HAAGSCHE COURANT
Een les in distributie-algebra en
reusachtige cijfers
Maandag 30 Juni 1941.
BINNENLAND
VIERDE BLAD
voor
De vereenvoudiging der kaarten
Een nieuwe regeling van
de zuivelprijzen
Taxi-tarieven vastgesteld
het geheele land
f
ONDERWIJS EN KERK
De kosten, welke de veehouders
moeten maken, zijn gestegen
Taak en organisatie van het
Vervoersfront
GEREF. KERK VAN s-GRAVEN-
HAGE-ZU1D
Aangepast aan verhoogde
exploitatie-kosten
Vestiging in de verboden
landsdeelen
Distributie van vaste brandstoffen
De gezondheidstoestand van
ons land
te
No. 17914
voldoend
Tuberculose neemt toe
ALGEMEENE KUNSTZIJDE UNIE
UITGESLOTEN SLAGERS
De prijsaanduiding
distributie leiden,
waarvan 1
meer,
„achter
kaarten,
Waakzaamheid en bijzondere zorg
blijven geboden
INLEVERING GRANEN, ZADEN EN
PEULVRUCHTEN
TWEEDE NATIONALE TEEKEN-
WEDSTRIJD
uitreiking
distributie-
verbonden
Veel goeds in één boekje
De vereenvoudiging der kgarten, zoo, dat
deze voor verschillende artikelen kunnen
i de
z.g.
kaarten,
voor
enz.,
Bewaart de offioieele prijsopgaven!
Onder de aankondigingen in de dag
bladen zullen de winkelinkoop- en ver
koopprijzen officieel worden gepubliceerd.
Aan winkeliers en publiek wordt ver
zocht, die publicatie te bewaren. Belang
hebbenden wordt voorts aangeraden, zich
een exemplaat aan te schaffen van de
Staatscourant, waarin alle voorschriften
zijn opgenomen.
De gemachtigde voor de prijzen heeft
bepaald, dat in huurauto's op duidelijk
zichtbare en leesbare wijze het vervoer-
tarief moet worden aangebracht.
Deze prijsaanduiding dient te geschie
den door middel van tarieflijsten, welke
door of namens den Rijksinspecteur voor
het verkeer worden verstrekt.
Overgangsmaatregel
Aangezien de prijzen stijgen, zal van de
bestaande voorraden een heffing plaats
vinden, opdat niet den houders dier voor
raden plotseling groote, ongemotiveerde
voordeelen in den schoot vallen.
GOUDEN DOCTORAAT
Woensdag 2 Juli a.s. zal het vijftig jaar
geleden zijn, dat mr. S B. W. graaf van
Limburg Stirum. thans wonende hier ter
stede, aan de Leidsche Universiteit tot
doctor in de rechtswetenschap promo
veerde
GIFTEN WINTERHULP NEDERLAND
In de periode van 15 t.m. 21 Juni zijn
door Winterhulp Nederland o.a. de vol
gende giften ontvangen: N V. Handelmij
Montan, den Haag, ƒ2000; N V Hero
Conserven, Teteringen, f 1000; Nedinsco
N.V. Blerick. f 1000: N.N. ƒ100, N N.
/100, N.N. 100, N.N. ƒ500, N.N. ƒ100,
N.N. 100, N.N. 100, N.N. 100, allen al
hier. Totaal ƒ37.307,67.
Zaterdag is te Voorschoten de over
dracht aan de gemeente geschied van het
monument, dat in het Wilhelminapark al
daar ter nagedachtenis van den heer H. H.
G. Wullings, stichter en directeur van het
bekende onderwijsinstituut is opgericht.
Een comité had zich voor de oprichting
van dit monument gevormd, dat bestaat
uit een vogeldrinkplaats met bronzen ge
denkplaat en werd ontworpen door den
architect Chr. J, F. Karsten jr. te Amster
dam.
Bij de overdracht bestond groote belang
stelling; vele leeraren, oud-leeraren, oud-
leerlingen en leerlingen van het instituut
waren tegenwoordig. De secretaris van het
comité, de heer A. Kerbert, eerste secre
tarie van de Tariefcommissie, voerde als
eerste spreker het woord. Hij bracht in
het bijzonder dank aan den burgemeester
van Voorschoten, den heer M. F. Berk
hout tevens eere-voorzitter van het comité
voor zijn medewerking bij de uitvoering
van de plannen, en wijdde vervolgens
eenige woorden ter nagedachtenis van den
in 1936 overleden heer H. H. G. Wullings,
die een geboren paedagoog was en er slag
van had met de leerlingen, vogels van
diverse pluimage om te gaan. Vervolgens
richtte spr. zich tot mevr. Wullings, aan
wie hij dank bracht voor de wijze, waarop
zij als medewerkster van wijlen haar echt
genoot de groote instituut-huishouding be
stuurde.
De directeur van het instituut, jhr. van
Suchtelen, dankte het comité voor zijn Ini
tiatief en daarna aanvaardde de burge
meester van Voorschoten het monument
voor de gemeente.
De oud-leeraren en oud-leerlingen wer
den na afloop van de plechtigheid op het
stadhuis ontvangen en waren daarna de
gasten van mevr. Wulljngs aan een koffie
tafel.
het hoofdthema van het congres: de be
spreking van het rheuma. Als prae-advf-
seurs waren uitgenoodigd prof. dr. W.
A. Kuenen te Leiden, de heer J. van
Breemen, arts te Amsterdam, dr. J. Gos
lings te Leiden en dr. P. Muntendam
Groningen.
gelden en toch de bonnen duidelijk te on
derscheiden zijn, riep tal van problemen
op. Een belangrijke verbetering toont b.v.
de broodkaart, die nu niet meer zoo on
handig groot is en daarbij het voordeel
heeft, dat voor de meest gangbare hoe
veelheid brood, het halve broodje, niet lan
ger vier bonnen noodig zijn, doch slechts
één, terwijl tevens de gelegenheid blijft
bestaan, ook kleinere hoeveelheden te koo-
pen op één bon.
Dit resultaat kon echter pas bereikt
worden, nadat in de practijk gebleken was,
welk systeem het beste voldeed, zoodat
zoowel de huismoeder als de reiziger, de
hotelhouder en de bakker, zoo min moge
lijk moeilijkheden ondervonden.
ContrAle
De contröle is natuurlijk een voornaam
punt, waaraan te meer aandacht moest
worden besteed, omdat men in verschei
dene gemeenten ’n soms zeer talrijken staf
van tijdelijk personeel moest aannemen en
voor het uitreiken van distributiebeschei
den opleiden.
Men heeft aan deze menschen strenge
eischen gesteld, zoodat in het algemeen
mag worden aangenomen, dat hun goede
trouw boven allen twijfel verheven is,
maar de uitreiking moest niettemin zoo
geregeld worden, dat er zoo gering moge
lijk kans op vergissingen bestond en
fraude practisch onmogelijk was.
Niettemin mocht het werk niet meer dan
strikt noodzakelijk, door contrölemaatrege-
len worden vertraagd. Een opgave, die
men niet mag onderschatten!
De plaatselijke omstandigheden maken
vaak in de eene gemeente onmogelijk wat
in de andere juist uitstekend voldoet. Het
ligt voor de hand, dat het nogal verschil
maakt, of men de uitreiking moet rege
len in Amsterdam of den Haag met hun
geweldig inwonertal, of voor Ameland,
waar 1997 zielen over het eiland verspreid
zijn.
Het systeem, gelijk in onze stad gevolgd
wordt, heeft over het algemeen groote
voldoening gevonden, bij het publiek, zoo
wel als bij de leiding der distributie.
Critiek is gemakkelijk uitgesproken,
maar het is heel wat moeilijker haar waar
te maken en nog veel moeilijker om zelf
te doen, wat anderen zoo verkeerd heeten
te doen.
Zaterdagmiddag heeft de overdracht
van de directie der Algemeene Kunst
zijde Unie plaats gehad in één der kan
toorgebouwen. Prof. I. P. de Vooys droeg
zijn functie over aan den nieuwbenoem-
den directeur, ir. Th. S. G. J. M. van
Schaik, die daarna het woord richtte tot
den scheidenden directeur om ook na
mens het personeel zijn vreugde erover
uit te spreken, dat prof, de Vooys als
gedelegeerd commissaris zijn steun aan
de A.K.U. zal blijven geven. Daarna
heeft de heer Jac. Daniels, adjunct-direc-
teur, namens het geheele personeel zijn
vreugde uitgesproken over de benoeming
van den heer van Schaik en daarbij den
volledigen steun van het personeel toege
zegd. Door een comité uit het geheele
personeel werd daarna door jhr. J. M.
van den Bosch, adjunct-directeur, als
huldeblijk aan prof, de Vooys zijn ge
schilderd portret aangeboden. Er volgde
een drukbezochte receptie.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in oorlogstijd brengt het volgende
ter kennis van de belanghebbenden.
Zooals reeds in een persbericht van 9
Mei 1941 werd medegedeeld, dienen de
telers vóór 1 Juli 1941 alle hun toebehoo-
rende granen, zaden en peulvruchten,
welke zij hetzij gedorscht, hetzij onge-
dorscht op hun bedrijven of elders in
voorraad hebben, bij de P.I.C.A. in te le
veren. Bij genoemde publicatie werd
eveneens bekend gemaakt, dat van deze
verplichte inlevering slechts uitgezonderd
was het restant van de hoeveelheden tar
we en rogge, welke de teler voor eigen
gebruik en voor gebruik van de tot zijn
gezin of inwonend personeel behoorende
personen tegen inlevering van broodbon-
boekjes, volgens de bepalingen van het
landbouwinleveringsreglement 1940 2
mocht behouden. Deze regeling is thans
in zooverre gewijzigd, dat van de ver
plichte inlevering bovendien nog uitge
zonderd is het restant van de gezamen
lijke hoeveelheid akkerbouwproducten,
welke de teler ingevolge het ovengenoem
de reglement aanvankelijk eveneens niet
behoefde in te leveren, (n.l. de hoeveel
heid van ten hoogste 25 k.g. voor den
teler en voor elk lid van zijn gezin en
van het bij hem inwonend personeel. Dit
restant mag door de telers ecnter slechts
worden behouden tot ten hoogste zooveel
veelvouden van 10 k.g., als het aantal
personen, dat wordt gevormd door den
teler, de leden van zijn gezin en het bij
hem inwonend .personeel, bedraagt
De marge voor handelaar en winkelier
Doordat de prijzen, welke de producen
ten (fabrieken, enz.) mogen vragen, en de
winkel verkoopprijzen zijn vastgesteld, zijn
tevens de marges voor handelaars en win
keliers vastgelegd. Dezen zullen aan die
marges voldoende moeten hebben. Voor de
toekomstige bepaling van de hoogte der
marge zal de noodzakelijkheid, om het
door tusschenhandel en kleinbedrijf ge
vormde, distributie-apparaat te verbete
ren, den doorslag moeten geven.
Bedrijfsresultaten van fabrieken
en melkinrichtingen.
De fabrieken en melkinrichtingen zullen
haar bedrijfsresultaten nauwkeurig moe
ten opgeven. Dan zal kunnen worden be
oordeeld, of die resultaten zoo goed mo
gelijk zijn, d.w.z. of de ondernemingen,
zooals zij zijn ingericht zoo goed moge
lijk functioneeren. Voorgeschreven wordt,
dat de melkprijs zal worden gescheiden
in een grondprijs en een prijs per percent
vet. Verder zullen de zuivelfabrieken
moeten breken met de gewoonte voor de
melk een prijs „af boerderij” te betalen.
In het vervolg zullen zij een prijs „vrij
fabriek" moeten geven en van dien prijs
de gemiddelde aanvoerkosten behooren af
te trekken. De aanvoerkosten namelijk
loopen uiteen. Worden zij afzonderlijk
vermeld, dan kan men de bedrijfsresulta
ten der fabrieken beter vergelijken.
De melkprijs, dien de boeren krijgen
De prijzen, waartegen de fabrieken haar
producten mogen verknopen, zijn ver
hoogd, waardoor zij aan de boeren meer
voor hun melk zullen kunnen betalen. Dit
is, zooals hierboven uiteengezet, dringend
noodig. De prijzen, welke aan de boeren
kunnen worden uitbetaald, varieeren iets,
al naar gelang de geleverde melk kan
worden gebruikt als consumptiemelk of
in de fabriek tot boter, kaas en andere
melkproducten wordt verwerkt.
Voorts zal er naar worden gestreefd,
dat de fabrieken in de zomermaanden een
zekere reserve vormen, zoodat'zij in den
winter een wat hoogeren melkprijs zullen
kunnen betalen.
Boter en kaas
Betreft het bovenstaande de melk, een
ander voorbeeld van nieuwe prijzen, die
de verbruikers zullen moeten betalen,
vormt de boterprijs. welke voortaan in de
prijsklasse 1 (zkb-boter) ƒ2.60 per kilo
gram bedraagt, tegen ƒ2.34 vroeger.
Anders dan bij de melk, gelden de prij
zen van boter en kaas voor het geheele
land gelijkelijk.
Wat kaas betreft, mocht men volgens
de vroegere regeling niet meer dan den
prijs van 9 Mei 1940, vermeerderd met een
zeker bedrag, in rekening brengen. Over-
trriingen van dien regel waren uiteraard
moeilijk te constateeren. Daarom zijn nu
voor alle soorten kaas vaste prijzen vast
gesteld.
Er is een nieuwe regeling van de zuivel
prijzen vastgesteld. De reden hiervan is in
de eerste plaats te zoeken in de noodzake
lijkheid, dat de boeren voor hun producten
prijzen ontvangen, welke een vergoeding
voor de gemaakte productiekosten en een
redelijke belooning beteekenen. Geconsta
teerd moet worden, dat alle kosten, welke
de veehouders moeten maken, zijn geste
gen. Hierbij heeft men te denken aan de
prijzen, welke zij moeten betalen
veevoeder, kunstmest, materialen,
alsook aan de arbeidsloonen. Bovendien is
de melkproductie tengevolge van de om
standigheid, dat krachtvoeder slechts in
beperkte mate be chikbaar is. verhinderd,
zoodat de productiekosten per eenheid be
langrijk zijn gestegen.
De betaling van betere prijzen aan de
boeren voer hun producten kan slechts
worden nicgelijk gemaakt, wanneer ook de
consumenten hoogere prijzen voor de zui
vel gaan betalen Voorts moet de melk
langs den korsten weg van den producent
via de melkinrichtingen naar den verbrui
ker worden gebracht, opdat zoo weinig
mogelijk onkosten ontstaan. Hierbij zullen
nog maatregelen worden getroffen, krach
tens welke de handel een redelijke beloo
ning krijgt voor het werk, dat hij verricht
om de melk van den producent naar den
consument te brengen.
De thans vastgestelde prijzen voor melk,
boter, kaas en andere zuivelproducten gel
den voor zomer- en wintermaanden gelij
kelijk.
Vergadering te Arnhem
Te Arnhem heeft Zaterdag een verga
dering plaats gevonden van het Vervoers
front, bedrijfstak van het economisch front
der N.S.B., waar een tweetal sprekers het
woord heeft gevoerd over de organisatie
en taak van het geheele vervoer in den
nieuwen tijd en de samenwerking van alle
soorten van vervoermiddelen. De bijeen
komst werd door belangstellenden uit al
lerlei vervoerstakken bijgewoond.
Allereerst sprak de heer Suringh uit
Arnhem, leider van de vakgroep scheep
vaart van het Vervoersfront.
Als wij het vervoer niet zelf ordenen
aldus spr. dan zullen anderen het voor
ons dcen. Wij weten uit de jaren die achter
ons liggen, hoe het gaat als anderen de
zaken voor ons regelen. De internationale
binnenscheepvaart onder Nederlandsche
vlag is geroepen, een groote rol te spelen
in de toekomst. Weest dus paraat en be
grijpt den nieuwen geest, welke over Euro
pa gaat en laat het bedrijf zorgen onder
eigen leiding gereed te zijn voor de
nieuwe taak. Spr. legde tenslotte den na
druk op de volgende zes punten:
1. Wij beschikken reeds over vele goede
vervoerswegen te land en te water, waar
noodig dienen zij eventueel te worden ver
beterd of aangelegd.
2. Deze wegen dienen tolvrij te zijn, waar
dit niet mogelijk is, dienen de kosten tot
een minimum te worden beperkt.
3. Het woord „schipper naast God op zijn
eigen schip” zal weer waarachtig moeten
zün,
4. De regeling in het vrachtvervoer en de
distribueering van de scheepsruimte of
vrachten zal onder leiding en toezicht
van de schippers zelf moeten geschieden,
in zooverre hierbij de hulp van ambtena-
ren ingeschakeld zal moeten worden, die
nen deze minstens een jaar lang. bijv, bij
wijze van arbeidsdienst daadwerkelijk in
de scheepvaart werkzaam te zijn geweest
5. Het makelaarsvraagstuk voor wat be
treft bevrachters en sleepagenten zal bij
de wet moeten worden geregeld.
6. De vervanging van verloren gegane
schepen en de bouw van nieuwe schepen,
dienen ter hand te worden genomen zoo-
dra de materiaalvoorraad zulks toelaat. De
regeering zal hiervoor op gemakkelijke en
goedkoope wijze credieten hebben te ver-
leenen.
Vervolgens sprak de heer Brandts uit
den Haag, leider van het Vervoersfront,
over de organisatie van dit front. Spr
wees er op dat de tijd van het vrije spel
der maatschappelijke krachten voorbij is
en dat deze wordt gevolgd door de geleide
economie. Het vervoersbedrijf dient te
worden georganiseerd, in de volgende be
drijfsgroepen: wegvervoer, railvervoer,
vervoer te water, luchtvaart en zeesleep
vaart. daarnaast de P.T.T.. de organisatie
in die bedrijven, welker bestaan samen
hangt met het vervoer (zooals havenbedrij
ven, overslagbedrijven, etc.) en de bemid-
delingsbedrijven. (bevrachters, cargadoors,
enz. Deze verschillende bedrijfsgroepen
dienen te worden verdeeld in vakgroepen.
Spr. legde er den nadruk op, dat deze
wijze van organisatie geen verstarring be-
heeft te beteekenen. Integendeel, elk ver
voermiddel zal zich vrij kunnen ontplooien
nu het zich bindt aan de regels, welke van
hoogerhand gesteld zijn. Wij zijn tegen
standers van staatsbedrijven, wij willen
het particuliere initiatief handhaven. Al
leen het vervoer per rail dient een over
heidsbedrijf te zijn, omdat dit niet anders
mogelijk is, dan als een bedrijf met een
monopolistische positie.
De benzinetoewijzing besprekend wees
spr. op den onbevredigenden toestand dat te
Amsterdam slechts vier taxi's rijden. Het
vervoersfront zal een voorstel bij de be
voegde autoriteiten indienen, om hierin
verbetering te brengen.
Spr. riep de aanwezigen tenslotte op,
zich bij het Vervoersfront aan te sluiten.
Het rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend, dat
wederom 23 slagers wegens frauduleuze
slachtingen of het voorhanden hebben van
vleesch, afkomtig van frauduleuze slach
tingen, voor geruimen tijd van het ver
krijgen van een toewijzing van vee en
vleesch door de Nederlandsche veehoude-
rijcentrale zijn uitgesloten.
Tegen deze slagers is proces-verbaal
opgemaakt.
BOND VAN BELASTINGCONSULENTEN
Zaterdag hield de bond van belasting
consulenten onder voorzitterschap van mr.
P. Donker te Utrecht zijn voorjaarsverga
dering. Aan het jaarverslag van den secre
taris ontleenen we dat in beginsel gezocht
werd naar samenwerking met andere be
staande organisaties en naar contact met
autoriteiten, teneinde te komen tot be
scherming van het beroep en den titel. Er
viel een vooruitgang in aantal leden en
adspirantleden te constateeren. In aan
sluiting aan deze vergadering hield mr
A. W. Udo, lid van den bond, oud-hoofd-
inspecteur der directe belastingen een in
leiding over de nieuwe inkomstenbelasting.
Besloten werd op 19 Juli wederom te
Utrecht bijeen te komen teneinde de be
schouwingen over de inkomstenbelasting
met de daarbij behoorende besluiten te
vervolgen.
OPENING N.SB.-DISTRICTSHUIS
TE ROTTERDAM
Zaterdagmiddag is het nieuwe distrlcts-
huis van de N.S.B. aan den Heemraads-
singel te Rotterdam officieel geopend.
Aan den 's-Gravendijkwal werd ongeveer
tezelfdertijd geopend het huis voor de
nationaal-soclalistische vrouwenorganisa
tie. De leider der N.S.B., ir. A A. Mus-
sert, heeft bij deze gelegenheid tot de
Rotterdamsche leden van de beweging
het woord gevoerd. Later op den dag
heeft de WA. een marsch door de Maas
stad gemaakt Op twee pleinen heeft de
heer van Burink het woord gevoerd.
Mutatie bij de Spoorwegen
Naar wij vernemen heeft ir. J. G. H.
Laurnan, hoofdingenieur der Nederland
sche Spoorwegen, vandaag den dienst
aldaar met pensioen verlaten.
Ir. Laurnan is als adjunct-chef van
dienst, chef van tractie, vele jaren een
der naaste medewerkers van de directie
geweest. De heer Laurnan trad in 1899
in dienst der spoorwegen. Van 1909 af
heeft hij zijn taak in Utrecht verricht In
1939 werd hij benoemd tot adjunct-chef
van dienst chef van tractie.
Tot opvolger van ir. Laurnan is be
noemd ir. H. Goedhart die in 1910 in
dienst trad. Hij is op 1 Januari 1941 be
noemd tot hoo <’in .enieur, adjunct-eh®,
van dienst en zal met ingang van 1 Juli
a.s. als chef va tractie optreden.
Het bestuur der Nederlandsche vereeni-
ging voor teekenonderwijs is voornemens,
in samenwerking met het Algemeen Ne-
derlandsch Verbond (A.N.V.) groep Ne
derland en de Algemeene Nederlandsche
Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer
(A.N.V.V.) wederom een nationale teeken-
wedstrijd uit. te schrijven. Het doel van
dezen tweeden wedstrijd is de aandacht te
vestigen op het specifiek Nederlandsch ka
rakter van land en volk heemkunde.
Aan dezen wedstrijd kan worden deelge
nomen door de leerlingen van alle open
bare en bijzondere onderwijsinrichtingen
in Nederland. De scholen zullen naar hun
aard en rekeninghoudende met den leef
tijd der leerlingen in verschillende klassen
worden ingedeeld, waarvoor speciale on
derwerpen zullen worden opgegeven. Er
zullen wederom medailles en andere waar
devolle prijzen worden uitgeloofd.
De groote deelname aan den onlangs ter
gelegenheid van het 60-jarig bestaan der
vereeniging gehouden eersten nationalen
teekenwedstrijd wettigt het vertrouwen,
dat de Nederlandsche jeugd zich ook thans
niet onbetuigd zal laten. Het uitvoerig
wedstrijdreglement zal nader worden be
kend gemaakt.
Nederlandsch congres voor openbare
gezondheidsregeling
In het huishoudelijke gedeelte van het
Nederlandsch congres voor openbare s,e-
zondheidsregeling is tot lid van het da-
gelijksch bestuur benoemd dr. A.
Schuckink Kool te Utrecht, terwijl dr.
J. J. Hofman Werd herbenoemd.
Het congres besloot de Nederlandsche
centrale vereeniging tot bestrijding, der
tuberculose te ’s-Gravenhage, de veree
niging voor waterleidingsbelangen In
Nederland te Bloemendaal en de veree
niging van raden van arbeid te Amster
dam uit te noodigen om als medebestu
rende vereeniging van het congres toe
te treden. Zoo mogelijk zal in 1942 te
Enschedé een congres worden gehouden.
De voorzitter, dr. L. C. Kersbergen te
Haarlem, verwelkomde de gasten, onder
wie ir. R. A. Verwey, secretaris-generaal
van het departement van Sociale Zaken,
dr. C. van den Berg, directeur-generaal
van de volksgezondheid, en den neer H
Ploeg jr., wethouder van Utrecht, die het
bestuur dezer gemeente vertegenwoor
digde.
Dr. Kersbergen gaf een beknopt over
zicht viyi den gezondheidstoestand van
ons lana, waaraan het volgende ontleend
wordt: De febris typhoïdena is niet in
sterke mate voorgekomen; het was niet
noodig de speciale maatregelen, waartoe
de wet thans de bevoegdheid geeft, toe
te passen. Ook de pokken hebben geen
slachtoffers gemaakt. De vaccinatietoe-
stand der nevolking is wel verbeterd,
maar nog niet bevredigend. Er kwamen
dertig gevallen van encephalitis postvac-
cinalis voor, waronder verscheidene kin
deren boven twee jaar. Spreker beval met
klem aan, de kinderen toch alleen op
den leeftijd beneden de twee jaar te doen
inenten. De diphterie nam toe, zoodat
aangestuurd moet worden op wettelijke
voorschriften, die de immuniseering be
vorderen. Roodvonk, mazelen, scabies en
dysenterie geven geen aanleiding tot on
gerustheid. Wel kwamen er minder ge
vallen van poliomgelitis voor, doch de
meningitis cerebroyinalis, epidemica nam
toe, zij het, dat het sterftecijfer onder
deze lijders afnam. De malaria neemt
toe. De aangifte van lijders aan deze
ziekte is thans verplicht. Spreker wees op
de beteekenis van het bloedonderzoek.
Indrukwekkende cijfers
Het gaat hier om enorme cijfers en be
dragen. Wij geven er hier ter illustratie
enkele van:
In totaal moesten t de nieuwe bon-
boekje 76.700.000 kaarten worden gedrukt,
waarmee de drukkerij doende was van be
gin April tot 20 Juni en waarvoor 3000
arbeidsuren noodig waren.
Niet minder dan 2.100.000 vel papier tot
een gewicht van 250.000 k.g. werden ver
bruikt en 37 000 aangeteekende pakketten,
plus 21 autoladingen waren noodig voor
de verzending der kaarten naar de ge
meenten.
Wees mild, wanneer ge het distributie
apparaat beoordeelt. Dit moge de leering
zijn van dit kijkje achter de schermen.
Regeling der prijzen van
consumptiemelk.
Voor de consumptiemelkprijzen, door de
verbruikers te betalen, is het land verdeeld
in vijf groepen van gemeenten. Voor elke
groep zijn afzonderlijk prijzen vastgesteld,
dat in de groote gemeenten de verbruikers
een hoogeren prijs moeten betalen dan el
ders, vloeit onvermijdelijk voort uit de om
standigheid, dat het distributie-apparaat
daar duurder is dan in de kleinere plaat
sen. Daarbij moet men, wat de groote ste
den aangaat in aanmerking nemen, dat de
boeren in de omgeving daarvan onder be
trekkelijk ongunstige omstandigheden
werken, die er toe leiden, dat hun voor de
melk een wat hoogere prijs behoort te
worden betaald dan elders in het land.
Het zoogenaamd wettelijk gebied, dat
reeds eerder bestond en waarin zich de
drie groote steden bevinden, is thans ge
splitst in twee groepen van gemeenten’
In de eene groep, o.a. door de groote ste
den gevormd, wordt de prijs van losse
consumptiemelk van zestien op achttien
cents gebracht. In de overige gemeenten
van het wettelijk gebied wordt deze prijs
op zeventien cents gesteld.
Het land buiten het wettelijk gebied is
in de nieuwe regeling in drie groepen van
gemeenten verdeeld. In de eerste groep
hiervan, waartoe de steden Arnhem, Nij
megen en Maastricht met haar randge
meenten behooren, geldt voortaan een
straatprijs van zeventien cents. Deze prijs
is zestien cents in de, door andere steden
boven twintig duizend inwoners gevormde
tweede groep van het buitenwettelijk ge
bied. In de derde groep, waartoe de rest
van dit gebied behoort, is de prijs vijftien
cents.
Deze prijzen betreffen gestandariseerde
melk van 2J procent vet.
Voor de taptemelk wordt de prijs tien
cents in de groote steden en de overige
gemeenten in de eerste groep negen cents
in de rest van het ettelijk en in de eerste
groep van het buitenwéttelijk gebied en
acht en zeven cents respectievelijk in de
tweede en de derde groep van laatstge
noemd gebied.
MONUMENT-WULLINGS TE VOOR'
SCHOTEN OVERGEDRAGEN AAN DE
GEMEENTE
In verband met het verbod tot het
betreden door niet-ingezetenen van de
zgn. verboden landsdeelen is de vraag
gerezen of definitieve vestigingen in be
doelde gebieden eveneens niet zijn toege
laten. Naar aanleiding hiervan wordt me
degedeeld, dat tegen definitieve vesti
gingen in het z.g.n. spergebied in begin
sel geen bezwaar bestaat. Voor elk ge
val moet echter door tusschenkomst van
het gemeentebestuur een voldoend ge
motiveerd verzoek tot den bevoegden ge
volmachtigden van den Rijkscommissaris
(Polizeioffizier) worden gericht, die na
een onderzoek de toestemming tot het
betreden van het betreffend gebied en de
vestigingsvergunning verleent
Met ingang van heden zijn de tarieven
voor huurauto’s bindend voorgeschreven
voor het geheele land. Deze tarieven zijn
vastgesteld door den secretaris-generaal
van het departement van Waterstaat na
overleg met den gemachtigde voor de
prijzen.
Deze maatregel maakt een eind aan
den ongewenschten toestand, welke reeds
geruimen tijd heerschte in het taxi
bedrijf. In vele gevallen hield men zich
niet aan de tarieven van 9 Mei 1940.
Overtredingen der prijsvoorschriften wa
ren hiervan het gevolg, temeer daar het
publiek in het algemeen niet wist, ■•an
welke prijzen het zich had te houden.
Aan den anderen kant waren de exploi
tatiekosten der taxibedrijven niet onbe
langrijk gestegen, zoodat handhaving van
het prijsniveau van 9 Mei 1940 niet rede
lijk wordt geacht.
De nieuwe tarieven, welke elders in dit
blad in een officieele publicatie van den
gemachtigde voor de prijzen volledig
worden weergegeven, maken een onder
scheid tusschen gemeenten boven 50.000
inwoners en gemeenten tot 50.000 inwo
ners. In de grootere gemeenten is het
tarief voor stadsritten vastgesteld op
0.20 per k.m., de eerste aanslag bedraagt
0.50, waarvoor 1 k.m. wordt gereden.
Dit geldt voor auto's met taxameter.
Auto’s zonder taxamefer mogen 0.30
per k.m, berekenen met een minimum
van 0.75 per rit. Buitenritten, waarvan
de bestemming is gelegen op meer dan
10 k.m. van de gemeentegrens, kosten
0.15 per k.m.. waarbij men echter den
terugrit, ook indien deze leeg wordt ge
reden, moet betalen.
Stadsritten in gemeenten met minder
dan 50.000 inwoners kosten 0.30 per
k.m. met een minimum van 0.75 per
rit. Voor buitenritten geldt hetzelfde
tarief als dat der grootere gemeenten.
Tengevolge van den gestegen benzine
prijs wordt op de bovengenoemde tarie
ven voor het voorkomen en rijden een
opslag van 10 pCt. gelegd. Deze opslag
wordt echter niet berekend over de
wachttarieven. De vergoeding voor
„voorrijden” is in alle tarieven inbegre
pen. Hiervoor mogen dus geen extra-
kosten in rekening worden gebracht.
Voor wachten mag ƒ0.10 per 4 minuten
worden berekend.
Nieuw voor ons land is eéh verhoogd
nachttarief. Tusschen 22 uur en 4 uur
worden alle prijzen met 50 pCt. verhoogd.
Er wordt de aandacht op gevestigd,
dat niet alleen de vervoerder, doch ook
de passagier, zich aan een strafbaar feit
schuldig maakt, indien in strijd met de
tariefsvoorschriften wordt gehandeld.
Uitgezonderd van deze regeling is het
vervoer met ziekenauto’s, terwijl de ta
rieven evenmin toepasselijk zijn op bij
zondere diensten, zooals het verhuren van
automobielen bij doop, huwelijk en soort
gelijke plechtigheden.
De tuberculose geeft aanleiding tot de
volgende opmerkingen: In het eerste
kwartaal van 1941 steeg de sterfte aan
deze ziekte boven de 5 per 10.000 inwo
ners (in 1940 4,4, in 1939 4.1). Over de
geheele linie stijgt het aantal lijders.
Voeding en huisvesting eischen dus
steeds met meer klem de aandacht. Naast
het machtige strijdmiddel, de consulta-
tie-bifreaux, beschikt men over een
tweede, de stichting „Centraal bureau
voor keuring op medisch hygiënisch ge
bied”. Deze stichting beoogt Rontgen-
doorlichtingen op groote schaal van het
personeel van bedrijven en fabrieken
Een commissie, benoemd door het bureau
der federatie van bedrijfsvereenigingen
voor ziekengeldverzekeringen, en het be
stuur der vereeniging van raden van ar
beid. zette dit onderzoek in. Onder de
ongeveer 23.500 doorgelichte personen
werden 82 lijders aan actieve t.b.c. en
131 dubieuse gevallen gevonden. Vele
daarvan zijn door de op grond van dit
onderzoek ingestelde behandeling gene
zen. Spreker onderschrijft de uitspraak
der commissie: „De massa-doorlichting
is een noodzakelijke aanvulling van de
methoden der tuberculosebestrijding”
Met klem beval hij de toepassing van dit
onderzoek op groote schaal aan. doch hij
verlangde, dat de aldus ontdekte lijders
aan open t.b.c. worden afgezonderd, dat
behandeling ook voor onvermogende lij
ders verzekerd zij en dat zij bij genezing
hun plaats weer in het bedrijf zullen in
nemen.
Hoewel een ernstige influenza-epide-
mie achterwege bleef, werd het alge
meen sterftecijfer hooger. Waakzaamheid
en bijzondere zorg voor de volksgezond
heid blijft dus geboden.
Daarna ving de behandeling aan van
Tweetal voor de tweede predikante*
plaats
De kerkeraad der Geref. kerk van
s-Gravenhage-Zuid heeft in de vacature,
ontstaan door het vestigen van een twee
de predikantsplaats, op het tweetal ge
plaatst de predikanten ds. W. C. v. d.
Brink te 's-Graveneande en ds. J. W.
Wielenga te Laren (N.-H.l.
Ds. v. d. Brink werd 14 Dcc. 1905 gebo
ren en studeerde aan de Vrije Universi
teit, waar hij in 1933 candiQaat werd,
waarna hij 15 Juli 1934 te Lunteren in
zijn eerste gemeente werd bevest'gd. Van
daar vertrok hij 22 Mei 1938 mar zijn
tegenwoordige gemeente.
Ds. Wielenga werd 21 April 1906 gebo
ren en ontving eveneens aan de Vrije Uni
versiteit zijn opleiding, waar hij in 1930
,t candidaat werd. Op 16 April 1933 deed
hij zijp intrede in zijn eerste gemeente te
Arum (Fr.), ’anwaar hij 23 Mei 1937
naar zijn tegenwoordige gemeènte ver
trok. Ds. Wielenga is een zoon van den
bekenden Amsterdamschen emerituspre
dikant en auteur dr. B. Wielenga te Was
senaar.
Morgenavond zal de K-»meente uit dit
tal een keus doen, waarna de kerkeraad
een beroep zal uitbrengen.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart maakt bekend, dat geduren
de het tijdvak van Dinsdag 1 Juli tot
en met Donderdag 31 Juli 1941 de met
„03 K F.” gemerkte bonnen van de kaar
ten M en N, welke zijn uitgereiKt aan
verbruikers, die voor /.ooküoeleinden op
het uitsluitend gebruik van vaste brand
stoffen. al dan niet in combinatie met
petroleum aangewezen zijn, recht geven
op het koopen van één eenheid vaste
brandstoffen.
Zooals reeds eerder Is bekend ge
maakt, is’fabrieksturf niet op deze bon
nen verkrijgbaar.
Gedurende bovengenoemd tijdvak ge
ven de met „generator-anthraciet zesde
periode” gemerkte bonnen recht op het
koopen van 1 h.l. (max. 75 k.g.) anthra-
cietnootjes of 50 k.g. tuffcokes, terwijl
de met generatorturf zesde periode" ge
merkte bonnen gedurende dit tijdvak
recht geven op het koopen van 50 stuks
baggerturf.
voorlegde. Dit stapeltje kaarten toonde
de volgende distributie-gezinsformatie
1 man (hoofd v. h. gezin): zeer zware
arbeider
2 zoonszware arbeiders
1 vrouw en 1 volwassen dochter
3 kinderen van 1421 jaar
3 kinderen van 28 jaar,
dus nog geen 4 jaar
1 zuigeling beneden een jaar.
Uit deze gegevens stelde de ambtenaar
de volgende formule samen
2 A 1 (A 4- D) 2 (A 4- C) 3
(A E) 2 (A Q) 1 (B Q)
1 (B P).
De man was werkelijk volledig bij zin.
nen en hij had zich geenszins op den
abstracten weg der algebra begeven, in-
stede van rustig zijn werk te doen en
het goede stel kaarten aan den vader mee
te geven. Immers de zeer geleerd uit
ziende cijfergroepeering stelt niets an
ders voor dan de aantallen en de num
mering der verschillende kaarten, welke
op de stamkaarten moesten worden ver
strekt.
Als men weet, dat A, B, C en D stellen
kaarten zijn en dat E toeslag brood, P
toeslag zeep voor babies en Q toeslag
zeep voor jonge kinderen beduidt, dan
wordt de beteekenis van deze tooverfor.
mule geheel duidelijk.
Zóó ingewikkeld zijn, gelukkig, slechts
een bescheiden aantal gevallen. Maar vele
vormen niettemin puzzles, die ingewikkeld
genoeg zijn, vooral indien men den korten
tijd in aanmerking neemt, dien de ambte
naar tot zijn beschikking heeft om, zonder
een vergissing, zijn „klanten” te bedienen.
Om dit arbeidstempo eenigszins te il-
lustreeren zij verteld, dat in den Dieren
tuin op een gegeven tijdstip per minuut
72 menschen binnenkwamen, die elk een
stapeltje kaarten in ontvangst moesten
nemen. Eenige honderden kaarten, gesor
teerd en wel, dienden dus uitgereikt te
worden. Welk een assortiment bereikt kan
worde, bewijst het voorbeeld hierboven.
Bij deze handeling voegt zich nog de
invulling der contrólekaarten en het z.g.
afschrappen op de vakjes der stamkaarten.
Dat dit heele proces luttele minuten in
beslag neemt, toont de vaardigheid van
den ambtenaar, maar ook en vooral, de
goede bruikbaarheid van het uitreikings-
systeem.
Zij, die de distributie leiden, weten,
dal hun apparaat een noodzakelijk kwaad
en niet populair is.
Zij streven er niettemin naar, voor
het publiek en daarmee zijn dan in
hoofdzaak de huisvrouwen bedoeld de
zaak zoo eenvoudig mogelijk te maken.
Ook het Centraal Distributiekantoor
moest in dit opzicht „al doende leeren”.
Dat men er daar niet in een handom-
draaie:in slaagde het meest gemakkelijke
systeem te vinden, niemand die het ze
euvel duidt. Er zullen ongetwijfeld klach
ten en klagers blijven, maar de groote
massa beseft, dat het volmaakte ook op
dit punt onbereikbaar is en men waar
deert reeds het streven.
Daartoe bestaat nog temeer reden, in.
dien men iets méér weet van wat met de
„uitreiking van nieuwe distributiebe
scheiden”, gelijk de officieele term luidt,
onvermijdelijk samengaat.
En dat is heel wat, veel meer, dan
zich laat veronderstellen. Wij hebben een
kijkje „achter de schermen” mogen
nemen.
Sinds eenige weken is
aan den gang van de
bonboekjes, stellen
door eeen z.g. nietje.
Deze bundeling der kaarten, welke
bovendien in een handiger formaat zijn
uitgevoerd, heeft de bedoeling de huis
vrouwen te gerieven. In hoeverre deze
opzet slaagt, zal de praktijk leeren.
Hoe het zij, de leiding van het C.D.K.
meent een gelukkige vondst te hebben
gedaan en zij heeft zich veel moeite ge
geven om de verschillende, vaak tegen
strijdige factoren, als daar zijn de uit-
eenloopende artikelen, de verscheiden be
langen en formaliteiten, zoo te groe.
peeren, dat het bonboekje kon ontstaan.
Zulk een „boekje” is geenszins een
massaproduct. De samenstelling ervan is
voor bijna elk gezin verschillend. Zij
houdt velband met de gezinssterkte, met
den leeftijd der kinderen, met het feit
of een of meer der gezinsleden gewonen,
zwaren of zeer zwaren arbeid verricht
met de sociale gesteldheid enz.
Geen algebra, maar distributie
Dit complex van factoren kan tot
merkwaardige gevallen leiden. Hier is er
zoo een.
Een ambtenaar, belast met de uitgifte
der bonboekjes, kreeg tegenover zich een
gezinshoofd, die hem twaalf stamkaarten
REM. GEREF. GEMEENTE
De aftredende leden van den kerkeraad
der Rem. Geref. Gemeente hier ter stede,
de heeren ir. J. E. Carrière en P. C. v.
Loon zijn herkozen en gekozen mej. dr.
J. Th. M. v. ’t Sant en de heeren F. Schiff
en jhr. ir. A. C. D. de Graeff.
Als voorzitter van den kerkeraad treedt
op dr. ir. J. E. Carrière en als secreta
resse mevr. dr. J. W. P. Warning-Drost
Tot leden van de financieele commissie
werden benoemd dr. ir. J. E. Carrière en
dr. C. v. d. Berg tot kerkmeesters mevr,
mr. B. J. A. de Kanter-v. Hettinga Tromp
en de heeren ds. F. Kleijn, F. Schift, jhr.
ir. A. C. D. de Graefftot leden van de
commissie voor dienstvervulling, de da
mes mej. M. C. Bungenberg de Jong en
mej. dr. J. Th. M. v. ’t Sant en dr. J.
C. A. Fetter tot leden van de commissie
voor het verhuren van de kerk, mevr. dr.
J. W. P. Warning-Drost en de heeren ds.
F. Kleijn en J. G. Tinbergen tot leden
van de commissie voor het versieren van
de kerk, mevr. mr. B. J. A. de Kanter-
v. Hettinga Tromp en de heeren dr. J. C.
A. Fetter en dr. T. v. Lohuizen tot le
den van de commissie voor de diensten
in de aula van het Vrijz. Chr. Lyceum
werd als kerkeraadslid benoemd dr. T. v.
Lohuizen en in die voor de diensten in
de Aula aan het Stokroosplein dr. ir. J.
C. Carrière, terwijl in de koorcommissie
zitting genomen heeft de heer C. J. P.
Kars. Voorts hebben in de commissie
„Hulp in Nood” vanwege den kerkeraad
zitting genomen de dames mej. M. C.
Bungenberg de Jong en mevr. dr. J. W.
P. Warmng-Drost en de heeren H. D.
Kolff en J. G. Tinbergen.
Tot boekhouder van het subsidiefonds
werd benoemd ir. O. J. v. d. Eist.