gewezen, welke ver- eischt, dat elke twist wordt vermeden. Rede van Roosevelt aangekondigd Op 14 dezer zal president Roosevelt in Chicago een redevoering uitspreken ter gelegenheid van de receptie, welke de leiders van 20 Ibero-Amerikaansche missies te zijner eere in het gebouw van de Pan Amerikaansche Unie zullen geven. Eenige bladen verwachten sensa- tioneele verklaringen. Protestbetooging tegen Halifax De Britsche ambassadeur, lord Hali fax, die een propagandareis van zeven dagen door het Midden-Westen maakt, heeft te Chicago voor persvertegenwoor digers verklaard, dat Engeland drin gend groote hoeveelheden materiaal uit de Vereenigde Staten noodig heeft, voor al moet dat materiaal ook ter plaatse aankomen. Hoe, dat is een zaak van de Vereenigde Staten. De ambassadeur ge looft, dat binnen 3 of 4 maanden met den slag op den Atlantischen Oceaan de beslissing zal vallen. Hij duidde ook aan, dat hij met het Amerikaansche ministerie van buitenlandsche zaken be sprekingen heeft gevoerd over den toe stand in het onbezette deel van Frank rijk, de Middellandsche Zee en over de Spaansche kwestie, welke naar zijn meening, voor het geheel van den oorlog van groote beteekenis is. Voor hét hotel, waar lord Halifax zijn intrede had genomen, is door leden van anti-oorlogsorganisaties een protest betooging gehouden. De betoogers had den borden bij zich met de leus: „Stuurt Halifax terug naar Halifax, denkt Duinkerken. Wij protesteeren tegen bezoek van den ambassadeur, die wil wijsmaken, dat dit onze oorlog is”. In verband met de rede van den Ame- rikaanschen minister van oorlog, Stim son, gaan bijna alle bladen nogmaals in op de convooikwestie. Terwijl de „New York Post” pleit voor het instellen van convpoien, eischen de „New York World Telegram”, de „New York Sun" en an dere bladen een opheldering voor het pu bliek door de regeering. De „New York Daily Worker” noemt Stimsons uiteen zettingen een stormsein, dat een voorbe reiding vormt voor den eerstvolgenden stap, waarbij Roosevelt op den knop zal drukken en de oorlogsexplosie teweeg zal brengen. De arbeidersbeweging haat den oorlog. Voor haar en de natie is de tijd gekomen om openlijk te spreken, voordat het te laat is”. De Washingtonsche correspondent van de „New York Sun” meldt, dat men in regeeringskringen zeer bezorgd is over het gebrek aan belangstelling bij het publiek voor de convooikwestie. In weerwil van alle moeite van de re geering kent het Amerikaansche publiek geen geestdrift voor den oorlog. Amerikaansche pers over de redevoeringen van Stimson en Willkie De rede van den minister van oor log, Stimson, wordt door de Amerikaan sche pers algemeen als een eisch tot het onmiddellijk instellen van convooien op gevat. De „Washington Post” ziet in de rede het nog verder gaande radicale plan, de Amerikaansche vloot tot zuive ring van den Atlantischen Oceaan van Duitsche oorlogsschepen volledig te ge bruiken. Andere bladen, zoo b.v. de „Evening Star”, en eenige radio-com- mentators, kiezen een ietwat voorzichti ger uitlegging en verklaren, dat de Amerikaansche vloot de vrachtschepen tot nabij de Engelsche kust moet bege leiden, doch niet actief tegen Duitsche strijdkrachten moet optreden. Zou een der Amerikaansche oorlogsbodems of vliegtuigen daarbij getroffen worden, dan zouden de Vereenigde Staten zulks niet als een „casus belli” doch als een onvermijdelijk ongeval beschouwen. De isolationnistische „Washington Daily News” herinnert in een kort maar scherp hoofdartikel, opnieuw aan de uit spraak van president Roosevelt, volgens welke bescherming in convooien en schietpartijen oorlog zouden beteekenen. Den oorlog echter, zoo schrijft het blad, kan' volgens de grondwet alleen het Con gres verklaren. De rede, welke Wendell Willkie, de vroegere tegencandidaat van Roosevelt voor het presidentschap der Vereenigde Staten, Woensdag tijdens een massa bijeenkomst te New York heeft uitge sproken, wordt, volgens S.P.T., be schouwd als een der felste anti-Duitsche propagandaredevoeringen, welke den laatsten tijd in Amerika zijn gehouden. In Congreskringen wordt aan de cyclus toespraken van Stimson, Knox, velt en Willkie eenvoudig de toegedacht, om de „openbare in de Vereenigde Staten voor te bereiden op hetgeen nu onvermijdelijk gaat ge beuren”. Hieraan wordt vastgekoppeld, dat dergelijke redevoeringen door voor aanstaande staatslieden niet tot uiting zouden zijn gekomen, als niet vaststond, dat de Amerikaansche regeering beslo ten is haar interventionistische plannen door te zetten. Etsen en litho’s b'j Scherft Tot 17 Mei exposeert in de kunsthal Scherft, Laan van Meerdervoort 88, de graphicus J. M Prange, wiens werk wjj hl eens eerder met groote waardeering hebben genoemd. Prange is onder onze beeldende kunstenaars een opmerkelijke verschijning, die een sterk bewogen ver beelding paart aan de meest serieuze vakkundig verantwoorde techniek. Juist de combinatie van deze twee, die \oor velen een contradictio in terminis lijkt maar die in wezen niet alleen verklaar baar. maar zelfs dringend gewenscht is, geeft aan Prange’s werk een uitzonder lijke bekoring. Het is de taak van den kunstenaar om verbeelding vorm je geven. Immers: niet de verbeelding is het, welke den kunstenaar tot kunstenaar maakt, ook de kunstgevoelige, niet-schep- pende mensch kan schoone, of bewogen, zelfs beangstigende verbeeldingen heb ben, hij mist echter de gave om dezen uit te drukken en vorm te geven, te ver werkelijken tot datgene wat bij den kun stenaar het eenig resultaat is waar het op aan komt en de eenige maatstaf waarnaar hij gemeten kan worden: het kunstwerk. Daardoor komt het, dat zoovele ge- inspireerden, die zich instrument wanen voor inspireerende invloeden van Gindo. inderdaad niet meer zijn dan instrument Hun „mediamieke" werk is er bet dui delijkste bewijs voor. De niets aan een instrument muziek wil raken, zoolang daar niet de kunstenaar met zijn kunst van „kunnen“ is om het instrument te bespelen. Ook in de kunst komt het op kunnen aan. Vandaar dat de grootste verbeel- dings-schilders onder de Nederlandsche meesters, ook de gedreven en bezeten fantasten als Brueghel. Jeroen Bosch of een droomer als Hercules Seeghers, aan het „kunnen” zulk een doorslaggevende waarde hebben gehecht Dat J M. Prange aan zijn techniek, zoo staag en met onvermoeide toewijding heeft gewerkt, pleit voor den ernst van zijn kunstenaarschap. Juist deze tentoon stelling. die werk bevat dateerend van 1937 tot op heden, geeft van de ontwik keling en groei van dit merkwaardig ta lent een voortreffelijk beeld. Men ziet, eerst in Prange’s etsen, later in zijn li tho’s, een onmiskenbaren en verheugen den groei Het gecompliceerde spel van de etsnaald wordt steeds geraffineerder, mogelijkheden worden grooter, de beheer- sching van het métier steeds sterker en bewuster. Dat Prange van de ets tot de litho moest komen, kon geen twijfel lei den. Zoowel motieven, geaardheid als technisch zoeken wezen er op. En ook hier ziet men, in de jongste uitingen dui delijk. dat Prange zich nog steeds en zelfs met verrassende snelheid blijft ont wikkelen. Over den geestelijken achtergrond van Prange’s werk, die hem onder onze mo derne graphici een volkomen eigen plaats geeft, zou meer te zeggen vallen dan bin nen de ruimte onzer, altijd korte, kunst beschouwingen, mogelijk is. Prange is een fantast Hij schept vanuit den droom. Vanuit dag-droomen en vanuit de nacht zijden van het leven. Er leeft een gevoel van albezieldheid in zijn werk, waardoor ieder ding te leven schijnt (vandaar ook zijn ..boomgeest”, die voortreffelijke, sug gestieve prent die men niet licht vergeet als men hem eenmaal heeft gezien). Maar droom en z.g.n. werkelijkheid loo- pen vaak doör elkaar heen (als In het literaire werk van den spoken-ziener" E T. A. Hoffmann), in zijn „Verzonken Stad” smelten dagelijksheid en verbeel ding samen tot een groteske, nieuwe werkelijkheid. Als afmetingen bizar ver schuiven, komt hij tot fantastische schep pingen als ..reuze-kuiken” of ..hoofd met pooten”, tenslotte weet hij een laatste, achter-werkelijkheid te suggereeren. in „boomen”. „oerwoud”, en in zijn laatste voortreffelijke bladen als „alligatonvel”, „Paard” en „Woud”. Men leert door deze expositie den gra phicus J. M. Prange. die hier naar wij meenen voor het eerst zooveel werken tezamen tentoonstelt, uitmuntend kennen. Een kunstenaar, dien men met de grootste aandacht moet blijven volgen Berljjnsch commentaar United Press meldt uit Berlijn: Ge vraagd om commentaren op de jongste redevoeringen van prominente personen in de Vereenigde Staten, waaronder die van Willkie, verklaarden bevoegde Duit sche kringen, dat dezen redenaars ieder begrip voor den waren toestand in Euro pa ontbrak. De rede van senator Pepper had de kwaliteit van een goedkoopen sen- satieroman, die van Willkie daarentegen was naief. Bovendien was deze laatste rede typeerend voor dergelijke uitlatin gen van zekere senatoren en interventio- nisten: Leege woorden, welke ons geen schrik aanjagen en welke blijkbaar het Amerikaansche volk niet in geestdrift brengen. Deze redevoeringen vormden in de eerste plaats een interne Amerikaan sche aangelegenheid en bevatten een val- sche voorstelling van de Europeesche situatie. Van dezelfde zijde werd nog gezegd, dat de Duitsche houding niet door woorden, maar door daden wordt geregeerd. o

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 2