H
Haagsche Courant van Vrijdag 11 Juli 1941
2 De slag tegen
den sluikhandel
De inlevering
metalen
van
ÏZ P
i I o
STADSNIEUWS
Dieren in de warmte
Uitzonderingen
en
voor kunst, antiquiteiten
volkskunst
i
VOOR STEENEN BROOD
Een der olifanten krijgt zijn douche
VIERDE BEAD, PAGINA 1.
DE VERZAMELPLAATSEN
IN ONZE STAD
PERSOONSBEWIJZEN EN
VACANTIEGANGERS
LEERKRACHTEN OVER
HEEMKUNDE
BEGRAFENIS VAN DEN HEER EN
MEVROUW J. C. VAN DEN BERG-
SCHIPPERS
DEZE WEEK NAAR DE
RAAPHORST
Op stempeltocht met V. V. V.
Interessante voordrachten in het
Schoolmuseum
Zeer groote belangstelling
I
OP
VAN MAANDAG 14 JULI AF GEOPEND
1839
omgeving
Polygoon)
wie
alle
Oproeping straalsgewijze
De oproeping geschiedt straatsgewijze.
Dagelijks zal in de pers worden bekend
gemaakt, welke straten, enz., den volgen
den dag aan de beurt zijn. Zij, die in de
betreffende straten wonen, verblijf hou
den of gevestigd zijn en geen oproeping
mochten hebben ontvangen, dienen zich
op dien dag tusschen 3 en 4 uur ter ver
zamelplaats, welke in de publicatie is
aangegeven, te melden met medebrenging
van de door hen in te leveren voorwer
pen.
In elke verzamelplaats is een deskun
dige aanwezig, die beoordeelt of inleve
ring al dgn niet moet plaats vinden. Ieder
17 AUGUSTUS KOMT DE LETTER
C AAN DE BEURT
De verplichting, om het persoonsbewijs
in ontvangst te komen nemen, kan voor
sommigen hun vacantieplannen doorkrui
sen. Van het eerste kan slechts bij drin
gende noodzaak, waartoe afwezigheid met
vacantie niet behoort, worden afgeweken;
het tweede is voor de meesten eveneens
moeilijk te veranderen.
Wie kunnen nu voor dit dilemma wor
den geplaatst?
Wij hebben voor onze stadgenooten ons
daaromtrent geïnformeerd en het volgen
de vernomen.
.De uitreiking der persoonsbewijzen Is
thans, o.a. in verband met de inlevering
van koper enz., opgeschort tot 17 Augus
tus a.s. Dan komt de letter C aan de
beurt.
Uit deze aanwijzing kan men zich ten
naastenbij een idee vormen, wanneer men,
na 17 Augustus, aan de beurt komt, subs,
of men zich geheel vrij kari achten om
met vacantie te gaan.
legd. Spr. betuigde zijn erkentelijkheid,
namens het gemeentebestuur van onze
stad, voor het feit, dat het college van
secretarissen.generaal zich bij deze plech
tigheid heeft willen doen vertegenwoor
digen en sprak woorden van troost tot
de nabestaanden.
ig te
aoch
In de aula
Bij het betreden van de rouwkapel
speelde de organist, de heer J. R. Grave-
lotte, Gezang 273 „Beveel gerust uw
wegen”.
Nadat ds. Terlaak Poot een gedeelte
uit de Schrift had voorgelezen, heeft mr.
E. Heringa in opdracht van den burge
meester van den Haag, aan den voet
van beide kisten bloemstukken neerge.
o. Wat moeten antiquairs en kunsthan
delaren doen
Goudenregenstraat 36, alhier). Op de en
veloppe moet worden vermeld„Inleve
ring van metalen”. De voorwerpen, waar
omtrent twijfel bestaat of inlevering al
dan niet moet geschieden, moeten nauw
keurig worden omschreven. Te dezer
plaatse wordt nog opgemerkt, dat de ver
antwoordelijkheid inzake de al dan niet
inlevering uiteindelijk bij de inleverings-
plichtigen berust.
ET heete zonnetje beschijnt óók den
Dierentuin en de pinguins denken
daar heel anders over dan het
kameelengezin, de kakatoes en de struis
vogels. Hetgeen begrijpelijk is, in aanmer
king genomen hun streek van herkomst,
die, al hebben ze er zelf geen weet van,
hun een speciale uitrusting meegaf, hetzij
ijs- dan 'wel zonproof.
Wij hebben den heer van Dalen, wien
de dierlijke have van den tuin is toever
trouwd, gevraagd, hoe zijn pupillen het
thans maken en als antwoord daarop
voerde hij ons langs de hokken'en „wan
delgebieden”, waar de exotische gasten
verblijven.
Gelijk gezegd, de pinquins zouden het
wel wat koeler wenschen en de eendjes
uit de arctische gebieden zijn dezelfde
meening toegedaan. Hun imitatie-ijsgrot-
jes, hoe aardig ook in den winter, blijken
nu niet ten volle aan hun verwachtingen
te voldoen, maar het vijverwater, dat nu
wat vaker uit de dieptebron wordt ver-
verscht, is heerlijk koel.
De conditie van de vogels is best, zegt
de heer van Dalen en als we nu direct
even naar de olifanten gaan, kunnen we
ze onder de douche zien staan.
De badcel van de dikhuiden is de open
lucht waar de oppasser de tuinslang van
dubbel formaat hanteert en het duo zijn
gelukkigste kwartier van den dag bezorgt.
Een eind verderop huist het kameelen
gezin, samen met de lama’s, den zebu-
stier, de struisen en de geiten.
De.kameelen, prachtig in de gladde don
kergrijze huid, nu de voddige wintervacht
er volledig af is, voelen zich van dit ge
zelschap ongetwijfeld het prettigst. Het
zand ip hun „buitenplaats” gloeit nu als
dat der Sahara en droomerig herkauwend
laten zij de heete zonnestralen op hun
slordig afhangende bulten neerdalen.
Ook de struisen is de warmte niet
onwelkom en, ware er de tijd naar, dan
zouden ze het nu kunnen .ondernemen om
een ei van een kilo in het zand te depo-
neeren. Op gevaar af overigens, dat de
Tenslotte zij nog vermeld, dat het aan
M departement van Opvoeding. Weten
schap en Cultuurbescherming (Oostduin-
kan 2 te ’s-Gravenhage, tel. 116390 inter-
jWn. M M M) gevestigde bureau onder
aiding van dr. H. E. van Gelder, uitslui-
*n<i inlichtingen aan burgemeesters en
^Kiere autoriteiten verstrekt.
Te.’s-Gravenhage zijn zoo wordt ons
I van Gemeentewege medegedeeld over
de geheele stad verspreid, 93 verzamel
plaatsen ingericht Zij worden op Maan
dag 14 Juli a.s., des voormiddags om 8
uur, geopend. De verzamelplaatsen wor
den voor het publiek gesloten om 4 uur
n.m. Vóór 10 Augustus 1941 moet de in
levering van de daarvoor in aanmerking
komende metalen zijn beëindigd.
De inleveringsplichtigen, dat zijn de
hoofden van gezinnen, de hoofden van
samenwoningen, alsmede alle afzonderlijk
levende personen, zooals dienstboden,
kostgangers en kamerbewoners, zullen
schriftelijk worden uitgenoodigd te ver
schijnen in de voor hen aangewezen ver
zamelplaatsen. Een ieder moet aan de op
roeping voldoen op het voor hem aange
geven uur. Verschijning in persoon is-
niet bindend voorgeschreven. De moge
lijkheid bestaat zich door een ander te
doen vertegenwoordigen. Ziekte, verblijf
elders of anderszins gelden niet als reden
van verhindering. Op ingekomen brieven,
houdende, dat men gedurende een be
paalden tijd met vacantie is of dat men
wegens ziekte niet kan komen, wordt
geen acht geslagen. Met verzoeken om op
een bepaalden dag in de gelegenheid te
worden gesteld ter verzamelplaats te ko
men, kan, om redenen van organisatori-
schen aard, geen rekening worden gehou
den. Op de niet-voldoening aan de ver
plichting tot inlevering zijn hooge straf
fen gesteld.
bloemstukken lagen, zooals van het ge
meentebestuur en den raad van Wierden
en van het gemeentepersoneel deger ge
meente, onder de tonen van Psalm 116
grafwaarts gedragen.
■pier heeft ds. Terlaak Poot de Begra.
fenisliturgie gelezen en het Onze Vader
gebeden.
Een zwager, de heer A. Schippers
Czn„ heeft voor de belangstelling dank
gezegd.
Men schrijft ons van de zijde van
V.V.V.:
Het is in dit land altijd moeilijk om
in een krant over het weer te schrijven.
Als men noteert„het is mooi en zon
nig” dan strookt dit op dat oogenblik
met de feiten maar straks, als het blad
uitkomt, kan het wel hagelen of sneeu.
wen. Met eenig risico zij daarom vast
gesteld, dat het nu toch wel jiet meest
uitgezóchte weer is voor den Stempel
tocht, welke V.V.V. „’s-Gravenhage” or
ganiseert, teneinde de menschen er toe
te brengen- hun eigen omgeving wat
beter te leeren kennen.
Gistermiddag is in het museum aan de
Hemsterhuisstraat een interessante voor
dracht gehouden voor- leerkrachten bij het
Onderwijs, over den groei van den Haag.
Mr. dr. A. Buriks, chef van de afdee-
ling Onderwijs heeft in een inleidend
woord de bedoeling van dezen middag uit
eengezet. Er zullen op de scholen opstel-
Aanwijzingen van dr. H. E. van Gelder
Dr. H. E. van Gelder, die als ondervoor
zitter der Rijkscommissie van advies in
zake de musea belast Is met de leiding
van de keuring van metalen voorwerpen
van kunst-, historische of wetenschappe
lijke waarde, welke niet behoeven te wor
den ingeleverd, geeft de volgende aan
wijzingen
l Wat moet de particulier doen?
1. Zijn bezit aan koperen, bronzen en
tinnen voorwerpen voor zoover deze
niet nagelvast zijn of grootendeels uit
ander materiaal bestaan, of in gebruik en
onvervangbaar zijn nagaan, om te zien,
a) welke voorwerpen moéten worden in-
geleVerdb) of hij voorwerpen bezit, die
wel moeten worden aangemeld, doch niet
behoeven te worden ingeleverd; of hij
voorwerpen bezit, welke zoowel van aan
melding als van inlevering vrijgesteld
zijn (zie d).
2. Wachten op de oproeping door den
burgemeester om voorwerpen te komen
inleveren.
3. Heeft hij stukken onder zich, behoo-
rendé tot de onder 4 genoemde soorten,
dan behoeft hij deze niet met de andere
in te leveren, maar dan vraagt hij, als hij
verschijnt op de oproeping van den bur
gemeester, een formulier II. Hierop vult
hij thuis deze stukken in, met opgave van
de reden waarom hij meent, dat zij vrij
van inlevering zijn.
4. Voor vrijheid van inlevering komen
in aanmerkinga. zaken van kunstwaar
de (oud en nieuw)b. zaken van ge
schiedkundige waarde (oud en nieuw)
d. antiquiteiten, dat wil zeggenvoorwer
pen van cultureele waarde, ouder dan
circa 75 jaare. naar kunstenaarsontwerp
of onder kunstenaarstoezicht uitgevoerd
handwerk van, jonger datumf. in brons
of ander metaal gegoten beeldhouwwerk
(ook bijzondere penningen) van bekende
kunstenaars- g. waardevol volksgoed,
volkskunst ;'h. waardevolle oude en nieu
we niet-Europeesche (o.a. Indische) kunst
en volkskunst.
5. De ingevulde formulieren moeten
binnen acht dagen bij den burgemeester
worden terugbezorgd.
6. Daarna wacht hij af, tot hij de be
slissing van den museumdeskundige die
het recht heeft om bij den aanvrager de
sangemelde voorwerpen te komen be-1
zichtigen bij den burgemeester in ont -
vangst kan nemen.
7. Voor inlevering komen dus wel in
aanmerking, namaakantiek, fabriekmatige
niet door kunstenaars ontworpen voorwer
pen en vaak ten onrechte als kunstnijver
heid beschouwd, Indische Chineesche of
Japansche bazaar-artikelen en dergelijke.
Ook natuurlijk oude voorwerpen zonder
cultureele waarde.
zebu-stier, die zijn wandelingen steeds
buiten de lage afzetting en vlak langs de
scheidingsgracht pleegt te maken, er in
een dolle bui zijn pooten op zet.
De lama’s en geiten zoeken de schaduw
der forsche kastanjes en het berenpaar,
in zijn kuil in den tuinhoek, heeft zich
teruggetrokken in de koele steenen hok
ken, die het alleen verlaat om een voet
bad te nemen in het piasvijvertje in de
loopkooi.
In de roofdierengalerij geeft de forsche.
Abbessjvnische leeuw het voorbeeld, hoe
zich in de warmte te gedragenzooveel
mogelijk slapen, weinig misbaar en, vóór
alle dingen, zoek de koelte. Vandaar, dat
het nachthok meer in trek is dan het
tuintje buiten.
De eetlust laat nog niets te wenschen
over en om dat te demonstreeren worden
eenige manden aangedragen met zeer ver
leidelijk uitziende bouten, die onder de
tralies worden doorgeschoven. Een kwar
tiertje later knagen de leeuw, de leeuwin
nen en de tijgers, de panters enz. op de
naakte botten.
Tenslotte voert de heer van Dalen ons
naar ’t tehuis van zijn kleinste en talrijkste
gasten in den tuin, de bijen, waarvan er
nu verscheidene volken de strooien kor_
ven en nestkasten bezet hebben. Het be
kende bijenhuis, dat men vlak bij de ka-
meelen vindt, heeft dit voorjaar een gron
dige verandering ondergaan.
Wat we hier hebben, aldus de dieren
chef, is uniek in ons land en we boeken
er veel succes mee. Talrijke scholieren
komen er in klasseverband een aanschou
welijke les in natuurlijke historie opdoen.
Zij zien er de bijen, achter glasplaten,
werkzaam bij het bouwen van de honing-
en broedcellen in de raten. Het heele
kunstige bouwwerk, dat in de korven ont
staat, ziet de toeschouwer onmiddellijk
onder zijn oogen ontstaan.
Het bijenhuis is een attractie van betee-
kenis in den Dierentuin. Men verzuime
het niet.
Op de begraafplaats Nieuw Eik en Dui
nen is gistermiddag, onder zeer grooté
belangstelling, ter aarde besteld het stof
felijk overschot van den heer J. C. van
den Berg, oud-burgemeester van Wierden
(O.) en van zijn echtgenoote, mevr. F.
M. van den Berg-Schippers, die beiden
door een droevig ongeval om het leven
zijn gekomen.
Ook uit de gemeente, waarvan de
heer van den Berg ruim 37 jaar aan het
hoofd heeft gestaan, was de belangstel
ling groot. Op het kerkhof waren o.a.
aanwezig de heeren jhr. J. J. F. Sandberg,
namens het college van secretarissen-
generaal, mr. E. Heringa, wnd. chef van
het kabinet van den burgemeester, W.
Zeeuw, burgemeester van Rijssen, ir. M.
J. Ijzerman, burgemeester van Wage-
ningen en oud-voorzitter van het water
schap de Regge, ds. K. van de Pol, Ned.
Herv. predikant alhier, voorheen te Wier
den, ds. W. L. Mulder, Ned. Herv. predi
kant te Veenendaal, A. Albarda, oud-bur
gemeester van Vriezenveen, de inspec
teur van politie 2e klasse A. van den
Dool en de adj ..inspecteur van politie
C. J. F. Wesbrik, beiden alhier, ds. L. D.
Terlaak Poot, Ned. Herv. predikant al
hier, het bestuur van het waterschap de
Regge, t.w. mr. A. C. Knook, uit Almelo,
voorzitter, W. R. Heyt, uit Almelo, secre
taris, ir. D. A. van Aalderen, Almelo en
J. Banis, lid v^n het dagelijksch bestuur,
S. B. de Haas, voorzitter van de muziek
vereniging „Harmonie” te Wierden, G.
W. Maat, gemeente.ontvanger van Wied
den, J. Vixsebosse, gemeente.architect
van Wierden, J. G. Polman, namens de
ambtenaren der Wierdensche secretarie,
J. W. Rutgers, hoofdopzichter van Wier,
den, de chef-veldwachter dezer gemeente
J. J. van Langevelde, J. G. Goedhart, di.
recteur van de Wierdensche exportslach-
terij en zeer vele anderen.
In den stoet kwamen met de familie
mededs. P. v. d. Staay, Ned. Herv. pre
dikant te Enter, J. W. 'Wolthuis, wethou
der, namens het gemeentebestuur van
Wierden en J. H. Bulten, oud-burge
meester van Blokzijl.
ontvangt een bewijs, waaruit blijkt, hoe
veel het gewicht bedraagt van de ingele
verde voorwerpen. Zoo spoedig mogelijk,
doch nè 10 Augustus 1941, zullen de ver
goedingen worden uj.tbetaald op vertoon
van bedoeld bewijs. Te zijner tijd zullen
daaromtrent mededeelingen in de pers
verschijnen.
Bij de oproeping, die ieder inleverings-
plichtige ontvangt, is een formulier ge
voegd, bevattende tal van aanwijzingen.
Het antwoord op vele vragen, welke bij
het publiek reeds zijn gerezen of nog
mochten rijzen, is daarin gegeven. Deson
danks is ten gerieve van het Haagsche
publiek de gelegenheid geopend, schrifte
lijk (in geen geval mondeling of telefo
nisch) om inlichtingen te verzoeken. De
brieven moeten worden gericht tot den
Burgemeester van ’s-Gravenhage, (adres twee inspecteurs aanwezig zijn
een categorie menschen, die terwille van
enkele dubbeltjes winst hun onsje thee of
koffie aan. bedrijvers van .sluikhandel ver-
koopen.
Wij willen dit artikel besluiten met de
vermelding van enkele sluikhandelzaken.
Een waterstoker en kolenhandelaar be
schikte over een partij koffie van 170 k g.
De koffie-was van zeer slechte kwaliteit,
'doordat zij verkeerd gebrand was. Waar
schijnlijk was dit dus geschied door
iemand, die daarvan in het geheel geen
verstand had. De partij werd verkocht
aan een winkelier in Rotterdam, A., te
gen een prijs van f 3 per k.g. Toen A. de
partij thuis onderzocht, kwam hij al gauw
tot de ontdekking, dat 20 k.g. van deze
partij geheel waardeloos was, aangezien
de koffieboonen totaal verbrand waren.
De overige 150 k.g. verkocht hü tegen
6.25 per k.g. aan een derden persoon, B.
B. leverde de partij a f 8.25 per k.g. aan
C. , die voor, dit koopje zóó dankbaar was,
dat hij B. nog 17.50 extra betaalde. C.
verkocht op zijn beurt de koffie aan D.
voor den prijs van f 8.75 per k.g.
C. was zoo gelukkig voor 60 k.g. van
de partij een kooper te vinden in den
persoon van een schipper, die er 10
per k.g. voor betaalde. De schipper
trachtte er klanten voor te vinden, het
geen hem niet gelukte, aangezien de
koffie van een dusdanige kwaliteit was,
dat ze niet te gebruiken was.
De schipper wist dan ook niets beters
te doen, dan de koffie weer terug te
geven aan C., die naar hij den rechter
verklaarde, meer dan genoeg van het
geval had en de 60 k.g. in den vuilnis
bak deponeerde, De overige 90 k.g. wilde
hij weer terug gaan brengen aan B. Op
zijn weg naar diens huis is hij echter
tegen de lamp geloopen, met het gevolg,
dat de geheele zaak aan het licht kwam.
Zij is kenmerkend voor het wezen van
den sluikhandel. Een partij goederen,
waardeloos geworden door verkeerde be
handeling, gaat van hand tot hand,
allerlei -personen trachten er wat aan te
verdienen, men onderzoekt niet eens of
de waren wel deugdelijk zijn en betaalt
er fantastische prijzen voor, aangezien
men meent, dat er toch wel koopers
voor zijn. Onwillekeurig denkt men bij
dit geval aan den beruchten windhandel
uit de achttiende eeuw. Het behoeft geen
betoog, dat zij, die betrokken waren bij
den handel in de ondeugdelijke koffie,
flinke boete opliepen.
Een winkelier te Leiden verkocht 10
k.g. peper a 9 per k.g., terwijl de nor
male prijs ongeveer 4 bedraagt. De
peper werd aan een derde verkocht voor
10 per k.g. Ongetwijfeld zou de prijs
door den tusschenhandel nog met enkele
guldens gestegen zijn als de politie op
dat moment niet ingegrepen had. Het
'opmerkelijke is, dat de sluikhandel dik
wijls bedreven wordt door menschen,
die geheel niet tot de branche behooren,
waartoe de artikelen gerekend worden.
Zoo is men in Twente een vrij uitge-
breiden clandestienen handel in koffie,
thee, spek en textielgoederen op het
spoor gekomen. De hoofdschuldigen ble
ken twee handelaren in kippenvoer te
zijn.
Het schijnt, dat men bij den sluik
handel alle voorzichtigheid, welke men
bij hef koopen van artikelen nu eenmaal
betrachten moet, uit het oog verliest.
Men betaalt groote bedragen voor waren,
welke men óf in het geheel niet óf zeer
vluchtig onderzocht heeft aan personen,
die men niet kent en vart wie men
slechts vermoeden kan, dat zij het met
de waarheid niet zoo nauw nemen. Deze
roekeloosheid is eenerzijds te wijten aan
het feit, dat er nog steeds menschen zijn,
die bereid zijn zeer hooge prijzen te be
talen, anderzijds aan het feit, dat de be
drijvers van den sluikhandel zeer goed!
weten, dat in het geheele land de controle,
'steeds scherper wordt, Zoodat alles maar
„gauw, gauw” moet geschieden.
dieren. Voor zoover daaraan uit een oog
punt van volkskunde bijzondere beteeke-
nis moet worden toegekend.
6. Ordetekenen en eereteekenen. Hier
onder worden mede verstaan gedenk- en
«erepenningen, voor zoover deze een bij
zondere historische of kunstwaarde heb
ben.
7. Gangbare munten.
8. Wetenschappelijke instrumenten en
«er- en hulpmiddelen, in gebruik en on
vervangbaar bij laboratoria, scholen, in
lichtingen voor kunst- en nijverheidson
derwijs, kunstenaars-ateliers, ziekenhui
zen, sanatoria, artsen, inrichtingen voor
tandheelkunde, studenten, enz.
Slotwoord ds. Terlaak Poot
Tot slot heeft ds. Terlaak Poot het
woord gevoerd. Amper twee weken
heeft het echtpaar in zijn wijk gewoond.
De jonge familie van den Berg heeft
vast te houden aan dit feit, dat de spre
kende God de Eenige is, aan Wien wij
ons in leven en in sterven dienen toe te
behooren. Onvoorwaardelijk hebben wij
ons onder Hem te stellen. Twee menschen
zijn van ons gegaan, die van harte de
gereformeerde belijdenis hebben lief ge
had dit zij den kinderen tot voorbeeld.
Gods wegen zijn vreemd, doch zalig zij
de mensch, die niet aan Hem geërgerd
worde. Spr. bracht tot slot dank aan de
voortreffelijke organisatie bij de hulpver-
leëning en opruimingswerkzaamheden,
zoo kort na het ongeval. Hulde past het
gemeentebestuur, de politie, van
j en
mannen, die op huh post waren.
Nadat de organist Psalm 25 had ge.
speeld, werden de kisten, waarop tal van
Gevangenpoort
Niet te verwonderen dus, dat het aan
tal deelneemsters en deelnemers gestadig
toeneemt. Heusch,- we zien het er nog
van komen, dat u straks ook mee gaat
doen. Als u nu eens begon met uit de
vier en twintig programmapunten van
den tocht er twee te kiezen. Laat ons bij
voorbeeld eerst naar de Gevangenpoort
gaan. Daar is een gids, die al 35 jaar
lang hetzelfde mopje vertelt bij de
rondleiding. Toch ziet hij er uit als
iemand met een gezonde geestelijke spijs
vertering. Hij zal u onbewogen de folter -
werktuigen toonen, waarmee men in
1672 de gebroeders de Witt zoo heeft
gemarteld, dat de beul die het deed,
aan het eind van zij levensdagen schrif
telijk vergeving heeft gevraagd aan de
weduwe van een der ter dood gebrachte
mannen. Is het niet vreemd te bedenken,
dat op 20 Augustus 1672 een oproerige
menigte schreeuwend samenschoolde op
de plaats waar nu de deelnemers aan
.den Stempeltocht geduldig op het begin
van de rondleiding wachten Toch is er
in de sombere vertrekken van het oude
gebouw iets gebleven van het bloedig
geweld der zeventiende eeuw, waaraan
twee groote «mannen ten offer vielen. De
Gevangenpoort is geopend op werkdagen
van 10 tot 5 en op Zon. en feestdagen
van 1 tot 5 uur. Bij den ingang krijgt u
het stempel.
□e Raaphorst
Wanneer u al deze griezeligheden hebt
genoten doet u shorts aan en gaat te
voet, per fiets, tram, hand- of bokken
wagen naar het oude Raaphorst. Het is
een heel eind weg, maar dat is' geen be
zwaar. De weg erheen is prachtig, want
die voert u door het Haagsche Bosch en
Marlot en verder over de groote, mooie
autostrada. Die Leidscheweg is een lof
felijke uitzondering op den regel, dat
hoofdverkeerswegen saai en onaantrekke
lijk zijn. Ter weerszijden er van ligt een
lange rij landgoederen en een daarvan is
de Raaphorst. Men komt er via het hek
van Ter Horst, waar een vriendelijke por,
tier u verwacht, ten volle bereid een
stempel in uw boekje te zetten.
Raaphorst is al heel oud. Reeds in 1230
kent men een roemrucht ridder Kerstand
van Raephorst, die hier een slot be
woonde. Dat kasteel is Sinds lang ver
dwenen, maar veel schoons bleef. Da*r
is allereerst de seringenberg, een heuvel,
welke geheel begroeid Is met, in het
vodrjaar, zoet geurende bloemen. Er
loopt een pad haar den top en dat pad
1. Zij leveren evenals andere win
keliers bij den burgemeester een staat
van hun winkelvooraad in.
2. Zij specificeeren die naar a. anti
quiteiten b. kunst van de 19de en 20ste
eeuwc. waardevol volksgoed, volks
kunst d. exotische kunste. datgene,
wat noch kunst, noch waardevol volks
goed of exotische kunst is.
3. Zij geven van de onder e. genoem
de voorwerpen de inkoopswaarde op.
4. Voor hun persoonlijke bezittingen
(verzamelingen en huisraad) handelen zij
als de particulieren" (zie a.).
d. Geheel vrijgesteld van aanmelding
«n Inlevering zijn de volgende voorwer
pen!
1. Openbare monumenten en gedenk
tekenen Hieronder worden mede begre
pen gedenkplaten e.d.
2. Kerkklokken. Hieronder worden me
de begrepen torenklokken en carillons.
3. Voor den eeredienst bestemde ge-
bruiks- en andere voorwerpen in kerken
en kapellen.
4. Orgels en hun onderdeelen.
5. Hetgeen behoort tot eenige volks
dracht. Hieronder worden mede begrepen
bestanddeelen van tuig van last- en trek-
heemkundige objecten in onze stad en,
om den leerkrachten een idee te geven,
welke daarvoor in aanmerking komen,
heeft men dezen middag georganiseerd.
Dé heer Moerman, oud-hoofd eener la
gere school en uitstekend kenner van de
geschiedenis van onze stad, wees er op,
dat hij reeds een 20 jaar geleden de bin
nenstad, speciaal het -Binnenhof als leer-
object gebruikte voor de kinderen. De
eeuwen spreken hier, ook tot de kinderen.
Hoewel het groote nut van deze lessen er
kend werd, heeft de gemeente toch geen
toestemming verleend om een leerkracht
speciaal voor het behandelen van de Haag,
sche geschiedenis aan te stellen. Missch'en
dat de tijden er thans gunstiger voor zijn.
De heer Szegedy heeft vervolgens een
les gegeven over het ontstaan en den groei
van onze stad. Hij verduidelijkte zijn voor
dracht met lichtbeelden.
Uitvoerig stond hij stil bij de geschiede
nis van het Binnenhof, dat eerst uitslui
tend bestemd was voor woonverblijf van
de Hollandsche graven, maar later de re-
geeringszetel van Holland en van de repu-
bliek werd. Men vindt er nog veel, dat
aan dien tjjd herinnert, al zijn er in den
loop der eeuwen nogal eens grondige her-
stellingen geweest. Vooral de Ridderzaal
1 werd in tijden van nationaal verval mis
bruikt voor andere doeleinden. Zoo zijn er
een tijd lang boekenstalletjes in gevestigd,
het werd als militair hospitaal gebruikt,
enz. Tenslotte, op het einde van de vorige
eeuW, heeft men het echter weer in zijn
oorspronkelijken staat gebracht. Spreker
stond voorts stil bij de Rolzaal, de Treves-
zaal en andere gedenkwaardige punten,
zooals de Gevangenpoort en de logementen
van de afgevaardigden der steden.
Een attentie van een dankbaren bakker
voor dr. ir. Ringers
Dat de Algemeen Gemachtigde voor
den Wederopbouw een gemakkelijke taak
zou hebben, zal wel door niemand be
weerd worden. Aangezien het hem nu
eenmaal onmogelijk is om alle gedupeer
den volkomen tevreden te stellen, spreekt
wel vanzelf, dat hier- en daar critiek op
den wederopbouw wordt vernomen. Nu
is niemand meer dan dr. Ringers van
het nut dezer critiek overtuigd en bereid
zich er ontvankelijk voor te betonnen.
Echter is er ook veel ongemotiveerde
ontevredenheid, welke maar al te vaak
ontaardt in onwelwillende critiek.
Er zijn gelukkig ook nog menschen,
die beseffen, voor welke problemen de
wederopbouw staat en die wanneer er
iets bereikt is hun dankbaarheid niet
voor zich houden. Zoo werd dr. Ringers
dezer dagen verrast door een geschenk
van 2 krentenbrooden, gebakken door
een bakker in een ernstig geteisterd
plaatsje, die. dank zij de bemoeiingen
van den Wederopbouw in een gloednieu
we bakkerij was gezet en nu zijn erken
telijkheid jegens den Algemeen Gemach
tigde tot uiting wilde brengen door hem
ëen zijner eerste producten aan te bie
den. Hij deed zijn geschenk vergezeld
gaan van de volgende opdracht:
„Gij gaaft mij goeden baksteen,
Mijn oven stook ik rood;
Ik wil niet krenterig Wezen
En geef voor stenen: brood!”
Dit geschenk was den Algemeen Ge
machtigde dubbel welkom. Niet alleen
om de reden, waarom thans elk burger
piet 2 krentenbrooden ingenomen is,
doch vooral omdat hieruit blijkt, dat er
ook nog waardeering bestaat voor den
gedanen arbeid.
Dr. Ringers heeft de versnapering on
der zijn medewerkers verdeeld, waardoor
zij ook een tastbaar bewijs van erkente-
lijkheid konden proeven.
Eenige weken geleden heeft de Ge
machtigde voor de prijzen, mr. Schokker,
medegedeeld, dat de slag tegen den sluik
handel in volle hevigheid was ontbrand,
omdat zij den normalen handel in gevaar
"kan brengen. Voor dien tijd trad men
natuurlijk ook op tegen dezen vorm van
a.sociaal handeldrijven, maar door ver
schillende omstandigheden kon men zijn
aandacht nog niet voor de volle 100 pCt.
hierop bepalen. Met welke middelen en
op welke wijze wordt deze slag gevoerd
We hebben die vraag voorgelegd aan een
hoofdambtenaar van den dienst voor den
gemachtigde voor de prijzen. Hij gaf
hierop het volgende antwoord
De bestrijding van den sluikhandel is
in de eerste plaats een kwestie van orga
nisatie. Zonder een goed georganiseerd
apparaat, dat zijn vertakkingen in alle
deelen van het land heeft, staan zelfs de
knapste en meest voortvarende opspo
ringsambtenaren machteloos. De prijs-
inspecties, die zich belasten met het ver
volgen en berechten van overtredingen,
zijn thans zoo ingericht, dat zij de volle
100 pCt. van hun aandacht aan dit werk
kunnen besteden. Aan de inspecteurs zijn
in iedere inspectie eenige andere inspec
teurs toegevoegd, waardoor men in staat
I is een verdeeling in rayons van het ge
bied van de inspecties in te voeren, het
geen aan de intensiteit van de opspo
ring natuurlijk zeer ten goede zal komen.
In het geheele land Is de politie inge
schakeld in het opsporingsapparaat.
De taak, die hiermede op de schouders
van iederen politieambtenaar werd ge
legd, was niet gemakkelijk, eerder moei
lijk en ingewikkeld. De dienst van den
gemachtigde voor de prijzen heeft ter
hunner oriënteering een handleiding in
een klemband ontworpen, waarin de voor
naamste prijzenbeschikkingen zijn ver
meld en waarin staat aangegeven, op wel
ke wijze men kan nagaan, dat er sprake
is van een overtreding. Hoe handig en
practisch dit boekje ook is, men kan er
niet mee volstaan, aangezien het opspo
ren van economische misdrijven eigenlijk
een kind van den oorlog is, zoodat ook
de methoden aangegeven moeten worden,
volgens welke het opgevoed moet worden.
Dit geldt vooral voor de politie op het
platteland. In de groote steden beschikt
de politie meestal reeds over een eigen
economische afdeeling. Men heeft daarom
aan iedere inspectie een districtscomman
dant toegevoegd. Het zijn de districtscom
mandanten van de opgeheven Rijksveld-
wacht. Zij hebben de taak gekregen om
de politie van voorlichting te dienen, in
de eerste plaats dus de politie van het
platteland. De districtscommandanten ple
gen geregeld overleg met de hoofden van
de politie in de verschillende daarvoor
in aanmerking komende steden en dorpen.
Men deelde ons mede, dat er naar
wordt gestreefd, om van ieder politie
corps een aantal ambtenaren aan te
wijzen, die zich speciaal belasten met de
opsporing van economische misdrijven,
waarvan de sluikhandel een der ergste is.
Hetzelfde poogt men te bereiken bij de
marechaussee.
Dit dus wat betreft de organisatie.
Een tweede factor, die van groot belang
is voor de onderdrukking of beter gezegd
voor de uitroeiing van den sluikhandel,
is de berechting. Tegen sluikhandelaars
Y^jrdt met groote meedoogenloosheid op-
gfcreden. De Inspecteurs voor de Prijsbe-
heersching kennen ih dezen geen verzach
tende omstandigheden.
De in beslag genomen partijen worden
verbeurd verklaard en dóór de Voedsel-
commissarissen weer in de distributie ge
bracht.
Op welke wijze komen zij, die sluik
handel bedrijven, aan hun goederen Er
zijn menschen, die reeds voor 10 Mei
groote hoeveelheden goederen hebben in
geslagen en daarvan later geen mededee-
ïing hebben gedaan. Dan zijn er natuur
lijk altijd handelaren, die valsche opga
ven hebben gedaan van de in hun zaken
aanwezige voorraden. Tenslotte bestaat er
moogt u eenvoudig niet verzuimen te be
stijgen. Voorts is er een reigerkolonie en
de blanke, statige vogels, welke in de
hoogste beukij hun nesten hebben, pas
sen wonder wel bij dit voorname bosch.
Heerlijke bemoste paden voeren door
alle mooie plekjes van het woud, waar
ontélbare vogels zingen en fluiten en
honderden mooie bloemen tusschen het
lage onderhout prijken. Er liggen eenige
droomerige vijvers tusschen de hooge
boomen en aan die vijvers strekken zich
grasvelden uit, zoo verlaten en zoo dui
delijk eeuwenoud, dat men ieder oogen
blik verwacht dat heeren met kuitbroeken
en dames met hoepelrokken er een
gracieuzen dans zullen uitvoeren.
Men verzuime niet de tuinen te be
zichtigen. Die zijn in 1839 aangelegd
door den beroemden tuinarchitect Pet-
zold in opdracht van Prins Frederik der
Nederlanden, die dit landgoed in eigen
dom heeft gehad.
Wanneer u Raaphorst goed heeft be
wonderd, kunt u weer terugwandelen,
langs den Leidscheweg. Wie moe is
neemt de bus of tram en geniet van de
mooie route door Wassenaar naar den
Haag.
Wat denkt u ervan
Even naar de Parkstraat, dan schrijft
een energieke V.V.V.-dame u zóó voor
den Stempeltocht in.
b. Wat moeten musea, verzamelaars,
tföds-, en gasthuizen e.d. doen
1. Als zij zijn vermeld in het bekende
gele boekje„De Nederlandsche musea”,
uitgegeven door het departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
(1938) dan zijn zij van aanmelding vrij
gesteld.
2. Musea, die daarin niet zijn vermeld,
kunnen aanstonds bij den burgemeester
een formulier IV aanvragen en dat bij
dezen ingevuld terugbezorgen, teneinde
zoo mogelijk te worden „erkend”. Zij
wachten de beschikking daarop af. Wor
den zij niet erkend, dan handelen zij ge-
lijk onder a. is voorgeschreven voor par
ticulieren.
3. Een particulier, die uit wetenschap
pelijke of kunstoverwegingen een „ver
zameling heeft bijeengebracht, welke
meer dan 50 stuks omvat, kan eveneens
aanstonds een formulier vragen, waarna
hij handelt als onder b. 2 is aangegeven.
Vopr stukken, die niet tot de verzameling
behooren, handelt hij als alle anderen. Hij
levert ze in, tenzij zij onder d. vallen.
Voor zoover zij voor vrijstelling in aan
merking komen, vraagt hij daarvoor als
hij voor inlevering wordt geroepen, een
formulier II.
De wethouder van Wierden
spreekt
De heer J. H. Wolthuis herinnerde aan
den ruim 37-jarigen arbeid als burge
meester van de gemeente Wierden van
den heer van den Berg. Een groot deel
hiervan heeft spr. als wethouder met den
ontslapene mogen samenwerken, Wierden
is aan den heer van den Berg veel ver.
schuldigd en namens de gemeente zegde
de heer Wolthuis hiervoor dank. De bur
gemeester had gehoopt in den Haa
mogen uitrusten van zijn arbeid,
God heeft het anders beschikt. Moge Hij
beiden nu de eeuwige rust schenken. De
naam van den Berg zal bij -allen in Wier
den in dankbare herinnering blijven.
Rede mr. A. C. Knook
Namens het hoofdbestuur en het dage
lijksch bestuur van het waterschap De
Regge sprak mr. A. C. Knook, Met
groote liefde, toewijding en energie, al.
dus spr., heeft burgemeester van den
Berg zich immer van zijn taak gekweten.
De bestuurservaring en kracht zijn voor
het waterschap van« uitnemende beteeke-
nis geweest. De vorige week had spr.
met den ontslapene nog een bespreking
in den Haag. Wat een verlangens had
de heer van den Berg toen nog. God
vergist zich nimmer. Moge de kinderen
den vrede ervaren, die alleen de Vader
des Hemels kan geven.
Ds. P. v. d. Staay zeide, dat twee eigen
schappen bij den heer van den Berg
vooral naar voren kwamentrouw en
rechtvaardigheid. Trouw was hij aan zijn
gezin, zijn vrienden en aan zijn werk.
Zijn rechtvaardigheid kwam tot uiting in
de hulp, welke hij gaf aan diegenen, die
haar van noode hadden.' Beide eigen
schappen waren geworteld in een groote -
liefde. Bij zijn jubileum twee jaar ge
leden bleek, dat de heer van den Berg
naast burgemeester, ook burgervader
was.
Als oudste ambtenaar der gemeente
Wierden voerde de heer Vixsebosse het
woord, die tijdens zijn 30-jarigen arbeid
met den burgemeester, getuige is ge
weest van het feit, dat de heer van 'den
Berg, waar dan ook, krachtig voor de
belangen van zijn gemeente is opgekomen, - .-
Spr. ham afscheid van hem, mede namens ®n fotowedstrijden gehouden worden over
de hoofden van dienst en het gemeente
personeel en zeide, dat het de hand der
Voorzienigheid is, welke het echtpaar ook
in den dood niet heeft willen scheiden.
Ds. H. van de Pol herinnerde aan den
tijd, dat hij buurman van het echtpaar
was geweest en baseerde zijn woorden
van troost tot de nabestaanden op de
overtuiging, dat God weliswaar heeft ge
slagen, doch ook wonderbaarlijk kan
heelen. Hij is ook een God der weezen,
die beter troost dan een moeder dit kan
doen. Hij sterke uOok ds. Mulder £ad
den kinderen Gods troost toe.
Ri ra
