EAAGSCHE COURANT Handel P OSTZEGEL KOOPT de Haagsche NEDERLANDSCH-INDIE Maandag 16 Juni 1941. STADSNIEUWS BINNENLAND DERDE BLAD Journalistenkamp te Vaassen COMITÉ VOOR DE HEEM KUNDE OPGERICHT BUITENGEWOON BRUTALE DIEFSTAL VERZAMELINGEN, ook OVERZEE -W SUCCESVOLLE STRIJD VAN DE POLITIE TEGEN DEN CLANDESTIENEN HANDEL Het Journalistenbesluit JAPAN EN NEDERLANDSCH-INDIE 113157 TEL. NOORDEINDE MOEDIGE DAAD VAN EEN AGENT VAN POLITIE BELOOND CURSUS VAN DE HAAGSCHE MüTTERSCHULE 196, DEN HAAG Rede Dr. Goedewaagen Tentoonstellingen van boeken en schilderijen NEDERLANDSCHE VEREENIGING VOOR KOELTECHNIEK Drie mannen dringen een huis binnen en nemen 2000 mee Zeep en andere artikelen verhandeld ▼oor een veel te hoogen prijs Engelsche luchtaanvallen op ons land i-j RECLAMES. No. 17902 A oogpunt op den dag zijner afkondiging. a. dalen van de kist het Volkslied. Vervolg van het le blad. het Groninger platteland naar de stad NEDERLANDSCH COLLEGE VAN ACCOUNTANTS verschillende elementen, met elkaar het goede werking opleveren. zijn: het onderhoudende Op 14 Juni had in de Haagsche Mütter- schule het afscheidsavondje plaats van den eersten kookcursus, die door de Haagsche afdeeling der N.S. Frauenschaft werd ge organiseerd in samenwerking met de Nederlandsche S.S. De goed stemming, die den heelen cursus kenmerkte, ontbrak ook dezen avond niet, meldt het A.N.P., en de deelneemsters, zoowel als de als gast genoodigde leden der S.S., lieten zich de producten van de nieuw verworven kook kunst goed smaken. Voor dezen eersten cursus was een Duitsche leerares ovërge- komen onder wier tactvolle leiding deze een groot succes werd. De bedoeling is, dat het werk mettertijd door bevoegde Nederlandsche leerkrachten zal worden overgenomen, en wanneer deze haar taak met even groote geestdrift vervullen, dan zal hier mooi, en voor de volksgemeen schap zeer nuttig werk worden verricht. Want niet alleen dat men mede met het oog op de distributie zoo zuinig moge lijk en toch smakelijk leert kokende ideëele kant van de taak der huisvrouw wordt ook voortdurend naar ‘\oren ge bracht. De goede stemming in huis toch hangt voornamelijk van haar af, en wij leeren hier, hoe wij die kunnen kweken. De standaardleider S.S. Zuid-Holland en Zeeland, P. S. Heerema, hield de feestrede, terwijl verschillende deelneemsters door zang en voordracht er toe bijdroegen dezen kameraadschapsavond te doen slagen. AMATEUR-FOTOGRAFEN EXPOSEEREN TE AMSTERDAM In „Arti et Amicitiae” te Amsterdam is Zaterdag de zevende salon van foto grafische kunst geopend, georganiseerd door de Amsterdamsche Amateur-föto- grafen-vereeniging. Ruim tweehonderd foto’s van amateur - fotografen zijn bijeengebracht. In hoofd zaak bestaat de verzameling uit bromi des. De zilveren plaquettes werden gewon nen door K. G. Bijlstra, G. J. Speekhout en H. Mersel jr., allen uit Hengelo en M. C. Meijboom uit Amsterdam. De tentoonstelling blijft geopend tot en met Zondag 22 Juni eiken dag van 10 tot 9 uur. DEN HAAG’S LEKWATERLEIDING B. en W. van Gouda stellen voor een gedeelte van het industrieterrein aan den Hoogen Schielandschen Zeedijk, ter grootte van 2040 vierk. meter, aan de gemeente ’s Gravenhage te verkoopen voor 5 per vierk. meter. Het betreft hier een terrein, dat be streken wordt door de geprojecteerde De jeugd van Uitleg en toepassing van verschillende artikelen. In de „Staatscourant” is verschenen een derde uitvceiiugsbesluit van den secreta- ris-generaal van het departement van volksvoorlichting en kunsten van 13 Juni 1941 betreffende het Journalistenbesluit. Het luidt als volgt: Artikel 1. (1). De verkrijging van een drukwerk is alleen dan tot een bepaalden kring van personen, in den zin van arti kel 2 van het journalistenbesluit, beperkt, indien dit drukwerk buiten dien kring niet verkrijgbaar is. (2). De secretaris-generaal van het de partement van volksvoorlichting en kun sten kan verklaren door middel van een schriftelijke kennisgeving aan den uitge ver, dat een bepaalde kring van perso nen in den zin van artikel 2 van het Jour nalistenbesluit niet aanwezig is, indien in feite de mogelijkheid van een beïnvloeding van de openbare meening bestaat. Artikel 2 (1). Onder ambtswege uitge geven nieuwsbladen en tijdschriften wor den slechts die nieuwsbladen en tijdschrif ten verstaan, waarvan de redactie en de uitgave verzorgd worden door een rijks-, provincialen- of gemeentelijken dienst (2). In den zin van het Jcurnalistenbe- sluit geven alle tijdschriften voorlichting op het gebied van het volksleven, welke niet zuiver wetenschappelijk of technisch zijn. Bovendien kan de secretaris-generaal van het departement van volksvoorlichting en kunsten door middel van een schrifte lijke kennisgeving aan den uitgever ver klaren, dat een bepaald tijdschrift geen voorlichting op het gebied van het volks leven geeft. Artikel 3. (1). Het is den uitgever op straffe van nietigheid verboden bijzondere richtlijnen te geven in verband met be paalde feitelijke omstandigheden. (2.) De richtlijnen, bedoeld in artikel 14 van het Journalistenbesluit zijn een on derdeel van de arbeidsovereenkomst en moeten derhalve schriftelijk opgesteld wor den. Artikel 4. De functie van uitgever is on- vereenigbaar met die van hoofdredacteur. In bijroncere gevallen kar de secretaris generaal van het departement van volks voorlichting en kunsten aan een hoofdre dacteur toestemming verleenen om onder beroepsaanduiding „hoofdredacteur-direc- teur” zich naast zijn redactioneele werk zaamheden tevens te belasten met de com- mercieele leiding van- of het toezicht op de uitgave Artikel 5. Het plan van werkverdeeling bedoeld in artikel 17 van het Journalisten besluit moet de nauwkeurige afbakening van de bevoegdheden van iederen journa list, die aan een blad medewerkt omvatten. Artikel 6. (1) Indien voor een afdeeling van een blad, geen journalist uitdrukkelijk verantwoordelijk is gesteld, draagt de hoofdredacteur de geheele verantwoorde lijkheid. (2). Indien voor een afdeeling van een blad, in feite een bepaalde journalist re gelmatig de bijdragen levert of tot opne ming aan\yijst moet deze in het plan van werkverdeeling als verantwoordelijk jour nalist worden aangewezen. Artikel. 7. De naam en woonplaats van iederen journalist, die verantwoordelijk is voor den inhoud van een gedeelte van een blad moet op een vaste plaats van elk exemplaar van dat blad vermeld worden. Artikel 8. (1). Elke journalist is ver plicht iedere door hem met den uitgever afgesloten overeenkomst onverwijld toe te zenden aan het verbond van Nederland sche journalisten. (2). Elke hoodredacteur is verplicht ieder door hem opgesteld schriftelijk plan van werkverdeeling onverwijld toe te zen den aan het Verbond van Nederlandsche journalisten. Artikel 9. Dit besluit treedt in werking In de Zaterdag hier ter stede gehouden buitengewone ledenvergadering van het Nederlandsch College van Accountants, gevestigd te ’s-Gravenhage, is het bestuur als volgt samengesteld P. J. Steenhuis, voorzitterG. C. van Kuijk, penning meester H. Korving, secretarisJ. J. Schrijver, 2e-secretaris en H. Fick, se cundus. ZIJ WENDDEN VOOR VAN DE POLITIE TE ZIJN Zaterdagmiddag heeft zich hier ter stede in een perceel aan de Pletterijkade een buitengewoon brutaal geval van diefstal afgespeeld. Op klaarlichten dag zijn drie mannen, die voorgaven van de politie te zijn, het huis binnengedrongen, hebben de geheele woning doorzocht, kasten en laden geopend en den heer des huizes een bedrag van 2000 afhandig gemaakt. Hierop ver dwenen de heeren met de mededeeling spoedig met een auto terug te komen om den bewoner naar het bureau van politie te brengen voor een nader verhoor. Het hoeft geen betoog, dat de „politiemannen” niet meer zijn teruggekeerd. De zaak heeft zich als volgt toegedragen. Omstreeks twee uur bevonden zich in het bewuste perceel, een bovenhuis, de heer des huizes met zijn twee zoons van 15 en 17 jaar, terwijl de echtgenoote in de omgeving eenige boodschappen deed. Toen er gebeld werd deed een der zoons open. Voor de jongen eigenlijk goed wist wie er gebeld had, stonden de drie mannen voor hem. De vader kwam de hal op. Voordat hij echter iets gezegd had, riepen de mannen, die een resoluten indruk maakten uit: „Beken nu maar, het is in je eigen belang, wij zijn van de politie”. De bewoner, die blijkbaar ge heel van zijn stuk was gebracht, dacht er niet aan om de mannen te vragen zich te legitimeeren. Dit is hem noodlottig gewor den. Twee van de mannen zeiden, dat zij het huis moesten doorzoeken, terwijl de derde op de hal bleef staan om te voor komen, dat een van de bewoners de bee- nen zou nemen! De heer des huizes ging met de twee mannen mee. Een vluchtig onderzoek van kamers en kasten werd ingesteld. Ver volgens werd de heer des huizes gefouil leerd. Uit zijn portefeuille namen zij acht bankbiljetten van 100 en een aantal van f 25, 20 en 10, in totaal een bedrag van ƒ2000. De heeren staken bet geld rustig in hun zak. Terwijl men bezig was den haar des huizes te fouilleeren, kwam de vrouw thuis. De man op de hal oor deelde het beter, de vrouw, „hangende het onderzoek”, zoolang in de keuken op te sluiten. De heeren begrepen echter wel, dat het niet aanging om zoo maar ƒ2000 mee te nemen. Zij lieten den be woner dan ook een bewijs teekenen. Dit bewijs gaven zij hem echter niet, maar zij hielden het zelf. Hierop verwijderden de heeren zich met de mededeeling. dat zij even naar het politiebureau aan den Rijswijkscheweg moesten om daar den officier van Justitie op de hoogte te stel- In zijn voordracht, tijdens het gezellige samenzijn 'na den gemeenschappelijken maaltijd, heeft dr. Goedewaagen het vol gende gezegd Wanneer men in een departement van Volksvoorlichting dagelijks in het prac- tisch werk verdiept is, krijgt men bij tijd en wijle de behoefte, zich eens af te vra gen, wat de groote lijn is, die door dit werk heenloopt. Dan komt de wijsgeerige vraag op naar den zin en den omvang van het gebied der volksvoorlichting, naar het onderscheid en het verband met andere verwante vormen van cultuur. Wat wij hier in Nederland moeten krij gen, is dit: dat de volksvoorlichter zich niet meer voelt als een vrijbuiter, een en keling, gebonden aan de belangen van een groep of bedrijf zonder meer, maar dat hij zich bewust wordt van zijn ambt, als zijnde een openbare werkzaamheid, geba seerd op vakkundigheid en deskundigheid. Het is noodig, dat de volksvoorlichting uitgroeit tot een eerlijk beroep met een eenigszins vastomlijnde doelstelling. Hoe wel de volksvoorlichting over een ruime ervaring beschikt, is zij, in Nederland al thans nog niet tot een eigenlijke bezinning gekomen. Men kan drie vormen van kunst onder scheiden, de technische kunst, de schoone kunsten en de kunst der volksvoorlichting. De technische kunst zien wij in den tim merman, die een kozijn schaaft maar even zeer in den ingenieur, die een motor ont werpt Wij zien hier den maker van een ge bruiksvoorwerp uit de stof der natuur. De beeldhouwer, de schilder en de musicus vormen evenzeer uit materiaal een kunst product maar dit product van hun schep pingsdaad is als een schoone kunst boven de bruikbaarheid uit Tusschen de technische en schoone kunst in bevindt zich de kunst der volksvoorlich ting. Zij grenst aan beide en paart het nut aan het ideeële moment der schoon- ExcursiM voor schoolkinderen Het comité zal zijn werkzaamheden ook uitstrekken over de scholen, aangezien de heemkunde een groote plaats in het onderwijs zal innemen, dat ervan door drongen zal worden. Zoo zullen de leer lingen van de hoogere leerjaren van de lagere scholen en leerlingen van Gym nasium, Lycea en middplbare scholen be zoeken afleggen aan de tentoonstellingen. Voorts ligt het in de bedoeling, de kinderen in klasseverband excursies te laten ondernemen naar heemkundige ob jecten in onze stad, zooals historische gebouwen, standbeelden, mooie plekjes e.d Naar aanleiding hiervan moeten de kinderen dan opstellen maken. Voor de beste zullen eenige prijzen beschikbaar gesteld worden. De uitvoering van dit deel der werkzaamheden berust bij een subcomité, waarin eenige onderwijsauto- riteiten, zooals dr. mr. A. Buriks, chef van de afdeeling Onderwijs, mej. T. Lan- geraap, gemeentelijk inspectrice van het Onderwijs, dr. G. de Haas e.a. zitting hebben. De instructies aan Joshizawa TOKIO, 14 Juni. (Domei.) Het inlich tingenbureau heeft medegedeeld, dat hedenmiddag de instructies van de Ja- pansche regeering aan den chef van de Japansche delegatie te Batavia, Joshi zawa, met betrekking tot het antwoord van Nederlandsch-Indië zijn verzonden. Generaal Pabst bij Saito TOKIO, 14 Juni. (D.N.B.) Generaal Pabst heeft vandaag met den leider van de afdeeling Zuidzee van het ministerie van buitenlandsche zaken, Saito, een on derhoud gehad, dat een uur heeft ge duurd. Dezer dagen hield de Nederlandsche Vereeniging voor Koeltechniek haar 59e algemeene vergadering in café-restaurant „Boschlust” te ’s-Gravenhage, onder lei ding van den heer K. H. Tusenius, die als wnd. voorzitter optrad. Uit het jaarverslag over 1940 van den secretaris-penningmeester blijkt, dat ook de ongunstige tijdsomstandigheden haar invloed o.m. op het ledental hebben doen gelden, zoodat dit op het einde van 1940 tot een aantal van 204 was teruggeloo- pen, tegenover 227 einde 1939. Een ver blijdend verschijnsel is, dat wederom ver schillende nieuwe leden zich voor bet thans loopende vereenigingsjaar hebben aangemeld. Voorts maakt het verslag ge wag van de werkzaamheden en confe renties der op 29 Augustus 1940 ingestel de „commissie ter bestudeering van een event reorganisatie der vereeniging”. De door de commissie aangegeven voorstellen werden op de algemeene ver gadering van 18 December 1940 te Utrecht behandeld en in hoofdzaak aan genomen. Er werd besloten tot het instel len der volgende groepen: Groep 1: Na tuurkunde, chemie en biologie en de in dustrie der zeer lage temperaturen; groep 2: apparaten en hulpmiddelen voor het voortbrengen van koude, met inbegrip van isoleering; groep 3: toepassing van de koude, luchtbehandeling en trans port; groep 4: statistiek, onderwijs, eco nomie en propaganda. Jaarverslag 1940 en begrooting 1941 werden goedgekeurd. Het voorstel om het bestuur tot zeven leden uit te breiden, werd zonder discus sie aangenomen. Tot len voorzitter der vereeniging, in de plaats van prof. dr. W. H. Keesom. die den wensch te ken nen had gegeven af te treden, werd met groote instemming der vergadering be noemd prof. C. F. van Oyen, hoogleeraar te Utrecht. De wnd. voorzitter deed vervolgens mededeeling van de afzonderlijke verga deringen, gehouden door elk der nieuw ingestelde groepen, en waarbij o.m. als voorzitters der groepen werden voorge dragen, mede ter benoeming als lid van het bestuur der vereeniging, voor: groep 1: prof. dr. E. C. Wiersma, hoogleeraar te Delft; groep 2: ir. G. Ferguson, advi- seerend ing. te Zeist; groep 3: K. H. Tu senius, dir. Vereenigde Ijsfabrieken te IJmuiden, en groep 4: dr. ir. R. Ver schuur, landbouwhoogeschool te Wage- ningen. Bij acclamatie werden deze hee ren thans allen door de vereeniging te vens als lid van het bestuur gekozen. Ter benoeming van een nieuw (7e) bestuurslid was candidaat gesteld de heer dr. ir. W. J. Muller, hoofdingenieur der Kon. Paketvaart Mij. te Amsterdam. De heer Muller werd met meerderheid van stemmen als zoodanig gekozen erf tevens tot 2en voorzitter der vereeniging benoemd. Het volledige bestuur is dus thans als volgt samengesteld: prof. C. F. van Oyen, le voorzitter; dr. ir. W. J. Muller, 2e voorzitter; ir. D. C. Geest, secretaris-penningmeester; prof. dr. E. C. Wiersma, ir. G. Ferguson, K. H. Tuse nius en dr. ir. R. Verschuur, leden. CREMATIE H. J. ANSINGH In grooten eenvoud heeft vanmiddag in het crematorium op Westerveld te Velzen de crematie plaats gehad van het stoffelijk overschot van den heer H. J. Ansingh, oud-administrateur van de Bataafsche Petroleum Mij., op 61-jari- gen leeftijd alhier overleden. Met de familieleden waren verschillende vrien den meegekomen, o.a. de heeren M. Schenk, alhier, W. Jager Gqylings en A. E. Philipse, beiden te Wassenaar en H. A. J. de Bijl Nachenius, Haarlem. Er werd niet gesproken. De organist speel de Marche Funèbre en bij het dalen van de kist Berceuse van Fierne. Een zoon dankte voor de belangstel ling. Het vorige jaar brachten een 800-tal leerlingen van stadsscholen een bezoek aan het platteland van Groningen om land en bewoners beter te leeren kennen. Dit bezoek geschiedde per fiets, waarbij de jongelui in de boerderijen overnacht ten en aten. Deze tochten onder auspiciën van de „Groninger Gemeenschap” door een comité georganiseerd, hadden zeer veel succes. Thans heeft het comité gemeend de plattelandsjeugd iets meer van de stad te moeten laten zien dan zij bij een ge woon bezoek te zien krijgen. Reeds meldden zich een 500-jongeren, meest leerlingen van U.L.O.-scholen. Gedurende twee nachten krijgen zij van ouders der schoolgaande jeugd in de stad „logies met ontbijt", terwijl des daags bezoeken zijn vastgesteld aan het electriciteits- bedrijf, een moderne fabriek, een mu seum en verschillende historische gebou wen. De kinderen van het land zullen on getwijfeld de stad leeren kennen anders dan alleen als een oord van vermaak, zij zullen zien, dat ook hier gewerkt wordt aan voor de gemeenschap onmisbare dingen. Het gevoel van verbondenheid tusschen stad en platteland en de geslo tenheid van ons volk zullen er zeker door groeien. SCHOOLKINDEREN ZULLEN HEEM KUNDIGE OBJECTEN BEZOEKEN Onbeteekenende schade In het afgeloopen weekeinde vloog een aantal Britsche vliegtuigen boven ons land. Een aantal brisant- en brandbom men werd omlaag geworpen, doch er werd zoo goed als geen schade aange richt. Enkele woonhuizen werden licht beschadigdaan de veldvruchten werd door brandbommen eenige schade toege bracht Dooden of gewonden zijn niet te betreuren Nationaal Front Bij besluit van den leider van Natio naal Front is de heer G. J. H. Gelsing te Nijmegen benoemd tot secretaris van de Fronter-Beweging, jeugdafdeeling van Nationaal FronL. Bronzen medaille van Carnegie Heiden fonds uitgereikt Op 14 Juni is door den waarnemend hoofdcommissaris C. C. H. Walraven aan den agent van politie A. Heil uitge reikt de bronzen medaille van het Carne gie Heidenfonds. Hij sprak den agent daarbij op waardeerende wijze toe. Op 22 April van dit jaar heeft agent Heil op den Haagweg een hollend paard, dat voor een wagen gespannen was, tot stilstand gebracht. Hij greep het eerst bij de teugels maar slaagde er op deze wijze niet in, het dier te bedwingen. Daarom sloeg hij zijn arm om den hals van het hollende paard en greep het bij den neus. Op deze wijze wist agent Heil het dier tot stilstand te brengen. Dit voorval vond plaats omstreeks 12 uur, juist op het moment, dat er een school uitging, zoodat de agent Heil door zijn onverschrokken optreden ongelukken heeft weten te voorkomen. Het gewicht van redevoeren Met dit practische doel voor oogen werkt de volksvoorlichting in de vormen van rede, beeld en geschrift. De rede is het gesproken woord, tot de massa ge richt, hetzij natuurlijk, hetzij bemiddeld door de techniek. Het is een ramp voor onze maatschappij, dat de redenaars kunst niet meer als kunst wordt gevoeld en dat handboeken en leerscholen op dit gebied zijn verdwenen. De nieuwe orde dér maatschappij stelt eischen op dit gebied. Redevoeren moet weer een kunst worden, gegrond op talent en leering. De sterk politiek denkende Grieken en Romeinen hebben dit be grepen, toen zij de rhetorica als een der hoogere kunsten deden onderwijzen en leeren. Dr. Goedewaagen pleitte voor wederoprichting van redenaarsscholen of -instituten. Het tweede middel is het beeld. Het beeld kan zijn statisch als de foto of dynamisch als de film. Het kan een muurplakkaat zijn of een couran tenreclame, maar altijd zal het beeld stormenderhand veroveren. Als beeld kan men ook de tentoonstelling beschou wen, wat het onderwijs betreft, gelden hier dezelfde eischen als boven: er ko- me een filmscholing, geleid en gecon troleerd door de overheid. Er kome een opleiding voor het tentoonstellingswe- zen, zooals er reeds leergangen voor het reclamewezen, de fotomontage, enz. zijn. Het derde middel is het geschreven woord, het zij de circulaire, hetzij bro chure en boek, hetzij de periodieke vorm van het geschrift, de pers. Tegen over het beeld en het woord heeft deze voorlichting het voordeel, dat zij meer een beroep op het denken is en beter beklijft, terwijl zij aan den anderen kant minder pakkend en evident is. In het afgeloopen weekeinde heeft de recherche eenige bedrijvers van den clan- destienen handel weten te ontmaskeren. Er blijkt uit, dat de politie den strijd te gen deze a-sociale elementen met kracht en voortvarendheid voert, waarvoor men niet dankbaar genoeg kan zijn, aangezien deze menschen er op uit zijn, ten eigen voordeele de voedselvoorziening van ons volk in de war te sturen. Zoo werden bij een door de recherche gehouden controle van een bakkerswagen niet minder dan 75 liter slaolie gevonden. De man, die den wagen reed, de 37-jarige emballeur, verklaarde, dat hij de slaolie gekocht had van een 34-jarigen bakker, buiten de distributie om a raison van 4 de liter. De politie heeft de slaolie in be slag genomen en tegen de beide mannen proces-verbaal opgemaakt. Het was de recherche bekend gewor den, dat in de binnenstad in een klein straatje een partij jam, ananas en kersen op sap verhandeld zou worden. Uit de ge heimzinnigheid, waarmede de verhande laars te werk gingen, kon de politie wel opmaken, dat er hier iets niet in den haak was. Op het moment van de verhan deling van de partij levensmiddelen gre pen eenige rechercheurs dan ook in. Het bleek, dat zij hier te doen hadden met een ernstig geval van prijsopdrijving. De partij, welke afkomstig was uit Leid- schendam, bestond uit 120 k.g. jam, 52 blikken kersen en 111 flesschen abriko zen en ananas. De normale prijs van het geheel bedroeg 175, terwijl zij in het straatje op moest brengen f 600. Aange houden en opgesloten werden een 28-ja- rige reiziger, een 24-jarige étaleur, een 31-jarige chauffeur en twee kruideniers van 41 en 38 jaar. Bij huiszoeking in de woning van den étaleur werden nog in beslag genomen 16 paar schoenen, 6 paar pantoffels, twee koffers met textielgoe- deren. Voorts was het de recherche ter oore gekomen, dat een partij zeep buiten de distributie om verhandeld zou worden. Natuurlijk tegen verhoogde prijzen. Op het moment van verhandeling trad de re cherche het bewuste perceel binnen. Het bleek, dat huishoudzeep verkocht werd voor 72J cent per dubbel stuk, terwijl den normale prijs 10 cent bedraagt. In het geheel werden 1200 stukken zeep in be slag genomen door de politie, terwijl de handelaars opgesloten werden. Het zijn ’n 31-jarige chauffeur, een 42-jarige koop man en een 32-jarige koopman. Tenslotte heeft de politie nog proces verbaal opgemaakt tegen een 70-jarigen koopman, die in de binnenstad er op be trapt werd, dat hij textielkaarten ver kocht voor 5 a 6 per stuk. NATUURHISTORISCHE VEREENIGING. De afdeeling Amsterdam van de Ned. Natuurhistorische vereeniging heeft Za terdag in Artis te Amsterdam het veer tigjarige bestaan herdacht. Een groot aan tal belangstellenden, tot wie de voorzit ter van het hoofdbestuur, dr. J. H. van Burkom uit Den Haag, woonden de ver gadering bij. Het 40-jarig feest heeft men in intie- men kring willen vieren en bij deze ge legenheid heeft het bestuur de leden ver rast met een boek, dat 38 voortreffelijke bijdragen bevat over de geologie, de ge schiedenis en de fauna en flora van de hoofdstad. Het eerste drietal exemplaren overhandigde de voorzitter van de Am sterdamsche afdeeling de heer H. Kleyn aan dr. van Burkom, prof, de Beaufort en dr. Sunier. Tenslotte vestigde de voor zitter de aandacht op de tentoonstelling „Flora en fauna in Amsterdam” in het aquarium-gebouw, georganiseerd ter ge legenheid van het veertigjarig bestaan. Namens het bestuur van de Ned. Natuur historische vereeniging sprak de voor zitter dr. J. H. van Burkom. Prof. dr. L. F. de Beaufort sprak namens het Zoölo gisch Museum de beste wenschen uit voor den bloei van de vereeniging. Vijftig jaar doctoraat Woensdag 18 Juni a.s. zal het 50 jaar geleden zijn, dat prof. mr. J. H. Valcke- nier Kips, oud-ihoogleer'aar te Delft, thans wonende te Lochem, aan de Rijks universiteit te Leiden promoveerde tot doctor in de rechtswetenschap. van de Voedselvoorziening i ontvangen, dat de regeling verkrijgen van bloem tegen van broodbonnen geldt voor kan aantoonen, dat hij CREMATIE GEP. LUIT.-KOLONEL E. J. MULLER In allen eenvoud heeft Zaterdagmiddag in het crematorium op Westerveld te Velsen de crematie plaats gehad van het stoffelijke overschot van den gep. luit.- kolonel van het Ned.-Ind. leger E. J. Müller, alhier overleden. Aanwezig waren de gep. kolonel van het Ned. Ind. leger A. H. Treu, de gep. kolonels van het Ned. Ind. leger L. A. Bedet, S. Prins en R. A. J. Savalle. Ver der de heeren J. Th. Eschbach, oud- hoofdingenieur der Staatsspoorwegen in Ned.-IndiëF. J. J. Feirabend. oud-offi- cier van het Ned Ind. leger D. T. J. C. M. Boelen, J. Savenck, L. Onderwater, E. C. A. Snoeck, J. F. de Vos, J. L. Schoggers. H. J. W. G. Aussems, C. C. Smits en F. G. Sutterus. Een zoon van den overledene dankte voor de belangstelling. De organist speelde het Largo van Handel, Nader mijn God. bij U en bij het AANBESTEDING Te Voorschoten is aanbesteed: a. de bouw van twee rioolgemalen met bijbe- hoorende werken; b. het aanleggen van een collecteurriool en het verrichten van rioleeringswerken met bijbehoorende werken. Laagste inschrijver perceel A: A. J. en J. J. Heerbaard en Kazalzet, Rotterdam met 12.257,50;perceel b: M. Ebbink, Haarlem, met 35.755. Massa: L. Boekee, den Haag, met ƒ46.000. GIFTEN WINTERHULP NEDERLAND In de periode van 3 tot en met 10 Juni zijn bij de Winterhulp Nederland o.a. de volgende giften ontvangenN.V. Machinefabriek Stork, Hengelo 2000 N V. G. Dikkers en Co., Hengelo, ƒ2000; N.V. Hazemeijer Signaal, Hengelo, 1500; N.V. Heemaf, Hengelo, 1000 Twentsch centr. station, Hengelo, 1000N. N., 's Gravenzande, 100N. N., de Lier, 360 N. N., de Lier, f 151M. C. de K„ Voorburg 100 N.V. Etam’s kousen-mij., ’s Gravenhage, 200. Totaal f 28.695.89. Herstellingsoord voor leden van St Raphael Vorige week is het kasteel Hillenraad te Swalmen van graaf Wolff Metternich zur Gracht officieel in gebruik genomen als tijdelijk herstellingsoord voor leden en hun gezinnen van den Ned. R.K. bond van spoor- en tramwegpersoneel ,.St. Raphael”. De eerste patiënten zijn reeds aangekomen. Indische fototentoonstelling verlengd Wegens de groote belangstelling is besloten de Indische fototentoonstelling in het Koloniaal Museum te Amsterdam met 14 dagen te verlengen. De sluiting zal thans plaats hebben den 30sten Juni te 4 uur. in zooverre hij uit het materiaal van men- schelijke gevoelens en sociale situaties door vormgeving een werk schept met een eigen karakter. Het gaat er om, dat de volksvoorlichter zich van een eigen taak bewust wordt en kennis krijgt van zijn eigenaardige doelstelling en van de speci fieke middelen, waarover hij beschikt Het beginsel der volksvoorlichting Het beginsel der Volksvoorlichting is het werven en winnen van menschen voor een idee Zij is in ruimen zin „reclame", sug gestie, psychische machtsoefening, over een publiek, dat zij winnen wil. De volks voorlichting is militant missionair, Zij stelt een bepaald doel en hangt een bepaal de idee aan, waarvoor zij direct de men schen tracht te winnen. Volksvoorlichting is een kunst met een bepaalde methodiek. Deze methodiek is die der tactiek en der tact Zij kan, ter on derscheiding van de technische en schoone kunst een tactische kunst genoemd wor den. Tactische kunst beoefenen beteekent niet een verloochening van beginselen en een uit het oog verliezen van het gestelde doel. Integendeel, men kan alleen tactisch zijn, als men zijn beginsel vasthoudt, en tegelijkertijd zijn menschelijke stof, die vorm moet krijgen, terdege kent. Volksvoorlichting heeft evenwel nog een anderen kant n.l. de zijde van de theoreti sche leer, die uit de ervaring opgediept, anderzijds de ervaring richting en houvast geeft. In de oudheid vinden we een voor beeld van een volksvoorlichtingsleer in de rethorica, die uit de practijk der redevoe ringen in Hellas en Rome is opgekomen. Iets dergelijks hebben wij thans in de ..Zeitungswissenschaft”, de kunstleer voor den journalist en wellicht binnenkort in een radio- en filmleer, waarin de knepen en mogelijkheden van het vak worden be studeerd en aan een leergierig nageslacht worden overgeleverd. Een cultureele be zigheid wordt nooit tot een „vak" wanneer niet een kunstleer den beginneling hou vast geeft. Nooit wordt hier het dilettan tisme overwonnen, wanneer niet straks een persinstituut, een filmacademie een radioschool, een reclame-opleidingsinsti- tuut, een tentoonstellingsschool worden opgebouvd. Dit wil niet zeggen, dat men het kunstvak der volksvoorlichting alleen op de schoolbanken kan leeren, maar wel. dat zonder een leerinstituut de continuï teit blijft ontbreken. Tactische kunst en kunstleer moeten elkaar daarbij aanvullen. Zonder talent leert men 't niet maar zonder leer komt het talent niet tot zijn recht, doch verzandt in willekeur en tenslotte in mislukking. Een bijzonder vak De volksvoorlichter heeft een bijzon der vak. Anders dan de man van weten schap leeft hij in en uit het actueele gebeuren. Actualiteit is zijn medium, zijn ele ment. De volksvoorlichter moge uitwei den en omwegen bewandelen zooveel hij maar wil: het nu moet zijn leid draad zijn. Anders wordt hij tot volks universiteit en dit is niet de bedoeling. De kunst der volksvoorlichting is een vorm van scheppend leven. De schepper is het actiev» en het schepsel het pas sieve element. Actief is de volksvoor lichting propaganda in den zin van het uitspreiden, het voortplanten van een idee in de hoofden der menschen. Het schepsel van den actieven voorlichter en het resultaat van zijn bezigheid is de meening der massa, de openbare meening. Anders dan de opvoeding, die zich in haar beste vormen van persoon tot per soon richt, werkt de volksvoorlichting met de middelen der techniek uit de verte op de massa. Zij maakt de massa met haar propaganda zonder onmidde- lijke aanraking door „Fernwirkung” zonder direct contact, maar met tacti sche middelen, die uit de psychologie der massa voortkomen. Het begrip der volksvoorlichting heeft die slechts juiste verband en de leveren. Die elementen _J en boeiende, het informatieve, het opinievormende. Men mag van den journalist eischen, dat hij geen berichtenmachine, maar een persoonlijkheid is, die met de mid delen, die hem ter beschikking staan, anderen tot een positieve wilshouding weet te dwingen. Dit is een zaak van talent en van leer, van tact en van kennis. Er is geen „journal d’informa- tion” naast een „journal d’opinion”, want elke krant, die dien naam wil dragen zal door haar informatie en voor lichting opinievormend werken Er is dan ook geen neutrale voorlichting, maar alleen een strijdbare, die aanhan gers weet te werven. Het Rijtijdenbesluit De A.N.W.B. schrijft ons. Een aantal autobestuurders en .ondernemers, die motorrijtuigen gebruiken, blijkt in de meening te verkeeren, dat het Rijtijden besluit sedert de mobilisatie buiten wer king is gesteld. Enkele chauffeurs ont vingen reeds een bekeuring, omdat zij niet in het bezit waren van het voorge schreven werktijdenboekje. Deze erva ringen geven den A.N.W.B. aanleiding de aandacht van belanghebbenden te ves. tigen op de bedoelde voorschriften. Het werkboekje moet worden aangevraagd op de gemeentesecretarie. Het zelf-bakken van brood Het R. K. Werkliedenverbond in Ne derland heeft van den directeur-generaal mededeeling inzake het i inlevering ieder, die kan aantoonen, dal hij vóór invoering van de brooddistributie zelf brood placht te bakken. Geadviseerd werd, dat de genen, aan wie de bloemverstrekking ge weigerd werd, opnieuw afstempeling van hun broodkaarten bij den plaatselijken bureauhouder voor de voedselvoorziening zouden aanvragen. Beheersdocumentatie In het eerste speciale nummer voor 1941 van het blad „Mededeelingen" van het Nederlandsch Instituut voor Effi ciency en het Nederlandsch Instituut voor Documentatie en Registratuur wer den vraagstukken besproken, welke voorkomen bij het maken van tijds- en bewegingsstudies. Thans is de tweede extra aflevering verschenen, gewijd aan beheeredocumen tatie. Er is de laatste jaren vrij veel ge schreven over de heemkunde en steeds kon men de klacht hooren, dat zij een veel te kleine plaats innam in het leven van ons volk. De groote massa wist nauwelijks wat het woord beteeken- de, laat staan, dat zij de doelstellingen verstond, die er aan ten grondslag liggen. Heemkunde wil dat ons volk zich bewust wordt van de waarden, die het heeft en die zijn kracht bepalen. Ter verspreiding van de gedachte van de heemkunde is hier ter stede opge richt een comité voor de heemkunde. De constitueerende vergadering heeft plaats gehad op 12 Juni. Een groot aantal ver tegenwoordigers van vereenigingen, die zich op het uitgebreide terrein van de heemkunde bewegen, hebben aan deze vergadering deelgenomen. Wij noemen van deze vereenigingen het Algemeen Nederlandsch Verbond, de vereeniging Nederlandsch Fabrikaat, de Volksuniver siteit en de Ned. Reisvereeniging. Ook namen er aan deel vertegenwoordigers van het openbare en bijzondere onder wijs. Aangezien de werkzaamheden van 't comité vrij uitgebreid zullen zijn, wer den tevens een aantal subcomité's inge steld. Het ligt in de bedoeling, nog dit jaar een boekententoonstelling te organisee- ren in de Openbare Leeszaal en een schilderijententoonstelling in het Ge meentemuseum. Voorts zijn nog met ver schillende andere instellingen onderhan- delingen gaande, o.a. met de Academie voor Beeldende Kunsten. De tentoonstel lingen zullen natuurlijk in de eerste plaats betrekking hebben op de heem kunde. Zoo zullen voornamelijk schilde rijen van historische figuren tentoon ge steld worden. Staat en volksvoorlichting De leer der volksvoorlichting is nog maar in woorden. Op reclamegebied zijn wij al verder, maar dit hangt sa men met de commercieele instelling der reclame. De Staat heeft in de liberale wereld het werven en winnen als bene den zijn waardigheid beschouwd. De overheid liet het winnen der meeningen aan jamfabrikanten en uitvinders van schoensmeer over; de liberale overheid hing het dogma der vrije meeningsvor- ming aan en vergat, dat een staat ge dragen wordt door de overtuiging der onderdanen en dat de Staat zich hier een hecht fundament moet maken door middel der volksvoorlichting. Het departement is een experiment, dat slagen moet. Wij willen ons volk winnen voor het nationaal-socialisme, maar wij weten, dat hier niets met dwang is te bereiken, maar dat alleen de kalme overtuiging het wint Volksvoorlichting is een zware kunst. Iedere werker in het gebied der volks- voorlichting moet zijn taak zien als die heid. De volksvoorlichter is „Kunstenaar”, van een kunstenaar, uit een in zooverre hij uit het materiaal van men- van „vak-kunnen”. Dit is de eerste leidende idee van den volksvoorlichter. De tweede is de eisch der gemeenschap, die bij ons in het de partement naast de eerste geldt en waarvan wij de vervulling eischen van iederen volksvoorlichter in ons land. De samenkoppeling van deze beide eischen schept den modernen voorlich ter, zooals anderzijds de samenkoppe ling van voorlichters en kunstenaars in engeren zin ook geen toevalligheid is. De naam van het departement van Volksvoorlichting en Kunsten, zoo be sloot dr. Goedewaagen zijn rede, moge gelden als een symbool, waarachter eenig begrip en niet alleen organisato rische noodzaak schuilt. Drs. Goedhuys dankte den secretaris generaal namens alle aanwezigen voor diens interessante rede. Vaassens muziekgezelschap verraste de aanwezigen met een muzikale hulde bij den toegang tot het kasteel, waarop een vroolijke muzikale ommegang en eenige rondedansen volgden. Hieraan namen verschillende leden van de bur gerij van Vaassen en de meisjes van het bedienende personeel tezamen met alle gasten op enthousiaste wijze deel.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 9