CINEAC Deel 1 KUNST EN LETTEREN HAAGSCHE COURANT Donderda Fransch antwoord aan Amerika pag. 2 Jubileumtentoonstelling Frans Bakker 7 Aug. 1941— le bl. ENGELAND KURHAUS KROATIË ont- FRANKRIJK ZWEDEN DE NATIONALE BIBLIOTHEEK IN 1941 ORGELBESPELING IN DE LUTHERSCHE KERK S De voorzitter der huldigingscorninissie, de heer J. Haver Droez© (rechts), feliciteert Frans Bakker niet zijn verjaardag (Polygoon-v. d. Werff) NA H€T ROOK6N OF €€N BORR6L «i e.n VEREENIGDE STATEN Geruchten over samenkomst Churchill-Roosevelt Duitsche bladen doen onthullingen over Roosevelt HERDENKING DVORAKS GEBOORTEDAG -J het ver- HET Konoje bij den keizer inspiratie. hoofdrol gespeelde te KRIJGSGEVANGENEN uit andere bibliotheken werden F. J. Jung. Dvoraks „Stabat Mater” en „Te Deum”, tog. ACTUALITEITEN UIT BINNEN- EN BUITENLAND. MELKDISTRIBUTIE INGEVOERD In het Lagerhuis werd gisteren de in voering van de melkdistributie bekend ge maakt. contrasten, verstilling, van ge- de hem van ge- zij be- Mijnenvegers hebben de wrakstuk ken gevonden van een verdwenen vlieg- boot der Amerikaansche kustwacht in de nabijheid van de Farallon-eilanden (Cali- fornië). De uit drie officieren bestaande bemanning wordt vermist. DE TERUGKEER VAN HOPKINS UIT MOSKOU In tegenspraak met vroegere berichten verluidt in welingelichte kringen te Lon den. meldt S.P.T.. dat ae speciale gevol machtigde van Roosevelt. Harry Hop kins, die Zondag uit Moskou naar Londen is teruggekeerd, nog geen verslag heeft uitgebracht aan Churchill over het resul taat van zijn besprekingen te Moskou. Volgens een Reuterbericht van Dinsdag avond moet «Hopkins eerst uitrusten van zijn vermoeiende reis. Rotterdamse!) Philharmonisch Orkest onder Carl Schuricht De eerste minister, prins Konoje. heeft zich gistermiddag naar het keizerlijke pa leis begeven en den keizer rapport uit gebracht over den algemeenen toestand. Hij beantwoordde verschillende vragen, die door den keizer werden gesteld. Voor dat hij het paleis verliet, had Konoje een onderhoud met den lord grootzegel bewaarder. markies Koitsji Kido, betref fende hangende kwesties. De keizer heeft den minister van finan ciën. Ogoera. in audiëntie ontvangen. Ogoera bracht rapport uit over aangele genheden van zijn ministerie van oorlogvoe- Zweedsch indien vergunning recds binncrt éér» minuut y adem zuiveren van den ■Mir reuk van tabak of alcohol. Ongmeeie zakjes 10 ct Metalen doos.es 25 ct Bij sten verjaardag DIPLOMATIEKE BETREKKINGEN HERVAT Naar S.P.T, uit Londen meldt, hebben de Sovjet-Unie en de uitgeweken Noor- sche regeering de diplomatieke betrek kingen weer opgevat. HUISWAARTS De laatste dagen zijn in totaal 32 855 vrijgelaten Fransche krijgsgevangenen, (sanitair personeel, vaders, resp oudste broers, van kinderrijke gezinnen deel- were Moering. -ur zij Zij in ont- HET BOEK OP DE JAARBEURS De Nederlandsche uitgevers zullen op de a.s. Jaarbeurs te Utrecht (9 tot en met 18 September) met een collectieven stand aanwezig zijn, waar 'n groot aantal van hen tal van uitgaven zullen exposeeren. Het geheel staat onder leiding van den Neder* landschen Uitgeversbond. Gistermiddag omstreeks 3 uur, is in de groote zaal van den kunsthandel „Kunst van Onzen Tijd” de jubileumtentoon stelling geopend van werken van ien zeventig jaar geworden kunstschilder Frans Bakker. De heer J. Haver Droeze, voorzitter van den Nederlandsche*) Kunstkring, opende de expositie met een rede, waarin hij Bakker van harte hulde bracht en o.m. herinnerde aan diens, van 1920 af dateerende kunstenaarswerk zaamheid in de overzeesche gewesten van het Rijk. Dit grootsche bergland met zijn rijtce plantengroei en schilderachtige bevol king bleef hem boeien. En hij zwierf over Java en Sumatra, waar hij bijna alle be kende plaatsen bezocht. Overal waar hij kwam, vond hij terrein voor zijn arbeid, en niet zelden ook vond hij gelegenheid om zijn werk ten toon te stellen. Een tentoonstelling van zijn werk was steeds een welkome gebeutenis. Volgens getuigenis van menschen, die Indië goed kennen, geeft het Indisch werk van Bakker zoo goed de sfeer van hun geliefd Indië weer, het is niet fan tastisch of opgesmukt, het is natuurge trouw. En menschen, die Indië niet ken nen, zullen moeten erkennen, dat het hem gelukt is, van de veelheid een één heid te maken, -met andere woorden, hij heeft uit den veelvuldigen rijkdom ’n har monisch geheel weten te putten. In 1927 ging Bakker voor korten tijd naar Europa, waar hij een poos door bracht in Nederland. Op zijn terugreis bracht hij nog een paar weken door in Parijs en aan de Fransche Rivièra. Op de heen- en weecreis werd aan boord nog geschilderd. En in 1932 keerde Bak ker voorgoed naar zijn vaderland terug. Hier werd hij door tal van tentoonstel lingen spoedig bekend als de Indische Bakker. De zoo eigen sfeer van deze lage lan- cieele speculant, die indertijd gebruik maakte van de Duitsche inflatie voor be- driegelijke en onzuivere geldzaken en brengt deze onthullingen in verband met de bekentenis van de vrouw van Roose velt, dat haar zoons niet zouden kunnen leven in een wereld, waar Hitler zou zegevieren. Deze Roosevelts kunnen dus volgens hun eigen bekentenis niet leven in een wereld van arbeid en prestatie, van fatsoen en sociale rechtvaardigheid, die de Duitsche wereld is. Voor hen is het leven slechts dragelijk in een wereld van Joodsche speculanten en financieele mis dadigers. HET BEWAPENINGSPROGRAM Het Huis van afgevaardigden heeft het voorstel waardoor het mogelijk zal wor den particulier bezit, dat voor de uitvoe ring van het bewapeningsprogram van essentieel belang is, te requireeren, aan genomen en aan den Senaat doorgegeven. Vele republikeinen veroordeelden dezen maatregel als „volstrekt nationaal-socia- lisme”. Het voorstel bepaalt, dat de requ'sitie slechts dan kan plaats vinden als alle andere middelen, waarbij het particuliere eigendom gespaard blijft, ge faald hebben. In de Vereenigde Staten is het per centage doodelijke en andere ongelukken sedert invoering van het versnelde ar- beidstempo in de wapenindustrie met 20 procent gestegen, aldus een mededeeling van de nationale commissie voor behoud van arbeidski achten in de Amerikaansche bewapeningsindustrie aan de „New York Sun”. In normale tijden bedraagt het jaarlijks 17.000. DE NEUTRALITEITSBEPALINGEN Om iederen twijfel aan de strikte neu traliteit van Zweden’s politiek uit te sluiten, heeft het Zweedsche ministerie van buitenlandsche zaken door het nieuwsbureau te Stockholm het volgende t cricht doen publiceeren ..De koeriervliegtuigen rende mogendheden mogen gebied slechts binnenvliegen, daartoe een speciale Japansche meeningen In een artikel, dat in een te Tokio ver schijnend tijdschrift gepubliceerd is, schrijft de fregattenkapitein, Hiraid o.a., dat indien de Japansche regeering tot nu toe gezwegen heeft, dit niet beteekent, dat zi) geen bepaalde politiek volgt Zwij gen is steeds een teeken van kracht, voegt zonderlijke gewapende benden van het boek ARBEIDERSRELLETJES Tijdens een handgemeen tusschen twee elkaar beconcurreerende vakvereenigings- groepen voor een speelgoedfabriek in Brooklyn, waar gestaakt wordt, is een arbeider gedood. SolistJoseph Pembaur In het eerste gedeelte van dit Woens- dagavondconcert, waarbij het Rotter- damsch Philharmonisch orkest onder lei ding van Carl Schuricht stond, trad de met wereldroem beladen Tiroler meester van het klavier Joseph Pem baur als solist op met het vierde piano concert op. 58 in G gr. t. van Ludwig van Beethoven. Men kende hem hier voornamelijk als eminent vertolker van Liszt’s klavierwerken, waaraan hij een zeer bijzonder cachet weet te geven, waardoor ze als het ware op een artis tiek hooger plan verschijnen dan dat waarop zij, in den regel alleen in uiter lijke virtuosenpraal, door pianisten van hoogeren en lageren rang den hoorder worden voorgesteld. Pembaur heeft ook als auteur van zijn kunstzinnig zeer gevarieerd met een achttal nummers „Von der Poesie des Klavierspiels” van acht verschillende comnonisten Van iu i._i Japansch-Russische bespreking Dmitri Jukov. raadsheer der Sovjet- ambassade te Tokio, heeft gisteren een bezoek gebracht aan Sakamcjto, den chef van de afdeeling voor Europeesche en Aziatische zaken in het ministerie van buitenlandsche zaken. Het onderhoud duurde een uur Omtrent den aard van het besprokene is niets bekend gemaakt. .-Aftonbladet” meldt uit Washington, dat in de Vereenigde Staten steeds hard nekkiger geruchten de ronde doen over een samenkomst tusschen Churchill en Roosevelt op den Atlantischen Oceaan. Het jacht van Roosevelt kruist, aldus zegt men. op het oogenblik ergens in de Noordelijke wateren. Het Amerikaansche ministerie marine heeft gistermiddag bekend maakt, dat het jacht van Roosevelt. „Potomac” met den president aan boord, langs de kust van New England kruist waar Roosevelt zich aan de vischvangst wijdt. Dit communiqué maakt met geen woord melding van een ontmoeting tusschen Roosevelt en Churchill. De Associated Press meent uit het communiqué en uit UITGEBREID NIEUWS VAN OOSTELIJK FRONT. j met I zich „het leger” Zij beweerden, dat het Sovjetleger reeds Agram, Banjaloeka en andere be langrijke steden in Kroatië was binnen getrokken. Enkele kleinere communisti sche groepen ondernamen onbelangrijke aanslagen op spoorlijnen in de nabijheid van Agram en wierpen voorts enkele bommen naar een afdeeling van de aca demische Oestasja militie. De rebellen hebben hun gerechte straf reeds ondergaan. Een communistisch- Servische bende in het gebied van Vrbas is volgens de officieele mededeeling door afdeelingen militairen en Oestasja om singeld. De Duitsche bladen bevatten onthullin gen over het optreden van Roosevelt in 1922, toen de tegenwoordige president der Vereenigde Staten aan het hoofd van een onderneming stond, die winst maaKte uit den val van de Duitsche mark. De ..Berliner Lokalanzeiger” schrijft. Naar het voorbeeld der Rothschilds wil de Roosevelt Duitschland in het be tang van zijn eigen portemonnaie zooveel mo gelijk uitplunderen, zich invloed op Duitsch bezit verzekeren en groot le voor schijn komen uit het ongeluk van Duitsch land. Dat is de man. die thans aan het hoofd van het Amerikaansche vilk staat en zijn ambt misbruikt voor een politiek, waarvan de methoden gegroeid zijn op den bodem van dat optreden in vroegere jaren. De ..Berliner Börsenzeitung" merkt op. Wij zijn in staat de karakterschets van den president der Vereenigde Staten in die jaren te vermeerderen met een zeei waardevollen trek. De onthullingen van thans taonen de wereld, waarin de familie Roosevelt en haar aanhang zou willen leven en heer- schen. Het is de wereld, die lijnrecht staat tegenover de Duitsche opvatting van rechtvaardigheid, arbeid en vlijt, en het is geen wonder, dat de heer er. mevrouw Roosevelt van deze wereld niets wenschen te weten. De „Deutsche Allgemeine Zeitung-’ verklaartMen begrijpt thans, waarom deze man zoo sterk geïnteresseerd is bij het veroorzaken van een wereldchaos. Zijn levenswijze kan zich slechts ten volle ontplooien in een wereld van zwendel en financieele misdrijven Welke mogelijkhe den zouden zich niet opdoen voor Roose velt, zijn vrouw en zijn zoons, als de we reldcrisis werkelijk den omvan.g zou aan nemen, dien Roosevelt tracht te veroorza ken. De familie Roosevelt zou dan aan de ellende der volkeren nog heel andere sommen kunnen verdienen dan in 1922. De ..Münchener Neuester Nachrichten” „_o_schrijft over de onthullingen betreffende uur lang een inspectietocht maakten door Roosevelt s vroegere optreden als finan- de gebombardeerde deelen der stad 1 J‘* *--J *- koninklijk paar bezocht de meest teisterde streken der* stad, o.m. een bijna geheel verwoeste fabriek. In een gesprek met de bevolking vroeg de koning aan een vrouw; „Woont u hier?” waarop de vrouw antwoordde' „ja in het gedeelte dat van ons huis nog over is. De ruiten zijn echter stuk” De koning zeide toen: „Ik heb in het Buckinghampa- leis ook geen vensterruiten meer” het feit, dat de „Potomac” langs de kust van New England kruist, te kunnen af leiden, dat een ontmoeting tusschen Roosevelt en Churchill ergens op den Atlantischen Oceaan niet in het voorne men ligt Minister Huil heeft gisteren op de pers conferentie te Washington geweigerd, te antwoorden op vragen, of Churchill in Amerika is gekomen. Hij bevestigde evenwel, dat Duff Cooper binnenkort op zijn rciü naar het Verre Oosten Wasning- to.) zal aandcen en hem daarbij bezoeken. Naar Reuter uit Lissabon meldt zal Dutf Cr< per binnenkort met der Clipper naar Amerika vertrekken, waar hij on geveer 7 tot 10 dagen zal blijven, alvo- rers mit een speciale missie naar het Verre Oi tten te gaan. POOLSCHE MINISTER ZALESKI AFGETREOEN De ministerpresident der Poolsche uit geweken regeering. Retinger, heeft ver klaard, dat het „home office”, in overleg met Poolsche instanties, den uit het ka binet getreden minister Zaleski, de ver gunning om zich naar de Vereenigde Staten te begeven, heeft geweigerd, meldt S.P.T. zeer spoedig tot den aanval op de Sovjets zal overgaan. In deze meening worden zij gesterkt door de artikelen in de in Tokio verschijnende bladen, waarvan de schrijvers nauwe relaties met de Japan sche regeering onderhouden. Aan den- anderen kant gelooft men in kringen in Wasnington, die contact met de regeering hebben, niet eraan, dat To kio zal trachten de verschepingen oorlogs materiaal uit de Vereenigde Staten naar de Sovjet-Unie de eerste levering be vindt zich reeds op weg naar Siberië te verhinderen. Een dergelijke actie zou tot een con flict in den Stillen Oceaan leiden, zoo be weert men te Washington. Naar verluidt, zal het Congres spoedig een wetsvoorstel worden voorgelegd, waardoor, ingeval er zich een crisis in het Verre Oosten zou voordoen, den gou- verneui van Hawaii bijzondere volmach ten zouden worden verleend, waardoor hij op alle eilanden waarop zich meer dan 100.000 Japanners bevinaen, hun civiele activiteit zou kunnen controleeren en be waken Onder het hoofd „de Sovjets als ge allieerden" drukt de „New York Times” openlijk zijn twijfel uit over de houding van Stalin in de toekomst. Wij mogen het feit niet verhelen dat wij Stalin een voudig moeten vertrouwen. Heden staat hij aan onze zijde, waar zal hij morgen staan Het blad critiseert dan de beloften van Sumner Welles aan de Sovjet-Unie inzake Amerikaansche leveranties. Daar bij wordt in het art’kel den nadruk gelegd op het feit, dat het betet zou zijn de leveringen aan Engeland en China op te voeren, terwijl daardoor ook indirect hulp aan de Sovjet-Unie gegeven zou worden. COMMUNISTISCH-SERVISCH GESTOOK Uit Agram wordt gemeld: Engelsche radiozenders hebben om streeks 10 Juli de Kroatische bevolking opgewekt 14 Juli een opstand te begin nen als het teeken daartoe wordt gege ven. De Engelsche radio heeft toen vlak voor dezen datum bekend gemaakt, dat deze opstand moest worden uitgesteld. Tachtig gevangenen van het concentra tiekamp Kerestints begonnen in weerwil van deze aanwijzingen toch en werden na korten tijd door de staatsorganen gear resteerd en overgeleverd aan de bevoegde instanties. Den 20sten Juli kwamen af- uit de bosschen te voorschijn om vreedzame I dorpen te overvallen en de burgerbevol king uit te moorden, waarbij hun ook vrouwen en kinderen en vooral aanhan gers van het Mohammedaansche en Ka tholieke geloof ten offer vielen. In dit gebied werden posten van de veldwacht overvallen. Afdeelingen van 't Kroatische leger en van de Oestasja smoorden door energiek optreden deze misdadige onder nemingen in de kiem. Geconstateerd werd, dat de oproer lingen. die onder leiding stonden van de voormalige communistische partij, finan cieel gesteund werden door Joden. Waar zij optraden, verschenen zij met roode vlaggen en noemden zich „het roode lorror'* - - de schrijver er aan toe Tegelijkertijd publiceert fregattenkapi tein Ishimaru de auteur „Oorlog tusschen Japan en Engeland is onvermijdelijk" in het dagblad „Htchi”. een artikel, waarin hij verklaart, dat En geland en de Vereenigde Staten, na ver schillende vruchtelooze pogingen om Ja pan in te sluiten, thans door het uitbre ken van den Duitsch-Sovjetoorjog dicht bij hun doel zijn genaderd doordat zij de Sovjet-Unie steun toegezegd "hebben Is himaru wijst er verder op, dat Engeland en Amerika reeds den steun van Neder- landsch-Indië en Tsjoengking gekregen hebben. Engeland is in de eerste plaats voor de omsingelingspogingen verant woordelijk Doch thans zijn het de Ver eenigde Staten, die hierbij de hoofdrol spelen. De schrijver spoorde tenslotte tot eenheid aan met het oog op de aanstaan de crisis. zitten. Buitenlandsche handels- en oor logsschepen, met uitzondering van duik- booten. mogen, met welke lading dan ook. de Zweedsche territoriale wateren bevaren, Voor oorlogsschepen gelden slechts beperkende bepalingen ten aan zien van de binnenwateren. De Zweedsche vloot volgt met aandacht de bewegingen van vreemde vaartuigen binnen de terri toriale wateren. Over land is de doorvoer van goederen principieel toegestaan. Voor oorlogsma teriaal is, zooals wettelijk is vastgelegd, een doorvoervergunning noodzakelijk. Gewonden mogen, volgens de desbe treffende bepalingen van het Volken recht, te allen tijde over Zweedsch ge bied worden gevoerd. werkje in. het Nederlandsch verschenen in de uit gave Kruseman van zich doen spre ken. Wij hoorden hem nu als Beethoven interpreet. Van poëzie was vooral in zijn spel het Andante con moto doortrokken. Hier werd de volgens Goethe „graue theorie” in de „goldne Tat” omgezet. De milde zangrijkheid van zijn toucher was doortrokken met een dichterlijk sen timent, dat aan dezen Satz sterk inner lijk leven gaf. Met minder instemming zal ongetwijfeld menigeen van Pembaur’s zeer persoonlijke, zich vooral in zijn vertolking van de beide hoeksatzen open barende opvattingen hebben kennis ge nomen. Hierin was wel het een en an der, dat van „Stilwidrigkeiten” niet ge heel is vrij te pleiten geweest, zoo b.v. de vele rubati en bijzondere accenten, welke de solist hier meende te moeten aanbrengen. Dat in technisch opzicht de reproductie den meester kenmerkte be hoeft welhaast geen bijzondere vermel ding meer. Als geheel genomen was zij, afgezien van de hier gemaakte reserve, een prestatie van een imposant karakter, welke niet naliet sterke indrukken te wekken bij de hoorders, die aan hun ge voelens van bewondering uitdrukking gaven door aanhoudend, intensief ap plaus, dat den solist eenige malen naar het voorpodium terugriep. Het eerste programmadeel was te voren stijlvol ingeleid door de Coriolan- ouverture, waarvan het orkest een dra matisch gespannen, expressieve uitbeel ding gaf. Het tweede gedeelte werd geopend met een- Rondino capricioso voor strijkorkest van den dertigjarigen Oostenrijker Th. Berger, dat aanstonds bij eerste auditie een sympathieken indruk maakte. Het is een knap geschreven, goed klinkend, de uitdrukkingsmogelijkheden der strijkin strumenten hoog opvoerend, gemakkelijk vloeiend eh aansprekend, maar aan de uitvoerenden hooge eischen stellend klankstuk, dat door het orkest op in nemende wijze werd geïntroduceerd en door de toehoorders hoffelijk werd ont vangen met wellevend waardeeringsap- plaus, vrij levendig, doch even beknopt als het stuk zelf. De hier weinig gespeelde Serenade voor dertien blaasinstrumenten „in einem Satz” van den jongen Richard Strauss, een bekoorlijk, bijzonder goed klinkend en voor de instrumenten prachtig geschre ven werkje, dat den lateren grootmeester der Symphonische Dichtung nog niet aankondigt, vond in het blazersensemble van het orkest een waardigen voor zijn taak volkomen berekenden vertolker. César Franck’s „Le chasseur maudit” vormde in een prachtig verzorgde, hevig bewogen, temperamentvolle herschepping het emotioneerend besluit van den avond. waarop de toehoorders met geestdriftig onder 'leiding 'van 'mr. johannei den Har- applaus hebben gereageerd. Mr, A. J. De collectie-Kloos Voor de handschriftenafdeeling was het afgeloopen jaar vooral belangrijk door de ordening der collectie-Kloos, waardoor ook definitief kwam vast te staan, welk gedeelte dezer collectie bezit der natio nale bibliotheek werd. Door verschillen de omstandigheden was het noodzakelijk, dat ook in het gemeente-archief te 's-Gravenhage een gedeelte der verzame ling werd geplaatst. In de nationale bibliotheek is het eigen lijke Nieuwe Gids-archief. benevens de stukken van en betreffende Jacques Perk, ondergebracht. De nationale bibliotheek ontving de stukken van alle buitenland sche en een groot aantal oudere en nieu were Nederlandsche auteurs. Tot de Perk-collectie behoort, bwfalve de handschriften van Perk zelf (o.a. die van den Mathilde-cyclus) ook de corres pondentie tusschen Kloos en VosmiOer. Ook onder de verdere brieven en auto- graphen vindt men waardevplle stukken, zooals een brief van Shelly, een brief van Hubert Csz. Poot, brieven van Potgieter en Kneppelhout en brieven van Diepen broek. De beschrijving van de collectie, die bij het opmaken van het verslag haar voltooiing naderde, zal in dit jaar als af zonderlijke publicatie het licht zien. Het gebruik van de bibliotheek ver toonde over het laatste halfjaar van 1940 een stijging, welke ook in 1941 voortgang heeft gevonden. Het is een verschijnseL dat ook bij andere bibliotheken wordt waargenomen. Het aantal bezoekers be droeg 49 049 (v.j. 150.596) en het aantal uitgeleende werken 50.091, waarvan 31,§26 binnen den Haag en 18.165 buiten die stad (v.j. bedroegen deze getallen resp. 47.814. 29.230 en 18.584), Aan buitenland sche bibliotheken werden slechts 12 wer ken uitgeleend. Op de handschriftenaf deeling bedroeg het aantal bezoekers 539 en het aantal geraadpleegde handschrif ten uit eigen bezit 308, terwijl er 44 aan andere bibliotheken werden gezonden en nog 74 uit andere bibliotheken werden «itgeleend. broers, van kinderrijke gezinnen nemers aan den vorigen etc het doorgangskamp var Chalon- Marne gepasseerd Vandaar werder verder naar huis getransporteerd prijzen alle, meldt het D N R de Duitschland genoten begrijpende vangst DARLAN NAAR PARIJS De plaatsvervangende minister-presi dent, admiraal Darlan, is gisteren naar Parijs vertrokken, om met de Duitsche instanties hangende vraagstukken te be spreken. De staatssecretaris in het vice- presidium, Benoist Mechin, bevindt zich eveneens te Parijs. Bevoegde kringen in Vichy wijzen er op. dat de vice-president reeds sinds lang niet meer in de hoofd stad vertoefd heeft., de schuld van dit ongeluk gezocht moet worden bij den machinist van den per sonentrein. die door een onveilig signaal is gereden Twee goederenwagens werden itï elkaar geschoven Twee remmers van den personentrein werden gewond. Belangrijke aanwinsten In het laatste jaarverslag van de natio nale bibliotheek, opgenomen in de mede- deelingen van het departement van op voeding, wetenschap en cultuurbescher ming, wordt gewezen op het gebrek aan plaatsruimte in het oude gebouw aan de Lange Voorhout alhier. Om hierin eeni- germate te voorzien zijn met opoffering van eenige gangen in het boekenmaga- zijn een aantal kasten aangebracht, die echter maar voor korten tijd uitkomst kunnen geven. Door de huidige omstan digheden is echter de kans op uitbreiding andermaal sterk verminderd. Het aantal nieuw verworven boeken bedroeg 10.717 banden tot een lengte van 217 meter (v.j. 10.464 banden en 275 me ter lengte). Dat deze cijfers, ondanks de abnormale omstandigheden, nog zoo hoog konden zijn, is uitsluitend het gevolg van een zeer omvangrijke schenking. Onder de geschenken valt allereerst de even omvangrijke als kostbare verzame ling moderne Fransche belletrie te noe men, die ir. L. J. Koopman te Amsterdam aan de nationale bibliotheek overgedra gen heeft. De collectie omvat thans ruim 3000 deelen en is belangrijk, omdat zeer vele moderne Fransche auteurs hier met het overgroote gedeelte in de meeste gevallen zelfs geheel compleet met de zeldzaamste uitgaven van hun oeuvre vertegenwoordigd zijn, maar haar groote waarde ligt toch vooral in de bibliophiele verzorging. Japansche blokkade te Sjanghai Japan blokkeert de buitenlandsche con cessies in Sjanghai, als vergelding voor de maatregelen, die Engeland ten aanzien der Japansche saldi heeft genomen, meldt S.P.T uit Tokio. Tijdens een langdurig verblijf in Zuid- Amerika is een Duitsch natuurkundige er In geslaagd de daar levende dieren te filmen. In groote verscheidenheid trekken deze op ons doek aan Uw oog voorbij en bizonder belangwekkend zijn de beelden van de zeldzame en zoo rijke dierenwereld van de Patagonische steppen en stroomgebied van de Amazone. I In toevoeging aan on» volledig L gedocumenteerde aquarellen van deze grootsche creatie van den directeur van onze stadsplantsoenen. Het feit dat een deel van deze collectie door de stad werd aangekocht, was voor hem een groote voldoening Bakker neemt ook deel aan het eenigingsleven, hij is lid van den „Ne- derlandschen Kunstkring” en van de „Rotterdamsche Kunstenaarssociëteit” op de tentoonstellingen dezer vereenigingen is hij geregeld vertegenwoordigd; zijn werk vormt vaak een aparte noot van de tentoonstelling. De woorden van den heer J. Haver Droeze werden met- applaus begroet. Het moet voor den grijzen kunstenaar een intense voldoening geweest zijn te voe len hoe velen hem waardeeren. De groo te zaal was stampvol en ook uit kunste naarskringen was veel belangstelling. De omvangrijke tentoonstelling geeft een overzichtelijk beeld van Bakker’s ontwikkeling en werk. Er zijn verschil lende oudere werkjes bij, welke nog den decoratieven invloed uit zijn beginperiode bezitten, later ziet men hem eigen stijl en richting bepalen, ook uit de bekende Indische periode is veel werk aanwezig, terwijl daarna Bakker’s gevoel voor sfeer en landschap blijken uit zijn latere, Hol- landsche oeuvre, speciaal onder zijn vlot te, kleurrijke aquarellen, met mooie dieptewerking trekken verschillende werkjes de aandacht. Ook na de officieele opening bleek er voor de jubileumtentoonstelling van Frans Bakker levendige belangstelling te bestaan. B. van Eysselsteijn. VERSPREIDE BERICHTEN Te Ransart bij Charleroi is door on bekende oorzaak in een bioscoop brand uitgebroken. De bezoekers bemerkten plotseling met schrik, dat uit de cabine vlammen sloegen. Hoewel er een ernstige paniek uitbrak, kon de zaal ontruimd worden, zonder dat er menschen gewond werden. Het vuur echter breidde zich zoo snel uit. dat het geheele theater verwoest werd. De operateur kon niet meer gered worden en kwam om. De schade van den brand is zeer aanzienlijk. Rumoerige tooneelen zijn ontstaan in den Cubaanschen senaat waar een handgemeen ontstond. Een nationalisti sche afgevaardigde viel zijn tegenstander van de oppositie zoo hevig aan, dat laatstgenoemde met een schedelbreuk naar een ziekenhuis moest worden over gebracht. Aan dit handgemeen hebben, volgens United Press, 20 senatoren, met inbegrip van den premier, Saladrigas, deelgenomen. Dinsdagmorgen is op het station Biasca van de St Gothardlijn een per sonentrein op een stilstaanden goederen trein gereden Men is van meening. <jat Het is niet zoozeer de bedoeling kri tiek te geven dan wel weer eens de aandacht te vestigen op de beteekenis van deze concerten, al staan wij ook in dit laatste opzicht voor een bijzonder geval. Want hoewel meer dan orgelvoor- drachten, zaalconcerten, zij het door or kest, koor of solisten, „in de mode” zijn, van Feike Asma heeft een vrij groot publiek de buitengewone verdiensten als organist blijkbaar erkend en men luis tert altijd weer opnieuw geboeid naar de rijke literatuur van zijn instrument, welke hij in zeldzaam schoone. karakter volle vertolkingen tot leven weet te wekken. De organist heeft een aanbeveling bij het publiek dus niet noodig. Maar wel kan, wie van het orgel houdt, aange raden worden naar deze voordrachten te gaan luisteren. Want Feike Asma is, ge lijk werd aangeduid, een buitengewoon virtuoos en kunstenaar. Hij bezit de echte orgeltechniek en beheerscht zijn instrument volkomen. Sterk sprekend is de registerbehandeling. De tegenstel lingen en schakeeringen van klankkleuren en kleurvermengingen treffen door uit drukkingskracht en karakter. En bij de phraseering worden juist die verhou dingen. bij het tempo juist die snelheden gevonden, waardoor het orgel qua klank en bewegelijkheid bij uitstek tot zijn recht komt. Dat is niet alleen een uit vloeisel van studie maar ook van in tuïtie. een eigenschap, welke deze speler voor de behandeling van zijn instrument in hooge mate bezit en welke hem stem pelt tot den geboren organist, die aan het spel zijn oorspronkelijk, overtuigend karakter en eigen bekoring weet te geven. Wat wordt hier door de bezielde toepassing van dynamische van rhythmische drift of vloeiend legato of scherp staccato, mas- saal-gloedvollen of subtiel-teederen klank een treffend relief verkregen. Het is een spel waarvan door zijn beeldend ver mogen. door zijn plastiek, de werkingen van licht en schaduw betooverend uit gaan. Wél is deze speler in den nobel- sten zin een fantast, waarmee samen gaat, dat zijn vertolkingen op uitmuntend stijlbegrip berusten. Het programma van dezen avond was van acht verschillende componisten. Van Jan Zwart een Fantasié-ToccatinePsalm 33. Een kleurvolle, bewogen compositie van hymnisch karakter, Een stuk éénheid en inspiratie, schitterend speeld. Dan een Praeludium en Fuga van Joh. Seb. Bach. Wij hoorden van deze inner lijk rijke muziek een even levensvolle als beheerschte weergave. Hier bespeurt men hoe Asma het academische gelijk het zoo dikwijls met Bach verbonden wordt, versmaadt, maar het werk voor draagt in de volheid van het fantastische zijner verbeeldingen in welke beteekenis het evenzeer als Wagner’s kunst roman tisch te noemen is. Het komt er maar op aan, welke beteekenis men aan het ka- rakteriseerende en zoo verschillend ge bruikte woord hechten wil. Ook in volgende werken werd een rijk dom van stemmingen en expressies tot uiting gebracht. Belangwekkend was daarbij een Aria seriosa van S. Karg- Elert, welke bij alle uitgebreidheid in zijn veelkleurige voordracht de aandacht ten zeerste bleef boeien. Een Scherzo van Jos. Callaerts werd fel en vurig ge speeld terwijl een Romance van Vic- torine de Jong door zoete (niet zoete lijke) liefelijkheid van voordracht zich onderscheidde. Er was iets in de sfeer, dat met „angeliek" is aan te duiden. De adel in uitdrukkingen van teederheid en kracht hebben wij ook in het overblij vende deel van het programma gecon stateerd. Tot slot in een Fantasie (over bekende melodieën) van Feike Asma zelf. De organist heeft hiermede een waardige traditie op indrükwekkende wijze voortgezet. Virtuoos, musicus en kunstenaar, wij vinden de drie hoedanig heden in dezen vertolker op harmoni sche wijze en in grooten stijl bijeen. Ook in deze Fantasie hebben wij de vondsten en het geestdriftige spel van een ge ïnspireerde bewonderd. De vaste, statige, rijke klank van het orgel in de Luther- sche kerk was daarbij wel een stimulans. Indien door iemand dan is het waard door Asma bespeeld te worden, die zich wederom heeft doen kennen als een or ganist van den eersten rang. Hij zou in staat zijn om de schoonheid van Reger's meesterwerk, zijn Introduktie, Passacaglia en Fuga opus 127 ten volle plooien. J. C. Manifarges. de herdenking van den honderd- ij van Dvoraks geboorte dag op 8 September a.s. zullen verschei dene muziekinstellingen in ons land zich niet onbetuigd laten. De Haagsche Toon- kunstafdeeling geeft een uitvoering van den spoorde hem echter spoedig aan tot nieuwen arbeid en Bakker verdiepte zich weldra in de schoonheid van ons Hollandsch landschap. Hij vestigde zich hier ter stede en toen hij woonde in de buurt van het Zuiderpa'*k, maakte hij een groot aantal zéér goed gedocumenteerde aquarellen van Naar men van betrouwbare zijde ver neemt, aldus meldt het D.N.B. uit Vichy, heeft de Fran»cbe regeering den Ameri- I kaanschen ambassaaeur te Vichy, admi raal Leahy, een mededeeling doen toe komen. die een antwoord oeteekent op de verklaringen,' waarin Sumner W elies onlangs uiting heeft gegeven aan ae be- zorganeid zijner regeering, over de po lities der verdediging van de Fransche I koloniën. In dit antwoord zet de Fransche re- I geering opnieuw de beginselen van haar ouitemanasche politiek uiteen. In bevoeg de Fransche kringen wijst men er op, dat deze politiek met gewijzigd en algemeen bekend is. Herhaaldelijk is zij in het openbaar omschreven door bevoegde ver tegenwoordigers der regeering, zoowel door maarschalk Pétain als door den plaatsvervangenden minister-president admiraal Darlan, en generaal Weygand In dit verband verklaart men in be voegde Fransche kringen, dat door de overhandiging dezer nota ook de laatste verklaring van den Amerikaansche!) mi nister van buitenlandsche zaken, Hulk haar beteekenis heeft verloren. Hull had verklaard, dat hij hoopte van Vichy de verzekering te krijgen, dat Frankrijk alle aanspraken der as op het gebruik van sleur.punten in Fransch-Afrika zou ifwij zen. Hij zeide, een officieele mededeeling daarover te verwachten. Men vestigt er te Vichy de aandacht op. dat Huil de?* verklaring aflegde, alvorens de meaedee- ling der Fransche regeering in het bezit der Amerikaansche regeering kon zijn, zoodat Huil daarvan geen kennis kon dra gen. DE VERLENGING VAN DEN DIENSTTIJD De Senaat heeft gisteren met 50 tegen 21 stemmen een voorstel verworpen, waardoor de militaire diensttijd beperkt zou worden tot twaalf maanden, zoo meldt Associated Press. De Senaat heeft eenstemmig het voor stel aangenomen, waardoor de militaire dienstplicht voor 28-jarigen en ouderen voorloopig'wordt opgeschort. HET KONINGSPAAR IN HULL Koning George en koningin Elisabeth zijn, naar de Britsche nieuwsdienst meldt Woensdag naar Huil gegaan, waar zij drie i 1- 1I Het

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 2