De gevechten op Kreta
Na de rede van Roosevelt
I
I
2
A
Donderdag 29 Mei.
I
I
No. 17888.
1941.
uur v.m.
Soeda in
van
De reactie in de verschillende landen
Nog geen officieel Britsch
commentaar
van
De baai
Duitsche handen
I
Verschil van opvatting in
de Vereenigde Staten
De gevolgen van den af-
gekondigden nood
toestand
Bataafsche Petroleum
Maatschappij
VERDUISTEREN
van 9.48 uur n.m.
tot 5.26
Het tot zinken brengen
de „Bismarck”
op
De zeil
van
uur
uur
8
A
2
Maan: 29 Mei op 8.26
v.m. 30 Mei onder 12.09
v.m., op 9.25 uur v.m.
Nachtdienst dokters:
Tusschen 10u. n.m. en 7 u. v.m.:
Nt. 394920
Nt. 116364
Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500
Watersport- en kust-
verdedigingsbesluit
Roosevelt en Halifax confereer^
De behandeling van Duitsche
valschermjagers
Roosevelt zal bepaalde punten
zijn rede verduidelijken
„Een stap dichter naar
Amerika’s deelneming
aan den oorlog”, aldus
de Japansche bladen
Britten teruggetrokken
nieuwe stellingen
De openbare meening teleurgesteld
„Aan argumenten biedt zü
niets nieuws”, aldus Berlijn
Een verslag van Churchill
in het Lagerhuis
roei- en kanoiport
ernstig getroffen
De „Bismarck” had acht koop
vaarders in jtn grond geboord
Een waarschuwing
HAAGSCHE
COURANT
PRUS DEZER COURANT;
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
(Foto's Fritz)
UW*.
1
dat
Verschillende persstemmen
over deze rede teleurgesteld waren.
Uiterlijk 9 Juni moeten alle yaartuigen
uit het verboden gebied verwijderd «ijn
groot-admiraal
be-
Wilhelmstrasse geen
2
A
s
A
2
A
2
2
2
A
2
I
A
2
2
A
2
A
I
A
A
Ziekenfondsltden de Volharding:
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37
Bijkantoor; Scheveningen Keizerstr. 318, Tel. 650310; Filialen: RIJswIJh,
Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhan
del H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. 4.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Beters jr., There*
slastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. O Couvée, van Hoytemastr. 66. Tel. 721187
DE .RIJKSMINISTER Dr. .SEYSS-
INQUART WERD DEN 29sten MEI
1940 IN DE RIDDERZAAL IN DEN
HAAG ALS RIJKSCOMMISSARIS GE
ÏNSTALLEERD Onze foto hiernaast
toont den Rjjkscommissaris, Rjjks-
minister Dr. Seyss-Inquart en den
Wehrmachtsbefehlhaber, Generaal der
Vliegers Fr. Christiansen, na de
ambtsaanvaarding. De onderste foto
toont den Rjjkscommissaris Dr. Seyss-
Inquart, met den Wehrmachtsbefehl
haber, Generaal der Vliegers, Fr.
Christiansen (rechts) en den Generaal
Von Falkenhausen (links) gedurende
zjjn installatie als Rjjkscommissaris
Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Klkeriki”, „De Nieuwste Mode",
„Koloniaal Bijblad’’ en „Letterkundig Bijblad” f 3.15. Franco per post met Mode
blad f 4.20, zonder Modeblad f 3.95. Buitenland f 9.45. Landen waarop het
verlaagd intern drukwerk-posttarief van toepassing is f 7.35 p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct
Van 1—5 regels f 1.75. Iedere regel meer tot 10 regels 45 ct, daarna iedere regel
meer 50 ct- Reclames 95 ct. per regel. Bewijsnummer; 5 ct. fr. P- Post 10 ct.
Incasso binnen de stad 5 cent buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 et; Dienstaanbiedingen 75 ct -
Advertentiën waarin voorkomt ..Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct. meer.
nacht van Vrijdag op Zaterdag schaduw
den de beide kruisers het Duitsche slag
schip, in de Straat van Denemarken,
tusschen Groenland en Ijsland. De twee
Men spreekt van een nieuwen stap
Roosevelt naar deelneming aan den oar.
log. De verklaring bevatte daarom Ho»
geen oorlogsverklaring, omdat de opva*
ting van het volk der Vereenigde State,,
nog zeer verdeeld is. Van bijzonder b«.
lang acht de Japansche pers de uitlatir^
van Roosevelt met betrekking tot Chin,’
welke uitlating energiek van de hanj
wordt gewezen.
De „Kokoemin Sjimboen” is van mee.
ning, dat Roosevelt met zijn beschuldig^
gen aan het adres van de as-mogendhe.
den, alleen zijn eigen plannen heeft wj|.
len verdoezelen en zijn agressieve maat
regelen heeft willen rechtvaardigen. U,t
is vooral van toepassing op het verw^
van wereldoverheersching.
De „Nitsji Nitsjl” schrijft: „HoewJ
het recht om den oorlog te verklaren, na,
steeds bij het Congres berust, heeft pre.
sident Roosevelt de macht gekregen ürt|
den opperbevelhebber van leger en vloot
buiten een formeele oorlogsverklaring orn’
het bevel te geven tot het volvoeren v^’
militaire acties, zooals de geschieden^
trouwens al bewezen heeft”
De New Yorksche bladen publiceeren
de rede van den president onder vette
koppen en volgen over het algemeen het
richtsnoer, dat Roosevelt de Vereenigde
Staten weer een grooten stap dichter bij
den oorlog heeft gebracht
De Washingtonsche correspondent van
de „New York Sun” schrijft, dat Roose
velt thans bijna onbegrensde volmachten
heeft, welke practisch met die van een
„dictator in oorlogstijd” overeenkomen.
Noch in daden noch in gedachten zijn de
Vereenigde Staten thans meer neutraal.
De „New York Post” schrijft dat de
reactie op de rede van Roosevelt ver
deeld is. De isolationlsten zijn niet over
tuigd geraakt. „United Press” meldt uit
Washington, dat Roosevelt het land aan I
de grens van den niet-verklaarden oorlog
heeft gebracht. De „New York World
Telegram” spreekt van een beroep van
Roosevelt op de eenheid. Hij weet, dat
het land onvoorbereid is en dat de on
voorbereide nederlaag dreigt. Daarom
moet de rol van de Vereenigde Staten
noodzakelijkerwijs die van „arsenaal der
democratie" zijn. Dat is ook voor vele]
Engelsche kruisers gaven toen de positie
van de „Bismarck" op aan het eskader,
waarvhn de „Hood” het vlaggeschip was.
Het zicht was zeer slecht. Zaterdagmor
gen kregen de „Hood” en de „Prince of
Wales" contact met de „Bismarck"
Regen, afgewisseld met hagel- en
sneeuwbuien bemoeilijkten de operaties.
Soms kon men niet verder dan een mijl
zien. Op 6 mijl afstand werd het vuur
geopend De „Bismarck” werd getroffen,
evenals de „Prince of Wales”. Een vol
treffer van de „Bismarck” kwam in de
munitiekamer van de „Hood” terecht en
het schip zonk binnen korten tijd. De
„Prince of Wales" verloor spoedig daar
op, 350 mijl Z.Z.O, van Groenland, het
contact met het Duitsche schip. Inmid
dels was de geheele Home-fleet gealar
meerd, met de bedoeling de „Bismarck"
het kostte wat wil, den terugtocht af te
snijden. Vliegtuigen van het vliegkamp-
schip „Victorious” stegen op en patrouil
leerden boven een uitgestrekt gebied.
Doch ook zij hadden met slecht weer te
kampen, en keerden onverrichter zake
terug. Zaterdagavond kreeg de „Prince
of Wales" echter weer contact met de
Bismarck”. Eenige salvo’s werden afge
vuurd, waarop de „Bismarck" antwoord
de Zondagochtend was het contact weer
verbroken.
Inmiddels stoomde het Britsche slag
schip „King George V” uit Noordelijke
President Roosevelt heeft den Britscbo^
ambassadeur Lord Halifax, ontvangen
Aan het onderhoud werd deelgenom^
door den Engelschen financieelen deskun
dige, Keynes. Het onderhoud duurde i
uur.
Na afloop deelde lord Halifax mede, dat
de bespreking betrekking had op de wa,
penproductie van de Vereenigde Staten oj
op den algemeenen economischen toe
stand. De kwestie van nieuwe stappen t«|
bescherming van de leveranties aan En,
geland is niet ter sprake gebracht. Roose,
velt bracht verslag uit van de Amerikaan-
sche oorlogsproductie. Keynes noemde
toeneming van de oorlogsindustrie bijzon
der bevredigend. Halifax voegde hier nog
aan toe, dat hij den president heeft gé.
feliciteerd met zijn redevoering en zeidn
verrast te zijn geweest over de mededec.
Irak Petroleum Company, te vervreemde^
en zoodoende het concern te schaden.
De zich hier te lande bevindende lei.
ding van het concern, welke uitsluitend
bevoegd is inzake de rechten der maat,
schappij, maakt bekend, dat zij dergelijke
transacties niet erkent en voor niet;»
houdt. Zij waarschuwt iedereen, derg*
lijke onderhandelingen met de vroegerj
bestuurders van het concern niet te vee.
ren noch overeenkomsten af te sluiten
aan welke geen rechtsgeldigheid toekoroi
indien zij niet door de zich hier te
bevindende leiding der maatschappij
worden goedgekeurd.
Z.g. Stadipatiënten: No. 49
2 g
«vS
Roosevelt bevatten de New Yorksche bla
den het nieuws van de bezetting van Ca-
nea op Kreta door de Duitsche troepen,
meldt het DN.B. De „Associated Press’
meldt uit Londen, dat volgens een offi-
cieele Britsche verklaring de Duitsche
troepen de numerieke overmacht verkre
gen hebben en dat de situatie zeer pre
cair is De Britsche troepen zijn als ge
volg van de voortdurende bombardemen
ten lichamelijk en geestelijk volkomen
uitgeput
Het opperbevel van de Duitsche Weer
macht heeft kennis gekregen zoo is
varf militaire zijde aan vertegenwoordi
ger» der pers medegedeeld van vele
gevallen van bijzonder ernstige in strijd
met het volkenrecht zijnde behandeling
van Duitsche valschermjagers op Kreta.
Een officieel standpunt te dien aanzien,
zoo verklaarde men verder, zal spoedig
gegeven worden. Nadere mededeelingen
kunnen thans nog niet worden gedaan,
besluit het AN P.-bericht
Britsche scheepsverliezen
duren voort
In het zeegebied rondom Kreta hebben,
mar het D.N.B. verneemt. Duitsche ge-
vechtstoestellen en duikbommenwerpers
een vrachtschip en een patrouilleboot tot
zinken gebracht.
Voorts deelt de Londensche berichten
dienst mede: De Britsche admiraliteit
betreurt het te moeten medcdeelen, dat
de duikboot „Ask" over tijd is en dat
aangenomen moet worden, dat het
schip verloren is gegaan.
Italiaansche troepen geland
Gisteren zijn verscheidene -contingen
ten Italiaansche troepen op het eiland
Kreta aan land gezet om deel te nemen
aan de operaties te land, meldt Stefani
Vlucht van Egyptische
■utoriteiten tegengespro
ken
Het gerucht, dat de vroegere Egypti
sche minister Ali Maher Pasja en de voor
malige chef van het Egyptische leger, Ab-
doel Raman Azzam, uit Egypte zouden
zijn gevlucht, wordt van officieele zijde
categorisch tegengesproken, meldt S.P.T.
uit Cairo. De beide genoemde personen
bevinden zich nog steeds in Egypte.
Het D.N.B. seint uit Washington In de
gisteren gehouden persconferentie heeft
Cordell Hull op een vraag, of krachtens
den afgekondigden nationalen noodtoe
stand Duitsche saldi in de Vereenigde
Staten in beslag zullen worden genomen,
geantwoord, dat dit plan op het oogen-
blik niet aan de orde is. Daarentegen
streeft de regeering te Washington er
naar, zoo verneemt de „Washington Eve
ning Star1'’, 20 Spaansch-Amerikaansche
republieken te bewegen tot invoering van
dezelfde uitvoercontröle als thans in de
Vereenigde Staten bestaat.
President Roosevelt, die morgen uit
Washington zal vertrekken, om het week
einde op zijn landgoed Hydepark door te
brengen, heeft een bijzondere persconfe
rentie vastgesteld, om bepaalde punten
van zijn redevoering te verduidelijken.
Een mededeeling van Early
Op een vraag van een der journalisten,
wat president Roosevelt in zijn rede be
doelde met de uitlating „Wij zullen alle
mogelijke maatregelen nemen om de le
veranties naar Engeland mogelijk te ma
ken”, heeft de secretaris van het Witte
Huis, Early, gistermorgen geantwoord
,,De president heeft hiermede niet de con-
vooieering van handelsvaartuigen door
Amerikaansche oorlogsschepen bedoeld.
President Roosevelt heeft hierbij waar
schijnlijk aan een meer effectieve con-
tróle der patrouilledienst in den Atlanti-
schen Oceaan gedacht”, aldus S.P.T.
De geheele Japansche pers houdt zich
uitvoerig bezig met Roosevelt’s rede.
Unaniem zijn de bladen van oordeel, dat
de rede een agressieven inhoud had, al
bevatten de verklaringen van den presi
dent in het algemeen niets sensationeels.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, heeft het hoofdkwartier van
de Britsche strijdkrachten in het
Midden-Oosten medegedeeld, dat de
Duitsche strijdkrachten op Kreta,
versterkt door nieuwe landingstroepen
uit de lucht en gesteund door een
heftig luchtbombardement, aanvallen
hebben gedaan op de Britsche troe
pen in het Westen van het eiland.
„De Britsche troepen waren gedwon
gen zich op gunstiger stellingen te
rug te trekken. Ook op andere plaat
sen is de toestand buitengewoon
moeilijk. De vijand heeft weer val-
schermtroepen neergelaten, en zijn
druk versterkt.”
Als voornaamste bericht na de rede van
Het D.N.B. meldt uit BerlijnDe
Duitsche operaties op Kreta blijven
goeden voortgang maken. De buiten
gewoon belangrijke baai van Soeda
tot dusver basis van de Britsche
vloot is, naar aan het D.N.B.
wordt gemeld, gisteren door Duitsche
troepen veroverd en stevig in Duit
sche handen.
De Duitsche troepen rukken, na de
baai van Soeda veroverd te hebben,
verder naar het Oosten op.
Aan de Oostkust van de baai van
Soeda hebben, naar het D N.B. ver
neemt, Grieksche en Britsche strijd
krachten bijzonder hardnekkigen tegen
stand geboden. Het gelukte den Duit-
schen troepen den vijand uit zijn stel
lingen te werpen en verscheidene hon
derden gevangenen te maken. Bovendien
werd een groote hoeveelheid oorlogstuig
buitgemaakt
komende maanden de eenige mogelijke
rol Roosevelt kan niets meer doen om
de leveranties aan Engeland te bescher
men, tenzij hij de neutraliteitswet opheft,
wat hij niet heeft vermeld, of convooien
samenstelt, welke hij ongeschikt acht, of
de Amerikaansche vloot laat patrouil-
leeren. hetgeen reeds geschiedt. Roose
velt kan hoogstens aan de Amerikaansche
vloot bevel tot schieten geven. Hij heeft
I zich echter voorloopig erop vastgelegd,
den oorlog te vermijden, zoodat men mag
hopen, dat er geen oorlog zal komen.
De mogelijkheid van een
incident ter zee
Te Rome is men, naar United Press
meldt, van meening. dat de proclamatie
van den nationalen noodtoestand in de
eerste plaats moet dienen om de produc
tieproblemen en arbeidsgr ’'Hen op te
lossen en deze niet beteekent, dat de
Vereenigde Staten het plan hebben
direct aan het conflict, deel te nemen.
■Wat de opmerking over de vrijheid
der zeeën betreft, is men algemeen van
meening, dat deze uitlating de voorbode
is van een volledige negatie der door de
as-mogendheden geproclameerde blokka
de van Engeland, waarbij men rekening
moet houden met de mogelijkheid van
een incident tusschen oorlogsschepen der
as-mogendheden en die der Vereenigde
Staten.
„United Press” meldt uit Londen, dat
Britsche officieele kringen weigeren een
I commentaar te geven op de redevoering
I van Roosevelt met het motief, dat zij de
I rede nog niet grondig hebben bestu
deerd Niet-officieel heeft men uitdruk
king gegeven aan zijn teleurstelling over
de redevoering. Roosevelt heeft Enge-
lands nood nauwkeuriger uiteengezet dan
ooit een Britsche regeeringsvertegen-
woordiger heeft gedaan, maar niet even
duidelijk het middel aangegeven hoe de
Vereenigde Staten dit kunnen verhelpen,
aldus het D.N.B,
Ook zij, die den volledigen tekst van
de rede hebben gelezen, zijn nog niet in
staat haar op de juiste beteekenis te
schatten. Welingelichte kringen achtten
vooral de uiteenzettingen van Roosevelt I
over Dakar, de Azoren enz. van beteeke
nis
Alle Engelsche bladen publiceeren de
rede onder enorme koppen, als: „Dicta
toriale volmachten voor Roosevelt". De
Londensche correspondent van de New
York Post” schrijft, dat de rede geens
zins overal bijval gevonden heeft Onder
de openbare meening heerscht groote te
leurstelling.
Van welingelichte zijde verneemt het
A.N.P. te Berlijn:
„Wij beoordeelen de redevoering van
Roosevelt volgens haar strekking, even
als de vroegere redevoeringen, welke hij
S.P.T. meldt uit Londen In het Lager
huis heeft Churchill gisteren een ge
detailleerd overzicht gegeven van den
zeeslag, waarbij de „Hood” en later de
„Bismarck” ten onder zijn gegaan.
Hij zeide. dat verleden week Britsche
kustwachtvliegtuigen hadden gerappor
teerd, dat de „Bismarck” zich in Noor-
sefee wateren bevond en dat het slag
schip Bergen had verlaten. De Britsche
admiraliteit gaf aan de kruisers „Nor
folk" en „Suffolk” opdracht, den Duit-
schen bodem op te sporen. Daar ver
ondersteld werd, dat de „Bismarck"
naar het Westen op weg was. zetten beide
kruisers koers naar het Noordwesten, in
de richting van Groenland. Tijdens den
richting op, terwijl de „Renown” uit
Gibraltar kwam opzetten. De slagkrui
sers „Rodney” en „Ramillies”, die een
convooi op den Atlantischen Oceaan be
geleiden, zetten eveneens koers naar de
plaats, waar men dacht de „Bismarck”
te zullen aantreffen. Van het vliegkamp-
schip „Ark Royal” stegen vliegtuig;»!
op en deze kregen het Duitsche slagschip
in zicht. Op tamelijk grooten afstand wer
den eenige torpedo’s afgeschoten, waar
van er twee doel troffen. De „Bismarck”
maakte toen twee cirkels, hetgeen deed
vermoeden, dat er een defect aan de
stuurinrichting was ontstaan. Het schip
minderde ook vaart.
De kruiser „Sheffield" en de torpedo
jagers „Zulu”, „Maori” en „Cossack”
kwamen toen opdagen. De „Maori” en
de „Cossack” vuurden torpedo’s af die
de „Bismarck” troffen.
„Ofschoon volledige inlichtingen over
hetgeen toen gebeurde nog niet waren
binnengekomen”, zeide Churchill voorts,
„kan ik nog mededeelen, dat de kruiser
„Dorsetshire” het bevel kreeg de „Bis
marck” tot zinken te brengen. Dit heeft
zij dan ook met torpedo’s gedaan.
Het oordeel van de Diplo
„President Roosevelt heeft in zijn rede
voering een nieuwen stap gezet op zijn
weg naar de onbeperkte ondersteuning
van Engeland,” zoo schrijft de Deutsche
Diplomatisch-Politische Korrespondenz.
„Roosevelt ging, ook al had hij daarvoor
geen bewijzen, ervan uit dat Duitschland
de wereldheerschappij nastreeft. Duitsch
land wenscht echter niets anders dan
over de wereldzee heen de voor beide
partijen vruchtbare vriendschappelijke
en economische betrekkingen te hervat
ten. In dit verband trekt ook het onder
werp „vrijheid der zeeën”, dat Roosevelt
eveneens uitvoerig behandelde, sterk de
aandacht. De ware vrijheid der zeeën
immgrs is erop gebaseerd, dat altijd tus
schen de neutrale landen een vrije han
del gedreven kan worden, doch van deze
vrijheid der zeeën spreekt Roosevelt
niet. Integendeel, hij steunt die mogend
heid, welke met alle middelen haar ty
rannic ter zee wil handhaven.”
De op 26 dezer van kracht geworden
Verordening. houdende buitengewone
maatregelen vuur de kustverdediging,
blijkt nog van veel grooter invloed ->P de
Nederlandsche witersport en het water
toerisme te zijn dan aanvankelijk werd
verondersteld. Op de heden gehouden
persconferentie is namelijk medegedeeld,
dat de Verordening naar den letter moet
worden nageleeft. Dit houdt in. dat 1 e
vaartuigen roet uitzondering van die
voor beroeps- en bedrijfsvervoer en
woonschepen zonder eigen beweegkracht
uit het in de Verordening genoemde
kustgebied verwijderd dienen te worden.
Om misvattingen te voorkomen vesti-
gen we er nadrukkelijk de aandacht °P.
dat onder vaartuigen ook worden begre
pen de grootere en kleinere pleizierzeii-
vaartuigen, roeibooten, gieken, wherries
enz., en zelfs kano’s.
Er bestond aanvankelijk no< eenige
hoop, dat het geoorloofd zou zijn de
tuigen, voorzoo ver men deze niet W'iae
Volgens een bericht van „Internatio
nal News Service" uit Washington is het
Britsche schip „Marconi", dat ten Zuiden
van Groenland getorpedeerd is, een van de
8 Britsche vrachtschepen, welke door de
„Bismarck" tot zinken waren gebracht.
De overlevenden van de „Marconi” zijn,
zooals gemeld, door een schip van de
Amerikaansche kustwacht opgepikt
I sedert het begin van den oorlog en ook
I tevoren reeds heeft gehouden. Aan argu
menten biedt zij niets nieuws.”
Deze opvatting hoorde men gisteravond
in Berlijnsche politieke kringen uitspre
ken. Symptomatisch is zoo voegde men
hieraan toe, dat Roosevelt in zijn rede
trachtte zijn gehoor voor de argumenta
tie der bedreiging van het Westelijke
halfrond te versterken. Of het juist is
bij de Zuidamerikaansche staten juist op
dit punt van de Roosevelt-rede instem
ming te vooronderstellen, laat men in
deze kringen daar. Men noemde de vele
woorden, welke Roosevelt over de be
dreiging van het Westelijk halfrond uit
sprak, onhoudbare veronderstellingen ten
aanzien van Duitschland en vooral vond
men ze niet fair. Aangezien Roosevelt in
zijn uiteenzettingen weinig concreet
heeft gesproken, zoo verklaarde men ver
der, is een reactie op zijn zeer in het
vage gehouden bedoelingen van den kant
van de Wilhelmstrasse niet mogelijk.
Wat het bekende standpunt van
Duitschland betreft verwees men nog
maals naar de rede van den Führer en
naar het interview met
Rader. Roosevelt’s uiteenzettingen
teekenen voor de
sensatie.
1 In Amerika neemt men, naar het
D.N.B. meldt, veelal een verschillend
1 standpunt ten opzichte van de rede in.
Landon, de vroegere candidaat voor
het presidentschap, heeft naar de .Asso
ciated Press” meldt verklaard, dat het
thans uit is met den democratischen re-
geeringsvorm van de Vereenigde Staten.
Roosevelt heeft thans een absolute macht
in handen en kan van nu af aan doen wat
hij wil.
Senator Nye heeft verklaard, dat Roo
sevelt er in het bijzonder naar heeft ge
streefd vrees te wekken onder de arbei
ders, de boeren en andere klassen.
Afgevaardigde Fish verklaarde,
Roosevelt den wil van ruim 80 pCt van
het Amerikaansche volk heeft willen
breken, welke tegen de oorlogsverwikke-
lingen zijn gekant Afgevaardigde Ben
der zeide, dat het Amerikaansche volk
er recht op heeft door feiten ingelicht te
worden over de noodzakelijkheid van de
invoering van den onbeperkten noodtoe
stand. Senator George, voorzitter van de
senaatscommissie voor buitenlandsche
politiek, zeide, dat de rede opnieuw de
fundamenteele beginselen van de Ameri
kaansche politiek bevestigt, welke sedert
September 1939 is ingeslagen.
Senator Elldern zag in de rede het be
gin van de eenheid van het Amerikaan
sche volk en het einde der stakingen
De voorzitter van het comité „Ameri
ca First”, Flynn, verklaarde, dat er prac
tisch geen wijziging in den toestand is
ontstaan. Achter de afkondiging van den
noodtoestand staat de wensch. de bewa
pening te bespoedigen. De afkondiging
van den noodtoestand geeft den president
in het geheel geen volmacht tot con-
vooieeren, om schepen naar oorlogszönes
te sturen, een niet-verklaarden oorlog te
beginnen, het volk der Vereenigde sta
ten tot zwijgen te brengen of de per
soonlijke vrijheid in te krimpen.
De leider der socialisten. Thomas, ver
klaarde, dat de president de democratie
niet verdedigt, doch in gevaar brengt
door zelf enorme volmachten naar zich
toe te trekken en zich alleen tot rechter
te maken over de vraag, wanneer Ame
rika zich door een militaire actie aange
vallen zal achten, welke zich op duizen
den mijlen afstands afspeelt.
Senator Wheeler heeft Roosevelt’s rede
bestempeld als een werkelijke oorlogs
verklaring”. De democratische senator
Maccarran noemde haar een „oorlogs
verklaring op proef’. Men durft deze
kwestie noch aan het Amerikaansche
volk, noch aan het congres ter beslissing
voor te leggen. Een der vooraanstaande
republikeinen, gouverneur Sprague, ver
klaarde. dat de rede onbevredigend is
voor beide partijen. De interventionisten
zijn teleurgesteld omdat Roosevelt de
revolver niet heeft afgeschoten. De rede
is meer geschal van woorden dan werke
lijke hulp aan Engeland geweest
Wij ontvingen het volgende commu.
niqué
Naar verluidt hebben de zich te Lotu
den bevindende vroegere bestuurders vuq
de Koninklijke Maatschappij tot exploj.1»--> ...Cu u«=— --
tatie van petroleumbronnen de bedoeling I gebruiken, onder te brengen in de
belangrijke onderdeelen van het bezit vaa’ tenhuizen en kauostations. of "et" „2
het concern, met name de aandeelen in de met kano’s bijv mogelijk zou z*Jn P
Irak Petroleum Company, te vervreemden te bergen in een schuur, hu‘s lu,n*
I doch ook deze hoop is vervlogen.
Geen enkel vaurtuig. als in de Verorde-
I ning bedoeld, rrwt meer worden aangetrot-
fen binnen het verboden gebied, waar dan
ook. Tot 14 dagen na het in werking tre
den der Verordening, dus tot 9 Juni
heeft men nog gelegenheid de vaartuigen
straffeloos te vervoeren naar een plaats
buiten het verboden gebied Wie aan dit
bevel niet voldoet wordt gestraft en loopt
de kans, dat zijn vaartuig verbeurd wordt
verklaard
Niet alleen particulieren, die regelmatig
in de omgeving van de eigen stad de
watersport plegen te beoefenen, worden
door deze Verordening ernstig getroffen,
maar vooral ook een aantal roeivereeni-
gingen, zooals de Laak, Laga. Delftsche
Sport, Njord, De Leythe en waarschijnlijJc
ook De Vliet. Deze vereenigingen zullen al
haar booten buiten het verboden gebied
dienen te brengen en dat houdt in, dat
daarmede practises alle trainingsgelegen-
heid onmogelijk is gemaakt. Fr bestaat dus
heel groote kans, dat zij ook niet zullen
kunnen deelnemen aan de komende roei-
wedstrijden, weke daardoor ernstig in
gevaar worden gebracht.
De zeilerij Is er in zeker opzicht beter
aan toe, dan de roeiwereld. want al is dan
het geheele Friesche merengebied ver
boden, alsmede de Kralingsche en de
Bergsche Plas, er blijft toch nog gelegen
heid over op de Kaag, het Bra»ssehiermeer,
de Westeinderplassen, de Sluipwijksche
en de Reeuwijksche plassen, welke wate
ren natuurlijk ook open zijn voor roei-
booten en kanö'i... indien men er in
slaagt in de buurt onderdak voor de vaar
tuigen te vinden
Hoewel de Kaag dus vrij is, staat het
toch nog geenszins vast, of de Kaag week
wel zal kunnen doorgaan, want nog niet
zeker is, of de Loede geheel open zal zijn
voor vaartuigen Wat dat beteekent, zal
men begrijpen, Imdien men weet, dat onge
veer driekwart van de vaartuigen een lig
plaats hebben te Warmond en de Leeds
als vaarwater behoeven.
Omtrent de vrije vaart op den Vliet be
staat nog eenige onzekerheid. Te Voor
schoten is dit water verboden, maar er
heerscht nog verdeeldheid over de vraag
of het gedeelte tusschen de Hoornbrug ta
Rijswijk en Leidschendam gebruikt zal
mogen worden, voor de watersport
Óver deze en «ndere kwesties welke met
den practischen kant van de Verordening
en haar gevolgen verband houden, wordt
door watersportinrtanties nog contact on
derhouden met <ie Duitsche autoriteiten.
Gehoopt wordt, dat omtrent een en ander
spoedig nadere msdedeelingen zullen kun
nen worden verstrekt
ling, dat officieele kringen in Engeland hadden afgegeven, niet hebben geëerbie-
over deze rede teleurgesteld waren. digd. Frankrijk had met de Vereenigde
-Staten overeenkomsten gesloten voor de
j levensmiddelenvoorziening en de Engel-
rrankrijk en de Britsche navycert schen hadden voor deze transporten navy-
certa gegeven. Niettemin hebben zij een
De Britsche verklaring dat voortaan reeks Fransche schepen gekaapt, zooals de
geen navycerts meer voor Fransche sch«. sheherezade”
pen zullen worden afgegeven, heeft in bed” Er worden thans nieuwe onderhandelln-
voegde Fransche kringen te Vichy geen gen met de Vereenigde Staten gevoerd ter
verwondering gewekt, aldus het D. N. B opheldering van (ie vraag, of de levens-
omdat, zooals men hier zegt, de Engel-1 middelenleveranti® uit Amerika hervat
schen de navycerts, welke zij tot dusvewe Kunnen worden.
