HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
GEMENGD NIEUWS
LAATSTE BERICHTEN
LAATSTE TELEGRAMMEN
KUNST EN LETTEREN
UIT DE OMSTREKEN
ORDENING IN DE
ARCHITECTENWERELD
HAAGSCHE 'COURANT Dinsdag 15 .Juli 194T 3e bl.
PRETTIGE LOGé
„WE KOMEN VA/V DE POLITIE"
ONTNUCHTERING IN DE
LONDENSCHE PERS
Vijandelijke aanvallen in
Noord-Afrika afgeslagen
Bru'ale inval bij winkelier te
Amsterdam mislakte
TWEEJARIGE DAGVAKSCHOOL
VOOR HET HOTEL-, CAFE-
EN RESTAURANT
PERSONEEL
VOLKSCONCERT RESIDENTIE
ORKEST
De operaties in het Oosten
gaan gestadig voort
R1JWIELDIEF NA ACHTERVOLGING
GEGREPEN
DUIZENDEN KINDEREN DRINKEN
THANS SCHOOLMELK
Voor de getroffenen oorlogsgeweld
Zeeland
DUITSCHE SOLDATEN BEVRIJDEN
POOLSCH VIOLIST
pag. 2
WINKELDIEVEGGEN
JAPAN EN HET PACT TUSSCHEN
LONDEN EN MOSKOU
RUZIE ONTAARDDE IN
HANDGEMEEN
Gastvrijheid benut om honderd en
tien gulden te stelen
Dr. T. Goedewaagen spreekt
over bouwkunst
Luchtaanval op Huil
BEGRAFENIS Mr. D. A. GIEL
Solist: Herman Krebbers, viool
toch
architectuur
overheidscontröle
ter
heden
luidt
als
DELFT
DIEFSTAL VAN
By het spelen te water geraakt
en verdronken
len
:n
Ten nadeele van een stadge
noot werden van zijn tuin aan den Fruit-
weg 30 k g. aardappelen gestolen.
een 16-jarfger
linkerbovenbeen en
geneeskundigen dienst
huis aan den Zuidwal
Architect J. Grata ma zegt: „Er komt nu
een einde aan de vrijbuiterij."
In het departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten heeft gisteren een bij-
Duitsche soldaten hebben Donderdag
26 Juni den grooten Poolschen violist
Heinrich Schablinsky na een lijden van
twee jaar in de gevangenissen van de
Gepeoe uit de handen der Bolsjewiki
bevrijd, naar het D.N.B. thans verneemt.
Schablinsky, die in 1890 is geboren, is
jarenlang eerste concertmeester van het
Philharmonisch orkest van Philadelphia
onder Leopold Stokowski geweest Boven
dien bekleedde hij het hoogleeraarsambt
aan de Princetown-universiteit. In 1939
werd hij te Lemberg door de Gepeoe ge
arresteerd, nadat deze stad door de Bolsje.
wiki was bezet. Hij heeft bijna twee jaai
doorgebracht in de gevangenissen van
Bialystok en Minsk, alvorens hij door de
Duitsche troepen werd bevrijd.
het
een
pantserstrijd-
Door eledrischen stroom gedood
Zaterdagavond heeft zich te ’s-Gra-
vendeel een droevig ongeval voorgedaan,
waarvan de 21-jarige mej. A. R. het
slachtoffer geworden is. Omstreeks half
elf wilde zij in haar woning te de Wacht
onder 's-Gravendeel, het snoer van een
looplamp op de electrische leiding aan
sluiten. Waarschijnlijk doordat zij in de
duisternis mistastte, kwam zij met den
stroom in aanraking, met het gevolg,
dat zij op slag werd gedood.
eerst na de
vertolkte de
s van
E. Lalo. Met deze compositie zijn vele
Ook de aljzondere bewaarscholen worden
ingeschakeld
Het aantal kinderen, dat schoolmelk
drinkt, is volgens de laatste opgave weer,
sterk gestegen. In de week van 30 Juni
tot 5 Juli hebben op de openbare scholen
16.815 kinderen schoolmelk gedronken en
op de bijzondere scholen 15.481 kinderen.
In het geheel zijn er thans dus 32.296 deel
nemers. Daar op sommige scholen de va-
cantie begonnen is en in den loop van
Juli andere scholen volgen, gaat het aan
tal dalen. Na de vacantie zullen echter
ook de bijzondere bewaarscholen worden
ingeschakeld, zoodat dan een nog groo-
tere deelneming verwacht kan worden dan
thans reeds bereikt is.
Het schoolmelk drinken is een succes^
waarmee het Plaatselijk Schoolmelkcomite
zeer tevreden is. Wel zou het wenschen,
dat nog meer kinderen uit de hoogste
prijsklasse van deze kostelijke voorzie
ning. die voor alle kinderen belangrijk is
en voor alle ouders financieel voordeel
brengt, genoten.
DIPLOMA ZWEMMEN ZWEMBAD
ZUIDERPARK
Op Zondag 20 Juli a.s. des namiddags
2 uur zal de stichting „Centraal Badbe-
heer” gelegenheid geven tot het afleggen
van een zwemproef. De proef zal omvat
ten: sprong van de 1 m. plank; 10 secon
den watertrappen; bedrevenheid in het
water; 5 minuten duurzwemmen.
CONCERT DUINOORDKERK
De organist Mattheus Keulemang zal
een concert geven in de DuinoordkerK
(Adr Goekooplaan) op morgenavond,
aanvang 8 uur. met medewerking van
mej. Nel van Woerkens, viool. Het pro
gramma bevat vioolwerken van Bach en
Tartini en orgelwerken van Bach, Guil-
mant en Dubois.
COR RUYS’ ZOMERTHEATER
Van morgen 16 Juli af wordt in Cor
Ruys’ Zomertheater (voormalig Kurhaus-
Cabaret) het 3de Mallemolen-programma
gegeven. Een bijzondere attractie zal ze
ker zijn het optreden van Ank van der
Moer. Behalve in de schets ,,Het huwe
lijksaanzoek”, zal zij optreden in de
mpno-tooneelscène ,,De dansles”.
Ook zal aan dit derde programma mee
werken de jonge tooneelspeler Guus Os
ter, die vooral den laatsten tijd van zich
deed spreken door zijn boeiende vertol
king in het tooneelstuk Zeven tien jaar”
bij het Nederlandsche tooneel. Guus Oster
zal niet alleen als tooneelspeler optreden,
doch tevens als conférencier.
Brammetje schreef een nieuwe schets
,,De referendaris en de overste gaan uit
visschen”, met Cor Ruys, Anton Ruys en
Theo Frenkel in hun benende creaties,
terwijl Cor Ruys de liedjes-speler weder
om een geheel nieuwe serie „Eigenwijze
liedjes” zal zing-zeggen.
Voorts verleenen haar medewerking de
Nederlandsch-Indische Hindoe - danseres
„Saba” en „May Borghols” met eigen ge
componeerde liédjes aan den vleugel.
Tenslotte zullen de populaire pianisten
Beuker en Denijs niet alleen als accom-
pagnateurs, maar tevens in een geheel
nieuw „piano-recital” optreden.
Bij den aanvang der voorstelling zal
Cor Ruys als „Oberkellner” het menu
van den avond serveeren.
Maar zij zal voorloopig nog niet kunnen
zingen
De bekende chansonnière Josée Sann,
die, zooals men zich herinneren zal, ge-
ruimen tijd geleden uit een raam van haar
woning is gevallen en zoo ernstig werd ge
wond, dat zij in het R.K, Ziekenhuis aan
het Westeinde moest worden opgenomen,
is thans zoover hersteld, dat zij heden het
ziekenhuis kan verlaten. Wel zal zij de
eerste zes weken nog een gipsverband
moeten dragen en van zingen kan voorloo
pig nog niets komen, maar het voornaam
ste is. dat zij goed vooruit gaat. Bij vrien
den buiten den Haag gaat zij een poosje
logeeren, om daar verder te herstellen.
Begin September a.s. kan haar eerste op-
treden tegemoet worden gezien.
Mishandeling
Toen een lid van den Luchtbeschermings
dienst aan een bewoner van de Singel'
straat te Delft een waarschuwingsbon wil
de uitreiken in verband met lichtuitstra-
ling, werd de bewoner zoo kwaad, dat
hij den luchtbeschermer vastgreep en hem
mishandelde. Froces-verbaal is tegen dei>
man opgemaakt.
De heer C. van Koppen hef:
denkt Zondag a.s. den dag, waarop hu
vóór 55 jaar toetrad als^lid tot het collec
tantencollege der St. Josefkerk. De Hoog
mis zal te zijner intentie worden opge
dragen; daarna vindt in de pastorie huldi
ging en receptie plaats.
HONSELERSDIJK
Stijgende omzet C.C.W.S.
Dat het eerste seizoen voor de West-
landsche bloemenkweekers niet slecht >s
geweest, blijkt wel uit de omzetcijfers.
De omzet der Coöp. Centrale Westland-
sche Snijbloemenveiling te HonselersdijK
is thans namelijk-ruim 220.000 hoogcr
dan over hetzelfde tijdvak van het vorig’
jaar.
BERLIJN, 15 Juli. (D.N.B.) In tegen
stelling tot de optimistische voorstelling
van zaken, die de Engelsche pers nog
enkele dagen geleden meende te kunnen
geven van de positie der Sovjetlegers is
thans in de Londensche bladen, naar uit
den Engelsehen berichtendienst blijkt, een
sterke ontnuchtering ingetreden. De mi
litaire deskundige van de „Times" spreekt
over een periode van zware beproevin
gen, welke nu voor het Sovjetleger is
aangebroken. De instandhouding van den
strijdgeest der bolsjewisten, aldus het
blad, is nu belangrijker dan het lot der
versterkingslinie. Alles zou echter afhan
kelijk zijn van het transportprobleem,
want het voornaamste probleem bestaat er
voor de Sovjets thans in de munitie naar
het front te brengen en de reserves te
transporteeren naar de sectoren, waar zij
dringend noodig zijn. Het blad roept het
Sovjetleger op om ook ffanneer zij het
onderlinge contact verloren hebben, nog
stand te houden tegenover den Duitschen
aanvat
In een groot magazijn in de binnenstad
werd een 19-jarig meisje, in een der
randgemeenten woonachtig, betrapt bij
het stelen van snuisterijen. Zij bleek in
een tasch een groote hoeveelheid toilet
artikelen, lijfgoederen en sieraden, met
een totale waarde van 30 te hebben ge
borgen, welke alle van diefstal afkomstig
waren. Het meisje was op een onderwijs
instelling, doch had de lessen verzuimd.
Bij huiszoeking werden nog een armband
en lijfgoederen gevonden, die eveneens
uit winkels waren ontvreemd.
Een 18-jarig meisje en een 57-jarige
vrouw werden eveneens in een magazijn
in de binnenstad betrapt bij het stelen
van resp. een blouse en een japon.
'.U.J a.i
TOKIO, 15 Juli. (D.N.B.) In hun com
mentaren op het oorlogspaet tusschen
Engeland en de Sovjet-Ünie verklaart de
Japansche pers, dat dit bondgenootschap
voor Japan niet alleen onaangenaam is,
maar in zeker opzicht ook een gevaar
vormt. De eene partner van dit verdrag,
Engeland n.L, staat vijandig tegenover
Japan. De woordvoerder van de regee-
ring weigerde in de persconferentie een
officfeele verklaring af te leggen en rei
de slechts, dat hij het voorloopig bij deze
perscommentaren moest laten. Ten aan
zien van de berichten over een militair
bondgenootschap van Engeland met de
Tsjoengkingregeering merkte de woord
voerder op. dat hierover officieel niets
bekend is. De Engelsche radio had een
dergelijk bondgenootschap tegengespro
ken, maar het gebeurt maar al te vaak,
aldus de woordvoerder, dat den reBei
dag iets wordt tegengesproken, wat dei
volgenden dag juist is.
MOZART-CONCERT IN DE DOOPS
GEZINDE KERK
Op Donderdag 17 Juli a.s. des avonds
om 8 uur geeft Hein ’s-Gravesande zijn
6e orgelconcert in bovengenoemde kerk.
Paleisstraat 8. Uitgevoerd worden werken
van W. A. Mnzart, mede naar aanleiding
van den sterfdag van den meester voo:
150 jaar. Medewerking verleenen het „Mo
zart-koor-’ (dir. Hein ’s-Gravesande>, een
strijkensemble. Jaap Morgenstern, orgel,
Adri de Heus, sopraan, Rie van Brakel.
alt en Henk v. d. Togt, tenor. Het pro
gramma bevat: 4 motetten, 4 sonaten
voor strijkers en orgel en een fantasie
voor orgelsolo (K-.V. 594). Dit is het eer
ste van de twee bijzondere concerten die
de organist dit jaar geeft. Het tweede
volgt op 4 September (Bruckner-herden
king).
JOSEE SANN HEEFT HET ZIEKENHUIS
VERLATEN
Meisje door aatobas gegrepen
en gedood
Gisteravond stapte de 20-jarige fa
brieksarbeidster A. A. uit Winterswijk,
die per autobus van haar werk te
Bocholt huiswaarts keerde, in de Dijk-
straat te Aalten uit den wagen. Toen
zij voor den bus Jangs de straat wilde
oversteken naar haar verloofde, werd zij
door een volgenden autobus gegrepen en
op slag gedood.
Op de groente- en fruitmarkt kregen
gisteren een 30-jarige koopman en een
67-jarige fruithandelaar, bij .het opladen
van kisten, ruzie, welke zoo hoog liep,
dat een handgemeen ontstond. De fruit
handelaar kreeg een verwonding aan het
voorhoofd en een gescheurde linker oorlel;
hij moest aan den centralen post verbon
den worden.
Op 1 Octabw vangen da leaaan aan
Er bestaat in het hotel-, eafé- en res
taurantbedrijf een groot gebrek aan ge
schoold jeugdig personeel. Om hieraan
tegemoet te komen, heeft de R K. Am
bachtsschool St Joseph, Ammunitiehaven,
in samenwerking met eakele Katholieke
bonden in dit bedrijf, besloten een twee
jarige dagvakschooL in te stellen. De les
sen vangen aan op I October. Op een de
zer dagen gehouden persconferentie zijn
nadere mededeelingen over deze school
gedaan.
De heer J. F. van Bijsterveld, secretaris
van St Anthonius, wees er op, dat de
jeugd in het bedrijf terug moet komen.
Tengevolge van de Drankwetsbepalingen
mogen jeugdige personen onder de 16 jaar
niet in ons bedrijf komen. Wij juichen dit
ten zeerste toe. Het gevolg is echter ook,
dat de jongens van de lagere school een
ander vak kozen.
In 1938 waren ternauwernood 600 jonge
menschen onder den leeftijd van 18 jaar
werkzaam in ons bedrijf. Tot deze 600
behooren nog geen 300 mannelijke jeug
digen. Als men bedenkt, dat hiertoe be
hooren vele ongeschoolden, dan is het
duidelijk, dat met het oog op de toekomst
de jeugd terug moet komen. Hierbij valt
op te merken, dat er een ontwerp-arbeids-
regeling is tot stand geekomen, waardoor
de perspectieven voor de jonge menschen
beslist goed geworden zijn.
Ten aanzien van de 2-jarige school
merkte spr, op, dat de initiatiefnemers en
het bestuur van de R K. ambachtsschool
zich o m. verstaan hebben met de scholen
te Lausanne, Freiburg en Heidelberg,
welke scholen een wereldreputatie heb
ben. Werkgevers- en werknemersbonden
werden om advies gevraagd zoodat het
programma van deze inrichting kan wed
ijveren mat de beste op dit gebied.
Wij als werknemers zien dan ook met
dankbaar-vertrouwend, warm kloppend
hart de opening der school tegemoet.
De heer Jos. Jansen, directeur van
Hotel du Passage en lid van het school
bestuur zeide, dat vele jaren voor den
wereldoorlog 1914—1918 het bedrijf een
groote aantrekkelijkheid had, doordat het
zoo internationaal georiënteerd was. Hoe
wel men daarbij geheel afhankelijk was
van de medewerking van anderen, hebben
velen het op deze wijze toch tot mooie
en leidende functies gebracht.
In de laatste jaren is deze mogelijkheid
tot opleiding verdwenen door het sluiten
van de grenzen. De toeloop van jongelui
naar ons vak werd minder. De weg van
verbeterde vakopleiding dient daarom be
treden te worden.
Tot de school worden toegelaten jonge
lui van 14 tot 16 jaar. De moeilijkheid, dat
persanen jonger dan 18 jaar op Zondagen
en des morgens voor acht uur en des
avonds na acht uur geen werk mogen
verrichten, zal men, na de totstandkoming
van de C.A.O., trachten te ondervangen
door een wetswijziging. Spr. zeide van
meening te zijn, dat deze school spoedig
door andere gevolgd zal worden, aange
zien er een groote vraag bestaat naar be
hoorlijk geschoold jeugdig personeel, ter
wijl bovendien door de C AO. in vele
bedrijven meer personeel aangesteld moet
worden,
De heer J. G. F. Kueter deed tenslotte
enkele mededeelingen over de organisatie
van de school. Het bestuur heeft de
kelners- en kokopleiding niet van elkaar
gesdheiden, aangezien het van meening
was, dat het goed is, dat een kelner iets
afweet van het werk van den kok en om
gekeerd. Bovendien kunnen de jongelui,
na het doorloopen van de school, als ze
gewapend zijn met kennis van het werk
van kok èn kelner een juiste keuze doen
wat betreft de richting welke zij verder
volgen willen. De school wil opleiden tot
leerling-kok en leerling-kelner. Daarom
hoopt men in de toekomst een een- of
twee-jarige vervolgcursus in het leven te
roepen. Op deze zal men dan gelegenheid
hebben zich verder te bekwamen. De cur
sussen vangen aan op 1 October en eindi
gen einde September. Het aantal lesuren
per week bedraagt 44. Aan het onderwijs
in de vreemde talen wordt groote aandacht
besteed. Hoofdzaak blijven natuurlijk de
vakken, die „des kelners en des koks" zijn,
zooals serveeren, menuleer, voedingsleer,
1 patisserie, kennis van dranken enz. Ook
wordt onderwijs gegeven in de wetten,
waarmee het personeel van dit bedrijf
geregeld te maken heeft
ORGELBESPELING BETHELKERK
Op morgen des avonds 8 uur zal in
de Bethelkerk (Mozartlaan hoek Handel,
laan) een orgelbespeling worden gegeven
door Henk G. van der Berg, met mede,
werking van mevr, Adri de Heus-Stok,
zang en Dulci Ouwerkerk, viool. Het
programma vermeldt o.a. werken van
Bach. Handel, Vivaldi, Wolf en Max
Reger.
WIELRIJDSTER BIJ AANRIJDING
GEWOND
In de Cornells Speelmanstraat is gis-
teravond de 24-jarige wielrijdster C. T.
uit de Hobbemastraat, aangereden door
een 16-jarlgen wielrijder. Zij brak het
werd door den
naar het zieken-
overgebracht.
RIJWIELEN
Door de politie is aangehouden en in
bewaring gesteld een 23-jarige expedi
teur, verdacht van diefstal van een bak
fiets. verduistering van bakfiets en van
diefstal van een rijwiel.
2-'. "J Kurzaal welis-
niet uitverkocht, doch uitstekend
Een 24-jarige Rotterdamsche dienstbode
had het plan opgevat een dagje met een
hier wonende vriendin, die eveneens
dienstbode is, uit te gaan. Dies kwam zij
naar het Haagje en het tweetal ver.
maakte zich uitstekend. Getweeën ging
het naar Scheveningen en zoo gezellig
was het geweest dat de Haagsche dienst,
bode niet rustte of haar Rotterdamsche
collega zou den nacht ook nog verblijven.
Den anderen ochtend zei het Haagsche
meisje tot haar vriendin„Blijf jij nu
maar liggen, dan ga ik het ontbijt klaar
maken”. De Rotterdamsche bleef even
wel niet uitslapen, doch inspecteerde de
linnenkast eens en ontvreemdde uit een
taschje, dat haar vriendin toebehoorde,
110.
Toen de Rotterdamsche alweer in haar
woonplaats was teruggekeerd, ontdekte
de vriendin den diefstal. Zij kreeg ver.
denking tegen haar collega en waar.,
schuwde de politie. In Rotterdam werd
het meisje aangehouden en bleek nog in
het bezit van het geld te zijn, „Ik had
het geld niet direct noodig", aldus deel
de het meisje mede, „maar ik wilde
sparen".
Voor de Haagsche dienstbode is het
„gezellige” dagje een bittere ontgooche.
ling geworden.
eenkomst plaats gehad van architecten,
gedeeltelijk vertegenwoordigers der or
ganisaties. Deze heeren waren daartoe
uitgenoodigd door den secretarls-gene-
raal van dat departement dr. T. Goede
waagen. Aanwezig waren o.m. het be
stuur van het Nederlandsche Architec-
tengilde, de gemachtigde van den Bond
van Nederlandsche Architecten (B.N.A.),
de heer B. Boezeman en omstreeks 30
Nederlandsche architecten, onder wie en
kele leden van het voormalige bestuur
van den B.N.A.
Dr. Goedewaagen, het woord nemend,
zette uiteen, dat de ontwikkeling van de
Nederlandsche cultuur voortaan in han
den zal zijn van den Staat en dat de
werkers en hun belangen gesloten vak
organisaties zullen vormen, van welke
laatste hij de pers als voorbeeld noemde.
De taak nu van sprekers departement is
mede: ordening van de Nederlandsche
Architectuur. In de
schept een volk zich blijvende vormen.
Daarom is strenge
noodig, maar vooral ook: stuwing door
de overheid. Het geheele volk zal dus de
opdrachten verleenen. De taak van het
departement is dan tweeërlei: stuwend
en controleerend, niet alleen bij bet
nieuwe, dat gebouwd wordt, maar ook bij
restauratie van monumenten.
Spreker kwam vervolgens op de taak
en de organisatie van de cultuurkamer,
welker oprichting in uitzicht gesteld is.
Alle groepen, welke in elk gilde van de
cultuurkamer telkenmale vereenigd wor
den, noemde hij de kunstenaars, den
kunsthandel, de kunstlievenden en kunst
lievende vereenlgingen. De kunstenaars
in het gilde der beeldende kunsten wor
den weder pnderverdeeld in vijf vak
groepen, namelijk de architecten, de-
schilders, de beenhouwers, de Kunstrij-
veren en de kunstpaedagogen. Voorts
ligt het in de bedoeling een aantal ge
westelijke kringen op te richten ten ein
de egalisatie te voorkomen en het plaat
selijke naar voren te doen treden.
Vervolgens kwam spr, op de functie
van de architectengroep. Die taak be
staat uit een ethisch-$ociale, een econo
mische, een juridische, een paedagogische
taak en versterking van het volksche be
wustzijn bij lederen architect. Die paeda
gogische taak achtte drl Goedewaagen
uiterst belangrijk. De architecten toch
dienen de paedagogische opleiding zelf
in handen te nemen. De architectuur
heeft zich ontwikkeld in een technocra
tisch tijdperk, waarin men te veel ver
geten heeft, dat bouwen een kunst is en
wie bouwt een kunstenaar is. De blok-
kendoozen. welke in het land verrezen
zijn, getuigen van verkeerde opvoeding.
De opleiding moet dus in geheel nieuwe
banen worden geleid. Wat wij tot nu toe
in Nederland gezien hebben in het ar-
chifectenwezen aldus dr. Goedewaagen
was tweespalt, al kan het streven der
afzonderlijke vereenigingen gewaardeerd
worden. Alvorens nu woedt overgegaan
tot stichting van een architecten-vak-
groep, is het noodig, dat de geesten
daarvoor rijp gemaakt worden. Veelmeer
begrip moet zich in de geesten vasthech
ten, ten einde te komen tot een nationale
bouwkunst. Met de vorming van die
geesten heeft spr. belast ir. J. Gratama
te Amsterdam, die ter zijde wordt ge
staan door een raad van advies. De be
staande vereenigingen zullen moeten
worden ontbonden. Verder gaat het er
maar om, dat ook de architecten zich met
overtuiging scharen bij de nieuwe orde,
die ook in Nederland zal worden geves
tigd. Richtlijnen zullen door het departe
ment niet worden gemaakt zonder de
architecten daarin te kennen. De leiding
van de architectuur zal echter bij het
departement berusten. Men moet nu zoo
ver gebracht worden, dat de innerlijke
weerstand tegen deze ordening ophoudt.
Dit moet gelukken, mede doordat de
slechte volksvoorlichters in pers, radio
en film langzamerhand verdwijnen.
Dr. Goedewaagen achtte de hoop dan
ook gerechtvaardigd, dat binnen niet te
langen tijd de Nederlandsche architec
tenwereld loyaal zal medewerken aan
wat het departement heeft uitgedacht.
Architect J. Gratama heeft hierna nog
het woord gevoerd. Hij noemde dit een
historisch moment in de ontwikkeling
van het architectenvak en van de orga
nisatie der architecten. In de bestaande
vereenigingen is voortreffelijk werk ge
leverd. De Maatschappij tot bevordering
der bouwkunst heeft een roemrijke tra
ditie. Daarom zal men het als pijnlijk
gevoelen wanneer het bestaande ver
dwijnt. Men kan echter niet anders, want
een regeering is in de eerste plaats ver
antwoordelijk voor de cultuur van het
volk. Dat de architect onder de kunste
naars wordt ondergebracht is voor spr.
een eerezaak. Daarmede wordt natuur
lijk niet gez°gd, dat de architect nu
wordt opgesloten in een ivoren toren
van kunstenaarschap. Verbindingen met
andere organisaties, waarbij de architect
belang heeft zullen natuurlijk bestaan.
Door vorige regeeringen zijn de archi
tecten steeds ter zijde gesteld. Het mo
ment is nu gunstig om verschillende de
siderata te verwezenlijken, in de eerste
plaats bescherming van den architecten
titel en het architectenvak. Alles, wat
boven den grond verrijst, moet onder
toezicht en leiding staan van den archi
tect, niets uitgezonderd. Door een en an
der zal de standing van den architect op
veel hooger peil komen, maar zal ook de
verantwoordelijkheid van den architect
aanmerkelijk worden vergroot. Er zal
voorts een einde komen aan de vrijbui
terij op dit terrein en opdrachten zullen
rechtvaardig worden verdeeld. De archi
tectuur zal dan op hetzelfde peil komen
als zij stond in de gouden eeuw.
Spr. eindigde met een hartelijke op
wekking tot medewerking aan het groote
doel. Ter bespreking van een en ander
bleef men nog eenigen tijd bijeen.
hebben aan
onze troepen
van
krachten afgeslagen. Aan het front van
Tobroek is een aanval van vijandelijke
troepen op één van onze steunpunten
afgeslagen.
De luchtstrijdkrachten van de as
hebben herhaalde malen de fortificaties
en de haven van Tobroek fel aangeval
len. Andere formaties bombardeerden
Britsche vooruitgeschoven steunpunten
en installaties. In de oase Siwa, tus
schen Sidi el Barrani en Mersa Ma-
troeh, hebben jachtvlicgers in scheer-
vlucht gemotoriseerde eenheden aan
gevallen en daarbij eenige auto’s ver
nield.
De vijand heeft luchtaanvallen uit
gevoerd op Derna, Bardia en Benghasi.
In Benghasi is een Britsch vliegtuig
door onze jagers neergeschoten.
In Oost-Afrika vijandelijke lucht
aanvallen op Gondar. Onze luchtaf
weer greep terstond in en haalde een
vliegtuig omlaag, welks bemanning
uit dissidente Franschen bestond.
In den nacht hebben Britsche vlieg
tuigen bommen geworpen op de stad
Messina. Er ontstond schade aan ge
bouwen. Onder de burgerbevolking
viel een doode; vier personen werden
gewond.
ROME, 15 Juli (Stefani). Het Weer-
machtbericht van
volgt
In Noord-Afrika
front van Solloem
nader h^jspog in g
Dirigent Jan van Epenhuysen
Het volksconcert werd gisteravond door
het Residentie-orkest onder leiding van
den dirigent Jan van Epenhuysen gege
ven. Zooals bijna van zelf sprekend ge
noemd kan worden bij een uitvoering
van dergelijk karakter bestond voor dezen
avond, waaraan de jonge violist Herman
Krebbers als solist zijn medewerking
verleende, een zeer groote publieke be
langstelling, zoodat de 1“
waar 1,1, 1
bezet was.
Herman Krebbers, die
pauze ten tooneele trad,
overbekende Symphonic espagnole
P. Lil". ”:t „i: “u~
dierbare herinneringen aan vertolkingen
van wereldberoemde herscheppende
meesters verbonden, zoodat het feit, dat
wij het werk nog nimmer zóó beheerscht
en zóó vol temperament hoorden voor
dragen als gisteravond door Herman
Krebbers van bijzondere beteekenis kan
worden genoemd.
De toon van het spel van dezen kunste-
naar is weliswaar betrekkelijk klein^
maar daarentegen smetteloos zuiver,
draagkrachtig en glansrijk. Het meest
imponeerde echter deze uitvoering door de
waarlijk volmaakte techniek, door het
prachtige vibrato, door streek en stok-
verdeeling.
Herman Krebbers, die waarschijnlijk
wel iederen deskundige in ware vervoe
ring voor zijn techniek zal hebben ge
bracht, is dan ook een genie, dat in zijn
generatie zijns gelijke niet heeft en in
de toekomst de trots van ons land op
violistisch gebied zal blijken te zijn! Ot
de geestelijke ontwikkeling van den kun
stenaar reeds evenredig is met de tech
nische is aan de hand van het muzikale
gegeven van gisteravond moeilijk vast te
stellen. Wij zouden daartoe eens een
Brahms- of Beethoven-vertolking van
hem moeten hoorpn. Doch het is zeker,
dat Herman Kréübers Lalo’s Symphonic
espagnole in verrukkelijk samenspel met
het Residentie-orkest, in haar Zuidelijke,
zinnestreelende klankcharme, in haar
grilligheid en weemoedige zangerigheid
op sublieme wijze heeft doen herleven.
Orkest en auditorium hebben den emi-
nenten kunstenaar met applaus en bloe
men op spontane wijze gehuldigd.
Het Residentie-orkest vertolkte
gelegenheid van de Rembrandt-herden-
king het prachtige werk „Saul en David"
van J. Wagenaar en voorts R. Schumann’s
vierde Symphonic in d kl. t. op. 120 en
de Ouverture „Carnaval romain5’ van H.
Berlioz.
De Schumann-vertolking klonk nogal
gejaagd, waarbij vooral het tempo in del
Finale met het muzikale karakter niet
goed vereenigbaar was. Het orkestspel
zelf dwong echter diepe bewondering af
voor Jan van Epenhuysen. Want niet
alleen in dit werk, doch ook in de su
blieme vertolking, welke Wagenaar’s
„Saul en David” onderging, kwam duide
lijk tot uiting hoe voortreffelijk deze
dirigent zijn stof beheerscht, hoe klaar
zijn aanduidingen voor de verschillende
musici zijn en hoe feilloos hij de werken
rhythmisch doet weergeven. Zoodoende
werd dan ook van de Ouverture „Carna
val romain” een kleurrijke, pittige ver
tolking gegeven. Aan langdurige applaus-
ovaties voor dirigent en orkest ontbrak
het van zelf sprekend dan ook niet
BADEN
Bij de Maatschappij Zeebad Sehevenln-
gen werden gisteren 1475 baden genomen,
in het Volkszeebad 2272. in het Volkszee-
bed Kijkduin 485 en in het zwembad Zui-
derpark 5922 baden.
De temperatuur van het water te Sche-
wnangen was heden 66 graden, en in be*
Zuiderparkbad 76 graden. j
De stichting „Getroffenen oorlogsge
weld Zeeland” heeft een persconferentie
belegd, waarin de voorzitter van het
stichtingsbestuur uiteenzette, wat de
stichting in den loop der laatste maanden
heeft verricht. Het bestuur houdt geregeld
voeling met landelijke organisaties en
met die in andere getroffen gemeenten of
streken, en heeft o.a. aangedrongen op
het verleenen van crediet aan de gedu
peerden tegen lage rente. Resultaten zijn
bereikt inzake belastingbetalen en niet te
veel steun verleenen in natura.
In een adres aan den secretaris-gene-
raal van Financiën heeft de stichting aan
de "hand van verscheidene vragen haar
meening op verschillend gebied uiteenge
zet en bezwaren geopperd tegen de rege
ling van vergoeding van schade aan huis
raad volgens het besluit van 2 December
j.L, omdat men daarbij uitgaat van de
grondgedachte van een beperkte tege
moetkoming en het een herstel van gele
den schade op een basis van vervangings
waarde dient te zijn. Het is billijk, dat
een verbetering of uitbreiding van een
pand voor rekening van den eigenaar
komt als het niet meer is dan 20 pCt.,
opdat de betrokkene niet op lasten ge
steld worde, die onredelijk zijn, gelet op
zijn vroegere lasten. Het herstel van pan
den moet staan op het peil, dat waarborgt,
dat niet binnen eenige jaren groote kos
ten ontstaan als gevolg van onvolledig
heid of onbevredigende kwaliteit.
Gistermiddag is de 5-jarige Hajo Ploe
ger te Meppel bij het spelen in de
Wold A geraakt en verdronken.
Rechercheur had zijn gangen
nagegaan
Een rechercheur van den justitieelen
dienst B. liep gisteren in de binnenstad,
toen zijn oog viel op een man, die zich
verdacht ophield bij plaatsen, waar veel
rijwielen stonden geparkeerd. Hij besloot
hem te volgen. De politieman zag, hoe
de man zich over een rijwiel heenbóog
en het nauwlettend bekeek. Juist kwam
de eigenaar naar buiten, waarop de man
zich verontschuldigde en zeide zich in
het rijwiel te hebben vergist. Het exeuus
werd aanvaard, doch honderd meter ver
der nam de man een daar staand dames-
rijwiel weg. sprong er op en ging er
met een vaart van door. De rechercheur,
die loopend was, leende een fiets en ging
den dief na. Na een achtervolging van
vijf minuten, waarbij het in wilde ren
door de straten in de omgeving van het
Westeinde ging, wist de rechercheur den
rijwieldief tot stoppen te dwingen en
hem te arresteeren. Het was een 22-
jarige opperman, die aan het hoofd
bureau is ingesloten.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 15 Juli. (D.N.B.). Het Opper
bevel der Weermacht maakt bekend:
De operaties in het Oosten schrijden
gestadig voort.
In den strijd tegen Gropt-Brittannië
heeft het luchtwapen in den afgeloopen
nacht met sterke strijdkrachten weder
om de ravitailleeringshaven Huil ge
bombardeerd. Uitgebreide branden ont
stonden. In het Kanaal van St. George
is een koopvaarder van 6000 brt. door
neergeworpen bommen tot zinken ge
bracht.
In Noord-Afrika hebben Duitsche ja
gers concentraties van Britsche vracht
auto’s bij Sidi el Barrani uiteen gedre
ven. Duitsche gevechtsvliegtuigen brach
ten vijandelijke batterijen rondom To
broek tot zwijgen. Een formatie Duit
sche gevechtsvliegtuigen heeft in den
nacht van 13 op 14 Juli Britsche schepen
op de reede van Suez gebombardeerd.
Twee vrachtschepen van in totaal 12.000
brt.. werden vernietigd. Twee andere
groote schepen kregen voltreffers.
Bij aanvalspogingen van Britsche ge
rechts- en jachtvliegtuigen aan de Ka-
naalkust zijn gisteren door jagers en af
weergeschut 12. door marinegeschut 1
vijandelijk vliegtuig neergeschoten.
Britsche gevechtsvliegtuigen hebben
In den afgeloopen nacht brisant- en
brandbommen in Noordwest-Duitsch-
land, vooral in Hannover, en in het kust
gebied neergeworpen. De burgerbevol
king leed eenige verliezen aan dooden
en gewonden. Nachtjagers en afweerge
schut schoten 7 aanvallende Britsche ge
vechtsvliegtuigen neer.
Hedenmorgen is op de Algemeene Be-
graafplaats aan de Kerkhoflaan ter aarde
besteld het stoffelijke overschot van mr.
D. A. Giel. oud-referendaris bij het Mijn
departement in Ned.-Indië.
Aanwezig waren de heeren K. A. Ja
mes. oud-resident. J. Adriani, gep. ad
ministrateur in Ned.-Indië. C. V. Aarsse,
oud-referendaris Nederlandsche Rekenka
mer. H. Kemper, voorzitter bestuur
Christian Scdence kerk. H. Fennema,
persgecommitteerde Christian Science en
W. J. Sterkenburg, procuratiehouder
Eerste Nederlandsche.
In de aula heeft de heer Fennema ge
wezen op het vele goede, dat de overle
dene gedaan heeft als persgecommitteerde
van de Christian Science. Ruim 10 jaar
heeft hij er voor gestreden om het juiste
begrip te vestigen.
De herinnering aan een trouw vriend
zal ons bijblijven.
Tot slot las de heer Fennema enkele
schriftgedeelten voor De organist speelde
liederen uit den Christian Science-bundel.
Een ongewone sensatie, weliswaar van
minder prettigen aard, maar die per
saldo nog goed afliep, beleefde gister
avond een kruidenier aan de Amstellaan
te Amsterdam. Kort na elf uur, toen het
dus vrijwel geheel duister was, werd er
eenige malen hard gebeld en op de win
keldeur geslagen. Op de vraag van, den
winkelier, wie er nog zoo laat op bezoek
kwam, was het antwoord „Direct open,
doenwe komen van de politie”, waarop
de kruidenier de deur opende en twee
mannen, in burgerkleeding, binnenstapten.
De onthutste winkelier kreeg te hooren,
dat hij gearresteerd moest worden en
dat bovendien ook al zijn geld, juweelen
e.d. in beslag werden genomen. Daarbij
dreigden de beide indringers (van wie
één. om nog meer indruk te maken, een
Duitsch accent in zijn woorden trachtte
te leggen) met een voorwerp, dat in het
donker gelijkenis met een pistool ver
toonde.
De vrouw van den kruidenier ging
daarop met een der mannen naar bpven,
waar de woning van het echtpaar is, om
daar het geld en de sieraden ter hand te
stellen, zoodat intusschen de winkelier
met slechts een der overvalplegers ach
terbleef. Van deze gelegenheid maakte
eerstgenoemde gebruik, om alarm te
makenhij greep een leeg koekblik en
wierp dat tegen de winkelruit, op welk
geluid eenige voorbijgangers kwamen toe.
geloopen. Intusschen was een worsteling
tusschen den kruidenier en zijn belager
ontstaan. De bandiet riep zijn makker
te hulp, doch ook de winkelier roerde
zich hevig en riep om assistentie. Be
grijpende, dat de overval toch geen
succes meer zou hebben, maakten de
beide bandieten zich haastig uit de
voeten. Hoewel direct een achtervolging
werd ingezet, gelukte het hun, in de
duisternis te ontkomen.
De „echte" politie, die daarop werd
gewaarschuwd, is onmiddellijk met het
onderzoek naar de bedrijvers van dezen
brutalen overval begonnen. Een vaag
signalement van hen is bekend.
as ci. wie ci.