ZILVER AAN DE SANDAWAKU HAAGSCHE COURANT NEDERLANDSCH-INDIE BINNENLAND STADSNIEUWS 135.000 Woensdag 2 Juli 1941. TWEEDE BLAD Een Rembrandt verkocht voor FEUILLETON OVEREENKOMST TUSSCHEN NEDERLANDSCH-INDIE, AUSTRALIË EN MALAKKA v 1 VERPLAATSING EINDPUNT LIJN 12 lijksbureau voor het Nationale Plan fcWordt wrwflgdrjfc Het Bedrüfsvergunrtings- besluit Belangrijk grootere aandacht wordt besteed aan de moedertaal GEMEENSCHAPPELIJKE STEUNPUNTEN RIJWIELVERKEER IN DE SCHEVE- NINGSCHE BOSCHJES HOOFDINGENIEUR BIJ HET GEM. ELECTRISCH BEDRIJF fantelijk meegenomen naar de blok hut. GEREF. KERK VAN 'S-GRAVENHAGE- ZUID Engelsche luchtaanvallen op ons land Wijziging in het aantal lesuren op de middelbare- en voor bereidend hoogere scholen De benoeming van professor dr. J. J. Schrieke tot secretaris-generaal van Justitie Oproep aan studenten- en amateur- tooneelvereenigingen BOERENRECHT EN BOERENPLICHT 14) Ginds waar monster hooge strui ken en dicht op elkaar staande boomen een schier ondoordringbaren achter grond vormen, moet een vijand loe ren waarvoor de kudde grazende her ten op de vlucht is geslagen. En te oor- deelen naar den schrik der dieren moet het de machtigste vijand der wil dernis zijn. Een tijger? Wie zal het zeggen? Niki Gornenburg heeft het gevoel alsof hem een kil voorwerp over nek en rug wordt gestreken. Hij durft am per ademen. Zou Harry soms den on bekenden moordenaar hebben ont dekt? Een minuut verstrijkt. Zestig secon den. Voor Niki Gornenburg zijn het even zoovele uren. Evenals graaf Rou ca Gura zit hij roerloos, als uit erts De Friesche meren Dordtsche bedrijf werkzaam geweest. De Gymnasia EN te bewegen, (Polygoon.) HOOFDSTUK VII (Nadruk verboden.) No. 17916 de en op ZILVEREN JUBILEUM VAN DEN HEER C. MUS waar ver- deze grootere gemeen- NOG ZES MAANDEN GEVANGENIS STRAF TEGOED Controleurs van de Landbouwcrisiswet ten brachten gistermiddag aan het politie bureau Louise Henriëttestr. den 27-jari- gen koopman B. A. Z„ terzake van een gepleegde overtreding. Bij onderzoek der politie bleek, dat Z. nog zes maanden ge vangenisstraf tegoed had. hoogere scholen ingevoerd op 1 Septem ber van dit jaar, voor de derde klasse op 1 September 1942, voor de vierde klasse op 1 September 1943, voor vijfde klasse op 1 September 1944 voor de zesde klasse gymnasium 1 September 1945. buks en laat den loop rusten op het stuk steen voor hem. Rustig, met vas te hand mikt hij. Hij is blijkbaar onbewogen. De groene lichten staren nog roer loos; twee groene, angstwekkend glin sterende lichten. Niki mikt op een denkbeeldig punt tusschen de beide lichten. Nog een seconde en dan... Een donderend schot verbreekt de stilte. In de struiken wordt het le vendig. Takken kraken, doffe slagen dreunen; eindelijk klinkt een afschu welijk blazen, bij korte tusschenpoo- zen onderbroken door een woedend gebrul. Niki zit roerloos op de hurken. Het hart klopt hem in de keel. Hij wacht. Eindelijk; het blazen en brullen gaat over tot een gekreun, dat weldra nog slechts een rochelen is. Graaf Rouca Gura komt uit zijn dekking en kruipt naar Niki, die met zoo’n ingespannen aandacht naar de struiken tuurt, dat hij het naderen van zijn makker niet bemerkt. Rouca Gura grijpt de hand van zijn vriend en drukt die zoo krachtig, dat Niki amper een kreet van pijn kan onder drukken. Het rochelen en kreunen in de strui ken verstomt tea leste; nog even een Het werk van de commissie, v. d. Ent JUBILEUM J. VAN EYSDEN Op 1 Juli herdacht de heer J. van Eys- den. vertegenwoordiger der firma J. Hoo- geveen en Co., zijn 25-jarig jubileum. In de met groen en bloemen versierde kantoren, werd hij met echtgenoote en kin deren door directie en personeel ontvan gen. Allereerst sprak de heer J. A. A. Hoo- geveen woorden van waardeering en over handigde hem een enveloppe met inhoud. Namens het personeel feliciteerde hem de procuratiehouder. Spr. memoreerde de aangename samenwerking in die afgeloo- pen jaren, waarna ook hij den jubilaris een enveloppe met inhoud ter hand stelde. Met een zeer gezellig samenzijn werd deze feestviering besloten. GORDIJN VLAM GEVAT Gisterochtend was een gordijn, dat voor een raam van een woning aan de Laan van Meerdervoort hing, in aanraking ge komen met een brandend gasstel. De 27- jarige bewoonster wilde de vlammen doo- ven en kreeg daarbij brandwonden aan de handen. De Geneeskundige Dienst bracht haar naar het ziekenhuis aan den Zuid- wal. De brandweer bluschte het brandje met emmers water. Het mansportret door nemoranu, - mensz. van Rijn, dat gisteren op de vei ling bij van Marie en Bignell onder den hamer kwam, heeft 135.000 opgebracht- Behalve de reeds gisteren door ons ge noemde prijzen vallen nog te vermelden: een vrouwenportret door Hans Schöpfer voor 15.000een opstanding van Chris- Geen schade Slechts weinige Engelsche vliegers zijn in den afgeloopen nacht boven ons land geweest. Zij wierpen uitsluitend brand bommen af. Schade werd niet veroor zaakt. Ds. J. L. Wielenga als tweede predikant beroepen De kerkeraad der Geref. Kerk van ’s-Gravenhage-Zuid heeft in zijn gister avond gehouden vergadering in de vaca ture ontstaan door het vestigen van een tweede predikantplaats beroepen ds. J. L. Wielenga te Laren (N.H.). UITVOERINGEN STAFMUZIEKCORPS DER ORDNUNGSPOLIZEI Van 1 Juli -tot 16 Juli zullen door het stafmuziekcorps van den bevelhebber der Ordnungspolizei, onder leiding van den Stabsmuzikleiter Hahn, de volgende open luchtconcerten te Den Haag worden gege ven: Woensdag 2 Juli 2021.30 u. Hofweg, Zondag 6 Juli 11.3012.30 uur Waalsdorp. 1617.30 Plein voor het Grand Hotel, Woensdag 9 Juli 2021 30 uur Hcfweg, Zondag 13 Juli 11.3012.30 uur Waalsdorp, 16.17.30 uur Plein voor het Grand Hotel, Woensdag 16 Juli 20.21 30 uur Hofweg. Ook ’s avonds moet het rijwielpad worden gebruikt Voorheen was de Verhuellweg. zoo schrijft ons de A.N.W.B., alleen overdag verboden voor wielrijders, bij donker mochten zij naar eigen verkiezing van den rijweg of van het rijwielpad gebruik maken. Sedert eenigen tijd is deze toe stand veranderdde rijweg mag thans in het geheel niet meer door wielrijders gebruikt worden. Toch komt het nog her haaldelijk voor, dat bij avond zich wiel rijders op den rijweg bevinden. Dat dit uitermate gevaarlijk is, behoeft geen be toog. In hun eigen belang en niet alleen in verband met een eventueele bekeuring, raadt de A.N.W.B. de wielrijders daarom aan zich stipt aan het rijverbod te hou den, daar anders ongevallen niet zullen uitblijven. Alvorens over te gaan tot een vermel ding van de komende en zijnde lesuren tabel op de Gymnasia deelen wij eerst mede, dat zoowel aan de A. als aan de B-afdeeling aan het Nederlandsch vijf uür per week meer besteed zal worden. Thans worden namelijk aan dit vak 14 uur besteed, terwijl in de toekomst 19 lesuren hieraan gewijd zullen wor den. Aan het vak Duitsch worden tot heden besteed 11 uur per week en in de toekomst 15 uur. Wij laten hieronder een zelfde over zicht voor de A en B-afdeeling van de Gymnasia volgen als voor de H.B.S.-en. De tusschen haakjes geplaatste cijfers geven het aantal lesuren aan, dat thans aan de vakken besteed wordt. Grieksch 30 (31), 21 (23). Latijn 39 (39), 30 (29), Engelsch 10 (10), 10 (10), Fransch 14 (16), 14 (16), Geschiedenis 17 (19), 14 (17), Aardrijkskunde 8 (9), 8 (9). Wiskunde 16 (17), 21 (23), Natuur kunde 4 (7). 10 (10), Scheikunde 2 (3), 8 (9), Natuurlijke Historie 4 (5), 8 (10), Lichamelijke Opvoeding 15 (12), 15 (12), Teekenen 5 (5), 5 (5). Het aantal uren, dat in de zesde klasse van de A-afdeeling aan het Hebreeuwsch gewijd wordt, blijft ongewijzigd, namelijk 2. Deze wijziging van de lesurentabel wordt voor de eerste en tweede klasse van de middelbare en voorbereidend BATAVIA, 1 Juli. (A.N.P.) Goed inge lichte kringen te Batavia verklaarden Maandag, dat er tusschen Nederlandsch- Indië, Australië en Britsch-Malakka een overeenkomst tot stand is gekomen over het gebruikmaken van steunpunten voor de vloot en luchtmacht bij onvoorziene ge beurtenissen. De reden voor deze overeenkomst zou liggen in de bezorgdheid over een verder opdringen van Japan naar het Zuiden in Zuid.-Oost-Azië, Vaartuigen op het Sneekermeer De marinebevelhebber in Nederland ver strekt met betrekking tot par. 5 alinea 1 der Verordening van den Rijkscommis- saris no. 100/41 vrijstelling van de‘voor schriften van par. 2 alinae 1 voor het ge bied bij het Sneekermeer, begrensd door de lijn van Arum langs den weg Grauwe- kat, Bolsward, Sneek, Deer sum, Irnsum, Akkrum en de lijn van Arum langs den tramweg Grauwekat, Bolsward, Sneek, Joure, Nijehaske, Heerenveen, met de be perking, dat vaartuigen zich binnen dit gebied mogen bewegen van zonsopgang tot zonsondergang en, indien zij niet gebruikt worden, veilig moeten zijn opgeborgen. Dr. Frederiks tot voorzitter benoemd Het Rijkscommissariaat maakt bekend De Rijkscommissaris voor de bezette Nederlandsche gebieden heeft op grond van par. 1 zijner Verordening no. 90/41, waardoor de verordening no. 108/40 (vier de verordening over bijzondere bestuurs rechtelijke maatregelen) wordt aangevuld, den secretaris-generaal in het ministerie van Binnenlandsche Zaken, dr. Frederiks, met de voorloopige waarneming der za ken van voorzitter van het Rijksbureau voor het Nationale Plan belast, en hem opgedragen, den opbomw van dit Rijks bureau ter hand te nemen. nauw merkbaai: blazen en dan wordt het stiL Graaf Rouca Gura staat op; Niki, nog krijtwit, volgt het voorbeeld. Dertig pas verder, enkele meters van de struiken, ligt de gevelde ko- ning der wildernis. Een geweldige tij ger met vuil, wit-zwart gestreept vel. Hij ligt op de linkerzijde; de lichtere kleur van den buik glanst in het zil veren maanlicht. Niki’s hand heeft niet gebeefd; del kogel is precies tusschen de groene, bloed doorloopen oogen in den kop van het beest gedrongen. De monster achtige kat maakte nog één gewel digen sprong en stortte toen machte loos neer. Ja, het is inderdaad een monster achtige kat Niki Gornenburg staart verbaasd naar den machtigen kop en de geweldige klauwen. Eerst nu wordt hij zich de grootte bewust. Huiverend ziet hij naar de klauwen, die in doods strijd de aarde rondom hebben losge wroet. Eindelijk, eindelijk is de spanning geweken. En juichend valt hij zijn vriend om den hals. Nu gaan ze aan het werk. De tijger wordt gestroopt. De wolven mogen zich ’s nachts te goed doen aan het vleosch. Maar-de buid-wordl triogn-l DE VISSCHERIJ TE IJMUIDEN De maand Juni heeft, ofschoon deze een dag korter is, een nog beter resultaat op geleverd dan Mei voor de visscherij te IJmuiden. Over Mei bedroeg de opbrengst ƒ597.777, over Juni echter ƒ779.105, dat is dus 180.000 meer. De visscherij levert dan ook voor de stoomtrawlers en de log gers en kotters goede resultaten op. Bij korte reizen en goede vangsten worden mooie besommingen gemaakt. Vaak zijn de trawlers tweemaal in de week binnen, soms wel eens drie keer. Opmerkelijk was dat een kleine, oude stoomtrawler meer malen de hoogste was aan de markt. Aan het einde van Mei was er bij de opbrengst over vijf maanden nog een ach terstand van ruim zestig duizend gulden, maar thans is over zes maanden de op brengst gestegen tot ƒ2.997.406 en is er dus nu een vooruitgang bij verleden jaar van ƒ701.811 Als leeraar aan de Eerste Ambachtsschool Op 1 Juli was het 25 jaar geleden, dat de heer C. Mus werd benoemd tot leeraar in het vakteekenen aan schilders en hand- teekenen aan de Eerste Ambachtsschool, Nieuwe Haven 95. Ter gelegenheid van dit heugelijk feit hadden de voorzitter van het bestuur, jhr. J. H. Repelaer van Driel, de directeur, de heer G. Kamp en het volledige personeel zich vereenigd in de bestuurskamer der school, waar de voorzitter van het bestuur als eerste spreker den jubilaris toesprak. Hij schetste in korte trekken de verdien sten van den heer Mus voor het vakonder wijs en bracht den dank van het bestuur over. Hierna bood hij een werkstuk aan. door de leerlingen vervaardigd, en hij sprak daarbij de hoop uit, dat de jubilaris hiervan nog lang genoegen zou mogen hebben. Hierna nam de directeur van de school het woord. Deze bracht naar voren, dat de heer Mus in Mei 108 was benoemd als leeraar aan de Ambachtsschool te Doetin. chem, welke functie hij na acht jaar dienst aldaar op 1 Juli 1916 verwisselde voor die aan de Eerste Ambachtsschool. Met voor- beeldigen ijver en trouwe plichtsbetrach ting heeft hij zijn taak vervuld en hij weet dan ook uit de jongens te halen, wat er in zit. Het is altijd een genoegen geweest de leerlingen bij hem aan het werk te zien. Namens het personeel overhandigde de directeur den jubilaris een geschenk en mevrouw Mus een mand bloemen. De heer E. G. C. Schubad sprak namens de collega’s een woord van gelukwensch. Tenslotte heeft de jubilaris het bestuur, den directeur en de leeraren dank gebracht voor de prettige samenwerking en de ont vangen geschenken. DOOR TRAM AANGEREDEN Op de kruissing van het rijwielpad en de trambaan op het Carnegieplein, is gis termiddag, door eigen onvoorzichtigheid de 42-jarige wielrijdster J. N. uit de Cypres- straat, aangereden door een tramwagen van lijn 8. Zij kreeg een lichte hersen schudding; de geneeskundige dienst bracht haar naar het ziekenhuis aan den Zuidwal. Ingaande 6 Juli Van 6 Juli a.s. af. wordt op Zondagen het eindpunt van lijn 12 van Lijsterbes straat verplaatst naar Markenscheplein, waarheen de lijn dan yrordt verlengd via Goudenregenstraat en Nieboerweg. Het korte traject van lijn 12, Weimarstraat-, Lijsterbesstraat wordt dan op Zondagen WeimarstraatMarkenscheplein. Lijn 3a wordt op die Zondagen niet gere den. Abonnementen, welke ’s Zondags op die lijn geldig zijn voor het traject Gou- denregenpleinMarkenscheplein, zijn dan geldig op hetzelfde traject van lijn 12. De tijd gaat verder, ’s Nachts blyft alles rustigoverdag gebeurd even min iets bijzonders. Regelmatig worden de verschillen de werkzaamheden verricht; jagen, koken, visschen en waken. Het schijnt alsof de promyschennik, die nog er gens in de wildernis loert, uit de ge en nog slechts in hun onderbewust zijn voorleeft. Niemand spreekt over hem. Gornenburg, wien het jagen verveelt heeft zijn hengels en snoeren gepakt en zit soms urenlang aan de rivier. Hij heeft reeds menigen snoek ver schalkt en daarmede den Russischen kok een welkome afwisseling op het dagelijksche menu bezorgd. Zittend aan den oever en starend naar zijn dobber heeft Niki Gornen burg ruimschoots gelegenheid om over het verleden na te denken. En het zijn niet altijd vroolijke beel den, die voor zijn geest opdoemen. Er is veel leelijks bij. Het begon al bij het uitbreken van den oorlog in 1914. tus door Tintoretto voor ƒ36.000; een Giovanni Batista Utila da Faenza voor 6800, een aan Vermeer van Delft toege schreven „Vrouw en kind” voor ƒ2600 en een viertal gobelins voor resp. ƒ2850; ƒ2500; ƒ4000 en 2800. Jaarvergadering Bond van Technieohe Ambtenaren De Bond van Technische Ambtenaren in Overheids- en in Semi.overheidsdienst houdt Zaterdag 5 Juli a.s. zijn 21e jaar vergadering in de groote zaal van Pulchri Studio. Het hoofd der afdeeling Theater en Dans van het departement van Volks voorlichting en Kunsten verzoekt den secretarissen van alle in Nederland ge vestigde studenten- en amat.urtooneel- vereenigingen, clubs en afdeelingen, die jaarlijks in openbaren of besloten kring een of meer voorstellingen geven, nauw keurige opgave te doen van den naam der vereeniging, naam en adres der be sturen, regisseurs en adviseurs, benevens een beknopt overzicht omtrent de werk zaamheden. De brieven moeten gericht worden aan de afdeeling Theater en Dans van het departement van Volks voorlichting en Kunsten, Prinsessegracht 21, den Haag. Stilte. Geen blad en geen halm be weegt zich. Heeft de tijger zich verwijderd? Sluipt hij de kudde achterna? Of loert hij nog steeds in de struiken aan den overkant? Een wapperen in de lucht; een zwerm kraaien vliegt op. De vogels verwijderen zich in de richting van de rivier. In de struiken, waar Niki Gornen burg den tijger vermoedt, blijft het doodstil. Binnen een half uur is ’t zoo donker, dat zij niet meer voldoende kunnen zien en onverrichterzake moeten zij terugkeeren naar de blok hut. Voor Niki staat het nu vrijwel vast: de tijger heeft zich verwijderd. Nog eenmaal richt hij de blikken naar de struiken; het kan geen kwaad zich aan den snel vallenden schemer te wennen. Wellicht gelukt het hem nog een der herten hierheen te lok ken. Eensklaps gaat hem een schok door de leden; ginds, nauwelijks dertig pas verder, gloeien in het donker der strui ken twee groene lichten. Verder is er niets te zien; slechts twee, starende, onbeweeglijke, groenglanzende lich ten. Niki zakt geruischloos in elkaar, bukt achter het rotsblok, grijpt zijn Zijn levensloop De persdienst van de N.S.B. meldt Jacobus Johannes Schrieke, die, naar gisteren werd gemeld, benoemd werd tot secretaris-generaal van het departement van Justitie, werd op 19 October 1884 te Pijnacker (Z.H.) geboren. In 1898 bezocht hij het gymnasium te Kampen, waarna hij in 1903 te Leiden aan de universiteit rechtswetenschappen en Indisch recht stu deerde. Hij promoveerde vijf jaar later tot doctor in de rechtswetenschappen op het proefschrift, getiteld De ordonnantie met Koninklijke medewerking”. In 1909 vertrok hij naar Nederlandsch- Indië als substituut-griffier bij den raad van justitie te Batavia. Hij bleef in Indië tot 1916, keerde daarna in Nederland terug, waar hij tot 1919 gedetacheerd was bij het departement van Koloniën te ’s-Gravenhage, en daarna tot 1922 in ver schillende functies ter beschikking van de Indische regeering» bleef. Gedurende de zes daaropvolgende jaren was hij regeeringsgemachtigde voor alge- meene zaken bij den Volksraad in Neder- landsch-Indië, om in 1929 als lid der Nederlandsche delegatie ter 12e interna tionale arbeidsconferentie te Genève aan wezig te zijn. Hij vertrok daarna weder naar Neder- landsch-Indië en was tot 1934 directeur van justitie aldaar. Sinds 1935 is hij buitengewoon hoog- leeraar aan de universiteit te Leiden in staats- en administratief recht voor Neder- landsch-Indië, Suriname en Curacao. Professor Schrieke is lid van de N.S.B. en lid van de stichting tot bevordering van den leerstoel van de studie van het nationalisme. Van zijn hand verschenen een aantal be langrijke publicaties, o.a. .Bepalingen en beginselen der decentralisatie van 1903 tot 1912”; „De voornaamste bepalingen be treffende de decentralisatie”, 1917; Ont staan en groei der stads- en landgemeen ten in Nederlandsch-Indië, 1918; „De la gere Inlandsche rechtsgemeenschappen in Nederlandsch-Indië”, 1921; ,,De Indische politiek”, 1929. Ir. J. G. Coenen te Dordecht benoemd Ir. J. G. Coenen, werkzaam bij het Ge meentelijk Electriciteisbedrijf te Dor drecht, is met ingang van 1 September a.s. benoemd tot hoofdingenieur van het Gemeentelijk Electrisch Bedrijf hier ter stede. Ir. Coenen is gedurende 14 jaar bij het Naar wij vernemen, zal de heer E. J. Roskam Hzn., leider van het Neder landsch Agrarisch Front, morgenavond (3 Juli) van 7.458 uur in het kader van de actie tegen den smokkelhandel met levensmiddelen voor de radio spre ken over „Boerenrecht en boerenplicht” met betrekking tot onze voedselvoorzie ning. POSTVERKEER MET DE SOVJET REPUBLIEKEN VERBROKEN Tot nader order wordt geen corres pondentie en pakketpost ter verzending naar de vereenigde Sovjet-republieken aangenomen. Dit geldt eveneens voor de vroegere staten Lithauen, Letland en Estland. Reeds ter post bezorgde stukken zullen aan de afzenders worden terug gezonden. Tentoonstelling „Voeding in dezen tijd” Bij den brand, welke in den nacht van Zaterdag op Zondag in de „Harmonie” te Groningen heeft gewoed, is ook de ten toonstelling „Voeding in dezen tijd”, welke door het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd is ge organiseerd, verbrand. Deze tentoonstelling heeft hier ter stede zeer veel belangstelling getrokken. Groningen was de eerste plaats in het land na den Haag, waar het Rijksbureau de expositie had opgesteld. Het tentoonstellingsmateriaal is welis waar vernietigd, doch het Rijksbureau voor Voedselvoorziening heeft besloten, met volle kracht dtn wederopbouw der tentoonstelling aan te vatten. Talrijke maatregelen zijn in dit verband reeds getroffen. De tournee, welke de tentoon stelling door ons land zal maken, blijft ongewijzigd. Verwacht mag worden, dat zij te Enschedé reeds te 11 Juli a;s. zal kunnen worden opengesteld. Vervolgens komen de andere plaatsen in ons land aan de beurt. Gedurende de twee dagen, waarop de tentoonstelling te Groningen voor het publiek was geopend, is de be langstelling bijzonder groot geweest. Wij brengen in herinnering, dat een commissie onder leiding van den inspec teur voor het Middelbaar Onderwijs dr. W. v. d. Ent zich in opdracht van den secretaris-generaal van het departement van Opvoeding, Wetenschap en Cultuur bescherming bezig houdt met de opstel ling van een rapport over het vak Ne derlandsche taal op H.B.S. en Gymna sium. Dit rapport zal in den nazomer van dit jaar gereed zijn. Het zal de richt lijnen aangeven, volgens welke het on derwijs in dit belangrijkste van alle vakken gegeven zal kunnen worden en tevens zal in dit rapport vermeld wor den, wat naar het oordeel van de com missie, onderwezen moet worden. Uit de sterke vermeerdering van het aantal uren blijkt wel duidelijk, dat het de wensch is van het departement, dat deze leerstof, zooal niet uitgebreid, dan toch wel grondiger behandeld zal worden, zoo. dat verwacht mag worden, dat de tal rijke gegronde klachten, dat jongelui met een einddiploma H.B.S. of Gymna sium nog niet eens behoorlijk hun eigen taal kunnen schrijven en spreken aan zienlijk verminderd zullen worden. Zoo wel op de H.B.S. als op het Gymnasium zal het Fransch een veer moeten laten. Zonder afbreuk te willen doen aan de schoonheid en het nut van deze taal, mogen wij toch wel constateeren, dat dit meer met de werkelijkheid overeenkomt. Het Fransch heeft de laatste tientallen jaren, als voertaal tusschen personen van verschillende nationaliteiten zijn betee. kenis eenigszins verloren. In de plaats daarvan zijn getreden Duitsch en En gelsch. Het Duitsch is zeer in belangrijk heid toegenomen als voertaal op het con tineet. Toe te juichen valt ook, dat aan het vak lichamelijke opvoeding op de gym nasia 25 pCt. meer lesuren besteed zal worden. Hoewel het aantal lesuren ver minderd is voor de oude talen op de voorbereidend hoogere scholen, hebben zij toch hun eerste plaats in de ranglijst der vakken behouden, hetgeen niet an ders dan juist is. Hetzelfde kan gezegd worden van de mathematische vakken voor de middelbare scholen. Bij de be. studeering van bovenstaande cijfers kan men tenslotte de algemeene opmerking maken, dat het karakter der scholen niet veranderd zal worden. ontstaat uit een steeds noch de j gehouwen, de zintuigen tot het uiter ste gespannen. In de verte klinkt de roep van een spotvogel. Van herten of andere grazende dieren: geen spoor. Het is alsof alles wat op aarde loopt, kruipt oi zich anders beweegt, veiliger stre ken heeft opgezocht. Geen twijfel; op nauwelijks dertig pas afstand misschien nog iets min der loert de tijger, de sluipende heerscher der wildernis, de vorst der bergen, de machtige, voor wien alle schepselen sidderen. Graaf Rouca Gura maakt een nauw merkbare beweging met de hand. Knorren, geeft hij te kennen. Zijn lippen hebben zich nauwelijks be wogen. Niki Gornenburg kjjkt angstig, ver schrikt. Wat? Verlangt Harry, dat hij het knorrende geluid van een dam hert nabootst om op die manier den loeren4en tijger te lokken? He* is roekeloosheid; waanzin! Des ondanks gehoorzaamt hij. Het fluit je van berkenschors wordt aan de lippen gezet en even later klinkt het knorrende geluid van een damhert. Onmiddellijk daarop bukt hij achter een rotsblok. Eerst een minuut later loert hij weer in de richting, waar de. tijger moet, liggen. DIEFSTALLEN, INBRAAK OPENSLUITING Gisteren werden een moeder en haar dochter in een kleedingmagazijn in de binnenstad op heeterdaad betrapt bij het stelen van een japon. Een bewoonster van de Irfestraat deed bij de politie aangifte van diefstal van aardappelen uit zijn tuintje in de wijk Bo- hemen. In den afgeloopen nacht is ingebroken in een levensmiddelenmagazijn in het Zui- derparkkwartier. Ontvreemd werden 25 k.g. thee, 10 k.g. roomboter, en ƒ4. Door opensluiting heeft men zich toe gang verschaft in een perceel in de Iris straat, waarbij een bedrag, groot 200, werd gestolen. Naar wij vernemen zal op 1 Septem ber een belangrijke wijziging gebracht worden in de verdeeling van het aantal lesuren op de middelbare en voorberei dend hoogere scholen. Zooals verwacht werd, zal het vak Nederlandsch belang rijk hooger dan tot dusver het geval is gewaardeerd worden. Tot dusver was de regeling zoo, dat op de A en B-afdeeling van de middelbare scholen respectievelijk 18 en 14 lesuren besteed werden. In de toekomst zijn deze cijfers respectievelijk 20 en 19 uur, hetgeen dus wil zeggen, dat in de -afdeeling twee uur en in de B-afdeeling 5 uur meer aan de moeder taal besteed zal worden. Aan Duitsch worden in de beide afdeelingen tot nu toe respectievelijk 18 en 14 uur besteed. Het aantal uren voor de A-afdeeling blijft gelijk. Het aantal uren voor de B- afdeeling is voor dit vak met twee ver hoogd en wordt dus op 16 gebracht. Aan Engelsch worden tot dusver besteed respectievelijk 15 en 11 uur, terwijl dit thans zal worden 14 en 10, voor de beide afdeelingen een uur minder dus. Aan Fransch worden thans gewijd resp. 21 en 16 uur, terwijl dit zal worden 18 en 14 uur, voor beide afdeelingen twee uur minder dus. Wij geven thans de andere vakken met het aantal uren, dat bij de invoering van de nieuwe urentabel per week hieraan gewijd zal worden. De tusschen haakjes geplaatste cijfers geven dan aan het •>antal uren, dat er thans aan gewijd wordt. Handelswetenschappen 13 (12) en 3 (4) of 1 (2), Staatshuishoudkunde 4 (4), 1 (2), Aardrijkskunde 12 (12), 11 (10), Geschiedenis 13 (12), 12 (11), Wiskunde 16 (18), 25 (26), Mechanica 3 (4), Natuurkunde 5 (5), 11 (11),' Schei kunde 6 (6), 9 (10), Natuurlijke Historie 4 (4), 8 (8), Cosmografie 1 (1), Handteekenen 6 (5), 8 (7) of 7 (6), Lijn, teekenen 2 (3) of 1 (2), Lichame lijke Opvoeding 13 (13), 13 (13). Belangen van het individu worden getoetst aan het algemeen belang Onder de vele maatregelen welke den laatsten tijd getroffen zijn en waarmee be oogd wordt het economisch leven beter onder toezicht van de Overheid te bren gen werd nog gemist een doeltreffende controle op het bedrijfsleven voorzoo ver dit vestiging van nieuwe bedrijven en uit breiding van verandering van bestaande betreft. Indeze leemte nu voorziet het dezer dagen in het Verordeningenblad ge publiceerde door den secretaris-generaal van Handel, Nijverheid en Scheepvaart en van Landbouw en Visscherij uitgevaar digde Bedrijf svergunningenbesluit 1941. Het pleit voor de activiteit en het ini tiatief van de ondernemers, dat zij trach ten kapitalen, die door de omstandigheden renteloos zijn komen te liggen of fabrie ken en handelsbedrijven, die zich door den oorlogstoestand de werkzaamheid op hun oorspronkelijk terrein ontnomen zagen, op nieuw productief te maken. Dit is van het allergrootste belang voor de gemeen schap. De wijze waarop dit geschiedt is echter voor de gemeenschap geenszins on verschillig en het is de Overheid die tot taak heeft de belangen van individu en gemeenschap tegen elkaar af te wegen. De gemeenschap is er niet bij gebaat indien kapitaal, dat elders geen emplooi meer vond, geïnvesteerd wordt in nieuwe bedrijven, terwijl de desbetreffende be drijfstak zelf reeds lijdt onder overcapa citeit. In zoo’n geval heeft verspilling van materiaal plaats in een tijd, waarin vele materialen schaarsch zijn en uiterste zui nigheid dus geboden is. Bovendien wordt dan de toestand voor de reeds in dien tak werkzame bedrijven, die toch reeds moeite hebben om staande te blijven, dan slechter. Hetzelfde vindt plaats indien een reeds bestaand bedrijf, hoewel de tak, waarin het werkzaam is, overbezet is, nieuw kapitaal aantrekt en dit voor uit breiding gebruikt. De Overheid zal dus voortaan, waar het industrie en groothandel betreft (want vooralsnog strekt dit besluit zich niet tot andere bedrijven uit) slechts toestemming verleenen tot het stichten van nieuwe of het uitbreiden van bestaande bedrijven in dien dit economisch verantwoord en in het belang van het geheel is. Een tweede verschijnsel, waartegen dit besluit zich richt, is dat der branchever vaging. Wat is, van ondernemersstandpunt bezien, begrijpelijker, dan dat de fabri kant, wiens industrieele apparaat noodge dwongen ten deele werkloos ligt, naar mogelijkheden zoekt om in zijn fabriek andere producten te gaan vervaardigen dan hij tot nu toe deed? Hij kan daarbij inderdaad nieuwe wegen openen, die arbeid verschaffen en waarbij een nieuw product op de markt wordt gebracht. Maar evenzeer kan hij een pro duct gaan fabriceeren, dat reeds in vol doende mate wordt voortgebracht. De ge meenschap heeft dan geen belang bij zijn activiteit en voor degenen, die dit pro duct reeds voortbrachten of verhandelden doemt een nieuwe concurrent op, die hun toch door de oorlogsomstandigheden reeds moeilijke bestaan, nog verzwaart. Op hun beurt zullen zij trachten zich in een an dere branche zij automatisch de moeilijkheden grooten. Zoo branchevervaging verwarring die v™. schap, noch de betrokkenen ten goede kómt. Ook hier moet de Overheid in aller belang ingrijpen Aan ons economisch leven zijn nu een maal zeer groote beperkingen opgelegd. Aan de eischen die daaruit voortvloeien zullen productie en handel moeten beant woorden en daarvoor is organisatie noo- dig. De schaarschte-economie brengt mee, dat alles achterwege blijft, wat niet nood zakelijk voor de gemeenschap is. Met grond- en hulpstoffen moet ‘gewoekerd worden, zoodat zij een zoo groot mogelijk rendement geven. Alleen op die manier zal men er in slagen in de wezenlijk be langrijke behoeften te kunnen blijven voorzien. Zoo leert men, gedreven door de om standigheden, steeds meer onze nationale economie als een éénheid zien. En de be langrijke taak, die de. Overheid daarbij heeft te vervullen, springt duidelijk in het oog. Zij zal verspilling van materiaal en kapitaal tegen moeten gaan en de plan nen van het individu mo,eten onderzoeken op hun waarde voor de gemeenschap, vóór zij haar toestemming geeft. Weloverwogen zal zij leiding geven aan de nationale huis houding. Op die manier zal het Bedrijfs- vergunningenbesluit er voor kunnen wa ken, dat de moeilijkheden voor handel en industrie niet nog grooter worden. Het kan niet anders, of er zal van dit besluit een remmende invloed uitgaan. Menig plan tot investeering van kapitaal of tot wijziging van een bedrijf zal afge wezen moeten worden indien het over bodig of schadelijk is. Maar het nuttige, dat bestaat zal beschermd worden en het nieuwe dat verantwoord is zal een kans krijgen. Dat zal de stimuleerende factor zijn van deze nieuwe overheidsbemoeiing. jss

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 5