zoatdtui BOU VY'4^^ 20
TanTm
reeds binnen één minuut
Uw adem zuiveren van den
reuk van tabak o! alcohol
noodig
men
BINNENLAND
Voor den puzzelaar Welken distributiebon heeft
46
44
54
43
68 78
69 79
38
BROODKAART
25
9
22 23
24
21*
K
23
DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN
11
ONDERWIJS EN KERK
De visschery in dienst van onze
volksvoeding
De Nederlandsche Arbeids
dienst
55
45
101
25
25
iv
v
De nieuwe urentabel voor
H.B.S. en gymnasium
NA HÉT ROOK6N
OF €€N BORREL t.i
)e vaart op de Bergsche plassen
voorwaardelijk vrij
- s HAAGSCHE COURANT Maandag 7 Juli 1941 2e bl. pag. 2
de jongelui zeker nu wel noodig hebben.
Controle wordt verscherpt
Radio-rede van professor van Dam
Maximum-prüzen ook voor
veilingen
Slechts op beperkte schaal mogelijk
De met aangeduide-- bonnen vervallen spoedig
Hoeveelheid}
BON
ARTIKELEN
istributie-periode
BONKAART ALGEMEEN
23 Juni t/m 20 Juli
3 I.M.,
7 Juli t/m 3 Aug.
SUIKER
1 kilogram
250 gram
16 Juni t/m 10 Aug.
16 Juni t/m 10 Aug.
100 gram
16 Juni t/m 13 Juli
250 gram
KAAS
30 Juni t/m 3 Aug.
BONKAART DIVERSEN
7 t/m 13 Juli
EIEREN
een ei
AARDAPPELEN
2 k.g.
7 t/m 13 Juli
BLOEMKAART
16 Juni t/m 13 Juli
BOTER- OF VETKAART
30 Juni t/m 16 Juli
BOTER
MELKKAART
1% liter
MELK
7 t/m 13 Juli
VLEESCHKAART
50 gram
KIP of
2 t/m 9 Juli
75 gram
SCHEERZEEP
1 Mei t/m 31 Aug.
HONDEN- EN KATTENBROOD
1 t/m 31 Juli
100 k.g. Briketten, geheel of gedeeltelijk
-.J i j on r-v F
250 k.g. Briketten geheel of gedeeltelijk
PETROLEUMKAART M EN O.
Koken
2 liter
16 Juni t/m 10 Aug.
EXAMENS
Am st er
van
arbeidsdienst
16 Juni t/m 10 Aug.
16 Juni t/m 10 Aug.
100 gram
250 gram
de visch door de
hooge prijzen op.
Vroeg
zaal
de
van
nadat
THEE
of KOFFIESURROGAAT
MAÏZENA of sago of aard meel of
puddingpoeder of puddingsaus-
poeder met 100 gram zetmeel
GORT of gortmout of grutten
HAVERMOUT of havervlokken of
haverbloem of aard.meelvlekken,
of gort of gortanout of grutten
VERMICELLI of macaroni of spa
ghetti -
RIJST of rijstemeel of rijstebloem
of rijstgries of gruttenmeel (ge
mengd meel)
TARWEBLOEM of -meel of rogge
bloem of -meel of zelfrijzend bak
meel
of Brood
of half rantsoen Gebak
100 gram
140 gram
140 gram
75 gram
75 gram
75 gram
300 gram
600 gram
500 gram
400 gram
250 gram
op één bon
35 gram
50 gram
als boven
10
8
5
4
3
1»
40 gram
250 gram
BROOD
of 1 rantsoen gebak. Dit is:
Ontbijtkoek
of Speculaas
of andere koekjes
of Biscuits en Wafels
of Beschuit
of Cake
of Taart en gebakjes
of gevüld groot korstgebak
of gevuld klein korstgebak
RUND- KALFS- VARKENS-
PAARDEN- Of SCHAPEN-
VLEESCH Of VERDUURZAAMDE
GANS, KALKOEN (been inbegre
pen) in blik of glas
of VERDUURZAAMDE
EEND
of 1 half rantsoen vleeschwaren
KALFS-
of
50 gram
1 tube
1 pot
7 t/m 13 Juli
(Op bonnen, waarop staat
vermeld: „4 rantsoenen” -
400 gram brood of 4 rant
soenen gebak).
16 t/m 29 Juni
extra t/m 13 Juli
30 Juni t/m 13 Juli
extra t/m 27 Juli
Nieuwe
bonkaart
Algemeen
Eieren
Reserve
k.g.
k.g.
k.g.
k.g.
k.g.
k.g.
SCHEERZEEP of SCHEERCRêME
(op textielkaart voor mannen en
jongens van 15 jaar en ouder).
Op voederkaart voor Honden.
Voor groep I en II
ni
VI
ff pp
Op voederkaart voor katten
ZEEP
Toiletzeep (nieuwe samenstell.)
of Huishoudzeep
of Zachte zeeppasta
of Zachte zeep (oude samenst.)
of Zachte zeep (nieuwe samenst.)
of Zeeppoeder
Voor 20 k.g. droog waschgoed moet
aan de wasscherij één bon worden
afgegeven.
HET LAATSTE JOURNALISTENKAMP
OP „DE CANNENBURGH”
Zaterdagmiddag is de vierde en laatste
groep journalisten op het slot „de Can-
nenburgh” te Vaassen gekomen, om daar
een week van verpoozing. studie en ka
meraadschap door te brengen.
Ditmaal was de burgemeester van Epe,
dr. J. N. Th. Diepenhorst, onder wiens
gemeente het dorp Vaassen ressorteert,
en die eenige weken met vacantie buiten
zijn gemeente had doorgebracht, voor het
eerst in de gelegenheid als gast in den
kring van het journalistenkamp te ver
schijnen en aan hun gemeenschappelijken
maaltijd in de ridderzaal van ,,de Cannen-
burgh” deel te nemen.
De kampleider, de heer J. Learbuch,
heette den burgemeester hartelijk welkom
en vertolkte tevens de gevoelens van
dank der kampgenooten voor diens aan
wezigheid.
Burgemeester Diepenhorst zeide met
veel genoegen naar ,,de Cannenburgh” te
zijn gekomen om hier nu eens als gast in
zijn eigen gemeente eenige uren te ver
wijlen. Hij wenschte de journalistenkamp
organisatie geluk met de keuze van dit
historische slot en verheugde zich daar
over ook vooral in het belang zijner ge
meente. waarop thans- in zoo uitgebreiden
kring de aandacht is gevestigd. Voor de
noodzakelijke restauratie van „de Can
nenburgh” koesterde de burgemeester in
verband hiermede de. beste verwachtin
gen. Tenslotte wenschte hij de deelnemers
aan de vierde kampweek een even nuttig
en aangenaam verblijf in deze gemeente
als de deelnemers aan de vorige kamp-
weken blijken te hebben genoten. De lei
ding van het journalistenkamp is aan
goede handen toevertrouwd gebleken, en
zij verdient alle hulde voor haar werk.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Volksvoorlichting en Kunsten,
dr. T. Goedewaagen, was bij de opening
van de laatste kampweek vertegenwoor
digd door den heer N. Oosterbaan, hoofd
van de afdeeling algemeene propaganda
aan dat departement.
Drs. W. Goedhuys, cultureel leider van
het kamp, deed in een inleidende toe
spraak tot de nieuwe gasten uitkomen,
dat het doel van hun verblijf ten volle
bereikt zou zijn, indien zij als collega’s
gekomen, na een week als ware kame
raden, weer aan den arbeid zullen gaan,
om hun verantwoordelijke taak van voor
lichter der gemeenschap te hervatten.
Ongmeek zakjes 10 ct
Metalen doosjes 25 d
De burgemeester van Hillegersberg
brengt ter openbare kennis, dat op zijn
verzoek door den marine-bevelhebber in
Nederland dispensatie is verleend voor de
vaart op de Bergsche plassen, mits ver
gunning is verkregen van den burge
meester.
Wat de gevolgen van de wijziging van
de urentabel voor de docenten betreft,
dat de rectoren en directeuren nu aan
den gang kunnen gaan om hun nieuwe
rooster te maken, de urenverdeeling
voor hun docenten vast te stellen, enz.
Het is jammer, dat deze regeling door
allerlei omstandigheden wat laat komt,
aldus spr., maar gelukkig is het nog
niet te laat en kan de school zich rustig
op wat komt voorbereiden. Wat het lee-
rarencorps betreft, zullen er talrijke
nieuwe docenten voor Nederlandsch en
verscheidene voor Duitsch noodig blij
ken. Om de maatregelen inderdaad te
kunnen doorvoeren is daarom bepaald,
dat het nieuwe rooster met 1 September
voor de eerste en de tweede klasse zal
gelden. Had men het voor den geheelen
cursus ingevoerd, dan had men zeker
op een ernstig tekort aan leeraren moe
ten rekenen. Nu zal dat zeker meeval
len. Aan den anderen kant wordt de
vermindering van het aantal lesuren bij
andere vakken, vooral bij het Fransch,
voor de meeste vastaangestelde leera
ren opgevangen door de geldende ga-
rantiebepalingen.
plichte vacantie van zes dagen voor de
werknemers, werkzaam in de confectie-
industrie, bindend vast te stellen.
Dit prachtige succes, in de totstandko
ming waarvan de Nederlandsche Bond van
mannelijke en vrouwelijke arbeiders in
de kleedingindustrie een belangrijk aan
deel had. mag een unicum in de Neder
landsche sociale geschiedenis genoemd
worden. Het is nog nooit voorgekomen,
dat een vacantie-regeling buiten de
CAO. om. voor een groote groep van
werkers bindend werd verklaard. Daar
door is tevens deze vacantieregeling de
eerste door de overheid bepaalde wette
lijke vacantieregeling. Ongeveer 30.000
mannelijke en vrouwelijke arbeiders zijn
bij deze regeling betrokken.
150 gram
120 gram
300 gram
200 gram
150 gram
250 gram
Universiteit
dam.
Doet. ex. geneeskunde: de heer J. M.
v. d. Valk; doet, examen rechtswetenschap
de heeren J. H Groot, J. R. de Groot en
C. G. Comello.
Vrije Universiteit.
Doet. ex. geschiedenis de heer D. Gros
heide (met lof); cand. ex. theologie de
heer W. A. Krijger.
R.K. Universiteit.
Cand. ex rechtswetenschap mej. G. J,
E. Eibers en de heer J. M. H. Spauwen.
Voorts geven gedurende genoemd tijd
vak de bonnen no. 05, 06, 07 van de
bonkaart „Haarden en Kachels J en de
bonnen no. 05, 06, 07 en 08 van de bon
kaart „Haarden en Kachels” K elk recht
op het koopen van hetzij 195 k.g. pers-
turf (300 stuks), hetzij 200 k.g. bagger-
turf (450 stuks), hetzij 275 k.g., uit de
Peel afkomstige turf, hetzij 200 k.g.
overige soorten turf.
Lichamelijke opvoeding
Op de vraag, of er nog verdere wijzi
gingen van tjplang in de urentabel zijn
aangebracht, antwoordde de secretaris
generaal, dat de lichamelijke oefening
op bescheiden wijze en wel met 3 uren
bij het gymnasium is uitgebreid. De
Noodzakelijkheid van dezen maatregel
zal wel niemand willen ontkennen en hij
draagt niet alleen bij tot de gezondheid
van onze rijpere jeugd, maar brengt ook
een flinke dosis levensvreugde mee, die
mumprijzen voor
hier misschien een
worden gevonden.
Natuurlijk brengt
groote schaarschte
Deze omstandigheid brengt en hoogere
besomming per schip mede, hetgeen
weder tot resultaat heeft, dat de beman
ning een goed loon naar huis brengt.
Het is een gunstig verschijnsel, dat de
bemanning van deze hooge prijzen pro
fiteert en hiermede zal wat de visch-
prijzen betreft terdege rekening moe
ten worden gehouden. De gemeenschap
toch heeft de plicht, dezen menschen, die
thans onder gevaarlijke omstandigheden
hun beroep uitoefenen, een behoorlijke
belooning te geven.
Uit bovenstaande volgt reeds, dat de
zeevisscherij in de huidige oorlogsom
standigheden onder de moeilijkste voor
waarden wordt uitgeoefend. De aller
grootste moeilijkheid, waarmede men te
kampen heeft, is wel het gebrek aan
stookolie. Garen voor het vervaardigen
en repareeren van de netten is ook
schaarsch. Hiervoor werd manilla ge
bruikt, dat moest worden ingevoerd.
Wel is men bezig met het zoeken naar
vervangingsproducten, o.m. sisal, katoen
en vlas. In hoeverre deze producten vol
doende vervangingsmogelijkheden bie
den, zal nog moeten blijken.
Men houde in het oog, dat men in
dezen tijd .het een geluk mag achten,
dat onze visschers tenminste het zeegat
uit kunnen. Daarbij komt nog iets: de
vischstand wordt gespaard. Hieraan
hebben we nu niets, maar het opent
perspectieven voor de toekomst
Van verschillende zijden is de vraag
gesteld, of de maximumverkoopprijzen,
welke op vrijwel elk gebied voor roeren
de en onroerende goederen zijn vastge
steld, ook gelden voor vrijwillige open
bare verkoopingen, als veilingen en af
slagen.
Naar de gemachtigde voor de prijzen
mededeelt, is dit inderdaad het geval.
De maximumprijsregelingen laten geen
uitzonderingen toe voor goederen, welke
op openbare verkoopingen worden ver
handeld. De reden hiervan ligt in de
dringende noodzakelijkheid, om alle mo
gelijkheden van ontduiking der prijs-
voorschriften af te snijden. Zouden de
prijzen op de openbare verkoopingen
vrijgelaten worden, dan moet het gevaar
niet denkbeeldig worden geacht, dat van
deze wijze van verhandelen een steeds
toenemend gebruik zal worden gemaakt.
De prijspolitiek, welke er immers op
gericht is, naast het bedrijfsleven den
consument zooveel mogelijk te bescher
men, zou op deze wijze veel van het
effect van haar maatregelen verloren
zien gaan.
Wil een maximumprijsregeling doel
treffend werken, dan moet zij algemeene
geldigheid bezitten: zelfs, indien hier
door de openbare verkoopingen aan be-
teekenis zouden inboeten. Op het gebied
van handel en landbouw bestaat een
verbod van openbare verpachtingen.
Voor de overige gebieden, waar maxi
mumprijsregelingen gelden, zijn derge
lijke maatregelen echter niet getroffen,
zoodat daar de mogelijkheid tot het hou
den van openbare verkoopingen blijft
bestaan. Bij dergelijke verkoopingen
wordt het aan den verkooper overgela-
ten, op welke wijze hij wil handelen, in
dien meer dan' één kooper bereid is, den
maximumprijs te betalen. In vele geval
len zal het misschien het beste zijn, dat
hij het verhandelde goed tusschen de
verschillende gegadigden verloot. Het
ligt in de bedoeling, de controle op vei
lingen en afslagen aanzienlijk te ver
scherpen. Reeds werd in enkele gevallen
proces-verbaal opgemaakt.
2 h.l. (max 100 k.g.) cokes (ook
cokes)
110 k.g. bruinkoolbriketten.
150 k.g. cokesbries of cokesgruis.
175 k.g. fabrieksturf.
195 k.g. persturf (300 stuks).
275 k.g. Peel-turf.
200 k.g. baggerturf (450 stuks).
Voor het tijdvak van 24 Juni 1941 tot
en met 31 December 1941 zijn de bonnen
no. 01, 02 en 03 van de bonkaart „Haarden
en Kachels” J de bonnen,no. 01, 02, 03
en 04 van de bonkaart „Haarden en
Kachels” K, alsmede de bonnen no. 01,
02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10 en 11 van de
bonkaart „Centrale Verwarming” L, elk
geldig verklaard voor het koopen van één
eenheid vaste brandstoffen.
Hoeveel is de eenheid van de gewenschte soort?
1 EENHEID is gelijk: 200 k.g. turfbriketten.
1 h.l. van max. 75 k.g. anthraciet, steen- 200 k.g. overige soorten ^turf.
kool, industrie- of eierbriketten. I”-' T' t -
gas- vervaardigd van uitval en/of af
val van vaste brandstoffen, geen
turf zijnde.
Gisteren heeft de secretaris-generaal
van het departement van Opvoeding, We
tenschap en Cultuurbescherming, prof.
J. van Dam, in een radio-vraaggeSprek
eenige mededeelingen gedaan in verband
met de dezer dagen afgekondigde nieuwe
urentabellen voor H.B.S. en Gymnasium.
Op een desbetreffende vraag ant
woordde de secretaris-generaal, dat de
ze tabel geenszins alle hervormingen
omvat, die hij voor dezen tak van on
derwijs noodzakelijk acht. Integendeel,
wat thans wordt medegedeeld, is een
eerste stap naar een komende hervor
ming, die, naar spr. hoopt, in den vol
genden cursus haar beslag zal krijgen,
nadat alle kwesties zorgvuldig met des
kundigen zijn besproken. De klacht te
gen het V.H.M.O., die men het meeste
hoort is die, dat het aantal vakken te
groot en de leerstof van elk er van te
omvangrijk is. Het V.H.M.O. is dus vol
gens velen overbelast. Deze overbelas
ting wordt door deze tabel nog niet ver
holpen, want dat kan alleen gebeuren
door veranderingen op het gebied van
de leerstof, niet op dat van het aantal
uren. Wel geeft de nieuwe tabel al ge
legenheid, het al te sterk intellectualis
tische van het onderwijs, d.i. dus het
onderwijs, dat vooral gericht is op het
verstand en op het geheugen, wat te
verminderen.
In hoofdzaak hebben de thans aange
brachte wijzigingen betrekking op drie
punten: het onderwijs in het Neder
landsch, de verhouding der drie moder
ne talen eq de lichamelijke opvoedihg.
Maar het spreekt vanzelf, dat een ver
meerdering van het aantal uren bij het
eene vak een vermindering op een an
der gebied noodzakelijk maakt, zoodat
ook andere vakken in het geding zijn
gekomen. De wijzigingen zijn daar ech
ter met veel zorg verdeeld, zoodat de
schade, als men dat mag noemen, door
velen tezamen gedragen wordt.
Het Nederlandsch
Voortgaande zeide spr., dat het wel
vanzelf spreekt, dat de wijziging ten
aanzien van het Nederlandsch de be
langrijkste is. De klachten over het
resultaat van het onderwijs in het Ne
derlandsch waren legio, maar tot nu
toe is het nooit gelukt maatregelen te
nemen, die er toe zouden kunnen leiden,
dat deze klachten verminderen. Nu is
naar het oordeel van den secretaris
generaal de tijd daarvoor rijp. Iedereen
is ervan overtuigd, dat het onderwijs in
het Nederlandsch het beste middel is
om onze taal zuiver te houden en aan
het opgroeiend geslacht over te dragen.
Vandaar, dat het aantal uren voor Ne
derlandsch aanzienlijk is gestegen, bij
het gymnasium met 5, bij de H.B.S. A,
die al een groot aantal uren had, met 2,
bij de H.B.S. B ook met 5! Dientenge
volge zal er b.v. aan het gymnasium in
de 6 klassen in het geheel thans 19 in
plaats van 14 uur worden lesgegeven.
Daarmee is tegemoet gekomen aan een
verlangen, dat reeds lang leefde in de
kringen van het onderwijs zelf, maar
ook bij vele Nederlanders, die geen on-
derwijs-deskundigen zijn. Dat daarmede
het doel niet is bereikt, spreekt wel
vanzelf. Het ligt in de bedoeling door
het invoeren van een uitvoerig, maar
soepel leerplan, dat aan alle onderdeelen
van het Nederlandsch aandacht besteedt
het onderwijs in de moedertaal aan onze
middelbare scholen nog doeltreffender
te* maken.
vervaardigd van uitval en/of af
val van turf.
De veel gebruikte inhoudsmaat 1 mud =4
1 h.l.
100 gram
op één bon
De oplossing van de Zaterdag ge
plaatste puzzle luidt aldus
Horizontaal: 1 Danzig, 7 Mer.
wede, 10 No., 13 Etage, 14 Stgntor, 17
Tornado 20 Weg. 23 Erts, 24 Rechter. 28
Termiet, 30 Boek. 33 Lak, 34 Lustrum, 38
Soldaat, 40 Boter, 43 Ka. 44 Rooster, 49
Leemte, 50 Banaan, 53 Namaken, 56 Er,
59 Lente, 60 Selderij.
Verticaal: 1 Dans, 2 Na,
4 Genot, 5 Uwe, 6 Ode, 8 Etude. 9 Ego,
11 Otter, 12 Ink, 15 Rozet, 16 Eng, 18
Orgel, 19 Esp, 21 Gevel, 22 Ohm, 25 Re.
bus, 26 Oma, 27 Abt, 29 Tabak, 31 Kuier,
32 Ets, 35 Model, 36 Ada, 37 S.O.S., 39
Takel, 41 Rotan, 42 U.S.A., 45 Regel, 46
Ems, 47 Abces, 48 Ons, 51 Naar, 52 Lap,
54 Nel. 55 Ets, 57 Re. 58 ld.
De moderne talen
Men kan niet zeggen, aldus spr., dat
de verandering in de moderne talen ge
heel los staat van die van het Neder
landsch. Deze wijziging moet men van
twee gezichtspunten beschouwen. In de
eerste plaats moet men uit de tegen
woordige Europeesche constellatie de
consequentie trekken. Het Duitsch is
voor ons land van ongewone beteekenis
geworden en het laat zich aanzien, dat
dat na den oorlog niet minder zal wor
den. Al lang verovert het zich ook een
plaats op de wereld als taal van econo
misch verkeer, naast het Engelsch na
tuurlijk, dat zijn beteekenis blijft be
houden, en daarom heeft het Duitsch
thans in de volgorde der vreemde talen
met het Fransch, dat vroeger altijd in
de eerste plaats kwam, van plaats ge
ruild. Dat is gebeurd door het aantal
uren Duitsch voor het gymnasium met
4, voor de H.B.S. met 2 te vermeerde
ren. Dat het Fransch daarbij het een en
ander heeft moeten verliezen, is duide
lijk. Ik hoop echter, aldus spr., dat de
vrienden van het Fransch troost vin
den in het feit, dat deze taal op het
programma van alle vormen van het
V.H.M.O. is blijven staan. Op een des
betreffende vraag zeidf de secretaris
generaal, dat hij niet wilde overgaan
tot het systeem van twee vreemde ta
len bij het V.H.M.O. Hij zou graag, on
voorziene omstandigheden voorbehou
den, het systeem van drie vreemde ta
len zooveel mogelijk willen handhaven.
Dit is in overeenstemming met de tra
ditie van onze cultuur, en spr. zeide van
harte te hopen, dat ons volk ook later
aan die drie vreemde talen behoefte zal
hebben. De secretaris-generaal is dus
niet ingegaan op de suggestie om het
Fransch facultatief te stellen. Wel zal
in -de toekomst de leeraar in het
Fransch er rekening mee moeten hou
den, dat hij op de middelbare school
met het onderwijs zal moeten beginnen.
De lagere school zal het Fransch ook
in zijn tegenwoordigen, spreker zou bijna
zeggen, 'clandestienen vorm niet kunnen
handhaven.
Natuurlijk bestaat er onder de tegen
woordige omstandigheden een zeer nau
we aanraking tusschen het Neder
landsch en het Duitsch. Dat heeft voor
de zuiverheid van het Nederlandsch vrij
ernstige gevolgen. Wil men onze taal
zuiver houden, dan zal men niet alleen
het onderwijs in het Nederlandsch maar
ook dat in het Duitsch moeten uitbrei
den! Hoe beter Duitsch de Nederlander
leert, hoe beter hij in staat is de beide
talen van elkaar te onderscheiden. Spr.
heeft die overtuiging in een lange on
derwijservaring verkregen. Vandaar,
dat volgens zijn meening de vermeer
dering van het onderwijs in het Duitsch
ook aan dat in het Nederlandsch ten
goede komt
„MEER VET VOOR HET NEDER
LANDSCHE VOLK”
De persdienst van het Nederlandsch
Agrarisch front meldt:
Dr. M. D. Dijt, secretaris van de com
missie dr. Posthuma, heeft 4 Juli over de
draadzending van Hilversum 2 een rede
gehouden binnen het kader van den pro
ductieslag 1941. Daar zeer velen dit be
langwekkend betoog, dat als onderwerp
„meer vet voor het Nederlandsche volk”
had, niet hebben kunnen volgen, zal het
morgenavond 8 Juli over den zender Hil
versum 1 om 7.45 tot 8 uur herhaald wor
den.
WETTELIJKE VACANTIEREGELING
IN DE CONFECTIE-INDUSTRIE
De N.V.V.-persdienst meldt
Reeds eenigen tijd waren er onderhan-
delingen gaande tusschen werkgevers en
werknemers in de confectie-industrie,
omvattende de afdeelingen damesmantels,
heerenconfectie. japonnen, lingerie, over
hemden en bedrijfs-, workmans- en re-
genkleeding. over enkele geschilpunten.
Nadat men tot overeeenstemming was ge
komen, was aan het college van Rijksbe-
middelaars een verbindendverklaring van
de getroffen overeenkomst gevraagd. Daar
echter de verbindendverklaring van deze
C.A.O. niet voor 15 Juli verkregen kon
worden, verzochten de partijen de vacan
tieregeling uit de overeenkomst te lich
ten en nu reed' bindend voor te schrij
ven. zoodat de duizenden belanghebben
den nog dit jaar van de nieuwe regeling
zouden kunnen genieten. Dezer dagen
heeft het college van Rijksbemiddelaars
een rondschrijven tot de werkgevers- en
werknemersorganisaties in de confectie-
industrie gericht, waarin medegedeeld
werd, dat het college besloten had, reeds
dit jaar een regeling, inhoudende ver-
Rede commandant Breunese
Commandant Breune^ herinnerde er
aan, hoe In het najaar van 1918 onder
alle goede Nederlanders een zucht van
verlichting is opgegaan toen een roode
revolutie in ons land kon worden be
dwongen. Daarmee was echter het gevaar
voor West Europa geenszins voor altijd
gekeerd en er was dan ook opnieuw
aanleiding om verruimd adem te halen,
toen in 1933 het Duitschland van Adolf
Hitler tegen een bolsjewiseering van ons
werelddeel een machtige dam opwierp.
Thans nu zich het nationaal-socialistische
Duitschland in oorlog met het bolsjewis
tische Rusland bevindt moet zich ieder
leider in den arbeidsdienst goed door
dringen van het feit, dat het communis
me een gevaar voor Europa is gebleven.
Thans meer dan ooit moet hij zich los
maken van iederen kleingeestigen twist,
ingesteld zijn op den strijd tegen het
bolsjewisme. De jongens in de kampen
van den N.A.D. stammen voor een aan
zienlijk gedeelte geestelijk uit het ver
leden. Wanneer zij terugkeeren in de
burgermaatschappij moeten zij geestelijk
gewapend zijn tegen het bolsjewisme.
Maken de leiders van den arbeidsdienst,
dusdoende de jongens tot stoere vastbe
raden Nederlanders dan doen zij meer
dan degenen, die in dezen tijd langs den
weg blijven staan en de arbeidsdienst
haar werk bemoeilijken.
Rede General-Kommissar Schmidt
Generalkommissar Schmidt, die zijn
eigen zwaren arbeid slechts ten behoeve
van deze leidersbijeenkomst had onder
broken, omdat hij wist hoe zwaar en
moeilijk de taak is van de leiders in den
N.A.D., ving zijn toespraak aan met de
opwekking, zich bij het opbouwen van
den arbeidsdienst niet te richten op het
bevredigen van de wenschen van enke
len in het volk, die allerlei speciale zor
gen of verlangens koesteren, doch al
leen op den opbeuw der volksgemeen
schap in de eenvoudige en stoere ge
meenschap der kampen. Dat kan de
eenige school zijn voor leiders, zooals
Adolf Hitler, die eenmaal gewoon ar
beider en gewoon soldaat was. Wij leven
in een revolutie opgeroepen door de
éénwording der Germaansche levens-
ruimte, waarbinnen de leiders van den
arbeidsdienst zich moeten opmaken om
den weg van den Führer te gaan, waarop
geen stilstand mogelijk is. De tragiek
der gebeurtenissen heeft Nederland en
Duitschland tegenover elkaar geplaatst,
maar vijanden blijven zij niet. Zeker
niet thans, nu de Duitschers een zeker
recht hebben, als vrienden te worden
begroet, omdat zij in den strijd tegen het
bolsjewisme hun leven hebben ingezet
voor het behoud van het Germanendom.
Met bidden alleen kon het communisme
niet worden vernietigd. Met het schreeu
wen der democratieën al evenmin. Het is
steeds weer de Duitsche soldaat, die de
wapens moet opnemen voor de recht
vaardigheid. Tijdens dien strijd tegen
het communisme mag de eigen bodem
niet worden verwaarloosd. Door zich
daaraan te weiden, staat de arbeidsdienst
achter den soldaat. Daarom hoeft iemand,
die de uniform van den N.A.D. draagt,
niet te zeggen, dat hij voor zijn volk
strijdt. Door het dragen alleen van die
uniform heeft hij dit reeds bewezen. De
weg van Adolf Hitler, waarop de leiders
van den arbeidsdienst mee moeten gaan,
voert tenslotte tot een statenbond van
een sterk Germanië, waarin plaats zal
zijn voor een vrij Nederland.
De besprekingen werden afgewisseld
met gemeenschappelijke maaltijden en
met een wel-georganiseerden gemeen-
schapsavond, die door het staforkest van
den Nederlandschen Arbeidsdienst onder
leiding van Willi Kohier muzikaal werd
opgeluisterd.
In deze tijden van voedselschaarschte
rijst onwillekeurig de vraag, in hoever
ons aloude visscherijbedrijf en dan in
hoofdzaak de zeevisscherij, kan bijdra
gen aan een behoorlijke voeding van het
Nederlandsche volk. Het A.N.P. heeft
ten deze zijn licht eens te bevoegder
plaatse opgestoken en is direct al tot de
conclusie gekomen, dat het aandeel van
de zeevisscherij in onze volksvoeding in
dezen tijd maar betrekkelijk bescheiden
kan zijn. Van Duitsche zijde is alle me
dewerking verleend, om de visscherij
althans op beperkte schaal te kunnen
uitvoeren. Op het oogenblik wordt
slechts van IJmuiden en Scheveningen
uitgevaren. Scheveningen houdt zich al
leen bezig met de kustvisscherij bij 'dag.
De scheepjes moeten ’s avonds vóór
donker weer terug zijn.
Wie de vischberichten volgt, zal be
merkt hebben, dat de aanvoer in IJmui
den den laatsten tijd steeds stijgende is,
hetgeen natuurlijk verblijdend mag wor
den genoemd. Men moet hierbij echter
twee factoren in het oog houden. In de
eerste plaats kent dit bedrijf altijd op
en neergang en wordt bij gunstig weer
meer gevangen .dan anders. Bovendien
zijn mln of meer groote schommelingen
te verwachten door de zeer bijzondere
omstandigheden, waaronder het bedrijf
thans wordt uitgevoerd. In de tweede
plaats bedenke men, dat de grootere
vangst van den laatsten tijd niet van
beteekenenden invloed is op het voedsel-
vraagstuk. Om dat goed te zien, moet
men de aanvoercijfers laten spreken. In
April j.l. was de aanvoer 500.000 k.g.,
in Mei was hij opgeloopen tot 900.000
k.g. en in Juni bedroeg de aanvoer
reeds 1.300.000 k.g. Dit beteekent welis
waar procentueel een aanmerkelijke
stijging, welke mede te danken is aan
het feit, dat er een aantal schepen is
bijgekomen, al zijn in deze cijfers ook
seizoeninvloeden verdisconteerd. Be
denkt men nu, dat de normale aanvoer
3 millioen k.g. per maand was en dat
de vraag, in verband met de schaarsch
te aan andere voedingsmiddelen, veel
grooter is, dan blijkt wel, dat de aan
voer nog van betrekkelijk bescheiden
omvang is. Ongeveer een zevende van
hetgeen aan de Nederlandsche markt
kwam, ging naar het buitenland. Nu
heeft er in 't geheel geen uitvoer plaats
en desondanks zijn wij nog ver verwij
derd van de normale binnenlandsche
consumptie van 4 k.g. per jaar per
hoofd.
Op het oogenblik overweegt men, van
hetgeen wordt aangevoerd, een grooter
gedeelte te verzenden naar bepaalde
gebruiksgebieden. Dit zouden dan in
hoofdzaak zijn de groote steden en fa-
briekscentra. Daarbij gaat men uit van
den gedachtengang, dat de visch geleid
moet worden naar de afzetgebieden in
Nederland, waar er met het oog op de
voedselpositie, samenstelling der bevol
king enz., het meest behoefte aan bij
voeding met visch bestaat.
Deze maatregelen acht men beter, om
een behoorlijke afzetorganisatie te ver
krijgen. Het gaat hier echter in hoofd
zaak om de zoogenaamde volksvisch,
waaronder in de huidige omstandig
heden moet worden verstaan: kleine
schol, kleine schar en kleine wijting.
Een gelukkige omstandigheid is, dat
deze volksvisch een zeer belangrijk per
centage uitmaakt van den totalen uit
voer.
De prijzen van de visch blijven nog
steeds te hoog. Het is zoo, dat wie goed
bij kas is, visch kan eten. Wel wordt er
tegenwoordig veel zeer kleine visch aan
gevoerd, zoogenaamde puf, welke, vroe
ger naar de vischmeelfabrieken verzon
den werd. Te dien aanzien heeft echter
een verschuiving plaats gehad en bij ge
brek aan grooter formaat, kan deze
kleine soort als uitstekend volksvoedsel
dienst doen. Nu is het een groot sociaal
belang, dat allerlei kringen, welke zich
geen normale visch kunnen aanschaffen,
die kleine soorten ook inderdaad kunnen
koopen. Dit is nu niet het geval. Hierbij
speelt ook het olievraagsthk een rol,
want deze kleine visch leent zich er
meer toe om gebakken geconsumeerd te
worden. Door het vaststellen van maxi-
deze volksvisch zal
oplossing kunnen
Het leiderskorps bespreekt de problemen
van den opbouw
De commandant van den Nederland
schen Arbeidsdienst heeft zijn leidèrs-
korps leden van het hooger- en mid
denkader uit de staven en de kampen van
den Nederlandschen Arbeidsdienst, in to
taal ruim 200 man gedurende twee da
gen te Arnhem bijeen geroepen, voor
eerst om gemeenschappelijk een aantal
problemen van inwendigen organisatori-
schen en geestelijken opbouw te bespre
ken, vervolgens om in onderlinge kame
raadschap samen met het korps adviseurs
door den Duitschen rijksarbeidsdienst aan
Nederland afgestaan, ongedwongen en
buiten de sfeer van den dagelijkschen ar
beid van gedachten te wisselen, om, waar
noodig, misverstanden over de grondsla
gen van den arbeidsdienst of moeilijkheden
van het practische leven in den troep
onder de oogen te zien en op te helderen
of uit den weg te ruimen.
Trompetsignalen openden
bijeenkomst in de groote
Musis Sacrum en aanstonds
de commandant van den N.A.D.majoor
Breunese, in een korte toespraak de bedoe
ling van dit samenzijn had verduidelijkt,
en de Oberstarbeitsführer Bethmann in
enkele woorden het karakter van den ar
beidsdienst als een leerschool der gemeen
schap had geschetst, had uiteengezet hoe
hem en zijn medewerkers is opgedragen
den Nederlandschen leiders met raad en
daad bij te staan, in den opbouw van den
arbeidsdienst en er daarbij den nadruk op
had gelegd, dat deze arbeidsdienst, hoezeer
ook naar het Duitsche voorbeeld, opge
bouwd, een Nederlandsche arbeidsdienst
moet zijn en blijven, vingen de besprekin
gen aan.
Achtereenvolgens werd de aandacht ge
vestigd op de waarde van de dienstverhou-
dingen en van tucht en discipline, de waar
de voorts ook van die vele kleine werk
zaamheden, die tezamen den inwendigen
dienst vormen, voor de opvoeding tot ge
meenschap in den arbeidsdienst, op de
wijze, waarop de arbeidstechniek aan de
prestaties van den arbeidsdienst zoowel
als aan de opvoeding ten nutte wordt ge*
maakt, op den inhoud van de opvoeding
in den arebidsdienst met name op de
ideeële arbeidsopvatting, die den jongen
man in de kampen moet worden bijge
bracht. op de zorg die aan de vorming
van den vrijen tijd en aan de verfraaiing
van de barakken en de kampen moet wor
den besteed, op de beteekenis en den juis-
ten vorm van sport en van marsch- en or-
deoefening. op de beoordeeling van de lei
derskwaliteiten dergenen, die voor het
kader worden opgeleid en op het apparaat
waarmee en de geest, waarin het admini
stratieve beheer van den arbeidsdienst
moet worden gevoerd.
Het belangrijkste moment van deze
leidersdagen lag in de bijeenkomst van
den eersten middag, die door den ver
tegenwoordiger van den Rijkscommissa-
ris in Gelderland, dr. Schneider, werd
bijgewoond en waarop General-Kommis
sar Schmidt en de commandant van den
N.A.D. het woord voerden over de wijze,
waarop de leider van den arbeidsdienst
zich moet instellen op de gebeurtenissen
van de laatste week.
