RUST X' IN DOORN OPRUIMING VACANTIE-UITGANGEN Gezocht: PERSONENAUTO KUNST EN LETTEREN AOVERTENTIEN. Verbreek de banden niet „De Hoefslag", SOEST PUTTEN TOEGEZONDEN BOEKEN DE WERKEN VAN DICK KET AUTOMARKT Muziekinstru men ten Transport pag. 3 - 1© bl. EXPEDITIE PUTTEN, op de Veluwe KAMPHUIS „DE B06CHFLUITER" idéaal gêlègên, dicht bij statiöh, toch heerlijk stil en vrij in eigen bosch. Uitst. voeding; lichte slaapk. Vraagt prospectus. Ruime, heldere Boerendeel (2 x 25 pl.) met stroomatrassen, water, enz. beschik baar voor groepslogies V. Vereen, en Clubs De bevordering van en de steun aan de Nederlandsche tooneelschrijfkunst HAAGSCHE COURANT Vrijdag 18 Juli 1941 VIER FIGUREN UIT HET HAAGSCHE MUZIEKLEVEN DE WESTERKERK TE AMSTERDAM In het Haagsche Gemeentemuseum straat <1 bij Rijsw.weg, Den Haag. Inl.: VVV. Wagenstraat 35-37 De toekomst van het vaderlandsche tooneel ALBERT KRAMER f Een bassanger met bijzondere beloften DE NEDERLANDSCHE BOUWKUNST Ni' k- PROGRAMMA VAN HET GEMEENTE- MUSEUM Haagsche Courant Lezing van architect A. J. Kropholler HARMONIECONCERT OP HET KURHAUSTERRAS BEL OP 111321 7897 LUNTEREN Lubeck, Verhuist, Hol en Wagenaar KURZAALBERICHTEN kans óp hulp, ingesloten warén. besloot volk tot dienstbaarheid te pressen. 271 De oproep van het departement Gezien het aantal inzendingen verwacht Voor de week van 21 tot en met 26 Juli KERKCONCERT WASSENAAR Woensdagavond 23 Juli a.s„ 8.15 uur, wordt in de Dorpskerk te Wassenaar het 14e concert gegeven, dezen keer een or gelbespeling door Hennie Schouten, orga nist der Luthersche kerk te Leiden. De opbrengst is als altijd ten bate van het orgelfonds. museumbezoekers. 24 Juli te 8 uur: i Open op het terras van het pa- p*ard en Wagen op lucht met Koet- k*r, te huur 1.50 per Uur. Telefoon 778710 253 °E RACER, Tel. 111321, Balistr. 3 Maandag 21 Juli te 3 uur: 3e Concert van Nèderlandsche muziek, te ge door Herman van der Vegt, viool, i een evriid TENTOONSTELLING VAN HET BREVIARIUM GRIMANI De vereeniging van beeldende kunste naars „Naarden-Bussütn” zal in den loop der maand Augustus een tentoonstelling hoüden van werken van haar leden. Op deze tentoonstelling zal o.m te zien zijn een reproductie van het Breviarium Gri- mani. Dit is een met de hand geschreven en door Vlaamsche kunstenaars van de Brugsche school met 110 miniaturen ver lucht brevier. Het werk dateert uit het einde der 15e, en begin van de 16e eeuw. wen en Theo van der Pas, piano, waarna rond leiding op de tentoonstelling „Vier lei dende figuren in het Haagsche muziek leven”. Gratis toegankelijk voor mu seumbezoekers. Woensdag 23 Juli te 3 uur: Algemeene rondleiding op de Herdenkingstentoon stelling van Dick Ket. 4e Concert van Nederlandsche muziek geven door de dames Gusta Scheep- iker, zang, én Jó ’t Hart, violoncel, met de heeren W. J. Schmidt en Coos eusden, pianobegeleiding. Na af- •ondleiding op de tentoonstelling leidende figuren in het Haagsche Een verslaggever van het A NP had dezer dagen een onderhoud met den leider van het dramaturgisch bureau van de afdeeling theater en dans van het departe ment van Volksvoorlichting en Kunsten, den heer J. A. van Kersbergen. De.heer van Kersbergen gaf allereerst een uiteen zetting van zijn werk aan het departe ment. De eerste opgave, welke het bureau zich heeft gesteld zoo zeide hij is de bevordering van en de steun aan de Nederlandsche tooneelschrijfkunst. Be halve dit is het niet minder belangrijk ons volk bekend te maken met de werken van schrijvers uit het ons verwante Duitsch- land. Vooral ten opzichte van de tooneel- cultuur der laatste jaren geldt nog bij vele Nederlanders de overtuiging, dat over onze Oostgrens slechts geestelijke „bar baren” te vinden zouden zijn. Het is een even grootsche als moeilijke taak te trach ten op dit gebied een beter begrip mogelijk te maken, waardoor het tooneel in ons land van zijn Angelsaksische eenzijdigheid verlost kan worden. Deze verruiming van den blik zal bovendien ongetwijfeld vruchtbaar werken op de eigen Neder landsche tooneelcultuur. Er mag geen oogenblik verzuimd worden, dat bij kan dragen tot het bewust worden van ons volk tot het Nederlanderschap. Dit bewust zijn, dat vroeger zoo vaak onder vervlak kend internationalisme verborgen ging en dat het laatste jaar zij het misleid en verdwaald in on-Germaansche richting zich overal begint te roeren, heeft als steun aansporing en uiting het goed ge leide en volksche tooneel noodig als het Nu mei adterteeren op te houden, non beteekenen de banden tusschen kooper en winkelier of fabrikant te verbreken Goede waar en een goede naam dienen echter voor later in de herinnering te blijven voort leven. Daarom is couranten-reclame, juist ook in deze tijden, van een zoo groote beteekenis. (Een der bekroonde inzendingen op een prijsvraag, uitgeschreven door de Duiteohe ,,Werberat”). de heer kersbergen goede resultaten van den oproep, welke het departement tot de tooneelschrijvers heeft gericht Ter ver duidelijking en ter opheldering van mis verstand deelde hij nog mede, dat tegelij kertijd twee nieuwe instellingen in het leven zijn geroepen. In de eerste plaats de Breerooprijs. Deze zal worden toege kend voor het geheele werk van den toö- neelschrijver, m.a.w. voor zijn prestaties ten opzichte van de Nederlandsche Too neelschrijfkunst. Deze prijs wordt uitge keerd op 15 September van het volgende jaar. Daarnaast staat het aan iederen tooneel- schrijver, of aan hem, die slechts een stuk heeft geschreven, vrij, werk van zijn hand ter beoordeeling in te zenden aan het departement. Uit dit werk, dat begin Augustus a.s. binnengekomen zal zijn, wordt een keus gedaan, waarna de opvoe ring van een of meerdere stukken door een beroepsgezelschap financieel zal worden begunstigd. Deze opvoering zal de prijs zijn, terwijl daarnaast enkele kleine bedra gen als aanmoediging kunnen worden uitgekeerd. Stukken in druk kunnen worden inge zonden. Stukken, welke door het beroeps- tooneel reeds werden gespeeld, dingen al leen medp voor den Breerooprijs. Stukken die al naar het departement werden opge zonden, voor de instelling van de prijzen en nog niet werden teruggezonden, dingen mede, tenzij de schrijver dit niet wenscht. Stukken, die in de laden van de beroepsge zelschappen liggen, moeten eerst terugge vraagd worden, alvorens zij kunnen wor den ingezonden. Alle stukken worden te ruggezonden, ook zonder bijvoeging van porto. Op alle inzendingen volgt een uit voerig antwoord. De beoordeeling der stukken geschiedt door het dramaturgisch bureau van de af deeling Theater en Dans, terwijl het ad vies kan worden gevraagd van enkele be kende tooneelschrijvers, tooneelleiders, tooneelcritici, en tooneelspelers, die daar toe medewerking hebben toegezegd. De heer van Kersbergen noemde o.m. mevr. Jo van Ammers-Küller, August Heyting, Adriaan van Heesch, Jan Koetsier Muller, Piet Rinks, J. C. Nachenius, Johan Boe- zer. Dirk Verbeek, en dr. Wijnand Frans. De beoordeeling zal begin October 1941 gereed zijn, De richtlijnen zullen zijn: speelbaar en volksch. Dit geldt voor ieder soort tooneelstuk: blij- of treurspel, histo risch drama of hedendaagsch kamerspel, actueel spel of klucht. Den schrijvers wordt bij het scheppen volledige vrijheid gelaten, aan de andere zijde zal de beoor- deelihg nauwkeurig worden toegelicht. Volledigheidshalve deelde de heer van Kersbergen nog mede, dat het niet noodza kelijk is, dat een volksch stuk op eigen bodem speelt, doch wel, dat de geest volksch is. Ten aanzien van het begrip „volksch” verwees hij naar de uiteenzet tingen, welke de secretaris-generaal, dr. T. Goedewaagen, herhaaldelijk in het openbaar en voor iedereen duidelijk heeft gegeven. Geen enkel „soort” stuk zoo zeide de heer van Kersbergen tenslotte heeft de voorkeur. Daarom is ook vast geteld, dat eventueel meer stukken zul len worden uitverkoren. Er is voor ieder éên evéh groote kans. Stukken echter vol höllë tirades en onecht van gevoel hoe goed ook genteend, worden örtmiddellijk terzijde gelegd, evenals stukken, welke een onge zonden, on-Nederlandschen geest ademen. Brieven en inzendingen zijn te richten aan de afd. Theater en Dans van het departe ment voor Volksvoorlichting en Kunsten. Architect A. J Kropholler heeft Woens dagavond in „Excelsior” voor de Werkge meenschap der Nederlandsch-Duitsche Kultuurgemeenschap een voordracht ge houden over de Nederlandsche Bouw kunst. De voorzitter heeft tot de tarijke aanwezigen een welkomstwoord gespro ken en de plannen der werkgemeenschap voor de komende maanden medegedeeld O.a. staat in Augustus een gezellige avond in het Kurhaus op het programma. Aan de hand van een uitgebreide serie lichtbeelden heeft de heer Kropholler het ontstaan, wezen en karakter van de Ne derlandsche bouwkunst geschetst. Bodem gesteldheid, geografische ligging van om. land en volksaard drukten haar stempel op de bouwkunst in het verleden. Van kracht, trots en eer getuigen de mo numentale gebouwen in de Oud-Holland- sche steden zen dorpen. Oud-Amsterdam geeft voorbeelden van een specifieke volksbouwkunst. Spr. wees op de hierbij gebruikte materialen, zooals natuursteen kalk- en zandsteen, welke, dank zij een goed geoutilleerde scheepvaart, uit verre streken naar hier werden gebracht. Inte ressant waren de lichtbeelden van Oud- Amsterdam, naar penteekeningen van Wenckebach. Hieruit spreekt de gedegen heid van den bouwmeester uit dien tijd. De handwerkkunst vooral trad op den voor, grond. Ten aanzien van de Nederlandsche re naissance merkte de heer Kropholler op, dat zij zich kenmerkt door een vasthou den aan de oude volksbouwkunst.. De Hol- landsche bouwmeesters genoten ook in het buitenland bekendheid. Dat bleek uit het feit, dat velen van hen in ’t begin van de 17e eeuw uitgenoodigd werden naar Noord-Duitschland en Scandinavië te ko men. Tal van bouwwerken langs de Oost zee herinneren aan hun verblijf Spr. wees er op, dat hetgeen volksch is. ook thans in de bouwkunst dient te wor den vastgehouden. Gewezen werd op het werk van Cuypers, den bouwmeester van het Rijksmuseum te Amsterdam. Hij was de man van het interieur, die naast bak- steen ook natuursteen gebruikte. In het begin van de 20e eeuw kwam Berlage, die met het oude brak en een nationale bouw kunst schiep. In Berlage’s werk heeft het Germaansche bloed gesproken. Om aan den smaak van het publiek, dat hem aan vankelijk niet begreep en waardeerde, te voldoen, onderging zijn werk een ver andering. Het kreeg eën meer internatio naai karakter (Haagsche Gemeentemu seum). Spr. wees op het stijllooze in het werk der Hollandsche architecten van den laatsten tijd. Van volksche bouwkunst kan geen sprake meer zijn: cubisme eh futu- fisma deden hun invloed gelden. Uitvoe rig stond de heer Kropholler stil bij zijn eigen werk, waarvan hij voorbeelden op het witte doek liet zien. Steeds heeft spr. willen vasthouden aan de oude volksbouw kunst, hetgeen ook Cuypers en Berlage aanvankelijk hebben beoogd. Het eerzame handwerk van timmerman en smid brengt ons Op een hooger plan dan de moderne spitsvondigheid van een architect. Bekwaamheid dient voor den volksgeest een eerezaak te zijn, niet hel bezit van geld. Ds. Schuon heeft den spreker dank ge zegd voor zijn interessante beschouwin gen. In den heer Kropholler zag spr. een vertegenwoordiger van een geesteshou ding, welke ook in Duitschland over ver val gezegevierd heeft. VEILING VAN MARLE EN BIGNELL Op de veiling bij v. Marie en Bignell heeft Bosboom’s kerkinterieur 5800 opgebracht. Een aquarel van Weissenbruch deed 280. Een zee van Mesdag: 2100 en „Koeien aan de plas” door W. Maris: 1 1800. Dit waren wel de hoogste prijzen. De meeste wérken van schilders uit de Haagsche School gingen vóór uiterst lage prijzen, dé stemming was zeer lusteloos én de schilderijen van H. J. Haverman, dén Haagschen schilder, brachtén onge- looflijk weinig op. Slechts één doek kwam bóven de 100. Er gingen er ook voor... /6 en iéts méér. Langs de Wegen van gewond Vlaanderen een oorlogsdocu ment door Frans Primo. Uitg. Roskam, Amsterdam. Juni van het vorige jaar heeft de fietstocht gemaakt door begint 19 JULI, ook voor muziek. Muriekh. A. Veneman, Prinsestr. 30 ruimd binnen het theatergilde van de Ne derlandsche Cultuurkamer. Het karakter van zijn volk zoo ging de heer van Kersbergen verder zal den volkschen schrijver nimmer belemmeren. Het eigen karakter zal hem evenmin in der» weg staan. Het is niet waar, wat een vroe gere magistraat heeft gezegd ter veront schuldiging van eigen bekrompenheid, n.l. dat de Nederlander gebrek aan fantasie zou hebben. Het dagelijksche leven heeft hiervan vooral den laatsten tijd wel het bewijs geleverd Zoo blijkt thans ook het flegma gelukkig niet onverbrekelijk aan onzen aard verbonden te zijn. Vroeger heette het nog, dat bij een straatruzie van twee menschen de overigen als omstanders stonden toe te kijken zonder partij te kie zen. Deze onpartijdigheid moest dan het ge mis aan gevoel voor „dramatiek” bewijzen. Ook dit is tegenweordig maar al te onjuist gebleken VOORTHUIZEN Kampeer-centrum „Nieuw Dennenluct*’. Bondskamp.-centr. A.N W.B., o. h. pracht boschr landg. „De Ijsvogel”. Log. met voll. maalt int kamph., woonw., slaapz. en kam., landh Gr. gemeensch. eet- en re creatiezaal, tennisb. enz. Goede zwemgel. Vr. gratis toez. gelll. prosp. J H. G d Woude, „De Ijsvogel”, Voorthuizen, Tel 74. of G Hermans Goeverneurlaan 106, Den Haag. Tel. 119193. op het mooie landgoed Pijnenburg, in het eigen, fraaie boschpark, biedt U naast rust alle vacantie-genoegens. Bosch, hel, na tuurbaden, uur fietsen van Loosdrecht. Pension p. d. v.a, ƒ1.90. Apart groot trekkerskwart. ov> ƒ0.40 p. nacht plus reserveeringskosten. Vr. uit. grat. prosp. 271 Kampleiding: CATH. F. EIKEMA. Tentoonstell ingen Vier leidende figuren in het Haagsche muziekleven: J. H. Lubeck (17904865), J. Verhuist (1816-1891. Richard Hol (1825-1904), Joh. Wagenaar (1862-1941). M. W. van der Valk (1857-1935). Schik derijén. pastels, aquarellen, teekeningen en het grafisch werk. Vah 20 Juli a.s. af: herdenkingsten toonstelling van Dick Ket: Schilderijen, teekeningen en grafisch werk. Een nog warme zonnegloed, een zacht zeebriesje, waarin slechts later óp defi avond eenige kilheid viel te bespeuren, aldus ideale weersomstandigheden voöf het tweede concert op het Kurhausterras. De belangstelling was alleszins bevredi gend. mede door den uitstekenden indruk welke het- harmonieorkest van het Ne derlandsche orkest ,,’s-Gravenhage” bij het eerste concert heeft achtergelaten en welke een belofte inhiëld voor verdere kunstzinnige verrichtingen, waarin men zich niet teleurgesteld zal hebben ge voeld! Met een strak rhythmisch géspeelden marsch van F. E. A. Koeberg werd be gonnen Suppé’s zoetvloeiende „Eih Mor* gen, Mittag und Abend in Wien” volgde en in dezelfde sfeer hielden Nico Verhoeff en zijn geschoold ensemble hun gehoor mét één wals vah Joh, Strauss. Welk een rijkdom aan klank dit orkest bézit kwam sterk naar voren in de Bal letmuziek van Faust”. Met een indruk wekkende vertolking van Sibelius’ „Fin landia”, in een bewerking van dr. C. L. Walther Boer werd het eerste gedeelte besloten. Na de pauze werd „Dichter und Bauer” uitgevoerd, waarin de charme van dit werk in elke nuance wist te bekoren. Voornaam van toon was de ouverture „Raymond”, van Thomas, martiaal Joh. Strauss’ „Egyptischer Marsch” en boeiend de opvatting en uitbeelding van de „Slavischer Tanz”, van Dvorak. Dunkler’s „Grenadiers Marsch” dit zoo geslaagde concert, waarvoor de waardeering uit het volle applaus bleek. Een belangrijke tentoonstelling De tentoonstelling van werken van den, in September 1940 te Bennekom overleden schilder Dick Ket, welke van Zondag a.s. in het Gemeentemuseum voor het publiek toegankelijk zal zijn, zal een nagenoeg volledig beeld geven van de ontwikkeling en het scheppen van dezen belangrijken kunstenaar, slechts enkele Werken zullen ontbreken. Nagenoeg alle eigenaars hebben hun volledige medewerking gegeven. Zoó zal men zich waarschijnlijk een nieuw beeld van den schilder kunnen Vormen, die veelzijdiger blijkt geweest te zijn, dan men uit de bekende werken aanneemt. De vroegst gedateerde inzending is reeds van 1919, toen de kunstenaar 17 aar was. De tentoonstelling omvat ru|rn 10 nummers, schilderijen, teekeningen in verschillende technieken en linoleum sneden. TENTOONSTELLING WESTFAALSCH— NEDERRIJN8CHE KUNST De opening van de tentoonstelling van WestfaalschNederrijnsche kunst In Am. sterdam, zal om technische redenen niet op 26 Juli maar op 2 Augustus a.s. ge* aard vreemde krachten kan gelukken, ons schieden. Volk tot dienstbaarheid te pressen. sploiteert v.af 1 Aug. besteldienst .Bé Snelle Trappers” (Tel. 334615) dchteveltschestr. 9. B.g.g. 334615 Laatste rustplaats van Rembrandt van Rijn Men kan zich voor Rembrandt. Neer lands grootsten schilder, geen schooner laatste rustplaats denken, geen verheve ner mausoleum, waar zijn gebeente op onbekende plaats bewaard wordt, dan Hendrick de Kéysers laatste meester werk. de Westerkerk. Dit meesterwerk, waarin zich de gouden eeuw weerspie gelt, munt uit door eenheid en eenvoud van conceptie. Het is eigenaardig, dat de Keyser, zooals bij andere van zijn kerken, ook hier de traditie der Gothi- sche katholieke kerken volgde en slechts het ontbreken van het koor doet het grondplan afwijken van de katholieke Godshuizen. Hendrick de Keyser heeft deze belangrijke schepping nooit vol tooid mogen zien. De bouwmeester, die in 1567 te Utrecht werd geboren en in 1621 te Amsterdam overleed, begon in 1620 met den bouw der Westerkerk, welke bouw in 1631 beëindigd was. Het orgel, dat in 1687 ingewijd is, staat op vier marmeren zuilen, en heeft fraaie, door Gerard de Lairesse beschil derde deuren. Boven het orgel staat het beeld der liefde, waaronder men leest: „Deo et proximo”, „Gode en de naas ten”. In den kelder van het kerkmees- tercomptoir zijn onlangs de beschilder de luiken van het rugpositief terugge vonden en deze bevestigen het vermoe den. dat de thans in grijsgroene kleur geschilderde eikenhouten gewelven oor spronkelijk in blank hout bedoeld zijn geweest. De schitterende dertigarmige koperen kaarskronen van het middenschip en de kleinere kronen van de dwarsbeuken dragen verder veel bij tot den luister van dit overigens sobere kerkinterieur. Slechts de laatste rustplaats van den groote Rembrandt Harmensz. van Rijn wordt aangeduid door een simpel car touche tegen een der zuilen en vormt wel een groote tegenstelling met do praalgraven van onze zeventiende-eeuw- sche zeehelden in de groote kerken van Amsterdam. De nalatenschap van Rem brandt is echter zoo grootsch, dat men zich geen schooner monument voor' dezen meester kan denken, dan het kerkgebouw door de Keyser geschapen. te maker, zang, én Jó ’t Hart, violoncel, met de heeren W. J. Schmidt en Coos van Heusden, pianobegeleiding. Na loop ron<“ ..Vier 1 muziekleden”. Gratis toegankelijk voor Donderdag lucht-concert viljoen Gemeentemuseum te geven door het koor van de Stichting „Haagsch Opetafonds” met medewerking van Nel Vëelo, sopraan, Rie Popma, alt, en Willy Bos, pianobegeleiding. Het geheel onder leiding Van Willem van der Meer. Vrijdag 25 Juli te 3 uur: 5ë Concert Van Nederlandsche muziek, te geven door Hans Schouwman, piano, en Han vah de Ven, viool, waarna rondleiding op de tentoonstelling „Vier leidende ff* gufen in het Haagsche muziekleven”. Gratis toegankelijk voor museumbe zoekers. dagelijksche brood. Ten aanzien van de vraag of hij ons huidige tooneel goed geleid acht, ant woordde de heer van Kersbergen, dat hij zich ten aanzieh hiervan alleen wil bezig houden met den geestelijken kant, dus die van het speelplan. Hij vroeg zich af of het niet onbegrijpelijk en misdadig is, dat het publiek d.w.z. ons volk, in het frontgebied van dezen oorlog dagelijks stukken ge speeld zag worden van schrijvers uit Angelsaksische landen, terwijl aan het Nederlandsche stuk vrijwel geen kans werd gegund. Wat het eerste betreft zoo merkte hij op is een verandering ingetreden. Dientengevolge is voor het Nederlandsche stuk veel goeds te ver wachten. In antwoord op een vraag of het tooneel naar Zijn meening zoo belangrijk is en of er voldoende belangstelling voor bestaat, dat het een schadelijken invloed op ons volk zou kunnen hebben, antwoordde de heer van Kersbergen, dat het onomstoote- lijk vaststaat, dat de schouwburgen in tijden van spahning voller zijn dan ooit. In ons land zoo zeide hij leeft nog in talloozen de liefde voor het grootsche voorbeeld van Willem Royaards. Onge acht de tijdelijke onzuivere motieven waar door de theaters eenigen tijd geleden druk werden bezocht, is de liefde van den Nederlander voor het tooneel eerlijk en groot. Hiervan getuigt het getal der önge- I veer 4500 amateur gezelschappen, die er in ons land bestaan. Men zou 12J jaar lang avond aan avond een voorstelling kunnen bezoeken zonder tweemaal dezelf de vereeniging te kunnen zien spelen. Nederland bezit werkelijk goede schrijvers. Deze leékenspelers spelen grootendëels stukken van Nederlandsche schrijvers. Het beroepstooneel heeft deze schrijvers echter vrijwel in den steek gelaten. Dat de liefde voor de tooneelschrijfkunst evenwel onge- bluscht in veler harten brandt, getuigen de talrijke inzendingen van stukken, welke nu reeds op het departement zijn ontvan gen. Verblijdend hierbij is, dat deze inge zonden worden uit alle strekèn van ons land, Uit Zeeland en uit Groningen, uit Limburg en uit Frieschland. De veel ge smade „provincie” toont als zoo dikwijls gezondheid en ruggegraat. Het hoofd van de afd. Theater en Dans overweegt dan ook het denkbeeld mettertijd speciale in zendingen van stukken in de streektalen mogelijk te maken en de opvoering er van te begunstigen. Ongetwijfeld bezit ons land ook werke lijk goede schrijvers. De internationale afbraakmachten hebben ons publiek welis waar van het tegenovergestelde trachten te overtuigen, doch desondanks hebben vele tooneelschrijvers tegen alle misken ning en doodzwijgen in doorgezet. Èooals bekend staat de mogelijkheid tot inzending van stukken na den oproep in de dagbladen van 12 Juni nog tot begin Augustus open. Vanzelfsprekend zijn de meeste schrijvers zonder ervaring op het beroepstooneel, zonder routine, nim mer ondersteund en nimmer opgevoerd. ook in hun werk soms het slachtpffer vat) het brutale cynisme van enkele heeren mét groote namen, die ook nu nog weige ren hun medewerking aan dezfen volk schen tooneelopbouw te verleenen, maar desondanks of beter juist hierdoor ziet de toekomst voor ons volk er op dit gebied héél goed uit, zoo zeide de heer van Kers* befgen. Öp het speciale gebied van het tooneel stuk is er darf nu voor het eerst een bron vah overheidszorg, ten opzichte van den strijd aangeboord door de instelling van het dramaturgisch bureau. Dit is geen ambtelijke centrale, maar hierdoor is de mogelijkheid geschapen tot critisch en op- boUwend contact tusschen schrijver, over heid en practijk Verder zal in de toekomst wellicht o.a. door een proeftooneel verdere wegen worden gezocht. Vooral het bij wo nen van ernstige tooneelrepetities, door schrijvers, die zwijgen, kijken en leeren, is Uiterst nuttig Ten opzichte-van de so ciale, economische en juridische belangen zal in den een of anderen vorm een plaats vobr den tooneelschrijver worden inge- Vacantiehüis .DE EEKHOORN” Edéséhé- weg 15. Modern ingerichte gezinskamérs, Slaapzalen vaste waschtafels, in omgeving Van het Nationale park „De Hoóge Ve luwe” en Natuurbad. Tarief ƒ1.65 én ƒ2.25. Nog plaats van 17 Aüg. t/m 9 Sept. Geópend tot ’s avonds 10 uur. Aanmelden bij H. I. v. d. Hoek, Lamarck- 8197 In schrijver een Vlaanderen en zoo is zijn boek een weer gave geworden van indrukken van land en volk kort na de vreeselijke oorlogs dagen. In tallooze gesprekken met Vla mingen hoorde hij hun kritiek op de ge vluchte regeerïng en de hoop op nieuwen opgang van hun land bi van Waalschen druk. Groot was de danl bare bewondering voor de daad van den Koning, die door de capitulatie eert heil loos bloedvergieten voorkwam en zoo hét leven van velé duizenden soldaten en gevluchte burgers redde, die op een be merkt gebied zonder voedsel én zonder 1.1 „4; i j::: *i_. Onder den vérschén indruk van de verwoestingen, aangericht doof de terug - trekkendé troepen, was de stemming tegenóver Engeland verbitterd, terwijl daarentegen velen waardeering uitten voor de Duitsché weermacht, die noodê- loozé vernieling en bloedvergieten voor kwam én alles deed om dé tallóoze vluch telingen naar hun woonplaatsen terug te bréngen én hét économische levén Weer ZOoveêl mögêlljk té héfstëllëh. Uitvoerig wordt oók bèsëhrèveh hét drama dér politieke gevangenen, dé fusil- leering van een aantal hunner te Abbe ville en in het bijzonder Oók dé lijdens weg vah dr. Borms. In een voorwoord spreekt drs. W. Goedhuys de hoop Uit, dat het gemeen schappelijke ondergane lot de volstrekte eenheid van Nederland en Vlaanderen zal bewerkstelligen. Daardoor zal hèt nóódig zijn aldus de heer Goedhuys, dat hèt ge heele volk wedèfom gezond zal wordén en zóó bewust van zijn GermaahsChen aard, dat het uitgesloten moet worden geacht, dat het ooit weer aan oneen volkz- Vacantiehüis „OP DE POL”, Aohterstr, 1. Schitterend gelegen. Mpdern ingerichté gèzinskamèrs, slaapzalen, vaste waschta fels, Tarief 1.85 en /2,— p. dag. Kamefs en slaapzalen vrij Van 17 Aug. tot 9 Sept. Geopend tot ’s av. 10 UUr. Inlichtingen bij H. I. v. d. Hoek, Lamarckstraat 41, bij RijsWijkscheweg, den Htag. 8176 DE ZOMER-TENTOONBTELLING IN MUSEUM BOYMANS Naaf Wij vefhemèn, hééft de Rottèr- damsche kunstenaar Jan Kammen voor de groote zomertentoonstelling „Neder* land bouwt in baksteen” een affiche vervaardigd, dat zeer geslaagd mag heetén. Het stelt den toren van hét Museum Boymans voor, waarvan dé Silhouet zich forsch afteekent tégen een diép blauwe lucht. De meeste inzendingen voor de ten toonstelling zijn thans aangekomen en men is druk in de weer met de inrich ting. Een groote plaats zal moeten wor den ingeruimd aan de maquettes, W.o. die van de prijsvraagontwerpen van de Bazel en Krotnhout voor het Rotterdam- sche raadhuis. De maquettes van Ber- lage's „Jachtslot St. Hubertus'1 op de Hooge Veluwe en de Bazels Nederland sche Handel Maatschappij te Amster dam. De maquette van het kantoorge bouw der Bataafsche Import Maat schappij in den Haag van architect J. J, I’. Oud en tenslotte de maquette voor hét nieuwe raadhuisplan te Eindhoven van if. J. A. van der Laan. Na een operatie te hebben ondergaan, is hier ter stede op den leeftijd van 46 jaar de baszanger Albert Kramer over leden. Albert Kramer was sinds vier jaren verbonden aan het Nederlandsch Opera Ensemble, algemeen leider Chris van Dam. Voor dien tijd was hij hoofdverifi cateur bij de diensten der invoerrechten en accijnzen in Nederlandsch Oost-Indië. Reeds in de Oost placht hij als zanger op te treden, met succes, hoewel zijn mu zikale opleiding tamelijk gebrekkig was geweest Hij had zich hoofdzakelijk zelf bekwaamd, vooral ook omdat hij nooit aan een zangersloopbaan had gedacht. Doch de natuur had hem uitgerust met een ontzaglijk diep geluid en toen hij, vroeg met pensioen in Nederland terugge keerd, er den tijd voor kon nemen, stelde hij zich onder bekwame leiding, om zijn stem verder te ontwikkelen en zich als acteur de beginselen van het tooneelspe- len bij te laten brengen, want deskundi gen van naam rieden hem aan, zijn toe komst in de opera te zoeken. Het Neder landsch Opera Ensemble van Chris van Dam was toen het aangewezen milieu om practijk op te doen. Hij debuteerde in e de kleine, maar belangrijke partij van den heremiet in de Freischjitz. Wel ontbrak hem nog een vloeiend legato, maar de kracht van zijn stem Imponeerde. Vooral in de qpenOuchtvoortltellingen van de Freischütz In het Arnhemsche openlucht theater maakte zijn creatie indruk. Een nog grooter verrassing was echter zijn Hunding in Die Walküre. De critiek na de première te Rotterdam sprak van een sensatie. Kramer bleek ten volle te be schikken over de ideale stemmiddeien om als Wagner-zanger carrière te maken. Maar de omstandigheden waren voor een aankomend opera-talent in Nederland niet ideaal. Wel trad Kramer onder directie van Maarten Spaanderman en Karei Men gelberg nog herhaaldelijk in voorstellin gen van het Nederlandsch Opera En semble op, o.a. als de landgraaf in Tann- hMuser, als Fernando in de Troubadour, als de koning in Lohengrin en als Don Fernando in Fidelio, maar zijn ontwikke lingsmogelijkheden bleven gehandicapt door de zorgelijke omstandigheden, waar onder de moedige onderneming van Chris van Dam moest werken en vermoedelijk openbaarden zich reeds toen, bij verschil lende uitvoeringen in de voornaamste ste den van ons land, de bezwaren van een nierziekte, die hem tenslotte vroegtijdig ten grave sleepte, hoewel er juist den laatsten tijd een sterke groei in zijn artis tiek vermogen viel te constateeren. He laas heeft hij van zijn nieuwe mogelijk heden geen gebruik meer kunnen maken. Dit sterke natuurtalent heeft den strijd moeten staken voordat de poorten van den roem hem werden ontsloten. Behalve in opera’s trad Albert Kramer ook op in oratoria. Het stoffelijke’ overschot werd heden middag 3 uur op de begraafplaats Oud Eik en Duinen ter aarde besteld. Zaterdagmiddag 19 Juli houdt A. de Wal wederom een muzikale bespreking aan het klavier in dé feestzaal van het hotel Kurhaus, over de programma’s der concerten van de komende week. Het matinéeconcert. van Zondag 20 Juli staat onder leiding van Jai\ van Epenhuysen; het Residentie Orkest zal zijn medewerking verleenen. Als solist zal optreden de pianist Jaep Callenbach. Zondagavond 20 Juli wordt het Rotter- damsch Philharmonisch Orkest gediri geerd door Antonino Votto, waarbij de zangeres Else Rijkens haar medewer king zal verleenen. Maandagavond 21 Juli vindt een volksconcert plaats onder leiding van Jan van Epenhuysen, waaraan het Rot- terdamsch Philharmonisch Orkest zijn medewerking verleent. Gerard Henge veld is solist mét het pianoconcert in f kl.t. van Chopin. Voorts vermeldt het programma de vierde Symphonic van Bfahms en „Passacaglift” van Louis Somer. E INTERNATIONALE FJLMKAMMER De A.N.P.-cöfrespondent té Berlijn meldt: Donderdag is alhier het internatio nale filmcongces begonnen, dat ten doël heeft de Internationale Filmkammer” te reorganiseerên. In de met de vlaggen der deelnemende landen versierde zalen der „Kamerad- schaft der Deutschen Künstler” ver zamelden Zich dé afgevaardigden der betrokken Organisaties uit alle landen van het Europeesche continent benevens Vele diplomatieke vertegenwoordigers, dié dóór den president der „Reichsfiltn* hammer”, prof. Karl Froelich, werden verwelkomd. Spr. wees óp het verblij dende feit, dat de vakmannen uit alle landen hadden willen komen Om in het kader van het nieuwe Europa hun be drijf eensgezind te organiseeren. Tele grammen werden gezonden aan den Führer en aan rijksminister Göbbels. De vice-president, Carl Melzer, zette daarna in een kernachtige en heldere rede de voorgeschiedenis en het doel der bijeenkomst uiteen en somde de voor naamste vraagstukken op, waarvoor hief de diverse nationale leiders der film industrie, zoowel op kunst- als op com mercieel gebied, gesteld zijn. ïn een gezellige bijeenkomst hadden de deelnemers gelegenheid onderling ken* nis te maken of oude vriendschap te her nieuwen, waarna terstond de afdeelings- vergaderingen aanvingen. Tentoonstelling in het Gemeentemuseum In het Gemeentemuseum wordt een zeer belangrijke tentoonstelling gehouden op muziekgebied, onder den titel „Vier figuren uit het Haagsche Muziekleven”. Deze vier, die in de laatste eeuw het muzikale leven in onze stad hebben be. heerscht en leiding gaven, zijnJohann Heinrich Lübeck (1799—1865), Johannes Josephus Hermanus Verhuist (1816 1891), Richard Hol (1825—1904) en Johan Wagenaar (18621941). Zij vormen samen een honderd jaren Haagsche muziekge schiedenis. Tot dusver heeft het Haagsche publiek, zelfs dat deel, dat geregeld concerten be zoekt en met de muziekwereld regel matig contact heeft, weinig belangstel ling getoond voor tentoonstellingen als deze. Geheel ten onrechte. Want muziek- exposlties geven een omvattend, veel zijdig en boeiend beeld van de onder werpen, waaraan zij gewijd zijn en in ieder geval zal de muziekliefhebber op deze, door de heeren Dirk J. Balfoort en dr. Eduard Reeser ingerichte expositie zijn hart kunnen ophalen, want een heele brok muziekgeschiedenis gaat aan zijn oogen voorbijhij ziet uit foto’s, schilderijen, plastieken, uit manuscripten, programma’s, brieven enz. enz. den tijd weer oprijzen en vooral voor de ouderen zullen verbleekte herinneringen met on verwachte frischheid en kracht weer ver nieuwd worden. Merkwaardig is de muzikale stijging, welke uit deze vier figuren spreekt. In Lübeckde knappe en kundige muzi kant, in Verhuist de conservatieve, maar stijlvolle artist met het onbuigzame ka rakter, in Richard Holde kunstenaar van den bloede, in zijn tijd ongetwijfeld de grootste en meest representatieve mu sicus uit ons land. En tenslotte Wage naar de fijnzinnige, door en door be schaafde componist en paedagoog, uit wiens werk en figuur wij leeren, dat het muziekleven belangrijker is geworden en dat de musicus zien op een totaal ander niveau beweegt (en in een ander milieu leven) Men maakte mij de opmerking, dat uit deze tentoonstelling blijkt, dat het com- poneeren niet de sterkste zijde van onze musici is geweest. Afgezien van het feit, dat vele composities van Verhuist en zelfs van Hol door den tijd achterhaald zijn, kan ons deze les alleen maar voor zichtig stemmen tegenover de tallooze meesterwerken, welke in onzen eigen tijd in alle kunsten uit den grond ge stampt worden. De tijd „die ’t al ver slijt”, zooals een oude spreuk luidt, Zal naar een ander oud Hollandsch gezegde ,,’t leeren” wat er van de kunst van onzen tijd als van meer dan tijdelijke waarde zal overblijven. In de vier figuren, die- wij hiér aan treffen, ligt een stuk Haagsche geschie denis. Maar meer dan dat. Wij stellen ons voor, dat deze expositie, b.V. naar een stad als Utrecht overgebracht, daar levendige belangstelling zou wekken. Het is van harte te hopen, dat de Hagenaars deze unieke kans om de muziekgeschie denis van hun eigen stad in beeld te zien, niet zullen verzuimen. Men vindt er vele portretten, carica- turen, teekeningen uit verschillende levensperioden der „Vier”. Handschriften en uitgaven hunner composities. Er zijn gegevens over den merkwaardigen strijd om den 70-jarigen Verhuist, die met con. sequenté hardnekkigheid weigerde Ber lioz, Liszt én Wagnér te spelen. Men vindt er brieven van de grootste musici uit dien tijd aan Richard Hol, een bewijs hoezeer de meester van hèt Nederland sche muziekleven door zijn beroemde tijdgenooten in hét buitenland werd ge- eerd. Van Jöhan Wagenaar treffen wij twee groote. geschilderde portretten aan, door prof. Willem van den Berg en ihr. G. A. van Haeften en een serie typeé- rende foto’s, alsmede alleraardigste bij zonderheden uit zijn leven, betreffende zijn werk en den Utrechtschen en Haag schen tijd. Moge deze hoogst interessante Collectie inderdaad de volledige belangstelling ondervinden, welke zij zoo ten volle ver dient, klein tot middelgroot, Cabriolet of Limousine met open dak. Nieuw of in goeden staat verk. met goede banden. Brieven met uitv aanbiedingen onder No. 1700, Advert.-Bureau EKERING N. Appelstraat 200. 262

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 3